TRANG CHỦ | Thứ 6, ngày 26/04/2024 |
|
|||||||||||||||
|
Virus Ebola là một trong những bệnh truyền nhiễm nhất do virus, lây lan qua tiếp xúc với dịch cơ thể như mồ hôi, máu và nước bọt của người hoặc động vật bị nhiễm bệnh. Không có vắc-xin hoặc phương pháp điều trị có sẵn cho Ebola, cách duy nhất để ngăn chặn lây lan của nó là bằng cách ngăn ngừa nhiễm trùng thêm. Tuần trước, khi dịch bệnh vẫn còn ở khu vực rừng của Guinea, chính phủ cấm bán và tiêu thụ dơi và thịt dơi vì dơi được cho là vật chủ tự nhiên của virus Ebola có thể góp phần lây lan bệnh. Berehoudougou nói trong khi đây là một biện pháp phòng ngừa quan trọng trong khu vực nông thôn, thì vệ sinh thích hợp là cách tốt nhất để kiểm soát một vụ dịch trong một trung tâm đô thị, chẳng hạn như Conakry: "Ở Conakry, người dân không thực sự ăn nhiều thịt trắng do đó sự lan truyền từ động vật sang người là một vấn đề ít nghiêm trọng hơn so với vấn đề ô nhiễm từ người sang người. Như bạn đã biết, bệnh lây truyền qua dịch tiết của con người, dịch tiết của cơ thể vì vậy vệ sinh cá nhân tốt sẽ ngăn chặn người làm lan truyền bệnh và cũng nhận bệnh từ người khác". Các tổ chức cứu trợ hiện đang làm việc với chính phủ để giáo dục người dân ở Conakry về các biện pháp vệ sinh thích hợp, chẳng hạn như rửa tay và chuẩn bị thức ăn, bằng cách sử dụng đài phát thanh địa phương, truyền hình và tin nhắn văn bản. Vào hôm thứ sáu, Bộ Y tế kêu gọi mọi người phải báo cáo ngay bất kỳ trường hợp nghi ngờ Ebola nào và không chạm vào bất cứ ai sống hay đã chết–những người đang bị nghi ngờ có virus. Các trung tâm y tế ở Thách thức của cộng đồng quốc tế với căn bệnh nguy hiểm chết ngườiNhà khoa học phát hiện ra virus Ebola thất vọng vì dịch bệnh gây chết người ở Ngày 25/3/2014.
“Virus kỳ lạ” (spectacular virus) Câu chuyện đến từ Bỉ vào năm 1976, khi Piot và nhóm của ông đã trở thành đồng khám phá ra Ebola. Nhà khoa học trẻ người Bỉ sau đó đi đến Zaire, bây giờ là Congo, ở Trung Phi làm việc trong các vùng rừng nhiệt đới giữa các dân làng và người truyền giáo bị chết để thu thập mẫu và điều tra dịch bệnh. Tuy nhiên gần bốn thập kỷ, căn bệnh mà Piot mô tả là "một vi-rút kỳ lạ và là một trong những bệnh nhiễm trùng nguy hiểm nhất khi bạn có thể nghĩ về nó" tiếp tục tăng lên trong khu vực, gây ra sự bùng phát đáng sợ nhưng không thường xuyên và giết chết người nghèo và nhóm người dễ bị tổn thương với sốt gây xuất huyết khủng khiếp. Ở Guinea, cơ quan y tế cho biết vào hôm thứ hai có một đợt bùng phát đầu tiên được biết đến tại một quốc gia Tây Phi bao gồm cả các trường hợp nghi ngờ. Tổ chức Y tế thế giới tại Geneva cho biết hôm thứ ba rằng Guinea đã báo cáo có ít nhất 86 ca bệnh, trong đó có 59 ca tử vong; 6 trường hợp nghi ngờ Ebola, trong đó có 5 trường hợp tử vong tại nước láng giềng Liberia cũng đang được điều tra. Piot nói anh ta buồn và thất vọng bởi vụ dịch này và các vụ dịch khác-một phần vì chúng dễ dàng để phòng ngừa hoặc ít nhất là ngăn chặn và một phần vì công việc phát hiện khoa học đằng sau virus Ebola là chưa chỉ ra được vật chủ chính của nó. "Những gì mà chúng ta đang nhìn thấy là một mô hình đó là sự lặp đi lặp lại trong hầu hết các vụ dịch Ebola", ông nói với hãng tin Reuters. "Nó bắt đầu ở những người sống trong rừng hoặc tiếp xúc gần gũi với rừng và bệnh lan truyền xung quanh bệnh viện, sau đó lây lan hơn nữa ở đám tang hoặc trong các hộ gia đình do tiếp xúc gần gũi". Không có vaccine hay thuốc điều trị (No treatment or vaccine) Khởi đầu virus gây ra một cơn sốt dữ dội (raging fever), đau đầu (headaches), đau cơ (muscle pain) và viêm kết mạc (conjunctivitis) trước khi chuyển đến giai đoạn nghiêm trọng đưa đến nôn mửa (vomiting), tiêu chảy (diarrhea) và chảy máu bên trong và bên ngoài (internal and external bleeding). Khả năng tử vong lên đến 90% ở những người bị nhiễm bệnh do không có thuốc điều trị hay vắc-xin chống lại Ebola cho những người không có sự giúp đỡ khi đối mặt với vòng luẩn quẩn của vi rút này, nhưng Piot nhấn mạnh rằng điều đó không phải là vấn đề: "Về cơ bản Ebola là dễ dàng để ngăn chặn, nó không phải là một vấn đề cần đến công nghệ cao, đó là tôn trọng những điều cơ bản về vệ sinh và sự cách ly, kiểm dịch và bảo vệ chính mình-đặc biệt là bảo vệ nhân viên y tế, bởi vì họ đang phơi nhiễm do tiếp xúc". Theo ông, vấn đề ở Guinea và ở các nước khác của châu Phi, nơi mà virus Ebola xuất hiện trong vài thập kỷ qua, nơi mà hệ thống y tế ở trong tình trạng xấu, thông tin liên lạc còn hạn chế và người dân là di cư khá nhiều và rất nghèo. Là một bác sĩ và nhà nghiên cứu mà cả cuộc đời cống hiến dành riêng cho việc theo đuổi các virus gây chết người - (sau khi phát hiện ra Ebola, Piot đã trở thành một trong những chuyên gia khoa học hàng đầu thế giới về HIV và AIDS) - Piot cũng thất vọng vì các nhà khoa học chưa thể bắt được vật chủ chính của căn bệnh sốt gây chết người này. Trong khi virus được biết là được lây truyền tới con người từ các động vật hoang dã, trước khi lan rộng ở người thông qua lây truyền từ người sang người, vật chủ chính của nó (main animal host) hoặc những gì mà các nhà virus học thường gọi là "ổ chứa" (reservoir) của virus không hoàn toàn rõ ràng. Piot cũng như những người khác, nghi ngờ những con dơi ăn quả thuộc họ Pteropodidae là vật chủ tự nhiên có khả năng nhất, nhưng không chắc chắn làm cho các nhà khoa học không thể biết trước các vụ dịch mới: "Đây là một loại virus rất khó lường, lần này nó xuất hiện ở Guinea, nơi mà virus này chưa bao giờ được phát hiện trước đây. Tại sao có ở đó ? Tại sao là bây giờ ? Đó là những gì tôi cảm thấy thất vọng. Nếu chúng ta biết chắc chắn vật chủ của virus này, chúng ta có thể làm nhiều hơn để nói cho mọi người nơi nào có nhiều nguy cơ". Dịch Ebola ở |
Con dơi ăn quả được cho là tác nhân chính mang virus Ebola nhưng không có triệu chứng |
Lập các địa điểm kiểm dịch' (Quarantine sites)
Đây là lần đầu tiên Ebola đánh vào
Một số loài dơi được tìm thấy ở Tây và Trung Phi được cho là ổ chứa tự nhiên của Ebola, mặc dù chúng không có triệu chứng. Cán bộ y tế báo cáo có thêm một ca tử vong vào ngày thứ ba, nâng số người chết do Ebola lên đến 62. Tổ chức từ thiện Bác sỹ không biên giới (Medecins Sans Frontieres) đã thành lập hai địa điểm kiểm dịch ở phía Nam Guinea để cố gắng kiềm chế vụ dịch, báo cáo từ hãng tin Associated Press. Cơ quan y tế đang nhận được sự giúp đỡ của WHO trong khi thông điệp đang được phát sóng trên truyền hình quốc gia để trấn an người dân. Bộ Y tế
