Trong quá trình phát triển du lịch, vấn đề du lịch sinh thái đang có sự hấp dẫn lớn đối với du khách ở trong nước, kể cả người đến từ nước ngoài. Một số khu du lịch sinh thái ở vùng rừng núi có độ cao, sinh cảnh đẹp, khí hậu mát mẽ ... đã được ngành du lịch khai thác, giới thiệu và đưa vào hoạt động để phục vụ nhu cầu tham quan, nghỉ dưỡng của nhiều người yêu thích thiên nhiên. Khi đi vào vùng núi cao, có thảm thực vật rừng bao phủ, du khách thường có tâm lý ngại và sợ bị mắc bệnh sốt rét như khi đi vào các vùng sốt rét lưu hành ở các nơi khác. Vậy bệnh sốt rét có lưu hành và phát triển ở vùng rừng núi cao để lây truyền bệnh cho con người không ?
Theo phân vùng dịch tễ sốt rét và can thiệp của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng, vùng không có sốt rét lưu hành là những vùng đồng bằng, đồng bằng ven biển, thị trấn, thị xã, thành phố; vùng núi cao trên 1.000 mét ở miền Bắc và trên 1.500 mét ở miền Nam từ đèo Hải Vân trở vào. Sinh cảnh ở các vùng nầy thường có ruộng trồng lúa, trồng màu, rừng phi lao, không có khe suối, núi cao có rừng và thác. Ở đây không có muỗi truyền bệnh sốt rét chủ yếu như Anopheles minimus, Anopheles dirus và Anopheles sundaicus hoạt động; không phát hiện được ký sinh trùng sốt rét nội địa và không có sự lây truyền bệnh sốt rét.
Bệnh sốt rét chỉ lây truyền được khi có mầm bệnh tại chỗ và có sự hiện diện của muỗi truyền bệnh sốt rét chủ yếu hoạt động. Ở các khu du lịch sinh thái có độ cao, thời tiết, khí hậu không thích hợp cho muỗi truyền bệnh sốt rét chủ yếu hoạt động và không có dân cư sinh sống mang mầm bệnh ký sinh trùng sốt rét tại đó thì không có bệnh sốt rét lưu hành.
 |
Khảo sát tình hình sốt rét tại Vườn Quốc gia Bạch Mã |
Vườn Quốc gia Bạch Mã thuộc địa phận hành chính huyện Phú Lộc và Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế là hai huyện có sốt rét lưu hành, cách thành phố Huế 40 km về phía Nam, cách bờ biển 18 km, có diện tích 22.031 ha, độ cao tại đỉnh là 1.450 mét so với mặt nước biển, khí hậu mát mẽ và lạnh trên 7oC. Để chứng minh cho vấn đề nầy, Trung tâm Phòng chống Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Thừa Thiên Huế đã điều tra muỗi truyền bệnh bằng các phương pháp tại khu vực trung tâm, nơi có nhiều nhà nghỉ phục vụ du khách nghỉ lại đêm ở độ cao từ 1.200 đến 1.400 mét, nơi có sinh cảnh thác Ngũ Hồ và Đổ Quyên rất đẹp. Tại đây chưa phát hiện được sự hoạt động của muỗi trưởng thành Anopheles truyền bệnh sốt rét, kể cả bọ gậy muỗi. Qua quá trình khảo sát, chỉ thu thập được muỗi trưởng thành, bọ gậy một số loài sống hoang dại thuộc giống Aedes và muỗi trưởng thành, bọ gậy một số loài hoạt động gần người, sống trong nhà thuộc giống Culex. Tương tự, các khu du lịch sinh thái có độ cao so với mặt nước biển như Sapa (Lào Cai) từ 1500-1800 mét, Tam Đảo (Vĩnh Phúc) 879 mét, Bà Nà (Đà Nẵng) 1.487 mét, Đà Lạt (Lâm Đồng) 1.500 mét, Ngọc Lĩnh (Kon Tum) 2.596 mét ... không có bệnh sốt rét lưu hành.
Như vậy, ở vùng rừng núi có độ cao thích ứng sẽ không có bệnh sốt rét lưu hành. Đây là một điều kiện thuận lợi để ngành du lịch khảo sát, xây dựng và phát triển các khu du lịch sinh thái cho du khách đến tham quan, thưởng ngoạn, nghỉ mát một cách an toàn.