Được sự giúp đỡ Dự án Hỗ trợ y tế các tỉnh Bắc Trung Bộ của Ngân hàng Thế giới (WB). Trong hoạt động xây dựng cơ bản, tỉnh Thừa Thiên Huế sẽ được cấp vốn đầu tư 18.663.735.000 đồng để xây dựng cơ sở vật chất cho 4 trung tâm y tế dự phòng huyện Phong Điền, Hương Trà, Phú vang và Phú Lộc để nâng cao công tác y tế dự phòng tại các địa phương trong thời gian đến.
Theo các nghiên cứu, đánh giá gần đây ghi nhận tỷ lệ những bệnh lây nhiễm và các bệnh không lây nhiễm ở các tỉnh Bắc Trung Bộ còn khá cao, trong đó có tỉnh Thừa Thiên Huế nhưng hệ thống y tế dự phòng trong nhiều năm qua chưa được đầu tư phát triển tương xứng. Ngoài cơ sở vật chất có nhiều khó khăn, cán bộ làm công tác thuộc hệ y tế dự phòng còn thiếu về số lượng và yếu về chất lượng. Với đặc thù địa bàn rộng, có nhiều huyện miền núi, dân cư thưa thớt, sự đi lại cách trở... nên các hoạt động y tế dự phòng tại các tỉnh Bắc Trung Bộ nói chung và tỉnh Thừa Thiên Huế nói riêng vẫn còn nhiều hạn chế.
Theo mô hình mới, các trung tâm y tế dự phòng tuyến huyện của các tỉnh Bắc Trung Bộ hiện nay còn gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều trung tâm mới được chia tách, đội ngũ cán bộ còn thiếu và chưa ổn định. Cơ sở vật chất nhiều nơi chưa có, phải sử dụng nhờ cơ sở vật chất của bệnh viện hoặc các đơn vị khác, trang thiết bị và kinh phí đầu tư cho các hoạt động y tế dự phòng còn hạn chế. Cơ chế phối hợp và triển khai thực hiện nhiệm vụ công tác trên địa bàn huyện chưa được đồng bộ và ổn định, nhất là mối quan hệ với phòng y tế huyện và các trạm y tế xã, phường, thị trấn. Do thiếu nhân lực, nguồn kinh phí, phương tiện và cơ chế làm việc nên các hoạt động về y tế dự phòng ở tuyến huyện hiện nay đang gặp rất nhiều khó khăn và cần được hỗ trợ.
Theo Nghị định số 172 của Chính phủ, nay được sửa đổi là Nghị định số 14; trung tâm y tế dự phòng huyện là một tổ chức được cấu thành từ tổ chức của trung tâm y tế huyện. Trung tâm y tế dự phòng huyện có nhiệm vụ chính là phòng chống dịch bệnh, quản lý sức khỏe sinh sản, quản lý sức khỏe trẻ em, quản lý triển khai các chương trình mục tiêu y tế quốc gia như dinh dưỡng, tiêm chủng mở rộng... Trong thời gian qua, phải khẳng định và thừa nhận rằng vai trò hoạt động y tế dự phòng tuyến huyện đã đóng góp nhiệm vụ rất lớn vào các chỉ số sức khỏe và bệnh tật của cộng đồng người dân. Chính vì vậy, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 18; trong đó có nêu rõ kinh phí đầu tư cho các hoạt động y tế dự phòng chiếm 30% tổng ngân sách chi cho y tế.
Nhu cầu đầu tư cho hệ thống y tế dự phòng huyện rất lớn trong khi các địa phương chưa có nguồn vốn đầu tư hỗ trợ. Qua khảo sát thực trạng hiện nay cho thấy các trung tâm y tế dự phòng huyện của các tỉnh Bắc Trung Bộ, trong đó có tỉnh Thừa Thiên Huế chưa có cơ sở hạ tầng, trang thiết bị hoạt động thiếu thốn nhiều và thiếu cả về cán bộ y tế... Vì vậy vấn đề này đã tạo nhiều khó khăn trong việc thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn cần thiết nhưng trên thực tế chưa có một nguồn vốn nào đầu tư thích ứng cho hệ thống y tế dự phòng tuyến huyện. Do đó, việc đầu tư cho trung tâm y tế dự phòng huyện đang là một vấn đề cấp bách và ưu tiên của các tỉnh hiện nay về cả cơ sở hạ tầng, trang thiết bị hoạt động và cán bộ y tế.
