Ngày 15/5/2014. GENEVA - Mọi người ở khắp mọi nơi đang sống lâu hơn, theo ‘Thống kê về y tế năm 2014" (World Health Statistics 2014) được WHO công bố vào ngày hôm nay. Dựa vào tỷ lệ trung bình trên toàn cầu thì một bé gái được sinh ra trong năm 2012 có thể sống khoảng 73 năm và một cậu bé sống đến tuổi 68. Điều này cho thấy tuổi thọ dài hơn 5 năm so với tuổi thọ trung bình trên toàn cầu cho một đứa trẻ sinh ra vào năm 1990.
Báo cáo thống kê y tế của WHO năm 2014
Thành tựu to lớn về tuổi thọ (large gains in life expectancy)
Báo cáo thống kê hàng năm của WHO cho thấy các nước có mức thu nhập thấp đã đạt được tiến bộ lớn nhất với mức tăng trung bình trong tuổi thọ là 9 nămgiai đoạn 1990-2012. Sáu quốc gia hàng đầu cótuổi thọ trung bình tăng nhiều nhất là Liberia với một sự gia tăng 20 năm(từ 42 tuổi năm 1990 lên 62 tuổi vào năm 2012), tiếp theo là Ethiopia (từ 45 đến 64 tuổi), Maldives (58 tới 77 tuổi), Campuchia (54 tới 72 tuổi), Đông Timor(50 đến 66 tuổi) và Rwanda (48 đến 65 tuổi).
"Một lý do quan trọng tại sao tuổi thọ toàn cầu đã được cải thiện rất nhiều là vì có ít trẻ em chết trước ngày sinh nhật lần thứ năm", Tiến sĩ Margaret Chan-Tổng giám đốc WHO nói: "Nhưng vẫn còn một khoảng cách lớn về giàu nghèo: người ở các nước có thu nhập cao tiếp tục có một cơ hội tốt hơn sống lâu hơn so với những người ở các nước thu nhập thấp".
Khoảng cách giữa các nước giàu và nghèo (Gaps between rich and poor countries)
Một đứa bé sinh ra vào năm 2012 trong một quốc gia có thu nhập cao có thể sống đến 76 tuổi dài hơn 16 nămso với một đứa bé sinh ra ở một quốc gia có thu nhập thấp (60 tuổi). Đối với trẻ em gái, sự khác biệt còn lớn hơn với một khoảng cách 19 năm với tuổi thọ ở các nước có thu nhập cao (82 tuổi) và có thu nhập thấp (63 tuổi). Bất cứ nơi nào họ sinh sống trên thế giới thì phụ nữ luôn sống lâu hơn nam giới, khoảng cách về tuổi thọ giữa nam và nữlà lớn hơn ở các nước có thu nhập cao và phụ nữ sống lâu hơn đàn ông là 6 năm, ở các nước có thu nhập thấp thì sự chênh lệch là khoảng ba năm. Phụ nữ Nhật Bản có tuổi thọ dài nhất thế giới với 87 tuổi, tiếp theo là Tây Ban Nha, Thụy Sĩ và Singapore. Tuổi thọ của phụ nữ trong tất cả 10 nước đứng đầu là 84 tuổi hoặc lâu hơn. Tuổi thọ ở nam giới là 80 tuổi hoặc nhiều hơn trong chín quốc gia với tuổi thọ nam dài nhất là ở Iceland, Thụy Sĩ và Australia.
"Ở các nước có thu nhập cao, phần lớn đạt được tuổi thọ là do thành công trong việc giải quyết các bệnh không lây nhiễm", Tiến sĩ Ties Boerma-Vụ trưởng Vụ Thống kê y tế và hệ thống thông tin của WHO cho biết: "Có ít đàn ông và phụ nữ chết trước khi mừng sinh nhật lần thứ 60 của họ do bệnh tim và đột quỵ, các nước giàu hơn đã trở nên tốt hơn trong việc theo dõi và xử lý huyết áp cao và đó là một ví dụ". Giảm sử dụng thuốc lá cũng là một yếu tố quan trọng trong việc giúp con người sống lâu hơn ở một số nước.
Ở phía dưới của bảng xếp hạng, tuổi thọ trung bình cho cả nam giới và phụ nữ là chưa đầy 55 tuổi trong 9 quốc gia ở vùng cận Saharan châu Phi là Angola, Cộng hòa Trung Phi, Chad, Bờ Biển Ngà, Cộng hòa Dân chủ Congo, Lesotho, Mozambique, Nigeria và Sierra Leone.
Tuổi thọ trung bình ở nam giới và phụ nữ vào năm 2012 tại 10 quốc gia xếp hạng hàng đầu*
| Men | | | Women | | Rank | Country | Life expectancy | Rank | Country | Life expectancy | 1 | Iceland | 81.2 | 1 | Japan | 87 | 2 | Switzerland | 80.7 | 2 | Spain | 85.1 | 3 | Australia | 80.5 | 3 | Switzerland | 85.1 | 4 | Israel | 80.2 | 4 | Singapore | 85.1 | 5 | Singapore | 80.2 | 5 | Italy | 85 | 6 | New Zealand | 80.2 | 6 | France | 84.9 | 7 | Italy | 80.2 | 7 | Australia | 84.6 | 8 | Japan | 80 | 8 | Republic of Korea | 84.6 | 9 | Sweden | 80 | 9 | Luxembourg | 84.1 | 10 | Luxembourg | 79.7 | 10 | Portugal | 84 |
|
* Các quốc gia có dân số dưới 250.00 người bị bỏ qua do ước tính không chắc chắn về tuổi thọ
Một số sự kiện quan trọng khác từ "Thống kê y tế thế giới 2014"
Ba nguyên nhân hàng đầu về số năm của cuộc sống bị mất do chết sớm là bệnh mạch vành, nhiễm trùng đường hô hấp dưới (như viêm phổi) và đột quỵ. Trên thế giới, một sự thay đổi lớn đang diễn ra vềnhững nguyên nhân và độ tuổi tử vong. Tại 22 quốc gia (tất cả ở châu Phi), 70% hoặc nhiều hơn số năm của cuộc sống bị mất (do tử vong sớm) vẫn là do các bệnh truyền nhiễm và các tình trạng bệnh lý có liên quan. Trong khi đó, tại 47 quốc gia (chủ yếu là thu nhập cao) các bệnh không lây nhiễm và thương tích gây ra hơn 90% số năm của cuộc sống bị mất. Hơn 100 quốc gia đang dịch chuyển một cách nhanh chóng hướng tới một tỷ lệ lớn hơn tử vong do các bệnh không lây nhiễm và thương tích.
Khoảng44 triệu người (6,7%) trẻ em trên thế giới ở độ tuổi dưới 5 tuổi bị thừa cân hoặc béo phì vào năm 2012; 10 triệu của những đứa trẻ nàyđang ở trong khu vực châu Phi của WHO nơi mà mức độ béo phì ở trẻ em đã tăng lên nhanh chóng. Hầu hết các ca tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi xảy ra ở trẻ em sinh non (17,3%); nguyên nhân đứng hàng thứ hai gây tử vong là viêm phổi (15,2%). Từ năm 1995 đến năm 2012, có 56 triệu người đã được điều trị thành công về bệnh lao và 22 triệu người đã được cứu sống. Trong năm 2012, ước tính có khoảng 450 000 người trên toàn thế giới bị bệnh lao kháng đa thuốc. Chỉ có một phần ba của tất cả các trường hợp tử vong trên toàn thế giới được ghi nhận trong đăng ký dân sự cùng với thông tin về nguyên nhân tử vong.
Về số liệu thống kê của WHO (About WHO statistics)
Được xuất bản hàng năm kể từ năm 2005 bởi WHO, thống kê y tế thế giới là nguồn thông tin xác định về sức khỏe của người dân trên thế giới. Nó chứa dữ liệu từ 194 quốc gia về một loạt các chỉ số: tỷ lệ tử vong, bệnh tật và hệ thống y tế bao gồm tuổi thọ, bệnh tật và tử vong do các bệnh chính, dịch vụ y tế và phương pháp điều trị, đầu tư tài chính trong y tế, cũng như các yếu tố nguy cơ và các hành vi ảnh hưởng đến sức khỏe.
