Ngày 19/11/2014. ROME - Các quốc gia cam kết chống lại suy dinh dưỡng thông qua các chính sách và hành động bền vững (Countries vow to combat malnutrition through firm policies and actions). Bộ trưởng và các quan chức cấp cao đến từ hơn 170 quốc gia ủng hộ Tuyên bố chính trị và khung hành động (Political Declaration and Framework for Action) để giải quyết nạn đói và béo phì tại Hội nghị quốc tế lần thứ hai về dinh dưỡng (Second International Conference on Nutrition).
Trong một bước tiến quan trọng hướng tới việc loại bỏ suy dinh dưỡng trên toàn thế giới, hơn 170 quốc gia ngày hôm nay đã thực hiện một số cam kết cụ thể và thông qua một loạt các khuyến nghị về chính sách và đầu tư nhằm đảm bảo rằng tất cả mọi người có quyền tiếp cận vào chế độ ăn uống lành mạnh hơn và bền vững hơn.Bộ trưởng và các quan chức cấp cao chịu trách nhiệm về sức khỏe, thực phẩm hay sản xuất nông nghiệp và các khía cạnh khác về dinh dưỡng thông qua Tuyên bố Rome về dinh dưỡng và một khung hành động, trong đó đề ra các khuyến nghị cho các chính sách và chương trình để giải quyết chế độ dinh dưỡng trên nhiều lĩnh vực. Động thái này xuất hiện tại lễ khai mạc Hội nghị quốc tế lần thứ hai về dinh dưỡng (Second International Conference on Nutrition_ICN2) ở Rome do Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hiệp Quốc (FAO) và WHO tổ chức.Tuyên bố Rome về dinh dưỡng coi trọng quyền của mọi người được tiếp cận với thực phẩm an toàn, đầy đủ, bổ dưỡng và các chính phủ cam kết ngăn chặn suy dinh dưỡng ở tất cả các hình thức như đói, thiếu hụt vi chất dinh dưỡng và béo phì.Khung hành động thừa nhận các chính phủ có vai trò chính và trách nhiệm trong việc giải quyết các vấn đề dinh dưỡng và thách thức, trong cuộc đối thoại với một loạt các bên liên quan bao gồm cả xã hội dân sự, khu vực tư nhân và các cộng đồng bị ảnh hưởng. Xây dựng trên cam kết, mục đích và mục tiêu của Tuyên bố, Khung hành động đưa ra 60 khuyến cáo các hành động mà chính phủ có thể kết hợp vào kế hoạch dinh dưỡng quốc gia, y tế, nông nghiệp, giáo dục, phát triển và đầu tư của họ và xem xét khi đàm phán các hiệp ước quốc tế để đạt được dinh dưỡng tốt hơn cho tất cả mọi người.
 |
| Đương kim Tổng Giám đốc Tổ chức FAO Tiến sĩ José Graziano da Silva |
Tổng giám đốc FAO José Graziano da Silva cho biết: "Chúng ta có kiến thức, chuyên môn và nguồn lực cần thiết để vượt qua tất cả các hình thức suy dinh dưỡng, Chính phủ phải là người dẫn đường nhưng việc đẩy mạnh để cải thiện dinh dưỡng toàn cầu phải có một nỗ lực chung, liên quan đến các tổ chức xã hội dân sự và khu vực tư nhân".Theo ông Graziano da Silva Tuyên bố Rome và khung hành động "là điểm khởi đầu của những nỗ lực mới nhằm cải thiện dinh dưỡng cho tất cả mọi người nhưng chúng không phải là sự kết thúc, trách nhiệm của chúng ta là biến những cam kết thành các kết quả cụ thể". Tổng thư ký UN Ban Ki-moon phát biểu trong một video tới những người tham dự ICN2: "Bây giờ chúng ta phải nỗ lực gấp đôi, tôi mong muốn được biết các cam kết quốc gia mà mỗi bạn sẽ làm, hệ thống UN cam kết làm tất cả những gì có thể để cung cấp sự hỗ trợ hiệu quả", ông nói thêm.Tổng Giám đốc WHO, Tiến sĩ Margaret Chan nói: "Hệ thống lương thực thế giới với sự phụ thuộc vào sản xuất công nghiệp và thị trường toàn cầu hóa tạo ra nguồn cung dồi dào nhưng cũng tạo ra một số vấn đề y tế công cộng. Một phần của thế giới có quá ít thứ để ăn làm cho hàng triệu người dễ bị tử vong hoặc bệnh do thiếu dinh dưỡng, một phần khác thì ăn quá nhiều với béo phì phổ biến đẩy con số tuổi thọ ngược trởlại đẩy chi phí chăm sóc y tế lên một tầm cao ngất trời".
 |
| Trụ sở chính của FAO ở Rome- Italy |
Các mục tiêu cụ thể (Specific targets)
Khung hành động đưa ra cơ chế trách nhiệm hiệu quả bao gồm cả khung giám sát để theo dõi sự tiến bộ cũng như các mục tiêu dinh dưỡng và các mốcquan trọng dựa trên các chỉ số được quốc tế công nhận. Các quốc gia ký kết phải đạt được các kết quả cụ thể vào năm 2025 bao gồm các mục tiêu hiện có nhằm cải thiện dinh dưỡng bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ và làm giảm các yếu tố nguy cơ liên quan đến dinh dưỡng cho các bệnh không lây nhiễm như bệnh tiểu đường, bệnh tim và ung thư. Hệ thống thực phẩm bền vững là chìa khóa để thúc đẩy chế độ ăn lành mạnh, Chính phủ đang kêu gọi thúc đẩy nông nghiệp nâng cao dinh dưỡng bằng cách lồng ghép các mục tiêu dinh dưỡng vào việc thiết kế và thực hiện các chương trình nông nghiệp, đảm bảo an ninh lương thực và cho phép chế độ ăn lành mạnh. Tuyên bố và khung hành động là thành quả của gần một năm đàm phán căng thẳng liên quan đến đại diện các nước thành viên FAO và WHO.
Các quốc gia công nhận mặc dù những tiến bộ quan trọng đã được thực hiện trong cuộc chiến chống suy dinh dưỡng kể từ khi Hội nghị quốc tế đầu tiên về dinh dưỡng vào năm 1992 thì tiến bộ vẫn chưa đủ và không đồng đều. Trong khi tỷ lệ đói đã giảm 21% kể từ 1990-1992 thì hơn 800 triệu người trên thế giới vẫn còn bị đói, thấp còi (chiều cao thấp so với tuổi) và còi cọc (thấp cân nặngso với chiều cao) cũng đã giảm nhưng ước tính có khoảng 161 triệu và 51 triệu trẻ em ở độ tuổi dưới 5 tương ứng vẫn còn bị ảnh hưởng vào năm 2013. Suy dinh dưỡng có liên quan đến gần một nửa của tất cả các trường hợp tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi khoảng 2,8 triệu trẻ em mỗi năm. Hơn 2 tỷ người bị ảnh hưởng bởi sự thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, hoặc "đói tiềm ẩn" (hidden hunger) do vitamin hay khoáng chất không đầy đủ, trong khi gánh nặng của bệnh béo phì ngày càng tăng nhanh với khoảng nửa tỷ người hiện nay béo phì và gấp 3 lần là thừa cân. Khoảng 42 triệu trẻ em dưới 5 tuổi đã thừa cân, hơn nữa các thể suy dinh dưỡng khác nhau thường chồng chéo lên nhau với những người sống trong cùng cộng đồng-thậm chí đôi khi trong cùng một gia đình bị đói, thiếu hụt vi chất dinh dưỡng và béo phì, nhìn chung một nửa dân số thế giới bị ảnh hưởng bởi một số loại suy dinh dưỡng.
