WHO dự báo có nhiều thành công hơn khi tử vong do sốt rét giảm mạnh;Những nỗ lực phòng chống bệnh sốt rét từ năm 2000 đã cứu 3, 3 triệu mạng sống
WHO dự báo có nhiều thành công hơn khi tử vong do sốt rét giảm mạnh
Ngày 13/12/2013. Các nỗ lực toàn cầu nhằm ngăn chặn bệnh sốt rét thành công một cách phi thường. Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới hơn ba triệu người đã được cứu sống cho đến nay ở thế kỷ này với công tác phòng chống tốt hơn, các loại thuốc sốt rét tốt hơn và hy vọng sẽ thành công nhiều hơn.
Nỗ lực toàn cầu để kết thúc bệnh sốt rét và sự đau khổ của con người do sốt rét gây ra đã có những bước tiến lớn kể từ năm 2000. Các nhà tài trợ công cộng và tư nhân đã nhắm mục tiêu đến các đến quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề bởi các chương trình tài trợ như chương trình tài trợ ở Kenya. Báo cáo mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới về bệnh sốt rét (World Health Organization’s latest report on malaria) cho hay ba triệu người chủ yếu là trẻ em đã được cứu sống, tỷ lệ tử vong đã giảm gần một nửa. Tiến sĩ Robert Newman, người đứng đầu chương trình sốt rét toàn cầu của tổ chức y tế thế giới nói: "Đã có một sự gia tăng lớn trong 12 năm qua về ngân quỹ dành cho các nỗ lực phòng chống bệnh sốt rét, mua các hàng hóa cứu mạng sống như màn chống muỗi tẩm hóa chất tồn lưu lâu (long-lasting insecticide treated bed nets), hóa chất diệt dùng để phun trong nhà (insecticides for indoor spraying), test chẩn đoán, đặc biệt là test chẩn đoán nhanh (rapid diagnostic tests) và các loại thuốc chống sốt rét (anti-malarial medicines)".
 |
Tử vong do sốt rét giai đoạn 2000-2012 |
Sốt rét là một bệnh còn lưu hành trong hơn 100 quốc gia, chủ yếu là ở vùng cận Saharan-châu Phi, Mỹ Latinh và châu Á. Tiến sĩ Newman dự đoán số ca tử vong do sốt rét sẽ giảm hơn nữa trong vòng 10 năm tới: "Tôi nghĩ chúng ta sẽ thấy một thập kỷ thành công đáng kinh ngạc ở phía trước, đặc biệt là khi mọi người nhận ra rằng đây là một sự đầu tư y tế công cộng đã được chứng minh và chúng ta đã có thêm hàng triệu mạng người có thể được cứu sống trong 10 năm tới".
Newman dự đoán một vắc xin sẽ sẵn có trong vòng 20 năm và sẽ cắt giảm số lượng các ca mắc sốt rét khoảng 75%. Các chuyên gia nói rằng không có bệnh sốt rét thì sản lượng sẽ tăng lên, mọi người sẽ có khả năng tốt hơn để cung cấp lương thực cho các gia đình của họ và có thể bỏ tiềnthường sử dụng để mua các loại thuốc chống sốt rét cho các mục đích sử dụng khác, các nước có thể tập trung vào nhu cầu sức khỏe khác. Tiến sĩ Joy Phumaphi, người làm việc với Liên minh sốt rét do các nhà lãnh đạo châu Phi (African Leaders Malaria Alliance) cho biết: "Một khi bạn không sử dụng phòng dành cho trẻ em trong bệnh viện vì bị bệnh sốt rét, như bạn làm tại các quốc gia lưu hành bệnh sốt rét thì bạn sẽ giải phóng rất nhiều nguồn lực để chống lại các bệnh khác đang thách thức cộng đồng của chúng tôi".
Những thách thức trong cuộc chiến chống bệnh sốt rét bao gồm ngày càng gia tăng sức đề kháng với các loại thuốc chống sốt rét và các hóa chất diệt nhưng Tiến sĩ Newman cho rằng có một mối đe dọa lớn hơn: "Mối đe dọa nghiêm trọng nhất trong phòng chống bệnh sốt rét và cuối cùng loại trừ sốt rét thực sự là nguồn lực tài chính". Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (U.N Children's Fund) và các tổ chứccung cấp màn ngủ, một trong những công cụ bảo vệ chính chống lại muỗi mang ký sinh trùng sốt rét và các tổ chức khác giúp đỡ để phòng chống và điều trị bệnh sốt rét nói rằng họ chỉ có một nửa số tiền mà họ cần. Các tổ chức cảnh báo nếu không có đủ số tiền đầu tư thì thành tựu phòng chống sốt rét sẽ bị đảo ngược.
Những nỗ lực phòng chống bệnh sốt rét từ năm 2000 đã cứu 3, 3 triệu mạng sống
Ngày 11/12/2013. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) các nỗ lực trên toàn cầu nhằm ngăn chặn bệnh sốt rét đã cứu mạng sống của 3,3 triệu người kể từ năm 2000, cắt giảm tỷ lệ tử vong toàn cầu từ các bệnh do muỗi gây rakhoảng 45% và một nửa số trẻ em dưới 5 tuổi. WHO cho biết trong báo cáo Sốt rét thế giới năm 2013 (World Malaria Report 2013) việc mở rộng các biện pháp phòng chống sốt rét giúp làm giảm số ca mắc và tử vong sốt rét. Trong số3,3 triệu người được cứu sống, thì hầu hết là những người sống ở 10 quốc gia có gánh nặng bệnh sốt rét cao nhất và đa số là trẻ em dưới 5 tuổi, nhóm tuổi bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi căn bệnh này. "Đầu tư vào phòng chống sốt rét, chủ yếutừ năm 2007 đã nhận được kết quả đáng kể", Ray Chambers, đặc phái viên của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc về sốt rét nói.
 |
Một phụ nữ Sudan giúp treo màn |
Theo báo cáo của WHO số ca tử vong trẻ em giảm xuống còn chưa đến 500.000 ca vào năm 2012, tổng thể có khoảng 207 triệu trường hợp mắc bệnh sốt rét,627.000 trường hợp tử vong từ 102 quốc gia có sự lan truyền bệnh sốt rét thấp hơn so với năm trước đó (2010) ước tính khoảng 219 triệu trường hợp mắc và 660.000 tử vong. "Tiến bộ đáng kể này không là lý do để tự mãn: số tuyệt đối các trường hợp mắc bệnh sốt rét và tử vong sẽ không xuống nhanh như có thể" Tiến sĩ Margaret Chan, Tổng Giám đốc WHO cho biết trong một tuyên bố phát hành kèm theo báo cáo: "Thực tế là rất nhiều người bị nhiễm và tử vong do muỗi đốt và đó là một trong những bi kịch lớn nhất của thế kỷ 21". Bệnh sốt rét lưu hành ở hơn 100 quốc gia trên toàn thế giới nhưng có thể được ngăn chặn bằng cách sử dụng màn ngủ và phun tồn lưu hoá chất trong nhà để giữ những con muỗi mang bệnh ở mức thấp. Các bệnh ký sinh trùng do muỗi truyền đã giết chết hàng trăm ngàn người mỗi năm, chủ yếu là trẻ em trong những vùng nghèo nhất là cận Sahara của Châu Phi. Ước tính có khoảng 3,4 tỷ người tiếp tục có nguy cơ bị sốt rét, chủ yếu là ở Đông Nam Á và châu Phi, nơi có khoảng 80% các trường hợp sốt rét xảy ra. Chambers cho biết tiến bộ trong cuộc chiến chống bệnh sốt rét đã bị đe dọa bởi sự cắt giảm tài trợ trong năm 2011-2012, điều này làm số ca sốt rét dịch chuyển sang thành một mặt phẳng. Báo cáo vào năm 2013 của WHO ghi nhận sự giảm sút đáng kể trong việc cung cấp màn chống muỗi. Nhưng điều đó có thể bắt đầu dễ dàng. Tháng trước, Quỹ Toàn cầu phòng chống AIDS, Lao và Sốt rét (Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria), Quỹ cứu trợ nhi đồng thế giới (United Nations Chidren's Fund-UNICEF), Bộ phát triển quốc tế của Anh quốc (U.K.'s Department for International Development) vàSáng kiến Sốt rét của Tổng thống Mỹ (U.S. President's Malaria Initiative) đồng ý cung cấp hơn 200 triệu màn chống muỗi trong vòng từ 12 đến 18 tháng tới, số màn này sẽ thay thế 120 triệu màn ngủ hiện có và cung cấp 80 triệu màn mới.
WHO cũng tiếp tục theo dõi sự xuất hiện ký sinh trùng kháng với artemisinin, thành phần chính của các thuốc chống sốt rét được gọi là phương pháp điều trị phối hợp với artemisinin hay ACT và sự đề kháng của muỗi với các hoá chất côn trùng. Bốn quốc gia ở Đông Nam Á đã báo cáo tình hình ký sinh trùng sốt rét kháng artemisinin vào năm 2013 và 64 quốc gia tìm thấy bằng chứng về côn trùng kháng hoá chất diệt, điều đó cho thấy rằng cuộc chiến chống lại bệnh sốt rét gần đây "vẫn còn mong manh" (are still fragile), Tiến sĩ Robert Newman, giám đốc Chương trình sốt rét toàn cầu của WHO (WHO Global Malaria Program) cho biết trong một tuyên bố .