Một nghiên cứu mới đây cho thấy số ca tử vong do sốt rét tại Ấn Độ nhiều hơn những gì chúng ta nghĩ. Các điều tra viên của cuộc nghiên cứu mới nói rằng mỗi năm đã có khoảng 205 nghìn người tại đất nước Ấn Độ đã chết vì căn bệnh chết người này, con số này nhiều hơn một ước tính hiện tại của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đến 13 lần.
Mặc dù vậy, các chuyên gia của WHO vẫn còn đang tranh luận về vấn đề này. Họ nói rằng các phương pháp mà các nhà nghiên cứu sử dụng để thu thập số liệu chưa thật đáng tin cậy. Ngược lại, các nhà nghiên cứu lại cho rằng chính thống kê của WHO chưa chính xác vì số liệu này chưa được thu thập tại từng hộ gia đình nơi mà những ca tử vong thường xảy ra và không có bất cứ sự can thiệp y tế nào.
Đây là nghiên cứu y học được thực hiện với sự hợp tác của tiến sĩ Prabhat Jha và một đội ngũ chuyên gia đến từ Ấn Độ, Canada và Anh Quốc – những người đang làm việc cho chương trình Million Death Study (MDS). Nghiên cứu cũng đã được công bố trên tạp chí Lancet, số ra ngày 21/10.
Jha hiện đang là giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu Y học Toàn cầu thuộc Đại học Toronto, Canada. Ông cho biết, đây là nghiên cứu đầu tiên trong việc thu thập số liệu tử vong do sốt rét từ khắp tất cả các vùng dân cư của Ấn Độ.
 |
Điều trị các ca bệnh sốt rét tại Nongpoh, Ri Bhoi, bang Meghalaya, Ấn Độ. (Ảnh: journeytogracefoundation.com) |
”Các thống kê cho thấy số người tử vong vì sốt rét lớn hơn rất nhiều so với suy nghĩ của mọi người và hầu hết số ca tử vong này thuộc về một số bang nơi lưu hành phổ biến loại ký sinh trùng sốt rét nguy hiểm nhất:, ông nói.
Công việc điều tra số liệu tử vong do sốt rét trên toàn Ấn Độ gặp nhiều khó khăn vì điều kiện địa lý và một vấn đề khác là nếu được chẩn đoán đúng thì bệnh sẽ được điều trị khỏi; ngược lại, nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng thì ca tử vong sẽ được cho là vì một căn bệnh gây sốt khác. Chính vì vậy mà công tác thống kê tử vong do sốt rét chưa được chính xác tại quốc gia này.
Chương trình Million Death Study (MDS) của Ấn Độ là sự hợp tác giữa Hội đồng Nghiên cứu Y học Ấn Độ với các trung tâm y học hàng đầu của Ấn Độ và một số quốc gia khác.
Chương trình Million Death Study đã và đang điều tra số lượng sinh và tử của 1,1 triệu hộ gia đình trên khắp các vùng miền của Ấn Độ cho đến năm 2014. Ngoài ra, chương trình còn làm công tác điều tra thu thập số liệu về các yếu tố nguy cư và nguyên nhân gây tử vong của những người trong số các hộ gia đình.
 |
Bản đồ cung cấp thông tin về sốt rét tại Ấn Độ.
(Ảnh: nathnac.org) |
Các số liệu thống kê phục vụ cho nghiên cứu đã được thu thập từ những buổi phỏng vấn giữa các cộng tác viên y tế với thành viên trong các gia đình tại địa phương. Qua phỏng vấn, thông tin về các nguyên nhân gây tử vong cho từng ca trong số 122 nghìn ca tử vong xảy ra từ năm 2001 đến 2003 tại gần 7 nghìn khu vực được chọn ngẫu nhiên của Ấn Độ và mỗi khu vực có khoảng 200 hộ gia đình được điều tra.
Những cộng tác viên y tế địa phương hỏi một số câu hỏi tổng quát và cụ thể về sự nguy hiểm và diễn biến của những loại bệnh gây sốt chủ yếu và những bệnh gây sốt mà người dân biết được. Mỗi cuộc phỏng vấn được phân tích một cách độc lập và được ghi mã số riêng.
Sau khi phân tích các kết quả đã được xử lý, các nhà nghiên cứu ước tính mỗi năm đã có khoảng 205 nghìn người dân Ấn Độ trước 70 tuổi tử vong do sốt rét. Trong đó có 55 nghìn ca xảy ra ở trẻ em nhỏ dưới 5 tuổi, 30 nghìn ca tử vong ở độ tuổi từ 5 đến 14 và 120 nghìn ca trong độ tuổi từ 15 đến 69.
Đến đây các nhà nghiên cứu cho rằng ngay cả khi những con số này nằm dưới mức ước tính dựa trên các thống kê ban đầu thì họ vẫn luôn nghĩ tới con số trên chắc chắn còn lớn hơn, khoảng 277 nghìn ca tử vong mỗi năm vì sốt rét.
 |
Một trẻ em mắc sốt rét đang được điều trị tại bệnh viện Karbuk, Ấn Độ (Ảnh: AP) |
205 nghìn ca tử vong mỗi năm, nhiều hơn 13 lần so với thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (15 nghìn ca). Theo Reuters, số ca tử vong do sốt rét trên toàn thế giới chắc chắn sẽ lớn hơn nhiều và ở mức hàng trăm nghìn ca mỗi năm.
Tiến sĩ Simon Hay của Đại học Oxford, Anh Quốc, người tham gia nghiên cứu dự án Atlas về sốt rét cho biết, nhiều ca tử vong đã không được hệ thống y tế tại địa phương ghi nhận với nhiều nguyên nhân khác nhau.
Các nhà nghiên cứu lưu ý, có đến 90% số tử vong thuộc các các khu vực ở nông thôn hoặc những vùng xa xôi và 86% trong số đó xảy ra tại nhà – nơi không có nhiều hoặc thậm chí không có sự hỗ trợ nào về y tế.
Qua phân tích, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng bang Orissa là nơi có số ca tử vong nhiều hơn bất kỳ nơi nào khác của Ấn Độ, khoảng 50 nghìn ca mỗi năm. Một số bang khác cũng có tỷ lệ tử vong cao là Chhattisgarh, Jharkhand và Assam.
Cuối cùng Jha và cộng sự kết luận rằng, mặc dù có nhiều sự thay đổi trong tỷ lệ tử vong do sốt rét nhưng thống kê của WHO vẫn chưa xác với thực tế tại Ấn Độ với thống kê 15 nghìn ca tử vong (5 nghìn ca ở trẻ em và 10 nghìn ca ở người lớn). Và, đề nghị rằng WHO cần thống kê lại ở Ấn Độ và trên toàn thế giới.
Các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng, số liệu chính xác sẽ giúp cho Ấn Độ, châu Phi và một số khu vực khác trên thế giới có thêm những cơ sở vững chắc cho việc thiết kế các chiến dịch phòng chống sốt rét thích hợp cho từng vùng, từng đối tượng.
Tiến sĩ M Katoch, chủ tịch của Hội đồng Nghiên cứu Y học Ấn Độ cho rằng, những bước tiến mới trong nghiên cứu này chỉ ra rằng không như AIDS hay ung thư, bệnh sốt rét hoàn toàn có thể được cứu chữa nếu phát hiện kịp thời và điều trị đúng phác đồ.
Ông cho biết thêm, chúng ta có đủ các loại thuốc với giá rẻ và hiệu quả để điều trị bệnh nhân sốt rét nhưng cái chúng ta cần hơn nửa là sự can thiệp kịp thời của hệ thống y tế ngay tại địa phương.
Kenneth J Arrow, giáo sư kinh tế của Đại học Stanford, người đã nhận giải Nobel kinh tế năm 1972 nhận định “liệu pháp Artemisinin kết hợp đã và đang mang lại hiệu quả cao trong điều trị sốt rét và hiện đã được phổ biến khắp toàn cầu với giá thành thấp thông qua chương trình trợ giá cho dược phẩm điều trị sốt rét. Ông cũng nói thêm, công tác điều trị cần được tiếp cận dễ dàng hơn với người dân thông qua các loại hình chăm sóc sức khỏe của chính phủ hoặc của tư nhân.
Nghiên cứu được tài trợ bởi Viện Nghiên cứu Y học Hoa Kỳ và Viện Y học Canada.
Tài liệu tham khảo:
"Adult and child malaria mortality in India: a nationally representative mortality survey." Neeraj Dhingra, Prabhat Jha,Vinod P Sharma,Alan A Cohen, Raju M Jotkar, Peter S Rodriguez, Diego G Bassani,Wilson Suraweera, Ramanan Laxminarayan, Richard Peto, for the Million Death Study Collaborators.