Dân trí
Một năm sống khỏe chỉ với… 500 đồng
“Chỉ cần đầu tư 500đ cho việc in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh thì sẽ mang lại được 1 năm sống khỏe mạnh cho người Việt”, ông Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) nói về phòng chống tác hại thuốc lá. Bên lề cuộc gặp gỡ Hưởng ứng tuần lễ quốc gia không thuốc lá (25 - 31/5) và giới thiệu dự án luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, TS Lương Ngọc Khuê đã chia sẻ với báo giới xung quanh vấn đề này.
Thưa ông, ông đánh giá như thế nào về nội dung Dự thảo luật phòng chống tác hại thuốc lá đề xuất in cảnh báo tác hại của thuốc lá bằng hình ảnh chiếm tới 50% diện tích vỏ bao thuốc lá, trong khi nhiều nước trên thế giới, cảnh báo này đã được áp dụng từ rất lâu?Các bạn thấy đó, cảnh báo tác hại của thuốc lá thời gian đầu chỉ ghi bằng chữ “hút thuốc lá có thể gây hại cho sức khỏe”, rồi tiến tới cảnh báo bằng dòng chữ to hơn “hút thuốc lá có thể gây ung thư phổi”, còn nay, trong dự thảo luật đã đưa vào phải in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh chiếm tới 50% diện tích vỏ bao như các nước đang thực hiện. Theo tôi, để đạt được kết quả này, là quá trình vận động với các nhà sản xuất bởi họ còn phải duy trì hoạt động của nhà máy, công nhân, rồi những người trồng cây thuốc lá vùng nguyên liệu, rồi vỏ bao họ đã sản xuất một lần với số lượng lớn… Vì thế, trong việc đề xuất in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh, chúng tôi phải hết sức kiên trì. Nhưng tôi cho rằng, cái quan trọng hàng đầu là làm sao để mỗi người dân tự hiểu được tác hại của thuốc lá để biết cách phòng tránh. Còn các giải pháp kia hết sức hữu hiệu, nhưng không thể thực hiện chỉ trong một vài ngày.
Ông đánh giá như thế nào về hiệu quả cảnh báo tác hại của thuốc lá bằng hình ảnh?
Việc in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh chắc chắn tác động mạnh hơn tới người hút so với cảnh báo bằng chữ.
Năm 2011, nghiên cứu về chi phí, hiệu quả của việc in cảnh báo sức khỏe bằng chữ và hình ảnh tại Việt Nam do Viện chiến lược và chính sách y tế thực hiện cho thấy, việc in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh tại Việt Nam sẽ có chi phí cực thấp với hiệu quả cực cao. Chỉ cần đầu tư 500đ cho việc in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh thì sẽ mang lại được 1 năm sống khỏe mạnh cho người Việt Nam. Với những hình ảnh này, người tiêu dùng được biết chính xác về những hậu quả với sức khỏe từ sản phẩm mà họ dang sử dụng, tính gây nghiện và nguy cơ bệnh tật, tử vong từ việc sử dụng thuốc lá. Hơn nữa, cảnh báo bằng hình ảnh cũng giúp ngăn ngừa thanh thiếu niên hút thuốc. Bởi độ tuổi hút thuốc thanh thiếu niên Việt Nam rất trẻ (13 - 15 tuổi). Ở tuổi này, các em không ý thức được sự độc hại của thuốc lá, việc hút thuốc do bắt chước người lớn. Khi có hình ảnh cảnh báo, các em sẽ nhận thức tốt hơn về sự độc hại của thuốc.
Thưa ông, dù đã có quy định cấm quảng cáo thuốc lá dưới mọi hình thức, nhưng rất nhiều vi phạm trong lĩnh vực này. Vậy việc giám sát thực thi các quy định này như thế nào? Trách nhiệm xử lý vi phạm thuộc về ai và đến nay, tỷ lệ sử phạt như thế nào?
Vi phạm quảng cáo thuốc lá thì rất nhiều nhưng con số bị xử phạt lại rất ít, có thể đếm trên đầu ngón tay. Trách nhiệm xử phạt thuốc các cơ quan công quyền của Việt Nam. Xử phạt có rất nhiều từ quản lý thị trường, thanh tra… Tuy nhiên, chúng ta chưa có được các chế tài, quy định rõ. Vì thế, nếu Luật Phòng chống tác hại thuốc lá được thông qua thì các nghị định, thông tư tới chúng ta phải quy định thật rõ ràng về cơ quan xử phạt, trách nhiệm, quyền hạn, mức xử phạt cần phải làm nghiêm, đầy đủ, tổng thể các giải pháp.
Việc xây dựng môi trường không khói thuốc lá ở Việt Nam đến nay thực hiện như thế nào, thưa ông?
Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới (gần 50% dân số). Kéo theo hậu quả là 2/3 phụ nữ và trẻ em thường xuyên hít phải khói thuốc lá tại nhà, 33 triệu người không hút thuốc thường xuyên nhưng lại phải ngửi khói thuốc tại nhà và 5 triệu người trưởng thành không hút thuốc thường xuyên phải hít khói thuốc tại nơi làm việc. Vì vậy, việc xây dựng các môi trường không khói thuốc lá là rất quan trọng. Tôi cho rằng, trong 10 năm qua, việc xây dựng môi trường không khói thuốc là có hiệu quả. Ví dụ theo báo cáo của Hội nông dân, trước đây tất cả các đám cưới đều có thuốc lá. Còn theo báo cáo của công đoàn tổng liên đoàn lao động việt nam, hiện nay hoàn toàn không có thuốc lá, không ai đi mời thuốc lá nữa. Trước, trên các phương tiện giao thông công cộng rất nhiều người hút thuốc lá, nay gần như không có. Trong công sở cũng vậy, trước kia thì chỗ nào cũng hút, nơi nào cũng hút, nay đã giảm hơn rất nhiều. Chúng ta có nhiều cơ sở không khói thuốc, như bệnh viện, trường học, công sở… không khói thuốc.
Xin cảm ơn ông!
