GPP (Good Pharmacy Practice) có nghĩa là “Thực hành tốt nhà thuốc”. GPP đòi hỏi mối quan tâm trước tiên của nhân viên nhà thuốc là sức khỏe của khách hàng. Trước đây thực hành nhà thuốc chỉ tập trung vào sản phẩm hoặc dược phẩm. Theo tiêu chuẩn hiện nay, yêu cầu nhà thuốc thực hành tốt phải lấy khách hàng làm trung tâm. Một trong các nội dung để góp phần thực hành tốt nhà thuốc là tại nhà thuốc phải có các dịch vụ chuyên môn y tế.
Nhân viên nhà thuốc có thể cung cấp các dịch vụ chuyên môn y tế bổ sung cần thiết cho khách hàng ngay tại nhà thuốc như các kỹ thuật cơ bản khảo sát chỉ số lâm sàng, cách sử dụng các dụng cụ và thiết bị, các loại thuốc cần phân liều lượng...
Các kỹ thuật cơ bản khảo sát chỉ số lâm sàng
Các kỹ thuật cơ bản này bao gồm việc đo huyết áp, đo đường huyết và cân nặng.
Thực tế hiện nay, có nhiều người thường bị tăng huyết áp, tiểu đường hoặc béo phì. Việc theo dõi huyết áp, mức đường huyết cũng như kiểm tra cân nặng, chiều cao có thể giúp khách hàng khi đến nhà thuốc có điều kiện kiểm soát sức khỏe của mình được tốt hơn.
Đo huyết áp, xét nghiệm đường huyết, kiểm tra cân nặng và chiều cao là những nội dung kiểm soát lâm sàng có thể thực hiện được ở khu vực tư vấn cho khách hàng tại các nhà thuốc. Đây được xem là một phần của dịch vụ chuyên môn y tế cần thiết.
Nhà thuốc phải có một cái cân trọng lượng và thước đo chiều cao để nhân viên nhà thuốc có thể tính toán được chỉ số chiều cao/cân nặng. Thông qua việc tính toán chỉ số cơ thể, nhân viên nhà thuốc có thể giúp cho khách hàng nhận biết được các yếu tố nguy cơ đối với các bệnh tật. Nhân viên nhà thuốc còn có thể giúp cho khách hàng theo dõi huyết áp bằng cách lưu giữ các kết quả của chỉ số huyết áp đo được để tham khảo cho những lần đo huyết áp tiếp theo.
Phiếu ghi chép các chỉ số cân nặng, huyết áp, đường huyết có thể đưa cho khách hàng lưu giữ. Cách đơn giản nhất để lưu giữ chỉ số huyết áp là ghi chép vào một cuốn sổ. Có thể ghi chép những thông tin chi tiết của khách hàng cùng với các chỉ số ghi nhận được vào cuốn sổ đó và giữ gìn cuốn sổ như một hồ sơ bệnh án. Thông qua những kết quả đo lường, xét nghiệm sẽ giúp các nhân viên nhà thuốc tạo được niềm tin của khách hàng và từ đó có thể tư vấn cho khách hàng những vấn đề cần thiết.
Một số điều cần chú ý khi thực hiện các dịch vụ kỹ thuật cơ bản:
- Các dịch vụ cơ bản về chuyên môn y tế như xét nghiệm, đo lường được thực hiện tại nhà thuốc chỉ cung cấp với mục đích sàng lọc, theo dõi và giám sát chứ không nhằm mục đích chẩn đoán.
- Từ những kết quả xét nghiệm, đo lường; có thể sàng lọc các yếu tố nguy cơ đối với một số loại bệnh tật như kết quả đo chỉ số huyết áp cao, thừa cân, béo phì... là yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim mạch...
- Nhân viên nhà thuốc không được sử dụng kết quả xét nghiệm, đo lường làm cơ sở để chẩn đoán, điều trị hoặc thay đổi phác đồ điều trị do bác sĩ chỉ định. Khi kết quả xét nghiệm, đo lường ngoài giới hạn bình thường, nhân viên nhà thuốc cần cân nhắc việc giới thiệu khách hàng đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
- Trên cơ sở kết quả xét nghiệm, đo lường; nhân viên nhà thuốc có thể đưa ra những ý kiến tư vấn về việc sử dụng thuốc có lợi nhất cho khách hàng.
- Cần phải bảo đảm rằng chỉ có nhân viên nhà thuốc đã được đào tạo về phương pháp sử dụng đúng các trang thiết bị mới được tiến hành đo huyết áp và xét nghiệm đường huyết thông thường.
- Trong việc đo lường, xét nghiệm và ghi chép kết quả; nhân viên nhà thuốc phải tuân thủ quy trình thực hành chuẩn.
- Đối với các thông tin tư vấn và kết quả đo lường, xét nghiệm; nhân viên nhà thuốc phải bảo đảm tính bảo mật, kín đáo và tế nhị.
Sử dụng các dụng cụ và thiết bị
Các loại dụng cụ, phương tiện thiết bị như ống hít, máy đo đường huyết, huyết áp kế... nhân viên nhà thuốc cần hướng dẫn cho khách hàng cách sử dụng cụ thể để có thể theo dõi tại nhà nếu khách hàng có điều kiện về dụng cụ, trang thiết bị.
Nhân viên nhà thuốc có thể giúp khách hàng nâng cao sự hiểu biết bằng cách thuyết trình cách sử dụng những dụng cụ, thiết bị cần thiết này. Nếu có điều kiện cho phép, nhân viên nhà thuốc có thể hướng dẫn trực tiếp trên mô hình.
Sử dụng các loại thuốc cần phân liều lượng
Đối với các loại thuốc cần phân liều lượng như thuốc dạng nhỏ mũi, nhỏ tai, nhỏ mắt... nhân viên nhà thuốc cũng cần hướng dẫn cho khách hàng cách phân liều lượng thuốc một cách cụ thể.
Việc sử dụng đúng các loại thuốc cần phân liều lượng như thuốc nhỏ mũi, nhỏ tai, nhỏ mắt... rất quan trọng. Vì vậy cần hướng dẫn cho khách hàng chú ý sử dụng chính xác để thuốc có thể có tác dụng đúng vị trí với nồng độ thuốc phù hợp. Khách hàng thường không hiểu ý nghĩa của vấn đề này, do đó nhân viên nhà thuốc cần phải hướng dẫn hoặc trình diễn để bảo đảm cho khách hàng sử dụng các loại thuốc cần phân liều lượng đúng cách nhằm đạt được hiệu quả điều trị.
Khuyến nghị
Bộ Y tế đã có Quyết định số 11/2007/QĐ-BYT ngày 24/1/2007 về việc ban hành nguyên tắc, tiêu chuẩn “Thực hành tốt nhà thuốc” GPP. Theo quyết định này, tất cả các nhà thuốc, quầy thuốc trên toàn quốc phải phấn đấu đạt được chuẩn “Thực hành tốt nhà thuốc” để tiếp tục được hoạt động trong thời gian đến. Ngoài những nguyên tắc, tiêu chuẩn quy định; các dịch vụ chuyên môn y tế tại nhà thuốc, quầy thuốc cũng cần được những nhà thuốc, quầy thuốc quan tâm thực hiện để góp phần nâng cao vai trò nhà thuốc, quầy thuốc trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng.