Trong các tháng cuối năm 2006, trước tình hình diễn biến phức tạp của bệnh sốt rét, đặc biệt là sự gia tăng tử vong sốt rét so với cùng kỳ năm 2005 ở nhiều tỉnh thuộc khu vực miền Trung-Tây Nguyên, Nam bộ-Lâm đồng và khu IV cũ !important; Ngày 19/12/2006, Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn đã tổ chức Hội nghị “Tăng cường phòng chống sốt rét cho khu vực miền Trung-Tây Nguyên và các tỉnh có tử vong sốt rét năm 2006” tại Thành phố Buôn Mê Thuột, tỉnh Đăk Lăk dưới sự chủ trì của Lãnh đạo Bộ Y tế. Đến dự Hội nghị có PGS.TS. Trịnh Quân Huấn-Thứ trưởng Bộ Y tế, đồng chí Mai Hoa Lie Kđăm-Phó chủ tịch UBND tỉnh Đăk Lăk, đồng chí Y Thịnh-Phó chủ tịch UBND tỉnh Đăk Nông, đồng chí Nguyễn Thị Thanh Bình-Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Định; Lãnh đạo và chuyên viên các Viện sốt rét-KST-CT Trung ương, Quy Nhơn, TP. Hồ Chí Minh, Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên, Cục Quân y, Quân Y khu V, Binh đoàn 15 và Quân y biên phòng; Lãnh đạo Sở Y tế, Lãnh đạo và cán bộ dịch tễ Trung tâm PCSR/Trung tâm YTDP, Bệnh viện tỉnh và Trung ương 15 tỉnh miền Trung-Tây Nguyên (Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, TP. Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Gia Lai, Kon Tum, Đăk Lăk, Đăk Nông) và 6 tỉnh có tử vong sốt rét (Nghệ An, Thanh Hóa, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Phước, Bến Tre, An Giang).
Sau phần phát biểu khai mạc của Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn vàphát biểu chào mừng Hội nghị của đồng chí Phó chủ tịch tỉnh Đăk Lăk Mai Hoa Lie Kđăm !important; Hội nghị đã nghe báo cáo đánh giá tình hình sốt rét cả nước và tử vong sốt rét năm 2006 của PGS.TS. Lê Khánh Thuận-Viện trưởng, Viện Sốt rét-KST-CT Trung ương; các giải pháp khống chế gia tăng sốt rét và tử vong sốt rét khu vực miền Trung-Tây Nguyên năm 2006 của TS. Triệu Nguyên Trung-Viện trưởng, Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn; báo cáo hoạt động phòng chống sốt rét khu vực Nam bộ-Lâm đồng của ThS. Nguyễn Quốc Hưng-Viện trưởng, Viện Sốt rét-KST-CT TP. Hồ Chí Minh; nguyên nhân và biện pháp khắc phục tử vong sốt rét ở tỉnh Đăk Lăk của Trung tâm PCSR Đăk Lăk; nguyên nhân và biện pháp khắc phục tử vong sốt rét ở tỉnh Bình Định của Trung tâm PCSR-BC Bình Định cùng một số ý kiến tham luận của một số tỉnh trọng điểm khác.  |  |
| TS. Triệu Nguyên Trung-Viện trưởng, Viện Sốt rét- | KST-CT Quy Nhơn báo cáo tại Hội nghị |
Nội dung tất cả các báo cáo đều thống nhất nhận định có sự gia tăng số mắc sốt rét ở nhiều vùng trên cả nước nhưng vẫn nằm trong khả năng kiểm soát của ngành y tế nên chưa có dịch lớn xảy ra !important; tuy nhiên số ca tử vong sốt rét gia tăng so với cùng kỳ năm trước tập trung chủ yếu ở các đối tượng dân đi rừng, ngủ rẫy và dân di cư tự do lại nằm ngoài khả năng kiểm soát của ngành y tế nên cần phải có sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp các ngành và y tế địa phương. Điều đáng lưu ý là ngoài sự chủ quan của các cấp chính quyền bao gồm cả y tế địa phương sau một thời gian dài sốt rét giảm thấp, nguyên nhân dẫn đến tử vong sốt rét 50% là do sự thiếu hiểu biết của cộng đồng (không đến cơ sở y tế để được khám và điều trị khi có sốt, không có ý thức tự bảo vệ khi vào vùng sốt rét lưu hành, thậm chí một số nơi còn có tập tục cúng bái dẫn đến việc nhập viện muộn cùng với các biến chứng muộn quá khả năng cấp cứu của các tuyến bệnh viện), 50% là do các tuyến y tế (không phát hiện và điều trị sớm bệnh nhân sốt rét từ tuyến cơ sở, các bệnh viện còn chẩn đoán nhầm với một số bệnh có sốt khác nên khống cho xét nghiệm KSTSR, không cho điều trị đặc hiệu sốt rét hoặc khâu hồi sức cấp cứu đôi khi chưa tích cực dẫn đến tử vong). Các giải pháp khống chế tử vong cần được phân cấp cụ thể giữa các cấp, các ngành; trong đó cần nâng cao chất lượng các biện pháp chuyên môn phòng chống sốt rét:
1. Biện pháp diệt muỗi sốt rét:cần rà soát lại phân vùng dịch tễ sốt rét để chỉ định phun tẩm bổ sung các vùng sốt rét đã giảm thấp có vectơ truyền bệnh chính (An.minimus, An,dirus)đang phục hồi, cần chỉ định vừa phun vừa tẩm ở những vùng sốt rét lưu hành nặng có cấu trúc nhà cửa sơ sài. Đối với nhóm dân đi rừng, ngủ rẫy và dân di cư tự do cần vận động họ mang theo màn nằm và thuốc sốt rét để tự điều trị khi có sốt !important; việc chỉ định phun tẩm bổ sung có thể tùy thuộc vào đặc thù từng tỉnh cho phù hợp với thực tế tình hình sốt rét tại địa phương.
2. Biện pháp điều trị: cần tăng cường giám sát phát hiện và điều trị sớm bệnh nhân sốt rét từ tuyến y tế cơ sở (xã, thôn bản), đào tạo lại nhằm nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị bệnh nhân sốt rét, sốt rét ác tính trên cơ sở phác đồ điều trị mới ban hành !important; cần sớm đưa thuốc Artemisinine kết hợp (ACT) vào sử dụng trong chương trình quốc gia phòng chống sốt rét để đảm bảo tính hiệu quả khi sử dụng điều trị rộng rãi ở cộng đồng.
3. Biện pháp truyền thông giáo dục phóng chống sốt rét: cần lựa chọn các thông điệp truyền thông ngắn gọn dễ hiểu để nâng cao ý thức tự bảo vệ của người dân !important; việc sản xuất vật liệu truyền thông cần phải xây dựng từ cơ sở và phù hợp với tình vùng từng tỉnh để việc công tác truyền thông đạt hiệu quả cao.
Hội nghị cũng đã nghe các bài phát biểu của 3 đồng chí Phó Chủ tịch các tỉnh Đăk Lăk, Đăk Nông, Bình Định và một số ý kiến thảo luận khác của đại biểu các địa phương. Tổng kết Hội nghị Thứ trưởng Trịnh Quân Huấn đã nhắc nhở ý kiến của Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng liên tục yêu cầu Bộ Y tế báo cáo thường xuyên Chính phủ tình hình các bệnh truyền nhiễm gây dịch (HIVS/Sốt rét/Sốt xuất huyết) và đánh giá cao sự nỗ lực của khu vực miền Trung-Tây Nguyên đã phản ứng nhanh trước tình hình sốt rét gia tăng, duy trì thành quả phòng chống sốt rét, không để dịch sốt rét xảy ra; đồng chí Thứ trưởng đặc biệt nhấn mạnh khu vực miền Trung-Tây Nguyên có đặc điểm tình hình sốt rét và các bệnh ký sinh trùng nặng nhất so với cả nước nên cần được ưu tiên đầu tư các dự án quốc gia cũng như quốc tế. Về nguyên nhân tồn tại, các giải pháp khống chế sốt rét và tử vong sốt rét gia tăng Thứ trưởng đã có chỉ đạo cụ thể cho UBND các tỉnh, các Viện Sốt rét-KST-CT, các Sở Y tế và Bộ Y tế (Chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ y tế tại Hội nghị tăng cường phòng chống sốt rét cho khu vực miền Trung-Tây Nguyên và các tỉnh có tử vong sốt rét-Website ngày 25/12/2006).
Hội nghị“Tăng cường phòng chống sốt rét cho khu vực miền Trung-Tây Nguyên và các tỉnh có tử vong sốt rét năm 2006” thành công tốt đẹp không những chỉ đánh giá đúng tình hình sốt rét đề ra các phương án khắc phục trong năm 2007, mà còn góp phần tích cực thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân của ngành y tế Việt Nam ở các vùng trọng điểm kinh tế, quốc phòng của cả nước.
  !important;