Thực hiện Nghị định số 179/2007/NĐ-CP của Chính phủ về Quy chế làm việc của Chính phủ, ngành y tế đã đạt được kết quả như sau
Kết quả thực hiện
Về phạm vi giải quyết công việc của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ
Trong thời gian qua Bộ Y tế đã luôn giải quyết công việc theo đúng thẩm quyền và đúng quy định của pháp luật. Để đảm bảo tiến độ giải quyết công việc, Bộ trưởng Bộ Y tế thường xuyên chỉ đạo các đơn vị tập trung nhân lực, phối kết hợp với các Bộ/ngành để xử lý và giải quyết những vấn đề thuộc phạm vi trách nhiệm và thẩm quyền quản lý nhà nước về lĩnh vực y tế; cụ thể xây dựng cơ chế chính sách, xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật: Bộ Y tế đã chủ trì và phối hợp với các Bộ/ngành xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật quy định cơ chế chính sách trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của ngành y tế (các Nghị định, Quyết định, Thông tư, Chỉ thị) để trình cấp có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền. Xây dựng kế hoạch ngân sách ngành và giao dự toán: Hàng năm, theo quy định của Luật ngân sách, Bộ trưởng ký văn bản gửi Bộ Tài chính xem xét tổng Kế hoạch ngân sách ngành, dự toán để trình Quốc Hội, Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt. Trên cơ sở Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Kế hoạch Đầu tư và Bộ Tài chính về việc giao chỉ tiêu ngân sách, Bộ trưởng Bộ Y tế ký quyết định giao dự toán ngân sách cho các đơn vị trực thuộc Bộ thực hiện, thông báo ngân sách cho các địa phương (phần ngân sách Trung ương hỗ trợ có mục tiêu cho ngân sách địa phương). Bộ trưởng Bộ Y tế ký tổng quyết toán (phần ngân sách của Bộ Y tế) gửi Bộ tài chính xem xét tổng hợp và ký thông báo quyết toán cho các đơn vị triển khai thực hiện, đúng thời hạn. Công khai dự toán thu-chi ngân sách và thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; xây dựng quy hoạch, kế hoạch và các Đề án, Dự án, Chương trình, Bộ trưởng chỉ đạo trực tiếp và phân công các đồng chí Thứ trưởng phụ trách từng lĩnh vực thực hiện.
Tham gia đầy đủ các phiên họp của Chính phủ, ngoài ra còn thường xuyên tham gia ý kiến với các Bộ, ngành và địa phương giải quyết những công việc liên quan đến chức năng, nhiệm vụ thuộc Bộ Y tế quản lý. Kiểm tra, đánh giá, phát hiện những khó khăn, vướng mắc trong triển khai nhiệm vụ chuyên môn thuộc lĩnh vực quản lý để giải quyết theo thẩm quyền hoặc trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giải quyết các công việc thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Về Quan hệ công tác giữa Bộ trưởng Bộ Y tế và Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ
Thực hiện theo phân cấp, thủ tục, trình tự và quy chế làm việc của Chính phủ đối với lĩnh vực y tế trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ được giao. Tuân thủ đúng thủ tục trình tự trong việc giải quyết công việc theo thẩm quyền. Đối với những việc giải quyết theo thẩm quyền của Bộ trưởng và liên quan đến các Bộ/ngành thì trên cơ sở ý kiến của các Bộ/ngành, Bộ trưởng Bộ Y tế giải quyết theo thẩm quyền; đối với những việc vượt quá thẩm quyền của Bộ trưởng và với tư cách thành viên Chính phủ, Bộ trưởng có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ, Văn phòng Chính phủ và các cơ quan tương đương để tham mưu và xin ý kiến chỉ đạo thực hiện theo đúng chức năng, nhiệm vụ. Trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế phối hợp với các Bộ/ngành hoàn chỉnh hồ sơ trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định theo đúng thủ tục, trình tự quy định. Chủ trì và phối hợp với các Thủ trưởng các Bộ/ngành để tham gia việc thẩm định, thẩm tra các đề án, dự án đảm bảo thời hạn quy định. Phối hợp với các Bộ/ngành tham gia ý kiến góp ý các văn kiện của Đảng, chủ trương, chính sách pháp luật của Nhà nước, các Chương trình, Kế hoạch, báo cáo thường kỳ của Chính phủ,…. Tham gia ý kiến góp ý đối với các Bộ/ngành theo thẩm quyền được giao.
