Tại Hội nghị giao ban công tác phòng chống dịch và triển khai các nhiệm vụ trọng tâm năm 2008, tại TP. Nha Trang tỉnh Khánh Hòa ngày 27/4/2008; Cục Y tế dự phòng và Môi trường-Bộ Y tế đã thông qua các hoạt động năm 2007 và nhiệm vụ trọng tâm năm 2008 của y tế dự phòng.
Đánh giá kết quả hoạt động y tế dự phòng năm 2007:
Hoạt động chỉ đạo:
Bộ Y tế đã trình Chính phủ các văn bản pháp quy liên quan đến y tế dự phòng như Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 2 Khóa 12 (Công bố của Chủ tịch nước ngày 5/12/2007); Quyết định của Thủ tướng Chính phủ số 1402/QĐ/TTg ngày 15/10/2007 về việc phê duyệt Đề án hỗ trợ phát triển Trung tâm Y tế dự phòng tuyến huyện…
Tăng cường các hoạt động truyền thông và giáo dục cộng đồng tham gia phòng chống dịch, tất cả các phương tiện truyền thông tham gia tuyên truyền mạnh mẽ các biện pháp phòng chống dịch. Đáp ứng kịp thời vật tư, trang thiết bị, hóa chất cho công tác dập dịch và xử lý môi trường; năm 2007 đã sử dụng gần 150 tấn hóa chất sát khuẩn Cloramin B. Triển khai đồng bộ các biện pháp phòng chống dịch tại tất cả các cấp bao gồm phát hiện, điều trị, cách ly, xử lý ổ dịch; phối hợp liên ngành có hiệu quả đã tổ chức các đoàn phối hợp kiểm tra các địa phương.
Sự nỗ lực và tinh thần trách nhiệm cao của cán bộ y tế trong chống dịch và cứu chữa bệnh nhân, sự hợp tác quốc tế có hiệu quả với Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Trung tâm phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng phát triển châu Á(ADB)… Sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ đã huy động được toàn bộ hệ thống chính trị vào công tác phòng chống dịch bệnh. Thủ tướng Chính phủ đã có các Công điện về phòng chống sốt xuất huyết số 867/CĐ-TTg và Tiêu chảy cấp nguy hiểm số 1638/CĐ-TTg.
Tình hình dịch bệnh năm 2007:
Trong năm 2007 trên thế giới tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, ở Việt Nam phần lớn các bệnh truyền nhiễm gây dịch có xu hướng giảm mạnh so với năm 2006 và những năm trước đây; tuy nhiên, một số bệnh dịch nổi bật trong như cúm A (H5N1) ở người, dịch tiêu chảy cấp nguy hiểm, bệnh lợn tai xanh, sốt xuất huyết lan tràn trên diện rộng rất khó kiểm soát có hiệu quả. Thêm vào đó lũ lụt kéo dài ở nhiều địa phương tạo điều kiện phát sinh và lây lan dịch bệnh nhưng do chuẩn bị đầy đủ các cơ số vật tư hóa chất chống dịch nên đã không để dịch xảy ra ở các vùng lũ lụt. Năm 2007 ngành y tế đã khống chế thành công các dịch bệnh tiêu chảy cấp nguy hiểm, H5N1, sốt xuất huyết; phần lớn các bệnh truyền nhiễm gây dịch có xu hướng giảm mạnh như sốt rét (35% so với năm 2006), sởi, thương hàn, viêm não vi rút.
Khó khăn và thách thức:
Chế độ chính sách đối với cán bộ làm việc trong hệ thônga y tế dự phòng chưa phù hợp, phụ cấp thấp nhưng làm việc cường độ cao, vất vả đặc biệt là ở các vùng sâu vùng xa. Năm 2008 Dự án Phòng chống sốt xuất huyết và các bệnh dịch nguy hiểm chưa được phê duyệt là cương trình mục tiêu quốc gia nên các địa phương sẽ thiếu kinh phí phòng chống dịch. Ngân sách dành cho y tế dự phòng thấp (17% trong tổng số ngân sách y tế), một số tỉnh dưới 10%, phân bổ ngân sách theo đầu cán bộ là chưa hợp lý.
