Sau Hội nghị tổng kết hoạt động Dự án Quỹ Toàn cầu Phòng chống sốt rét Việt Nam năm 2009 và triển khai kế hoạch nhiệm vụ năm 2010 của 29 tỉnh có dự án hỗ trợ được tổ chức tại thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình. Thừa Thiên Huế cũng đã tổ chức hội nghị tại tỉnh và các huyện dự án để thực hiện nhiệm vụ công tác đã được chỉ đạo, bảo đảm các mục tiêu xây dựng.
Kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2009
Năm 2009 là năm đầu tiên tỉnh Thừa Thiên Huế được Dự án Quỹ Toàn cầu Phòng chống Sốt rét Việt Nam hỗ trợ 2.838.640.949 đồng cho 32 xã, thị trấn, 199 thôn bản của 2 huyện A Lưới, Nam Đông để tổ chức thực hiện các hoạt động theo mục tiêu đã được chỉ đạo. Mặc dù tình hình sốt rét chung của toàn tỉnh có chuyển biến tốt so với năm 2008, số bệnh nhân sốt rét giảm 7,52% (369/399), số ký sinh trùng sốt rét giảm 7,84% (94/102), không có sốt rét ác tính, tử vong và dịch sốt rét nhưng tại huyện dự án A Lưới đã có những biến động.
Số bệnh nhân sốt rét tại huyện dự án A Lưới năm 2009 tăng 38,46% (180/130), số ký sinh trùng sốt rét tăng 40% (21/15) so với năm 2008. Các chỉ số có liên quan khác cũng đều tăng. Chỉ số mắc sốt rét 4,17/ 1.000 dân số chung. Mặc dù không có sốt rét ác tính, tử vong và dịch sốt rét nhưng vẫn có nhiều nguy cơ phải đối mặt từ sự biến động này. Tình trạng một bộ phận người dân đi rừng, ngủ rẫy, qua về biên giới, khai thác lâm sản, phế liệu chiến tranh, đào đãi vàng ... phát triển nhưng chưa có khả năng kiểm soát hết đã làm ảnh hưởng đến tình hình. Hậu quả nặng nề của cơn bão lũ số 9-Ketsana gây thiệt hại đến đời sống, kinh tế xã hội của địa phương cũng đã góp phần làm cho sốt rét có biến động.
Riêng tại huyện dự án Nam Đông, tình hình ổn định hơn. Năm 2009, số bệnh nhân sốt rét giảm 5,88% (16/17), số ký sinh trùng sốt rét giảm 37,50% (5/8) so với năm 2008; không có sốt rét ác tính, tử vong và dịch sốt rét. Chỉ số mắc sốt rét 0,67/ 1.000 dân số chung. Sự ổn định này được tạo lập do huyện không có tuyến biên giới, tình trạng đi rừng, ngủ rẫy có hạn chế và cơ sở đã xây dựng, phát triển được các yếu tố phòng chống sốt rét bền vững về mặt tổ chức, chuyên môn kỹ thuật và xã hội để duy trì thành quả đạt được.
Trong thực hiện mục tiêu 1 với yêu cầu nâng cao việc tiếp cận và sử dụng các biện pháp phòng chống sốt rét hiệu quả có 3 nội dung hoạt động với 15 mục triển khai nhưng có 8 mục (chiếm 53,33%%) chưa đáp ứng được kịp thời như: cung cấp màn ngủ cho dân nghèo, tẩm màn bằng hóa chất diệt muỗi, phân phối, giám sát việc cấp màn ngủ; cung cấp võng tẩm hóa chất diệt muỗi, màn ngủ tẩm hóa chất diệt muỗi tồn lưu dài cho dân đi rừng, ngủ rẫy; cung cấp dụng cụ máy cassette-CD và vật liệu truyền thông ở cơ sở.
Trong thực hiện mục tiêu 2 với yêu cầu nâng cao việc tiếp cận và sử dụng chẩn đoán, điều trị sốt rét hiệu quả có 2 nội dung hoạt động với 6 mục triển khai nhưng có 4 mục (chiếm 66,66%) chưa đáp ứng được kịp thời như cung cấp kính hiển vi, test chẩn đoán nhanh cho các cơ sở điều trị ở xã, huyện, tỉnh; quân y biên phòng và y tế thôn bản ở xa trạm y tế.
Trong thực hiện mục tiêu 3 với yêu cầu tăng cường giám sát và giải quyết dịch sốt rét có 2 nội dung hoạt động với 4 mục triển khai nhưng có 1 mục (chiếm 25%) chưa đáp ứng được kịp thời như cung cấp bộ máy tính, máy in cho tỉnh, huyện.
Trong thực hiện mục tiêu 4 với yêu cầu nâng cao năng lực của Chương trình Quốc gia Phòng chống sốt rét có 6 nội dung hoạt động và 22 mục triển khai nhưng có 4 mục (chiếm 18,18%) chưa đáp ứng được kịp thời như tổ chức tập huấn cho y tế thôn bản sử dụng test chẩn đoán nhanh, hướng dẫn chẩn đoán, điều trị sốt rét theo phác đồ mới, cung cấp xe ô tô, máy fax, máy photocopy, máy chiếu projector cho tỉnh, huyện.
Với các mặt tồn tại, nhược điểm năm 2009, một số nội dung và mục hoạt động theo yêu cầu của tiến độ thực hiện chưa đáp ứng kịp thời vì đây là năm đầu tiên triển khai dự án vòng 7 (2009-2013) được lồng ghép vào năm cuối của dự án vòng 3 (2005-2009) nên thủ tục chuyển đổi, vận hành chưa bảo đảm. Các huyện dự án của tỉnh Thừa Thiên Huế, nhất là huyện A Lưới có những biến động nên địa phương sẽ cố gắng nỗ lực phấn đấu để khống chế bệnh phát triển trong năm 2010, ổn định được tình hình để chuẩn bị kết thúc giai đoạn 1 của dự án (2009-2010), tạo cơ sở để chuyển sang giai đoạn 2 (2011-2013).
Kế hoạch hoạt động năm 2010
Trong năm 2010, diện bao phủ hoạt động dự án cũng tiếp tục hỗ trợ cho 32 xã, thị trấn và 199 thôn bản thuộc 2 huyện A Lưới, Nam Đông. Phấn đấu chỉ số mắc sốt rét tại 2 huyện dự án xuống 2,78/ 1.000 dân số chung (năm 2009 chỉ số mắc sốt rét 2,93/ 1.000 dân số chung). Nếu phân tích riêng từng huyện, A Lưới có chỉ số mắc sốt rét năm 2009 là 4,17/ 1.000 dân số chung toàn huyện nên cần nỗ lực phấn đấu một cách tích cực nhiều hơn nữa để giảm mạnh số bệnh nhân sốt rét trong năm 2010 và những năm tiếp theo, bảo đảm chỉ tiêu đã được chỉ đạo. Huyện Nam Đông có chỉ số mắc sốt rét năm 2009 là 0,67/ 1.000 dân số chung toàn huyện, chỉ số này đã ở mức độ thấp nên cần cố gắng giữ ổn định tình hình và duy trì được thành quả lâu dài, phấn đấu trong những năm sau có thể loại trừ bệnh sốt rét ra khỏi cộng đồng trên địa bàn. Theo chỉ đạo của Ban Quản lý Dự án trung ương, khi kết thúc dự án vào năm 2013, chỉ số mắc sốt rét của các huyện dự án phải đạt dưới 2,50/ 1.000 dân số chung. Vì vậy các huyện dự án phải có tầm nhìn đến năm 2013 để nỗ lực thực hiện nhiệm vụ công tác theo các mục tiêu được xây dựng.
Năm 2010, hai huyện dự án A Lưới, Nam Đông cũng như toàn tỉnh Thừa Thiên Huế phấn đấu không để tử vong do sốt rét. Tỷ lệ người dân ngủ màn tẩm hóa chất tại các xã, thị trấn đạt trên 80%. Tỷ lệ bệnh nhân sốt rét có ký sinh trùng được chẩn đoán bằng kính hiển vi hoặc test chẩn đoán nhanh trong tổng số bệnh nhân sốt rét của huyện đạt trên 50%. Tỷ lệ bệnh nhân sốt rét bị nhiễm ký sinh trùng chủng loại Plasmodium falciparum ở các huyện được điều trị bằng thuốc phối hợp có dẫn chất Artemisinine (ACT) đạt trên 95% và tỷ lệ dân di biến động, đi rừng, ngủ rẫy, qua về biến giới ... được cấp màn ngủ tẩm hóa chất diệt muỗi đạt 80%.
Để bảo đảm được các hoạt động trong năm 2010, Ban Quản lý Dự án Trung ương hỗ trợ cho tỉnh Thừa Thiên Huế số kinh phí 832.925.359 đồng. Trong đó mục tiêu một 104.249.468 đồng; mục tiêu hai 198.293.379 đồng; mục tiêu ba 6.779.182 đồng và mục tiêu bốn 523.603.330 đồng.
Sau hội nghị tổng kết hoạt động năm 2009 và triển khai kế hoạch năm 2010 của Dự án Quỹ Toàn cầu Phòng chống sốt rét Việt Nam tại tỉnh Thừa Thiên Huế và 2 huyện dự án A Lưới, Nam Đông. Các cơ sở phấn đấu thực hiện nhiệm vụ đã chỉ đạo theo các mục tiêu để bảo đảm tiến độ công tác và đạt được kết quả vào cuối năm 2010.