Theo Báo cáo của Bộ Y tế, các dịch bệnh truyền nhiễm trong năm 2010 được giám sát và kiểm soát chặt chẽ, không gây dịch trên diện rộng, tuy nhiên dự báo trong năm 2011 vẫn còn nhiều nguy cơ tiềm ẩn cần có giải pháp can thiệp quyết liệt.
Nguy cơ tiềm ẩn của các bệnh truyền nhiễm gây dịch
Cúm A (H5N1)
Từ 2/4/2010 đến nay, nước ta không ghi nhận ca bệnh mắc mới cúm A (H5N1); tuy nhiên từ năm 2003 dịch bệnh này đã gây 119 trường hợp mắc và 59 trường hợp tử vong tại 39 địa phương, dịch bước đầu được khống chế nhưng các nước trong khu vực thời gian gần đây vẫn tiếp tục ghi nhận bệnh nhân mắc mới là điều cảnh báo cần thiết đối với Việt Nam.
 |
Virus H5N1 có sự thay thế về phân nhóm qua từng năm |
Cúm A (H1N1)
Từ 31/5-18/7/2010 đại dịch cúm A (H1N1) liên tục xâm nhập vào Việt Nam với 352 ca mắc, không có tử vong; trong đó có 192 trường hợp là người Việt Nam và 160 trường hợp là người nước ngoài; từ 19/7/2009 cúm A (H1N1) bắt đầu lây lan ra cộng đồng và đạt đỉnh điểm vào tháng 9/2009 rồi sau đó giảm dần. Sau 8 tháng bùng phát, dịch cúm A (H1N1) đã được khống chế thành công trước khi WHO thông báo hết đại dịch; tuy nhiên vẫn cần đề phòng dịch tái bùng phát trong năm 2011.
Tiêu chảy cấp nguyên nhân do phẩy khuẩn tả
Trong năm 2010 cả nước ghi nhận 317 trường hợp tiêu chảy cấp do phẩy khuẩn tả, không có ca tử vong tại 18 địa phương; số mắc giảm 32.7% (so với cùng kỳ năm 2009), giảm 65% (so với cùng kỳ năm 2008), giảm 83.7% (so với cùng kỳ năm 2007). Tuy các trường hợp mắc phát hiện lẻ tẻ, rải rác ở các địa phương, không bùng phát thành dịch lớn, nhưng có nguy cơ tái bùng phát trong mùa hè.
Sốt xuất huyết
Trong năm 2010 nước ta ghi nhận128.831 ca mắc sốt xuất huyết và 109 trường hợp tử vong,dịch sốt xuất huyết không có sự gia tăng đột biến ở khu vực miền Nam và miền Bắc nhưng lại tăng cao gấp nhiều lần ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên so với cùng kỳ năm 2009; dự báo trong năm 2011 dịch bệnh sốt xuất huyết tiếp tục diễn biến phức tạp, cần tăng cường các giải pháp phòng chống tích cực, nhất là kiểm soát chặt chẽ véc tơ truyền bệnh.
Các dịch bệnh truyền nhiễm khác
Không ghi nhận diễn biến phức tạp trong năm 2010, nhưng vẫn còn nhiều nguy cơ tiềm ẩn trong năm 2011.
Các hoạt động kiểm soát bệnh truyền nhiễm gây dịch
Đến năm 2010 các hoạt động kiểm soát bệnh truyền nhiễm ngày càng đa dạng, nhiều kỹ thuật mới được nghiên cứu và ứng dụng trong chẩn đoán nhanh các dịch bệnh nguy hiểm mới nổi; kiểm soát dịch bệnh chặt chẽ, khống chế và dập tắt dịch kịp thời, không để dịch lớn xảy ra; kịp thời ứng phó với các vấn đề sức khỏe liên quan đến thiên tai, thảm họa như bão, lũ, lụt lội, hạn hán...; 100% số xã và 90% số thôn bản có nhân viên y tế hoạt động, trên 80% số xã có bác sĩ, khoảng 80% số xã đạt chuẩn quốc gia về y tế.
Tuy nhiên để kịp thời ứng phó với nguy cơ tiềm ẩn của các bệnh truyền nhiễm gây dịch tối nguy hiểm trong năm 2011 cần tiếp tục củng cố, ổn định và đầu tư phát triển hệ thống y tế dự phòng các tuyến về cơ sở vật chất, trang thiết bị, đào tạo cán bộ y tế dự phòng, đặc biệt là mạng lưới y tế dự phòng tuyến huyện. Đẩy mạnh các hoạt động y tế dự phòng, tăng cường công tác truyền thông giáo dục để người dân hiểu và chủ động thực hiện tốt các biện pháp tự phòng chống bẹnh dịch; phát triển hệ thống cảnh báo sớm, đáp ứng nhanh, chủ động giám sát dịch tễ, không để dịch lớn xảy ra. Ngoài những dịch bệnh thông thường như sốt rét, sốt xuất huyết...; cần lưu ý phòng chống các dịch bệnh có nguy cơ quay trở lại hoặc có nhiều tiềm ẩn như cúm A (H1N1), cúm A (H5N1), tả, tiêu chảy cấp...
 |
Bệnh nhân cúm A/H1N1 điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM.
ảnh: Nguyễn Thạnh-người lao động |
Tiếp tục thực hiện mục tiêu chiến lược quốc gia y tế dự phòng Việt Nam định hướng đến năm 2010, tăng cường nâng cao năng lực hệ thống giám sát dịch bệnh và phối hợp liên ngành trong phòng chống dịch bệnh, đặc biệt là các dịch bệnh truyền từ động vật sang người. Triển khai có hiệu quả các hoạt động sức khỏe môi trường, giám sát quản lý các chất thải y tế có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường và tác động xấu đến sức khỏe. Xây dựng kế hoạch ứng phó có hiệu quả với các trường hợp khẩn cấp, thiên tai, thảm họa, những dịch bệnh mới nổi, bệnh lạ; chống lạm dụng thuốc lá, rượu, bia; tăng cường các hoạt động y tế học đường phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm.