Tình hình sốt rét, sốt xuất huyết và các bệnh ký sinh trùng
Tình hình sốt rét khu vực tháng 11/2010 so với cùng kỳ 2009
Bệnh nhân mắc sốt rét (BNSR)
Cả khu vực miền Trung-Tây Nguyên trong tháng 11/2010 số bệnh nhân sốt rét toàn khu vực miền Trung-Tây Nguyên 2.176/2.720 giảm 20.0%; trong đó Tây Nguyên 958/1.495 giảm 35.92%, miền Trung 1.218/1.225 giảm 0.57% so với cùng kỳ năm 2009.
4/15 tỉnh BNSR tăng là Quảng Ngãi (+164.15%), Quảng Nam (+77.1%), Ninh Thuận (+37.24%), Bình Thuận (+31.51%).
11/15 tỉnh trong khu vực có BNSR giảm là Thừa Thiên-Huế (-65.22%), Đắc Lắc (-49.88%), Phú Yên (-41.10%), Khánh Hòa (-41.07%), Tp. Đà Nẵng (-40.00%), Gia Lai (-35.45%), Kon Tum (-31.25%), Bình Định (-30.19%), Quảng Trị (-4.28%), Đắc Nông (-0.78%), và Quảng Bình không tăng, không giảm.
Ký sinh trùng sốt rét (KSTSR)
Tỷ lệ KSTSR toàn khu vực tháng 11/2010 giảm 18,80%, trong đó miền Trung tăng 9.13% và Tây Nguyên giảm 39.81% so với cùng kỳ năm 2009.
8/15 tỉnh KSTSR tăng là Quảng Bình (+156.28%), Quảng Ngãi (+254.27%), TT-Huế (+70.56%), Quảng Nam (+56.70%), Bình Thuận (+27.78%), Ninh Thuận (+17.64%), Quảng Trị (+9.21%) và Bình Định (+0.79%).
7/15 tỉnh ký sinh trùng sốt rét giảm theo thứ tự là Phú Yên (-55.66%), Đắc Lắc (-54.65%), TP. Đà Nẵng (-53.07%), Nông (-46.53%), , Gia Lai (-34.03%), Kon Tum (-13.98%) và Khánh Hòa (-12.63%).
Sốt rét ác tính (SRAT)
Số bệnh nhân SRAT toàn khu vực 23/15, tăng 53.33% so với cùng kỳ năm 2009, trong đó miền Trung tăng 60% và Tây Nguyên tăng 50%. Các tỉnh có SRAT là Gia Lai (9 ca); Đắc Lắc (4 ca), Phú Yên (2 ca); Quảng Nam (2 ca), Quảng Ngãi (2 ca), Khánh Hòa, Ninh Thuận (1 tỉnh 1 ca).
Tử vong sốt rét (TVSR): tháng 11/2010 không có tử vong sốt rét (cùng kỳ 2009 là 2 ca).
Tình hình sốt rét khu vực 11 tháng năm 2010 so với cùng kỳ 2009
Bệnh nhân mắc sốt rét (BNSR)
Cả khu vực miền Trung-Tây Nguyên trong 11 tháng/2010 số bệnh nhân sốt rét 19.471/20.242 giảm 3.81%; trong đó Tây Nguyên 7.203/9.138 giảm 21.18%, miền Trung 12.268/11.104 tăng 10.48% so với cùng kỳ năm 2009.
3/15 tỉnh BNSR tăng là Quảng Nam (+185.07%), TP. Đà Nẵng (+20.69%) và Quảng Ngãi (+24.66%).
12/15 tỉnh trong khu vực có BNSR giảm là Thừa Thiên-Huế (-55.04%), Quảng Trị (-34.82%), Gia Lai (-32.87%), Bình Định (-17.42%), Đắc Nông (-17.28%), Đắc Lắc (-12.24%), Phú Yên (-12.09%), Quảng Bình (-10.66%), Bình Thuận (-10.60%), Kon Tum (-10.11%), Ninh Thuận (-6.89%) và Khánh Hòa (-3.15%).
Ký sinh trùng sốt rét (KSTSR)
Tỷ lệ KSTSR toàn khu vực 11 tháng năm 2010 tăng 11.16%, trong đó miền Trung tăng 35.03% và Tây Nguyên giảm 17.27% so với cùng kỳ năm 2009.
6/15 tỉnh KSTSR tăng là Quảng Nam (+209.20%), Quảng Ngãi (+105.73%), Kon Tum (+72.70%), Bình Thuận (+73.55%), Đà Nẵng (+63.21%) và Quảng Bình (+16.31%).
9/15 tỉnh ký sinh trùng sốt rét giảm theo thứ tự là Quảng Trị (-36.13%), Gia Lai (-34.07%), Phú Yên (-28.95%), Thừa Thiên-Huế (-23.52%), Bình Định(-18.04%), Đắc Nông (-17.95%), Ninh Thuận (-11.78%), Khánh Hòa (-8.66%) và Đắc Lắc (-3.11%).
Sốt rét ác tính (SRAT)
Số bệnh nhân SRAT toàn khu vực có 100/108 ca giảm (-7.41%) so với cùng kỳ năm 2009, trong đó miền Trung (-26.56%) và Tây Nguyên tăng 20.45 %. Các tỉnh có ca SRAT là Gia Lai (22 ca), Đắc Lắc (15 ca), Phú Yên (6 ca); Quảng Nam (7 ca), Quảng Ngãi (6 ca), Khánh Hòa (8 ca), Ninh Thuận (11 ca), Quảng trị (3 ca), Quảng Bình (3 ca),TP Đà Nẵng (1ca), Bình Thuận (2 ca), Kon tum (8 ca), Đắc Nông (8 ca).
Tử vong sốt rét (TVSR)
Toàn khu vực trong 11 tháng/2010 có 7/15 có ca tử vong sốt rét giảm 53.33% so với cùng kỳ năm 2009, sau đây là danh sách bệnh nhân tử vong.
1)Cao Quang Phạn, 44 tuổi, dân tộc Kinh, cư trú khu phố 6, Thị trấn Liên Hương, huyện Tuy Phong, Bình Thuận. Bệnh nhân làm nghề chặt mây trong rừng thuộc xã Phan Dũng cùng huyện. Bệnh nhân khởi bệnh với triệu chứng sốt cao kéo dài 2 tuần, tự ý mua thuốc ở nhà thuốc tư nhân uống nhưng không rõ loại gì và không khỏi bệnh. Sau đó bệnh nhân hôn mê kéo dài và tiêu chảy. Nhập bệnh viện huyện Tuy Phong, xét nghiệm P.ft ++++, tử vong tại bệnh viện trước 24 giờ, chẩn đoán SRAT thể não.
2)Cao Thị Quang, 72 tuổi, cư trú thôn 3 xã Thành Sơn, huyện Khánh Sơn, Khánh Hòa. Nghề nghiệp làm rẫy và thường xuyên ngủ rẫy. Bệnh nhân bị sốt cao 2 ngày trên nhà rẫy sau đó về nhà cúng 2 lần và không khỏi bệnh. Bệnh nhân bắt đầu hôn mê và đến Trạm y tế xã, tại đây BN được xử trí ban đầu rồi chuyển lên BV huyện Khánh Sơn, BN được tiếp tục chuyển lên BV tỉnh Khánh Hòa. BN được XN 2 lần: Lần I: P.Ft+++g+; Lần II: P.ft++. BN tử vong tại BV tỉnh trước 24 giờ điều trị. Chẩn đoán tử vong: SRAT thể não.
3)Võ Minh Vương, nam, 18 tuổi, cư trú tại thôn Định Thành, xã Hòa Định Đông, huyện Phú Hòa. Đi làm ăn và nhiễm bệnh tại xã Eachrang, huyện Sơn Hòa, bị sốt 2 ngày, tự mua thuốc điều trị, sau đó chuyển vào bệnh viện huyện, 2 ngày không đỡ bệnh. Bệnh nhân tự đến bệnh viện tỉnh, tử vong tại đây sau 7 ngày điều trị, xét nghiệm Ft+++, chẩn đoán sốt rét đa phủ tạng.
4)Hồ Văn Chiếu, Nam, 20 tuổi, trú tại thôn 6, TT Khe Sanh, Hướng Hóa, Quảng Trị. Đi làm ăn ở Lào (huyện Mường Nòng, Savanakhet) khoảng 1 tuần thì về nhà. Sau 3 tuần lên cơn rét run, tự mua thuốc điều trị 2 ngày, không đỡ. Vào BV huyện Hướng Hóa lúc 12 giờ ngày 4/9/2010, xét nghiệm FTSG+++ VTG+++. Xử trí ban đầu bằng Artesunat lọ và các thuốc hỗ trợ, chuyển Bệnh viện tỉnh lúc 14h5’, tử vong lúc 15 giờ cùng ngày trên đường chuyển bệnh nhân lên BV tỉnh.
5)Bùi Văn Bảy, 37 tuổi, dân tộc Kinh là người Thái Nguyên vào đào đãi vàng tại xã Phước Thành, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam. Khởi bệnh sốt cao 3 ngày và tự điều trị bằng thuốc không rõ loại dẫn đến hôn mê; nhập bệnh viện huyện Phước Sơn được chẩn đoán sốt rét ác tính thể não, xét nghiệm P.f ++++, sau đó được chuyển đến Bệnh viện đa khoa Đà Nẵng tiếp tục điều trị bằng phác đồ sốt rét ác tính và tử vong sau 10 ngày điều trị.
6)Nguyễn Tiến Phong, 36 tuổi, cư trú tại Thuận Lộc, phường Cam Thuận, thị xã Cam Ranh làm rẫy và ngủ rẫy tại huyện Bắc Ái, tỉnh Ninh Thuận. Khởi bệnh sốt cao 1 tuần, mua thuốc ngoài tự điều trị không khỏi và hôn mê đột ngột chết trên đường chuyển viện tới bệnh viện thị xã Cam Ranh với chẩn đoán sốt rét ác tính thể não, P.f++++.
7)Ksor Piow, 28 tuổi, nghề nghiệp làm rẫy, cư trú tại xã Iapeng-Phú Thiện-Gia Lai; khởi bệnh với triệu chứng rét run và sốt cao, không được điều trị gì trước khi nhập viện. Điều trị tại Bệnh viện Phú Thiện 1 ngày, sau đó chuyển lên Bệnh viện tỉnh Gia Lai điều trị và tử vong sau 2 ngày với chẩn đoán sốt rét ác tính đa phủ tạng, Pf++++
Đánh giá và nhận định tình hình sốt rét
Tháng 11/2010 và 11 tháng/2010, tình hình sốt rét toàn khu vực miền Trung-Tây Nguyên có xu hướng giảm, tuy nhiên một số tỉnh vẫn tăng cao như Quảng Nam và Quảng Ngãi. Hiện nay miền Trung-Tây Nguyên đang phải đối mặt với yếu tố môi trường và xã hội không thuận lợi; mặc dù các “điểm nóng sốt rét” đã được khống chế nhưng không mang tính bền vững, dịch sốt rét có thể bùng nổ bất cứ lúc nào; cần tăng cường chỉ đạo, giám sát vùng sốt rét trọng điểm, bổ sung thuốc và hóa chất nhằm khống chế sốt rét gia tăng. Năm 2010 thời tiết có nhiều biến động bất thường, hầu hết các tỉnh miền Trung phải chịu ảnh hưởng trực tiếp của bão lụt kéo dài, gây ngập úng trên diện rộng; bên cạnh đó nhiệt độ lạnh xen kẽ với nóng đã tạo điều kiện thuận lợi cho các loài côn trùng truyền bệnh phát triển, đặc biệt là vectơ chính truyền bệnh sốt rét (An. minimus, An. dirus).
Để hạn chế sự lan truyền sốt rét, các khoa chuyên môn của Viện, Trung tâm PCSR/Trung tâm YTDP và Trung tâm y tế các huyện trọng điểm cần tiếp tục tăng cường giám sát dịch tễ trong dịp tết dương lịch cũng như tết Nguyên đán.
Tình hình sốt xuất huyết
Trong năm 2010, dịch bệnh sốt xuất huyết bùng nổ hầu khắp địa bàn khu vực miền Trung-Tây Nguyên với gần 90.000 ca mắc và 55 trường hợp tử vong, nhiều tỉnh phải công bố dịch sốt xuất huyết như Phú Yên, Quảng Trị…
 |
Cán bộ Khoa Côn trùng-Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn kiểm tra các ổ phát sinh bọ gậy |
Nguyên nhân sốt xuất huyết gia tăng là do không kiểm soát được các ổ phát sinh bọ gậy, người dân chưa có ý thức phòng chống bệnh, các hoạt động vệ sinh môi trường và phun hóa chất diệt muỗi thực hiện không triệt để làm cho việc phun hóa chất diệt muỗi kém hiệu quả nên dịch bệnh sốt xuất huyết dai dẳng ở nhiều vùng.
Tình hình sán lá gan lớn (SLGL) và các bệnh ký sinh trùng khác
Tổng số bệnh nhân đến Phòng khám Viện tháng 11/2010 là 4.141 lượt, trong đó bệnh nhân sán lá gan lớn được điều trị là 12 ca chiếm 0.29%, còn lại là các bệnh ký sinh trùng thông thường khác như giun đũa chó 2.685 ca, giun lươn 2.269 ca, giun đầu gai 485 ca, sán dây lợn 2.087 ca, amip 623 ca và 325 bệnh khác.
Tổng số bệnh nhân đến khám trong 11 tháng/2010 là 44.010 lượt người bao gồm 3.694 ca tái khám,trong đó bệnh nhân sán lá gan lớn được điều trị là 682 ca chiếm 1.55%, còn lại là các bệnh ký sinh trùng khác như giun đũa chó 14.832 ca, giun lươn 11.994 ca, giun đầu gai 6.915 ca, sán dây lợn 10.520 ca, amip 4.745 ca và 5.904 bệnh khác.
Các hoạt động chính của Viện tháng 11/2010
Hoạt động chuyên môn
Hoạt động phòng chống sốt rét và các bệnh ký sinh trùng
Giám sát dịch tễ các vùng có tình hình sốt rét gia tăng, chỉ đạo địa phương triển khai các biện pháp phòng chống sốt rét tích cực và kịp thời nhằm khống chế nguy cơ phát sinh dịch sốt rét trong khu vực.
Thực hiện có hiệu quả các hoạt động Dự án Qũy toàn cầu PCSR, các đề tài nghiên cứu khoa học và hoạt động thuộc Chương trình Quốc gia PCSR; triển khai các hoạt động phòng chống giun sán và tẩy giun cho học sinh các trường tiểu học.
Lãnh đạo và chuyên viên dự Hội nghị khoa học biển tại Hải Phòng, chấm điểm thi đua y tế dự phòng tại 4 tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắc Lắc và Đăk Nông, báo cáo tổng kết hoạt động Viện năm 2010 gửi Bộ Y tế.
Hoạt động phòng chống sốt xuất huyết
Phối hợp Viện Pasteur Nha Trang, Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên và Trung tâm Y tế dự phòng các tỉnh trong khu vực phòng chống dịch sốt xuất huyết . Cử đoàn công tác triển khai các hoạt động chống dịch sốt xuất huyết tại Bình Định, Phú Yên, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Gia lai, Kon Tum, Đắc Nông và Đắc Lắc. Giám sát các chỉ số véc tơ và chỉ đạo các biện pháp phòng chống véc tơ tại các vùng có sốt xuất huyết gia tăng hoặc ổ dịch sốt xuất huyết. Thửnhạy cảm của muỗi Ae.aegypti ở Bình Định với giấy thử K-Othrin, Permethrin; ở Phú Yên với giấy thử: K-Othrin, Permethrin và hiệu lực diệt của hóa chất.
Hoạt động hợp tác quốc tế, nghiên cứu khoa học và đào tạo
Hợp tác nghiên cứu với các đối tác quốc tế tại thực địa về nghiên cứu bệnh sốt rét, sốt xuất huyết và các bệnh ký sinh trùng. Tham gia giảng dạy và chấm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ tại Trường Đại học Tây Nguyên, Trường Đại học Quy Nhơn và Trường Đại học Y dược Huế; tổ chức tập huấn chuyên môn cho các cán bộ mới vào làm việc tại Viện và 4 khóa tập huấn xét nghiệm KSTSR ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên.
Công tác hậu cần
Chuẩn bị Lễ khởi công xây dựng Viện mới vào đầu ngày 4/12/2010, Ban Lãnh đạo Viện và Ban QLDA đầu tư xây dựng kiểm tra chống bão lụt và tiến độ thực hiện các công trình xây dựng. Thông qua chức năng nhiệm vụ Viện theo Nghị định 115/2005/NĐ-CP, xây dựng Đề án Bệnh viện Nhiệt đới và Trường cao đẳng xét nghiệm y tế. Tổ chức Lễ chào mừng ngày Hiến chương Nhà giáo 20-11.
Trọng tâm công tác tháng 12/2010
Hoạt động chuyên môn
Chỉ đạo địa phương triển khai giám sát dịch tễ các vùng sốt rét trọng điểm trước, trong và sau dịp tết Nguyên đán; đánh giá tổng kết tình hình sốt rét, sốt xuất huyết, các bệnh ký sinh trùng và côn trùng truyền bệnh năm 2010 và kế hoạch hoạt động năm 2011.
Các Khoa/Phòng chuyên môn thực hiện các hoạt động và giải ngân kịp thời các nguồn kinh phí đã được phê duyệt; Viện trưởng và chuyên viên dự Hội nghị 20 năm phòng chống HIV/AIDS và Hội nghị Kinh tế Y tế tại Hà Nội; Hội nghị triển khai Đề án biến đổi khí hậu tại Đà Nẵng và Hội nghị nghiên cứu dịch tễ học thực địa tại Huế.
Viết báo cáo tổng kết hoạt động Viện năm 2010 báo cáo Bộ Y tế và chuẩn bị dự thảo báo cáo Hội nghị phòng chống sốt rét và các bệnh ký sinh trùng.
Hoạt động hợp tác quốc tế, nghiên cứu khoa học và đào tạo
Tiếp tục hợp tác quốc tế tại thực địa về nghiên cứu bệnh sốt rét, sốt xuất huyết và các bệnh ký sinh trùng; làm việc chuyên gia Hà Lan (MCNV) về hợp tác nghiên cứu tại thí điểm sốt rét Khánh Phú (Khánh Hòa).
Tổ chức sinh hoạt khoa học chủ đề biến đổi khí hậu, mở lớp tập huấn nâng cao kiến thức, kỹ năng về côn trùng y học cho tuyến tỉnh khu vực miền Trung-Tây Nguyên.
Công tác hậu cần
Đảng ủy tổ chức họp Đảng bộ tiếp thu ý kiến đóng góp lãnh đạo, đảng viên và đánh giá nâng cao chất lượng đảng viên và cơ sở Đảng; tổ chức Hội nghị tổng kết công tác Đảng bộ Viện năm 2010 và tổng kết 4 năm thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tổ chức lễ khởi công xây dựng khối nhà chính tại địa điểm mớivà thương thảo hợp đồng hợp đồng xây dựng Viện; họp thảo luận công năng khu khám chữa bệnh và triển khai phần mền khám chữa bệnh tại Phòng khám.
Hội đồng họp xét tuyển biên chế cán bộ viên chức năm 2010 và nâng lương trước thời hạn, triển khai kế hoạch thực hiện Nghị định 115, bình xét thi đua năm 2010 và gặp gỡ các cựu chiến binh nhân ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22-12-2010.