Ngày 9/12/2011, tại Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội đã diễn ra phiên họp giải trình của Bộ Y tế về tổ chức bộ máy ngành y tế. Dự phiên họp có Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng, Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội Trương Thị Mai, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến và đại diện lãnh đạo các bộ, ngành liên quan.
Bước đầu đã khắc phục được những tồn tại, bất cập
Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, giai đoạn 2005-2008, cơ cấu tổ chức bộ máy của ngành y tế thực hiện theo Nghị định số 171/2004/NĐ-CP, Nghị định số 172/2004/NĐ-CP và Thông tư liên tịch số 11/2005/TTLT-BYT-BNV. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện đã bộc lộ một số bất cập, đó là việc hướng dẫn có 2 đơn vị sự nghiệp y tế ở cấp huyện là bệnh viện huyện và trung tâm y tế dự phòng huyện đã dẫn đến việc đồng loạt chia tách trung tâm y tế huyện thành bệnh viện huyện và trung tâm y tế dự phòng trong khi nhiều nơi không xem xét đến các điều kiện để đảm bảo hoạt động dẫn đến nhiều huyện nhân lực y tế chủ yếu tập trung ở bệnh viện huyện, thiếu trầm trọng nhân lực làm việc tại trung tâm y tế dự phòng. Ngoài ra, việc quy định phòng y tế quản lý trạm y tế xã, phường, thị trấn không phát huy hiệu quả vì hạn chế điều kiện và năng lực của phòng y tế.
Từ năm 2008 đến nay, khắc phục những tồn tại, bất cập trên, liên Bộ Y tế - Nội vụ ban hành Thông tư liên tịch số 03/2008/TTLT-BYT-BNV với điểm mới là thành lập 2 tổ chức trực thuộc Sở Y tế là Chi cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình và Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm, đồng thời chuyển việc quản lý trạm y tế xã, phường, thị trấn từ phòng y tế về trung tâm y tế huyện để tăng hiệu quả trong quản lý, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân ngay tại cộng đồng. Quy định mô hình trung tâm y tế là đơn vị sự nghiệp được thành lập thống nhất ở tuyến huyện; trạm y tế xã, phường, thị trấn là đơn vị chuyên môn kỹ thuật thuộc trung tâm y tế huyện.
Sau 3 năm triển khai thực hiện Thông tư liên tịch số 03, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, trên phạm vi toàn quốc đã có trung tâm y tế huyện được thành lập, 90,5% tỉnh có trạm y tế xã thuộc trung tâm y tế huyện quản lý.
 |
Cần đầu tư vào các trạm y tế nhằm nâng cao các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân
tại cộng đồng. Ảnh: Chí Cường |
Cần tăng cường đầu tư cho y tế cơ sở
Kiến nghị giải pháp trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến đề nghị Nhà nước cần tiếp tục đầu tư và có chính sách phù hợp đối với trung tâm y tế huyện và trạm y tế vì đây là những nơi sát dân, ít có cơ hội xã hội hóa. Bộ Y tế sẽ tham mưu với Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về sự cần thiết phải ban hành văn bản để điều chỉnh về toàn bộ các vấn đề có liên quan đến vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức và nhân sự của y tế cơ sở. Đề xuất với Chính phủ ban hành Nghị định quy định về hệ thống đơn vị sự nghiệp y tế công lập. Bên cạnh đó, Bộ cũng sẽ đề nghị sửa đổi, bổ sung Khoản 4, Điều 102 Luật Tổ chức Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân. Nội dung “Quản lý các trung tâm y tế huyện, trạm y tế” thay bằng “Quản lý nhà nước đối với các đơn vị y tế trên địa bàn huyện” để phù hợp với chức năng quản lý nhà nước của Ủy ban Nhân dân cấp huyện theo phân cấp…
Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng đánh giá cao nỗ lực của ngành y tế trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe nhân dân. Phó Chủ tịch Tòng Thị Phóng đề nghị cần đánh giá cụ thể hiệu lực các văn bản đã được ban hành, tính đồng bộ của các văn bản, cũng như đánh giá cụ thể chức năng trung tâm y tế huyện ở các vùng miền khác nhau, trong đó nêu rõ những thuận lợi, khó khăn để xem vấn đề nào cần phải giải quyết ưu tiên. Đồng thời Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội cần tiếp tục có cuộc họp với Bộ Nội vụ về cơ cấu tổ chức bộ máy ngành y tế.
Đồng chí Trương Thị Mai, Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội đã ghi nhận báo cáo phân tích đánh giá của Bộ Y tế là sát và cụ thể, đồng thời đề nghị ngành y tế tiếp tục có sự hoàn thiện và có báo cáo bổ sung hoàn chỉnh về tổ chức, bộ máy ngành y tế và đề xuất mô hình y tế cơ sở cho phù hợp.