Dân trí
Đà Nẵng: Quá tải bệnh nhi vì nắng nóng
Thống kê của Trung tâm Phụ sản - Nhi, bệnh viện đa khoa Đà Nẵng ngày 2/5 có đến 850 bệnh nhi đang điều trị; trong khi công suất giường bệnh của Trung tâm (kể cả khoa Sản) chỉ có 550 - 600 giường.
Bệnh nhi liên tục nhập viện, cộng với một phần bệnh nhân chưa hoàn tất thủ tục xuất viện sau 4 ngày nghỉ lễ dẫn tới tình trạng quá tải trên. Trong khi đó, tại khu vực tiếp nhận khám chữa bệnh, người nhà bệnh nhi vẫn còn nối hàng dài chờ tới lượt đưa các cháu vào khám. Đa số bệnh nhi nhập viện mắc các bệnh về hô hấp, sốt siêu vi … do thời tiết nắng nóng kéo dài.
Chị Hoàng Thị Ngọc Bích có cháu trai 5 tuổi đang nằm viện cho biết: cháu đã khó chịu từ chiều hôm trước, tới tối thì sốt cao. Sáng sớm vợ chồng lật đật đưa cháu đi khám ngay. Bác sĩ nói cháu bị sốt siêu vi rồi cho cháu nhập viện theo dõi điều trị luôn. Chắc trời nắng nóng quá mà cháu nó ngã bệnh khổ vậy đó. Người lớn như mình còn chịu không nổi huống chi con nít.
Theo bác sĩ Lê Văn Đoan, phó khoa Nhi (Trung tâm sản nhi Đà Nẵng), thời gian này, khoa Nhi luôn trong tình trạng quá tải, bình quân mỗi ngày có khoảng 800 - 900 bệnh nhân điều trị nội trú. Cụ thể ngày 1/5 có 865 ca đang điều trị tại đây trong đó bệnh tay chân miệng là 347 ca, bệnh tiêu hóa là 149 ca…
Bệnh nhân đông trong khi số giường bệnh chỉ có 300 giường vì thế một giường phải nằmtừ 2 - 3 bệnh nhân. Tuy nhiên, do thời tiết nắng nóng quá nênkhoa phải kê thêm giường ở ngoài hành lang.
Cũng theo bác sĩ Đoan, thời tiết nắng nóng trẻ em thường mắc bệnh về đường tiêu hóa trong đó chủ yếu là trẻ dưới 5 tuổi.
Theo bác sĩ Tôn Thất Thạnh, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Đà Nẵng, nắng nóng cao độ kéo dài như những ngày qua trên địa bàn rất hại cho sức khỏe. Ngoài việc chú ý che chắn kỹ lưỡng cho trẻ khi ở ngoài trời, phụ huynh cũng chú ý phòng tránh để trẻ khỏi bị sốt cao do thay đổi nhiệt độ đột ngột. Nhiều gia đình, nhà trẻ bật quạt lạnh, máy điều hòa trong nhà để chống nóng nhưng lại không chú ý, để trẻ ra ngoài sân nắng chơi, hay chở trẻ đi dưới trời nắng ngay khi vừa ra khỏi phòng lạnh. Điều này dễ khiến trẻ bị choáng hoặc bị viêm phổi.
Các bậc phụ huynh, nhà trẻ đồng thời nên dọn dẹp nhà cửa, phòng học của trẻ thường xuyên, tạo không gian thoáng đãng, tránh để nhiệt độ thay đổi tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển, gây bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Chú trọng vệ sinh thực phẩm cũng cần thiết để tránh cho trẻ bị tiêu chảy cấp do thức ăn nhanh ôi thiêu trong thời tiết nắng nóng.
Bé 7 ngày tuổi cấp cứu vì viêm ruột thừa
Bốn ngày sau sinh, thấy con liên tục quấy khóc bỏ bú, gia đình đã đưa bé đi khám nhiều nơi mà không tìm ra bệnh. Đến khi siêu âm ại bệnh viện Nhi Đồng 1, bác sĩ phát hiện ruột thừa của bé bị viêm, hoại tử nặng.
Ngày 2/5 bệnh viện Nhi Đồng 1, TPHCM cho biết bệnh viện vừa tiếp nhận và kịp thời cứu chữa cho trường hợp trẻ sơ sinh mới 7 ngày tuổi bị viêm ruột thừa. Bệnh nhi là bé trai con bà N.T.H.H. (ngụ tại xã Gia Kiệm, Thống Nhất, Đồng Nai). Theo thông tin từ gia đình được biết, sau khi sinh 4 ngày bé liên tục quấy khóc bỏ bú, gia đình đã đưa đến phòng khám tư kiểm tra nhưng không phát hiện ra bệnh nên chuyển đến bệnh viện Nhi Đồng Nai, tại đây cháu đã được chuyển thẳng lên bệnh viện Nhi Đồng 1.
Kết quả khám lâm sàng bác sĩ phát hiện bìu trái của bệnh nhi có biểu hiện sưng đỏ nên tiến hành siêu âm, ghi nhận có tình trạng tràn dịch tinh mạc, dạng dịch nhiễm trùng, vùng hố chậu phải có ổ tụ mủ. Sau hội chẩn bé đã được chỉ định phẫu thuật vì nghi bị áp xe ruột thừa sơ sinh. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ phát hiện có nhiều mủ trắng đục trong ổ bụng trào ra và ruột thừa viêm hoại tử gần như toàn bộ. Sau phẫu thuật sức khỏe của bé dần ổn định, đang được tiếp tục theo dõi.
BS Nguyễn Hữu Chí, Trưởng khoa Siêu âm cho biết: Viêm ruột thừa ở trẻ sơ sinh là bệnh lý cực kỳ hiếm gặp, tỉ lệ tử vong cao và thường được chẩn đoán sau mổ hoặc ở giai đoạn ruột thừa đã vỡ mủ vì biểu hiện nhiễm trùng ổ bụng, viêm phúc mạc hoặc hoại tử nặng. Viêm ruột thừa ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi là bệnh lý rất khó chẩn đoán sớm ở giai đoạn viêm như ở trẻ lớn và người lớn.
Nghệ An: Quá tải bệnh nhi sau nghỉ lễ vì nắng nóng hơn 40 độ C
Nhiệt độ lên tới gần 40 độ C khiến số trẻ nhập viện tăng đột biến. Chỉ tính riêng trong sáng ngày 2/5, đến 9h30 phút sáng, Bệnh viện Nhi Nghệ An đã tiếp nhận 505 bệnh nhân đến khám và điều trị.
Suốt gần 1 tuần lễ nay, Nghệ An diễn ra nắng nóng trên diện rộng, nhiệt độ ngoài trời lúc cao điểm có thể lên tới mức kỷ lục 42 độ C như ở Quỳ Châu, các huyện miền núi cao như Tương Dương, Anh Sơn, Con Cuông nhiệt độ xấp xỉ 40 độ C. Riêng tại TP Vinh, nhiệt độ luôn ở ngưỡng 37-39 độ C. Nắng nóng gay gắt cộng với gió Lào khô nóng đã ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống, sản xuất và sinh hoạt của người dân.
Nắng nóng cũng khiến bệnh nhân nhi đến khám và nhập viện tăng nhanh. Theo số liệu thống kê của Phòng Kế hoạch tổng hợp Bệnh viện Nhi Nghệ An, trong 4 ngày nghỉ từ ngày 28/4 đến 1/5, khoa khám bệnh đã tiếp đón gần 1.000 lượt bệnh nhân đến khám và nhập viện. “Các bệnh nhân đều có chung biểu hiện sốt, viêm phổi, viêm đường hô hấp trên, tiêu chảy. Đặc biệt, trong 4 ngày nghỉ chúng tôi đã tiếp nhận 15 ca chân tay miệng, chủ yếu ở độ 2A”, bác sỹ Trần Công Lưu, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp Bệnh viện Nhi Nghệ An cho biết.
Đầu giờ làm việc buổi sáng ngày 2/5, chúng tôi có mặt tại Bệnh viện Nhi Nghệ An. Sự quá tải thể hiện ngay từ bãi gửi xe của bệnh viện. Nhân viên giữ xe phải “cơi nới” bãi gửi xe ra khắp khuôn viên bệnh viện mới có thể chứa hết lượng xe của người nhà bệnh nhân. Ngay ở sảnh, người đứng, người ngồi la liệt, trẻ con khóc váng. Thế nhưng vào đến khu vực đăng ký số thứ tự và làm hồ sơ mới cảm nhận được hết sự quả tải của bệnh viên sau kỳ nghỉ lễ. Lượng người quá đông khiến không ai còn đủ kiên nhẫn xếp hàng, mọi người đều cố chen vào để đăng ký khám bệnh. Nhân viên tiếp đón của bệnh viện phải dùng loa, liên tục gọi tên bệnh nhân đến lượt.