Về Quan hệ công tác giữa Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ với Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Thực hiện việc trả lời bằng văn bản cho các địa phương đối với lĩnh vực chuyên môn thuộc thẩm quyền giải quyết; chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra đối với việc thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn thuộc lĩnh vực phụ trách. Khi Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ơng có công văn đăng ký lịch làm việc Bộ trởng, Văn phòng Bộ Y tế đã tiến hành xếp lịch làm việc để Bộ trởng và lãnh đạo các Vụ, Cục, Tổng Cục cùng tham gia làm việc với các tỉnh theo đúng yêu cầu về thời gian và nội dung buổi làm việc.
Về chương trình công tác năm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ
Bộ Y tế đã nghiêm túc thực hiện đầy đủ các Chương trình công tác tháng, năm của Chính phủ; đã chủ động đăng ký và triển khai việc xây dựng các đề án, dự án, các văn bản dưới Luật thuộc thẩm quyền ban hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo chức năng nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên do đặc thù công tác xây dựng cơ chế chính sách, chế độ trong lĩnh vực y tế, do độ phức tạp của các văn bản, liên quan đến nhiều Bộ/ngành và tác động đến hầu hết các đối tượng trong xã hội nên tiến độ và thời gian hoàn thành các văn bản quy phạm pháp luật còn hạn chế, chưa đúng lịch trình đăng ký với Chương trình công tác năm của Chính phủ, và còn phải điều chỉnh.
Về trình tự xây dựng Chương trình công tác
Bộ Y tế đã thực hiện đúng việc xây dựng Chương trình công tác năm theo đúng trình tự, thẩm quyền quy định (Bộ Y tế có Tờ trình gửi Văn phòng Chính phủ xem xét trình Thủ tướng Chính phủ Quyết định ban hành Kế hoạch thực hiện; trong đó quy định rõ nội dung đăng ký, thời gian hoàn thành,….).
Về phân công trách nhiệm trong việc chuẩn bị đề án, công việc
Sau khi nhận được ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về danh mục các đề án Bộ Y tế xây dựng theo chương trình công tác Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế đã tập trung chỉ đạo và phân công các đồng chí Thứ trưởng phụ trách lĩnh vực liên quan trực tiếp theo dõi và đôn đốc; ban hành Quyết định thành lập Tổ công tác hoặc Ban soạn thảo,… để phân công cụ thể cho các Vụ, Cục làm đầu mối chuẩn bị, xây dựng các Chương trình, Dự án,…theo đúng tiến độ được giao.
Thủ tục gửi công văn, tờ trình giải quyết công việc
Đối với các văn bản thuộc thẩm quyền Bộ Y tế ban hành: theo đúng thủ tục, trình tự và quy định Văn thư lưu trữ của Chính phủ và của Bộ Y tế. Trường hợp phải xin ý kiến các Bộ/ngành và trên cơ sở ý kiếncủa các Bộ/nghành, Bộ Y tế tiếp thu hoàn chỉnh trước khi ban hành. Đối với các văn bản vượt thẩm quyền của Bộ Y tế: Bộ Y tế xin ý kiến các Bộ/ngành hoàn chỉnh và trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định.
Về công tác kiểm tra việc thực hiện văn bản và công việc được giao
Bộ Y tế thường xuyên tiến hành kiểm tra việc thực hiện văn bản và các công việc được giao theo 03 cấp độ như sau: (1) Đối với cấp Bộ: Giao ban Bộ hàng tuần, các Vụ, Cục báo cáo tiến độ thực hiện, Bộ trưởng có ý kiến chỉ đạo thực hiện; (2) Đối với cấp Vụ: Giao ban cấp Vụ, các đồng chí được giao nhiệm vụ báo cáo tiến độ thực hiện và xin ý kiến chỉ đạo của đồng chí Lãnh đạo Bộ phụ trách đơn vị; (3) Đối với cấp chuyên viên chịu trách nhiệm thực hiện, bám sát các văn bản gửi các Bộ/ngành để thực hiện. Công tác thông tin, báo cáo, đặc biệt thông tin báo cáo phục vụ sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng chính phủ:
Bộ Y tế đã thực hiện rất nghiêm túc, đảm bảo chất lượng và thời gian theo đúng quy định đối với việc xây dựng và gửi các báo cáo định kỳ (tháng, quý, 6 tháng, năm), các báo cáo chuyên đề, báo cáo đột xuất theo yêu cầu của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về công tác y tế.