Bệnh do virus Ebola (theo nguồn của WHO)
Nguyên nhân bùng phát dịch bệnh sốt gây xuất huyết do virus (VHF) (Causes severe outbreaks of viral haemorrhagic fever); tỷ lệ tử vong lên đến 90%, xuất hiện chủ yếu ở các làng hẻo lánh ở miền Trung và Tây Phi, gần rừng mưa nhiệt đới; lây truyền cho người dân từ động vật hoang dã và lây lan qua tiếp xúc từ người sang người; dơi ăn quả được cho là mang virus Ebola; không có vaccine và thuốc điều trị
Ngày 25/3/2014. DAKAR-Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) it nhất 59 người đã chết sau một đợt bùng phát virus Ebola ở
WHO cho biết Ebola là một trong những bệnh do virus lây nhiễm nhiều nhất, bệnh được lan truyền qua tiếp xúc với các chất dịch cơ thể, chẳng hạn như mồ hôi, máu và nước bọt của người hoặc động vật bị nhiễm bệnh. Không có vaccin chủng ngừa hoặc thuốc điều trị bệnh, các triệu chứng thường bắt đầu với sốt, nhức đầu, nôn mửa và tiêu chảy. Một số người bị chảy máu qua mắt, tai, mũi hay miệng. Các vụ dịch gần đây nhất xảy ra vào năm 2012 ở Uganda và Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC) làm 57 người chết, năm 2007 trong một vụ dịch ở DRC Ebola đã giết chết 187 người. Giám đốc đơn vị phòng chống dịch bệnh của WHO ở châu Phi nghiên cứu về những vụ dịch như vậy. "Những gì chúng tôi đã làm là cùng với các nhân viên y tế thiết lập các biện pháp phòng chống lây nhiễm mạnh mẽ, bao gồm việc xử lý thích hợp các vật liệu có thể bị dính với các chất dịch cơ thể, xử lý thích hợp các xác chết hoặc cơ thể của người đã chết do bị Ebola lâm sàng", Tiến sĩ Francis Kasolo nói. Ông cho biết độ dài của thời gian để ngăn chặn một vụ dịch có thể khác nhau, nhưng bắt đầu càng sớm, thì thời gian càng rút ngắn. Đây là vụ dịch Ebola ở người đầu tiên tại
Các tổ chức cứu trợ hiện đang cung cấp các dụng cụ bảo hộ đến các nhân viên y tế, cũng như các loại thuốc và vật tư y tế khác nhằm làm giảm bớt các triệu chứng của người bị nhiễm bệnh. Các bác sĩ không biên giới đã thành lập đơn vị cách ly ở phía Nam Guinea để điều trị các trường hợp nghi ngờ. Các Bộ y tế
Dịch bệnh hiếm xảy ra,ngân quỹ ít ỏi, nghiên cứu thuốc dùng cho virus Ebola sơ sài
Ngày 28/3/2014. LONDON - Gần 40 năm sau khi virus Ebola đã được xác định ở người bởi các nhà khoa học trong phòng thí nghiệm vi sinh học tại Bỉ, thì các nhà nghiên cứu dược phẩm vẫn chưa phát triển một loại thuốc hoặc vaccine có hiệu quả để chống lại nó. Một phần của vấn đề là virus gây chết người này là rất hiếm và các nạn nhân thường là người nghèo và sống ở các vùng nông thôn của châu Phinơi mà hệ thống y tế hoạt động không được tốt nhưng cũng có rất ít động lực cho các công ty dược phẩm lớn đầu tư vào các giải pháp y tế bởi vì bệnh có ít cơ hội quay trở lại.
Một bác sĩ làm việc tại một phòng thí nghiệm về các mẫu của virus Ebola tại Trung tâm kiểm soát dịch bệnh ở Entebbe, khoảng 37 km về phía tây nam thủ đô của Uganda Kampala, ngày 2/8/2012 |
Hình ảnh vi điện tử lan truyền qua hình ảnh pha chế màu (TEM) thu được vào ngày 24/3/2014 từ CDC ở |
Theo WHO thì vụ dịch ở Guinea Tây Phi có khoảng 86 trường hợp nghi ngờ đã được báo cáo với 62 ca tử vong, điều tra đang diễn ra ở các trường hợp được báo cáo tại Liberia và Sierra Leone dọc biên giới với Guinea.
