Hình 1. Phân bố địa lý bệnh sán máng trên toàn cầu với các tỷ lệ mắc khác |Nguồn: WHO, 2023
Tài liệu này phù hợp với Lộ trình 2021-2030 về Các bệnh Nhiệt đới bị lãng quên (NTDs) và các hướng dẫn của TCYTT, mang tên “Đánh giá các Chương trình Kiểm soát bệnh sán máng và bệnh giun truyền qua đất: Giám sát và đánh giá”, cung cấp hướng dẫn chi tiết, rõ ràng và linh hoạt để hỗ trợ việc triển khai và cải thiện các chương trình kiểm soát bệnh trên toàn cầu.
Tiến sĩ Ibrahima Socé Fall, Giám đốc Chương trình các Bệnh Nhiệt đới bị lãng quên Toàn cầu của TCYTTG nhận định: “Tài liệu Hướng dẫn mới này đánh dấu một bước tiến quan trọng. Nó cung cấp cho các nhà quản lý chương trình những công cụ cần thiết để theo dõi tiến độ một cách chính xác, đưa ra các quyết định dựa trên dữ liệu khi tình hình dịch tễcủa các bệnh này thay đổi, đồng thời đảm bảo rằng các nguồn lực được sử dụng một cách hiệu quả tại những nơi cần thiết nhất.”
Hướng tới nhiều đối tượng liên quan khác nhau, bao gồm nhân viên y tế quốc gia và khu vực, các đầu mối liên lạc tại văn phòng quốc gia của TCYTTG và các đối tác triển khai. Tài liệu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ra quyết định phối hợp và dựa trên bằng chứng trong việc đạt được mục tiêu loại bỏ bệnh sán máng và giun truyền qua đất khỏi các vấn đề y tế công cộng. Nó cũng làm nổi bật vai trò của việc giám sát liên tục trong việc đánh giá mức độ thành công của các mục tiêu chương trình.
Cẩm nang Hướng dẫn này được thiết kế nhằm đảm bảo rằng các nhà chính sách ra quyết định – từ các Bộ Y tế quốc gia đến các đội ngũ địa phương có thể đánh giá tiến trình, điều chỉnh các can thiệp, thay đổi nhu cầu về thuốc men và phân bổ nguồn lực một cách hiệu quả khi mô hình bệnh tật thay đổi. Tài liệu này bổ sung cho các Hướng dẫn rộng hơn của TCYTTG về giám sát và đánh giá các bệnh nhiệt đới bị lãng quên (NTDs).
Tiến sĩ Amadou Garba-Djirmay, nhà khoa học thuộc Chương trình Toàn cầu về Các bệnh Nhiệt đới bị lãng quên của TCYTTG cho biết: “Hướng dẫn này cung cấp cho các Quốc gia những giải pháp thực tiễn để đối phó với bản chất thay đổi của việc kiểm soát bệnh do sán lá và các bệnh giun truyền qua đất. Tính linh hoạt của nó cho phép các chương trình điều chỉnh các can thiệp phù hợp với nhu cầu địa phương, giúp chúng ta kiên định trên con đường tiến tới loại trừ hoàn toàn các bệnh này”.
Các Quốc gia tuân thủ theo các khuyến nghị mới sẽ có khả năng tinh chỉnh chiến lược của mình và phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn, cuối cùng dẫn đến cải thiện kết quả sức khỏe tại các cộng đồng bị ảnh hưởng.Ông Fikre Seife, trưởng nhóm Chương trình Quốc gia về Các bệnh Nhiệt đới bị lãng quên, Bộ Y tế Liên bang Ethiopia nhận định: “Hướng dẫn này được ban hành vào một thời điểm quan trọng khi chúng ta đang tăng cường nỗ lực để loại bỏ bệnh sán lá và STHs. Các hướng dẫn từng bước đảm bảo rằng các can thiệp của chúng ta dựa trên những bằng chứng mới nhất và chúng ta có thể định hướng nguồn lực đến nơi mà chúng sẽ tạo ra tác động lớn nhất.”
Hình 2. Phân bố địa lý bệnh sán máng trên toàn cầu với các tỷ lệ mắc khác |Nguồn: WHO, 2023
TCYTTG vẫn kiên định trong cam kết hỗ trợ các quốc gia trong quá trình họ nỗ lực hướng tới việc loại bỏ các bệnh ký sinh trùng này, vốn tiếp tục ảnh hưởng không cân xứng đến một số nhóm dân cư dễ bị tổn thương nhất trên thế giới.
TCYTTG xuất bản các cẩm nang và công cụ để hỗ trợ việc “chuyển hóa” các Khuyến nghị của TCYTTG thành thực tiễn. Những cẩm nang này được thiết kế để các chương trình kiểm soát quốc gia và các đối tác sử dụng, nhằm hỗ trợ việc lập kế hoạch, triển khai, giám sát và đánh giá các hoạt động để đạt được mục tiêu loại bỏ STH như một vấn đề y tế công cộng; chúng cũng bao gồm hỗ trợ cho việc chẩn đoán bằng kính hiển vi các bệnh STH.
Hơn nữa, thông qua sự hợp tác với các Văn phòng Khu vực của TCYTTG, các hội thảo khu vực và quốc gia được tổ chức nhằm nâng cao kỹ năng cho các nhân viên y tế trong các bộ y tế của các quốc gia lưu hành bệnh, đồng thời giúp họ triển khai các chiến lược được khuyến nghị.
CN. Nguyễn Thái Hoàng & TS.BS. Huỳnh Hồng Quang
Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn