Diễn biến các bệnh truyền nhiễm tại Việt Nam trong những năm qua rất phức tạp, chủ yếu là các bệnh lây qua đường tiêu hóa, hô hấp và do véc tơ truyền với số mắc hàng năm khoảng 3,5 triệu người !important; trong đó có các bệnh truyền nhiễm quan trọng như sốt rét, lao, HIV/AIDS, SD/SXHD, VNVR, cúm, thương hàn, tả… Mặc dù ngành y tế đã có chiến lược ưu tiên nâng cao năng lực giám sát và phòng chống bệnh cho đội ngũ cán bộ y tế dự phòng các tuyến; áp dụng một số mô hình phòng chống bệnh truyền nhiễm có hiệu quả đối với một số bệnh gây dịch có tỷ lệ mắc, chết cao và nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng chống bệnh truyền nhiễm gây dịch. Tuy nhiên, các bệnh truyền nhiễm gây dịch có khả năng bùng phát và quay trở lại như sốt rét, lao, sốt xuất huyết… hoặc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch mới xuất hiện như bò điên, Ebola, SARS, cúm A (H5N1), các bệnh nguy hiểm do virut, HIV/AIDS gia tăng nhanh và khó khống chế đang là một mối nguy cơ lớn đối với toàn xã hội. Sự giao lưu qua lại giữa các vùng trong cả nước, giữa các quốc gia trong khu vực và trên thế giới ngày càng tăng và là điều kiện thuận lợi để bệnh truyền nhiễm gây dịch lây lan nhanh chóng. Bên cạnh đó ngân sách dành cho hoạt động của hệ thống y tế dự phòng chỉ có khoảng 25% so với tổng ngân sách y tế, trong khi cần phải có 60% kinh phí để đáp ứng nhu cầu hoạt động. Trên cơ sở thực trạng mô hình dịch bệnh và những khó khăn trong nguồn lực hoạt động, việc hỗ trợ của dự án phòng chống các bệnh truyền nhiễm là hết sức cần thiết để góp phần đẩy lùi và làm giảm gánh nặng bệnh tật tại nước ta.  |
| BS. Trần Công Đại -chuyên gia Tổ chức y tế thế giới (WHO)-cho rằng việc triển khai Dự án sẽ có nhiều thuận lợi vì thừa hưởng kinh nghiệm của nhiều dự án lớn.... |
Ngày 21/6/2006 tại Hà Nội, Bộ !important;Y tế đã tổ chức Hội nghị triển khai Dự án Phòng chống bệnh truyền nhiễm khu vực Tiểu vùng sông Mê Kông 2006-2009. Hội nghị do PGS.TS. Trịnh Quân Huấn-Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì, Cục Y tế dự phòng Việt Nam là đơn vị thực hiện Dự án. Thành phần Hội nghị gồm đại diện Văn phòng WHO tại Việt Nam; các Cục/Vụ của Bộ Y tế và các đơn vị phối hợp thực hiện gồm 7 Viện trực thuộc hệ Y tế dự phòng là Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên, Viện Pasteur Nha Trang, Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, Viện Sốt rét-KST-CT Trung ương, Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn, Viện Sốt rét-KST-CT TP. Hồ Chí Minh và 15 tỉnh tham gia Dự án trong cả nước.
Dự án do Ngân hàng phát triển Á châu (ADB) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đồng tài trợ với tổng kinh phí dự tính 20.000.000 USD trong vòng 5 năm (2006-2009). Mục tiêu dài hạn của Dự án là giảm tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm gây dịch, khống chế không để dịch lớn xảy ra, giảm ghánh nặng bệnh tật cho nhân dân trong khu vực Tiểu vùng sông Mê Kông. Mục tiêu ngắn hạn của Dự án nhằm kiểm soát kịp thời và đầy đủ những vụ dịch có khả năng gây tác động lớn đối với kinh tế và y tế công cộng !important; mở rộng phạm vi phòng chống và chăm sóc đối với các bệnh truyền nhiễm cho cộng đồng có nguy cơ nhiễm bệnh cao, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em nghèo ở khu vực biên giới; nâng cao nhận thức, cải thiện chính sách, tiêu chuẩn và sự hợp tác giữa các nước nhằm tăng cường công tác phòng chốngbệnh truyền nhiễm bao gồm cả kiểm soát HIV/AIDS.
Diện triển khai Dự án trên 15 tỉnh, trong đó miền Bắc 5 tỉnh (Hà Nội, Hà Tây, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh), miền Trung-Tây Nguyên 3 tỉnh (Quảng Trị, Đà nẵng, Đăk Lăk) và miền Nam 7 tỉnh (Tây Ninh, Đồng Tháp, An Giang, Cần Thơ, Kiên Giang, Bến Tre, Trà Vinh) với số dân 16.449.216 chiếm 21,6% dân số cả nước và có tỷ lệ mắc trung bình một số bệnh truyền nhiễm so với cả nước giai đoạn 1996-2003 là cúm (33,5%), thương hàn (27,6%), sốt xuất huyết (37,8%), viêm não vi rút 31,5%…
!important; |  |
Toàn cảnh Hội nghị | |
Dự án gồm có 3 thành phần trọng tâm vào các vấn đề nâng cao năng lực hệ thống giám sát, đáp ứng chống dịch và phòng chống các bệnh truyền nhiễm; tăng cường phòng chống bệnh truyền nhiễm cho cộng đồng có nguy cơ cao; tăng cường hợp tác và đối thoại giữa các nước trong khu vực về phòng chống bệnh truyền nhiễm. Cơ quan chủ quản là Bộ Y tế, cơ quan thực hiện là Cục Y tế dự phòng Việt Nam; các cơ quan phối hợp gồm Bộ Kế hoạch đầu tư, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Cục phòng chống HIV/AIDS Việt Nam, các Viện VSDT/Pasteur, các Viện Sốt rét-KST-CT, Sở y tế và trung tâm YTDP 15 tỉnh thành phố tham gia dự án.
Bộ Y tế quản lý và sử dụng các nguồn viện trợ !important; tổ chức theo dõi, giám sát, đánh giá dự án theo quy định. Một Ban chỉ đạo dự án khu vực sẽ được thành lập với vai trò cố vấn cho dự án của 3 nước Việt Nam, Lào và Cam Pu Chia, chịu trách nhiệm điều phối và tổ chức triển khai, thực hiện dự án thông qua Văn phòng Ban quản lý dự án Trung ương (PMU) đặt tại Hà Nội.
Đơn vị thực hiện dự án tại các Viện & !important; tỉnh do Viện trưởng các Viện, Giám đốc Trung tâm YTDP chịu trách nhiệm điều phối trực tiếp các hoạt động có liên quan; cung cấp thông tin về quá trình triển khai Dự án; xây dựng chương trình hoạt động của Viện/tỉnh và bảo đảm Dự án được triển khai đúng tiến độ, hiệu quả, đạt được các mục tiêu đề ra. Báo cáo cho Trưởng Ban QLDATƯ về kế hoạch triển khai và tiến độ thực hiện hàng năm, đánh giá quá trình thực hiện và những khó khăn vượt ngoài tầm kiểm soát của mình. Tuyến tỉnh/thành phố cần phân công một lãnh đạo Sở Y tế chịu trách nhiệm điều hành chung các hoạt động trên địa bàn tỉnh, duyệt kế hoạch, đề xuất hoạt động và kinh phí trước khi nộp lên Ban QLDATƯ. Các hoạt động của dự án được quản lý dưới dạng lồng ghép vào quản lý chung của Trung tâm YTDP tỉnh.
 |
Diện triển khai dự án |
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, PGS.TS. Trịnh Quân Huấn cho biết đây là sự đầu tư lớn nhất của Dự án ADB về các bệnh truyền nhiễm và lưu ý các đại biểu tham gia Hội nghị tập trung đóng góp ý kiến để việc triển khai Dự án đạt hiệu quả. Hàng năm cần có sự ký kết hợp đồng trách nhiệm giữa Ban quản lý Dự án (BQLDA) địa phương và Ban quản lý Dự án Trung ương, các nội dung hoạt động Dự án và các văn bản pháp quy lưu trữ tại Trung ương và photocopy gửi tất cả các BQLDA tỉnh !important; mỗi năm có một quyển kế hoạch, mục tiêu hành động cụ thể và hướng dẫn chi tiêu đã thống nhất giữa Bộ Y tế, Bộ Tài chính và ADB; các giấy tờ thanh toán phải có logo Dự án theo quy định. Thứ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng việc xây dựng Trung tâm YTDP huyện thành mô hình phòng chống dịch tại cơ sở nên cần có dự án đầu tư nâng cấp hệ y tế dự phòng huyện.
Thay mặt Văn phòng Tổ chức y tế thế giới (WHO), BS. Trần Công Đại cho rằng việc triển khai Dự án sẽ có nhiều thuận lợi vì thừa hưởng kinh nghiệm của nhiều dự án lớn đã tiến hành tại Việt Nam !important; WHO sẽ có trách nhiệm phối hợp thực hiện và hỗ trợ về kỹ thuật; hy vọng Dự án sẽ được mở rộng ra phạm vi cả nước.
!important;