1. Hướng dẫn phòng chống ngộ độc thực phẩm
1. Nguyên nhân dẫn đến ngộ độc thực phẩm (4 nhóm)
a) Ngộ độc thực phẩm do ăn phải thức ăn nhiễm vi sinh vật
- Do vi khuẩn và độc tố của vi khuẩn: Đây là nguyên nhân phổ biến trong ngộ độc thực phẩm. Thường gặp do vi khuẩn gây bệnh thương hàn (Salmonella) vi khuẩn gây bệnh lỵ (Shigella), vi khuẩn gây ỉa chảy (E.coli) hoặc nhiễm các độc tố của vi khuẩn tụ cầu (Staphylococcus aureus).
- Do vi rút: thường gặp do các loại vi rút gây viêm gan A (Hepatis virut A), Virut gây bệnh bại liệt (Polio Picornavirus), virut gây ỉa chảy (Rota virus)
- Do kí sinh trùng: Sán lá gan, sán bò, ấu trùng sán lợn, các loại đơn bào (Amip, trùng lông...), các loại giun và ấu trùng giun.
- Do nấm mốc và nấm men: Thường gặp do loài Aspergillus, Penicilium, Furanium Candida... Nguy hiểm hơn là một số loài nấm mốc có khả năng sinh độc tố như Aflatoxin gây ung thư.
b) Ngộ độc thực phẩm do ô nhiễm các chất hoá học
- Do ô nhiễm các kim loại nặng: Thường gặp do ăn các thức ăn đóng hộp hay ăn thực phẩm được nuôi trồng từ những vùng đất nước ô nhiễm kim loại nặng. Các kim loại thường gây ô nhiễm như: Chì, Đồng, Asen, Thuỷ ngân, Cadimi...
- Do thuốc bảo vệ thực vật: thường là các loại thuốc diệt côn trùng, thuốc trừ động vật ăn hại, thuốc diệt mối, mọt. Nguyên nhân thường do ăn rau xanh, hoa quả...có lượng tồn dư thuốc bảo vệ thực vật quá cao.
- Do các loại thuốc thú y: thường gặp là các loại thuốc kích thích tăng trưởng, tăng trọng, các loại kháng sinh.
- Do các loại phụ gia thực phẩm: thường gặp là các loại thuốc dùng bảo quản thực phẩm (cá, thịt, rau, quả... ), các loại phẩm mầu độc dùng trong chế biến thực phẩm.
- Do các chất phóng xạ.
c) Ngộ độc do ăn phải thực phẩm có sẵn chất độc
Bản thân chất độc có sẵn trong thực phẩm, khi chúng ta ăn các thực phẩm có chứa sẵn các chất độc này rất có thể bị ngộ độc.
- Động vật độc: Thường do ăn phải các loại nhuyễn thể, cá nóc độc, ăn cóc, mật cá trắm ...
- Thực vật độc: Nấm độc, khoai tây mọc mầm, sắn, một số loại đậu quả, lá ngón...
d) Ngộ độc do ăn phải thức ăn bị biến chất, thức ăn ôi thiu
Một số loại thực phẩm khi để lâu hoặc bị ôi thiu thường sinh ra các chất độc như: Các chất Amoniac, hợp chất amin sinh ra trong thức ăn nhiều đạm (thịt, cá, trứng... ) hay các Peroxit có trong dầu mỡ để lâu là các chất độc hại trong cơ thể. Các chất độc này thường không bị phá huỷ hay giảm khả năng gây độc khi được đun sôi.
2. Triệu chứng khi bị ngộ độc thực phẩm thường xuất hiện
Nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, đôi khi có kèm theo hoặc không có các triệu chứng như nhức đầu, chóng mặt, đau cơ, khó thở, sốt...
Người bị ngộ độc cũng có triệu chứng tim mạch do mất nước - điện giải hoặc do chính chất độc gây nên (mạch nhanh, huyết áp giảm, loạn nhịp); sốt cao, hạ nhiệt độ (thường do vi khuẩn và độc tố vi khuẩn). Tùy theo nguyên nhân ngộ độc, bệnh nhân có thể suy hô hấp (do ăn cá nóc), tím tái (do ngộ độc sắn, măng tươi), suy gan và rối loạn đông máu (do ngộ độc nấm độc), đái ít, vô niệu (do ngộ độc nấm độc, mật cá trắm)...
3. Phòng chống ngộ độc thực phẩm
a) Cách chọn và sử dụng thức ăn
Khi mua thực phẩm cần chọn các thực phẩm tươi sống, tránh dùng thực phẩm kém chất lượng (ôi thiu, ươn...) không dùng thực phẩm đã hết hạn sử dụng.
Nên mua các loại thực phẩm ở những nơi tin cậy. Sản phẩm phải ghi nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có ghi thành phần, ngày sản xuất và hạn sử dụng, cũng như có số điện thoại để liên lạc. Nên mua các loại thực phẩm có bao gói riêng để dễ bảo quản, không bị lẫn mùi với thức ăn khác và tiện sử dụng.
Thức ăn không dùng hết, phải đun sôi lại trước khi cất. Trước khi ăn lại, phải đun sôi lần nữa, ít nhất 10 - 15 phút. Chỉ nên dùng lại thức ăn của bữa trước thêm một lần.