Một số khó khăn tồn tại
Về phạm vi giải quyết công việc của Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ: Bộ Y tế đang có nhiều vướng mắc do chồng chéo nhiệm vụ giữa các Bộ, ngành. Cụ thể trong lĩnh vực Bảo hiểm Y tế, Bộ Y tế không chỉ đạo, quản lý trực tiếp hệ thống tổ chức thực hiện, không quản lý nhân sự và nguồn lực, không có đủ thông tin, số liệu để tổng hợp, phân tích đánh giá nên hiệu lực quản lý không cao. Bộ Y tế có trách nhiệm xây dựng và trình Chính phủ các giải pháp bảo đảm cân đối quỹ bảo hiểm y tế, nhưng Bộ trưởng Bộ Tài chính là Chủ tịch Hội đồng quản lý Bảo hiểm xã hội Việt Nam, trong đó có chức năng chỉ đạo và giám sát thu, chi, quản lý, sử dụng quỹ Bảo hiểm y tế của Bảo hiểm Xã hội hội Việt Nam.
Trong quan hệ công tác giữa Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ với Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Do quy định về phân cấp ngân sách hiện nay không quản lý tài chính theo ngành nên hàng năm khi Bộ Y tế tổng hợp số liệu về ngân sách ngành gặp rất nhiều khó khăn (do Sở Y tế của nhiều địa phương không tổng hợp các nguồn ngân sách chi cho y tế).
Đối với việc xây dựng và thực hiện chương trình công tác năm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ: việc xây dựng và thực hiện chương trình công tác năm của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ thực hiện theo Nghị định 179/2007/NĐ-CP bảo đảm cải cách hành chính. Tuy nhiên, nội dung chương trình công tác của Chính phủ còn trùng lặp nội dung với chương trình xây dựng Nghị định của Chính phủ theo quy định của Luật Ban hành văn bản và Nghị định số 24/2009/NĐ-CP. Vì vậy đề nghị quy định nội dung lập với chương trình xây dựng Nghị định của Chính phủ thực hiện theo Luật Ban hành văn bản.
Thủ tục gửi công văn, tờ trình giải quyết công việc còn rườm rà, thiếu các hướng dẫn nhất quán khi trình chương tình, đề án dẫn đến việc phải trình và nộp bổ sung nhiều lần làm kéo dài thời gian phê duyệt. Ngoài ra, việc phối hợp giữa các Bộ/ngành còn có những hạn chế nhất định. Có những nội dung mà các đơn vị chuyên ngành không được tham khảo ý kiến hoặc ý kiến chuyên môn chưa được xem xét thấu đáo dẫn tới tính khả thi không cao khi thực hiện (Điển hình là Chiến lược Phát triển Nguồn nhân lực đặt chỉ tiêu hạ tỷ lệ SDD TE<5T xuống <10% vào năm 2015 và <5% vào năm 2020).
Đề xuất, khuyết nghị
Đề nghị Văn phòng Chính phủ xem xét nghiên cứu, trình Chính phủ sửa đổi quy chế để tránh chồng chéo, khó khăn cho các đơn vị thực hiện tại mục 1.5 và 1.6 nói trên; đẩy nhanh tiến độ xem xét, xử lý để ban hành văn bản đã đủ thủ tục, để kịp thời trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành, giải quyết các vấn đề bức xúc của xã hội; thường xuyên tổ chức kiểm tra đánh giá tiến độ xây dựng các văn bản quy phạm pháp Luật, quy định thời hạn ban hành, xác định trách nhiệm của các đơn vị làm chậm tiến độ ban hành và thông báo để xử lý kịp thời.
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chương trình cải cách thủ tục hành chính của Chính phủ, các Bộ/ngành hàng năm rà soát, tăng cường việc thực hiện kiểm tra công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và áp dụng ISO trong quản lý. Tuy nhiên, cần có cơ chế, biện pháp tích cực để tất cả các Bộ phải triển khai đồng bộ việc cải cách hành chính, áp dụng ISO trong thủ tục hành chính, dần đưa việc đánh giá đầu ra đối với công tác quản lý nhà nước bằng kết quả số lượng ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, tác động đến đời sống xã hội.