WASHINGTON. Ngày 6/8/2005, các nhà khoa học ở Mỹ cho hay họ đã thử nghiệm thành công loại vaccine mà họ tin là phòng chống hữu hiệu chủng virus gây cúm gà hiện đang lan truyền trong các loài họ chim ở khắp châu Á và Nga. Giới y khoa trên khắp thế giới hiện đang chạy đua để tìm ra một loại vaccine hữu hiệu, vì họ e rằng chủng virus này có khả năng thay đổi cấu trúc và phối hợp với chủng virus gây bệnh cúm ở người để tạo ra loại virus có thể lây lan thành bệnh dịch trên khắp thế giới (vì được tạo ra từ virus đã bị tiêu diệt nên vaccine không gây nên sự lan truyền bệnh). Hàng triệu con chim bị chết vì nhiễm loại virus này, hơn 100 người nhiễm và 50 người đã chết vì virus gây cúm gà gọi là cúm A (H5N1). Cho đến nay, chưa có hiện tượng lan truyền từ người sang người, nhưng đây cũng chính là điều làm các nhà khoa học sợ nhất vì nó có thể gây nên đại dịch. Do vậy, việc nghiên cứu để tạo nên 1 loại vaccine đã trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
Giám đốc Viện Dị ứng và các bệnh nhiễm trùng quốc gia, TS.Anthony S. Fauci, cho biết dù loại vaccine này đã trải qua các thử nghiệm ban đầu và có thể được sử dụng ngay trong tình huống có đại dịch, loại vaccine này cần phải mất vài tháng nữa để được tiếp tục kiểm tra về tính an toàn, và nếu được cấp giấy phép mới được sử dụng rộng rãi. TS. Fauci kết luận, " !important;Đây là một tin tốt lành; chúng tôi đã có vaccine” . Nhưng ông cũng thận trọng:” Chúng tôi không có tất cả các loại vaccine để đáp ứng tất cả các nhu cầu được". Vấn đề gây tranh cãi ở đây, liệu chúng ta có thể sản xuất đủ lượng vaccine hay không dù biết chắc rằng cả ngành công nghiệp cũng không có đủ khả năng đó? Loại vaccine cúm A (H5N1) đầu tiên trên thế giới được sản xuẩt ở Hồng Kông vào năm 1997. Tuy vậy, nó không được phát triển đầy đủ và sử dụng rộng rãi. Do vậy, loại virus này từ đó có khả năng thay đổi cấu trúc. Trong các cuộc phỏng vấn vài ngày trước đây, TS.Fauci cho biết, các thử nghiệm cho đến giờ đều chứng minh rằng loại vaccine này có đáp ứng miễn dịch tốt ở nhóm tình nguyện hoàn toàn khoẻ mạnh dưới 65 tuổi, dù lượng vaccine phòng chống bệnh cúm cần thiết cao hơn thông thường. Loại vaccine này được chế tạo theo phương pháp công nghệ di truyền, được sử dụng để phòng nhiễm trùng chứ không dùng để chữa người bệnh.
 |
| Gà nhiểm H5N1-nguồn lây nhiểm bệnh cúm nguy hiểm cho người. |
Trong vài tháng tới, một số thử nghiệm bổ sung cũng cần được tiến hành trên 2 nhóm tuổi - từ 65 tuổi trở lên và trẻ em. TS.Fauci bày tỏ tin tưởng về sự thành công của các thử nghiệm này vì chúng góp phần giải quyết các vấn đề khoa học còn tồn tại. Ông nói thêm:”Vì loại vaccine này được tạo từ trứng gà, nên điều trở ngại duy nhất ở đây là khả năng cung cấp số lượng trứng gà mà nông dân có thể cung cấp cho các nhà chế tạo vaccine. Nếu khắc phục được những khó khăn này, loại vaccine mới có thể tiến xa hơn nữa trong việc ngăn ngừa khả năng xảy dịch cúm ở người.”
