Trước thực trạng tình hình nhiễm bệnh sán lá gan lớn ngày càng gia tăng ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên, đặc biệt là trong 6 tháng đầu năm 2006; Bộ Y tế đã có công văn chỉ đạo Viện Sốt rét-KST-CT Trung ương phối hợp với Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn tiến hành các biện pháp can thiệp tại chỗ nhằm khống chế sự phát triển bệnh, đồng thời triệu tập một cuộc họp chuyên đề về bệnh sán lá gan lớn tại Hà Nội để định hướng giải quyết lâu dài.
Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ, từ 12/6-17/6/2006 Viện Sốt rét-KST-CT Trung ương và Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn đã cử đoàn công tác phối hợp tiến hành khảo sát tình hình mắc bệnh sán lá gan lớn ở người và tổ chức điều trị cho bệnh nhân ở hai tỉnh có tỷ lệ nhiễm bệnh cao là Bình Định, Quảng Ngãi và Phòng khám chuyên khoa của Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn.
 |
Lãnh đạoSở Y tế báo cáo tình hình nhiễm sán lá gan lớn với lãnh đạo và chuyên gia của các Viện sốt rét - KST - CT |
-Tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Định từ 2003-2006 có 990 ca sán lá gan nhập viện (số bệnh nhân nội tỉnh: 917 và số ngoại tỉnh: 105), trong đóriêng trong nửa đầu tháng 6/2006 có 317 ca nhập viện, chiếm 32% tổng số bệnh nhân nhập viện qua các năm.
-Tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ngãi 6 tháng cuối năm 2005 có 50 ca và 6 tháng đầu năm 2006 có 106 ca sán lá gan lớn được phát hiện.
-Tại Phòngkhám chuyên khoa của Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn trong 6 tháng đầu năm 2006 phát hiện 1.353 trường hợp nhiễm sán lá gan lớn, chiếm 77,771% số người đến khám và điều trị.
Qua phân tích số bệnh nhân sán lá gan lớn ở các địa điểm nêu trên thấy bệnh nhân tập trung chủ yếu ở các tỉnh Bình Định, Quảng Ngãi, Gia Lai, Khánh Hòa, Phú Yên, Quảng Nam, Đà Nẵng…được phát hiện trước đó nhưng chưa có thuốc điều trị, gây tồn đọng bệnh nhân và tạo áp lực đối với các cơ sở điều trị khi bắt đầu có thuốc. Mặt khác, số bệnh nhân sán lá gan lớn tăng cao trong 6 tháng đầu năm 2006 so với các năm trước đây cần được điều tra khảo sát để làm rõ hơn về nguyên nhân cũng như khả năng nhiễm bệnh tại các vùng miền.
Sau khi xác định thực trạng tình hinh nhiễm sán lá gan lớn, các biện pháp can thiệp trước mắt đã được tiến hành nhằm giảm tải áp lực bệnh nhân nhập viện điều trị:
-Viện Sốt rét-KST-CT Trung ương đã cung cấp một cơ số thuốc điều trị đặc hiệu Triclabendazole cho các tỉnh Bình Định, Quảng Ngãi và Phòng khám chuyên khoa của Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn để kịp thời tổ chức điều trị tại chỗ. Do thuốc Triclabendazole chưa được chính thức lưu hành trên thị trường thuốc Việt Nam, nên tất cả bệnh nhân phải được điều trị nội trú để theo dõi diễn biến điều trị và tác dụng không mong muốn của thuốc, không giải quyết điều trị ngoại trú bất kể trường hợp nào.
-Tổ chức tuyên tuyền trên đài truyền hình địa phương về nguyên nhân mắc bệnh và cách phòng chống sán lá gan lớn để hạn chế tỷ lệ nhiễm bệnh, đồng thời thông báo bệnh nhân đến bệnh viện đa khoa tỉnh và phòng khám của Viện để được điều trị
 |
Lãnh đạo Bộ Y tế chủ trì cuộc họp chuyên đề giải quyết bệnh sán lá gan lớn tại khu vực miền Trung. |
Để có hướng giải quyết lâu dài nhằm ổn định tình hình mắc bệnh sán lá gan lớn ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên, ngày 20/6/2006 Bộ Y tế đã triệu tập một cuộc họp chuyên đề tại Hà Nội do GS.TS. Lê Ngọc Trọng-Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì với sự có mặt của Lãnh đạo, chuyên viên các Viện Sốt rét-KST-CT Trung ương, Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn và Lãnh đạo, chuyên viên các Cục, Vụ liên quan của Bộ Y tế. Cuộc họp đã thống nhất nhận định bệnh sán lá gan lớn đang là vấn đề lớn ở khu vực miền Trung và đưa ra một số hướng chỉ đạo giải quyết cụ thể:
-Bộ Y tế yêu cầu phải đảm bảo cấp đủ thuốc đặc hiệu để điều trị bệnh nhân, các Viện nghiên cứu phải xây dựng quy trình chẩn đoán và phác đồ điều trị để thông qua Bộ Y tế ban hành, xây dựng tài liệu và quy trình giáo dục truyền thông phòng chống bệnh sán lá gan lớn tại cộng đồng vào cuối tháng 7/2006.
-Các Vụ/Cục thuộc Bộ Y tế chịu trách nhiệm chỉ đạo, giám sát thực hiện và xây dựng quy trình chẩn đoán và điều trị sán lá gan lớn; tổ chức nghiệm thu đề tài cấp Bộ của Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn đang thực hiện để làm cơ sở cho việc xây dựng phác đồ; thống nhất cá thủ tục cần thiết để chính thức nhập thuốc Triclabedazole sử dụng ở Việt Nam trong những năm tới.
-Do tính cấp thiết của nhu cầu phòng chống bệnh, nên cần xây dựng Chương trình phòng chống bệnh sán lá gan lớn theo mô hình vừa phòng bệnh, vừa chữa bệnh dựa trên nguồn ngân sách sự nghiệp y tế hàng năm và nguồn tài trợ của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) do Cục Y tế dự phòng Bộ Y tế chủ trì thực hiện.