Hiện nay một số quốc gia đã và đang đạt được những thành công quan trọng trongloại trừ sốt rét (LTSR). Đó là sự nỗ lực rất lớn cũng như sự hỗ trợ và đầu tư lớn của các tổ chức và cả một quá trình lịch sử lâu dài của các quốc gia trên toàn cầu. Tuy nhiên, để duy truỳ thành quả LTSR cũng như tình trạng không còn sốt rét luôn bền vững, các nước vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức cần phải đối mặt.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong hai năm 2020-2021, đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng rất lớn đến tình hình kinh tế-xã hội, cũng như là các chương trình y tế toàn cầu. Trong đó, chương trình phòng chống và loại trừ sốt rét (LTSR) cũng không ngoại lệ. Gần 2 năm kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19, các quốc gia có sốt rét lưu hành (SRLH) đã báo cáo hơn 101 triệu trường hợp bệnh (THB) và 2,4 triệu ca tử vong do COVID-19.

Sốt rét do Plasmodium vivax là một tronng những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và dai dẳng do nhiều đặc tính đặc biệt trong chu kỳ sinh học và phát triển có tồn tại thể ngủ có thể tái hoạt sau vài tháng đến vài năm, thậm chí rất ngắn đối với các chủng ở châu Á. Trong lộ trình loại trừ sốt rét (LTSR) từ nay đến năm 2030, không thể không kể đến vai trò các công cụ mới tiềm năng cần huy động để tấn công và loại trừ P. vivax càng sớm càng tốt.

Tỷ lệ mắc bệnhSXHD đã gia tăng đáng kể trên toàn cầu trong những thập kỷ gần đây, tăng từ 505.430 trường hợp mắc trong năm 2000 lên đến 5,2 triệu trường hợp mắc năm 2019. Phần lớn các trường hợp mắc bệnh SXHD là không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ và tự điều trị tại nhà, do vậy số trường hợp mắc SXHD thực tế không được báo cáo đầy đủ. Nhiều trường hợp cũng bị chẩn đoán nhầm với các bệnh sốt khác.

  Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi xin giới thiệu về vai trò cũng như các phương pháp thực hành ngoại ký sinh mò (Họ Trombiculidae). Cho đến nay ở Việt Nam đã phát hiện được 107 loài mò (họ Trombiculidae) vàmò là véc tơ truyền một số mầm bệnh nguy hiểm cho con người. Véc tơ chính có khả năng truyền mần bệnh sốt mò Orientia tsutsugamushi là Leptotrombidium (L) deliense[3].

Theo Báo cáo mới nhất của tổ chức Y tế thế giới, số ca mắc sốt rét trong năm 2021 là 247 triệu ca tăng so với 245 triệu ca năm 2020. Trong đó, số ca tử vong do sốt rét là 619.000 ca trong năm 2021 giảm so với 625.000 ca trong năm 2020.Trong hơn 2 năm đại dịch (2020–2021), COVID-19 làm gián đoạn các dịch vụ y tế thiết yếu dẫn đến gia tăng 13 triệu ca mắc và hơn 63.000 ca tử vong sốt rét.

Việt Nam là nước nhiệt đới gió mùa nóng ẩm, điều kiện thiên nhiên thuận lợi cho khu hệ động thực vật phát triển. Trong đó có khu hệ ngoại ký sinh bao gồm các nhóm thuộc lớp côn trùng (Insecta) như bọ chét (Siphonaptera), chấy rận (Anoplura), ăn lông (Mallophaga) và các nhóm chân khớp thuộc lớp nhện (Arachnida) mà chủ yếu các nhóm thuộc bộ ve bét (Acarina) như ve (Ixodoidea), mò (Trombiculidae) và mạt (Gamasoidea).

Tổ chức Y tế thế giới (TCYTTG) năm 2022 hướng dẫn bổ sung loại thuốc pyronaridine-artesunate (Pyramax^®) vào danh mục các thuốc ACTs để điều trị sốt rét và khuyến cáo nên sử dụng pyronaridine-artesunate để giảm áp lực thuốc và tình trạng kháng các loại thuốc phối với artemisinin đang diễn ra trên thế giới.

Trong một nghiên cứu gần đây được công bố trên NPJ vaccines, các nhà nghiên cứu đã đánh giá khả năng sinh miễn dịch của hai ứng viên vắc-xin, Pfs25 và PfCSP, dựa trên công nghệ ribonucleic acid (mRNA) - lipid nanoparticle (LNP).

Một tiểu ban Chuyên trách bệnh Giun phổi Chuột của Thống đốc bang Hawaii đã phát triển các hướng dẫn sơ bộ cho việc chẩn đoán và điều trị bệnh bệnh giun phổi chuột thần kinh (neuroangiostrongyliasis NAS) vào năm 2018 (Guidelines, 2018). Báo cáo này tóm tắt lại các điểm chính của những hướng dẫn đó và cung cấp các cập nhật về các khía cạnh đã được nghiên cứu kỹ hơn về căn bệnh này.

• Các công cụ mới có thể giúp chặn đứng muỗi trước khi đốt (13/02/2023)
• Phần 3. Người mang ký sinh trùng sốt rét không triệu chứng: Ổ chứa tiềm tàng & khó khăn trong loại trừ sốt rét trên toàn cầu (09/02/2023)
• Phần 2. Người mang ký sinh trùng sốt rét không triệu chứng: Ổ chứa tiềm tàng & khó khăn trong loại trừ sốt rét trên toàn cầu (07/02/2023)
• Phần 1. Người mang ký sinh trùng sốt rét không triệu chứng: Ổ chứa tiềm tàng & khó khăn trong loại trừ sốt rét trên toàn cầu (06/02/2023)
• Phần 3.Thêm bằng chứng về thuốc Tafenoquine (Krintafel®, Arakoda®, Kozenis®) góp phần thúc đẫy loại trừ sốt rét Plasmodium vivax và Plasmodium ovale (06/02/2023)
• Phần 2. Thêm bằng chứng về thuốc Tafenoquine (Krintafel®, Arakoda®, Kozenis®) góp phần thúc đẫy loại trừ sốt rét Plasmodium vivax và Plasmodium ovale (03/02/2023)
• Phần 1. Thêm bằng chứng về thuốc Tafenoquine (Krintafel®, Arakoda®, Kozenis®) góp phần thúc đẫy loại trừ sốt rét Plasmodium vivax và Plasmodium ovale (02/02/2023)
• Dấu hiệu nhận biết trẻ bị viêm loét dạ dày tá tràng (30/01/2023)
• Đánh giá vàng da ở người trưởng thành liên quan và không liên quan đến bệnh lý gan mật (25/01/2023)
• Cập nhật thông tin về điều trị sốt rét trên phụ nữ mang thai của Tổ chức Y tế Thế giới 2022 (09/01/2023)
• Làm gì để khống chế các ổ bệnh tại Hướng Hóa? (04/10/2022)
• Các biện pháp tiếp cận mới trong phòng chống véc-tơ (30/06/2022)
• Thêm một kỹ thuật sinh học phân tử mới giúp tăng tốc loại trừ sốt rét và nghiên cứu một số lĩnh vực y sinh khác (20/06/2022)
• Thuốc Kozenis (tafenoquine) đã được TGA Úc phê duyệt điều trị tiệt căn sốt rét P. vivax (07/04/2022)
• TGA Úc phê duyệt sử dụng thuốc Kozenis (tafenoquine) liều đơn điều trị sốt rét cho trẻ em nhiễm Plasmodium vivax (07/04/2022)