Thức ăn đã chế biến, chỉ có thể giữ được từ 3 - 4 giờ ở nhiệt độ 60oC (nếu ăn nóng) và 10oC (nếu ăn nguội).
Đối với thực phẩm nấu chín, tránh tối thiểu tay tiếp xúc với thực phẩm, để giảm sự xâm nhập của mầm bệnh; phải có dụng cụ riêng để gắp thức ăn.
b) Phương pháp bảo quản thực phẩm
Nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm của môi trường bảo quản; thời gian bảo quản; chất lượng bao bì phải bảo đảm đáp ứng riêng cho từng loại thực phẩm. Nếu không đạt yêu cầu, sẽ tác động đến giá trị dinh dưỡng của thực phẩm, làm biến đổi thành phần đạm, béo, đường, vitamine... gây mùi khó chịu, ảnh hưởng đến màu sắc của thực phẩm hoặc nhiễm các chất độc hại từ bao bì vào thực phẩm.Các phương pháp bảo quản thực phẩm gồm:
- Bảo quản ở nhiệt độ thấp (lạnh hay đông lạnh);
- Bảo quản ở nhiệt độ cao (thanh trùng ở nhiệt độ hơn 100oC, sấy khô, xông khói);
- Bảo quản bằng phương pháp hóa học (ướp muối, đường; ngâm giấm; lên men);
c) Thực hiện tốt 10 nguyên tắc "vàng" phòng ngừa ngộ độc thực phẩm
- Chọn thực phẩm tươi sạch.
- Thực hiện "ăn chín, uống sôi"; ngâm kỹ, rửa sạch rau quả khi ăn sống.
- Thức ăn sống, chín phải để riêng; không dùng lẫn dụng cụ chế biến.
- Giữ dụng cụ, nơi chế biến luôn khô sạch.
- Rửa tay trước khi chế biến và trước khi ăn.
- Chế biến thức ăn bằng nước sạch.
- Che đậy, bảo quản cẩn thận thức ăn đã nấu chín.
- Ăn ngay thức ăn khi vừa nấu xong.
- Đun kỹ thức ăn trước khi dùng lại.
- Không ăn thức ăn ôi thiu
2. Hơn 700 người nhập viện vì ngộ độc thực phẩm
Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, trong tháng 4, cả nước xảy ra 10 vụ ngộ độc thực phẩm với 972 nạn nhân, 726 người nhập viện và 4 trường hợp tử vong.
Theo báo cáo từ các Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) địa phương, năm vụ xảy ra do vi sinh vật, hai vụ do độc tố tự nhiên (nấm độc, cây rừng), một vụ nghi do hóa chất và hai vụ không xác định được nguyên nhân.
Cơ quan chức năng bước đầu xác định 4 trường hợp tử vong do dùng rượu ngâm cây rừng tại Điện Biên và dùng nấm độc tại Lai Châu. Theo Cục ATVSTP, trong 4 tháng đầu năm, cả nước xảy ra 26 vụ ngộ độc thực phẩm với 1.332 người mắc, 980 người đi viện và 7 trường hợp tử vong.
Ông Trần Quang Trung, Cục trưởng Cục ATVSTP, cho biết, thời gian tới sẽ tăng cường công tác bảo đảm ATVSTP, phòng chống ngộ độc thực phẩm và bệnh truyền qua thực phẩm trong mùa hè. Cùng với đó, Cục sẽ chủ động theo dõi, cảnh báo nguy cơ mất an toàn thực phẩm.
Anh truy quét thực phẩm nhuộm màu độc hại
Chỉ trong tuần đầu của tháng 5, Cục tiêu chuẩn thực phẩm Anh (FSA) đã phát hiện hơn 60 loại thức ăn có chứa một chất nhuộm màu gây ung thư, phần lớn là các loại nước sốt cay và bánh đang được ưa chuộng.
Chất độc có tên là Para Red, có thành phần hóa học giống với Sudan I - một phụ gia nhuộm màu đỏ được sử dụng phổ biến trong nhuộm màu dung môi, sáp, xăng dầu, chất đánh bóng giầy dép và sàn nhà. Tuy nhiên, các thử nghiệm trên chuột cho thấy Sudan I có thể gây ung thư gan và bàng quang. Từ tháng 7/2003, tất cả các loại ớt khô xay được nhập khẩu từ Cộng đồng Châu Âu được quy định phải đi kèm chứng nhận đã qua thử nghiệm không có chất Sudan I.
Para Red có trong bột ớt được Công ty Premier Foods sử dụng để chế biến loại nước sốt có tên là Worcester. Nước sốt này sau đó được dùng cho hàng loạt thực phẩm khác như các loại súp và đồ ăn nhanh. Theo FSA, nguy cơ ung thư, nếu tính theo hàm lượng có trong bột ớt, thì "rất nhỏ".
FSA lần đầu tiên đưa ra khuyến cáo về các thực phẩm có chứa Para Red trên 35 sản phẩm vào ngày 5/5. Ngay hôm sau, 12 sản phẩm khác cũng được đưa vào danh sách "đen". Hôm qua, FSA đã thu hồi thêm 19 thực phẩm, trong đó có loại pa-tê nhãn hiệu Weight Watchers và Castle MacLellan.
