Ghép tế bào gốc cho bệnh nhi mắc bệnh hiểm nghèo; Bến Tre hoàn tất việc cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6tuổi; Thêm một cơ sở điều trị methadol;Tổng kết 3 năm triển khai nhà thuốc GPP tại TP.HCM: Chỉ có 41% “nhà thuốc tốt”; Tám mẫu gia vị, vị lẩu có chất bảo quản vượt tiêu chuẩn; Nhiều người nhập viện vì tăng huyết áp; Cứu sống trẻ sơ sinh bằng kỹ thuật mới
Nhân dân, Gia đình & Xã hội
Ghép tế bào gốc cho bệnh nhi mắc bệnh hiểm nghèo
GS, TS Nguyễn Thanh Liêm, Giám đốc Bệnh viện Nhi T.Ư cho biết: Trong quý I năm 2011 này, bệnh viện sẽ ứng dụng kỹ thuật ghép tế bào gốc, mở ra hy vọng mới cho bệnh nhi ly thượng bì bọng nước bẩm sinh. Hai bệnh nhi đầu tiên được thực hiện kỹ thuật mới này là bé N.V.A (bốn tuổi, ở Vĩnh Phúc) và T.H.L (ba tuổi, ở Bắc Giang). Các bé sẽ được bệnh viện hỗ trợ kinh phí gửi tế bào sang Ô-xtrây-li-a làm xét nghiệm. Theo GS Nguyễn Thanh Liêm, bệnh ly thượng bì bọng nước là tình trạng bị 'lột lớp da ngoài cùng' làm mất đề kháng, dẫn tới nhiễm trùng các vùng tổn thương, gây đau đớn cho người bệnh, các ngón tay, chân, chi bị biến dạng, thậm chí tử vong.
Gia đình & Xã hội
Bến Tre hoàn tất việc cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6tuổi
Để đảm bảo việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ em theo Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, UBND tỉnh vừa có công văn chỉ đạo UBND các huyện, thành phố, Sở Y tế, Sở Tài chính, Bảo hiểm xã hội tỉnh triển khai rà soát lại danh sách trẻ em dưới 6 tuổi trên địa bàn, xác định số trẻ em dưới 6 tuổi chưa có thẻ BHYT, lập danh sách đề nghị cấp trẻ BHYT cho số trẻ này. Chủ tịch UBND xã chịu trách nhiệm theo dõi, giám sát, đảm bảo 100% trẻ dưới 6 tuổi được hưởng chế độ BHYT. Sau ngày 1/1/2011, nếu có trường hợp trẻ dưới 6 tuổi đến khám bệnh mà không có thẻ do nguyên nhân chủ quan của các cơ quan chức năng, tùy trường hợp cụ thể, thủ trưởng đơn vị đó sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh.
Tuổi trẻ
Thêm một cơ sở điều trị methadol
Sáng 6-1, cơ sở điều trị methadol ở địa chỉ 314 Âu Dương Lân, P.3, Q.8, TP.HCM đã đi vào hoạt động. Đây là cơ sở thứ năm điều trị methadol. Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Q.8 cho biết để được điều trị cai nghiện ma túy bằng thuốc methadol người dân phải là người đang sử dụng ma túy, nghiện ma túy, đã cai nghiện nhiều lần nhưng thất bại. Người nghiện ma túy phải đến cơ sở mỗi ngày để uống thuốc trước mặt nhân viên y tế.
Tuổi trẻ, Tiển phong, Lao động, Gia đình & Xã hội
Tổng kết 3 năm triển khai nhà thuốc GPP tại TP.HCM: Chỉ có 41% “nhà thuốc tốt”
“Bộ mặt bán lẻ thuốc chữa bệnh cho người dân TP đã thay đổi đáng kể. Nhiều bất cập trong cung ứng thuốc đã được khắc phục, tuy nhiên phía trước vẫn còn không ít rào cản cho việc hoàn thiện lộ trình GPP”. Đó là đánh giá của PGS.TS Phạm Khánh Phong Lan, phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, trong hội nghị tổng kết ba năm thực hiện “Thực hành tốt nhà thuốc” (GPP) tại TP.HCM hôm qua 6-1.
41% đạt chuẩn
Theo bà Phong Lan, TP.HCM là địa phương có mạng lưới bán lẻ dược phẩm lớn nhất nước, với 4.159 nhà thuốc và đại lý thuốc. Dù mạng lưới này đáp ứng việc cung ứng thuốc cho người dân, nhưng ý thức và trình độ của người hành nghề còn nhiều khiếm khuyết, như thói quen mua bán thuốc không hóa đơn chứng từ đã tạo cơ hội cho thuốc không rõ nguồn gốc, kém chất lượng len lỏi vào thị trường; giá thuốc còn tùy tiện; điều kiện bảo quản thuốc bị xem nhẹ; dược sĩ không có mặt ở nhà thuốc; thuốc bắt buộc kê đơn lại được bán thoải mái không cần toa bác sĩ...
Những bất cập nói trên từng bước được khắc phục sau ba năm triển khai GPP tại TP. Theo bà Phong Lan, tính đến cuối tháng 12-2010, tại TP đã có 1.500/3.667 nhà thuốc đạt chuẩn GPP (đạt 41%). Mục tiêu triển khai GPP cho 100% nhà thuốc bệnh viện cơ bản hoàn thành với 94 nhà thuốc bệnh viện đạt chuẩn. Đặc biệt có hai doanh nghiệp Eco và Sapharco được Bộ Y tế công nhận là chuỗi nhà thuốc theo tiêu chuẩn quy định của Bộ Y tế.
Nhà thuốc GPP đã bước đầu thay đổi bộ mặt của hệ thống bán lẻ dược phẩm, đặc biệt là các nhà thuốc bệnh viện và nhà thuốc chuỗi doanh nghiệp. GPP cũng là giải pháp cơ bản để giải quyết vấn nạn thuốc giả, giá thuốc và tình trạng bán thuốc tùy tiện ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Nhờ đó người dân được hưởng lợi khi mua được thuốc với giá cả hợp lý, có nguồn gốc rõ ràng và chất lượng. Đặc biệt, việc dược sĩ có mặt thường xuyên tại nhà thuốc GPP để tư vấn cho bệnh nhân sử dụng thuốc sẽ giúp người dân được chăm sóc về dược tốt hơn, giúp nhà thuốc tuân thủ các quy trình bán thuốc, giảm thiểu sai sót.
Nhiều rào cản
Theo bà Phong Lan, TP đã có nhiều nỗ lực để đẩy nhanh tiến độ thực hiện chuẩn hóa các nhà thuốc, mở nhiều lớp tập huấn, hướng dẫn, thậm chí thuyết phục các nhà thuốc tiến hành thực hiện GPP. Tuy nhiên đến nay vẫn còn hơn phân nửa nhà thuốc tại TP chưa đạt chuẩn GPP vẫn đang hoạt động. Đại đa số nhà thuốc khác còn e ngại chưa làm GPP là do chưa hiểu đúng về GPP, cho rằng làm GPP phải tốn kém nhiều, bị kiểm tra nhiều. Thậm chí nhiều nhà thuốc còn cho rằng chỉ có nhà thuốc GPP mới phải có những tiêu chuẩn như kiểm soát nguồn gốc, giá cả, chất lượng, hạn dùng, bảo quản, dược sĩ có mặt tại nhà thuốc, thuốc kê đơn bán theo quy định. Trong khi những yêu cầu này đã nằm trong quy định chung của Luật dược cho mọi nhà thuốc, dù có GPP hay không.
Đặc biệt có tình trạng các nhà thuốc “ngồi chờ”, hi vọng cơ quan quản lý sẽ gia hạn, thay đổi chính sách, thậm chí một số nhà thuốc vì lợi nhuận thu được từ kiểu kinh doanh thuốc tùy tiện, mua bán không hóa đơn chứng từ vẫn cố tình trì hoãn, viện đủ lý do khó khăn để không thực hiện GPP.
