Các biện pháp diệt bọ gậy muỗi truyền bệnh không làm giảm ngay số lượng muỗi đốt, có khi phải mất vài ngày hoặc vài tuần mới giảm được số lượng muỗi đốt. Diệt bọ gậy muỗi có hiệu quả đối với cộng đồng hoặc khu dân cư ở lân cận hơn là đối với cá nhân mỗi người. Mọi người sống gần nơi sinh sản của muỗi sau khi các biện pháp diệt bọ gậy muỗi được áp dụng sẽ được bảo vệ. Ngược lại, muỗi truyền bệnh vẫn sẽ bay đến và đốt người nếu vẫn để muỗi có nơi sinh sản gần nơi sinh sống của con người.
Biện pháp diệt bọ gậy muỗi truyền bệnh
Diệt bọ gậy muỗi truyền bệnh bao gồm các biện pháp khác nhau như thau vét bọ gậy, làm thay đổi nơi sinh sản của muỗi, làm cho bọ gậy không sinh sôi, nẩy nở được. Khống chế không cho muỗi trưởng thành đến được nơi sinh sản. Thả cá và các loài sinh vật ăn bọ gậy khác vào những nơi có bọ gậy muỗi. Đồng thời có thể dùng các loại hóa chất diệt bọ gậy. Các biện pháp can thiệp này nhắm tới mục đích là giảm nguồn truyền bệnh. Thuật ngữ giảm nguồn truyền bệnh nói đến bất kỳ một phương pháp can thiệp nào đó có thể ngăn ngừa được việc sinh sản của muỗi hoặc giảm được nơi sinh sản của chúng. Nếu những biện pháp này có hiệu quả lâu dài hoặc có ảnh hưởng đến đất đai, nguồn nước hoặc cây cối, chúng được gọi là thay đổi môi trường. Khi một biện pháp can thiệp nào đó chỉ có hiệu quả trước mắt và phải lặp đi lặp lại được gọi là cải tạo môi trường. Việc làm thoát nước ở các khu vực đầm lầy, nước tù đọng, đất đai khai khẩn và các biện pháp lâu dài khác được thực hiện từ đầu thế kỷ 20 ở nhiều nơi đã góp phần rất tích cực trong các biện pháp phòng chống và giảm thiểu những bệnh do muỗi truyền.
Phương pháp diệt bọ gậy muỗi truyền bệnh
 |
Chu kỳ phát triển của muỗi |
Diệt bọ gậy muỗi truyền bệnh cần phải được thực hiện chung quanh nơi sinh sống của con người trong phạm vi lớn hơn phạm vi dự định diệt muỗi. Đối với nhiều loài muỗi, phạm vi này khoảng 1,5-2 km. Các biện pháp không có hiệu quả lâu dài cần phải được duy trì suốt trong thời gian có muỗi truyền bệnh hoạt động mạnh. Công sức và chi phí cần thiết để thực hiện việc diệt bọ gậy muỗi có hiệu quả trên diện rộng vào những thời điểm cần thiết ít thay đổi theo từng vùng dân cư. Vì vậy chi phí diệt bọ gậy muỗi tính trên đầu người tại những vùng dân cư thưa thớt sẽ cao hơn so với những vùng dân cư tập trung. Ngược lại, chi phí đầu người khi áp dụng các biện pháp diệt muỗi truyền bệnh như dùng màn ngủ tẩm hóa chất hoặc phun tồn lưu hóa chất trong nhà thì trị giá tương đương dù ở nông thôn hay thành thị. Tại các khu đô thị, thành phố, biện pháp diệt bọ gậy muỗi truyền bệnh có hiệu quả hơn là diệt muỗi trưởng thành.
Tại những nơi có tỷ lệ nhiễm bệnh cao do muỗi truyền, cần phải tiêu diệt hết các nơi sinh sản của muỗi để làm giảm tỷ lệ mắc bệnh vì ngay cả những vùng có mật độ hoạt động của muỗi truyền bệnh đã giảm thấp nhưng bệnh vẫn có thể được duy trì ở mức độ cao. Các biện pháp diệt bọ gậy muỗi có hiệu quả và có thể thực hiện được dễ dàng nếu ổ bọ gậy phát hiện dễ và áp dụng các biện pháp diệt tốt, hạn chế ít chỗ để muỗi sinh sản. Biện pháp diệt bọ gậy muỗi cũng thường được chọn để ứng dụng vì muỗi chỉ đẻ trứng trong thời gian ngắn, các biện pháp diệt muỗi trưởng thành không có hiệu quả hoặc không thực hiện được vì nhiều lý do khác nhau. Các biện pháp làm giảm nguồn truyền bệnh bằng thay đổi môi trường mặc dù có hiệu quả lâu dài nhưng sẽ tốn kém hơn dùng biện pháp lặp lại để cải tạo môi trường.