Mặc dù nguy cơ phát triển ung thư do tiếp xúc với lượng nhỏ Para Red (Sudan I) là nhỏ, song người tiêu dùng vẫn được khuyên nên tránh xa những mặt hàng bị cấm. Các nhà hàng và cửa tiệm ăn nhanh cần kiểm tra nghiêm ngặt nguyên liệu chế biến.
Truy ra đầu mối chất tạo nạc
1,4 tấn sản phẩm bổ sung dùng trong chăn nuôi chứa chất tạo nạc của Trung Quốc đã bị Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường phát hiện tại kho của một công ty ở TP.HCM, từ đây phân phối đi các tỉnh.
Ngày 6-4, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường Bộ Công an (C49) cho biết vừa phát hiện 1,4 tấn sản phẩm bổ sung dùng trong chăn nuôi chứa chất tạo nạc tại kho của Công ty TNHH Hồng Triển, Khu công nghiệp Tân Tạo, Q.Bình Tân, TP.HCM.
Tại thời điểm kiểm tra, trong kho của công ty có 56 thùng sản phẩm nhãn hiệu Gold Protein Peptide (SSI) do Công ty WuXi Zhengda Poultry (Trung Quốc) sản xuất, mỗi thùng chứa 25 gói, trọng lượng mỗi gói 1kg.
Đã nhập hơn 3 tấn
Một trong 56 thùng hàng dán nhãn Gold Protein Peptide (SSI) do Trung Quốc sản xuất có chứa chất tạo nạc - Ảnh: CTV
Chất cấm tạo nạc đang kinh doanh như thuốc phiện
Chiều 6-4, làm việc với tỉnh Đồng Nai, ông Nguyễn Xuân Dương, phó cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NNPTNT), nói: “Một bộ phận đã làm giàu từ chất cấm trong chăn nuôi. Nó không phải như thuốc phiện nhưng gần như vậy vì người ta xem kinh doanh chất cấm là kế sinh nhai”.
Theo ông Dương, Đồng Nai là một địa bàn đặc thù, nhiều địa phương trung chuyển heo và địa bàn này hiện có đến 1,2 triệu con heo nên các ngành phải vào cuộc nhanh để kiểm soát chất cấm. Nói về tình hình sử dụng chất cấm trên địa bàn, ông Trần Văn Quang - phó chi cục trưởng Chi cục Thú y Đồng Nai - cho biết sau khi có thông tin về chất cấm, tháng 3-2012 đoàn kiểm tra đã lấy mẫu thức ăn, nước tiểu trên đàn heo thịt để xét nghiệm bằng phương pháp ELISA (định tính), phát hiện 20 mẫu dương tính và đang tiếp tục phân tích định lượng. Riêng trong năm 2011, chi cục lấy 93 mẫu thức ăn chăn nuôi tại cơ sở giết mổ, chăn nuôi, doanh nghiệp và đại lý thức ăn đã phát hiện 16 mẫu dương tính với chất cấm salbutamol.
Trước các thông tin về chất cấm sử dụng ở nhiều địa phương, ông Nguyễn Xuân Dương nói heo bị rớt giá làm thiệt hại cho người chăn nuôi ước tính 2.100-3.000 tỉ đồng. Ông Dương đề nghị Đồng Nai làm điểm, yêu cầu người sản xuất thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y, cơ sở chăn nuôi giết mổ viết cam kết nói không với chất cấm. “Khi viết cam kết với chính quyền, nhân dân sẽ cùng tham gia tố giác những người sử dụng chất cấm trong chăn nuôi qua đường dây nóng để cơ quan chức năng xử lý” - ông Dương nói.
Ông Dương cũng cho rằng việc công bố thông tin về chất cấm thì ngành nông nghiệp không giấu nhưng công bố phải xác thực. Ông dẫn chứng gần đây Đồng Nai lấy 25 mẫu phân tích ELISA đã cho kết quả dương tính, nhưng sau đó phân tích định lượng chỉ có 3/25 mẫu dương tính với chất cấm. “Số liệu qua phương pháp ELISA chỉ mới định tính nên cần phải định lượng mới cho kết quả xác đáng. Nếu không, khi công bố sẽ ảnh hưởng đến người chăn nuôi” - ông Dương đề nghị.
Quản lý chưa chặt
Ông Phạm Minh Báu - phó giám đốc Sở NNPTNT Đồng Nai - cho hay ngành chăn nuôi Đồng Nai đã từng trả giá quá lớn, vì vậy, “vấn đề đặt ra là chúng ta đang có lỗi gì trong công tác quản lý?... Đã nói chất cấm phải cấm hết chứ sao ngành nông nghiệp cấm, còn ngành y tế không cấm triệt để các chất roctapamine, salbutamol, clenbuterol. Còn nói sử dụng chất này trong thức ăn, người sử dụng bị cái gì, tác động đến con người ra sao thì chưa thấy nói cụ thể”.