Lo ngại biến thành vũ khí sinh học
Ben Neuman- một nhà virus học tại trường Đại học Reading của Anh cho biết: "Virus Ebola là một trong những kẻ giết người nguy hiểm nhất được biết đến, nó là một trong những điều khiến các quan chức y tế công cộng mất ngủ. Nếu virus này lây lan giữa con người dễ dàng hơn, thì nó có lẽ sẽ có nhiều nguy hiểm hơn bệnh dịch hạch. May mắn thay, đến thời điểm này, nó không có khả năng đó". Vì vậy, trong khi các nhà sản xuất dược phẩm rất ít nghĩ đến việc kinh doanh với Ebola trong thời gian đến thì một số nhóm nghiên cứu ở Hoa Kỳ đang làm việc cùng với chính phủ để tìm ra phương pháp điều trị. Vào tháng ba, Đại học Texas và 3 tổ chức khác nhận được 26 triệu đô la tài trợ từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ để tìm cách chữa trị cho Ebola và virus Marburg gây chết người khác trong trường hợp chúng có bao giờ được sử dụng để khủng bố sinh học tại Hoa Kỳ. Công ty dược phẩmTekmira hợp tác với Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ sản xuất một loại thuốc tiêm dùng để điều trị Ebola, bắt đầu thử nghiệm giai đoạn (I) ban đầu ở những ngườitình nguyện khỏe mạnh vào tháng giêng. Một số công ty công nghệ sinh học nhỏ và các khoa của đại học Hoa Kỳ cũng đang phát triển loại vắc-xin nhưng công việc này vẫn chưa tiến đến từ các nghiên cứu động vật thành các thử nghiệm lâm sàng ở người vì vậy bất kỳ sử dụng nào cho con người hiện tại sẽ là rất nguy hiểm.
Công ty Inovio có trụ sở tại Hoa Kỳ và các công ty tư nhân đưa Vaxart nằm trong số các vaccine thực nghiệm dùng để thử ở động vật, trong khi đó vào năm ngoái hãng GlaxoSmithKline mua lại vaccine từ công ty Okairos của Thụy sỹ dùng cho Ebola ở giai đoạn đầu. "Có một vài loại vắc-xin thử nghiệm nhưng câu hỏi là liệu ai sẽ đảm nhận các chi phí sản xuất dựa trên số lượng liều vaccine mà họ sẽ bán", Ian Jones, một giáo sư về virus học tại Đại học Reading nói: "Số người bị nhiễm là thấp và cuối cùng ai là người tài trợ cho việc sản xuất một loại thuốc hoặc vắc xin và những gì đồng ý là không chắc".
Các thử nghiệm về thuốc
Khó khăn to lớn và chi phí cao trong tiến hành thử nghiệm trên người của một loại vaccine hoặc thuốc tiềm năng bị ngăn cấm và các chuyên gia chỉ ra lý do là các ca Ebola thường xảy ra ở các vùng xa xôi, hiếm khi và không thể dự đoán được. "Điều đơn giản ban đầu là không có đủ số bệnh nhân và bạn sẽ không biết khi nào vụ dịch tiếp theo sẽ xảy ra", Jones nói: "Thậm chí sau đó bạn không thể đảm bảo sẽ có đủ người để tiến hành thử nghiệm, có nghĩa là bạn sẽ phải đi từ những bằng chứng tốt nhất trong mô hình động vật". Một số nhà khoa học nói rằng sự bùng nổ dịch bệnh hiện nay ở
Thomas Geisbert tại Đại học Y khoaTexas đang nghiên cứu về một loại vắc xin được gọi là vaccine Ebola trên cơ sở virus gây viêm miệng có mụn nước hay VSV (vesicular stomatitis virus-based), mà ông nói là có hiệu quả 100% trong các thử nghiệm ở động vật. Ông cho biết mũi tiêm đã không trải qua thử nghiệm lâm sàng ở người có thể được đưa ra sử dụng vì "lý do nhân ái" (compassionate grounds) cho người dân ở Guinea có nguy cơ trong vụ dịch Ebola hiện nay: "Bạn phải đạt được một sự cân bằng giữa tiến bộ khoa học, y đức và cứu mạng sống con người", ông nói với hãng tin Reuters: "Điều đó không phải dễ dàng, nhưng có bao nhiêu người phải đối mặt với viễn cảnh hoặc cận kề cái chết nhất định sẽ lựa chọn để thực hiện nhằm chống chọi với virus".
Ngày 31/03/2014 |
Ths. Bs. Lê Thạnh Theo who.int.com, voanews.com, bbcnews.com |
|
||||
|
|
|
|
|
|
| |
Trang tin điện tử Viện Sốt rét - Ký Sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn Giấy phép thiết lập số 53/GP - BC do Bộ văn hóa thông tin cấp ngày 24/4/2005Địa chỉ: Khu vực 8-Phường Nhơn Phú-Thành phố Quy Nhơn-Tỉnh Bình Định.Tel: (84) 0256.3846.892 - Fax: (84) 0256.3647464 Email: impequynhon.org.vn@gmail.com Trưởng Ban biên tập: TTND.PGS.TS. Hồ Văn Hoàng-Viện trưởng Phó Trưởng ban biên tập: TS.BS.Huỳnh Hồng Quang-Phó Viện trưởng |
• Thiết kế bởi công ty cổ phần phần mềm: Quảng Ích |