Trong hơn 5 năm qua (2005-2010) Việt Nam liên tục phải ứng phó với nhiều loại dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như SARS, cúm A (H5N1), cúm A (H1N1), bệnh liên cầu lợ, tả, sốt xuất huyết…Mặc dù đến năm 2010 các dịch bệnh này đã được cơ bản khống chế nhưng nguy cơ bùng phát dịch bệnh vẫn đang tiềm tàng cùng với sự tác động của môi trường, khí hậu nên dự báo năm 2011 cũng như nhiều năm đến nước ta tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức trong kiểm soát dịch bệnh truyền nhiễm.
Tại Hội nghị khoa học y học dự phòng toàn quốc năm 2011 tổ chức tại TP. Đà Nẵng, GS.TS. Nguyễn Trần Hiển-Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã nhận định trong những năm qua với nỗ lực của ngành y tế nói chung và hệ thống y tế dự phòng nói riêng, chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trong công tác phòng chống dịch bệnh, góp phần làm thay đổi mô hình bệnh tật, nâng cao tuổi thọ và chất lượng sống của người dân. Đến năm 2010 các dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đã cơ bản được khống chế, thành quả thanh toán bệnh bại liệt và loại trừ uốn ván sơ sinh tiếp tục được duy trì; tuy nhiên ngành y tế vẫn đang còn phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức do một số dịch bệnh mới phát sinh nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao và khả năng lan truyền rộng như HIV/AIDS, SARS, cúm gia cầm H5N1, viêm não vi rút…; các dịch bệnh đã được kiểm soát trước đây nay có xu hướng bùng phát trở lại như tả, sốt xuất huyết, ngộ độc thực phẩm, rubella, than, dại, liên cầu lợn, tay chân miengj sởi…
 |
GS.TS Nguyễn Trần Hiển-Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ báo cáo chuyên đề " Tình hình các bệnh dịch VN–Thành công và những thách thức ". |
Dự báo trong năm 2011 cũng như nhiều năm đến với các yếu tố nguy cơ bùng phát dịch bệnh tiềm tàng, điều kiện vệ sinh môi trường chưa được cải thiện cùng với biến đổi khí hậu toàn cầu như trái đất nóng lên, mưa bão, gió xoáy, động đất, sóng thần, nước biển dâng…; bệnh dịch có điều kiện phát triển và lan rộng khắp thế giới do gia tăng đi lại, giao lưu, du lịch quốc tế, toàn cầu hóa thực phẩm và vận chuyển động vật giữa các nước. Ảnh hưởng tiêu cực của sự phát triển kinh tế, hành vi không an toàn của con người trong an toàn vệ sinh thực phẩm, vệ sinh cá nhân, tiêm chích, tình dục, uống rượu, đội mũ bảo hiểm, sử dụng kháng sinh, sử dụng hóa chất diệt côn trùng và bảo vệ thực vật, tăng tiếp xúc với động vật hoang dại, sự biến dị và tăng tính kháng thuốc của các chủng vi sinh vật.
 |
GS.TS. Trịnh Quân Huấn-Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại Hội nghị |
Để đối phó với nguy cơ bùng phát dịch bệnh và nâng cao hiệu quả kiểm soát dịch bệnh, GS.TS. Trịnh Quân Huấn-Thứ trưởng Bộ Y tế yêu cầu các viện nghiên cứu thuộc hệ y tế dự phòng, các trung tâm y tế dự phòng tuyến tỉnh và hệ thống y tế địa phương cần tăng cường chất lượng của hệ thống giám sát, thực hiện tốt phối hợp liên ngành trong công tác phòng chống dịch bệnh, cần tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân trong việc tự phòng bệnh, đảm bảo phát hiện được dịch sớm, thông báo dịch nhanh và triển khai các biện phápphòng chống dịch kịp thời, triệt để ở tất cả các tuyến, đặc biệt là tuyến y tế cơ sở. Đanh giá về những thành quả đạt được trong 5 năm qua (2006-2010), Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh trong bối cảnh 54 bệnh truyền nhiễm (chưa kể các bệnh không truyền nhiễm), 10 chương trình mục tiêu y tế quốc gia hoạt động có hiệu quả, nhất là chương trình tiêm chủng mở rộng đã chứng tỏ những chiến công thầm lặng bảo vệ sức khỏe cppngj đồng của đội ngũ những người làm công tác y tế dự phòng, không chỉ góp phần tích cực giải quyết được các dịch bệnh nguy hiểm, mà còn khẳng định được vị trí của mình từ đó thu hút được sự quan tâm đầu tư của Chính phủ và các tổ chức quốc tế. Trong 5 năm đến, Bộ Y tế sẽ có kế hoạch ưu tiên đầu tư ít nhất là 30% nguồn ngân sách nhà nước cho y tế dự phòng, tăng cường đào tạo nguồn nhân lực y tế dự phòng, báo cáo Chính phủ đáp ứng nguồn ngân sách phục vụ chiến lược quốc gia y tế dự phòng tầm nhìn 2020; tiêu chuẩn hóa và nâng cao chất lượng hoạt động của các Trung tâm Y tế dự phòng tuyến tỉnh, đồng thời đề nghị các Cục, Vụ thuộc Bộ Y tế và các Viện nghiên cứu thuộc hệ y tế dự phòng cần tiếp tục thực hiện chiến lược quốc gia y tế dự phòng đã được phê duyệt nhằm hạn chế đến mực tối thiểu nguy cơ bùng phát dịch bệnh truyền trong thời gian đến.