Ông Huỳnh Cao Hải, phó giám đốc Sở Y tế Đồng Nai, cho hay chưa có văn bản nào cấm sử dụng thuốc cho người lại sử dụng cho gia súc, nên có tình trạng nguyên liệu dược hết hạn dùng cho người thường đem làm nguyên liệu cho gia súc nên cũng là kẽ hở. Ông Hải kiến nghị Bộ NNPTNT có ý kiến với Bộ Y tế xem lại các chất được sử dụng trong lĩnh vực dược nhưng cấm trong chăn nuôi, đồng thời phải quản lý chặt chẽ nguồn nguyên liệu dược nhập khẩu.
Thứ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Thị Xuân Thu khẳng định: “Đã nói là chất cấm thì không cho sử dụng bất cứ hàm lượng nào. Hiện nay có hai nghi vấn lớn nhất là tỉ lệ chất cấm nằm trong thức ăn chăn nuôi và cả thuốc thú y. Do vậy chúng tôi đề nghị Đồng Nai phối hợp với thanh tra, công an truy tìm các đầu mối để truy cứu trách nhiệm những đầu mối, nguồn gốc đưa chất cấm vào thị trường”. Cũng theo bà Thu, Bộ NNPTNT lo ngại câu chuyện thương lái tác động đến người nuôi để sử dụng chất cấm, sau đó mua giá cao, xuất chuồng sớm có lợi nên người nuôi nghe theo. “Thương lái xúi sử dụng chất cấm thì ai quản lý nên Đồng Nai cũng nhờ đến công an để truy tìm các đầu mối này, vừa tuyên truyền cho người dân phòng ngừa” - bà Thu đề nghị.
Kon Tum: 3 làng ngộ độc thực phẩm sau 1 đám tang
TT Y tế TP Kon Tum đã tiến hành tiêu trùng khử độc khu vực bị ngộ độc và tiến hành cấp phát thuốc cho người dân 03 làng đồng bào DTTS thiểu số trị nôn, tiêu chảy.
 |
Người dân đang được cấp phát thuốc |
Cách đây 1 tuần, gần 250 người dân ở 3 làng Plei Tơ Nghia, Plei Đôn (P.Quang Trung) và làng Kon Rờ Bàng (xã Vinh Quang) đều thuộc TP Kon Tum, tỉnh Kon Tum, đồngloạt bị nôn mửa, tiêu chảy sau khi ăn uống tại 1 đám tang.
Bác sĩ Võ Thành, Giám đốc Trung tâm y tế thành phố nhận định: Đây là một vụ ngộ độc thực phẩm! Nguyên nhân ban đầu là do trong 1 tuần qua trong làng Plei Tơ Nghia có một đám cưới và sau đó là một đám ma. Gia đình có việc đã mổ heo, chế biến một số món ăn quen thuộc của đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ đãi khách, cùng với đồ uống là rượu ghè. Ngay trong buổi tối và những ngày tiếp theo, gần 250 người dân tham gia ăn uống bị nôn mửa, tiêu chảy.
Cũng tại tỉnh Kon Tum thì trong ngày hôm qua (22/3), một vụ ngộ độc thực phẩm khác cũng đã xảy ra tại Trường Tiểu học Võ Thị Sáu, xã Hơ Moong, huyện Sa Thầy. Sau khi ăn cơm trưa, trên 70 học sinh của trường có triệu chứng cồn cào đau bụng và nôn mửa. Tất cả các em được đưa đi cấp cứu kịp thời tại cơ sở y tế.
300 người bị ngộ độc thực phẩm có thể do vi sinh vật
Sáng nay 14.4, một cán bộ Trung tâm an toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Sơn La cho biết, rất có thể những người ăn cỗ đám cưới tại bản Hùn bị ngộ độc do vi sinh vật. Theo cán bộ này, qua điều tra, rất có thể những người bị ngộ độc đã ăn phải thực phẩm để quá lâu mà không bảo quản. “Vẫn thịt bò đó, những người ăn trước lại không bị làm sao. Trong khi những người ăn cỗ hôm sau thì lại bị ngộ độc”, cán bộ này nói.
Trước đó, sáng 13.4, khoảng 300 người ở Sơn La phải nhập viện sau khi ăn cỗ đám cưới tại một gia đình ở bản Hùn, xã Chiềng Cọ (TP.Sơn La, tỉnh Sơn La) vào trưa 12.4. Một cán bộ Trung tâm an toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Sơn La cho biết, đây là vụ ngộ độc thực phẩm lớn nhất từ trước đến nay ở tỉnh. Mâm cỗ tại đám cưới có rượu, thịt bò của gia đình tự sản xuất; thịt lợn, gà, rau mua ở chợ. Khoảng 12 giờ trưa 12.4 bắt đầu ăn cỗ, đến 14-15 giờ ăn xong về nhà. Đến khoảng 2 giờ sáng 13.4, nhiều người ăn cỗ có biểu hiện nôn mửa, nhức đầu, đau bụng nên lập tức được đưa đi cấp cứu. Theo các bác sĩ trực tiếp điều trị, các bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, tiêu chảy do ngộ độc thức ăn. Các bác sĩ đã truyền nước, xử lý tẩy độc trong cơ thể bệnh nhân.
