Ngày 11/4/2014.WASHINGTON - Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), TS. Margaret Chan đã phát biểu mở đầu tại phiên họp mùa xuân nhóm Ngân hàng thế giới-Quỹ tiền tệ quốc tế hướng đến độ bao phủ y tế toàn cầu trước 2030 (World Bank Group– International Monetary Fund: toward universal health coverage by 2030).
Phiên họp có sự tham dự của ngài Ban Ki-moon-Tổng thư ký Liên hiệp quốc, các bộ trưởng và các đối tác đến từ Ngân hàng thế giới-Quỹ tiền tệ quốc tế. Bài phát biểu của TS. Margaret Chan nhấn mạnh Ủy ban Lancet về việc đầu tư vào y tế đã đạt được một số ký kết đáng hoan ngênh, những tiến bộ trong kinh tế y tế cho phép đạt được nhiều thành tựu hơn nữa từ việc đầu tư vào y tế và những thành tựu đó thậm chí còn cao hơn cả những gì được tính toán trước đó.
 |
| Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), TS. Margaret Chan |
Theo bà Margaret Chan, với việc phân phối các nguồn ngân sách có hạn, đầu tư đúng chỗ vào y tế làm cải thiện phúc lợi xã hội và kích thích tăng trưởng kinh tế; nếu việc đầu tư tiếp tục được duy trì một cách thông minh, chiến lược và chọn lọc thì kết quả dự đoán sẽ đạt được những thành tựu y tế nổi bật. Trong vòng một thế hệ, những thành tựu này bao hàm một sự hội tụ to lớn, với tỷ lệ tử vong của các bà mẹ và trẻ em ở các quốc gia thu nhập trung bình và thấp giảm xuống mức như ở các nước thu nhập trung bình với những thành tựu khả quan hơn và điều này đã từng mất nhiều thời gian hơn để đạt được. Việc cải tổ nhằm thúc đẩy hệ thống y tế hướng về phía bao phủ toàn cầu sẽ được đưa lên hàng đầu trong lộ trình đi tới điều hội tụ này, Tổng Giám đốc WHO nồng nhiệt đón nhận khuôn khổ đầu tư đầy thách thức này và cho rằng sự tập trung kiên định vào sự công bằng đến cùng với sự hỗ trợ cho độ bao phủ toàn cầu và triển vọng lạc quan về tương lai y tế toàn cầu.
Bà Margaret Chan cho biết, trong một lộ trình quan trọng từ Báo cáo phát triển toàn cầu (World Development Report) 1993, Ủy ban đã nhận ra vai trò cốt yếu của tài trợ của công chúng trong việc nhận ra những mục tiêu của việc tăng độ bao phủ dịch vụ và cải thiện bảo hộ tài chính, như đã được nói đến rõ ràng độ bao phủ y tế toàn cầu (universal health coverage) không thể đạt được thông qua những hệ thống tài chính dựa trên thị trường tư nhân của thuế người dùng và bảo hiểm tư hoặc thông qua các kế hoạch dựa trên cộng đồng tình nguyện. Ủy ban đang cho thấy sự lạc quan khi nguồn vốn cho tài trợ công chúng sẽ tăng khi các nền kinh tế tăng trưởng và việc quản lý thuế được cải thiện. Các khuyến nghị cho việc đầu tư vào y tế được đặt giữa hai mục tiêu lớn là duy trì bước đà đi tới Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (MDGs) có liên quan đến y tế và nhấn mạnh vào các thách thức mới hơn có liên quan đến hiện đại hóa, đô thị hóa và cơ giới hóa, cụ thể là các bệnh và chấn thương mãn tính.