Anh Nguyễn Văn Minh, quê Hương Sơn (Hà Tĩnh) đưa cậu con trai 4 tuổi sang Nghệ An đi khám. “Cháu sốt mấy ngày ni. Điều trị ở nhà không thấy đỡ nên hai bố con chạy xe máy gần 100 cây số qua đây. Đông quá, từ lúc sáng đến giờ vẫn chưa đến lượt. Đưa con ra ngoài hít thở không khí một tý, nghe đến tên nhưng chen mãi không vào được nên lại bị đẩy lại sau”. Theo thống kê của Phòng Kế hoạch tổng hợp thì tính đến 9h30 phút sáng ngày 2/5, khoa khám bệnh đã tiếp nhận và khám cho 505 lượt bệnh nhân.
Bệnh nhân nhập viện tăng đột biến, không chỉ bệnh nhân chịu khổ mà các bác sỹ “vắt chân lên cổ” mới có thể khám hết lượt bệnh nhân đã đăng ký. Bác sỹ Phạm Thị Loan, Phòng khám nội cho biết, có lúc cao điểm, trong một ca trực bác sỹ phải khám cho 60 lượt bệnh nhân. Để có thể đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh tăng đột biến trong mấy ngày nắng nóng vừa qua, Bệnh viện Nhi Nghệ An đã mở thêm một buồng khám nội, bố trí thêm một kíp trực vào buổi chiều từ 5 - 21h tối, vào giờ làm việc buổi sáng tổ chức khám sớm hơn thường lệ 15 phút. Lượng bệnh nhân quá đông khiến các khoa của bệnh viện đều quá tải, trung bình một phòng 3 giường bệnh nhưng phải "gánh" từ 7-8 bệnh nhân.
Bác sỹ Trần Ngọc Lưu khuyến cáo: “Thời tiết quá nắng nóng như hiện nay, để đảm bảo sức khỏe cho các bé, các bậc phụ huynh nên hạn chế đưa trẻ ra ngoài vào giờ cao điểm nắng, từ 10-15h hàng ngày. Nếu bắt buộc phải ra ngoài trong quãng thời gian đó thì phải che chắn cẩn thận cho các cháu. Chú ý cho trẻ uống nhiều nước. Nếu trẻ có biểu hiện sốt cao, bố mẹ nên nới rộng quần áo cho các cháu, chườm ấm và cho trẻ uống thuốc hạ thân nhiệt và đưa đến bệnh viện để có hướng xử lý kịp thời”.
Ăn tiết canh ngựa, 10 người nhập viện
Theo thông tin từ Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Lào Cai, tại thôn Vàng 2, xã Xuân Giao, huyện Bảo Thắng, ngày 29/4 đã xảy ra một vụ ngộ độc thực phẩm tập thể do ăn tiết canh ngựa.
Theo đó, sáng ngày 29/4, gia đình nhà ông Hoàng Quang Hợp ở thôn Vàng 2 mua nửa lít tiết ngựa tươi của người bán thịt rong về nhà làm tiết canh để trưa ăn. Bữa trưa hôm đó có 12 người ăn gồm có các món tiết canh ngựa, thịt gà rang, đậu phụ luộc. Khoảng 2 giờ sau bữa ăn (13 giờ ngày 29/4), chị Hoàng Thị L. là người đầu tiên có triệu chứng tiêu chảy cấp. Tiếp đó có 9 người khác cùng dùng bữa trưa có các triệu chứng đau bụng, buồn nôn, đi ngoài ra nước...
Gia đình tự chữa chạy nhưng không khỏi nên khoảng 17 giờ cùng ngày, 1 trường hợp đã được đưa vào Trạm Y tế xã Xuân Giao điều trị nhưng không khỏi. Sau đó tất cả 10 người bị ngộ độc đều được chuyển tới Bệnh viện đa khoa huyện Bảo Thắng (Lào Cai) cấp cứu.
Đến 9 giờ ngày 30/4, tất cả 10 bệnh nhân bị ngộ độc thực phẩm gây rối loạn tiêu hóa cấp sức khỏe đã dần ổn định.
Theo điều tra ban đầu của Trung tâm An toàn vệ sinh thực phẩm huyện Bảo Thắng, nguyên nhân gây ra vụ ngộ độc tập thể trên là do ăn tiết canh ngựa, bị nhiễm khuẩn.
Trước đó ngày 5/10/2011, ở thôn Sín Chải, xã Tả Giàng Phình, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai, cũng đã xảy ra một vụ ngộ độc thực phẩm gây tiêu chảy cấp do mua tiết tươi ở chợ về đánh tiết canh. Hậu quả làm 3 người chết và hàng chục người khác phải đi cấp cứu tại Trạm Y tế xã Tả Giàng Phình.
Ở địa bàn tỉnh Lào Cai lâu nay xuất hiện không ít quán ăn bán món tiết canh ngựa hoặc bán tiết ngựa cho người tiêu dùng về nhà chế biến, dễ gây ngộ độc, nhưng chưa được ngăn chặn kịp thời.
Tuổi trẻ
Sớm ban hành phác đồ cập nhật điều trị “bệnh lạ”
Hôm 2-5, Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) tổ chức buổi họp hội đồng chuyên môn, góp ý cho phác đồ sửa đổi điều trị bệnh viêm dày sừng da bàn tay bàn chân kèm suy đa tạng chưa rõ nguyên nhân ở Quảng Ngãi.
Theo Cục Quản lý khám chữa bệnh, phác đồ này sẽ bổ sung các quy định về phân tuyến, chẩn đoán mức độ bệnh, đồng thời hướng dẫn điều trị cụ thể hơn so với phác đồ đã ban hành tháng 1-2012, sớm trình Bộ trưởng Bộ Y tế xem xét, ban hành.
Trao đổi với Tuổi Trẻ cùng ngày, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Nguyễn Văn Bình cho hay trong tuần qua đã có 35 chuyên gia về bệnh học, dịch tễ học thực địa, da liễu, môi trường, côn trùng học... tới kiểm tra thực địa tại khu vực xuất hiện bệnh nhân mắc chứng viêm dày sừng da bàn tay bàn chân kèm suy đa tạng chưa rõ nguyên nhân tại Quảng Ngãi.
Dự kiến hôm nay 3-5, Cục Y tế dự phòng có báo cáo gửi bộ trưởng Bộ Y tế kết quả nghiên cứu ban đầu về căn nguyên, đường lây truyền, hướng nghiên cứu và xử lý bệnh viêm dày sừng da bàn tay bàn chân kèm suy đa tạng tại Quảng Ngãi.
“Siêu thực phẩm” thành... siêu hại
Thực phẩm chức năng giúp người ốm (gầy) thành mập, người mập thành ốm, giúp trẻ ra, nhớ lâu, tăng cường chức năng sinh lý... đang được cho là những “siêu thực phẩm” hấp dẫn. Nhưng có đúng như vậy?
Kỳ 1: Bệnh do kéo dài tuổi thanh xuân
Chưa đến 40 tuổi, nhưng khoảng một năm nay chị N.T.T.L., nhân viên một siêu thị ở Cầu Giấy, Hà Nội, bắt đầu thấy các biểu hiện lạ: âm đạo khô, nằm cạnh chồng cũng đơ như khúc gỗ.
Rất lo lắng nhưng gặp loại bệnh khó nói nên chị L. tự ý đi mua một loại thực phẩm chức năng, được quảng cáo rầm rộ trên báo đài, tờ rơi hỗ trợ cải thiện đúng những chức năng chị đang gặp. Mới uống hai ngày với hai viên, chị L. đã thấy hết sức... rạo rực. Thấy tình trạng quá lạ, chị L. lo lắng lắm nhưng không dám hỏi ai.
Không thể trốn tuổi già
TS Tạ Văn Bình, nguyên giám đốc Bệnh viện Nội tiết T.Ư, khẳng định con người phải trải qua quá trình sinh - lão - bệnh - tử không thể tránh khỏi. Trong quá trình “giáng hóa” của cơ thể, nhất là từ tuổi trung niên, các tuyến nội tiết bị suy giảm với tỉ lệ tương đương nhau. Cho nên cố gắng duy trì, thậm chí “đẩy” một loại hormone lên cao trong khi các tuyến nội tiết khác đã suy giảm tự nhiên, lại không được bồi đắp tương xứng sẽ dẫn đến sự khập khiễng, lỏng lẻo trong cơ thể.
