Cơn bão số 9 (Ketsana) đổ bộ vào miền Trung đã hơn hai tuần nhưng người dân vẫn chưa hết bàng hoàng với hậu quả khốc liệt của nó, các vùng bị ảnh hưởng của mưa bão không chỉ bị thiệt hại nặng nề về người và tài sản mà còn phải đối mặt với nguy cơ bùng nổ dịch sốt rét trong các tháng cuối năm 2009.
Theo đánh giá của Ban Chỉ đạo phòng chống lụt bão Trung ương thì cơn bão số 9 là một trong những cơn bão mạnh nhất trong vòng 40 năm qua trực tiếp ảnh hưởng đến các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế,Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Gia Lai và Kon Tum làm 163 người chết, hàng chục người mất tích, hàng trăm người bị thương; hàng chục ngàn ngôi nhà bị sập trôi, hàng trăm ngàn ngôi nhà bị ngập nước và hư hại; ngoài ra bão lũ còn gây rất nhiều thiệt hại về nông nghiệp, thủy sản, giao thông, điện, thủy lợi… ước tính khoảng 15.000 tỷ đồng và nguy cơ phát sinh dịch bệnh cao do môi trường bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Để đánh giá ảnh hưởng của bão lụt tới tình hình phòng chống bệnh sốt rét và đề xuất các biện pháp hỗ trợ ngăn chặn dịch sốt rét ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên, Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn đã thành lập Đoàn kiểm tra do TS Triệu Nguyên Trung-Viện trưởng làm trưởng đoàn đến một sốtỉnh bị thiệt hại nặng nhất do cơn bão số9. Quakiểm tra thực tế tình hình ảnh hưởng của bão lụt đến sốt rét và văn bản báo cáo từ một số tỉnh bị ảnh hưởng bão lụt thì các biện pháp phòng chống sốt rét vừa thực hiện (phun hóa chất, tẩm màn) không còn tác dụng do phần lớn nhà dân bị ngập úng kéo dài hoặc bị nước cuốn trôi phải làm lại nhà mới trong khi sốt rét vẫn có chiều hướng gia tăng nhất là những tháng cuối nămlà đĩnh cao củamùa truyền bệnh.
Thiệt hại của cơn bão liên quan đến phòng chống sốt rét
Tỉnh Kon Tum
Có 50 người chết, 2 người mất tích, trong đó nặng nhất là huyện Tumơrong có 29 người chết; các xã Mường Hoong, Ngọc Linh và xã Xốp (huyện Đăkglei); xã Đăk Na, Đăk Sao, Ngọc Lây và Ngọc Yêu (huyện Tumơrong); xã Đăk Côi (huyện Kon Rẫy) vẫn còn bị cô lập, mức độ thiệt hại chung về kinh tế trên 1.121 tỷ đồng. Các hộ dân thuộc một số, bản sinh sống ven sông, suối thuộc các huyện KonPlong, Kon Rẫy, Đăkglei, Tumơrong, Ngọc Hồi và TP. Kon Tum có 2000 ngôi nhà bị cuốn trôi hoặc sập đổ do lũ quét; số màn tẩm bị hư hỏng 17.000 chiếc, dân số vùng ảnh hưởng nặng của bão có nguy cơ nhiễm sốt rét ước tính khoảng 50.000 người (chưa kể số liệu chưa thống kê được của 5 xã phía Đông huyện KonPLong, 4 xã của huyện Đăkglei, 4 xã phía Tây của huyện Tumơrong và 4 xã của huyện Kon Rẫy).
Tỉnh Quảng Ngãi
Có 31 người chết ( huyện Mộ Đức 01; Bình Sơn: 17 người; Sơn Tịnh: 01; Huyện Lý Sơn: 02; Nghĩa Hành: 02; Ba Tơ: 01; Huyện Tư Nghĩa: 01; Sơn Hà: 02; Sơn Tây: 01; Có 3 người mất tích và 112 người bị thương nặng. Cơn bão làm 1160 ngôi nhà sập hoàn toàn; 26.000 ngôi nhà bị tốc mái; hàng nghìn trường học, trạm Y tế, trụ sở cơ quan, nhà máy, xí nghiệp bị tốc mái. Ngoài ra hệ thống thủy lợi giao thông, điện, thông tin liên lạc cũng bị thiệt hại nặng. Tổng giá trị thiệt hại ban đầu do bão lũ gây ra đối với Tỉnh Quảng Ngãi là 3.000 tỉ đồng. Trung tâm Y tế huyện Tây Trà sạt lỡ 20m bờ kè sau bệnh viện, tốc tol 02 phòng làm việc, ước thiệt hại: 50.000.000đ (năm mươi triệu đồng); Trung tâm Y tế Sơn Tây sập nhà ăn bệnh nhân thiệt hại khoảng 30.000.000đ (ba mươi triệu đồng); Phòng Y tế Nghĩa Hành có 5 Trạm Y tế bị hư hỏng nặng, ước tính 50.000.000đ (năm mươi triệu đồng); nhân dân các vùng sốt rét thuộc các huyện này có nguy cơ bị nhiễm sốt rét cao vì bị trôi hết màn tẩm hoặc các biện pháp phòng chống sốt rét vừa thực hiện không còn tác dụng.