Hệ thống thực phẩm bền vững giúp cho các chế độ ăn uống lành mạnh (Sustainable food systems for healthy diets)
Vai trò của hệ thống thực phẩm-cách mà thực phẩm được sản xuất, chế biến, phân phối, tiếp thị và chế biến cho con người tiêu thụ là rất quan trọng trong cuộc chiến chống suy dinh dưỡng. Nhiều trong số những khuyến nghị được thông qua bởi các bộ trưởng hiện nay tập trung vào việc đảm bảo rằng hệ thống thực phẩm trở nên bền vững hơn và đẩy mạnh chế độ ăn uống đa dạng và lành mạnh, để kết thúc vấn để này các chính phủ được khuyến khích để tăng cường sản xuất lương thực và chế biến tại chỗ, đặc biệt là sản xuất nhỏ và gia đình nông dân,tạo ra sự quan tâm đặc biệt bằng việc trao quyền cho phụ nữ. Trong khi một cách tiếp cận hệ thống thực phẩm là rất quan trọng, thì các hành động bổ sung cũng kêu gọi sự tham gia của các ngành khác bao gồm giáo dục dinh dưỡng và thông tin, hệ thống y tế cung cấp các can thiệp dinh dưỡng trực tiếp (như tư vấn cho con bú và hỗ trợ, xử lý suy dinh dưỡng cấp tính trong cộng đồng, và cung cấp sắt và acid folic bổ sung cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ) và các dịch vụ y tế khác để thúc đẩy dinh dưỡng, nước, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm, bảo trợ xã hội, thương mại và đầu tư quốc tế.
Những nỗ lực hướng vào bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ em (Efforts directed at mothers, infants and children)
Suy dinh dưỡng gây ra hầu hết trong những giai đoạn đầu của cuộc sống do đó các quốc gia cần có những nỗ lực đặc biệt nhằm giải quyết các nhu cầu dinh dưỡng của bà mẹ trước và trong khi mang thai và trẻ sơ sinh trong ‘1000 ngày đầu tiên' (‘first 1000 days') từ lúc thụ thai đến lúc 2 tuổi, một phần quan trọng của điều này thúc đẩy và hỗ trợ bú mẹ hoàn toàn 6 tháng đầu và tiếp tục cho con bú cho đến 2 tuổi hoặc lâu hơn. Các chính phủ cũng được thúc giục để giáo dục và thông tin chocông dân của họ về thực hành ăn uống lành mạnh và cũng giới thiệu các biện pháp bảo vệ xã hội như các chương trình học ăn ở trường học, cung cấp thức ăn dinh dưỡng đến những quần thể dễ bị tổn thương nhất. Các sáng kiến để chống béo phì cần được củng cố bằng việc tạo ra môi trường lành mạnh mà nó cũng giúp thúc đẩy hoạt động thể chất từ khi còn nhỏ. Để cung cấp việc tiếp cận phổ cập đến chế độ ăn uống lành mạnh, các chính phủ nên khuyến khích việc giảm chất béo chuyển hóa, chất béo bão hòa, đường và muối trong thực phẩm và thức uống và nâng cao hàm lượng dinh dưỡng của thực phẩm thông qua các công cụ điều tiết và tự nguyện. Tuyên bố Rome cũng kêu gọi các chính phủ điều tiết thị trường sữa công thức cho trẻ sơ sinh và bảo vệ người tiêu dùng, đặc biệt là trẻ em, từ tiếp thị và công khai các loại thực phẩm và thức uống không lành mạnh.
Hôm nay, có một sự hiểu biết rõ ràng hơn về bản chất phức tạp của suy dinh dưỡng và các biện pháp để giải quyết nhiều thách thức cũng được biết đến, vấn đề dinh dưỡng toàn cầu đòi hỏi phải có giải pháp toàn cầu, trong khi dinh dưỡng đáng được chú ý hơn nhiều vào chương trình nghị sự phát triển quốc tế. Khunghành động ICN2 đưa ra các chiến lược, các chính sách và các chương trình cần được thực hiện để "chấm dứt nạn đói, đạt được an ninh lương thực và cải thiện dinh dưỡng" (end hunger, achieve food security and improve nutrition) phù hợp với khả năng chương trình nghị sự phát triển Liên Hợp Quốc sau năm 2015. Các quốc gia đề nghị Đại hội đồng LHQ ủng hộ Tuyên bố Rome và khung hành động và xem xét tuyên bố một thập kỷ hành động về dinh dưỡng giai đoạn 2016-2025.