Quỹ Bill và Melinda Gates (Bill & Melinda Gates Foundation) cam kết tài trợ 10 tỷ USD trong 10 năm tới để giúp nghiên cứu, phát triển và cung cấp các loại vaccine cho những quốc gia nghèo khó nhất trên thế giới. Họ nói rằng tăng cường các hoạt động tiêm chủng có thể cứu sống hơn 8 triệu trẻ em từ nay đến năm 2020 và họ cũng kêu gọi các tổ chức khác cùng chung tay để tiếp tục nhân rộng chương trình này bên cạnh các hoạt động và những chương trình khác đang được triển khai một cách hiệu quả trên toàn thế giới.
Những người sáng lập ra Quỹ từ thiện này đã công bố sự cam kết trên tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới thường niên được diễn ra từ 26 đến 31 tháng 1vừa qua tại Davos, Thụy Sỹ.
 |
Ông bà Gates tại Diễn đàn Kinh tế thế giới 2010, nơi không chỉ có các tham luận về kinh tế mà còn có cả y tế và các vấn đề nóng bỏng khác trên toàn cầu. (Ảnh: luxist.com) |
Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới bà Margaret Chan đã rất hoan nghênh thông báo này và gọi sự cam kết của Quỹ Gates là một sự việc “chưa từng thấy” cho vấn đề vaccine, nhưng bà cũng nhấn mạnh rằng đây cũng mới chỉ là “một phần nhỏ của những gì đang rất cần thiết” cho sức khỏe của người dân tại các nước nghèo.
Bà nói thêm rằng: "Đây là điều hoàn toàn quan trọng mà cả chính phủ và những tổ chức do các cá nhân thành lập tăng cường những nỗ lực cung cấp các loại vaccine để bảo vệ cuộc sống cho trẻ em".
Bill Gates, người đồng sáng lập Tập đoàn máy tính lớn nhất thế giới Microsoft, nơi ông đã có phần lớn thời gian làm Chủ tịch và cũng là trưởng nhóm nghiên cứu phát minh ra các phần mềm dành cho máy tính nhưng hiện tại ông dành hầu hết thời gian cho một quỹ từ thiện do gia đình ông thành lập. Ông nói: “Chúng ta phải làm cho thập niên này là thập niên của vaccine”. “Vaccine đã bảo vệ và cải thiện hàng triệu cuộc sống tại những nước đang phát triển. Sáng kiến mói này sẽ giúp chúng ta có thêm cơ hội cứu sống nhiều trẻ em hơn bao giờ hết”, ông nói thêm.
Từ khi thành lập vào năm 2000 cho đến nay, Quỹ Bill và Melinda Gates đã tài trợ 4,5 tỷ USD cho các chương trình nghiên cứu, phát triển và cung cấp vaccine trên toàn thế giới, đặc biệt là cho các nước nghèo và đang phát triển. Được biết, Quỹ này được thành lập bởi sự hợp nhất của Quỹ Khuyến học Gates và Quỹ William H. Gates, với mục đích nâng cao chăm sóc y tế và giảm đói nghèo trên toàn cầu, và giúp tăng cơ hội học tập và tiếp cận thông tin tiên tiến tại Hoa Kỳ
 |
Ông bà Gates với các trẻ em tại một trung tâm y tế ở Mozambique trong một đợt hoạt động từ thiện (Ảnh: John Hrusa/EPA) |
Quỹ Bill và Melinda Gates đi tiên phong trong việc đưa ra ý tưởng thành lập Tổ chức Liên minh toàn cầu về Vaccine và Tiêm chủng – GAVI (Global Alliance for Vaccines and Immunisation), một tổ chức sức khỏe được kết hợp giữa những chính phủ và các tổ chức tư nhân nhằm quyên góp và cung cấp tài chính cho các chương trình tiêm chủng tại các quốc gia nghèo trên thế giới. (Giám đốc của GAVI, Ông Julian Lob-Levyt cũng có mặt tại Diễn đàn lần này)
Bà Melinda Gates nói rằng, sở dỉ, Quỹ của gia đình bà ưu tiên cho các vấn đề vaccine vì bà đã “tận mắt nhìn thấy những cảnh tượng không thể tin được về cuộc sống của nhiều trẻ em trên thế giới”. “Vaccine là một phép mầu thật sự”, bà nói thêm, “chỉ với vài liều là đã có thể ngăn chặn một số căn bệnh nguy hiểm chết người cho một sinh linh nhỏ bé”
Làm việc với một mô hình được phát triển bởi một nhóm do Viện Nghiên cứu các chương trình Quốc tế thuộc Trường Y tế Cộng cộng Johns Hopkins Bloomberg, Quỹ Bill và Melinda Gates đã ước lượng được tác động của vaccine đối với sự tử vong của trẻ em trong nhiều năm tới.
Họ nhận thấy rằng, nếu lượng cung cấp vaccine đáp ứng được khoảng 90% nhu cầu của trẻ em trên toàn thế giới, bao gồm cả một số loại vaccine mới được dùng cho tiêm phòng bệnh tiêu chảy và viêm phổi thì có khoảng 7,6 triệu trẻ em dưới 5 tuổi được cứu sống từ nay cho đến năm 2019.
Tổng cộng sẽ có đến 8,7 triệu trẻ em được cứu sống nếu tính luôn cả 1,1 triệu trẻ được bảo vệ bởi một loại vaccine sốt rét dự kiến sẽ được dùng phổ biến vào năm 2014.