Ngoài ra, người dân vẫn còn tâm lý cho rằng mua thuốc ở nhà thuốc GPP sẽ đắt hơn nên không vào mua. Chưa kể nếu bệnh không nặng, người dân thường có thói quen đến thẳng nhà thuốc mà không đến bác sĩ khám bệnh, làm việc thực hiện bán thuốc theo đơn tại nhà thuốc khó áp dụng. Một rào cản lớn cho lộ trình thực hiện nhà thuốc GPP tại TP gặp khó khăn là tình trạng bác sĩ vừa kê đơn vừa bán thuốc, khiến các nhà thuốc hầu như chẳng có đơn thuốc nào để bán theo đơn.
Theo bà Phong Lan, thực trạng này khá phổ biến tại TP.HCM và kéo dài nhiều năm do cơ quan có trách nhiệm buông lỏng quản lý. Thậm chí việc bán thuốc của nhiều bác sĩ đã phạm luật rất nghiêm trọng, như bóc xé bao bì, thủ tiêu nhãn mác, hạn dùng, có khi còn làm thay đổi dạng thuốc (nghiền viên thành bột, bao viên, đóng bao bì mới).
Hành vi này của một số bác sĩ phòng mạch tư không chỉ vi phạm quy chế hành nghề, trốn thuế do kinh doanh bất hợp pháp, mà còn cung cấp thuốc cho người bệnh không bảo đảm nguồn gốc, chất lượng, an toàn. Đặc biệt, trong giai đoạn chuyển tiếp, khi Bộ Y tế cho gia hạn thời gian thực hiện GPP với một số đối tượng nhà thuốc, việc tồn tại cùng lúc các nhà thuốc GPP và không GPP sẽ dẫn đến sự cạnh tranh không lành mạnh, mà bên làm đúng là các nhà thuốc GPP lại chịu nhiều thiệt thòi.
Tiền phong
Tám mẫu gia vị, vị lẩu có chất bảo quản vượt tiêu chuẩn
Hôm qua, ông Nguyễn Công Khẩn, Cục trưởng Cục ATVSTP, cho biết, xét nghiệm các mẫu gia vị và vị lẩu thu ngẫu nhiên trên thị trường Hà Nội do Cục thực hiện cuối tháng 12-2010 cho thấy tất cả các mẫu đều đạt yêu cầu các chỉ tiêu an toàn vệ sinh, trừ một số mẫu có chỉ tiêu hàm lượng chất bảo quản không đạt nhưng "vượt không đáng kể so với quy định". Có 48 mẫu được lấy ngẫu nhiên tại các khu vực (Hà Nội, TP Hồ Chí Minh) và được Viện Kiểm nghiệm ATVSTP Quốc gia và Viện Vệ sinh Y tế Công cộng TPHCM phân tích. Trong đó có 8 mẫu có hàm lượng chất bảo quản (natribenzoat) cao hơn so với quy định từ 5-10%. Tuy nhiên, mức này "vượt không đáng kể so với quy định, chưa đến mức gây nguy hại cho người sử dụng", GS. Nguyễn Công Khẩn nhận định. Để đảm bảo tăng cường an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP), từ nay đến Tết Nguyên đán, Cục ATVSTP tiếp tục tăng cường giám sát và cập nhật thông tin về nhiều loại thực phẩm nguy cơ mất an toàn cao, trong đó có các loại gia vị, vị lẩu. Với các thực phẩm nguy cơ cao, trong đó có gia vị, vị lẩu, nếu không rõ nguồn gốc, không nhãn mác, sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định.
Nhân dân
Nhiều người nhập viện vì tăng huyết áp
Thời tiết lạnh kéo dài làm tăng số lượng bệnh nhân nhập Viện Tim mạch vì biến chứng của tăng huyết áp, trong đó có bệnh nhân biến chứng nặng như đột quỵ, phình mạch máu não, tắc mạch máu não gây hôn mê. Giá lạnh khiến nhiều người bị tai biến mạch máu não và cho nhập viện chậm vì tưởng nhầm là trúng gió, GS Nguyễn Lân Việt, Viện trưởng Viện Tim mạch quốc gia cho biết. Có không ít ca nhập viện vì tai biến mạch máu não mà nguyên nhân là do trời lạnh tăng huyết áp cao đột ngột.
Nhiều người nghĩ bệnh huyết áp chỉ cần điều trị một đợt nên không khống chế được bệnh, dẫn đến đột quỵ. Do vậy, người bị bệnh huyết áp cần sử dụng thuốc hằng ngày và đo huyết áp thường xuyên.
Theo PGS.TS Nguyễn Thanh Liêm, Giám đốc Bệnh viện Nhi T.Ư, thời tiết lạnh giá mấy ngày qua cũng khiến lượng bệnh nhi mắc các bệnh về hô hấp tăng mạnh. Trẻ bị sổ mũi, viêm phế quản, viêm phổi là chủ yếu. Mỗi ngày khoa khám bệnh khám cho trên 1.000 bệnh nhi (Tiền phong 7/1).
Tăng cường công tác kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm
Trong thời gian chưa đầy một tuần (từ 24 đến 30-12-2010), tại TP Hồ Chí Minh liên tiếp xảy ra ba vụ ngộ độc thực phẩm, khiến hơn 890 học sinh, công nhân phải đi cấp cứu do sử dụng thức ăn của các bếp ăn tập thể, các cơ sở chế biến thức ăn sẵn không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP). Làm gì để ngăn ngừa, chấn chỉnh tình trạng trên?
Có 13/14 đơn vị vi phạm VSATTP
Hiện nay, tại TP Hồ Chí Minh, nhiều cơ sở chế biến, kinh doanh thức ăn sẵn, cơ sở cung cấp suất ăn cho công nhân các khu công nghiệp không bảo đảm VSATTP. Có tới cơ sở Minh Tâm, địa chỉ 80/67 Trần Quang Diệu, phường 14, quận 3, là nơi chuyên cung cấp thức ăn cho các đám cưới, liên hoan, sinh nhật mới thấy hết sự nhếch nhác của cơ sở này. Nằm trong con hẻm nhỏ, cơ sở Minh Tâm đã tận dụng không gian trống của hẻm làm nơi chế biến thực phẩm. Các loại thức ăn chưa qua chế biến bỏ bừa bãi, nhân viên chế biến thức ăn không mặc đồ bảo hộ lao động. Nơi chế biến thức ăn cạnh nắp cống, nước chảy lênh láng do rửa các loại thực phẩm. Phía bên trên, quần áo được treo phơi lộn xộn. Thùng rác được đặt gần khu vực chế biến thức ăn, nhiều loại thực phẩm dư thừa để rơi vãi gây mất vệ sinh, ruồi nhặng bu bám. Ðược biết, cơ sở này đi vào hoạt động từ năm 2008, điều đáng nói mặc dù không bảo đảm về VSATTP nhưng cơ sở này vẫn được cấp phép hoạt động.
Qua kiểm tra các cơ sở chế biến thức ăn, phần lớn các điều kiện về VSATTP đều không đạt yêu cầu. Ông Nguyễn Thái, Trưởng phòng y tế quận 3 cho biết, qua kiểm tra có khoảng 30 đến 40% số cơ sở chế biến ở quận 3 kinh doanh không bảo đảm VSATTP. Nhiều cơ sở rất mất vệ sinh, nơi chế biến không sạch sẽ, khiến ruồi nhặng bâu nhiều. Trong ngày đầu ra quân, bốn đoàn kiểm tra của Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã kiểm tra 14 cơ sở chế biến, cung cấp suất ăn cho công nhân các khu công nghiệp, chế biến thực phẩm đã phát hiện 13 cơ sở vi phạm, trong đó đình chỉ ba cơ sở. Vi phạm phổ biến tại các cơ sở nói trên là không tập huấn VSATTP cho nhân viên, nhân viên không có bảo hộ lao động, không lưu thực phẩm đã cung cấp cho thị trường, sử dụng thực phẩm không nhãn mác,...
Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP TP Hồ Chí Minh Huỳnh Lê Thái Hòa cho biết, toàn thành phố có hơn 100 cơ sở chế biến thức ăn chế biến sẵn do thành phố quản lý. Tại các khu vực nội thành, với không gian chật hẹp nhiều cơ sở tận dụng diện tích ngõ, hẻm để chế biến thức ăn trong điều kiện không bảo đảm VSATTP.
Nhiều biện pháp tăng cường VSATTP
Trong đợt ra quân này, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã thành lập bốn đoàn thanh tra để kiểm tra tất cả các cơ sở chế biến thức ăn sẵn, các cơ sở cung cấp suất ăn cho công nhân khu công nghiệp khu vực quận 1, quận 3, Bình Thạnh, Tân Bình, quận 12,... Cùng thời gian này, 24 đoàn thanh tra của các quận, huyện trên địa bàn thành phố tiến hành kiểm tra các cơ sở chế biến, kinh doanh thực phẩm, thức ăn trên địa bàn và đẩy mạnh tuyên truyền về công tác bảo đảm VSATTP đến các cơ sở kinh doanh và người dân. Theo Chi cục trưởng Huỳnh Lê Thái Hòa, việc tổ chức kiểm tra các cơ sở chế biến thức ăn sẵn nhằm chấn chỉnh để các cơ sở chế biến, kinh doanh thức ăn sẵn thực hiện tốt các quy định về VSATTP, tránh những vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra như trong thời gian qua.
Cùng với kiểm tra các cơ sở chế biến, cung cấp thức ăn cho các bếp ăn tập thể, ngành y tế TP Hồ Chí Minh đẩy mạnh kiểm tra các loại thực phẩm phục vụ Tết. Trước đó, trong kiểm tra cuối năm 2010 vừa qua, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh phát hiện và tiêu hủy hơn chín tấn nước tương các loại không bảo đảm VSATTP. Ðoàn đã niêm phong chỉ định giám sát tái chế 32 nghìn 500 kg tương ớt có hàm lượng Natri benzoate vượt mức cho phép và tiến hành xét nghiệm các loại gia vị dùng nấu lẩu. Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh Phạm Việt Thanh cho biết, ngành y tế TP Hồ Chí Minh đang tăng cường công tác kiểm tra các cơ sở chế biến và kinh doanh thức ăn làm sẵn để ngăn chặn các vụ ngộ độc thức ăn có thể xảy ra. Ðồng thời ngành sẽ kiểm tra nhiều loại thực phẩm bán trên thị trường trước và sau Tết về chất lượng để bảo đảm sức khỏe cho người dân. Chúng tôi kiên quyết xử lý, nhắc nhở hoặc đình chỉ sản xuất đối với các cơ sở vi phạm quy định về VSATTP.
Hiến máu cứu người trong dịp Tết
Như thông lệ, đến dịp Tết Nguyên đán, tình trạng thiếu máu phục vụ cấp cứu, điều trị cho người bệnh lại diễn ra ở phần lớn các bệnh viện trong cả nước. Nguyên nhân chính do dịp này nhu cầu cung cấp máu cho người bệnh rất lớn; nhất là trường hợp người bệnh cần cấp cứu thường tăng trong dịp này.
Trong khi đó, lực lượng thường xuyên hiến máu tình nguyện (chiếm 90% lượng máu thu gom được) là học sinh, sinh viên, thanh niên lại ít tham gia hơn. Càng về cuối năm, nguồn máu dự trữ càng khan hiếm. Tại Viện Huyết học và Truyền máu T.Ư, dự kiến cần dự trữ 12 nghìn đến 15 nghìn đơn vị máu để cung cấp cho các bệnh viện của 15 tỉnh, thành phố khu vực phía bắc nhưng lượng máu thu gom dự tính mới được khoảng tám nghìn đơn vị.
Khắc phục tình trạng này, những năm gần đây, Viện Huyết học và Truyền máu T.Ư phối hợp các đơn vị tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền vận động người dân tham gia hiến máu, như: Lễ hội Xuân hồng, Ngày chủ nhật đỏ và đã thu được những kết quả tốt. Tuy vậy, dù cố gắng hết sức, viện này cũng chỉ thu gom được lượng máu đáp ứng khoảng 70 đến 80% nhu cầu.
Năm nay, do thời gian nghỉ Tết kéo dài, khả năng thiếu máu cũng sẽ nghiêm trọng hơn. Vì vậy, Viện Huyết học và Truyền máu T.Ư phối hợp T.Ư Ðoàn, Thành đoàn Hà Nội, Báo Tiền Phong tổ chức Ngày hội thanh niên hiến máu tình nguyện với thông điệp 'Chung dòng máu trẻ - vì sức khỏe cộng đồng' vào ngày mai (9-1) nhằm khuyến khích, vận động tuổi trẻ và các tầng lớp nhân dân Thủ đô tích cực tham gia hiến máu cứu người. Cùng thời gian này, ngày hội thanh niên hiến máu tình nguyện cũng sẽ được tổ chức đồng loạt ở 12 tỉnh, thành phố khác. Ðây là hoạt động mở đầu cho Năm sinh viên 2011, cho nên Ban tổ chức hy vọng với sự vào cuộc mạnh mẽ của các đơn vị và sự tham gia nhiệt tình của mỗi người dân, nhất là lực lượng thanh niên, sẽ thu gom được hàng chục nghìn đơn vị máu và thu hút hàng chục nghìn người khác tham gia ngân hàng máu sống.
Theo thống kê năm 2010, nước ta có 0,8% số dân tham gia hiến máu, thu gom được gần 680 nghìn đơn vị máu. Qua đó đã cấp cứu, điều trị kịp thời cho hàng chục nghìn lượt người bệnh. Tuy nhiên theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, để bảo đảm an toàn truyền máu, mỗi nước cần huy động được khoảng 2% số dân tham gia hiến máu. Như vậy mỗi năm cả nước cần tới hơn 1,6 triệu đơn vị máu. Ðể khắc phục tình trạng thiếu máu một cách bền vững, về lâu dài chỉ có cách duy nhất là phát triển phong trào hiến máu nhân đạo rộng khắp. Muốn làm được điều đó, rất cần sự vào cuộc tích cực của các ban, ngành, đoàn thể liên quan và sự tham gia nhiệt tình không chỉ của học sinh, sinh viên, thanh niên mà của cả mọi tầng lớp nhân dân.
Triển khai các biện pháp chống quá tải bệnh viện
Bằng sự vào cuộc mạnh mẽ, quyết liệt của ngành y tế, tình trạng quá tải ở các bệnh viện tuyến trên đã từng bước được khắc phục. Tuy nhiên, tình trạng nằm ghép vẫn xảy ra ở một số khoa trọng điểm của một số bệnh viện tuyến trung ương và tuyến tỉnh. Ðể khắc phục tình trạng quá tải ở tất cả các tuyến, về lâu dài đòi hỏi phải có những giải pháp đồng bộ, dài hơi và cần được sự hỗ trợ của nhiều bộ, ngành liên quan về mọi mặt.
Tình trạng quá tải bệnh viện diễn ra từ nhiều năm trước, không chỉ các bệnh viện tuyến trung ương, mà cả bệnh viện tuyến tỉnh và bệnh viện đa khoa khu vực. Trong khi đó, nhân lực, cơ sở vật chất và trang thiết bị không tăng. Quá tải tất yếu sẽ xảy ra, ảnh hưởng chất lượng khám, điều trị và chăm sóc người bệnh. Bộ Y tế cho biết, qua một số điều tra, khảo sát thực trạng quá tải bệnh viện (năm 2008) cho thấy, mỗi ngày ở các bệnh viện có khoảng 15 nghìn người bệnh phải nằm ghép. Tại các bệnh viện tuyến T.Ư, tình trạng quá tải diễn ra phổ biến, công suất sử dụng giường bệnh luôn duy trì ở mức 150 đến 200%, cá biệt có những khoa, phòng công suất sử dụng giường bệnh lên đến 300%.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do trong khi dân số tăng nhanh, số bệnh viện, giường bệnh lại không tăng tương xứng. Tỷ lệ giường bệnh/mười nghìn dân của cả nước tuy có tăng hằng năm, nhưng vẫn còn thấp so với sự gia tăng nhu cầu khám, chữa bệnh của nhân dân và phân bố không đồng đều giữa các vùng, miền, chủ yếu tập trung nhiều ở các đô thị, vùng kinh tế lớn. Tỷ lệ này (không tính giường bệnh của các trạm y tế xã) hiện nay là 19,6 giường/mười nghìn dân, đạt ở mức trung bình thấp so với các nước trong khu vực. Trong khi đó, theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (năm 2009), trung bình số giường bệnh trên mười nghìn dân toàn cầu là 25, riêng khu vực Tây Thái Bình Dương là 33. Ðáng chú ý, chính sách ưu việt của Ðảng và Nhà nước, có hơn 30 triệu thẻ khám, chữa bệnh miễn phí được cấp cho các đối tượng chính sách, trẻ em dưới sáu tuổi. Số lượt người khám, chữa bệnh bình quân của nhóm này tăng gấp gần hai lần so với nhóm bình thường. Ðồng thời, quyền lợi của người tham gia BHYT đầy đủ hơn cũng làm gia tăng sử dụng dịch vụ khám, chữa bệnh khi bị ốm đau.
Sau hơn 20 năm thực hiện cơ chế quản lý kinh tế theo cơ chế thị trường, cơ sở vật chất của nhiều bệnh viện tuyến huyện đã xuống cấp, trang thiết bị lạc hậu, thiếu thốn; sự chênh lệch về thu nhập ở các tuyến dẫn đến xu hướng cán bộ có tay nghề cao, chuyên môn giỏi dịch chuyển từ tuyến dưới lên tuyến trên, về các đô thị lớn, khu vực có kinh tế - xã hội phát triển. Ðiều này dẫn đến năng lực cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh ở tuyến cơ sở hạn chế, người dân thiếu tin tưởng, có những dịch vụ có thể giải quyết ở y tế tuyến xã, huyện, tỉnh, nhưng người dân vẫn vượt cấp chuyển lên tuyến trung ương. Mô hình bệnh tật thay đổi, với sự chuyển dịch từ mô hình bệnh tật với đặc trưng là các bệnh truyền nhiễm từ thập kỷ trước sang mô hình các bệnh không lây nhiễm chiếm đa số (62,5%): tim mạch, tăng huyết áp, ung thư, gút, rối loạn chuyển hóa, đái tháo đường, rối loạn tâm thần, v.v. với chi phí điều trị cao, quá trình điều trị kéo dài trong suốt cuộc đời cũng là nguyên nhân làm tăng số lượt khám, chữa bệnh của nhân dân.
Nhằm giải quyết tình trạng quá tải bệnh viện, thời gian qua, ngành y tế đã và đang tiến hành đồng thời nhiều giải pháp mang tính tình thế và lâu dài. Bộ Y tế đã ban hành và triển khai Chỉ thị 06 về việc chống quá tải và nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh; Chương trình 527 về nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh... Theo đó, các bệnh viện tập trung nâng cao chất lượng điều trị, giảm ngày điều trị trung bình một cách hợp lý. Kết quả kiểm tra bệnh viện, trung bình các bệnh viện đa khoa tuyến trung ương giảm được 0,6 ngày điều trị cho mỗi người bệnh. Tại các bệnh viện tuyến trung ương, hầu hết các bệnh viện đều có cố gắng rút ngắn ngày điều trị một cách hợp lý từ 0,5 đến 1 ngày (trung bình 1,1 ngày) tùy theo đặc thù khác nhau của từng bệnh viện. Trong đó giảm mạnh nhất là một số bệnh viện chuyên khoa. Ðáng chú ý, phần lớn các bệnh viện đã giảm diện tích dành cho hành chính, sắp xếp khoa, phòng hợp lý, tăng diện tích buồng bệnh trực tiếp phục vụ người bệnh (kê thêm giường bệnh) tăng số giường bệnh thực kê. Trong thời gian qua, đã tăng thêm được 20 nghìn giường bệnh, tương đương với việc xây dựng mới 40 bệnh viện có quy mô 500 giường.
Các biện pháp chống quá tải từ xa được các bệnh viện tuyến trên thực hiện bằng cách nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ y tế tuyến dưới, thông qua việc triển khai Ðề án luân phiên, luân chuyển cán bộ từ tuyến trên hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật các bệnh viện tuyến dưới (Ðề án 1816); phát triển và nhân rộng mô hình bệnh viện vệ tinh... Sau hơn hai năm thực hiện Ðề án 1816 đã đạt mục tiêu đề ra là nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh của bệnh viện tuyến dưới, nhất là miền núi, vùng sâu, vùng xa thiếu cán bộ y tế, giúp y tế tuyến dưới sử dụng các trang thiết bị y tế hiện đại, chuyển giao công nghệ y học và đào tạo cán bộ tại chỗ nhằm nâng cao tay nghề cho cán bộ y tế tuyến dưới. Có 65 bệnh viện đã cử cán bộ đi luân phiên tại 61 tỉnh, thành phố (trong đó 34 bệnh viện tuyến trung ương). Tổng số 3.727 lượt cán bộ được cử đi luân phiên, chuyển giao được 1.773 kỹ thuật theo hình thức cầm tay chỉ việc, trong đó có các kỹ thuật cao như mổ nội soi, mổ tim hở, cấp cứu...; tổ chức được 818 lớp tập huấn cho hơn 35 nghìn cán bộ y tế tuyến dưới. Qua đó giảm 30% số người bệnh chuyển lên tuyến trên không hợp lý. Bên cạnh đó, mô hình bệnh viện vệ tinh của Bệnh viện Hữu nghị Việt - Ðức đã chứng minh hiệu quả. Từ thành công của dự án này, một số bệnh viện tuyến cuối đang nghiên cứu nhân rộng mô hình bệnh viện vệ tinh, như Bệnh viện Bạch Mai đang triển khai thực hiện Ðề án Bệnh viện vệ tinh với tám bệnh viện tỉnh, khu vực; Bệnh viện Phụ sản T.Ư đang xây dựng dự án bệnh viện vệ tinh tại 10 tỉnh miền bắc; Bệnh viện Nhi T.Ư đang xây dựng mô hình bệnh viện vệ tinh tại sáu tỉnh... Mô hình liên thông giữa bệnh viện công lập với bệnh viện công lập, giữa bệnh viện công lập và bệnh viện tư nhân cũng bắt đầu được triển khai. Bộ Y tế đã thành lập 20 Trung tâm đào tạo và chỉ đạo tuyến tại các bệnh viện tuyến T.Ư, tổ chức phân công lại công tác chỉ đạo tuyến theo các bệnh viện tuyến trung ương và một số bệnh viện hạng một của các bệnh viện tuyến tỉnh. Nhiều bệnh viện mở rộng loại hình điều trị ngoại trú và triển khai một số mô hình dịch vụ mới trong khám, chữa bệnh. Hầu hết các bệnh viện đã và đang triển khai các phòng khám điều trị ngoại trú để quản lý một số bệnh mạn tính, tăng huyết áp, đái tháo đường, cường giáp trạng... (Bệnh viện Việt Nam Thụy Ðiển Uông Bí, Bệnh viện Hữu nghị, Bệnh viện Thanh Nhàn, Bệnh viện Nội tiết và nhiều bệnh viện khác...). Chỉ định nhập viện hợp lý, chuyển sang điều trị ngoại trú đối với các bệnh mãn tính trước đây vẫn điều trị nội trú.