"Tuổi đã cao mà nhiều phụ nữ vẫn tin vào chuyện có thể kéo dài kỳ kinh, tăng cường các tuyến nội tiết phục vụ nhu cầu sinh hoạt tình dục, kỳ thực rất nguy hiểm" TS TẠ VĂN BÌNH |
Theo các chuyên gia y tế, ở người trên 60 tuổi lượng hormone do cơ thể tự sản xuất giảm đến 25% so với tuổi vị thành niên. Song chưa cơ sở nào khẳng định cứ bù đắp phần hormone bị “thua thiệt” này là cơ thể người già lại như người trẻ. Thực tế người mắc các bệnh nội tiết cũng thường dẫn đến sự thiếu hụt về nội tiết tố nói chung, phải cần bù đắp bằng dinh dưỡng, thậm chí bằng thuốc. Nhưng để sử dụng các loại thuốc bù đắp nội tiết tố, bệnh nhân cần được bác sĩ chuyên ngành đánh giá, kiểm tra cụ thể.
TS Bình cho hay khoảng 3-5 năm trước, hormone tăng trưởng từng tạo nên “cơn sốt” đối với nhiều người ảo tưởng muốn trẻ hóa. Chỉ đến khi không ít người phải vào bệnh viện điều trị do rối loạn chuyển hóa, biến dạng các đầu chi, gò má, vầng lông mày, ngón tay, ngón chân nhô ra, gồ ghề, to bất thường mới khiến nhiều người dùng cảnh tỉnh.
Mập nhờ... giữ nước?
Hai năm không gặp, chúng tôi bất ngờ khi thấy chị N.T.L., ở khu đô thị Pháp Vân, Hà Nội béo trắng, không còn vẻ ho hen, ốm o ngày nào. Hỏi bí quyết, chị L. nói hai năm nay chị dùng Ceng Fui Yen (sản phẩm của Welip, Malaysia, tên tiếng Việt là Tăng phì hoàn), uống 1-2 viên vào mỗi tối rất hiệu nghiệm, ăn ngủ đều tốt hơn bình thường, phải cái ngừng thuốc là gầy, lại chán ăn.
Theo chị L., nhiều chị em hàng xóm dùng Ceng Fui Yen đều lên ký, ăn ngủ tốt hơn sau dùng thuốc, kể cả với những người từng bị hậu sản hay stress không ăn ngủ được. “Trước đây tôi chỉ 38-39kg, giờ thì chẵn 48kg. Tôi tăng 2kg sau khi uống lọ thứ nhất, tăng 4kg sau khi uống lọ thứ hai. Nếu uống đều đặn thì ăn ngủ ngon, nhưng ngừng thuốc lập tức ăn kém đi”- chị L. nói.
Từng dùng Ceng Fui Yen, nhưng khi nghe hỏi về sản phẩm này, anh Nguyễn Trung, nhân viên một nhà in lớn ở Hà Nội, nói ngay: “Đừng dùng, không hiệu quả gì đâu”. Theo anh Trung, hai năm trước thấy anh ăn kém, người gầy gò, một người bạn giới thiệu dùng Ceng Fui Yen. “Tôi tăng 7-8kg sau khi dùng ba lọ Ceng Fui Yen, nhưng ai gặp cũng bảo trông mặt dại dại, phù vì giữ nước. Sợ quá tôi dừng uống”- anh Trung nói.
Đến phố thuốc Ngọc Khánh (Hà Nội) rất dễ tìm được cửa hàng có bán Ceng Fui Yen. Chúng tôi mua lọ Ceng Fui Yen 130.000đ mang đến Cục An toàn vệ sinh thực phẩm. Ông Nguyễn Văn Dũng, trưởng phòng cấp đăng ký và chứng nhận Cục An toàn vệ sinh thực phẩm, cho hay khảo sát danh sách thực phẩm chức năng nhập khẩu từ năm 2009 đến nay không thấy Ceng Fui Yen, sản phẩm này không có nhãn phụ tiếng Việt, tên nhà nhập khẩu... như quy định hiện hành, mặc dù ½ tờ hướng dẫn sử dụng là tiếng Việt. “Trước đây từng có lúc người ta cho corticoid vào thuốc béo, uống vào thấy ăn khỏe, ngủ khỏe, béo liền như Ceng Fui Yen, nhưng thực chất corticoid có tác dụng giữ nước, gây béo giả tạo, làm giòn xương, suy giảm chức năng gan, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe người dùng”- ông Dũng nói.
Vì sính ngoại
Chuộng các sản phẩm xách tay vì nghĩ có nguồn gốc ngoại, nhiều chị em đang phát sốt trước sản phẩm thuộc nhóm collagen. Đứng trước một kệ kín các thực phẩm được quảng cáo uống vào sẽ “đẹp hơn, khỏe hơn, mạnh mẽ hơn” tại một điểm tập kết hàng xách tay nổi tiếng trên phố Thái Hà (Đống Đa, Hà Nội), tôi liền được một nhân viên chỉ dẫn: “Bổ cỡ gì cũng có, toàn thân hay bộ phận đều có thuốc chuyên dụng hết”. Rồi cô nhanh tay đưa cho tôi một lọ thuốc “siêu collagen” có tên nguyên gốc là Super collagen+C. Bổ toàn thân, tăng đàn hồi cho tất cả bộ phận, đẹp tóc, săn da, chắc móng tay, móng chân là công dụng của sản phẩm này.
Tại Trung tâm dị ứng - miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai đã có những bệnh nhân phải nhập viện điều trị cả tháng vì dị ứng liên quan đến “siêu thực phẩm”. Theo PGS.TS Nguyễn Văn Đoàn, giám đốc trung tâm, nhiều người cố tin vào những công dụng hoang đường của “siêu thực phẩm” khiến tiền mất tật mang mà trường hợp bà T.T.M. (Nam Đàn, Nghệ An) là ví dụ. Bà M. bị dị ứng nặng nề, nguyên do từ lọ siêu thực phẩm được kê trong đơn thuốc của chính bác sĩ đang theo dõi sức khỏe cho bà. 10 năm bị tiểu đường, ăn uống điều độ, sinh hoạt giữ gìn, sức khỏe của bà ổn định. Vậy mà chỉ sau khi dùng thuốc được giới thiệu là hàng xách tay do bác sĩ khuyên dùng, bà M. đột ngột yếu xỉu, lịm dần đi, nhập viện cấp cứu với những biểu hiện điển hình của hội chứng Stevens-Johnson (mắt chuyển màu đỏ, xuất hiện nhiều bọng nước khổng lồ, mặt biến dạng, chân không thể đi lại...).
Cẩn trọng xem lại lọ thuốc của bà M. sử dụng, mới hay đó là sản phẩm chuyên bán theo hình thức trực tuyến. Lần giở trang web của sản phẩm này, chúng tôi khá bất ngờ khi giá thành quá rẻ. Bà M. cho hay lọ ZinC bà mua từ cửa hàng bác sĩ chỉ định hơn 400.000 đồng. Còn tại trang web cung cấp sản phẩm này từ Mỹ, chế độ bán hàng khá thoáng, khuyến mãi hết cỡ theo kiểu “mua 2, tặng thêm 3”, báo giá của sản phẩm này là 9,98 USD cho năm lọ thuốc 250 viên/lọ, nghĩa là chưa đến 2 USD/lọ (hơn 40.000 đồng), bằng 1/10 so với giá nhiều người mua tại các cửa hàng “chuyên đồ xách tay”!
Chỉ 10% trẻ Việt Nam được bú sữa mẹ
Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) hôm 1-5 phải cảnh báo tỉ lệ phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ ở Đông Á đang giảm mạnh, cụ thể chỉ 10% các bà mẹ ở VN nuôi con bằng sữa mẹ, con số này ở Trung Quốc là 28% và Thái Lan là 5%.
Lý do UNICEF đưa ra để giải thích nguyên nhân sụt giảm tỉ lệ nuôi con bằng sữa mẹ gồm: phụ nữ ngày càng tham gia nhiều hơn vào các thị trường lao động, họ phải đi làm sau khi sinh từ sớm, không có nhiều cơ hội cho con bú. Các cách tiếp thị về sữa công thức cũng khiến các bà mẹ cho rằng đây là một lựa chọn thay thế dù hậu quả bất lợi có thể đến với con mình.
Để ngăn chặn tình trạng phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ tiếp tục giảm mạnh, UNICEF yêu cầu các công ty thực phẩm trẻ em tuân thủ luật quốc tế về tiếp thị các sản phẩm thay thế sữa mẹ.
Luật này không cấm bán sữa bột cho trẻ sơ sinh, nhưng cấm các biện pháp tiếp thị khuyến khích người mẹ từ bỏ việc nuôi con bằng sữa mẹ để sử dụng các sản phẩm sữa công thức thay thế.