Cứu sống một sản phụ bị lộn lòng tử cung
BS Nguyễn Gia Định, Phó Giám đốc BV Đa khoa tỉnh Kon Tum cho biết, khoa Sản của BV vừa cứu sống một sản phụ sau khi sinh bị lộn lòng tử cung. Đây là bệnh rất hiếm gặp ở sản phụ với tỷ lệ 1/2.000- 1/6.000 ca sản phụ. Trước đó, vào ngày 18/5, khoa Sản của BV Đa khoa tỉnh Kon Tum tiếp nhận một sản phụ đang trong giai đoạn chuyển dạ 1 đủ tháng là chị I Sao May (SN 1993, trú thôn Konhrachot, phường Thống Nhất, TP. Kon Tum). Đến khoảng 15h10 phút cùng ngày, chị May sinh thường một bé trai cân nặng 2,8kg. Sau khi được các bác sĩ xử trí tích cực giai đoạn 3 của chuyển dạ (sổ nhau), khoảng 10 phút sau, nhau thai trong bụng của chị May không bong, tử cung đột ngột bị lộn lòng hoàn toàn ra ngoài âm đạo và bong bánh nhau. Khiến bệnh nhân bị mất máu nhiều khoảng 800ml-1000ml (băng huyết sau khi sinh). Ngay lập tức, bệnh nhân được BS Định (Phó Giám đốc BV), BS Võ Ngọc Thu (Trưởng khoa sản) và một số y bác sĩ khác trực tiếp xử trí kịp thời cho bệnh nhân. Sau khi bệnh nhân được giảm đau, các bác sĩ đã đẩy nhẹ tử cung vào âm đạo… đẩy tử cung về lại vị trí cũ theo phương pháp Jonhson. Bàn tay của phẫu thuật viên được giữ trong tử cung 3 phút, đồng thời dùng thuốc tăng co tử cung để làm cho tử cung co thắt, tránh lộn lòng tử cung trở lại.
Đến hiện tại, sản phụ May đã hoàn toàn bình phục và chờ xuất viện. BS Võ Ngọc Thu, Trưởng khoa Sản cho biết, lộn lòng tử cung là trường hợp rất hiếm gặp ở sản phụ với tỉ lệ 1/2.000-1/6.000 ca, với nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân thường gặp nhất là do bánh nhau bám chặt vào đáy tử cung.
Phẫu thuật miễn phí cho 2.000 trẻ sứt môi, hở hàm ếch
Trong năm 2011, Tổ chức phẫu thuật nụ vười Việt Nam đã phẫu thuật và điều trị thành công cho hơn 2.600 trẻ, dự kiến trong năm 2012, ít nhất 2.000 trẻ nữa sẽ lấy lại được nụ cười. Theo thống kê cứ 3 phút trôi qua trên thế giới lại có một trẻ sinh ra bị dị tật môi, hàm ếch, một trong mười đứa trẻ mắc phải dị tật đó không có cơ hội được đón sinh nhật lần đầu tiên của mình. Tại Việt Nam, ước tính mỗi năm có khoảng 3.000 trẻ mới sinh bị ảnh hưởng bởi những dị tật này (cứ 500 trẻ sinh ra thì có 1 trẻ bị dị tật tật hàm mặt). Ngoài việc phải gánh chịu những khiếm khuyết về mặt thể chất, các bé kém may mắn này còn phải đối mặt với những khó khăn về tinh thần trong cuộc sống thường ngày. Để giúp các bé vượt qua những nỗi đau ấy, Tổ chức nhân đạo Phẫu thuật nụ cười Việt Nam (Operation Smile Viet Nam) sẽ triển khai tháng hành động vì trẻ em với chiến dịch “Cho em nụ cười, cho em cuộc đời”. Theo đó, sẽ có khoảng 500 bệnh nhi trên cả nước bị dị tật bẩm sinh khuôn mặt hở khe môi, hàm ếch sẽ được thực hiện phẫu thuật để mang lại nụ cười. Mở màn cho hoạt động nhân đạo này sẽ diễn ra tại bệnh viện Nhân Dân 115 Nghệ An với 100 bệnh nhi được phẫu thuật miễn phí từ ngày 9-16/6.
Trong năm 2011, Tổ chức phẫu thuật nụ vười Việt Nam đã phẫu thuật và điều trị thành công cho hơn 2.600 trẻ, dự kiến trong năm 2012, tổ chức sẽ tiếp tục mang lại nụ cười cho ít nhất 2.000 trẻ khác đồng thời hướng đến mục tiêu điều trị cho toàn bộ 13.000 trẻ bị dị tật bẩm sinh hàm mặt có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn hiện còn tồn đọng trên cả nước. Tuy nhiên, nguồn kinh phí được tài trợ cho hoạt động này còn hạn hẹp nên nhiều trẻ kém may mắn vẫn phải thấp thỏm chờ đợi. Để mang đến cho các bé cơ hội được chữa trị nhân đạo, ngày 26/5 Phẫu thuật nụ cười Việt Nam sẽ tổ chức sự kiện gây quỹ từ thiện qua hình thức bán đấu giá những tác phẩm hội họa được tặng bởi các họa sĩ, nhà thiết kế, nhà sưu tập trong cả nước. Các nhà hảo tâm muốn đóng góp cho Quỹ phẫu thuật nụ cười cũng có thể ủng hộ bằng tin nhắn “nụ cười” gửi đến tổng đài 9250. Với sự hỗ trợ khoảng 5 triệu đồng từ các mạnh thường quân, qua 45 phút phẫu thuật, bác sĩ sẽ mang lại cho bệnh nhi bị dị tật một cuộc đời mới. Hiện vẫn còn rất nhiều trẻ bị dị tật hàm mặt chưa có điều kiện chữa trị hoặc chưa biết đến thông tin về hoạt động nhân đạo nói trên. Những gia đình có con em kém may mắn có nhu cầu được phẫu thuật miến phí xin liên hệ số máy đường dây nóng 0904.885.555 của Tổ chức Phẫu thuật nụ cười Việt Nam.
TPHCM tiếp nhận trường hợp bệnh “lạ” từ Quảng Ngãi
Bệnh viện Nhi Đồng 1, vừa tiếp nhận trường hợp của một bệnh nhi 9 tuổi mắc bệnh “lạ” tại Quảng Ngãi được chuyển đến điều trị. Ca bệnh này đã chuyển sang giai đoạn nặng, đe dọa trực tiếp tính mạng của bệnh nhi. Bệnh nhi mới được chuyển đến Nhi Đồng 1 là bé P.V.T. (9 tuổi, ngụ tại huyện ba Tơ, Quảng Ngãi). Qua khai thác bệnh sử, bác sĩ ghi nhận, bé T. đã mắc bệnh viêm da bàn tay, bàn chân từ 2 tháng trước. Được biết, trong gia đình bé T. có đến 4 người mắcchứng bệnh này. Ngày 20/5 do diễn biến bệnh ngày càng trở nặng, cháu được chuyển đến bệnh viện Phong - Da liễu trung ương Quy Hòa, thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định điều trị. Tại đây, sau khi thăm khám bác sĩ quyết định chuyển cháu lên bệnh viện Nhi đồng 1, TPHCM.
Thông tin từ Nhi Đồng 1, ngày 22/5 cho biết, bệnh nhi nhập viện trong tình trạng da tay, da chân sần sùi, tri giác không tỉnh táo, rối loạn đông máu, tổn thương gan nặng, nhiễm trùng huyết nặng. Hiện bé T. đang được điều trị hồi sức tích cực. TS/BS Lê Bích Liên, Phó giám đốc bệnh viện nhận định, do không biết nguyên nhân gây ra căn bệnh này nên bước đầu bệnh viện Nhi đồng 1 chỉ có thể điều trị theo triệu chứng cho bệnh nhi. Bệnh nhi có thể sẽ được lọc máu hoặc thay huyết tương. Đối với những trường hợp mắc bệnh “lạ” Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã chỉ đạo các bệnh viện tuyến tỉnh, trung ương phải tiếp nhận điều trị miễn phí cho bệnh nhân, 95% kinh phí điều trị do bảo hiểm chi trả, bệnh viện hỗ trợ 5% viện phí còn lại.
Sau hơn 1 năm kể từ ngày phát hiện ca bệnh lạ đầu tiên cho đến nay, huyện Ba Tơ, Quảng Ngãi có đến 205 người mắc bệnh trong đó có 21 trường hợp đã tử vong.
Bệnh sốt xuất huyết bắt đầu “tăng tốc”
Mới bắt đầu mùa mưa nhưng bệnh sốt xuất huyết đã bắt đầu tăng nhanh trong khi đó bệnh tay chân miệng tiếp tục diễn biến phức tạp. Tình hình trên khiến khu vực các tỉnh phía Nam có nguy cơ phải đương đầu với hai đỉnh dịch cùng lúc. Thống kê tình hình bệnh truyền nhiễm của Viện Pasteur, TPHCM cho thấy, trong tuần qua tại các tỉnh thuộc khu vực phía Nam ghi nhận 953 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng (TCM), đưa số ca mắc từ đầu năm đến nay lên hơn 16.000 ca với 23 trường hợp tử vong. Số ca bệnh hiện tại đã tăng 277% so với cùng kỳ năm 2011.Các tỉnh phía Nam cũng ghi nhận con số đáng báo động về tình hình bệnh sốt xuất huyết (SXH) khi có tới 1.125 trường hợp phải nhập viện điều trị. Tính từ đầu năm đến nay, số bệnh nhân SXH tại khu vực phía Nam đã lên đến gần 15.000 ca (tăng 4,4% so với cùng kỳ năm 2011) trong đó có 8 trường hợp tử vong. Các tỉnh có số mắc cao là An Giang 138 ca, Kiên Giang 137 ca, TPHCM 135 ca. Dự báo khi vào mùa mưa, bệnh SXH sẽ tiếp tục tăng mạnh.
Trước tình hình trên, ngành y tế khuyến cáo người dân nên thường xuyên ngủ mùng, mặc quần áo dài tay để phòng muỗi đốt. Vệ sinh nhà ở sạch sẽ, thoáng mát, gọn gàng để muỗi không có nơi trú ẩn. Vệ sinh môi trường xung quanh nhà ở như phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh, san lấp các hố, vũng nước đọng, lật úp các vật dụng chứa nước không dùng đến để muỗi không có nơi sinh sản. Sử dụng các loại hóa chất diệt và xua muỗi, như: phun thuốc, tẩm mùng bằng hóa chất, hương muỗi...
Khi có các biểu hiện sốt cao đột ngột liên tục 390C đến 400C kéo dài, kèm theo đau đầu, mệt mỏi, đau cơ, đau khớp, nhức 2 hố mắt. Sau sốt cao từ 1 - 2 ngày trên da xuất hiện những chấm, nốt màu đỏ hoặc vết tím bầm rải rác ở mặt trước cẳng chân, mặt trong 2 cánh tay, bụng, đùi, mạng sườn; có thể xuất hiện chảy máu cam, chảy máu chân răng… Cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Đắk Lắk: Nối ghép thành công 2 trường hợp đứt lìa tay
Sáng nay 21/5, các bác sỹ Bệnh viện Đa khoa Đắk Lắk cho biết vừa nối ghép thành công 2 trường hợp nạn nhân bị đứt lìa tay chuyển đến Bệnh viện cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Ngày 17/5, anh Đ.V.H (SN 1987, thôn 11, xã Hòa Phú, TP. Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk) được đưa vào Khoa cấp cứu trong tình trạng nguy kịch (mạch không, huyết áp không, da xanh, niêm mạc nhợt nhạt, đau đớn vật vã, hốt hoảng) với kết quả chẩn đoán: đứt lìa 1/3 giữa cẳng tay bên trái, gãy hở độ 2 1/3 cánh tay phải, gãy hở 2 tầng xương trụ bên phải, đứt lìa ngón 5 tay phải, đứt gân duỗi ngón tay 3, 4 tay phải.Sau 4 ngày ghép nối, hiện nạn nhân đã tỉnh táo, các ngón tay hồng ấm đã cử động được, đầu xa các ngón tay tốt.
Trước đó, ngày 13/5, các bác sỹ Bệnh viện này cũng nối ghép thành công trường hợp anh Huỳnh Lưu Toàn (SN 1985, xã Tân Tiến, Huyện Krông Pắk, Đắk Lắk) bị đứt lìa 1/3 dưới cẳng tay phải tại Khoa chấn thương chỉnh hình. Thời gian Phẫu thuật kéo dài 6 tiếng, từ 23h30 phút 13/5/12 đến 5h30 phút ngày 14/5/12. Các bác sỹ đã phải kết hợp xương cẳng tay, sau đó khâu nối tỉ mỉ các động mạch, các tĩnh mạch, thần kinh, khâu nối toàn bộ gân gấp, gân duỗi các ngón, trong quá trình phẫu thuật đã truyền 3 đơn vị máu cùng nhóm. Hiện sau phẫu thuật, tổng trạng ổn định, vết mổ khô, bàn tay hồng ấm, nhấp nháy móng tay tốt, mạch quay rõ, có cảm giác nông các ngón tay, vận động nhẹ các ngón tay được.Bác sỹ Nguyễn Minh Trực, Phó Trưởng Khoa chấn thương chỉnh hình, cho biết, việc nối ghép các cánh tay đứt lìa vô cùng khó khăn, kỹ thuật vi phẫu phức tạp vì các mạch máu dưới da rất nhỏ, đan xen nhiều. Tuy nhiên, may mắn các nạn nhân được đưa đến Bệnh viện kịp thời nên việc nối ghép được tiến hành ngay sau đó, tiên lượng khả quan.
Chữa khỏi khớp thoái hóa từ… mỡ bụng
Lần đầu tiên tại Việt Nam, bệnh viện Bạch Mai đã chữa trị thành công hai ca thoái hóa khớp trầm trọng từ tế bào gốc được tách triết từ… mỡ bụng của bệnh nhân.