Xây thêm bệnh viện và phát triển nguồn nhân lực, nhất là ở tuyến dưới cũng đang được tích cực triển khai. Từ nguồn trái phiếu Chính phủ, Bộ Y tế phối hợp các địa phương thực hiện đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp hơn 645 bệnh viện đa khoa huyện và đa khoa khu vực liên huyện; đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp hơn 220 bệnh viện chuyên khoa lao, tâm thần, ung bướu, chuyên khoa nhi và một số bệnh viện đa khoa tỉnh thuộc vùng miền núi, khó khăn. Ðến nay có hơn 200 bệnh viện tuyến huyện đã hoàn thành việc nâng cấp, xây mới và đưa vào sử dụng, đem lại hiệu quả thiết thực. Ði đôi với đầu tư cơ sở vật chất, ngành y tế cũng như các địa phương tăng cường công tác đào tạo cán bộ. Trong giai đoạn 2007- 2010, đào tạo sau đại học đã tăng 1,6 lần (tăng từ 3.249 người lên 5.170 người), đào tạo đại học chính quy tăng 1,7 lần (từ 10.355 người lên 17.000 người); sinh viên cử tuyển là con em đồng bào dân tộc thiếu số tăng tám lần (từ 100 người lên 800 người); đào tạo theo yêu cầu tăng từ 1.775 người năm 2007 lên 2.498 người năm 2010.
Nhờ các biện pháp đó, đến nay tình trạng quá tải bệnh viện đã giảm đáng kể. Số người bệnh phải nằm ghép giảm từ 15 nghìn người (năm 2008) xuống còn hơn sáu nghìn người (năm 2010). Ðã có những bệnh viện cơ bản hai năm không còn nằm ghép, như Bệnh viện Việt - Ðức Trung ương Huế, Khoa sơ sinh (Bệnh viện Nhi) trước đây thường xuyên có ba cháu một giường, bây giờ cũng không còn nằm ghép. Tại bệnh viện đa khoa các tỉnh: Lâm Ðồng, Quảng Ninh, Hậu Giang, Ninh Thuận, Bình Thuận, Lạng Sơn, Ðiện Biên... cũng cơ bản không còn nằm ghép. Tình trạng nằm ghép ở các bệnh viện hiện nay chỉ còn ở các bệnh viện tuyến cuối, đầu ngành, các bệnh viện chuyên khoa như tim mạch, ung thư, nhi...
Ðể từng bước chấm dứt tình trạng quá tải ở các bệnh viện, theo Bộ trưởng Y tế Nguyễn Quốc Triệu cần tiếp tục duy trì các giải pháp đã và đang triển khai, nhưng về lâu dài là tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực y tế cho y tế cơ sở. Việc xây dựng bệnh viện, trang thiết bị và đào tạo cán bộ đều phải thực hiện đồng bộ. Có như vậy, người dân mới yên tâm, khi có bệnh thì đến cơ sở y tế tuyến dưới. Theo đó, cần thực hiện đúng tiến độ cấp vốn để thực hiên Ðề án 47 'Ðầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp bệnh viện đa khoa huyện và đa khoa khu vực sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ và các nguồn vốn hợp pháp khác giai đoạn 2008-2010' và Ðề án 930 'Ðầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp các bệnh viện chuyên khoa lao, tâm thần, ung bướu, chuyên khoa nhi và một số bệnh viện đa khoa tỉnh thuộc vùng núi, khó khăn sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ và các nguồn vốn hợp pháp khác giai đoạn 2009-2013'. Cùng với việc tăng quy mô tuyển sinh các trường đào tạo bác sĩ, Bộ Y tế sẽ tham mưu với Chính phủ có cơ chế chính sách để 'giữ chân' cán bộ, nhất là ở tuyến y tế cơ sở.
Thanh niên
Cứu sống trẻ sơ sinh bằng kỹ thuật mới
Ngày 7-1, Bệnh viện Nhi Đồng 1- TPHCM cho xuất viện một trường hợp trẻ sơ sinh mắc chứng cao áp phổi vừa được cứu sống. Bệnh nhi là bé gái, chào đời ngày 21-12-2010, con của chị P.T.Đ (ngụ quận 9-TPHCM).
Trước đó, ngày 21-12-2010, bé nhập viện trong tình trạng tím tái, suy hô hấp nặng, tràn khí màng phổi... Các bác sĩ quyết định cho bé thở khí NO để cứu sống bệnh nhi.
Bác sĩ Cam Ngọc Phượng, Trưởng Khoa Hồi sức Sơ sinh- Bệnh viện Nhi Đồng 1, cho biết thở khí NO là một kỹ thuật điều trị mới lần đầu tiên áp dụng tại VN. Trước đây, 80% trẻ sơ sinh mắc chứng cao áp phổi nếu chỉ điều trị bằng cách cho thở ôxy, thở máy đều thất bại và tử vong.
Đình chỉ 11 cơ sở cung cấp suất ăn kém vệ sinh . Tăng cường kiểm tra cơ sở giết mổ, kinh doanh gia cầm
(TNO) Gần 1/3 cơ sở cung cấp suất ăn sẵn đã bị đình chỉ hoạt động do không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) trong đợt thanh tra từ ngày 3-7.1 trên địa bàn TP.HCM.
Chiều nay (7.1), ông Huỳnh Lê Thái Hòa, Chi cục trưởng Chi cục VSATTP TP.HCM, cho biết lực lượng thanh tra Sở Y tế và Chi cục VSATTP TP đã tiến hành kiểm tra 36 cơ sở cung cấp suất ăn sẵn trên địa bàn TP. Chín cơ sở đã bị tạm đình chỉ hoạt động, 2 cơ sở bị rút giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP . Đoàn thanh tra cũng phát hiện 3 cơ sở không có giấy chứng nhận đảm bảo VSATTP nhưng vẫn hoạt động.
Hầu hết các cơ sở vi phạm rơi vào các lỗi: người chế biến thực phẩm không mặc quần áo chuyên dùng, không có giấy tập huấn VSATTP (chiếm hơn 21%); sản xuất, kinh doanh thực phẩm trong môi trường không đảm bảo vệ sinh (chiếm 17%); vệ sinh trang thiết bị không đạt yêu cầu (chiếm 16%).
Ngoài ra, một số cơ sở không tiến hành lưu mẫu thức ăn hoặc lưu mẫu không đúng cách, không xuất trình giấy chứng nhận và nguồn gốc thực phẩm…
"Toàn TP.HCM hiện nay có hơn 100 cơ sở cung cấp suất ăn sẵn. Cùng với 24 đoàn thanh tra các quận huyện, lực lượng thanh tra Sở Y tế và Chi cục VSATTP TP.HCM sẽ tiếp tục thanh tra các cơ sở chế biến thức ăn sẵn trên địa bàn TP", ông Hòa nói thêm.
Cùng ngày hôm nay (7.1), Chi cục Thú y TP.HCM đã tổ chức ba đoàn kiểm tra tình hình giết mổ, kinh doanh gia cầm trên địa bàn TP.
Lực lượng thú y đã tiến hành tịch thu số gia cầm bày bán trái phép tại một số khu vực ngoại thành.
"Nhằm đảm bảo công tác phòng chống dịch bệnh trên gia súc, gia cầm trước và sau Tết nguyên đán, lực lượng Thú y TP.HCM sẽ tăng cường kiểm tra và xử lý các hoạt động kinh doanh, giết mổ gia súc, gia cầm sai quy định tại tất cả các huyện của TP", ông Phan Xuân Thảo, Chi cục trưởng Chi cục Thú y TP.HCM khẳng định.