Nghiên cứu về các yếu tố mang tính định lượng giúp con người sống lâu hơn
Ngày 15/5/2014. GENEVA - Theo báo cáo thống kê hàng năm của WHO con người sống thọ hơn trung bình là 6 năm so với năm 1990. Báo cáo mới của WHO cho biết con người đang sống thọ hơn, các nước có thu nhập thấp đã đạt được tiến bộ lớn nhất với tuổi thọ trung bình tăng lên 9 năm từ năm 1990 đến năm 2012.
 |
| Người cao tuổi mọi người nhảy múa trên đường phố trong Ngày Quốc tế Người cao tuổi ở Avenida Paulista Sao Paulo, Brazil, tháng 10/2013 |
Vụ trưởng thống kê y tế và hệ thống thông tin của WHO-Ties Boerma cho biết thành tựu này đóng góp vào những thành công to lớn trong các Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ liên quan đến sức khỏe: "Tỷ lệ tử vong trẻ em giảm xuống 47% kể từ năm 1990, tỷ lệ tử vong bà mẹ giảm 45% xuống so vớinăm 1990; HIV, lao, sốt rét tất cả đều có sự giảm mạnh về cả số ca nhiễm mới và tử vong nhưng chúng ta cũng phải thừa nhận rằng nhiều quốc gia sẽ không đạt được các Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (MGD) nên hành động nhiều hơn nữa là cần thiết". Thống kê y tế thế giới năm 2014 khảo sát ở 194 quốc gia cho thấy các dữ liệu phụ nữ trên toàn thế giới sống lâu hơn nam giới và khoảng cách về tuổi thọ giữa các nước giàu và nghèo vẫn tồn tại, việc giảm sử dụng thuốc lá là một yếu tố quan trọng trong việc giúp con người sống lâu hơn ở một số quốc gia.
6 quốc gia hàng đầu mà tuổi thọ tăng nhiều nhất là Liberia, Ethiopia, Maldives, Campuchia, Đông Timor và Rwanda. Theo báo cáo Iceland là quốc gia được xếp hạng hàng đầu về tuổi thọ ở nam giới với mức trên 81 tuổi, Nhật Bản đi đầu với tuổi thọ ở phụ nữ là 87 tuổi, ở phía dưới cùng của bảng xếp hạng báo cáo nhận thấy tuổi thọ trung bình cho cả nam giới và phụ nữ là chưa đầy 55 tuổi ở 9 quốc gia vùng cận Saharan châu Phi. Nguyên nhân hàng đầu về số năm của cuộc sống bị mất là do bệnh tim thiếu máu cục bộ, viêm phổi và đột quỵ, tiếp theo là các biến chứng do sinh non, bệnh tiêu chảy và nhiễm HIV/AIDS. Báo cáo cho biết các bệnh truyền nhiễm và các tình trạng bệnh lý có liên quan là những nguyên nhân chính của hơn 70% các ca tử vong sớm ở 22 quốc gia châu Phi. Trong khi đó, báo cáo phát hiện các bệnh không lây nhiễm và tổn thương chiếm hơn 90% số năm của cuộc sống bị mất tại 47 quốc gia có thu nhập cao.
Boerma nói với đài VOA rằng tiến bộ ngoạn mục đã đạt được ở những quốc gia mà lãnh đạo chính phủ thúc đẩy mạnh mẽ các dịch vụ y tế: "Một bài học là nếu tình hình bất ổn chính trị được giải quyết, chúng ta đã thấy ở nhiều quốc gia bắt kịp và có tiến bộ rất nhanh, Ví dụ Liberia hiện là quốc gia có tiến bộ nhanh thực sự, Rwanda và Campuchia cũng vậy". Boerma lưu ý rằng thực hành như chăm sóc tốt khi sinh đẻ cho phụ nữ, kế hoạch hóa gia đình và chủng ngừa đang giúp đỡ để đạt được tiến bộ này.