Dự án Hỗ trợ y tế các tỉnh Bắc Trung Bộ từ nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới (WB), trong đó có tỉnh Thừa Thiên Huế sẽ giúp giải quyết những khó khăn tồn tại trên thực tiễn. Mục tiêu của dự án về lĩnh vực này là hỗ trợ để cải thiện chất lượng dịch vụ y tế, vì vậy không thể tập trung toàn bộ nguồn lực để hỗ trợ cho toàn bộ hệ thống y tế dự phòng huyện mà sẽ hỗ trợ cân đối giữa hệ điều trị tại bệnh viện và hệ y tế dự phòng. Do nguồn lực của dự án có hạn nên việc lựa chọn các huyện được hỗ trợ căn cứ vào tiêu chí huyện nghèo, có khó khăn, thường xuyên xảy ra thiên tai, dịch bệnh... Các huyện còn lại của tỉnh sẽ tìm kiếm các nguồn tài trợ khác hoặc bằng ngân sách của chính phủ.
Về nội dung đầu tư, Bộ Y tế đã ban hành mô hình, tiêu chuẩn, thiết bị trung tâm y tế dự phòng tuyến quận, huyện, thành phố trực thuộc tỉnh. Theo đó, danh mục trang thiết bị và mô hình thiết kế cho các trung tâm y tế dự phòng huyện có các mô hình để chọn lựa phù hợp.
Về đầu tư xây dựng cơ bản, theo nguyên tắc lựa chọn các huyện đã có mặt bằng xây dựng, không liên quan đến việc đền bù và tái định cư; chỉ đầu tư quy mô xây dựng khối nhà hành chính, khối nhà hoạt động chuyên môn để tiếp nhận trang thiết bị và triển khai các hoạt động chuyên môn của trung tâm y tế dự phòng huyện. Hai khối nhà hành chính và hoạt động chuyên môn này phải nằm trong quy hoạch tổng thể của trung tâm y tế cùng với các khối nhà khác sau này được đầu tư từ địa phương hoặc ngân sách của chính phủ, tạo thành một trung tâm hoàn chỉnh, tránh tình trạng phá bỏ hoặc không đồng nhất về quy hoạch giữa các khối nhà của trung tâm.
Theo nguyên tắc đầu tư này, trên cơ sở đề xuất của các tỉnh phù hợp với quy hoạch đầu tư xây dựng các trung tâm y tế dự phòng huyện. Dự án Hỗ trợ y tế các tỉnh Bắc Trung Bộ sẽ đầu tư xây dựng khối nhà chuyên môn gồm các khoa chuyên môn và khối đào tạo-chỉ đạo ngành với quy mô diện tích xây dựng cho mỗi trung tâm y tế dự phòng huyện khoảng 600 m2. Các hạng mục còn lại sẽ được đầu tư bằng các nguồn vốn khác của địa phương và trung ương. Trên cơ sở này, huyện được lựa chọn theo tiêu chí ưu tiên các huyện nghèo, huyện miền núi, nơi có lũ lụt thường xuyên xảy ra hàng năm và có nguy cơ bùng phát dịch cao. Ngoài ra, ở địa phương không có nhà tài trợ, không có dự án, không có nguồn vốn đáng kể nào đầu tư về trang thiết bị và cơ sở hạ tầng cho các trung tâm y tế dự phòng. Đồng thời cơ sở sẵn sàng đáp ứng các điều kiện về thủ tục chuẩn bị đầu tư như có sẵn đất và mặt bằng xây dựng, đất có đường vào, không phải đền bù tái định cư.
Cùng với các tỉnh Bắc Trung Bộ được sự hỗ trợ của dự án, Sở Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế đã xây dựng kế hoạch nội dung đầu tư, thiết kế kỹ thuật, tổng dự toán trình Ủy ban Nhân dân tỉnh và Bộ Y tế phê duyệt với tổng kinh phí là 18.663.735.000 đồng để dự án được triển khai. Theo đó, huyện Phú Vang được hỗ trợ 4.584.703.000 đồng, huyện Phú Lộc 4.625.444.000 đồng, huyện Phong Điền 4.605.336.000 đồng và huyện Hương Trà 4.848.252.000 đồng. Hiện nay, tỉnh đang hoàn chỉnh hồ sơ, báo các Ủy ban Nhân dân tỉnh, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và cấp vốn để thực hiện nội dung hoạt động này. Sau khi xây dựng xong phần cơ sở vật chất, các trang thiết bị kỹ thuật chuyên môn về lĩnh vực y tế dự phòng cũng sẽ được lắp đặt để đi vào hoạt động với kinh phí đầu tư riêng, dự kiến bằng với nguồn vốn xây dựng cơ bản.
Trong thời gian tới, công tác y tế dự phòng tại các huyện Phú vang, Phú Lộc, Phong Điền, Hương Trà sẽ có điều kiện để nâng cao năng lực, chất lượng hoạt động, bảo đảm nhiệm vụ phòng chống dịch bệnh, thực hiện các chương trình y tế quốc gia, chương trình y tế ưu tiên địa phương và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho cộng đồng người dân ngày càng tốt hơn. Các huyện, thị xã, thành phố còn lại cũng sẽ được xem xét để phát triển mở rộng mô hình hoạt động này khi có nguồn lực và điều kiện nhằm hoàn chỉnh công tác y tế dự phòng của toàn tỉnh.