Chấn chỉnh nhà thuốc
Sắp tới, các nhà thuốc không đạt chuẩn GPP sẽ không được bán một số loại thuốc. Chuẩn GPP (thực hành nhà thuốc tốt - Good Pharmacy Practices) quy định nhà thuốc cần phải đảm bảo đúng một số tiêu chí cơ bản nhất trong hoạt động:
Phải bán thuốc theo toa (với những thuốc sử dụng phải có toa); phải có mặt dược sĩ 24/24 khi nhà thuốc hoạt động (để tư vấn việc dùng thuốc cho người bệnh); dược sĩ đứng tên phải có mặt tại nhà thuốc; diện tích nhà thuốc phải từ 10m2 trở lên (không tính diện tích quầy kệ); phải có máy lạnh (để đạt nhiệt độ giữ thuốc tốt), có máy tính (để theo dõi việc xuất, nhập thuốc)…
Qua 3 năm thực hành GPP (từ 2007-2010), báo cáo của Sở Y tế TP.HCM hôm 6.1 cho biết TP đã có 1.500 nhà thuốc được thẩm định công nhận đạt chuẩn, trong tổng số 3.667 (chiếm tỷ lệ 41%). Riêng hệ thống nhà thuốc bệnh viện ở TP về cơ bản đã hoàn thành chuẩn GPP với 94 nhà thuốc. Trao đổi với PV Thanh Niên, Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang cho biết: “Tính đến nay, TP.HCM và Hà Nội là hai địa phương có tỷ lệ nhà thuốc đạt chuẩn GPP nhiều nhất (TP.HCM đạt 41%, Hà Nội đạt trên 50%). Còn tính chung cả nước thì chỉ mới hơn 20% đạt chuẩn GPP, vì điều kiện của một số tỉnh còn khó khăn chưa thể triển khai ngay được”.
Thứ trưởng Cao Minh Quang cho biết thêm theo chỉ đạo của Bộ Y tế, đến tháng 1.2011, các nhà thuốc chưa thực hiện GPP sẽ không được bán rất nhiều loại thuốc như: thuốc tim mạch, thuốc kháng sinh, kháng viêm, thuốc chữa viêm gan, và danh mục nhiều loại thuốc kê toa khác. Nhưng, cơ quan chức năng cho thời gian du di trong 3 tháng để các nhà thuốc chưa đạt chuẩn giải quyết hết những loại thuốc kê toa còn tồn đọng. Sau thời gian đó, các nhà thuốc chưa đạt GPP chỉ được bán những loại thuốc thông thường, thuốc không cần toa bác sĩ. Còn chuẩn GPP, với các thành phố lớn sẽ quyết liệt hoàn thành trước. Chẳng hạn, trong năm 2011, TP.HCM sẽ hoàn tất các nhà thuốc đều đạt chuẩn GPP.
Điều các nhà đầu tư (nhất là những người vốn ít) lo ngại đó là cơ quan quản lý vẫn chưa giải quyết được tình trạng bác sĩ bán thuốc tại phòng mạch, trong khi quy định nhà thuốc chuẩn GPP phải bán thuốc theo toa bác sĩ (đối với những thuốc kê toa). Bác sĩ bán luôn thuốc tại phòng mạch rồi thì lấy đâu ra toa để nhà thuốc bán thuốc?
Việc siết chặt nhà thuốc vào chuẩn GPP để đi vào nền nếp trong mua bán sử dụng thuốc chữa bệnh là hướng đi đúng. Để việc triển khai GPP được thuận lợi hơn, phải giải quyết song song đồng bộ những bất cập còn tồn tại giữa y và dược như nói trên. Mặt khác, sau khi cấp chứng nhận GPP rồi, cơ quan chức năng cũng phải quan tâm chuyện hậu kiểm.
Thanh niên, Khoa học & Đời sống
Tai biến nguy hiểm do liên cầu khuẩn lợn
Bệnh viện Các bệnh nhiệt đới T.Ư hôm qua cho biết đang cấp cứu, điều trị tích cực cho một bệnh nhân (nam giới, 48 tuổi, ở Hải Dương) mắc liên cầu khuẩn lợn trong tình trạng nặng, toàn thân tím đen, 2 bàn chân bị hoại tử.
Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó trưởng khoa Cấp cứu - Điều trị tích cực, cho biết nhiều khả năng bệnh nhân phải cắt bỏ hai bàn chân do hoại tử sâu. Hiện bệnh nhân vẫn đang phải thở máy.
Bác sĩ Cấp cho biết thời gian qua, hầu như tuần nào cũng có bệnh nhân bị mắc liên cầu khuẩn nhập viện, chủ yếu là những người trực tiếp mổ, chăn nuôi lợn. Nhiều bệnh nhân cho biết trước khởi bệnh có ăn thịt lợn nhưng không xác định được lợn có mắc bệnh hay không.
Đình chỉ 11 cơ sở cung cấp suất ăn sẵn
Gần 1/3 cơ sở cung cấp suất ăn sẵn đã bị đình chỉ hoạt động do không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) trong đợt thanh tra từ ngày 3-7.1 trên địa bàn TP.HCM.
Chiều nay (7/1), ông Huỳnh Lê Thái Hòa, Chi cục trưởng Chi cục VSATTP TP.HCM, cho biết lực lượng thanh tra Sở Y tế và Chi cục VSATTP TP đã tiến hành kiểm tra 36 cơ sở cung cấp suất ăn sẵn trên địa bàn TP. Chín cơ sở đã bị tạm đình chỉ hoạt động, 2 cơ sở bị rút giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP . Đoàn thanh tra cũng phát hiện 3 cơ sở không có giấy chứng nhận đảm bảo VSATTP nhưng vẫn hoạt động.
Hầu hết các cơ sở vi phạm rơi vào các lỗi: người chế biến thực phẩm không mặc quần áo chuyên dùng, không có giấy tập huấn VSATTP (chiếm hơn 21%); sản xuất, kinh doanh thực phẩm trong môi trường không đảm bảo vệ sinh (chiếm 17%); vệ sinh trang thiết bị không đạt yêu cầu (chiếm 16%).
Ngoài ra, một số cơ sở không tiến hành lưu mẫu thức ăn hoặc lưu mẫu không đúng cách, không xuất trình giấy chứng nhận và nguồn gốc thực phẩm…
"Toàn TP.HCM hiện nay có hơn 100 cơ sở cung cấp suất ăn sẵn. Cùng với 24 đoàn thanh tra các quận huyện, lực lượng thanh tra Sở Y tế và Chi cục VSATTP TP.HCM sẽ tiếp tục thanh tra các cơ sở chế biến thức ăn sẵn trên địa bàn TP", ông Hòa nói thêm.
Cùng ngày hôm nay (7.1), Chi cục Thú y TP.HCM đã tổ chức ba đoàn kiểm tra tình hình giết mổ, kinh doanh gia cầm trên địa bàn TP.
Lực lượng thú y đã tiến hành tịch thu số gia cầm bày bán trái phép tại một số khu vực ngoại thành. "Nhằm đảm bảo công tác phòng chống dịch bệnh trên gia súc, gia cầm trước và sau Tết nguyên đán, lực lượng Thú y TP.HCM sẽ tăng cường kiểm tra và xử lý các hoạt động kinh doanh, giết mổ gia súc, gia cầm sai quy định tại tất cả các huyện của TP", ông Phan Xuân Thảo, Chi cục trưởng Chi cục Thú y TP.HCM khẳng định.
Nhân dân, Tiền phong, Sức khỏe & Đời sống
Tổng kết 10 năm phòng, chống HIV/AIDS và tệ nạn ma túy, mại dâm
Ngày 7/1, tại Hà Nội, Ủy ban Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm tổ chức hội nghị Tổng kết 10 năm công tác phòng, chống HIV/AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm. Phó thủ tướng, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm Trương Vĩnh Trọng chủ trì hội nghị.
Phát biểu tại hội nghị, Phó thủ tướng Trương Vĩnh Trọng cho biết, trong 10 năm qua, Ủy ban Quốc gia đã quyết liệt chỉ đạo, điều hành, kiểm tra việc triển khai thực hiện các hoạt động, qua đó công tác phòng, chống HIV/AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm đã đạt được một số kết quả. Về công tác phòng, chống HIV/AIDS, theo báo cáo của Bộ Y tế, tính đến ngày 30.9.2010, cả nước có 180.312 người nhiễm HIV, trong đó có 42.339 người đã chuyển sang giai đoạn AIDS. Tính theo tỷ lệ dân số, người bị phát hiện nhiễm HIV chiếm 0,26%. Về cơ bản, đến nay nước ta đã kiềm chế được tỷ lệ nhiễm HIV dưới 0,3%, hiện chỉ có 10 tỉnh, thành phố có tỷ lệ nhiễm trên 0,3%. Về công tác phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm, đến nay đã triệt phá được 13.907 vụ mại dâm, kiểm tra 337.287 cơ sở kinh doanh dịch vụ, phát hiện 107.284 cơ sở vi phạm, đình chỉ kinh doanh 3.463 cơ sở…
Triển khai nhiệm vụ năm 2011, Ủy ban Quốc gia nhận định, các bộ, ngành, địa phương cần tập trung tổng kết, đánh giá kết quả các chương trình mục tiêu quốc gia, các kế hoạch, chiến lược nhằm rút ra bài học kinh nghiệm, những vấn đề bất cập về cơ chế, chính sách, hệ thống văn bản pháp luật… để xây dựng chương trình hành động cho từng lĩnh vực hiệu quả hơn.
An ninh thủ đô
Rét đậm, rét hại kéo dài: Giữ cho trẻ nhỏ, người già
Hà Nội và các tỉnh phía Bắc đang trải qua đợt rét đậm, rét hại nhất từ đầu mùa đông đến nay. Đây cũng là nguyên nhân khiến cho rất nhiều người nhiễm bệnh, đặc biệt là các đối tượng trẻ em, người già do sức đề kháng với thay đổi thời tiết yếu hơn.
Tại khoa Khám bệnh - BV Nhi Trung ương ngày 7/1, lượng bệnh nhân đến khám tăng đột biến so với mấy ngày qua. Bác sĩ Cấn Phú Nhuận, Trưởng khoa Khám bệnh cho biết, mấy ngày đầu của đợt giá rét này lượng bệnh nhân nhập viện giảm do lạnh giá người dân ngại ra đường. Trong 1, 2 ngày nay, lượng bệnh nhân đến khám luôn dao động từ 1.900-2.000 lượt mỗi ngày khiến các phòng khám bệnh đều quá tải. Trẻ đến khám phần lớn bị ho, sốt, viêm phế quản, viêm phổi, tiêu chảy… Đặc biệt ở nhóm trẻ dưới 6 tháng tuổi, bệnh thường diễn biến xấu rất nhanh và khó lường trước, rất dễ có biến chứng nặng.
Tại Viện Lão khoa Quốc gia, mỗi ngày có trên 150 trường hợp phải nhập viện, tăng gần gấp đôi so với thời gian trước. Số ca mắc viêm phổi, hen suyễn, tăng huyết áp, tai biến mạch máu não… có xu hướng tăng nhanh trong mấy ngày gần đây. Theo bác sĩ Nguyễn Trí Dũng, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp của BV này, bệnh nhân đến khám, cấp cứu trong những ngày giá lạnh đa phần là bệnh mãn tính, bệnh tiến triển hoặc phát triển cấp do thời tiết. Các bệnh người già mắc phổ biến nhất trong đợt này là đường hô hấp, viêm phổi, tăng huyết áp, cơ xương khớp, tai biến mạch máu não, tắc nghẽn mạch máu, trong đó 70% số ca nhập viện trong tình trạng viêm phổi cấp.
Tương tự, tại khoa Khám bệnh theo yêu cầu - BV Bạch Mai mấy ngày nay, bệnh nhân nhập viện chiếm phần lớn là người già và trẻ nhỏ. Trao đổi với báo chí, PGS.TS Đỗ Trung Quân, Trưởng khoa cho biết, viêm xoang, viêm mũi là bệnh dễ mắc trong ngày rét và tỷ lệ người lớn, người già mắc chứng này rất cao. Bệnh ho hen phế quản cũng là bệnh lý thường tăng mạnh do biến đổi thời tiết, trong khi hệ miễn dịch của người già đã và đang suy giảm, khả năng chống đỡ với thời tiết lạnh rất kém.
PGS.TS Đỗ Trung Quân khuyến cáo, để phòng tránh ho hen phế quản trong những ngày giá lạnh, mọi người nên chú ý giữ ấm cổ, uống đủ nước để nâng cao thể trạng (vì thông thường, người già hay bị mất nước mà bản thân không biết); đừng chờ khi có cảm giác khát mới uống nước. Nên uống khoảng 1,5-2 lít nước/ngày bằng nhiều loại khác nhau như: nước lọc, nước canh, nước hoa quả, nước chè. Ngoài ra, nên bổ sung vitamin C qua rau quả, điều trị tích cực bệnh lý mãn tính nếu có. Đặc biệt, những người có thói quen tập thể dục buổi tối, sớm vẫn nên duy trì tập thể dục đều đặn nhưng nên mặc ấm khi ra đường và không nên ra đường quá sớm (thể dục buổi sáng) và quá muộn (thể dục buổi tối) để tránh nhiễm lạnh. Khi nhiệt độ thấp, không nên tắm lâu, phòng tắm cần kín gió đề phòng cảm lạnh…
Các bác sĩ chuyên khoa Lão khoa cho biết thêm, trời lạnh khiến người già rất dễ bị tăng huyết áp dẫn đến đột quỵ (tai biến mạch máu não) và viêm phổi, do đó biện pháp phòng bệnh đơn giản và hiệu quả nhất trong thời tiết giá lạnh là phải chú ý giữ ấm cơ thể, tránh nhiễm lạnh đột ngột.
Riêng với trẻ nhỏ, theo bác sĩ Cấn Phú Nhuận, các bậc phụ huynh cần lưu ý 3 dấu hiệu quan trọng đối với sức khỏe của trẻ gồm bú, ngủ và cách thở. Cụ thể, nếu thấy bé bú ít hơn ngày thường, khóc khi bú, ngủ không yên giấc hoặc quan sát thấy trẻ thở nhanh, ngực lõm hơn bình thường, đầu gật gù, hai cánh mũi phập phồng thì cần đưa con đi khám sớm vì có thể bệnh viêm đường hô hấp đã diễn biến nặng. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần lưu ý khi con bị sốt dịch, cần tránh dùng thuốc kháng sinh vì không có tác dụng mà còn hại người, chỉ nên dùng thuốc hạ sốt để tránh trẻ bị sốt cao dẫn đến co giật đồng thời chú ý bổ sung nước, dinh dưỡng hợp lý cho trẻ.
Sức khỏe & Đời sống
Bộ Y tế ban hành quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí
Theo quy chế mới nhất về phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí do Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Quốc Triệu vừa ký ban hành, Chánh văn phòng Bộ Y tế có nhiệm vụ phát ngôn và cung cấp thông tin chính thức của Bộ Y tế cho báo chí. Trong trường hợp cần thiết, Bộ trưởng Bộ Y tế trực tiếp phát ngôn hoặc ủy quyền cho người có trách nhiệm thuộc Bộ phát ngôn về những vấn đề thuộc chuyên ngành. Cụ thể là Cục trưởng các Cục: YTDP, Quản lý KCB, Quản lý Dược, ATVSTP và Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ chịu trách nhiệm phát ngôn về chuyên ngành mình khi được Bộ trưởng giao. Việc tổ chức họp báo cung cấp thông tin cho báo chí được thực hiện định kỳ 6 tháng/lần. Ngoài ra, định kỳ hàng tháng cung cấp thông tin cho báo chí trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế (tại địa chỉ http://www. moh.gov.vn) và trên báo Sức khỏe & Đời sống.