 |
| Nâng cao chất lượng các dịch vụ chăm sóc y tế |
Trong một phân tích đặc biệt hữu ích, báo cáo đã trích lại những lựa chọn chính sách đã vạch ra trong Báo cáo Y tế thế giới năm 2010 (World Health Report) về tài trợ các hệ thống y tế, các lựa chọn này đã đáp lại một câu hỏi chủ yếu Tại sao một số nước đạt được thành tựu y tế tốt hơn nước khác với cùng những nguồn lực như nhau? (Why do some countries achieve better health outcomes with the same resources?). Những lựa chọn đã được đề xuất nhấn mạnh vào các rào cản chính đã ngăn cản các biện pháp chăm sóc sức khỏe công bằng và giá cả hợp lý bao gồm lãng phí và thiếu hiệu quả, sự ưu đãi nhà cung cấp sai lầm, thiếu đầu tư vào các dịch vụ dự phòng và thiếu tập trung vào các nguyên nhân gốc rễ của bệnh tật nằm trong các lĩnh vực không phải là y tế. Sự quan tâm đặc biệt phải được gắn với các chiến lược phòng tránh tình trạng tăng chi phí phi sản xuất, đặc biệt là các chi phí có liên quan đến các công nghệ mới. Các mục tiêu chính sách rõ ràng yêu cầu những khoản thanh toán tính phí riêng từng dịch vụ giảm đến mức tối thiểu cho các nhà cung cấp và sự giảm thiểu hoặc miễn thuế người dùng, đặc biệt là người nghèo. Như đã được nói đến, một phương án bảo hiểm bao phủ toàn bộ dân số, đối nghịch với việc tập trung riêng vào người nghèo, thúc đẩy sự hưởng ứng rộng rãi trong dân chúng và các nhà cung cấp và nó cũng mang lại lợi ích cho các tầng lớp trung lưu và còn có xu hướng đến gần hơn tới chất lượng dịch vụ chăm sóc y tế. Đối với các bệnh không lây nhiễm, Ủy ban chọn ra các vấn đề thuế và tiền trợ cấp, luật và quy tắc là các biện pháp hợp lý nhằm giảm nguy cơ từ đám đông; đối với chăm sóc y tế lâm sàng, Ủy ban kiến nghị các quốc gia trước hết tập trung vào độ bao phủ toàn cầu cùng với các biện pháp can thiệp “bán chạy nhất” (best buy) của WHO, sau đó từ các biện pháp đó lựa chọn ra con đường tốt nhất để mở rộng khả năng tiếp cận.
Bà Margaret Chan cho rằng trong cuộc họp này, các đại biểu sẽ cân nhắc về một khuôn khổ liên kết WHO/Ngân hàng thế giới nhằm giám sát các tiến trình đi tới độ bao phủ y tế toàn cầu. Khuôn khổ có hai yếu tố chính: mức độ bao phủ các biện pháp can thiệp y tế và sự bảo hộ các nguy cơ tài chính với sự tập trung vào sự công bằng. Bài thảo luận đã chỉ ra sự cần thiết để thích nghi khuôn khổ cho mỗi bối cảnh của mỗi quốc gia bao gồm các mô tả dịch bệnh học và nhân khẩu khọc riêng, dự báo dân số, hệ thống y tế hiện có và mức độ phát triển kinh tế. Cùng lúc đó, 3 lĩnh vực chung sẽ được sử dụng để giám sát tại tất cả các quốc gia là khả năng tiếp cận các dịch vụ chất lượng thiết yếu (essential quality services), bảo hộ tài chính (financial protection) và dân số đã bao phủ (population covered). Đối với việc bao phủ dịch vụ, mục tiêu nhằm theo dõi tiến trình đối với toàn bộ phạm vi dịch vụ bao gồm thúc đẩy, phòng chống, điều trị, hồi phục và chăm sóc giảm nhẹ trong y tế. Phạm vi của các dịch vụ này được đơn giản hóa thành hai hạng mục rộng lớn: các dịch cho việc thúc đẩy, phòng chống (services for promotion and prevention) và các dịch vụ cho việc điều trị và chăm sóc (services for treatment and care). Có tới nửa tá các chỉ số bao bao phủ được đề xuất nhằm theo dõi từng hạng mục trên, theo từng cái riêng lẻ và như một biện pháp hỗn hợp. Các dịch vụ bao gồm các biện pháp can thiệp các bệnh truyền nhiễm, sức khỏe sinh sản, sức khỏe bà mẹ- trẻ em và các biện pháp can thiệp đối với việc phòng chống các yếu tố nguy cơ và việc điều trị các bệnh mãn tính, xuyên suốt tất cả các nhóm tuổi. Các quốc gia còn có thể sử dụng một tập hợp các chỉ số (indicators) bao phủ dịch vụ rộng hơn dựa trên tình hình của chính họ, các chỉ số được chuẩn hóa trên bình diện quốc tế nên được sử dụng cho cả hai hạng mục, mặc dù cần nhiều công việc phải làm nữa để xác định những chỉ số tin cậy và có thể so sánh được dành cho các biện pháp điều trị và chăm sóc.
 |
| Thảm họa động đất và sóng thần tại Nhật Bản năm 2011 |
Hai biện pháp được bà Margaret Chan đề xuất cho việc giám sát độ bao phủ cùng với bảo hộ tài chính là phạm vi ảnh hưởng của chi phí y tế thảm họa (incidence of catastrophic expenditures) và phạm vi ảnh hưởng của nghèo hóa có liên quan đến phí tổn chăm sóc y tế ngoài luồng vốn (incidence of impoverishment associated with out-of-pocket health care expenditure). Chi phí y tế thảm họa phải được phân thành ngũ phân thịnh vượng, giới tính và nơi sống. Khuôn khổ được đề xuất có một vài ưu điểm nhưng cũng đối mặt với một vài thách thức, kết thúc bài phát biểu Tổng Giám đốc WHO mong đợi sự thảo luận của các đại biểu tại phiên họp về vấn đề này và những chủ đề khác ở trong chương trình nghị sự của Hội nghị.