Hết đau khớp nhờ mỡ bụng
PGS.TS Mai Trọng Khoa, Phó Giám đốc bệnh viện Bạch Mai cho biết, đây là hai bệnh nhân nữ, một người trên 60 tuổi, một người 80 tuổi và đều ở Hà Nội. “Trước khi được điều trị, hay bệnh nhân này bị thoái hóa khớp gối rất nặng, đã điều trị nội khoa, cả đông - tây y đều không hiệu quả. Bệnh nhân đi lại vô cùng khó khăn, đau đớn. Mỗi bước đi như có kim châm vào gối, nhói đau. Người bệnh đau đến mức phải liên tục dùng thuốc giảm đau nhưng vẫn không ngủ được, phải dùng thuốc ngủ”, TS Khoa nói: Sau khi được tiêm tế bào gốc tách triết từ chính mỡ bụng của bệnh nhân, bệnh của hai bệnh nhân đã tiến triển tốt. Sau một tuần tiêm thì đỡ đau và sau một tháng thì đã đi lại bình thường, không còn đau đớn. “Người bệnh trước và sau điều trị khác hoàn toàn. Trước đó đau đớn, xanh xao vì mất ngủ triền miên, đi lại khó khăn. Sau thì hết đau đớn, ngủ ngon giấc, đi lại như người bình thường. Đó là đánh giá dễ nhất về cảm quan mà ai cũng có thể nhìn thấy”, TS Khoa nói thêm. Theo TS Khoa, điều trị bằng tế bào gốc tự thân không phải là hiếm ở Việt Nam. Tại nước ta đã triển khai nhiều ca điều trị bằng lấy tế bào gốc từ tủy xương, tế bào gốc từ máu cuống rốn… Điều trị tế bào gốc tự thân đều tốt, nhưng tế bao máu cuống rốn thì phải lấy khi trẻ vừa sinh ra và phải lưu trữ lại, lấy tế bào gốc từ tủy xương người bệnh đau đớn hơn. Đây là lần đầu tiên tế bào gốc được tách triết thành công từ mỡ bụng. Lấy tế bào gốc từ mỡ bụng vừa đơn giản, an toàn lại hiệu quả bởi trong mỡ bụng có tế bào gốc cao hơn gấp ngàn lần ở những nơi khác”. Để điều trị cho hai bệnh nhân này, các bác sĩ đã lấy một lượng rất ít mỡ bụng, sau đó tách triết tế bào gốc rồi tiêm thẳng vào khớp gối bị thoái hóa của người bệnh. Bệnh nhân chỉ phải tiêm tế bào gốc duy nhất một lần và lúc này, khi vào khớp gối, tế bào gốc có nhiệm vụ tái tạo, làm trẻ hóa tế bào, giúp giảm tình trạng thoái hóa khớp.
Ứng dụng trong nhiều bệnh lý
`“Hai ca thoái hóa khớp gối được chữa thành công nhờ tế bào gốc tự thân từ mỡ bụng đầu tiên tại Việt Nam - một kỹ thuật mới chữa có hiệu quả ở bệnh nhân thoái hóa khớp - đã góp thêm một phương pháp, vũ khí, công cụ, phương tiện hiệu quả điều trị chứng thoái hóa khớp, đau đớn dai dẳng cho những người bệnh mắc căn bệnh này”, TS Khoa nói. Tuy nhiên, do chi phí khá đắt (khoảng 70 triệu cho toàn bộ quá trình điều trị), nên phương pháp không khuyến khích cho tất cả những bệnh nhân thoái hóa khớp mà “ưu tiên” cho các trường hợp bị thoái hóa khớp nặng, điều trị nội khoa không hiệu quả. TS Khoa cho biết thêm, triết xuất tế bào gốc từ mỡ bụng tự thân không chỉ ứng dụng trong điều trị thoái hóa khớp, mà còn được ứng dụng trong nhiều bệnh khác như điều trị đái tháo đường, li pit ban đỏ, thẩm mỹ nâng ngực… Thời gian tới, bệnh viện Bạch Mai sẽ lần lượt ứng dụng kỹ thuật mới này để điều trị các bệnh lý trên.
“Chúng tôi chọn điều trị thoái hóa khớp đầu tiên là bởi đây là một bệnh lý rất phổ biến, gặp nhiều ở mọi lứa tuổi. Thứ nữa là kỹ thuật bơm vào khớp gối rất đơn giản và dễ đánh giá. Thời gian từ lấy, tách triết, tiêm vào khớp chỉ khoảng 2 tiếng và đánh giá được tình trạng người bệnh dễ dàng bằng chính bước đi, cảm giác của họ. Thực tế, hai bệnh nhân này trước khi được tiêm tế bào gốc thì vô cùng đau đớn, khó khăn trong đi lại còn đến sau nay hơn một tháng, họ đã giảm đau đớn, đi lại tốt”, TS Khoa nói.
Tế bào gốc tự thân được lấy từ chính cơ thể người bệnh nên rất an toàn. Trên thế giới, gần đây một số nước cũng bắt đầu ứng dụng, như ở Mỹ, Singapore…Tại bệnh viện Bạch mai, đơn vị gen trị liệu đã ứng dụng thành công phương pháp này. Để có được kết quả này, bệnh viện Bạch Mai phải trải qua thời gian dài vài năm chuẩn bị. Về chi phí điều trị, TS Khoa cho biết vì mới triển khai nên người bệnh vẫn phải chịu hoàn toàn chi phí. Sắp tới, khi đưa vào ứng dụng rộng hơn, bệnh viện sẽ đề nghị BHYT thanh toán để giảm chi phí cho người bệnh.
Niêm phong hàng tấn ô mai, xí muội không đảm bảo an toàn
Chiều 18/5, Cục An toàn vệ sinh công bố kết quả xét nghiệm các mẫu ô mai, xí muội trên hai địa bàn Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Hàng chục kg ô mai đã bị tiêu hủy, đình chỉ nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh mặt hàng này. Tại Hà Nội, các đoàn thanh tra đã thanh kiểm tra 27 cơ sở sản xuất, kinh doanh ô mai thì có tới hơn một nửa (14 cơ sở) vi phạm về VSATTP, trong đó có 11 cơ sở bị phạt tiền với số tiền phạt là 54,5 triệu đồng. Các sai phạm chủ yếu tại các cơ sở này là vi phạm về công bố tiêu chuẩn sản phẩm. Có 3 cơ sở sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc xuất xứ; 1 cơ sở kinh doanh ô mai không rõ nguồn gốc, điều kiện kho bảo quản không đảm bảo vệ sinh… và sử dụng chất tạo ngọt tổng hợp, hàm lượng chì vượt quá giới hạn cho phép… Ngoài việc xử lý vi phạm, Đoàn thanh tra còn tiêu hủy 26 kg hàng hóa vi phạm, đang niêm phong chờ xử lý các hàng hóa vi phạm không rõ nguồn gốc, xuất xứ: 02 tấn mai mặn và sấu mặn; 49,5 kg đường Saccarin; 30 kg cam thảo; 40 kg me.