Lao động
Hơn 76 triệu USD cho phát triển nhân lực y tế giai đoạn 2011 – 2015
Theo thông tin tại hội nghị khởi động dự án Chương trình phát triển nguồn nhân lực y tế do Bộ Y tế tổ chức ngày 7/1 tại Hà Nội, trong giai đoạn từ năm 2011-2015, có 18 trường ĐH-CĐ chuyên đào tạo nhân lực y tế trong cả nước sẽ được hưởng nguồn vốn này nhằm tăng cường công tác dự báo, lập kế hoạch, quản lý đào tạo nguồn nhân lực y tế; đầu tư nâng cấp các cơ sở đào tạo đồng bộ và toàn diện… Dự án cũng chú trọng tăng cường chất lượng điều trị thông qua việc ứng dụng các quy trình chuyên môn kỹ thuật trong KCB, cải tiến cơ chế thanh toán chi phí dịch vụ y tế thông qua việc hỗ trợ BV áp dụng thí điểm phương thức thanh toán theo ca bệnh (Sức khỏe & Đời sống 8/1).
Cùng lúc bắc 5 động mạnh vành trên một bệnh nhân
Ngày 7/1, PGS.TS. Lê Ngọc Thành, Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E cho biết, kỷ lục về phẫu thuật bắc 5 cầu nói chủ - vành đã được thực hiện cho bệnh nhân Đỗ Ngọc Phụng (84 tuổi ở Tôn Đức Thắng, Hà Nội). Đây là một ca bệnh khó bởi bệnh nhân tuổi cao, nhiều bệnh lý phối hợp, chức năng các cơ quan suy giảm, hệ miễn dịch yếu, song nếu không phẫu thuật cấp cứu ngay, bệnh nhân sẽ tử vong rất nhanh. Sau mổ, sức khỏe bệnh nhân hồi phục nhanh, hết đau ngực (Khoa học & Đời sống 8/1).
Lại đau đầu chuyện… mứt bẩn
Bí đao xắt miếng bám đầy ruồi nhặng, phơi la liệt dọc vỉa hè dưới gió bấc mưa phùn. Càrốt thái sợi rửa trong bể nước đục ngầu, cáu bẩn... Đó chỉ là những ghi nhận ban đầu tại làng nghề bánh mứt truyền thống Xuân Đỉnh (Hà Nội) những ngày giáp tết.
Chưa năm nào làng nghề này thoát khỏi tình trạng báo động chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm bánh mứt kẹo các loại với lượng hàng chiếm thị phần không nhỏ trên địa bàn Hà Nội dịp tết.
Hãi hùng công nghệ làm mứt
Những miếng mứt bí đao giòn sật, trắng nõn, mứt càrốt đỏ tươi, mứt khoai tây vàng óng... bọc túi giấy bóng kính và cho vào hộp trông thật ngon mắt trên thị trường bánh kẹo tết những ngày này hấp dẫn không ít người tiêu dùng. Thế nhưng ít ai ngờ rằng, để cho ra lò những sản phẩm bánh mứt kẹo bắt mắt đó, làng nghề Xuân Đỉnh đã thực hiện “công nghệ” chế biến... kinh hoàng. Vào làng Xuân Đỉnh vào những ngày này, không khó khăn gì để mục sở thị một vài cơ sở chế biến bánh mứt tại đây. Tại một cơ sở nằm sâu trong con ngõ hẹp, chiếc sân nhỏ bẩn thỉu bày la liệt càrốt, bí đao đang gọt vỏ. Bí đao được gọt sơ qua, thái miếng rồi vứt ngổn ngang ngay trên sàn nhà. Sau phần sơ chế, bí được chuyển vào một chiếc bể ximăng to tướng chứa nước đục ngầu, nổi váng. Một người làm tại đây cho hay, đấy là bể vôi ngâm để bí vừa giòn, vừa chống mốc. Trong khi đó, càrốt sau khi thái miếng xếp chất đống trong những chiếc thúng cáu bẩn, rửa qua nước giếng rồi cứ thế mang phơi dọc vỉa hè, mặc xe cộ chạy ngang tung bụi mù mịt.
Không khí làm việc tại đây khá cập rập, bởi nguyên liệu chuyển về ngày càng nhiều. Bà chủ cơ sở sản xuất vừa nhìn tôi ngờ vực, nhưng không quên giới thiệu sản phẩm: “Cô muốn mua bao nhiêu cũng có, mua càng nhiều giá càng rẻ. Chỉ sau một tuần là có hàng đóng gói sạch sẽ”. Vừa nói, bà chủ này vừa bốc một nắm bí đao vừa sấy từ lò điện đưa cho tôi nếm thử. Quả thật, miếng bí giòn tan, ngọt lừ. Nếu không tận mắt chứng kiến quá trình sơ chế và ngâm thứ quả này, sẽ chẳng ai ngờ vực mà không thử vài miếng. Giá mứt bí bán khá mềm với khoảng 20.000 – 30.000đ/kg, trên 30.000đ/kg mứt càrốt tùy loại. “Cận tết giá càng đẩy lên, không mua ngay thì chịu giá cao đấy!” – bà chủ này nháy mắt.
Cần khép chặt “vòng vây” kiểm soát
Chuyện mất vệ sinh trong quá trình làm bánh làm mứt tại làng nghề nổi danh này xưa nay chẳng phải chuyện lạ. Nếu như ngày bình thường mỗi nhà chỉ làm làng nhàng đủ ăn thì tết mới là mùa làm ăn chính. Nhà nhà làm mứt, nhân công thời vụ được huy động tối đa. Một cơ sở nhỏ cũng trở thành nơi gia công cho nhiều hãng bánh kẹo có tên tuổi. Nguyên liệu khắp nơi đổ về, kéo theo rác thải, nguồn nước ô nhiễm khắp làng nghề là chuyện “đến hẹn lại lên”. Trao đổi với chúng tôi, Phó CT UBND xã Xuân Đỉnh – ông Nguyễn Ngọc Lương - cho hay: “Không phủ nhận việc các hộ sản xuất thiếu ý thức trong đảm bảo chất lượng vệ sinh thực phẩm, khiến chính quyền khó lòng kiểm soát hết” - ông Lương khẳng định. Việc thanh - kiểm tra đột xuất các cơ sở mất vệ sinh trong quá trình sản xuất sẽ được tăng cường trong dịp này. Theo đó, chính quyền sẽ có mức xử phạt hợp lý, cao nhất là đình chỉ sản xuất”.
Toàn xã Xuân Đỉnh hiện có khoảng hơn 40 hộ sản xuất bánh mứt kẹo, riêng sản phẩm mứt bí đao chiếm 70% số hộ. Mỗi năm, làng nghề này cung ứng khoảng 600 tấn bánh mứt cho Hà Nội. Ngoài các cơ sở nhỏ lẻ, không ít hộ nhận gia công cho một số DN bánh mứt kẹo có tiếng... Tuy vậy, vấn đề quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, nói đi nói lại vẫn không thể nào kiểm soát được vào mùa làm ăn giáp tết. Ngoài vấn đề ý thức của người dân thì các biện pháp xử lý đối với các cơ sở không đảm bảo yêu cầu về chất lượng vệ sinh thực phẩm, xem ra vẫn chưa “ăn thua” gì.
Chính vì thế, chính quyền và các cơ quan chức năng cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc kiểm soát chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm đối với các cơ sở sản xuất mứt kẹo tại đây. Rõ ràng, đã đến lúc các cơ quan chức năng không thể thả nổi vấn đề này.