Một tập bản đồ dịch tễ mới được xuất bản trong trung tuần tháng 8 này cho thấy bức tranh toàn cảnh về sự phân bố và tỷ lệ nhiễm giun sán tại mỗi quốc gia tại châu Phi với tên gọi “This Wormy World”. Đây là những tấm bản đồ trong một chuỗi của tập Atlas Toàn cầu về tình trạng nhiễm giun sán trên thế giới, nó cung cấp thông tin miễn phí cần thiết cho công tác lập kế hoạch và thực hiện các chương trình tẩy giun.
Ước tính có khoảng hơn 400 triệu trẻ em trên toàn thế giới bị nhiễm với một hay nhiều loại giun sán, tính riêng tại châu Phi con số này là 90 triệu ca. Giun sán và các bệnh do giun sán nói chung đã gây tổn hại rất lớn cho sức khỏe của trẻ em, ảnh hưởng nghiêm trọng đến dinh dưỡng và sự học hành của trẻ. Những quốc gia nghèo trên thế giới thường là nơi có tỷ lệ nhiễm giun sán cao nhất và đây cũng là nơi có các điều kiện về vệ sinh yếu kém và thiếu thốn nhất. Tỷ lệ nhiễm các loại giun truyền qua đất (giun đũa, giun tóc và giun móc) và bệnh sán máng (schistosomiasis) thường chiếm một tỷ lệ cao trong các thống kê về các bệnh do giun sán nói chung gây ra.
 |
Bản đồ phân bồ các bệnh giun truyền qua đất. (Ảnh: WHO) |
Với tập bản đồ “This Wormy World”, mọi người có thể nhận thấy một số khu vực trong một quốc gia cần phải có những yêu cầu khẩn cấp về điều trị cộng đồng để kiểm soát và dự đoán tình hình cũng như những nguy cơ lây nhiễm giun sán tại những khu vực thiếu thông tin số liệu. Atlas Toàn cầu về tình trạng nhiễm giun sán được xuất bản bởi sự hợp tác giữa Trường Y học Nhiệt đới London và Chương trình Đồng hành vì Sự Phát triển của trẻ em (PCD) thuộc Trường Cao đẳng Hoàng gia Anh. Trong một thập kỷ qua, nhóm liên kết trên đã cùng nhau điều tra, thu thập dữ liệu để mô tả được sự phân bố và tỷ lệ nhiễm giun sán và ảnh hưởng của nó cho cộng đồng nói chung và trẻ em toàn thế giới nói riêng.
Buổi giới thiệu “This Wormy World” đã được diễn ra vào ngày 17/8 vừa qua trong Hội nghị Khoa học Ký sinh trùng Thế giới lần thứ 12 tại Melbourne, Úc. Tại đây, tiến sĩ Simon Brooker – người sáng lập dự án trên nói “Việc kiểm soát và phòng chống giun sán giống như một cuộc hành trình dài, đầy thử thách. Các khu vực gặp nhiều vấn đề về giun sán cần phải thể hiện lên ở đây để được cung cấp các giải pháp khắc phục. Nhưng mãi cho đến nay, hầu hết các chương trình hành động phòng chống giun sán vẫn chưa được tiến hành dựa trên các dữ liệu thống kê chính xác và thực tế”.
Các bệnh giun sán hoàn toàn có thể được phòng chống một cách an toàn, rẻ và điều trị chỉ với liều duy nhất, bên cạnh đó, phương pháp hiệu quả và bền vững hơn hết là cải thiện vệ sinh môi trường, nâng cao giáo dục và ý thức phòng chống giun sán cho cộng đồng. Tất cả điều đó phải được thực hiện thường xuyên, tuy nhiên các nguồn lực cho công tác này đã bị phí phạm do một số chương trình tẩy giun đã được thực hiện sai địa chỉ vì những số liệu thống kê. Cho đến nay, các thông tin mà các nhà hoạch định chính sách và các chuyên gia y tế cần để lập kế hoạch cho các chiến lược của họ đã không dễ có và nắm bắt được.
 |
Chương trình tẩy giun cho học sinh luôn cần thiết cho mọi quốc
gia để cải thiện sức khỏe nâng cao thành tích học tập cho các em. |
”This Wormy World” là một tập bản đồ duy nhất, có sẳn các thông tin chính xác tập hợp trong một cơ sở dữ liệu địa lý tham chiếu được chẩn hóa. “Mục tiêu của chúng tôi với tập Atlas này là cung cấp những thông tin, dữ liệu được cập nhật hằng ngày, tạo ra một cơ sở vững chắc cho những ai tham gia vào công tác phòng chống giun sán, đặc biệt ở các quốc gia châu Phi nơi thông tin bị thiếu hụt nghiêm trọng”, Brooker nói.
”Khoảng ¼ dân số của Uganda có nguy cơ cao mắc các bệnh giun sán. Tập Atlas cho thấy một cách rất chi tiết những cộng đồng dân cư nào nơi đây bị ảnh hưởng nặng nề nhất do giun sán gây ra, cho nên, mục tiêu các chương trình tẩy giun của chúng tôi có thể tạo ra một sự khác biệt to lớn đến sự cải thiện sức khỏe và kiến thức cho cộng đồng dân cư tại đất nước tôi”, ông Narcis Kabatereine,Bộ trưởng Bộ Y tế Uganda và là giám đốc Chương trình Phòng chống các Bệnh Nhiệt đới bị lãng quên, nói.
Atlas tập trung đầu tiên vào châu Phi nơi gánh nặng bệnh tật do giun sán và sự cần thiết có những bản đồ với số liệu chi tiết là rất lớn. Nhóm tác giả cũng đã có kế hoạch xuất bản những bản đồ dịch tễ giun sán tương tự cho tất cả các quốc gia còn lại trên thế giới vào cuối năm nay. Mục tiêu lâu dài là hình thành được một Atlas toàn cầu về các bệnh nhiệt đới bị lãng quên, bao gồm bệnh giun chỉ và bệnh mù lòa đường sông - onchocerciasis (Bệnh do loại ký sinh trùng giun chỉ Onchocerca volvulus gây ra và được truyền từ người sang người qua trung gian truyền bệnh của loại ruồi vàng Simulium).
”Sức khỏe tốt là cần thiết cho sự học tập. Các chương trình như vậy sẽ giúp cải thiện sức khỏe trẻ em và đồng thời tạo ra kết một kết quả tốt cho giáo dục tại các quốc gia nghèo”, ông Donald Bundy thuộc Ngân hàng Thế giới (WB), người đồng sáng lập “This Wormy World” cho biết. “Đây là tập Atlas đầu tiên về giun sán cho châu Phi và cũng là một bước quan trọng trong việc giải quyết tốt nhất các bệnh nhiệt đới bị lãng quên trên toàn thế giới”.