Tỉnh Quảng Trị có đặc thù sốt rét của vùng biên giới, đặc biệt là khó khăn kiểm soát người dân hai nước Việt-Lào giao lưu qua các đường tiểu ngạch nên cần phải quản lý và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực đầu tư phòng chống sốt rét.
Kết quả giá sát quản lý và sử dụng nguồn thuốc sốt rét, hóa chất, vật tư và kinh phí phòng chống sốt rét của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn đầu tháng 3/2011 cho thấy tỉnh Quảng Trị đã sử dụng có hiệu quả và đúng mục đích nguồn lực đầu tư này, nhờ đó đã góp phần tích cực giảm thấp tình hình sốt rét tại địa phương kể cả vùng sốt rét lưu hành nặng thuộc khu vực biên giới Việt-Lào.
Kết quả giám sát
Tại Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh
Có lập kế hoạch phân bổ hoá chất, vật tưphòng chống sốt rét (PCSR) hàng năm và cấp phát theo kế hoạch cho các huyện, thị trong tỉnh, về thuốc sốt rét được cấp theo nhu cầu của các Trung tâm Y tế huyện, thị. Đối chiếu số sách thống kê của Viện và Trung tâm Y tế dự phòng (YTDP) tỉnh không có sự chênh lệch về số lượng thuốc, hoá chất và vật tư nhập xuất. Kiểm tra thực tế tại kho của Trung tâm YTDP tỉnh số lượng thuốc, hoá chất và vật tư tồn kho khớp với số lượng xuất và nhập; không có thuốc, hoá chất tồn đọng với số lượng lớn quá hạn sử dụng phải thanh lý.
 |
Đoàn công tác đang kiểm tra chất lượng thuốc Artesunate 60mg |
Tình hình thực hiện kế hoạch PCSR năm 2010:
Tổng dân số bảo vệ bằng hoá chất diệt muỗi năm 2010 của tỉnh Quảng Trị là 160.000 (phun tồn lưu: 70.000; tẩm màn: 90.000). TTYTDP tỉnh đã thực hiện bảo vệ 169.411 lượt người; đạt 105,88% vượt so với kế hoạch được giao.Tổng số liều thuốc sốt rét sử dụng theo kế hoạch năm 2010 là: 20.000, thực hiện 12.267 liều; đạt 61,34% còn thấp so với kế hoạch được giao Số liều thuốc sốt rét còn tồn của năm 2010 tại tuyến tỉnh, huyện, xãđược chuyển sang sử dụng cho năm 2011. Chỉ tiêu lam máu phát hiện (lam + que thử) của tỉnh năm 2010 là 60.000, TTYTDP tỉnh đã thực hiện 57.069,đạt 95,11% so với kế hoạch.
Kết quả công tác PCSR năm 2010 so với năm 2009: Bệnh nhân sốt rét (BNSR) giảm 33,75%,ký sinh trùng sốt rét (KSTSR) giảm 34,07%, sốt rét ác tính (SRAT) giảm 50%, tử vong sốt rét (TVSR): 0
Tình hình thực hiện kinh phí PCSR năm 2010:
Kinh phí uỷ quyền: do Sở Y tế tỉnh trực tiếp quản lý và phân bổ cho các huyện, thị hiện chưa tổng hợp báo cáo. Riêng phần kinh phí ủy quyền Sở Y tếtỉnhgiao cho TTYTDP Quảng Trị: 205.000.000đ đã có báo cáo quyết toán đạt 100%.
Kinh phí cấp bằng hiện vật: gồm thuốc sốt rét, hóa chất, dụng cụ vật tư trị giá:838.402.882đ, đã sử dụng: 597.384.076đ đạt 71,25% so với kế hoạch. Số tồn kinh phí hiện vật: 241.018.806đ được chuyển sang sử dụng năm 2011.
Tại Trung tâm Y tế huyện Hướng Hóa
Tình hình sốt rét năm 2010 tại Trung tâm Y tế (TTYT) huyện: BNSR giảm 37,61%, KSTSR giảm 23,02%, không có SRAT và TVSR so với năm 2009.
- Trung tâm Y tế huyện có lập kế hoạch phân bổ thuốc sốt rét, hoá chất, vật tư hàng năm và chỉ cấptheo dự trùhàng tháng của các Trạm Y tế xã qua họp giao ban. Kiểm tra, đối chiếu số lượng thuốc, hoá chất, vật tư nhập, xuất theo sổ sách và thực tế giữa tuyến tỉnh và huyện không có chênh lệch; đầy đủ và rõ ràng.
Kiểm tra thực tế tại kho của TTYT huyện, số lượng thuốc sốt rét, hoá chất và vật tư khớp với số lượng xuất nhập. Không có thuốc, hoá chất tồn đọng với số lượng lớn và quá hạn dùng.
Kinh phí uỷ quyền năm 2010 của TTYT huyện được cấp là 262.000.000đ,đã đưa vào sử dụng đúng mục đích vàbáo cáo quyết toán đạt 100% so với kế hoạch.
Tại các Trạm y tế xã được kiểm tra:
Tại Trạm Y tế Lao Bảo:Trong 02 tháng đầu năm 2011 có03 bệnh nhân sốt rét,không cóSRAT và tử vong do sốt rét..
Tại Trạm y tế xã Tân Thành có 01 bệnh nhân sốt rét, 02 trường hợp sốt rét lâm sàng, không có SRAT, TVSR.
Bệnh nhân có sốt đến Trạm Y tế đều được xét nghiệm máu tìm KSTSR và được cấp thuốc sốt rét điều trị đúng qui định. Tại các Trạm Y tế được kiểm tra có đầy đủcơ số thuốc sốt rét hiệu lực cao như: Artesunate 60mg, CV-Artecan, Primaquine 13,2 mg, Chloroquine 0,25g để điều trị BNSR; cấp thuốc tự điều trị cho dân đi rừng,giao lưu biên giới. Sổ sách quản lý BNSR và cấp phátthuốc sốt rét được ghi chép đầy đủ. Các Trạm y tế xã qua kiểm tra không có thuốc sốt réttồn đọng và quá hạn sử dụng. Xã,thôn trọng điểm nhận đủ kinh phí hỗ trợ hàng tháng theo kế hoạch của TTPCSR tỉnh.
 |
Đoàn công tác đang làm việc tại Trạm Y tế xã |
Nhận xét đánh giá
1. Trung tâm YTDP tỉnh đã thực hiện tốt công tác quản lý, sử dụngthuốc, hoá chất, vật tư và phân bổ cho các huyện theo tình hình sốt rét và đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng tại các tuyến. Mở đầy đủ các loại số sách, chứng từ kế toán và báo cáo quyết toán tài chính theo qui định, không có thuốc, hoá chất tồn đọng với số lượng lớn và quá hạn dùng. Hàng năm có lập kế hoạch phân bổ thuốc sốt rét cho các huyện; chỉ cấp theo nhu cầu.Tuyến tỉnh đã tổ chức đi kiểm tra, giám sát việc sử dụng thuốc, hoá chất, vật tư ở tuyến huyện, xã và xử lý bao bì hoá chất diệt muỗi đúng theo qui định của Dự án Quốc gia PCSR.
2. Tại Trung tâm YTDP tỉnh, báo cáo tài chính thể hiện rõ ràng trên hệ thống sổ sách kế toán, chứng từ lưu trử đầy đủ..
3.Trung Y tế huyện cũng đã làm tốt công tácquản lý , giám sát, sử dụng thuốc, hoá chất, vật tư và kinh phí ở tuyến xã, thôn bản, lập kế hoạch phân bổ thuốc sốt rét, hoá chất, vật tư cho tuyến xã; chỉ cấp theo nhu cầu hàng tháng cho tuyến xã. Sổ sách xuất nhập rõ ràng, chứng từ đầy đủ theo qui định.
4. Tại các xã được kiểm tra, giám sát đã làm tốt công tác quản lý, sử dụng thuốc sốt rét nhưng việc cấp phát thuốc sốt rét tự điều trị cho người đi rừng,giao lưu biên giới cón thấp (đạt 20-30%) do ý thức của người dân địa phương và một phần do cán bộ y tế cơ sở chưa làm tốt công tác truyền thông giáo dục về PCSR.
Kiến nghị
1. Trung tâm YTDP tỉnh cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng thuốc hóa chất, vật tư và kinh phí PCSR ở các tuyến huyện, xã.
2. Số liều thuốc sốt rét sử dụng năm 2010 ở tỉnh Quảng Trị đạt 61,34% còn thấp so với kế hoạch. Đề nghị Trung tâm YTDP tỉnh tăng cường chỉ đạo sử dụng chú ý cấp thuốc tự điều trị cho đối tượng đi rừng, giao lưu biên giới và báo cáo quyết toán đầy đủ vào cuối năm.
3. Phải tách riêng nguồn thuốc, hóa chất, vật tư nhận của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn với các đơn vị khác để dễ theo dõi và quản lý.
4. Trung tâm YTDP tỉnh lập kế hoạch dự toán vàphân bổ kinh phí sát với kế hoạch của Dự án quốc gia phòng chống sốt rét đã giao, hạn chế các khoản mục chi ngoài kế hoạch được giao.
5. Các Trung tâm Y tếhuyện báo cáo quyết toán sớm kinh phí uỷ quyền, hiện vật theo quí và gửi cho Sở Y tế,Trung tâm YTDP tỉnh đúng thời hạn để tiện việc theo dõi, giám sát tình hình thực hiện kinh phí và báo cáo về Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn kip thời.