Tại TP Hồ Chí Minh, Viện Vệ sinh Y tế Công cộng TP HCM cũng đã lấy 10 mẫu ô mai, xí muội tại các cửa hàng, siêu thị, chợ để kiểm tra các chất phẩm màu, Cyclamate, Saccharine, chất bảo quản…. Kết quả cho thấy không phát hiện mẫu nào sử dụng phẩm màu, Kali sorbate, Natri benzoate, Carmine; một số mẫu có sử dụng Cyclamate, hàm lượng Saccharine và chì vượt quá giới hạn cho phép. Cục đã yêu cầu các cơ quan chức năng của địa phương tiến hành thanh tra và xử lý nghiêm theo đúng qui định của pháp luật. Để tăng cường công tác đảm bảo VSATTP, Cục ATVSTP đã chỉ đạo các địa phương và các viện chuyên ngành tiếp tục thanh kiểm tra, giám sát, kịp thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật theo quy định, kết hợp tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục các quy định của pháp luật về đảm bảo ATTP, đặc biệt là các làng nghề có liên quan đến sản xuất ô mai, xí muội nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về đảm bảo ATTP trong cộng đồng.
Cảnh giác với hải sản mới “ngất”
Đang “giằng xé” tâm trạng có nên mua cho con trai con cua thịt vì lâu cu cậu không được ăn nhưng giá đắt đỏ (450.000 đồng/kg kể cả dây buộc), chị Hạnh Vy (Trương Định, Hà Nội) được người bán hàng giới thiệu con cua vừa “ngất” giá rất mềm, chỉ 200 ngàn/kg.
Hấp dẫn vì giá rẻ
Không biết cua mới “ngất” là như thế nào, chị thật thà hỏi lại thì được người bán hàng cho biết, cua, ghẹ mới “ngất” tức là vừa mới chết, vẫn còn tươi mới. Về hấp luôn, ăn vẫn ngon như thường. “Mà đây là hàng mới, vận chuyển không cẩn thận nên nó bị chèn, yếu, vừa mới ngất thôi. Có phải có nhiều gì đâu, thỉnh thoảng lắm mới có con ngất, ai may gặp mới mua được”, người bán hàng “bồi” thêm để kích khách hàng.
Tin lời người bán hàng, chị Vy bỏ 200 ngàn đồng mua con cua nhìn rất ngon mắt, phấp khởi mừng mua được rẻ vì con cua cỡ cũng gần 1kg kể cả dây. Về nhà, chị hấp và bóc hai càng cua cho con để tủ lạnh mai nấu cháo. Còn phần thân, mai và càng nhỏ hai vợ chồng cùng ăn. “Sau ăn nửa tiếng, mình cứ thấy quặn quặn bụng, đau đến vã mồi hôi rồi đi ngoài. Hỏi ông xã liệu có phải do cua, thì lúc này, ông xã vẫn ổn, chưa vấn đề gì nên mình chắc mẩm tại gió máy. Không ngờ, 1 tiếng sau, ông xã mình cũng đau quặn bụng. Có mỗi cái toi-let hai người luôn phiên chiếm giữ. Sau cả hai vợ chồng đau tái mặt, 9h tối vội gửi con cho hàng xóm bắt ta-xi vào Trung tâm chống độc (BV Bạch Mai) khám và buộc phải nhập viện để truyền nước, điều trị vì ngộ độc thực phẩm. “Vào đây mới biết, những người ngờ nghệch như mình, tiếc một chút tiền mua hải sản mới ngất không phải là hiếm. Các bác sĩ nói năm nào vào mùa hè cũng gặp các bệnh nhân tương tự. Người thì đi du lịch gọi hải sản không kiểm tra nên hải sản vừa ngất nhà hàng vẫn bán cho khách. Có người vì tiếc tiền mua hải sản ngất về ăn. Dại dột quá, tiền viện phí quá tội, đủ mua vài cân cua ghẹ cho con. May nhất là cu cậu chưa kịp ăn, chứ con ăn rồi không biết thế nào nữa”, chị Vy kể. Không chỉ cua nghẹ “ngất” mới hấp dẫn người tiêu dùng, mà các loại cá mới “ngã” (chỉ cá vừa chết) như cá quả, cá điêu hồng cũng hấp dẫn người mua bởi giá thành rẻ bằng một nửa so với giá cũ. Tại chợ Đông Tác (Kim Liên), phóng viên Dân trí tận mắt chứng kiến một chủ buôn hải sản gọi điện cho các chủ quầy khác huy động 10 con cá điêu hồng mới ngất để bán cho khách hàng,
Dễ gây ngộ độc
BS Nguyễn Trung Nguyên, Trung tâm chống độc, BV Bạch Mai, giải thích, trong các loại hải sản đều tồn tại loại vi khuẩn đặc biệt có khả năng gây bệnh tiêu chảy. Vi khuẩn này sẽ sinh sôi nhanh chóng trong hải sản vừa bắt lên và càng tăng lên nếu để lâu chưa chế biến, ở hải sản đã chết (không còn tươi, hải sản đông lạnh, hải sản khô) vi khuẩn này tăng hoạt động, sản sinh ra một chất có tên là histamin, nói cách khác thịt hải sản bị biến chất do vi khuẩn thành một chất độc. Khi vi khuẩn sinh sôi nảy nở thì lượng histamin cũng tăng lên và tích luỹ trong thịt hải sản. Chất này không bị phân huỷ khi chúng ta đun nấu bằng mọi cách. Khi hải sản có nhiều histamin được ăn vào, chất này được hấp thu nhanh vào trong máu và gây các biểu hiện dị ứng (bản chất không phải là dị ứng mà là ngộ độc).
