Theo kết quả giám sát của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn ngày 05/11/2010, tỉnh Bình Định đã quản lý và sử dụng có hiệu quả nguồn vật tư, kinh phí thuộc Dự án quốc gia phòng chống sốt rét, nhờ đó đã giảm thấp được tỷ lệ bệnh và hoàn thành chỉ tiêu phòng chống sốt rét tại địa phương trong năm 2010.
Tại Trung tâm phòng chống Sốt rét-Các bệnh nội tiết tỉnh
Có lập kế hoạch phân bổ hoá chất, vật tưPCSR hàng năm và cấp phát theo kế hoạch cho các huyện và đơn vị trong tỉnh. Riêng thuốc sốt rét chỉ cấp theo nhu cầu của các huyện. Đối chiếu số sách thống kê của Viện và Trung tâm phòng chống sốt rét-Các bệnh nội tiết (TTPCSR-CBNT) tỉnh không có sự chênh lệch về số lượng thuốc, hoá chất và vật tư nhập xuất. Kiểm tra thực tế tại kho củaTTPCSR-CBNT tỉnh số lượng thuốc, hoá chất và vật tư tồn kho khớp với số lượng xuất hoặc nhập; không có thuốc, hoá chất tồn đọng với số lượng lớn quá hạn sử dụng phải thanh lý.
Kết quả thực hiện hiện kế hoạch PCSR năm 2009 và 9 thángđầu 2010
Năm 2009: Tổng dân số bảo vệ bằng hoá chất diệt muỗi năm 2009 tỉnh Bình Định đã thực hiện đạt 114,4% vượt so với kế hoạch được giao.Tổng số liều thuốc sử dụng ở tỉnh đạt 87% so với kế hoạch. Số liều thuốc sốt rét còn tồn của năm 2009được chuyển sang sử dụng cho năm 2010. Chỉ tiêu lam máu phát hiện (lam + que thử) của tỉnh trong năm 2009 đạt > 100%, đạt và vượt so với kế hoạch
9 tháng đầu năm 2010: Kế hoạch số bảo vệ bằng hóa chất năm 2010 của tỉnh Bình Định là 155.000 người. TTPCSR-CBNT đã thực hiện 159.966 người; đạt 103% đạt và vượt so với kế hoạch.Tổng lượt điều trị theo kế hoạch năm 2010 là 20.000 tượt, TTPCSR-CBNT đã thực hiện được 4.062 lượt; đạt 20,31% so với kế hoạch. Chỉ tiêu phát hiện lam theo kế hoạch là 60.000 lam, đã thực hiện được 28.223 lam + que thử; đạt 47,04% so với kế hoạch.
Kết quả thực hiện kinh phí PCSR năm 2009
Năm 2009, về kinh phí uỷ quyền TTPCSR-CBNT tỉnh Bình Định đã thực hiện đạt 100%, kinh phí cấp bằng hiện vật đạt 55,02% so với kế hoạch. Số tồn kinh phí hiện vật: 334.963.873đ được chuyển sang sử dụng năm 2010.
Trong 9 tháng đầu năm 2010,về kinh phí ủy quyền TTPCSR-CBNT tỉnh đã thực hiện mới chỉ đạt 22,55%, kinh phí hiện vật đạt 35,58% só với kế hoạch được giao.
Tại huyện Tây Sơn
Tại Trung tâm y tế huyện
Trung tâm Y tế huyện (TTYT) không có lập kế hoạch phân bổ thuốc sốt rét hàng năm; chỉ xét duyệttheo dự trù của các Trạm Y tế xã và cấp phát hàng tháng cho các xã trong huyện qua họp giao ban. Kiểm tra, đối chiếu số lượng thuốc, hoá chất, vật tư nhập xuất theo sổ sách và thực tế giữa tuyến tỉnh và huyện không có chênh lệch; số sách xuất, nhập đầy đủ và rõ ràng.
Kiểm tra thực tế tại các kho của TTYT huyện, số lượng thuốc sốt rét, hoá chất và vật tư khớp với số lượng xuất nhập. Không có thuốc, hoá chất tồn đọng với số lượng lớn và quá hạn dùng.
Kinh phí uỷ quyền năm 2009 tại TTYT huyện đã báo cáo quyết toán đạt 97,11% và trong 9 tháng đầu năm 2010 mới đạt 46,57% so với kế hoạch.
Tại Trạm y tế xã Tây Phú, huyện Tây Sơn
Trong 9 tháng đầu năm 2010 tỉ lệ BNSR tăng 4/2 ca so với cùng kỳ năm 2009;không cóSRAT và tử vong do sốt rét..
Trạm y tế xãđều được cấp một cơ số thuốc sốt rét như: Artesunate 60mg, Artecan, Chloroquine 0,25g để điều trị BNSR; cấp thuốc tự điều trị cho dân đi rừng, ngủ rẫy. Sổ sách quản lý BNSR và cấp phátthuốc sốt rét đầy đủ.Tại Trạm y tế xã qua kiểm tra không có thuốc sốt réttồn đọng và quá hạn sử dụng với số lượng lớn. Tuyến xã đã nhận đủ kinh phí cấp cho thôn trọng điểm hàng tháng theo kế hoạch của TTPCSR-CBNT tỉnh.