Cũng vẫn theo UNICEF, khảo sát của Alive & Thrive Initiative cho thấy đa số bậc cha mẹ ở VN cho con uống sữa công thức ngay những ngày đầu tiên bé ra đời.
“Trẻ sơ sinh được bú sớm, bú hoàn toàn và liên tục sữa mẹ sẽ giúp các bé ít bệnh tật khi lớn lên và về già. Ước tính cho trẻ bú sữa mẹ sẽ giúp nền y tế VN tiết kiệm được 10 triệu USD/năm” - bà Nemat Hajeebhoy, giám đốc quốc gia của Alive & Thrive ở VN, nhận định.
Chưa định danh được “cây thuốc lạ”
Nhiều tháng nay, người dân xã Ninh Vân, TX Ninh Hòa (Khánh Hòa) lên rừng đào cây thuốc lạ về chữa bệnh và bán, trong khi ngành y tế Khánh Hòa chưa xác định đây là cây gì, có tác dụng chữa bệnh hay không.
Tiếp chúng tôi tại nhà riêng, ông Lê Hăng (51 tuổi, thôn Đông, xã Ninh Vân) trông hoàn toàn khỏe mạnh, không giống một người bệnh xơ gan cổ trướng giai đoạn cuối như trong bệnh án ông cho chúng tôi xem.
Chữa bệnh hiểm nghèo
Ông Hăng kể khoảng tháng 5-2011, bệnh xơ gan cổ trướng của ông phát nặng, bụng trướng lên, không thể đi lại, bệnh viện trả về đợi chết. Khi cả gia đình chuẩn bị lo hậu sự, một người tên Sinh (là công nhân làm đường từ nơi khác đến, chơi thân với ông Hăng) biết bệnh tình của ông, liền vào rừng đào cây thuốc mà theo ông Sinh được đồng bào dân tộc thiểu số bày cho, về đưa cho ông nấu uống.
Theo lời dặn của ông Sinh, cây này không được rửa qua nước, chỉ xắt nhỏ, phơi khô, nấu với nước uống như uống trà.
“Uống khoảng một tuần tôi thấy người dễ chịu. Uống khoảng hai tháng thì da bắt đầu hết vàng, bụng và chân tay xẹp lại dần. Khoảng sáu tháng thì tôi ăn ngon, ngủ ngon và khỏe mạnh. Đến nay tôi vẫn kiên trì uống nước này thay nước”- ông Hăng kể lại.
Ông Hăng cho biết có người nhờ uống thuốc này mà hết bị viêm gan siêu vi B, bệnh gout... “Do cây thuốc này gần cạn kiệt mà trong rừng có nhiều cây hình dáng giống nhau nên người ta lên rừng chặt cả cây không đúng loại tôi đã uống đem về bán. Nhiều người ở nơi khác từ Hà Nội, Sài Gòn... cũng lặn lội đến Ninh Vân mua thuốc”- ông Lê Hăng băn khoăn.
Ông Hàng Văn Hướng, phó chủ tịch UBND xã Ninh Vân, cho biết thời điểm khi ông Hăng mới khỏi bệnh, mỗi ngày có khoảng 30 người lên rừng tìm cây thuốc, một người đào được khoảng 10kg thuốc mỗi ngày. Tuy nhiên, hiện cây thuốc đã khan hiếm nên chỉ còn vài người kiên trì đi tìm. Không biết cây thuốc đó tác dụng thật sự thế nào, nhưng sau khi ông Hăng khỏi bệnh thì hầu hết gia đình trong xã đều dùng cây này nấu uống thay nước lọc.
“Chúng tôi chỉ theo dõi, ghi nhận và báo cáo lên thị xã chứ không có biện pháp gì can thiệp. Từ lúc có cây thuốc lạ tới nay, tình hình an ninh trật tự tại địa phương vẫn ổn định. Số người lên rừng chỉ tìm đào cây thuốc chứ không phá rừng…” - ông Hướng cho hay.
Sẽ họp bàn với chuyên gia y học
Mặc dù được ông Sinh chỉ cho “thần dược”, nhưng ông Hăng lại không biết ông Sinh ở đâu. Ông Nguyễn Bá Trọng, cán bộ UBND xã Ninh Vân, một trong những người đầu tiên đi đào cây thuốc này, hiện có hàng chục bao tải cây thuốc đã được xắt nhỏ phơi khô, nói: “Tôi không biết cây này tên là gì, trước đó chưa từng gặp. Khi đi đào tôi thấy cây có gai, to nhất bằng cổ chân, thân cây vừa đứng, vừa như dây leo, rễ bám sâu vào đá rất khó đào”.
Trong khi đó, ông Trịnh Tiến Khoa, giám đốc Trung tâm Y tế thị xã Ninh Hòa, cho biết do không xác định được đây là cây gì nên đã chỉ đạo trạm y tế Ninh Vân khuyến cáo người dân không nên sử dụng rộng rãi cây thuốc này.
Còn ông Bùi Xuân Minh, giám đốc Sở Y tế Khánh Hòa, cho biết đã nhận được văn bản báo cáo và mẫu cây thuốc lạ từ Trung tâm Y tế thị xã Ninh Hòa. Theo ông Minh, sau khi tổ chức cuộc họp với các chuyên gia y học trong tỉnh, ông mới quyết định có gửi cây thuốc này đi kiểm nghiệm hay không.
Trao đổi vớiTuổi Trẻ, TS dược học Nguyễn Thướng - chủ tịch Hội Đông y tỉnh Khánh Hòa - cho biết: “Quan điểm của tôi là khuyến cáo người dân không dùng tràn lan khi cơ quan chức năng chưa thẩm định, nhưng biết đâu đây là cây thuốc quý mới được dân gian phát hiện.
Từ xưa có nhiều loại thuốc quý được lấy từ kinh nghiệm dân gian như cây trinh nữ hoàng cung trị u xơ tuyến tiền liệt, cây thanh cao hoa vàng trị sốt rét… Vì vậy chúng ta nên trân trọng những thông tin từ người dân và xác minh một cách nghiêm túc tuy việc này mất nhiều thời gian”.
Hiện thời không nên sử dụng TS Phạm Đông Phương - phó trưởng khoa dược Đại học Y dược TP.HCM, giám đốc Trung tâm Đào tạo và nghiên cứu phát triển thuốc nguồn gốc tự nhiên - cho biết khoa dược đã nhận lời mời hợp tác nghiên cứu của TS Nguyễn Thướng - chủ tịch Hội Đông y tỉnh Khánh Hòa. “Chúng tôi đã lấy mẫu cây đang được sử dụng. Từ các mẫu này chúng tôi sẽ phối hợp với các chuyên gia thực vật để xác định tên cây. Cùng với việc xác định tên cây, chúng tôi sẽ tiến hành nghiên cứu về thành phần hóa học, độc tính và tác dụng sinh học của cây” - ông Phương nói. Chỉ khi có những kết quả chính xác về tác dụng của cây này mới có thể đưa ra khuyến cáo, hướng dẫn người dân sử dụng với liều lượng hợp lý, hiệu quả. Đồng thời cần có kế hoạch bảo vệ, khai thác hợp lý. Theo ông Phương, phải mất hàng năm để có thể đưa ra kết luận cuối cùng về tác dụng của “cây thuốc lạ”. Do đó trong thời gian còn đang nghiên cứu, đề nghị người dân không nên sử dụng vì chưa lường được tác dụng cũng như độc tính của cây. Ngoài ra, ông Phương lưu ý cần hết sức thận trọng khi thông tin về các trường hợp được cho là khỏi các bệnh nhờ uống “cây thuốc lạ” này. Phải kiểm chứng dựa trên hồ sơ bệnh án của từng trường hợp với đầy đủ xét nghiệm, kết luận của cơ sở y tế cụ thể về tình trạng bệnh trong từng thời điểm trước, trong và sau khi dùng “cây thuốc lạ”. |
Thí điểm mô hình 2.0 cho người nhiễm HIV
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long vừa ký quyết định thí điểm mô hình điều trị 2.0 cho người nhiễm HIV ở Điện Biên và Cần Thơ.
Mục tiêu của chương trình là tăng số người nhiễm HIV được tiếp cận dịch vụ điều trị bằng cách cung cấp dịch vụ tại tuyến xã (hiện thời là tuyến huyện, gây trở ngại cho người bệnh), đồng thời tăng khả năng kết nối giữa trạm y tế phường xã với cộng đồng người nhiễm HIV trong chẩn đoán, dự phòng, điều trị cho người nhiễm HIV.
Chương trình 2.0 là sáng kiến của Tổ chức Y tế thế giới và Chương trình phối hợp phòng chống HIV của Liên Hiệp Quốc. Mục tiêu tối ưu hóa phác đồ điều trị, tăng số người bệnh được tiếp cận dịch vụ thông qua việc giảm giá thành điều trị cho bệnh nhân HIV. Tại VN, lựa chọn Điện Biên và Cần Thơ triển khai đầu tiên do đây là các địa phương có số ca mắc HIV cao, tỉ lệ người nhiễm được tiếp cận với dịch vụ điều trị bằng thuốc kháng virút còn thấp (Điện Biên 19,5%, Cần Thơ 28,4%), thời gian trả kết quả xét nghiệm khẳng định dương tính HIV từ 1-2 tuần là quá dài, dẫn đến mất dấu người nhiễm HIV.
Theo Bộ Y tế, chương trình thí điểm sẽ kéo dài đến tháng 6-2013, người có nhu cầu sẽ được sàng lọc HIV bằng test nhanh, tư vấn dự phòng HIV cho phụ nữ mang thai, dự phòng và điều trị nhiễm trùng cơ hội, cung cấp dịch vụ giảm hại ngay tại xã phường. Những bệnh nhân cần điều trị bằng thuốc kháng virút sẽ được cấp thuốc ngay tại trạm y tế xã phường.
Pháp luật
Nghệ An có thể cho học sinh nghỉ học vì nắng nóng, nhiều bệnh viện quá tải nghiêm trọng
Trong ngày 2-5, nhiệt độ cao nhất tại TP.HCM tới 36oC, thời tiết oi bức khó chịu, đặc biệt từ 12 đến 16 giờ. Các siêu thị, nhà sách, hồ bơi… đông nghẹt khách tìm đến trốn nóng.
Những xe bán nước sâm, nước dừa cũng rất đắt khách. Chị Nguyễn Thị Phương, chủ quán nước sâm Cô Ba trên đường Đinh Tiên Hoàng, quận 1, cho biết mấy ngày qua lượng khách tăng khoảng 30%. Nhiều người phải đứng dưới nắng để chờ mua nước.
Dân văn phòng cũng có nhiều “chiêu” đối phó với trời nóng. “Tôi và các bạn phải tự nấu cơm mang theo để khỏi ra đường hoặc chọn ăn trưa tại quán cơm văn phòng có máy lạnh. Nóng thế này, nếu vô các quán không máy lạnh chắc nuốt cơm không nổi” - Thu Hà, nhân viên một công ty ở Tân Bình, nói.
Trong khi đó, không ít người chọn các công viên Gia Định, Hoàng Văn Thụ, Tao Đàn, 30-4… làm nơi tránh nắng. “Từ trưa đến chiều, phòng trọ của em nóng hầm hập không thể chịu nổi. Sau giờ học, em và các bạn phải ra Tao Đàn tránh nắng và tranh thủ học bài, đến tối mới quay về ngủ” - Ngọc Loan, sinh viên ĐH KHXH&NV, cho hay.
Theo ThS Lê Thị Xuân Lan, Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ, đây là thời điểm TP bước vào đầu mùa mưa. Thời gian tới, thời tiết tại TP sẽ diễn biến theo hướng nắng mưa xen kẽ và dễ xảy ra mưa giông, lốc xoáy hoặc mưa đá.
Tại Hà Nội, nắng nóng cũng diễn ra gay gắt trên diện rộng. Nhiệt độ ngoài trời cao nhất lên đến 40-41oC, đường phố ít người đi lại hơn bình thường. Tại siêu thị điện máy Nguyễn Kim trên đường Tràng Thi, lượng khách mua máy lạnh tăng vọt nhưng đa số phải đợi tới hai ngày sau mới có thợ đến lắp đặt. Thị trường đồ chống nắng cho phụ nữ cũng được dịp đắt hàng, đa số chị em chọn mua váy chống nắng (tấm vải quây từ phần eo cho tới kín chân).
Tại Đà Nẵng, hai ngày qua trời nắng như đổ lửa. Nhiều người tìm đến bãi biển và khu vực dọc hai bờ sông Hàn để trốn nắng. BV Đa khoa Đà Nẵng quá tải do có nhiều người lớn tuổi đổ bệnh vì nắng nóng. Không ít bệnh nhân phải chờ hơn 3 tiếng mới được khám. Còn Trung tâm Phụ sản-Nhi mỗi ngày tiếp nhận khoảng 500 trẻ em (cao nhất từ trước đến nay), hầu hết đều mắc các bệnh do nắng nóng gây ra.
Nắng nóng gay gắt đầu mùa hè kèm gió Lào cũng khiến cuộc sống người dân Nghệ An, Hà Tĩnh đảo lộn, sản xuất đình đốn. Cánh đồng ngô bãi bồi bên sông Nam (xã Nam Trung, huyện Nam Đàn, Nghệ An) đã chết khô. Nhiều đồng lúa cũng héo rũ vì nắng. “Huyện đang thiếu nước gay gắt, máy bơm không còn nước để bơm nữa” - ông Hoàng Văn Thái, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Quỳ Hợp (Nghệ An), cho biết.
Các bệnh viện ở Nghệ An đều đang quá tải nặng. Riêng ngày 2-5, BV Nhi Nghệ An tiếp nhập hơn 700 bệnh nhi, chủ yếu bị các bệnh do nắng nóng như sởi, cảm nắng. Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ An cũng đã họp khẩn, giao các trường căn cứ tình hình thực tế có thể cho học sinh nghỉ học.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, đợt nắng nóng trên diện rộng ở miền Bắc và miền Trung còn kéo dài trong 1-2 ngày tới. Phải đến ngày 5-5, một bộ phận không khí lạnh mới ảnh hưởng, gây mưa rào nhẹ cục bộ làm giảm nắng nóng ở hai khu vực này. |
Nhiều tỉnh, thành chưa có đơn vị quản lý bệnh hen suyễn
Ngày 2-5, Hội Hô hấp TP.HCM cho biết chỉ có 26 tỉnh có đơn vị quản lý bệnh hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).
Từ năm 2000 đến nay, Hội Hô hấp và BV ĐH Y Dược TP.HCM cùng một số đơn vị khác đã thành lập được 61 đơn vị (ở 26 tỉnh, thành và 11 quận, huyện TP.HCM) quản lý bệnh hen suyễn và COPD. Hiện các đơn vị này đã góp phần hữu hiệu trong việc giữ cho các bệnh nhân hen suyễn và COPD được sống và làm việc ổn định, không vào các đợt cấp. Mạng lưới này còn giúp bệnh nhân hen suyễn và COPD được điều trị tại địa phương của mình, giảm tốn kém, thời gian, chi phí cho bệnh nhân và giảm tải các bệnh viện lớn.
Theo Hội Hô hấp, vẫn còn nhiều tỉnh, thành chưa có đơn vị quản lý hen suyễn và COPD trong cộng đồng. Trở ngại đầu tiên là thiếu bác sĩ quan tâm đến hai bệnh này. Thứ hai là BHYT đã chi trả cho các thuốc hen suyễn và COPD nhưng chỉ ở các BV loại 1 và 2. Riêng BHYT TP.HCM cũng cho phép các thuốc này vào đến BV quận, huyện nếu chứng minh có đủ năng lực. Tuy nhiên, ở một số BV, thuốc hen suyễn chỉ có ở nội trú…
Bình Định: Số ca mắc bệnh TCM cao nhất miền Trung
Chiều 2-5, ông Lê Quang Hùng, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Bình Định, cho biết đến nay trên địa bàn tỉnh đã có 126 ổ dịch tay-chân-miệng (TCM) tại 8/11 huyện, thị xã, thành phố.
Trong đó, các ổ dịch tập trung nhiều nhất tại huyện Phù Mỹ (57 ổ dịch), tiếp đó là huyện Phù Cát, thị xã An Nhơn…
Hiện đã có 62 trường học, nhà trẻ, mẫu giáo… trên địa bàn Bình Định có ca bệnh TCM.
Theo thống kê của Sở Y tế tỉnh này, đến đầu tháng 5-2012, toàn tỉnh đã có hơn 1.300 trường hợp mắc bệnh TCM, trong đó có hai ca tử vong. Bình Định hiện là tỉnh có số người mắc bệnh TCM cao nhất miền Trung và đứng trong tốp 10 của cả nước.
Lao động
“Công nghệ” moi tiền ngân sách ở BV Nội tiết Trung ương
Để moi tiền ngân sách, các đối tượng không từ bất cứ thủ đoạn gian dối nào để “qua mặt” các cơ quan chức năng thanh kiểm tra. Ở Bệnh viện Nội tiết T.Ư, có những cán bộ lãnh đạo bệnh viện “lem nhem” tiền ngân sách, nhưng đều được Thanh tra Bộ Y tế - với cách thanh tra “nửa vời” như chúng tôi đã nêu - kết luận… không có gì.
“Cáo bệnh” để moi tiền bảo hiểm
Từ ngày 11.1.2010 đến ngày 25.1.2010, tại khoa Điều trị tự nguyện BV Nội tiết T.Ư có hồ sơ theo dõi điều trị nội trú của bệnh nhân Nguyễn Vinh Quang, 52 tuổi. Nơi khám chữa bệnh ban đầu là BV Giao thông Vận tải I, với mã số vào viện là 10163214, chẩn đoán ban đầu là viêm khớp phản ứng. Trên phiếu theo dõi điều trị nội trú, các xét nghiệm cũng như thuốc điều trị đều xác định ông Quang mắc chứng bệnh viêm khớp phản ứng. Quá trình điều trị, ông Quang được bảo hiểm y tế thanh toán 1.601.561đ.
Nếu chỉ là bệnh nhân bị mắc chứng viêm khớp phản ứng, sau khi ra viện ông Quang phải quay trở về nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu để khám và điều trị, nếu có tái phát hoặc phát sinh bệnh mới. Nhưng với tư cách là Phó Giám đốc BV Nội tiết T.Ư, ông Quang đã có hồ sơ khám chữa bệnh ngoại trú với chẩn đoán “Bệnh đái tháo đường không phụ thuộc insulin” ở chính BV Nội tiết T.Ư. Với chẩn đoán này, hằng tháng ông Quang được hưởng số thuốc điều trị bệnh đái tháo đường do chính ông Quang là người phụ trách.
Thông thường, bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường ở mức nặng tại thời điểm đó chỉ được chi trả bảo hiểm y tế khoảng 800.000đ/tháng. Vậy mà liên tục trong các tờ đơn cấp thuốc cho ông Quang, bệnh nhân này được cấp loại thuốc đặc trị có giá trị mỗi đơn thuốc lên tới cả triệu đồng/đơn. Theo kết quả xét nghiệm và cách thức điều trị tại thời điểm ông Quang nằm viện thì ông Quang không bị đái tháo đường (tiêu chuẩn WHO, ADA).
Để xác định điều này thanh tra Bộ Y tế chỉ cần thành lập hội đồng chuyên môn để xem xét, nhưng thanh tra đã không làm. Tương tự, y tá trưởng Khoa hồi sức cấp cứu BV Nội tiết T.Ư là Nguyễn Thị Mai Thanh đã cùng bác sĩ Trần Thị Thanh Hóa - Trưởng khoa hồi sức cấp cứu của BV - lập hồ sơ khám chữa bệnh cho 15 bệnh nhân là người nhà của y tá trưởng Thanh. Sau đó, vị y tá này hàng tháng đã thay mặt số bệnh nhân nêu trên lĩnh thuốc tiểu đường vượt mức chi phí bình quân theo quy định.
Vụ việc bị tố cáo, nhưng Thanh tra Bộ Y tế sau khi xem xét xác minh hồ sơ tài liệu đã xác định: Chưa đủ cơ sở để kết luận có sự thông đồng giữa bác sĩ và y tá trong việc lấy tiền thuốc bảo hiểm. Tuy nhiên, nếu thanh tra lần theo danh sách 15 bệnh nhân này, đưa họ đi kiểm tra xem có thật họ mắc bệnh đái tháo đường hay tiểu đường thì mọi chuyện đã rõ.
“Lem nhem” tiền dự án
Thực hiện dự án Đái tháo đường quốc gia, với tư cách Phó Giám đốc BV Nội tiết T.Ư, ông Quang đã phê duyệt và chọn Cty CP đầu tư và truyền thông Sen Việt trúng thầu in ấn và treo 150 băng rôn tuyên truyền nhân Ngày Phòng chống đái tháo đường thế giới 14.11. Đúng ngày kỷ niệm, Giám đốc BV đi kiểm tra thì phát hiện chỉ có 46 tấm băng rôn được treo nên đã lập biên bản. Nếu vụ việc không được phát hiện, ngân sách dự án đã bị thất thoát 46,8 triệu đồng.
Trước đó, năm 2009, dự án phòng, chống đái tháo đường được phê duyệt và triển khai hoạt động. Ngay khi bắt đầu thực hiện dự án, ông Quang đã thanh toán hơn 58 triệu đồng tiền in cuốn sách “Hướng dẫn sàng lọc bệnh đái tháo đường”, do ông Quang làm chủ biên. Số tiền trên bị Kiểm toán Nhà nước kiểm tra, phát hiện và yêu cầu xuất toán.
Bao biện cho hành vi “cầm nhầm” tiền nêu trên, Thanh tra Bộ Y tế cho rằng: “Dự án bị Kiểm toán Nhà nước phát hiện và đề nghị xuất toán là không có cơ sở”. Nếu thanh tra chỉ cần sang kho bạc Đống Đa để xác định có chuyện “hạch toán nhầm” hay “cầm nhầm” thì mọi chuyện sẽ rõ, nhưng họ đã không làm.
Người lao động
Mới sinh đã vỡ ruột thừa
Ngày 2-5, Bệnh viện Nhi Đồng 1 TPHCM cho biết vừa phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa hoại tử hiếm gặp cho một bé trai sơ sinh mới 7 ngày tuổi (ngụ tỉnh Đồng Nai).
Trước đó, ngày 10-4, người nhà đưa bé đến khám bệnh trong tình trạng bìu trái hơi sưng đỏ. Qua siêu âm bìu, siêu âm bụng, các bác sĩ phát hiện có ổ tụ mủ nhỏ vùng hố chậu phải.
Tiên lượng nhiều đến khả năng bé bị áp xe ruột thừa sơ sinh, gây tràn mũ tinh mạc, các bác sĩ đã chỉ định cho bé nhập viện và phẫu thuật. Trong quá trình phẫu thuật, nhiều mủ trắng đục trong ổ bụng của bé trào ra, ruột thừa viêm hoại tử gần như toàn bộ. Các bác sĩ đã cắt ruột thừa và rạch thoát mủ qua bìu bên trái để cứu sống bé trai này.
Đến nay, tình trạng sức khoẻ bệnh nhi đã ổn định và đang được tiếp tục điều trị.
Theo bác sĩ CKII Nguyễn Hữu Chí, Trưởng Khoa Siêu âm Bệnh viện Nhi Đồng 1, viêm ruột thừa ở trẻ sơ sinh là bệnh lý cực kỳ hiếm gặp với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh này cũng rất khó chẩn đoán sớm và phần lớn trường hợp được chẩn đoán ở giai đoạn ruột thừa đã vỡ mủ. Đây là trường hợp thứ tư mà ông đã gặp trong gần 20 năm làm việc tại Bệnh viện Nhi Đồng 1.
Sức khỏe & Đời sống
Phẫu thuật dị tật môi, hàm ếch cho khoảng 80 trẻ em các tỉnh phía Bắc
Từ ngày 14-18/5, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba phối hợp với Tổ chức Operation Smile VN sẽ tổ chức chương trình phẫu thuật dành cho trẻ em và thanh thiếu niên bị dị tật môi, hàm ếch.
Chương trình dự kiến phẫu thuật cho khoảng 80 trẻ bị dị tật môi và hàm ếch tại Hà Nội và các tỉnh phía Bắc do công ty TNHH Amway VN tài trợ. Đối tượng phẫu thuật khe hở môi là bệnh nhân từ đủ 6 tháng tuổi trở lên và cân nặng ít nhất 8kg; bệnh nhân phẫu thuật khe hở hàm ếch phải đủ 18 tháng tuổi và nặng ít nhất 12kg. Đây là chương trình tiếp nối thành công từ các chương trình phẫu thuật cũng do Tổ chức Operation Smile VN tổ chức trong 4 tháng đầu năm 2012 với 334 bệnh nhân được khám và phẫu thuật.
Được biết, hiện ở VN, cứ 500 trẻ sinh ra thì có 1 trẻ bị khe hở môi, hàm ếch và dị tật hàm mặt. Với các hoạt động tích cực tại VN, đến nay, tổ chức Operation Smile VN đã giúp cho gần 20.000 trẻ được khám và phẫu thuật lấy lại nụ cười, giúp trẻ tự tin hòa nhập cộng đồng.
Chinh phục kỹ thuật thay van tim qua da
Lần đầu tiên tại Việt Nam, các bác sĩ Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội dưới sự hỗ trợ của GS. Horst Sievert – Giám đốc Trung tâm Tim mạch Frankfurt (Đức) đã thực hiện thành công ca thay van động mạch chủ qua da. Thành công này đánh dấu bước tiến mới trong lĩnh vực can thiệp tim mạch, mở ra hướng điều trị hiệu quả cho những bệnh nhân mắc bệnh l. van động mạch chủ nhưng không thể phẫu thuật, một lần nữa khẳng định trình độ và sự vươn lên không ngừng của các bác sĩ Việt Nam trong hành trình chinh phục các kỹ thuật đỉnh cao, tiến lên cùng thế giới.
Điều kỳ diệu cho người bệnh suy tim nặng
Bệnh nhân đặc biệt của ca thay van động mạch chủ (ĐMC) qua da đầu tiên này là ông Trần H. 79 tuổi. Từ 41 tuổi, ông đã phát hiện ngoại tâm thu, bắt đầu tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim và phải uống thuốc điều trị. Cách đây 8 năm (2004), ông bị khó thở, trụy mạch, phải vào cấp cứu tại Viện Tim mạch Việt Nam và được các bác sĩ đặt stent động mạch vành phải do nhồi máu cơ tim cấp. 3 năm tiếp theo, do đau thần kinh zona kết hợp dùng nhiều thuốc, ông lại lên cơn trụy tim phải đi cấp cứu và sức khỏe yếu dần. Ông thường xuyên vào viện cấp cứu do tắc mạn tính ĐM liên thất trước, hẹp khít van ĐMC, hở van ĐMC nhiều, hở 2 lá vừa, tăng áp lực động mạch phổi. Các bác sĩ tư vấn cho ông và gia đình chỉ còn cách thay van tim vì đã suy tim nặng (độ III - IV), liên tục gây tràn dịch màng phổi, phải vào viện hút dịch thường xuyên. Nếu cứ để tình trạng này kéo dài, bệnh nhân có thể đột quỵ bất cứ lúc nào.
Nhưng với bệnh nhân tuổi cao, sức khỏe yếu, mức độ suy tim báo động như vậy, chịu đựng cuộc phẫu thuật thay van tim thông thường, nguy cơ tử vong là không tránh khỏi. Để cứu sống người bệnh, những trường hợp như thế này trên thế giới chỉ có thể áp dụng phương pháp thay van ĐMC qua da. Và các bác sĩ tim mạch Việt Nam đã quyết tâm thực hiện mang đến “điều kỳ diệu” cho bệnh nhân.
Thay van ĐMC qua da tại Việt Nam với dụng cụ “made by Vietnam”
TS. BS. Nguyễn Lân Hiếu - Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, một trong những phẫu thuật chính của kíp phẫu thuật thay van ĐMC qua da cho biết: Thay van tim liên quan trực tiếp đến bộ máy tuần hoàn và hô hấp của người bệnh nên nguy cơ tử vong rất cao, đặc biệt là ở người cao tuổi. Phương pháp thay van ĐMC qua da tránh được phải mở lồng ngực, tuần hoàn ngoài cơ thể, tránh được nguy cơ nhiễm khuẩn, viêm phổi cho bệnh nhân, đặc biệt nguy cơ tử vong cao vì tắc mạch vành. Hiện nay có hai loại dụng cụ được sử dụng trên thế giới: Van Edwards và van Core valve, tuy nhiên giá thành cả 2 loại đều rất cao, khoảng 35.000USD. Đó là một rào cản không nhỏ cho sự lựa chọn của nhiều bệnh nhân.
Mơ ước vươn tới đỉnh cao và chinh phục thử thách, các bác sĩ Việt Nam không ngừng tìm tòi, nghiên cứu, hợp tác cùng các nước bạn thiết kế được dụng cụ có tên rất đơn giản van A (Aorta valve) để thay van ĐMC và van P (Pulmonary valve) để thay van ĐM phổi. Thay van ĐMC qua da tại Việt Nam bằng chính dụng cụ này chi phí sẽ rẻ hơn nhiều lần so với 2 loại van của Mỹ. Bệnh nhân Trần H. là người đầu tiên được áp dụng kỹ thuật này ở Việt Nam nên ông được miễn phí hoàn toàn. BS. Lân Hiếu cũng chính là người đặt stent cho ông H. 8 năm trước đây và thường xuyên theo dõi bệnh tình bệnh nhân. Đảm bảo cho ca thay van đầu tiên thành công, TS. BS. Lân Hiếu đã liên hệ mời GS. TS. Horst Sievert - Giám đốc Trung tâm Tim mạch Frankfurt (Đức), người đã thực hiện 250 ca thay van ĐMC qua da tại nhiều nước trên thế giới sang hỗ trợ về kỹ thuật.
Con đường cấy ghép van ít xâm lấn
Dưới sự chuyển giao kỹ thuật của GS. Horst Sievert, kíp can thiệp có sự phối hợp giữa các chuyên gia của Viện Tim mạch Việt Nam và Trung tâm Tim mạch BV Đại học Y Hà Nội. Các chuyên gia đã tiến hành bộc lộ ĐM, tĩnh mạch đùi phải, qua đó chụp ĐMC và ĐMV, ĐM đùi trái và đặt máy tạo nhịp tạm thời ở thất phải. Đo kích thước vòng van ĐMC. Tiếp theo đưa van ĐMC nhân tạo qua đường mở ở ĐM đùi trái. Thả stent ở van ĐMC. Ca can thiệp diễn ra trong gần 3 giờ. Ngay sau khi can thiệp, bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo (không gây mê, chỉ gây tê tại chỗ), tiếp xúc tốt.
TS. BS. Nguyễn Lân Hiếu cho biết, bệnh nhân H. có ĐMV một bên tắc hoàn toàn, một bên hẹp phải đã đặt stent, chỉ cần một chút sơ suất nhỏ có thể gây tắc nốt bên còn lại, bệnh nhân sẽ tử vong ngay lập tức. Rất may ca phẫu thuật diễn tiến hoàn toàn thuận lợi. TS. Lân Hiếu cũng cho biết sẽ tiếp tục cải tiến dụng cụ mới (van A) để khắc phục vấn đề những mảnh xơ vữa có thể bong ra và trôi lên não khi tháo dụng cụ ra khỏi ống đưa vào.
Câu chuyện từ phòng hậu phẫu
Ở tuổi gần 80, trải qua một cuộc can thiệp thay van tim hồi hộp và có thể rủi ro, nhưng ông Trần H. khiến người nói chuyện bất ngờ vì sự minh mẫn, hoạt bát trong suy nghĩ cũng như thể trạng sức khỏe của ông. Là một nhà khoa học, từ khi có bệnh tim, ông đã tìm hiểu, đọc nhiều sách, tài liệu về bệnh của mình. “Tôi có lòng tin tuyệt đối vào các bác sĩ. Trường hợp của tôi là bất khả kháng, không can thiệp thay van tim không được. Chỉ một hoạt động gắng sức cũng có thể dẫn đến đột quỵ. Tôi đã chuẩn bị tư tưởng kỹ lưỡng cho dù xác định nếu có rủi ro. Khi ông giáo sư người Đức hỏi tôi có cần gây mê không. Tôi trả lời chỉ cần gây tê thôi, tôi muốn được theo dõi, hợp tác cùng các bác sĩ. Lần trước BS. Hiếu và BS. Hùng đặt stent cho tôi cũng chỉ gây tê, lần này cũng thế thôi”.
Có lẽ, chính sự hiểu biết và niềm tin với các bác sĩ đã cho ông nghị lực vượt qua cuộc phẫu thuật đầy thử thách. GS.TS. Nguyễn Lân Việt, Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam trở về sau chuyến công tác đã đến thăm ngay bệnh nhân Trần H. và nói một câu khiến ông H. nhớ mãi: “Ông là người đầu tiên chứng minh một sự chuyển hướng mới trong lĩnh vực tim mạch can thiệp”. Niềm vui càng được nhân lên khi dụng cụ thay van ĐMC mới này được GS. Horst Sievert đánh giá cao. Giáo sư cũng thẳng thắn chỉ ra những nhược điểm của dụng cụ cần khắc phục và khẳng định dụng cụ sẽ là điều kiện tốt cho nhiều bệnh nhân tim mạch Việt Nam cũng như trên thế giới có cơ hội được áp dụng kỹ thuật ưu việt này. Đây thực sự là tin vui cho nền y học nước nhà nói chung cũng như trong lĩnh vực tim mạch can thiệp nói riêng.