Lãnh đạo một số địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác y tế dự phòng; các dịch tả, dịch sốt xuất huyết và dịch cúm A (H5N1) có thể tăng mạnh khó kiểm soát. Diễn biến dịch bệnh phức tạp, nhiều dịch bệnh mới xuất hiện và nhiều dịch bệnh quay trở lại do biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, giao lưu quốc tế mạnh mẽ.
Tổ chức y tế dự phòng tuyến tỉnh chưa tập trung, mô hình chưa thống nhất, y tế dự phòng tuyến huyện chưa được kiện toàn; nhân lực y tế dự phòng còn thiếu về số lượng, chất lượng chưa cao nhất là thiếu bác sĩ trầm trọng. Trang thiết bị y tế dự phòng còn hạn chế, ngay cả tuyến trung ương cũng chưa được trang bị theo tiêu chuẩn quốc tế.
Nhiệm vụ trọng tâm năm 2008:
Công tác tổ chức và chỉ đạo:
Kiện toàn hệ thống y tế dự phòng tuyến huyện, phát triển năng lực y tế dự phòng tuyến tỉnh; xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm (các nghị định, văn bản dưới luật) và các chương trình hành động quốc gia thực hiện chiến lược y tế dự phòng về phòng chống dịch, y tế trường học, phòng chống tai nạn thương tích, y tế dự phòng tuyến huyện. trình phê duyệt các dự án phòng chống dịch và đẩy mạnh phong trào vệ sinh phòng bệnh.
Hoạt động chuyên môn và phòng chống dịch bệnh:
Tăng cường công tác kiểm dịch y tế biên giới; đẩy mạnh công tác sức khỏe môi trường, sức khỏe trường học, dinh dưỡng cộng đồng, sức khỏe nghề nghiệp và phòng chống tai nạn thương tích. Đào tạo cán bộ y tế dự phòng (bác sĩ chuyên khoa, kỹ thuật viên trung học, dịch tễ học thực địa và chuyên khoa định hướng về y tế dự phòng); theo đó Dự án hỗ trợ phát triển y tế dự phòng sẽ đào tạo 32 Thạc sĩ, 25 Bác sĩ Chuyên khoa I dịch tễ học thực địa, 152 Bác sĩ chuyên khoa định hướng và 1.263 kỹ thuật viên.
Giám sát, phát hiện và đáp ứng kịp thời các bệnh truyền nhiễm gây dịch, không để dịch lớn xảy ra, hạn chế tử vong. Ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng phần mềm báo cáo dịch nối mạng toàn quốc; cảnh báo dịch sớm và đáp ứng nhanh, thành lập các đội phản ứng nhanh được trang bị các thiết bị cần thiết; tăng cường năng lực xét nghiệm các tuyến, xây dựng labô an toàn sinh học cấp 3; dự trữ đầy đủ vật tư, trang thiết bị, hóa chất phòng chống dịch.
Những đề xuất và kiến nghị:
!important; 1.Tăng cường ngân sách cho y tế dự phòng không dưới 20% tổng ngân sách ngành y tế, đề nghị phân bổ ngân sách theo dân số, theo hoạt động và có điều chỉnh theo vùng miền.
!important; 2.Có chính sách thu hút cán bộ làm việc cho y tế dự phòng nhất là vùng sâu vùng xa.
!important; 3.Chính phủ phê duyệt Dự án Chương rtình mục tiêu quốc gia phòng chống sốt xuất huyết và các bệnh dịch nguy hiểm, Đề án nâng cao năng lực y tế học đường; phê duyệt kế hoạch tổng thể về phòng chống tiêu chảy cấp.
!important; 4.Phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đẩy mạnh phong trào vệ sinh phòng bệnh.