Nhiều trẻ em tại các quốc gia châu Phi đã được tiếp cận với những loại vaccine thông qua các chương trình tiêm chủng của một số tổ chức y tế từ thiện. (Ảnh: minh họa) |
Ông bà Gates cho biết, con số này thậm chí có thể sẽ tăng lên nếu chúng ta bổ sung thêm một số loại vaccine mà có thể được nghiên cứu phát triển trong giai đoạn này, ví dụ như vaccine cho ngăn ngừa bệnh Lao.
Trong cuộc họp báo, họ nói rằng sự cam kết mới này “được lấy cảm hứng từ những thành công trong những năm gần đây về nghiên cứu bào chế vaccine”, ví dụ như:
- Tiêm phòng vaccine đạt tỷ lệ cao trong một thời gian dài. Theo số liệu thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, công tác tiêm phòng dịch bệnh đã được khôi phục lại từ thập niên 90 của thế kỷ trước. Cho đến nay, qua những năm đầu của thế kỷ này, tỷ lệ trẻ em tại các nước nghèo nhận được 3 loại vaccine cơ bản như bạch hầu, uốn ván, ho gà (DTP3, diphtheria – tetanus – pertussis) đã tăng lên từ 66 đến 79%, tỷ lệ này cao hơn bao giờ hết. Cùng với đó là tỷ lệ tử vong do bệnh sởi ở trẻ em trên toàn thế giới đã giảm 77% trong thời gian từ 2000 đến 2008. Riêng tại châu Phi, con số này là 92%.
- Công tác tiêm phòng thường xuyên đã được cải thiện, với các nguồn tài chính dồi dào, tiêm chủng đã tập trung vào ngăn ngừa bại liệt và sởi và qua đây giúp xây dựng tốt hơn nữa các chương trình vaccine hiện có và mới hình thành. Để đảm bảo rằng mọi trẻ em đều nhận được những loại vaccine cần thiết, các chương trình cần phải đào tạo, tập huấn cho nhân viên y tế ngay tại địa phương và hơn nữa vaccine phải được bảo quản tốt từ khi nhận cho đến khi được dùng.
- Nhiều loại vaccine đang ngày càng có sẵn, đáp ứng đầy đủ nhu cầu phòng bệnh. Ví dụ như vaccine phòng chống hai bệnh nguy hiểm là viêm phổi và tiêu chảy. Đây là hai bệnh hàng đầu gây tử vong nhiều nhất ở trẻ em trên khắp thế giới. Một bài viết mới được xuất bản trong Tạp chí Y học Anh Quốc số ra gần đây cho thấy, việc tiêm phòng vaccine rotavirus đã làm giảm đến 60% tỷ lệ mắc tiêu chảy do virus rota gây nên tại Nam Phi và Malawi.
- Công tác nghiên cứu, phát triển các loại vaccine đang được tăng cường và quan trọng hơn là việc thiết lập các nguồn mới cung cấp vaccine phòng bệnh. Một loại vaccine mới đầy hứa hẹn cho việc chủng ngừa bệnh sốt rét ở trẻ em đang trong giai đoạn thử nghiệm cuối cùng, và một loại vaccine chống viêm màng não mới đang được bắt đầu dùng thử nghiệm tại châu Phi trong năm nay.
 |
Nhân viên y tế cơ sở đã được trang bị đầy đủ kiến thức cho công tác tiêm phòng vaccine (Ảnh: guardian.co.uk) |
Một số tổ chức hợp tác giữa khu vực nhà nước và tư nhân như GAVI và Chương trình Vaccine Rotavirus thuộc Tổ chức từ thiện phi chính phủ PATH (Program for Appropriate Technology in Health) “đang làm thay đổi những vaccine có tính chất thương mại”, Bill Gates nói.
Chương trình Phòng chống tiêu chảy do virus Rota thuộc PATH là tập hợp các nguồn lực và chuyên môn của các công ty bào chế vaccine, các nhà tài trợ, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp quốc, Tổ chức Y tế Thế giới, Ngân hàng Thế giới, và các nước đang phát triển.
Ông Lop-Levyt nói: “Liên minh toàn cầu về vaccine-GAVI được thành lập cách đây 10 năm và đã cứu sống hơn 5 triệu sinh mạng bằng cách tăng cường sự tiếp cận của người dân với việc tiêm chủng tại các quốc gia nghèo nhất trên thế giới”. Ông cũng nói thêm “chúng ta đang có tiềm năng và cơ hội để tạo một bước tiến lớn trong thập niên tới”.
Những người sáng lập ra Quỹ Bill và Melinda Gates cho rằng vẫn cần nhiều tỷ USD nửa từ các nhà tài trợ để thực hiện được 90% của mục tiêu vaccine cho toàn cầu. Và, GAVI vẫn còn những “lỗ hỏng” trong một số chương trình như chương trình vaccine phòng chống bại liệt và sởi, cần phải có thêm nguồn hỗ trợ để nghiên cứu và phát triển các loại vaccine mới.
Bill Gates cũng đã cảnh báo với các chính phủ rằng không nên chuyển đổi mục đích các nguồn viện trợ nước ngoài vào vấn đề biến đổi khí hậu, y tế nên là ưu tiên hàng đầu, và ông cũng nhấn mạnh rằng sức khỏe tốt hơn cũng dẫn đến tỷ lệ sinh thấp hơn.
Điều ai cũng biết, dân số tăng là một trong những yếu tố làm cho Trái đất ngày càng nóng lên.