Sáng nay 14.4, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Sơn La cho biết, số bệnh nhân nhập viện do ngộ độc thực phẩm tại đám cưới tại bản Hùn, xã Chiềng Cọ (TP.Sơn La) tiếp tục tăng lên. Theo thống kê sơ bộ, hiện tại có khoảng gần 200 người đang phải điều trị tích cực tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Bệnh viện đa khoa tỉnh đang quá tải do bệnh nhân nhập viện quá đông. Người có biểu hiện nặng nhất là bà Cà Thị Muôn (77 tuổi), do tuổi cao, sức yếu nên bà có biểu hiện ngộ độc nặng hợn. Ngoài ra, còn có cháu bé mới 7 tháng tuổi cũng bị ngộ độc. Hiện nguyên nhân dẫn đến vụ ngộ độc thực phẩm tập thể vẫn đang tiếp tục được khẩn trương làm rõ.
Công đoạn chế biến vịt quay
Vịt, cụ thể là vịt quay là một món ăn được tiêu thụ khá mạnh vào dịp hè bởi dân gian ta vẫn cho rằng ăn vịt mát. Tuy nhiên ít ai biết được rằng để có được một miếng thịt đến với người tiêu dùng, các chủ quán bán hàng đã chế biến như thế nào?
Hãy cùng đột nhập vào một cơ sở như thế để biết được các công đoạn của việc làm món vịt quay:
 |
Sau khi được giết và làm sạch lông, vịt được chất đống trong các thùng nhựa như thế này |
 |
Để cho nhanh và tiện, các công đoạn chế biến cũng như tẩm ướp đều được chủ quán
làm bằng tay |
 |
Vì không gian chật hẹp nên tiện đâu là chủ quán xiên vịt luôn tại đó. |
 |
Vịt được để cùng với vô số những bát đĩa bẩn khác |
 |
Tường bếp cũng được tận dụng triệt để làm nơi treo nồi và bát đĩa |
 |
Bất chấp ở ngay dưới đó là cơm, bún bán cho khách hàng |
 |
Chiếc thớt dùng để thái chung cả thịt sống lẫn thịt chín |
 |
Thậm chí là nơi đánh tiết canh |
 |
Tạp nham như vậy nên thật dễ hiểu vì sao đây là nơi ưa thích của ruồi và nhặng |
 |
Đáy nồi nước dùng đen kít |
 |
Bát đĩa bẩn thì vứt lung tung |
 |
Chẳng hiểu có mấy người đủ dũng cảm nếm thử một miếng thịt sau khi chứng kiến những hình ảnh trên?
Lại có tử vong do ngộ độc thực phẩm
Theo Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP), từ đầu tháng 4-2012 đến nay, cả nước đã xảy ra 10 vụ ngộ độc thực phẩm khiến 726 người phải nhập viện, 4 trường hợp tử vong.Phần lớn các vụ ngộ độc là do thực phẩm nhiễm vi sinh vật. Điển hình như vụ ngộ độc tập thể xảy ra trong một đám cưới ngày 12-4, tại bản Hùn, xã Chiềng Cọ, thành phố Sơn La do thực phẩm nhiễm vi khuẩn Staphylococcus aureus làm hơn 300 người mắc và phải nhập viện. Vụ khác, ngày 16-4, khiến hơn 200 công nhân của Công ty Dream Mekong thuộc xã An Cư, huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang bị ngộ độc…
Cục ATVSTP khuyến cáo người dân lựa chọn thực phẩm tươi, sạch; thực hiện "ăn chín, uống sôi", rửa sạch, gọt vỏ rau quả trước khi sử dụng; bảo quản thức ăn đúng cách sau khi nấu chín; đun kỹ lại thức ăn cũ trước khi sử dụng; không để chung, sử dụng chung dụng cụ với thực phẩm sống và chín; rửa sạch tay trước khi chế biến thực phẩm...
Cảnh báo ngộ độc thực phẩm tập thể trong thời tiết mùa hè
Ngày 7/5, Cục ATVSTP cho biết, trong thời gian qua, trên địa bàn cả nước vẫn xảy ra một số vụ ngộ độc thực phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
Theo thống kê chưa đầy đủ của Cục ATVSTP từ đầu tháng 4/2012 đến nay, cả nước đã xảy ra 10 vụ ngộ độc thực phẩm làm 972 người mắc, trong đó có 726 người phải nhập viện và đã có 4 trường hợp tử vong. Phần lớn các vụ ngộ độc xảy ra với quy mô nhiều người mắc, nguyên nhân chủ yếu gây ngộ độc là do thực phẩm nhiễm vi sinh vật.
Phần mềm QLNDTP-2011 “Quản lý ngộ độc thực phẩm trên toàn quốc”
QLNDTP-2011 là công cụ ứng dụng CNTT vào công tác quản lý các vụ ngộ độc thực phẩm trên toàn quốc. Phần mềm được xây dựng với những công nghệ mới nhất của ORACLE dựa trên tiêu chí đơn giản, thân thiện nên người dùng không cần biết nhiều về máy vi tính vẫn nhanh chóng sử dụng thành thạo phần mềm. Phần mềm giúp tự động hóa từ khâu báo cáo các vụ ngộ độc, quản lý và lập báo cáo thống kê... giúp cung cấp thông tin nhanh chóng, thuận tiến và tạo điều kiện cho việc đưa ra quyết định tức thời. Xây dựng một kho CSDL về các vụ ngộc độc thực phẩm trên toàn quốc.
 |
Ảnh minh họa (nguồn Internet) |
Trong giai đoạn thời tiết đang chuyển sang mùa hè như hiện nay, nguy cơ xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm, các dịch bệnh truyền qua thực phẩm, đặc biệt trong các bữa tiệc đông người là rất cao do thời tiết khí hậu thuận lợi cho vi sinh vật phát triển sinh độc tố hoặc làm hư hỏng thực phẩm.