*Khi nao phải thay van tim? Khi van tim bị tổn thương, tim sẽ bơm máu kém hiệu quả hơn, do vậy tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu giàu ôxy đi nuôi cơ thể. Khi tim phải làm việc quá nhiều sẽ dẫn đến bị suy tim, gây ra khó thở, đau ngực, mệt mỏi và giữ nước lại trong cơ thể gây phù. Nếu điều trị nội khoa không kết quả th. có thể cần phải nong, sửa van hay thay van tim. Theo các chuyên gia tim mạch, trong các bệnh gây tổn thương van ĐMC, bệnh tim do thấp và thoái hóa là những nguyên nhân chủ yếu. Hiện nay, nhiều bệnh nhân hẹp van ĐMC đến bệnh viện có kèm theo nhiều bệnh l. trầm trọng khác như tăng huyết áp, đái tháo đường, xơ vữa động mạch. Trong số đó phần lớn là bệnh nhân có tuổi (từ 50 tuổi trở lên). Khi người bệnh không c.n đáp ứng tốt với các thuốc điều trị và nguy cơ tử vong do suy tim đang ngày một tăng lên th. chỉ định thay van ĐMC là “tiêu chuẩn vàng” đối với những trường hợp này, tuy nhiên không phải bệnh nhân nào cũng có thể trải qua cuộc đại phẫu thay van qua mổ lồng ngực. Do vậy kỹ thuật thay van ĐMC qua da trở thành giải pháp tối ưu nhất. * Có 4 mức độ suy tim Độ 1:Bệnh nhân có bệnh tim nhưng không có triệu chứng cơ năng nào cả, vẫn sinh hoạt và hoạt động về thể lực gần như b.nh thường. Độ 2:Các triệu chứng cơ năng chỉ xuất hiện khi gắng sức nhiều. Bệnh nhân bị giảm nhẹ các hoạt động về thể lực. Độ 3:Các triệu chứng cơ năng xuất hiện kể cả khi gắng sức rất ít, làm hạn chế nhiều các hoạt động về thể lực. Độ 4:Các triệu chứng cơ năng tồn tại một cách thường xuyên, kể cả khi bệnh nhân nghỉ ngơi. * Những dấu hiệu nhận biết suy tim Suy tim trái:Triệu chứng thường gặp nhất là khó thở. Lúc đầu chỉ khó thở khi gắng sức, sau khó thở xảy ra thường xuyên, bệnh nhân nằm cũng khó thở, nên thường phải ngồi dậy để thở. Diễn biến và mức độ khó thở cũng khác nhau. Có khi khó thở đến một cách dần dần, nhưng nhiều khi lại ập đến một cách đột ngột, khó thở dữ dội như trong cơn hen tim hay cơn phù phổi cấp. Suy tim phải:Khó thở thường xuyên, ngày một nặng dần và không có các cơn kịch phát như trong suy tim trái. Ngoài ra bệnh nhân hay có cảm giác đau tức ở vùng hạ sườn phải (do gan to và đau). Suy tim toàn bộ:Thường là bệnh cảnh của suy tim phải ở mức độ nặng. Bệnh nhân khó thở thường xuyên, phù toàn thân. |
An ninh thủ đô
Bệnh nhân ùn ùn nhập viện
Đợt nắng nóng mấy ngày qua trùng đúng dịp nghỉ lễ kéo dài khiến cho ngày làm việc chính thức đầu tiên sau nghỉ lễ, hầu hết các BV đều xảy ra tình trạng quá tải trầm trọng do lượng bệnh nhân tăng đột biến.
Đi nghỉ về mang thêm bệnh
Tại BV Bạch Mai sáng 2-5, chúng tôi gặp gia đình chị Phạm Thị Y (ở Đống Đa, Hà Nội), cả nhà 5 người rồng rắn vào BV, trong đó chị Y đưa 2 con nhỏ vào khám tại Khoa Nhi còn chồng chị đảm nhận việc đưa mẹ sang khám tại BV Lão khoa Trung ương, chưa kể bản thân chị Y cũng bị ho nhẹ suốt từ đêm trước đó. Chị Y kể, tận dụng mấy ngày nghỉ lễ, vợ chồng chị đưa cả gia đình đi nghỉ bằng xe cá nhân tại Đà Nẵng để kết hợp xem lễ hội pháo hoa, mãi đến 18h chiều 1-5 mới về đến Hà Nội. Đến đêm, mẹ chồng cùng 2 con nhỏ bị tiêu chảy, nghi do ngộ độc thức ăn nên cả 2 vợ chồng phải xin nghỉ buổi sáng để đi khám bệnh…
Trong ngày 2-5, lượng bệnh nhân đến khám tại Khoa Khám bệnh - BV Bạch Mai đã tăng đáng kể so với ngày thường. Bác sĩ Đồng Văn Thành, Khoa Khám bệnh - BV Bạch Mai cho biết, bệnh nhân tim mạch, khớp, thần kinh vào viện rất đông, tăng gấp đôi ngày thường (khoảng 80 - 90 bệnh nhân/ngày). Riêng bệnh nhân mạch vành, suy tim, huyết áp vượt quá 30%. Thời tiết nắng nóng tác động làm huyết áp không ổn định, nhất là ở những người bệnh mãn tính, bệnh mạch vành, bệnh nhân sau can thiệp, bị van tim, suy tim… tiến triển nặng, lên cơn đau cấp tính, phải đến BV cấp cứu. Hơn nữa, trời nóng cũng khiến thói quen sinh hoạt của người dân thay đổi, trong đó những bệnh nhân suy tim mà uống nhiều nước hơn sẽ làm tăng khối lượng tuần hoàn, dẫn đến bị suy nặng hơn.
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi - BV Bạch Mai cho biết, tại Khoa Nhi ngày 2-5, lượng bệnh nhân tăng cao nhất là bệnh về đường tiêu hóa, do hệ quả từ việc thay đổi lối sống, vệ sinh ăn uống trong kỳ nghỉ lễ. Tuy nhiên, dự báo trong 2, 3 ngày tới số bệnh nhân bị bệnh nhiễm khuẩn, sốt virus, viêm đường hô hấp vào viện sẽ tăng cao và chiếm tỷ lệ chủ yếu, bởi các bệnh này cần có khoảng thời gian để lây bệnh. “Nhận định trước tình hình lượng bệnh nhân vào viện sẽ tăng đột biến trong vài ngày tới, tôi đã nói với y bác sĩ trong khoa phải sẵn sàng mọi khâu để chuẩn bị ứng phó, chăm sóc kịp thời và tốt nhất cho người bệnh” - ông Dũng chia sẻ.
Đề phòng say nắng, sốt virus
Cũng trong ngày 1-5, Khoa Khám bệnh BV Lão khoa Trung ương, bệnh nhân vào khám chủ yếu do tăng huyết áp, bệnh mãn tính và các bệnh liên quan đến nắng nóng như say nắng, say nóng, suy nhược vì mất nước... Bệnh nhân Nguyễn Thị Gái (85 tuổi, ở Cầu Giấy) được bác sĩ Nguyễn Văn Long - Khoa Khám bệnh chẩn đoán bị tai biến thoáng qua vì qua quá trình khám thấy bàn tay phải của cụ có dấu hiệu tăng kích thích do tăng huyết áp. Bác sĩ Long cho biết, thông thường vào những đợt nắng nóng như mấy ngày vừa qua, số bệnh nhân không tăng nhiều nhưng số ca bệnh nặng lại chiếm tỷ lệ cao do có nhiều ca bị tăng huyết áp, tai biến, đột quỵ. Đặc biệt, nếu nắng nóng tiếp tục kéo dài đến cuối tuần thì có thể cơ cấu các bệnh do thời tiết ở người già như say nắng, say nóng sẽ còn tăng cao.
Nếu như người già lo ngại các bệnh đột quỵ do nắng nóng thì với trẻ em, các bệnh tiêu hóa và sốt virus cần phải đề phòng hơn cả. Bác sĩ Cấn Phú Nhuận - BV Nhi Trung ương cho biết, vào mùa hè, phát ban, tay chân miệng, hen, viêm phế quản, vẫn là bệnh khá phổ biến. Những ngày nắng nóng này, trung bình mỗi ngày Khoa Khám bệnh của BV Nhi tiếp nhận khoảng 2.500 - 3.000 bệnh nhân đến khám, do nắng nóng nên bệnh nhân đến nhiều vào buổi sáng và chiều tối khiến BV bị động trong việc sắp xếp bệnh nhân.
Đáng chú ý, có nhiều trường hợp cố uống thật nhiều nước, không khát cũng cố uống vì nghĩ uống càng nhiều nước càng tốt nhưng thực tế lại ảnh hưởng đến sức khỏe vì cơ thể không dung nạp được, gây nên phù não, nhức đầu.
Theo các bác sĩ, nắng nóng khiến cho sức đề kháng của cơ thể kém đi và dễ bị các bệnh sốt virus, bệnh đường hô hấp, do đó không nên tập trung nhiều ở chỗ đông người, ngột ngạt. Những người bệnh mãn tính phải uống thuốc đều đặn theo chỉ định, đặc biệt là người già. Hạn chế đi ra ngoài trời vào lúc nắng đỉnh điểm trong ngày.