 |
Gió bão bốc tung chiếc ôtô đang chạy trên đường. Ảnh: vnepress.net |
Tỉnh Quảng Bình
Có 2 người chết, 34.431 nhà bị ngập nước kéo dài, 51 nhà bị sập đổ, 931 nhà bị hư hỏng; 99 trạm y tế bị hư hại, 5 kinh hiển vi bị ngập nước, số màn tẩm bị hư hỏng2000 cái, số màn tẩm bị ướt không còn hiệu lực 13.000 cái.
Tỉnh Quảng Trị
Có 12 người chết, 1 người mất tích, 132 người bị thương; 116 xã với 48.905 nhà bị ngập lụt, 44 xã bị chia cắt cô lập, 4.624 nhà bị hư hỏng trong đó có 248 nhà bị nước cuốn trôi. 5 cơ sở y tế tuyến tỉnh, 53 cơ sở y tế tuyến huyện/xã bị ngập lụt; 32 trạm y tế bị hư hại; các công trình vệ sinh bị úng ngập gồm 29.883 giếng nước, 39.861 chuồng gia súc và 41.715 công trình vệ sinh ảnh hưởng đến môi trường sống của người dân. Một số bệnh xuất hiện sau bão nhưbệnh ngoài da, đau mắt đỏ, tiêu chảy cấp, sốt siêu vi…
Tỉnh Thừa Thiên Huế
Thiệt hại ước tính khoảng 343 tỷ đồng, trong đó nhà ở, trường học, trạm y tế 58 tỷ đồng; nông lâm, ngư nghiệp 74 tỷ đồng; thủy lợi 76 tỷ đồng, giao thông 110 tỷ đồng, công nghiệp 25 tỷ đồng… Tại vùng sốt rét lưu hành thuộc các huyện A Lưới, Nam Đông nhiều màn tẩm bị hư hỏng, nhiều kính hiển vi bị ngập nước, các biện pháp phòng chống sốt rét vừa thực hiện không còn hiệu lực do nhà dân bị mưa ngập, nguy cơ bệnh sốt rét phát triển cao.
Đề nghị hỗ trợ phòng chống sốt rét của các tỉnh bị bão lụt
Ngay sau cơn bão xảy ra các tỉnh đã cử nhiều đoàn điều tra giám sát đánh giá mức độ ảnh hưởng của bão với nguy cơ sốt rét và thực hiện các biện pháp phòng chống sốt rét nhằm ngăn chặn nguy cơ bùng nổ dịch sốt rét. Tuy nhiên mức độ thiệt hại và diện ảnh hưởng của bão lũ quá lớn nên hầu hết các tỉnh bị ảnh hưởng bão lụt (trừ tỉnh Quảng Nam) đều có yêu cầu xin hỗ trợ thuốc sốt rét, hoá chất, vật tư và kinh phí phòng chống sốt rét để bảo vệ 189.500 dân số thuộc các vùng sốt rét lưu hành bị ảnh hưởng của bão lũ , trong đó phun tồn lưu hóa chất bảo vệ 95.000 người, tẩm màn bảo vệ 95.000 người; để bảo vệ số dân này cần hỗ trợ 581 lít Fendona 10 SC; 100 lít Icon 2,5 CS và cung cấp 31.500 màn tẩm; 2.500 lo Artesunate, 15.000 viên Artecan, 2000 viên Primaquine và 155 triệu đồng để thực hiện lại chiến dịch phòng chống sốt rét.
Để hỗ trợ cho các tỉnh kịp thời thực hiện phòng chống sốt rét tại địa phương, Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn đã huy động hết mọi nguồn lực hiện có; đồng thời đề nghị Bộ Y tế, Dự án Quốc gia Phòng chống sốt rét hỗ trợ thêm cho các tỉnh nhằm khắc phục hậu quả của cơn bão số 9 và ngăn chặn kịp thời khả năng bùng nổ dịch sốt rét sau bão lụt.