Để đảm bảo ATVSTP, Cục ATVSTP khuyến cáo người dân cần thực hiện lựa chọn và chế biến thực phẩm an toàn: Lựa chọn thực phẩm tươi, sạch, an toàn; Thực hiện “ăn chín, uống sôi”; Không để chung, sử dụng chung dụng cụ giữa thực phẩm sống và chín; Bảo đảm dụng cụ, nơi chế biến thực phẩm phải sạch sẽ, hợp vệ sinh; Tuyệt đối không sử dụng thực phẩm ôi, thiu, mốc hỏng; Sử dụng nguồn nước sạch, an toàn trong chế biến thực phẩm.
Ngộ độc thực phẩm, 20 người nhập viện
Chiều 26.5, Bệnh viện đa khoa Cửa Đông (TP.Vinh, Nghệ An) tiếp nhận 20 bệnh nhân là cán bộ, nhân viên của Công ty TNHH tư vấn y dược quốc tế (Hà Nội) đi du lịch tại Nghệ An, đến cấp cứu trong tình trạng đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy.
Chị Nguyễn Thị Quyên (29 tuổi), thành viên của đoàn này cho biết, sáng 26.5 đoàn ăn sáng tại một khu du lịch thuộc H.Nghi Lộc, Nghệ An với các món: giò bò, bánh bao, trứng vịt lộn, salad dưa chuột, cơm rang, trứng rán, cháo lươn... Trên đường đi Nam Đàn thì mọi người có biểu hiện đau bụng, buồn nôn và trưa cùng ngày phải nhập viện. Đến chiều tối, sau khi được điều trị, sức khỏe các bệnh nhân đã ổn định. Trung tâm y tế dự phòng Nghệ An chiều qua đã lấy mẫu bệnh phẩm để làm rõ nguyên nhân gây ngộ độc.
Ngộ độc thực phẩm: Đừng để "biết rồi... nói mãi"
Từ xưa, các cụ ta đã dạy “bệnh tòng khẩu nhập”, ý nói bệnh tật là do từ miệng mà vào. Điều này vẫn còn nguyên giá trị khi hiện nay do ý thức, nhận thức của người sản xuất không đầy đủ về vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) đã khiến nhiều loại thực phẩm trở thành hiểm họa đối với người dùng.
Chưa bao giờ vấn đề VSATTP lại được người dân quan tâm như hiện nay. Nguy cơ xảy ra ngộ độc thực phẩm có thể xảy ra ở bất cứ đâu và từ nhiều khâu: Từ trồng trọt, chăn nuôi đến chế biến, bảo quản, vận chuyển... Trong khi đó nguồn thực phẩm tiêu thụ ở tỉnh từ tự cung tự cấp đến việc được đưa về tỉnh từ nhiều tỉnh, thành trong cả nước và của nước ngoài… trong đó nhiều sản phẩm rau, củ, quả, thịt, cá, trứng, đồ uống… không có nguồn gốc rõ ràng. Thời gian qua, việc ngộ độc thực phẩm xảy ra ở nhiều nơi, từ bếp ăn tập thể, đám cưới, quán ăn, đến gia đình. Năm 2011, trên địa bàn toàn tỉnh đã xảy ra nhiều trường hợp ngộ độc thực phẩm.
Đáng lưu ý là vụ ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng xảy ra tại bếp ăn Công ty SungWoon, tại Cụm công nghiệp Đồng Lạng, huyện Phù Ninh đã làm cho 114 công nhân ngộ độc. Sau khi các cơ quan chức năng vào cuộc, nguyên nhân chính được xác định là do ngộ độc Histamin trong cá nục đông lạnh mà các công nhân đã ăn phải. Ngoài ra, trong năm 2011 còn có 197 ca ngộ độc khác. Tuy nhiên so với năm 2011, đã giảm 183 ca và rất may không có trường hợp nào tử vong. Còn trong năm 2012, tình hình ngộ độc thực phẩm trên địa bàn cũng diễn ra ở một số nơi, điển hình là ở Cẩm Khê. Trong hai ngày gần nhau của tháng 4, hai đám cưới ở hai xã liền kề là Tuy Lộc và Phương Xá đã xảy ra 2 vụ ngộ độc thực phẩm khiến cho gần 40 người mắc sau khi ăn tiệc cưới.
Trước tình hình bức bách về VSATTP và để tăng cường đảm bảo VSATTP nhằm giảm thiểu các vụ ngộ độc thực phẩm, năm qua, trên địa bàn toàn tỉnh đã thành lập 306 đoàn kiểm tra VSATTP, trong đó có 291 đoàn liên ngành và 15 đoàn chuyên ngành. Trong số 6.164 cơ sở được kiểm tra, đoàn kiểm tra đã phát hiện 1.211 cơ sở không đạt yêu cầu, chiếm 19,6% số cơ sở kiểm tra. Các nơi chưa đạt yêu cầu chủ yếu là do chưa đảm bảo điều kiện vệ sinh cơ sở, vệ sinh trang thiết bị, người tiếp xúc với thực phẩm chưa khám sức khỏe định kỳ… các đoàn đã tiến hành xử lý 1.084 cơ sở vi phạm trong đó đình chỉ hoạt động 2 cơ sở, cảnh cáo 111 cơ sở và nhắc nhở 1.041 cơ sở. Tuy nhiên, tổng số tiền phạt của 16 cơ sở bị phạt chưa đầy 11 triệu đồng, nên sức răn đe còn hạn chế.
Cùng với việc thanh kiểm tra, công tác kiểm nghiệm thực phẩm cũng đã được ngành y tế quan tâm. Trong năm qua đã kiểm nghiệm 3.241 mẫu thực phẩm các loại và phát hiện 50 mẫu không đạt tiêu chuẩn. Trong các loại thực phẩm không đạt tiêu chuẩn có tới 33 mẫu giò nạc, chả quế, bún, bánh tẻ dương tính với hàn the; 5 mẫu dầu ăn, mỡ dương tính với độ ôi khét và 3 mẫu dấm ăn dương tính với axit vô cơ.
Việc quản lý VSATTP theo quy định của Luật An toàn thực phẩm thì có 3 ngành đóng vai trò chính đó là y tế, công thương và nông nghiệp -PTNT. Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp-PTNT, trên địa bàn toàn tỉnh hiện có 1.473 cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư NLN và 292 cơ sở sản xuất, sơ chế, chế biến nông lâm, thủy sản, thực phẩm có đăng ký kinh doanh.
Ngoài ra, còn có sự tham gia số lượng lớn các gia đình và các cơ sở sản xuất có quy mô nhỏ lẻ, phân tán. Trong năm 2011 và quý I năm 2012, ngành nông nghiệp - PTNT tỉnh đã tiến hành thanh kiểm tra 631 cơ sở, trong đó đã phát hiện 8 trường hợp/472 lượt cửa hàng, đại lý buôn bán thuốc bảo vệ thực vật vi phạm; 3 trường hợp/46 lượt kiểm tra không đạt tiêu chuẩn và không đủ điều kiện cấp chứng nhận kinh doanh; 1 cơ sở sản xuất, kinh doanh phân bón không đạt tiêu chuẩn. Trong thanh kiểm tra chất lượng VSATTP nông, lâm, thủy sản đã yêu cầu dừng sản xuất đối với 14 cơ sở chế biến chè. Trong hai đợt lấy mẫu phân tích của năm 2011, đã phát hiện 10 mẫu rau quả có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, trong đó có 6 mẫu có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng an toàn cho phép.
Trong Tháng hành động vì chất lượng VSATTP năm 2012, các đoàn đã thanh kiểm tra 3.467 cơ sở và kiểm nghiệm 229 mẫu thực phẩm và đã phát hiện 6 mẫu dương tính với hàn the và 3 mẫu dương tính với hóa chất bảo vệ thực vật. Các đoàn đã xử lý hành chính 130 cơ sở, trong đó phạt tiền 123 cơ sở với số tiền trên 83 triệu đồng, buộc tiêu hủy 29 sản phẩm của 7 cơ sở, tịch thu 50 kg mì chính giả, 60 kg tăm cay Trung Quốc.
Từ thực tế trên cho thấy, công tác VSATTP đang đặt ra nhiều vấn đề về công tác quản lý. Để đảm bảo sức khỏe cho nhân dân, tại kỳ họp trực tuyến về công tác VSATTP vào cuối tháng 4 vừa qua, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân yêu cầu trong thời gian tới cần tập trung vào công tác tuyên truyền và giáo dục vận động để người sản xuất nói không với trồng rau không an toàn và thay đổi hành vi mua bán và sử dụng phụ gia thực phẩm bị cấm tại các khu chợ, không tổ chức giết mổ gia súc, gia cầm nếu chưa đảm bảo VSATTP. Cùng đó phải tổ chức kiểm soát VSATTP ở bếp ăn tập thể chặt chẽ hơn, có hướng dẫn và có lộ trình kiểm tra bếp ăn tại các khu công nghiệp, từ đó kiểm soát VSATTP thực phẩm đầu vào, tránh ngộ độc tập thể. Đồng thời khẩn trương ban hành danh mục những chất cấm không được sử dụng trong thực phẩm và chăn nuôi.
Ngộ độc thực phẩm, 20 người nhập viện
Chiều 26.5, Bệnh viện đa khoa Cửa Đông (TP.Vinh, Nghệ An) tiếp nhận 20 bệnh nhân là cán bộ, nhân viên của Công ty TNHH tư vấn y dược quốc tế (Hà Nội) đi du lịch tại Nghệ An, đến cấp cứu trong tình trạng đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy.
Chị Nguyễn Thị Quyên (29 tuổi), thành viên của đoàn này cho biết, sáng 26.5 đoàn ăn sáng tại một khu du lịch thuộc H.Nghi Lộc, Nghệ An với các món: giò bò, bánh bao, trứng vịt lộn, salad dưa chuột, cơm rang, trứng rán, cháo lươn... Trên đường đi Nam Đàn thì mọi người có biểu hiện đau bụng, buồn nôn và trưa cùng ngày phải nhập viện. Đến chiều tối, sau khi được điều trị, sức khỏe các bệnh nhân đã ổn định.
