Nhằm không ngừng cập nhật thông tin, nâng cao chất lượng chuyên môn, kỹ thuật cho đội ngũ cán bộ côn trùng, Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn đã tổ chức Lớp tập huấn Nâng cao năng lực giám sát và phòng chống vector sốt rét khu vực MT-TN năm 2007 cho cán bộ côn trùng của các Trung tâm phòng chống sốt rét/Trung tâm Y tế dự phòng 15 tỉnh khu vực miền Trung-Tây Nguyên. Về dự buổi khai mạc Lớp tập huấn, có TS. Triệu Nguyên Trung-Viện trưởng và các đồng chí lãnh đạo Viện, các đồng chí trưởng phó các khoa/phòng và các cán bộ Khoa Côn trùng.
Nội dung Lớp tập huấn trọng tâm vào các nội dung: công tác giám sát vector sốt rét và giám sát các biện pháp phòng chống vector sốt rét của tuyến tỉnh; các thông tin cập nhật kết quả các nghiên cứu vector và các biện pháp phòng chống vector sốt rét; các kỹ thuật cơ bản trong nghiên cứu côn trùng thực địa; các kỹ thuật hiện đại áp dụng trong nghiên cứu côn trùng: ELISA, điện di enzyme, nhiễm sắc thể, PCR … Đặc biệt, Trong đợt này có các báo cáo tham luận của các tỉnh về tình hình vector sốt rét và kết quả phòng chống vector của các địng phương giai đọan 2003-2006. Qua đó các cán bộ côn trùng ở các địa phương có điều kiện trao đổi, học tập kinh nghiệm lẫn nhau.
Trong những năm qua, công tác phòng chống vector sốt rét ở miền Trung-Tây Nguyên đã góp phần quan trọng trong việc khống chế bệnh sốt rét trong khu vực, giảm tỷ lệ mắc, kéo theo giảm tỷ lệ tử vong và dịch sốt rét. Tuy nhiên là khu vực trọng điểm sốt rét của cả nước, lại có mặt của 2 vector chính truyền bệnh sốt rét là An. minimus và An. dirus; Bên cạnh đó sinh địa cảnh và các yếu tố thời tiết biến động do những thay đổi của khí hậu, đặc biệt là sự tác động mạnh mẽ của con người vào môi trường tự nhiên (phá rừng, trồng cây công nghiệp, xây dựng thủy lợi, thủy điện…) làm biến động của các quần thể véc tơ và kéo theo sự biến đổi lan truyền sốt rét; cùng với các tác động của hóa chất diệt côn trùng sử dụng trong y tế và trong nông nghiệp, nhiều quần thể muỗi Anopheles đã thay đổi tập tính tránh thuốc và cả phát triển tính kháng lại với hóa chất sử dụng trong chương trình phòng chống sốt rét.
Trong phòng chống sốt rét, chi phí sử dụng trong phòng chống vector sốt rét chiếm hơn ½ tổng số kinh phí, vì vậy cần thiết phải nâng cao tối đa hiệu quả các biện pháp phòng chống vector. Muốn như vậy, việc chỉ định các biện pháp phòng chống vector sốt rét phải kịp thời, phù hợp từng thời kỳ, từng địa phương; và điều đó chỉ đạt được khi chúng ta có đầy đủ các thông tin về đối tượng cấn phòng chống, đó là các vector sốt rét và các thông tin liên quan đến vector và các biện pháp phòng chống chúng. Các kỹ thuật nghiên cứu, tìn hiểu muỗi sốt rét bao gồm: điều tra thu thập mẫu vật, xác định thành phần loài, đặc điểm sinh lý, sinh thái, đánh giá vai trò truyền bệnh, mức độ nhạy cảm đối với hóa chất diệt côn trùng của các vector, đánh giá hiệu quả của các biện pháp phòng chống… là những kỹ thuật vô cùng quan trọng trong chương trình phòng chống sốt rét.
Đội ngũ cán bộ nghiên cứu côn trùng sốt rét được sắp xếp từ các Viện đến các Trung tâm PCSR/Trung tâm Y tế dự phòng của các tỉnh/thành trong cả nước để đảm nhiệm các chức năng nhiệm vụ được Bộ Y tế giao; Trong đó đặc biệt là công tác giám sát vector và hiệu quả các biện pháp PCVT, nhằm phát hiện kịp thời những biến động lan truyền sốt rét và hiệu quả các biện pháp phòng chống chúng để đóng góp ý kiến cho Lãnh đạo các Viện, Ban Chủ nhiệm Dự án QG PCSR họach định chiến lược sử dụng hóa chất diệt côn trùng, các biện pháp thích hợp nhất trong PCSR; vì vậy, công tác giám sát véc tơ cần phải thực hiện khắp mọi nơi, thường xuyên và liên tục.
 |
Các học viên chụp ảnh lưu niệm cùng Ban lãnh đạo Viện Sốt rét KST-CT Quy nhơn |
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị TS. Triệu Nguyên Trung-Viện trưởng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác kiểm soát vector trong Chương trình phòng chống sốt rét và cảnh báo những nguy cơ các bệnh do vector truyền như sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản B, giun chỉ bạch huyết, các bệnh sốt do xoắn trùng, sốt mò, sốt do ve truyền… nhưng chưa được kiểm soát nên chuyên khoa sốt rét, ký sinh trùng và côn trùng bao hàm cả các bệnh nhiệt đới mang tính đặc thù tại khu vực. Hiện nay hệ thống Trung tâm Y tế dự phòng tuyến huyện đã được hình thành, nên Viện sẽ phối hợp với các tỉnh trong khu vực đào tạo và xây dựng màng lưới chuyên khoa côn trùng tuyến huyện để công tác phòng chống vector đạt hiệu quả cao góp phần giảm tải nguy cơ bệnh tật trên cả nước nói chung và khu vực miền Trung-Tây Nguyên nói riêng là hết sức cần thiết và cấp bách.