Từ năm 1991 đến nay, tình hình sốt rét khu vực miền Trung-Tây Nguyên nói riêng và cả nước nói chung đã được cải thiện đáng kể.
So sánh kết quả phòng chống sốt rét 2005 so với 1991 là thời điểm đỉnh cao của bệnh sốt rét, số người mắc sốt rét giảm 75%, số người chết do sốt rét giảm 90%, không có dịch lớn xảy ra, sự bùng nổ sốt rét đã bị chặn đứng và đang được đẩy lùi. Một trong những nguyên nhân kết quả đạt được phải kể đến các thuốc sốt rét thiết yếu được đưa vào sử dụng hợp lý ở nước ta, nhất là vai trò giảm mắc sốt rét và giảm tử vong sốt rét của các thuốc sốt rét có hiệu lực cao cũng như các phác đồ điều trị đặc hiệu sốt rét mà Bộ Y tế đã lựa chọn trong Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sốt rét được ban hành ngày 27/6/2003. Tuy nhiên, qua gần 5 năm thực hiện (2003-2006) tình hình sốt rét đã có nhiều thay đổi, do đó cuốn “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sốt rét” cũng cần được điều chỉnh cho phù hợp với từng vùng, từng tuyến và từng khu vực trên cả nước, đảm bảo cho công tác điều trị bệnh nhân sốt rét (BNSR) luôn đạt hiệu quả cao.
Được sự tài trợ của dự án Quỹ toàn cầu phòng chống sốt rét Việt Nam, Hội thảo “Điều chỉnh Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sốt rét” đã được tổ chức tại Viện Sốt rét-KST-CT Trung ương từ 24-25/10/2006. Tham dự Hội thảo có các chuyên gia đầu ngành về điều trị sốt rét: GS.TS. Bùi Đại-Viện Quân Y 108, PGS.TS. Nguyễn Xuân Thành-Viện trưởng Viện Vệ sinh phòng dịch Quân đội, TS. Nguyễn Văn Kim-Bệnh Viện Chợ Rẫy TP. Hồ Chí Minh, BS. Trần Tịnh Hiền-Phó Giám đốc Trung tâm điều trị Bệnh nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh, GS.TS. Nguyễn Văn Thân-Trường Đại học Y Hà Nội, TS. Nguyễn Ngọc San-Học Viện Quân Y, Tiểu ban Điều trị của Chương trình quốc gia PCSR, Viện trưởng và chuyên gia điều trị của các Viện Sốt rét-KST-CT Trung ương, Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn, Viện Sốt rét-KST-CT TP. Hồ Chí Minh. Hội thảo tập trung vào hai nội dung chính là lựa chọn danh mục thuốc sốt rét thiết yếu sử dụng và điều chỉnh một số tiêu chuẩn chẩn đoán-điều trị sốt rét theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nhưng phải phù hợp với điều kiện thực tế tại Việt Nam trong vòng 5 năm tới (2007-2010).  |  |
Toàn cảnh Hội thảo | |
Hội thảo đã thống nhất điều chỉnh một số nội dung về chẩn đoán và điều trị sốt rét so với năm 2003 như sau:
Danh mục thuốc sốt rét thiết yếu trong Chương trình PCSR ở Việt Nam:
Bổ sung viên phối hợp Dihydroartemisinine-Piperaquine (Artekin) vì có hiệu lực điều trị cao (thời gian cắt sốt và cắt ký sinh trùng nhanh, ít tái phát, tác dụng phụ không đáng kể, thời gian điều trị ngắn, có thể sản xuất tại Việt Nam) và phù hợp với khuyến cáo của WHO về sử dụng Artemisinine kết hợp (Artemisinine Combination Thearapy)
Các thuốc trong danh mục trước đây vẫn giữ nguyên, nhưng sẽ sử dụng Dihydroartemisinine-Piperaquine thay thế dần cho viên phối hợp CV8 (Dihydroartemisinine-Piperaquine-Primaquine-Trimethoprim) để có thể sử dụng rộng rãi ở tất cả các tuyến.
Một số điều chỉnh:
1. Về thuật ngữ :
Phân loại lâm sàng: sử dụng sốt rét thể thông thường thay thế cho sốt rét thường và sốt rét thể ác tính thay thế cho sốt rét ác tính đã sử dụng trước đây.
Sử dụng thuật ngữ xác định ca bệnh thay thế cho định nghĩa ca bệnh trước đây.
Bệnh nhân là ký sinh trùng lạnh phải được xác nhận trong thời điểm hiện tại và 14 ngày gần đó không có sốt thay vì 7 ngày như trước đây.
2. Các chỉ định sử dụng thuốc:
Giữ nguyên 3 chỉ định: điều trị bệnh nhân sốt rét, điều trị mở rộng và cấp thuốc tự điều trị.
Bỏ chỉ định uống thuốc phòng sốt rét cho đối tượng có nguy cơ vì hiệu quả không cao.
Liều Primaquine điều trị thể ẩn (Hypnozoite) sốt rét do P.vivax 0,5mg/kg/ngày (4 viên/ngày ở người lớn) x10 ngày thay vì 0,25 mg/kg/ngày (2 viên/ngày ở người lớn)x10 ngày như trước kia.
3. Một số thay đổi khác:
Điều chỉnh một số quy định về theo dõi kết quả điều trị, quy định điều trị SRAT tại tuyến xã/thôn bản (tuyến xã được phép sử dụng Artesunate tiêm cho bệnh nhân SRAT trước khi chuyển lên tuyến trên).
Điều chỉnh một số tiêu chuẩn đánh giá và phương pháp xử trí sốt rét thể ác tính.
Ý kiến Hội thảo sẽ được Tiểu ban điều trị Chương trình quốc gia phòng chống sốt rét tập hợp và trình Bộ Y tế cho phép điều chỉnh “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sốt rét” cho giai đoạn 2007-2010.