Ngày Sức khỏeTâm thần Thế giớiđãđượcđề xướng lần đầu vào năm 1992nhờ vào cônglaocủa Richard (Dick) Hunter -Phó Tổng Thư kýLiên đoàn Sức khỏe Tâm thần Thế giới. Sau một thời gian lập kế hoạch,Liên đoàn lấy ngày 10 tháng 10 hằng năm làNgày Sức khỏeTâm thần Thế giới.
Từ đó, ngày này được nhiều quốc gia, tổ chức kỷ niệm để nâng cao nhận thức cho cộng đồng về các vấn đề sức khỏe tâm thần; để thúc đẩy những cuộc thảo luận mở về rối loạn tâm thần; tằng cường đầu tư vào các dịch vụ và xúc tiến công tác phòng chống và điều trị trầm cảm.
Chống lại sự kỳ thị là chìa khóa để thành công
Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO, 2012), hiện nay trên toàn cầu có hơn 350 triệu người bị trầm cảm, rối loạn tâm thần mà chúng ta có thể điều trị được. Tuy nhiên, vì sự kỳ thị mà những người bị trầm cảm không thừa nhận là mình có bệnh và vì thế họ không tìm cách điều trị và không được sự chăm sóc từ gia đình.
Trầm cảm khác với các biến động tâm trạng bình thường. Trầm cảm gây ra một cảm giác buồn trong khoảng thời gian hai tuần hoặc nhiều hơn và gây cản trở khả năng hoạt động, học tập, làm việc cũng như các hoạt động khác tại nhà. Các phương pháp điều trị hiệu quả bao gồm phối hợp hài hòa giữa điều trị liệu pháp tâm lý và thuốc. Sự tham gia tích cực của người bị trầm cảm và những người thân gần gũi với họ trong việc trị liệu trầm cảm là chìa khóa thành công. Bước đầu tiên là những người bị trầm cảm phải chấp nhận bản thân mắc bệnh trầm cảm và tiếp cận các dịch vụ y tế để được hỗ trợ. Điều trị sớm ngay từ đầu thì hiệu quả sẽ tốt hơn nhiều.
Tiến sĩ Shekhar Saxena, Giám đốc của Vụ Sức khỏe Tâm thần và Lạm dụng thuốc cho biết: "Chúng tôi có một số phương pháp điều trị hiệu quả cao đối với bệnh trầm cảm. Nhưng thật không may, ít hơn một nửa trong số những người bị trầm cảm nhận được sự chăm sóc y tế cần thiết. Trong thực tế, ở nhiều quốc gia tỷ lệ được chăm sóc, điều trị ít hơn 10% ". Đây là lý do tại sao WHO đang nổ lực hỗ trợ các nước trong cuộc chiến chống lại sự kỳ thị như là một hoạt động quan trọng để tăng khả năng những người bị trầm cảm được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và điều trị.
Thái độ văn hóa và sự thiếu hiểu biết đúng đắn về bệnh trầm cảm là những rào cản lớn để làm cho những người mắc bệnh trầm cảm khó có được sự giúp đỡ.
Trầm cảm phổ biến ở tất cả các khu vực trên thế giới
Tổ chức Y tế Thế giới cho biết, bệnh trầm cảm phổ biến ở tất cả các vùng trên thế giới. Một nghiên cứu gần đây được hỗ trợ của WHO cho thấy, khoảng 5% dân số trong cộng đồng bị trầm cảm trong vòng một năm.
Trầm cảm là kết quả từ một sự tương tác phức tạp của các yếu tố xã hội, tâm lý và sinh học. Có một mối quan hệ giữa trầm cảm và sức khỏe thể chất, ví dụ như bệnh tim mạch có thể dẫn đến trầm cảm và ngược lại. 1/5 Phụ nữ sau khi sinh mắc bệnh trầm cảm.
Ngoài ra, do một số nguyên nhân khác như áp lực kinh tế, thất nghiệp, thiên tai, và xung đột cũng có thể làm tăng nguy cơ rối loạn tâm thần. Một điều nghiêm trọng nhất là trầm cảm có thể dẫn đến tự tử. Thật kinh khủng khi gần một triệu người tự tử mỗi năm trên toàn thế giới và một tỷ lệ lớn trong số những người tự tử là mắc chứng trầm cảm nghiêm trọng.
Hành động của Tổ chức Y tế Thế giới
Tổ chức Y tế Thế giới đang tăng cường hỗ trợ các chính phủ bao gồm cả điều trị trầm cảm cũng như các dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác. Thông qua Chương trình Sức khỏe Tâm thần Gap Action (mhGAP) của WHO, đội ngũ y tế ở các nước có thu nhập thấp được đào tạo để nhận ra các rối loạn tâm thần và cung cấp dịch vụ chăm sóc thích hợp, hỗ trợ tâm lý xã hội và thuốc men cho người bị trầm cảm.
Chủ đề Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới năm nay vẫn coi truyền thông là phương tiện quan trọng để thúc đẩy các hoạt động nhằm đạt được các mục tiêu tăng cường chăm sóc sức khỏe tâm thần.