Biểu hiện ngộ độc là đỏ da, ngứa chủ yếu phần nửa trên của cơ thể, bao gồm đầu mặt cổ, ngực và tay, có thể có khó thở và tụt huyết áp, nôn, đau bụng. Nếu xét nghiệm mẫu hải sản đã ăn sẽ thấy lượng histamin trong đó rất cao. Trên thực tế, tại Trung tâm chống độc năm nào cũng tiếp nhận nhiều ca bệnh vì ăn hải sản sống, tái. Theo tổng kết của Trung tâm trong năm 2003, thì loại vi khuẩn có trong hải sản này là loại vi khuẩn đứng đầu bảng gây nên các ca ngộ độc thực phẩm phải nhập viện điều trị vì ngộ độc. Vì thế, sau ăn hải sản mà có hiện tượng đau bụng, nôn, tiêu chảy thì chắc chắn đã bị nhiễm vi khuẩn này. “Một điều may mắn là vi khuẩn này chỉ sống trên môi trường hải sản, gây bệnh cho người ăn phải nó rồi chế, chứ không lây từ người này sang người kia như các vi khuẩn gây bệnh đường ruột khác”, BS Nguyên nói. TS. BS Bế Hồng Thu, Phó giám đốc TT chống độc, cho biết, ngộ độc trong những ngày hè chủ yếu do ăn phải thức ăn nhiễm khuẩn, trong đó các thực phẩm dễ bị nhiễm khuẩn là các thực phẩm có nhiều dầu, đạm, thực phẩm có nguồn gốc từ động vật như thịt, cá, sữa, hải sản… “Bị ngộ độc thực phẩm không chỉ đơn giản là nôn, đi ngoài mà tình trạng nôn, đi ngoài liên tục khiến người bệnh bị tụt huyếp áp, làm mất nước, mất muối, gây nhiễm trùng, làm người bệnh đau đớn, khó chịu và nguy hiểm đến tính mạng. Vì thế, có dấu hiệu ngộ độc thực phẩm không nên chủ quan mà cần phải đi viện sớm. Riêng với các loại hải sản, tuyệt đối không nên ăn các loại hản sản bị ươn, chết, có mùi khác lạ”, BS Nguyên cảnh báo.
TPHCM: Phát hiện xí muội chứa chất gây ưng thư
Bất ngờ kiểm tra hai cơ sở kinh doanh, cơ quan chức năng đã lấy mẫu kiểm nghiệm và phát hiện xí muội được bán tại đây chứa 2 loại đường là cyclamate và saccharin có thể gây ưng thư cho người sử dụng. Ngày 3/5 Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường thuộc Bộ Công an đã tiến hành kiểm tra đột xuất cơ sở kinh doanh Bỉnh Thiện tại Trung tâm Thương mại và dịch vụ An Đông do ông Lương Diệu Minh (48 tuổi) làm chủ. Cơ quan chức năng đã lấy mẫu sản phẩm xí muội Thái - Preserved Fruits được bày bán tại đây mang đi kiểm nghiệm. Kết quả cho thấy, sản phẩm này chứa hai loại đường là cyclamate và saccharin đã bị cấm sử dụng trong thực phẩm dành cho con người. Đây là loại chất có thể gây dị dạng bào thai và các ung thư gan, thận, phổi cho người sử dụng. Qua lời khai của chủ cơ sở, sản phẩm trên được cung cấp bởi cửa hàng Ba Tốt tại chợ Bình Tây. Mở rộng điều tra, cơ quan chức năng ghi nhận đường đi bí hiểm của sản phẩm chứa độc tố nguy hại này. Theo đó, xí muội Preserved Fruits được cửa hàng Ba tốt mua về từ cửa hàng Kỳ Lũy chuyên cung cấp mứt, bánh kẹo, xí muội (đóng tại quận 6). Cửa hàng này đã nhập sản phẩm trên từ một người phụ nữ đến chào hàng, nhưng tại thời điểm kiểm tra không liên lạc được với người phụ nữ này.
Lần theo địa chỉ của Công ty nhập khẩu và phân phối Minh Châu, số 21 Nguyễn Văn Tráng (Q.12) Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường tiếp tục đưa lực lượng đến kiểm tra, nhưng đây là một địa chỉ “ma” vì thực tế quận 12 không có đường Nguyễn Văn Tráng và công ty trên không hề tồn tại. Cơ quan chức năng đã tịch thu toàn bộ lô hàng xí muội chứa chất cấm đang bày bán tại các cửa hàng mang đi tiêu hủy, đồng thời tiếp tục mở rộng điều tra để làm rõ vụ việc.
Lao động
TPHCM: Chết người vì dịch vụ bơm silicon dạo
Silicon lỏng mặc dù đã được cấm sử dụng bơm trực tiếp vào người từ năm 1992, tuy nhiên, trên thực tế, hóa chất này vẫn được sử dụng tràn lan tại TPHCM và nhiều người đã tử vong vì dịch vụ bơm silicon dạo.
Tử vong... do silicon làm đẹp
Bệnh viện (BV) Nguyễn Tri Phương, TPHCM mới đây đã tiếp nhận trường hợp cấp cứu tên L.T.M.P - 35 tuổi, trú tại Q.8 - trong tình trạng sốt, đau nhức, có khối viêm nề và bị hoại tử da ở ngực phải. BS tiến hành lấy mủ từ vết thương để cấy xác định vi khuẩn nhiễm trùng và tiến hành phẫu thuật để dẫn lưu ổ áp xe. Sau phẫu thuật, bệnh nhân không thể hồi phục hình dáng ngực phải như lúc đầu. Theo gia đình, cách đây hơn một tháng, bệnh nhân này đã đặt hàng bơm silicon lỏng vào ngực ở tiệm gần nhà để cải thiện vòng 1 với giá 3 triệu đồng. Trước đó, khoa Cấp cứu của BV Nguyễn Tri Phương đã tiếp nhận một trường hợp tự ý bơm silicon và biến chứng gây tử vong. Nạn nhân tên là T.Q.T - 21 tuổi, nam - được đưa đến cấp cứu với triệu chứng suy hô hấp nặng. Theo bệnh sử, T và bạn đã tự ý mua silicon lỏng ở bên ngoài về bơm vào mông để có vòng 3 đạt chuẩn. Sau tiêm, nạn nhân kêu đau nhức và khó thở, hai bên mông ngày càng bị sưng vù, tấy đỏ phải vào BV để cấp cứu. Tuy nhiên, do silicon được chích với liều lượng quá lớn nên đã ngấm vào các mô mỡ và mạch máu, gây ra tắc phổi, suy hô hấp nặng. Sau đó, bệnh nhân bị ngừng tim và tử vong. Một trường hợp khác cũng tử vong do silicon là bệnh nhân H.T.L - sinh năm 1977, trú tại Q.8. Trước đó, chị L đã 2 lần đến cơ sở tư nhân bơm silicon vào ngực. Tuy nhiên, đến lần thứ ba bơm silicon, chị L có biểu hiện chóng mặt, ngực căng, đau nhức và sau đó sốt cao. Gia đình đã đưa đến cấp cứu tại BV Nhân Dân Gia Định và kết quả xét nghiệm cho thấy, chị L đã bị nhiễm trùng huyết nghiêm trọng. Sau hơn 2 ngày điều trị, chị L đã tử vong.
