Trong vòng 13 năm kể từ khi Liên Hiệp quốc đánh dấu lần đầu tiên lấy ngày 25 tháng 4 làm ngày thế giới phòng chống sốt rét, sự tiến bộ to lớn đã đạt được trong phòng ngừa, kiểm soát và điều trị căn bệnh nhiệt đới gây chết người này. Các chuyên gia tin rằng với sự giám sát được cải thiện và các nỗ lực điều trị sốt sắng hơn nữa căn bệnh này sớm được loại trừ.
Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Hoa kỳ (CDC) có trụ sở ở Atlanta giữ một vai trò quan trong trong các nỗ lực loại trừ căn bệnh sốt rét này. CDC tổ chức các nghiên cứu khoa học và cung cấp sự hỗ trợ kỹ thuật đến các quốc gia trên thế giới làm thế nào để giải quyết bệnh sốt rét, một nguyên nhân dẫn đầu gây ra bệnh tật và chết người ở nhiều quốc gia bị ảnh hưởng bởi căn bệnh do muỗi truyền. “CDC đã chứng minh rằng ở trong một số cộng đồng này, một trong bốn trẻ em đến cơ sở y tế là trẻ em. Một trong hai đơn vị máu được sử dụng để truyền là cho sốt rét. Và ở các cộng đồng nơi được áp dụng các biện pháp phòng chống sốt rét tốt, chúng ta không thấy có ca sốt rét và chết do sốt rét”. Vì thế chúng ta biết các tiến bộ to lớn là có thể thực hiện được-Tom Frieden- Giám đốc Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật Hoa kỳ. Nhưng trong 10 quốc gia có tỷ lệ mắc sốt rét cao nhất, các chuyên gia nói rằng nhiều nguồn lực hơn là cần thiết để ngăn ngừa sự tái diễn của bệnh.
Điều trần trước quốc hội Hoa Kỳ tuần này về vai trò của CDC trong việc loại trừ sốt rét trên toàn cầu, Frieden nói rằng thách thức trong cuộc chiến chống lại bệnh sốt rét- mà chỉ riêng Châu Phi cứ mỗi phút giết chết một trẻ em, đang bị cản lại ở phía trước bởi ký sinh trùng sốt rét. Frieden trích dẫn sự cần thiết cho các giám sát y tế công cộng tốt hơn và thúc giục quốc hội nguồn ngân quỹ để có các công cụ phát hiện tốt hơn. Ông ta nêu ra cho các nhà làm luật một bộ vi mạch dùng cho chẩn đoán có khả năng phân tích và sau đó chọn ra thông qua hàng triệu thư trong bộ gen vi khuẩn cho các bác sĩ các thông tin cực kỳ quan trong chỉ trong 4 giờ. “Thực sự có hơn 10 mười triệu thông tin cá thể trên bộ vi mạch. Chúng ta có thể lấy ra các mảnh DNA và với siêu máy tính chúng ta có thể đặt lại cùng nhau giống như trò chơi xếp hình với 10 ngàn mảnh để tìm hiểu chúng kết nối ở đâu, có đề kháng hay không, nó lan truyền như thế nào, và nó có trở nên nguy hiểm hay không”Frieden nói.
Các thách thức khác trong cuộc chiến sốt rét, theo Frieden, là phát triển vaccin chống sốt rét hiệu quả và duy trì tính nguyên vẹn của artemisinin- loại thuốc có hiệu quả nhất hiện nay trong điều trị sốt rét. Ký sinh trùng sốt rét đang phát triển đề kháng đến các thuốc khác mà nó được cân nhắc trong điều trị bệnh. Nhưng khoảng 30% các ca sốt rét ở Đông Nam Á bây giờ đã chứng tỏ đề kháng đến artemisinin. Hầu hết các thuốc mới đang trong quá trình thử nghiệm- theo giám đốc CDC- hoặc là các sản phẩm có liên quan artemisinin hoặc là artemisinin tổng hợp, và nếu chương trình điều trị sốt rét không được tổ chức và kiểm soát tốt thì hiệu quả của các thuốc mới này cũng có thể bị tổn thương. Vì thế Gs Frieden nói với các thành viên quốc hội rằng một vũ khí quan trọng trong cuộc chiến chống bệnh sốt rét là đảm bảo rằng sử dụng artemisinin khôn ngoan để nó tiếp tục có hiệu quả. “Tôi nghĩ anh có thể nghĩ về sự kháng thuốc và dự phòng sự kháng thuốc như một gì đó chúng ta đang nợ thế giới này, chúng ta đang nợ trẻ em chúng ta. Nếu những kháng sinh này mà chúng ta được tặng lại bởi những người làm việc cật lực để tiến tới gần với những điều được gìn giữ, chúng có thể được sử dụng để bảo vệ mạng sống trong nhiều năm sắp tới’. Frieden nói thêm nữa rằng loại trừ bệnh do muỗi truyền vào năm 2015 đòi hỏi các cam kết chính trị không chần chừ và duy trì một ngân quỹ hằng định bởi cộng đồng quốc tế.