Cho đến nay, chỉ có một số ca cúm A (H5N1) được phát hiện. Mặc dù có một số ca có dấu hiệu được truyền từ người này sang người kia, nhưng chủng virus A(H5N1) không hội đủ sức mạnh để lan truyền trực tiếp sang người trên một phạm vi lớn. Trong báo cáo của TC YTTG tại Geneva, cho đến tối thứ 6 này, virus gia cầm đã cướp đi sinh mạng của 57 trong 112 người mắc tại 4 nước, đó là Campuchia(4 ca), Indonesia (1 ca), Thái Lan (17 ca) và Việt Nam (90 ca). Các thử nghiệm về loại vaccine này là cần thiết vì một mặt nó xác định được liều dùng tối đa, nghĩa là để được bảo vệ thì một người cần được tiêm bao nhiêu mũi, và liệu có pha thêm với các thành phần bổ sung khác, được gọi là tá dược, để tăng được số lượng liều chia nhỏ. Nhờ vậy làm tăng số lượng người được bảo vệ. Ngay cả khi những thử nghiệm này được tiến hành xong, loại vaccine này cũng cần phải mất một khoảng thoài gian nữa trước khi được Cơ quan quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ cấp giấy phép cho sử dụng trên người, và được các nhà chức trách quyết định thời gian và cách sử dụng.Các nhà khoa học của chính phủ (Mỹ) và cộng sự đã sản xuất loại vaccine này (thực chất được sản xuất bởi công ty dược phẩm Sanofi-Pasteur (Pháp), một chi nhánh của Aventis). Trong trường hợp khẩn cấp khi có dịch lan rộng gây ra bởi virus A(H5N1), chính phủ có thể quyết định cho sử dụng loại vacine này mà không cần xét tới thời gian hoàn thành của các thử nghiệm. Dù còn thận trọng về hiệu lực của vaccine, TS.Fauci cho biết các kết quả thử nghiệm ban đầu đã tạo được sự tin tưởng của chính phủ liên bang để tiếp tục mua thêm hàng loạt liều nữa ngoài 2 triệu liều hiện được chứa trong các thùng thô, “Chúng tôi chưa cho vào ống tiêm vì chưa xác định liều chính xác của vaccine” TS.Fauci nói. Các nhà sản xuất vaccine cần phải biết được liều lượng và phác đồ và xác định lượng vaccine cần thiết để sản xuất đủ theo nhu cầu ở thị trường Mỹ và các nước khác. Các nhà khoa học đã phải thử nghiệm vaccine gây cúm gia cầm ở người trên những người tình nguyện vì chủng virus A(H5N1) rất khác biệt so với các chủng gây cúm ở người thông thường. Hơn nữa, để chọn các thành phần của loại vaccine được sử dụng trong thời gian tới, người ta phải tách chiết từ các chủng virus gây cúm ở người hiện đang lan truyền rộng rãi nhất. Loại vaccine này sẽ tạo ra một lượng kháng thể mạnh hơn, có kháng phổ rộng hơn bởi vì người nhận đã qua nhiều lần được tiêm chủng và tiếp xúc với virus gây bệnh cúm.
Về ý nghĩa, loại vaccine cúm được sản xuất hàng năm này có hiệu quả cao hơn. Nhưng vaccine cho bệnh cúm A (H5N1) là loại vaccine cơ bản, không có tiếp xúc trực tiếp với chủng virus đo, và con người lại không có miễn dịch với chủng virus ở gia cầm.Cho đến nay, người ta mới biết chỉ có nước Mỹ mới chế tạo thành công vaccine dùng cho người để chống lại chủng virus gây cúm A(H5N1). Trong khi đó, các nhà khoa học ở Úc, Pháp và Nhật đang cố gắng để sản xuất vaccine cúm gia cầm lây bệnh ở người theo tiêu chuẩn của TTYTTG. Viện nghiên cứu của TS.Fauci cũng đã hợp tác với công ty Chiron có trụ sở tại Emeryville (California) để sản xuất một loại vaccine cúm A(H5N1) khác nữa. Tuy vậy, các thử nghiệm của công ty Chiron đã phải tạm ngưng do điều kiện vô trùng tại nơi sản xuất. TS.Fauci cho biết viện của ông còn tới 8.000 liều vaccine cúm A(H5N1) do Chiron sản xuất và hi vọng sẽ bắt đầu tiến hành thử nghiệm trên người vào cuối mùa thu này. Ông nói thêm rằng các bước thử nghiệm cũng tương tự như đã từng làm với vaccine do Sanofi-Pasteur sản xuất.