Lập lờ “mỡ nhân tạo”
PSG.TS BS Lê Hành, Trưởng khoa Phẫu thuật thẩm mỹ BV Chợ Rẫy - cho biết: “Số lượng bệnh nhân bị phản ứng với silicon khá lớn. Đó là hậu quả tích lũy từ hơn 30 năm nay của một kỹ thuật tai hại được áp dụng liên tục”. Trường hợp cấp cứu do bơm silicon phổ biến nhất hiện nay mà BV Cấp cứu Trưng Vương tiếp nhận không chỉ ở ngực, mũi mà nhiều người còn sử dụng silicon để bơm vào mông, bắp tay, cơ bụng để tạo múi. TS Phạm Trịnh Quốc Khanh - Phó Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình - bỏng, BV Cấp cứu Trưng Vương - cho biết, silicon lỏng hay mỡ nhân tạo đã bị cấm lưu hành từ năm 1992. Tỉ lệ bơm silicon bị biến chứng thuyên tắc phổi rất cao, khoảng 20 - 30%. Đây là một biến chứng rất nguy hiểm, tỉ lệ tử vong rất cao. Tại ViệtNamvẫn còn xảy ra những tử vong đáng tiếc do người tiêu dùng thiếu hiểu biết và ham rẻ. Trước thông tin silicon bơm trực tiếp vào cơ thể người để làm đẹp, một số cơ sở đã sử dụng một từ khác để lập lờ lừa người có nhu cầu đó là: Mỡ nhân tạo. BS Lê Hành cảnh báo: Điều nguy hiểm nhất hiện nay đó chính là “mỡ nhân tạo” không kiểm soát được nguồn gốc, xuất xứ và được bày bán trôi nổi trên thị trường.
Vietq.vn
Hà Nội: Nhau thai người được bán như...thịt lợn
Nhau thai được bán với giá từ 150.000 đồng/lạng (loại khô) trở lên. Các hiệu thuốc đông y trở thành đầu mối cung cấp nhau thai số lượng lớn.
Ngày nào chẳng có
Trong vai chủ một hiệu thuốc đông y đang có nhu cầu gom hàng về bào chế, chúng tôi dễ dàng đặt mua được nhau tươi với số lượng lớn, cung cấp thường xuyên tại các bệnh viện thuộc tuyến tỉnh, huyện. Và theo khảo sát, mặt hàng nhau sấy khô vốn được đồn thổi như một linh dược bồi bổ sức khỏe, có khả năng chữa bệnh cũng bán tràn lan tại các hiệu thuốc đông y ở các thành phố lớn. Qua nhiều mối quen biết giới thiệu, chúng tôi gặp bà Thủy - người được giới mua bán nhau thai gọi là “trùm cò nhau” với đầu mối mua bán nhau thai số lượng lớn. “Chú chỉ cần mua cho tôi một bình đá lớn, có nhau thai là tôi gom, được vài cân tôi gọi thẳng cho chú qua lấy, chỗ tôi bán rẻ ấy mà…”, bà Thủy nói chắc như đinh đóng cột với chúng tôi. Người đàn bà chừng ngũ tuần này làm nghề trông xe ngay trước cổng bệnh viên Đa Khoa Sơn Tây (thị xã Sơn Tây, Hà Nội). Khi biết chúng tôi là khách sộp, từ xa bà đã đon đả chào hàng. Sau khi trao đổi phương thức gom hàng, cách vận chuyển, giao hàng, tôi và bà Thủy đi đến thống nhất giá một kg nhau thai tươi trao tận tay là 200.000-300.000 đồng tùy thuộc chất lượng và độ tươi của nhau thai. Bỏ ra số tiền hơn trăm nghìn, chúng tôi sắm cho bà một thùng đá lớn phục vụ đựng nhau. Để tạo lòng tin hơn với mối hàng, ngoài việc ghi số điện thoại, bà còn yêu cầu chúng tôi lấy máy cầm tay nháy sang số di động của bà, thậm chí cho cả số điện thoại bàn của gia đình. Khi chúng tôi vừa lùi xe ra khỏi bãi, nắm chặt tay tôi, bà Thủy khẳng định: “Nhà có đứa em làm trong khoa sản ấy mà, ngày nào chẳng có nhau, chị cứ gom lại cho chú, cứ khoảng 3–5 kg chị gọi điện lên mà lấy nhé”. Quả nhiên hơn một ngày sau, ngay từ sáng sớm, chúng tôi đã nhận được điện thoại gọi lấy hàng của bà Thủy. Chừng hơn một tiếng, chúng tôi đã có mặt ngay cửa bệnh viện. Mở thùng đá, bà Thủy lôi ra một túi nilon màu xanh cùng nụ cười hớn hở: “Hai đêm tôi mới gom được gần hơn một cân đấy, đợt này chị em họ sinh ít nên cũng không nhiều”. Sau khi giao tiền như thỏa thuận, chúng tôi rời bệnh viện Đa khoa Sơn Tây, ngược lên khu vực bệnh viên Đa khoa Tam Nông (huyện Tam Nông, Phú Thọ). Được đặt hàng từ trước, anh bảo vệ bệnh viện tên H. vác cân ra cân ngay trước mặt chúng tôi và giao túi nhau gần 2kg. Vì khoảng cách quá xa, cùng với lượng hàng không đều, mỗi lần gom được hàng anh H. đều cho vào ngăn đá chờ đến lấy. Sau khi nhận tiền, anh H giải thích: “Hai ngày nay mới gom được mấy cái này, thôi chú lấy tạm. Hàng nhau này nó cũng không đều, có ngày đến hàng cân, nhưng có ngày chỉ vài lạng. Nhưng nhớ đừng nói bán nhé, nếu có gì cứ bảo là hàng xin”. Ngày hôm sau, theo hẹn từ trước, chúng tôi xuôi xuống Viện 7 (TP. Hải Dương) song không thể mua được hàng, bởi theo khẳng định của vị bác sĩ tên H., hàng nhau thai đã được công ty thuốc đông y đặt mua hết rồi, nếu có chị chỉ xin cho một vài bộ thôi. Chị H. còn đưa ra lời khuyên: “Em cứ về các tuyến huyện mà xin hay mua, họ bán đầy ấy mà”.
