Sán dây trưởng thành bao gồm 2 loại sán dây lợn (Toenia solium)và sán dây bò (Taenia saginata). Nguyên nhân gây bệnh sán dây trưởng thành là do ăn phải thịt lợn hoặc thịt bò có ấu trùng chưa được nấu chín .
Sán dây trưởng thành ký sinh ở đoạn đầu ruột non. Trứng sán dây theo đốt gìa rụng ra khỏi cơ thể sán rồi ra ngoài. Trứng có hình tròn, đường kính 31 -38 mm, trứng sán dây không cần đòi hỏi thời gian phát triển ở ngoại cảnh. Khi trứng sán dây bò được bò, trâu ăn phải, vào trong cơ thể của bò, trâu, trứng phát triển thành ấu trùng nang sán (Cysticercus boris). Sau 4 tháng phát triển, nang sán có khả năng gây nhiễm.
 |
Thịt bò trước và sau khi băm nhỏ chế biến để ăn sống và uống với rượu |
Khi lợn ăn phải trứng sán dây lợn, trứng phát triển thành nang sán có trong cơ lợn (Cysticercus cellulosae). Nang sán có đường kính 0,7 - 0,8 cm, chiều dài 1,5 cm.Người ăn phải thịt lợn, thịt bò có nang trùng sán chưa được nấu chín sẽ phát triển thành sán trưởng thành ký sinh ở ruột non, con sán có thểdài từ 8-12 mét.
 |
Món thịt bò sống được các thành viên gia đình ăn sống và uống rượu |
Trong tháng 4/2009, Khoa Ký sinh trùng -Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn đã điều tra phát hiện một ổ bệnh sán dây bò tại xã Đak Mon, huyện ĐakGlei, tỉnh Kon Tum. Kết quả điều tra xét nghiệm phân cho 461 người đã phát hiện 72/461 người nhiễm sán dây bò chiếm tỷ lệ 15,61%
 |
Hình ảnh một con sán dây bò dài 8m được đãi từ phân một bệnh nhân sau khi điều trị
tại xã Đak Mon |
Nguyên nhân gây bệnh sán dây bò tại vùng này là do người dân có tập quán ăn sống thịt bò mà không hề nấu chín. Người dân ở đây chủ yếu là dân tộc Dẻ, có tập quán băm nhỏ thịt bò ra vắt chanh hoặc nước quả tai chua ở rừng vào sau đó ăn sống và uống rượu với một vài cọng xả. Tập quán này có từ nhiều năm, người dân quan niệm ăn theo cách này rất ngon và bổ. Đây là một điều kiện rất thuận lợi cho việc nhiễm sán dây bò trưởng thành. Qua nghiên cứu định loại bằng hình thể, chúng tôi xác định đây là loài sán dây bò Toenia saginata. Trong thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu các biện pháp phòng chống cho nhân dân vùng này.