Theo tin tức từ Washington cho biết thuốc trừ sâu, màn chống muỗi và phá vỡ các nơi sinh sản làm giảm các quần thể muỗi và làm chậm sự lây lan của sốt rét. Hiện nay, các nhà nghiên cứu muốn lấy đi nguồn thực phẩm của côn trùng để chống lại căn bệnh sốt rét – một căn bệnh mà cứ mỗi hai phút giết chết một đứa trẻ
Muỗi chủ yếu ăn các loại đường thực vật mà khó có thể tìm thấy trong mùa khô ở các quốc gia châu Phi, nơi chiếm đến 90%số trường hợp sốt rét. Các nhà nghiên cứu nghĩ rằng một nguồn thực phẩm tiềm năng có thể là từ hoa trên một loại cây mesquite nhỏ xíu. Cây này, được nhập khẩu từ Mexico cách đây 40 năm để cung cấp củi và bảo vệ đê thủy lợi, nhanh chóng trở nên xâm lấn và vượt ra ngoài tầm kiểm soát.
Để kiểm tra ý tưởng của họ, các nhà nghiên cứu đã theo dõi các quần thể muỗi tại sáu ngôi làng ở quận Bandiagra của Mali. Sau một tuần, họ cắt đi những bông hoa từ những cây mesquite ở một nửa số làng mạc.
Báo cáo, được công bố trên Tạp chí chuyên ngành Sốt rét, phát hiện ra rằng với ít thức ăn xung quanh, muỗi không thể sống lâu và quần thể muỗi giảm tới 69%. Điều này không có nghĩa là có ít muỗi hơn nhưng nó có nghĩa là có ít muỗi già hơn. Điều này rất quan trọng bởi vì phải mất 12 ngày để ký sinh trùng sốt rét đi đến tuyến nước bọt của muỗi và tại nơi đó nó có thể lây nhiễm sang người. Vì vậy, nếu muỗi chết ngay cả một vài ngày trước đó, điều đó có thể làm giảm đáng kể số lượng muỗi gây nguy cơ. Gunter Muller, tác giả chính của nghiên cứu từ Trường ĐH Y Hadassah thuộc Đại học Hebrew cho biết điều này cho thấy việc loại bỏ hoa có thể là một cách mới để chuyển các khu vực lây lan sốt rét cao thành vùng lây truyền thấp".
Một bức ảnh về cây bụi Prosopis juliflora. (Gunter Muller / Tạp chí Sốt rét, năm 2017)
Loài cây quỹ (Devil tree)
Tuy nhiên, việc loại bỏ Mesquite nói dễ dàng hơn là thực hiện. Nó không phải như thể nếu mọi người không cố gắng kiểm soát cây này trước đó. Nó xâm lấn đất trồng trọt, làm cho các khu vực không thể tiếp cận và có thể xâm lấn hết ngay cả khi có ít nước. Nó đã được biết đến là tăng trưởng nhanh chóng mặc dù nền đất bị khô. Ngay cả chạm đến hoa cũng là một thách thức, do những cái gai dày 10cm dọc theo cành cây. Nhiều người xem nó như cây ma quỷ, nhưng cây Medusa có thể đúng như một cái tên gọi, vì nó có thể phát triển trở lại từ gốc rễ của nó sau khi nó được cắt. Nhà sinh học Dawn Wesson thuộc Trường Y tế Công cộng và Y học Nhiệt đới Đại họcTulane cho biết đây là một trong những nỗ lực đầu tiên mà bà bắt gặp trong việc kiểm soát các quần thể muỗi bằng cách hạn chế nguồn thức ăn.
Wesson, người không tham gia vào nghiên cứu này, đã nhấn mạnh rằng không chỉ những người quần thể muỗi bị giảm sút mà mức độ tác động phụ thuộc rất nhiều vào các loài muỗi. Trong trường hợp này, tất cả các loài muỗi truyền bệnh sốt rét, nhưng Wesson hy vọng rằng trong những bối cảnh khác, điều này có thể được sử dụng để giúp một loại muỗi lành tính thay thế một loài muỗi nguy hiểm. Tác động đó có thể kéo dài vượt quá sự chấm dứt của bất kỳ biện pháp kiểm soát thực phẩm nào.
Muỗi Anopheles gambiae vật chủ trung gian lây lan ký sinh trùng sốt rét
Cách tiếp cận có thể mang lại kết quả ngược với sự mong đợi
Nhưng Wesson cũng cảnh báo rằng việc loại bỏ loài cây mesquite có thể gây tác dụng ngược. Nếu không có hoa để hút thì những con muỗi này có thể chuyển sang hút máu. Điều này có thể dẫn đến việc muỗi hút máu thường xuyên hơn và gia tăng sự lan truyền bệnh sốt rét. Bà ấy nói với đài VOA rằng "Có thể nó sẽ không xảy ra. "Họ đã chứng tỏ một sự giảm đáng kể những con muỗi già hơn nhưng nhớ rằng nghiên cứu của họ chỉ diễn ra trong khoảng 8 ngày. Bà gợi ý bước tiếp theo nên đánh giá tác động của việc loại bỏ cây mesquite, không chỉ đối với quần thể muỗi mà còn về tỷ lệ mắc mới bệnh sốt rét.