Trung tâm y tế dự phòng Nghệ An chiều qua đã lấy mẫu bệnh phẩm để làm rõ nguyên nhân gây ngộ độc.
Ngộ độc thực phẩm, 7 trường hợp tử vong
Bốn tháng đầu năm, cả nước xảy ra 26 vụ ngộ độc thực phẩm với 1.332 người mắc, 980 người đi viện và 7 trường hợp tử vong.
4 tháng đầu năm, 1.332 người bị ngộ độc
Theo thông tin từ Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế), trong tháng 4, cả nước xảy ra 10 vụ ngộ độc thực phẩm với 972 nạn nhân, 726 người nhập viện và 4 trường hợp tử vong. Trong 4 tháng đầu năm, cả nước xảy ra 26 vụ ngộ độc thực phẩm với 1.332 người mắc, 980 người đi viện và 7 trường hợp tử vong.
Các Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) địa phương báo cáo năm vụ xảy ra do vi sinh vật, hai vụ do độc tố tự nhiên (nấm độc, cây rừng), một vụ nghi do hóa chất và hai vụ không xác định được nguyên nhân. Ông Trần Quang Trung, Cục trưởng Cục ATVSTP, cho biết, thời gian tới sẽ tăng cường công tác bảo đảm ATVSTP, phòng chống ngộ độc thực phẩm và bệnh truyền qua thực phẩm trong mùa hè. Cùng với đó, Cục sẽ chủ động theo dõi, cảnh báo nguy cơ mất an toàn thực phẩm.
Ăn cơm tập thể, ăn bún bị ngộ độc
Chiều 22/3, hơn 70 học sinh trường tiểu học Võ Thị Sáu ở xã Hơ Moong, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum, phải nhập viện với các triệu chứng nghi ngộ độc sau bữa cơm trưa tại trường. Theo lãnh đạo Phòng giáo dục đào tạo huyện Sa Thầy, các em là học sinh bán trú. Sau khi ăn cơm trưa tại trường gồm trứng, thịt và đậu khuôn, hàng loạt em lần lượt có triệu chứng đau bụng, nôn mửa... Các em được đưa đi cấp cứu tại Trung tâm y tế huyện Sa Thầy. Riêng trường hợp em A Loen phải chuyển đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Kon Tum. Công an huyện Sa Thầy đang điều tra nguyên nhân vụ việc. Dự đoán ban đầu, có thể các em bị ngộ độc thực phẩm sau bữa cơm trưa tại trường.
Cũng do thực phẩm ở bếp ăn tập thể không đảm bảo, một vụ ngộ độc thực phẩm tập thể lại vừa xảy ra ở xã Tuy Lộc, huyện Cẩm Khê, Phú Thọ đã khiến 17 người phải nhập viện. Trong số các nạn nhân, bảy người phải nằm điều trị tại Bệnh viện đa khoa huyện Cẩm Khê, bốn người điều trị tại trạm y tế xã và sáu người được điều trị tại cộng đồng.
Ông Lê Quang Thọ, Phó Giám đốc Sở y tế Phú Thọ cho biết, vụ ngộ độc xảy ra ngày 23/4 tại một gia đình ở xã Tuy Lộc khi tổ chức lễ ăn hỏi cho con. Sau khi ăn xong, nhiều người kêu đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy và sốt cao. Còn tại Nghệ An, sau bữa ăn trưa, hơn 200 công nhân của Nhà máy dệt may Haivina Kim Liên (xã Nam Giang, huyện Nam Đàn, Nghệ An), đồng loạt kêu đau đầu, chóng mặt, đau bụng, nôn mửa dữ dội, một số người ngất xỉu trong nhà vệ sinh.
Ngay lập tức các công nhân được đưa đến bệnh viện huyện Nam Đàn, Hưng Nguyên. Số lượng người nhập viện một lúc lên đến 200 người khiến các cơ sở này quá tải, phải nằm giường đôi, giường ba. Không chỉ do ăn cơm tập thể, sau khi ăn bún, 11 thanh niên chặt mía thuê, quê ở xã Ba Cung, huyện miền núi Ba Tơ (Quảng Ngãi) bị nôn ói, tiêu chảy liên tục phải nhập viện cấp cứu.
Bác sĩ Đinh Thị Quế, Trưởng khoa Nội - Nhi lây thuộc Trung tâm y tế huyện Ba Tơ cho biết đây là vụ ngộ độc tập thể lớn nhất từ đầu năm đến nay tại huyện Ba Tơ. Theo lời bệnh nhân, trong lúc đi chặt mía thuê ở xã Phổ Phong, họ rủ nhau vào quán ăn bún. Chị Phạm Thị Còi (một người bị ngộ độc) kể lại: “Sau khi ăn xong, tất cả chúng tôi cảm thấy đau bụng dữ dội, tiêu chảy nhiều lần nên được người dân địa phương đưa đến Trung tâm y tế huyện Ba Tơ cấp cứu”