Nhận xét đánh giá
1. Trung tâm PCSR-CBNT tỉnh đã thực hiện tốt công tác quản lý, sử dụng thuốc, hoá chất, vật tư và phân bổ cho các huyện theo tình hình sốt rét và đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng tại các tuyến. Mở đầy đủ các loại số sách, chứng từ kế toán và báo cáo quyết toán tài chính theo qui định, không có thuốc, hoá chất tồn đọng với số lượng lớn và quá hạn dùng. Không lập kế hoạch phân bổ thuốc sốt rét cho các huyện; chỉ cấp theo nhu cầu của các huyện Tuyến tỉnh đã tổ chức kiểm tra, giám sát việc sử dụng thuốc, hoá chất, vật tư ở tuyến huyện, xã và xử lý bao bì hoá chất diệt muỗi đúng theo qui định của Dự án QGPCSR.
2. Tại TTPCSR-CBNT tỉnh, báo cáo tài chính thể hiện rõ ràng trên hệ thống sổ sách kế toán, chứng từ lưu trử đầy đủ. Kinh phí PCSR được Trung tâm lập kế hoạch phân bổ cho các huyện thông qua Sở Y tế tỉnh và được giao trách nhiệm quản lý, quyết toán đối với tuyến huyện. Đây là mô hình quản lý tốt, tạo điều kiện cho TTPCSR-CBNT tỉnhđiều chỉnh nguồn kinh phí giữa câc huyện, giải ngân kịp thời và sử dụng có hiệu quả kinh phí PCSR.
3.Trung Y tế huyện cũng đã làm tốt công tácquản lý , giám sát, sử dụng thuốc, hoá chất, vật tư và kinh phí cho tuyến xã, thôn bản nhưng không lập kế hoạch phân bổ thuốc sốt rét, hoá chất, vật tư cho tuyến xã; chỉ cấp theo dự trù hàng tháng của các xã. Sổ sách xuất nhập rõ ràng, chứng từ đầy đủ theo qui định. Về quản lý kinh phí hiện vật tại Trung tâm Y tế huyện Tây Sơn chưa thể hiện chi tiết được vào phần mềm kế toán chung. Một số báo cáo quyết toán còn phải làm riêng. Nhìn chung chưa thể hiện sự đồng bộ trong hệ thống báo cáo tài chính chung của TTYT huyện.
4. Tại xã Tây Phú-huyện Tây Sơn được kiểm tra, giám sát đã làm tốt công tác quản lý, sử dụng thuốc sốt rét nhưng việc cấp phát thuốc sốt rét tự điều trị cho người đi rừng, ngủ rẫy cón thấp do ý thức của người dân địa phương và một phần do y tế cơ sở chưa làm tốt công tác truyền thông giáo dục về PCSR.
Kiến nghị
1. TTPCSR tỉnh phải lập kế hoạch phân bổ thuốc sốt rét cho các huyện hàng năm để làm cơ sở cho việc điều tiết và chỉ cấp thuốc sốt rét theo nhu cầu của các huyện.
2. Số liều thuốc sốt rét sử dụng 9 tháng đầu năm 2010 ở tỉnh Bình Định chỉ đạt 20,31% còn thấp so với kế hoạch (4.062/20.000) đề nghị Trung tâm PCSR-CBNT tỉnh tăng cường chỉ đạo sử dụng chú ý cấp thuốc tự điều trị cho đối tượng đi rừng ngủ rẫy và báo cáo quyết toán đầy đủ vào cuối năm.
3 Trung tâm PCSR-CBNT tỉnh cần chỉ đạo cácTTYT huyện lập kế hoạch phân bổ thuốc sốt rét, hoá chất, vật tưhàng năm cho các xã để làm cơ sở cho việc điều tiết và chỉ cấp thuốc sốt rét theo nhu cầu của các xã.
4. Tại tuyến huyện nếu có thuốc sốt rét quá hạn dùng với số lượng lớn phải báo cáo về Sở Y tế tỉnh để xin thanh lý.Tại tuyến xã nếu có thuốc sốt rét quá hạn sử dụng với số lượng lớn phải báo cáo TTYT huyện để làm thủ tục xử lý tại huyện. Nếu số lượng ít có thể thanh lý tại xã theo qui định.
5. Bao bì đựng hóa chất diệt muỗi sau khi sử dụng phải tập trung tại TTYT huyện và thành lập hội đồng xử lý theo qui định của Dự án quốc gia PCSR.
6. Trung tâm PCSR-CBNT tỉnh nên lập kế hoạch kinh phí sát với các hoạt động để tránh phải điều chỉnh nhiều các mục chi.
7.Kinh phí PCSR gồm tiền và hiện vật năm 2010 tại tuyến tỉnh, huyện được kiểm tra, giám sát thực hiện mới chỉ đạt < 50%. Đề nghị TTPCSR-CBNT có kế hoạch chỉ đạo và triển khai thực hiện để đảm bảo hoàn thành kế hoạch năm 2010