Hiệu thuốc chuyên bán nhau thai khô
Sau những ngày bôn ba săn mặt hàng nhau thai tươi tại một số bệnh viện tuyến huyện thuộc các các tỉnh, chúng tôi quay về Hà Nội. Theo giới thiệu của mấy người bạn, tôi tìm đến phố Hải Thượng Lãn Ông và phố Thuốc Bắc. Dọc hai bên phố, các tiệm thuốc đông y mọc lên san sát. Ghé vào một tiệm bán đông dược nhỏ gọn nằm cạnh quán nước vỉa hè trên phố Hải Thượng Lãn Ông, tôi ngập ngừng hỏi mua nhau thai khô. Chị chủ tiệm chẳng chút chần chừ: “Mua tử hà sa khô chứ gì! Lấy nhiều không?”. Sau khi bốc điện thoại trao đổi chừng 2 phút với một người quen, chị ra giá luôn: “Chỗ tôi bán 150.000 đồng/lạng, chú lấy mấy lạng?”. Tôi trả lời chị mua thử một gói về tẩm bổ, vì mấy bữa nay thấy người mệt mỏi, nếu tốt sẽ quay lại mua nhiều hơn. Ngồi quán nước đợi chừng 10 phút, sau khi hàng đưa đến, chị chủ tiệm giao cho tôi một gói nhỏ có vài dòng chữ tàu cùng lời khẳng định: “Ở đây cửa hàng nào chẳng có, nhưng hàng chỗ chị tốt lắm, khách quen vẫn đổ xô đến chỗ chị ấy mà, chú cứ mang về dùng thử, nếu thấy khỏe ra, giới thiệu đến cho chị. Hàng này chữa đủ loại bệnh, từ suy nhược cơ thể, yếu sinh lý…”. Cầm lạng nhau khô, thanh toán tiền, chúng tôi ghé vào một cửa hiệu trên phố Thuốc Bắc tìm hàng. Vừa trao đổi, chủ hàng vừa lôi ra từ dưới gầm quầy ra hai gói nhau sấy. “Loại tốt do ViệtNamsản xuất có giá 150.000 đồng/gói, còn loại của tàu thì rẻ hơn vài chục. Theo anh, em cứ lấy hàng của mình dùng cho nó an toàn. Nếu uống được rượu em cứ cho vào ngâm, còn không thì cho vào xay nhỏ, hòa với nước uống, đảm bảo không khỏe không lấy tiền”. Cầm hai gói nhau khô, tôi không khỏi phân vân bởi chẳng biết công dụng của nó đến đâu, nhỡ ăn phải đồ nhiễm bệnh thì tiền mất tật mang. Đó là chưa kể mặt hàng "tươi" vẫn hàng ngày tuồn ra từ các tuyến viện ở các tỉnh, thậm chí nhiều người còn liều lĩnh chế biến trực tiếp món ăn “kỳ cục” này.
Tuổi trẻ
Tai biến sản khoa: đừng đổ tại vô tình
Liên tiếp gần 10 ca tử vong mẹ con do tai biến sản khoa chỉ trong một tháng vừa qua. Đáng chú ý trước khi vào viện, các cặp mẹ con đáng thương này đều có một thai kỳ mạnh khỏe. Đã có ba trong số kết luận nguyên nhân tử vong (tại TP.HCM, Hưng Yên và Đồng Nai) là do thuyên tắc ối, một tai biến khó cứu ngay cả ở nước ngoài. Nhưng lật lại hồ sơ các ca tai biến sản khoa thời gian qua để thấy không hoàn toàn do vô tình.
Những cái kết đau lòng
Trong báo cáo ngày 3/5/2012 gửi Bộ Y tế về trường hợp tử vong mẹ con sản phụ N.T.M.H. (39 tuổi) vào Bệnh viện Đa khoa Quảng Ngãi hôm 21/4, cho thấy thời điểm vào viện ngoài tình trạng ra máu âm đạo, sức khỏe sản phụ H. hoàn toàn bình thường. Chẩn đoán lúc vào viện là thai 36 tuần dọa đẻ non, theo dõi tiền sản giật/vết mổ cũ đã 5 năm. Nhập viện một ngày, sản phụ H. vẫn tỉnh táo. Nhưng khoảng bốn giờ sau đó, đến 0h35 ngày 23/4, bệnh nhân đau đầu, chóng mặt, huyết áp, mạch tăng vọt, tiền sản giật nặng. Đến 5h ngày 23/4 mạch, huyết áp tiếp tục tăng cao. Đến 5h30 huyết áp tiếp tục ở mức cao, tim thai khó nghe, vết mổ ấn tức, phiên trực thống nhất chẩn đoán theo dõi nứt vết mổ cũ, tiền sản giật đe dọa sản giật. Sản phụ được chuyển mổ 20 phút sau đó, kết quả mổ ra bé gái cân nặng 1.700 gam, thở thoi thóp và chết sau năm phút hồi sức, mẹ bé được chẩn đoán vỡ tử cung dọc theo vết mổ cũ, vỡ bàng quang, rách cổ tử cung, rách âm đạo, tiền sản giật nặng và đã tử vong hôm 30/4. Nhìn bức ảnh anh B.A.C., chồng sản phụ N.T.T.T. (ở huyện Thống Nhất, Đồng Nai) bế cậu con trai còn đỏ hỏn đã mồ côi mẹ khó ai cầm được nước mắt. Trước đó hôm 2-5, sản phụ T. sinh con trai ở Bệnh viện Cao su Đồng Nai và tử vong sau đó do băng huyết, mất nhiều máu kéo dài và không phục hồi.
Theo kết luận của hội đồng chuyên môn Sở Y tế Đồng Nai, trong khi sinh sản phụ gặp biến chứng gây mất máu, nếu được xử trí kịp thời sẽ cầm được máu, tránh được tử vong, nhưng tai biến xảy ra, người nhà bệnh nhân mới được yêu cầu chạy đi... mua máu cách đó vài kilômet! Đầu tháng 5/2012, trong lần siêu âm gần nhất trước lúc sinh, chị N.T.H. (25 tuổi, Hà Nội) nhận được kết quả tiên lượng từ bệnh viện chuyên khoa sản ở Hà Nội: con chị sẽ nặng 4kg. Với vóc người vừa phải, gia đình đinh ninh chị sẽ phải chờ mổ đẻ. Song bác sĩ lại chỉ định đẻ thường. Quá trình chuyển dạ bắt đầu gặp khó khăn khi đầu em bé quá to có thể không lọt vừa khung chậu của người mẹ. Đến khi cố đưa em bé ra ngoài, vai bé sơ sinh nặng cân cố choài ra nhưng mắc kẹt rồi... bị gãy. Kết quả sau sinh cho thấy em bé cân nặng thực lên đến 4,8kg, bệnh án bác sĩ ghi “gãy vì vai to”.
Chủ yếu diễn ra ban đêm
Theo thống kê của Vụ Bảo vệ sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế), tỉ lệ tử vong mẹ/100.000 trẻ đẻ sống ở VN đang ở mức 69 ca/100.000 trẻ đẻ sống. So với năm 2002, tỉ lệ này đã giảm mạnh (năm 2002 lên đến 165 ca tử vong mẹ/100.000 trẻ đẻ sống). Nhưng VN vẫn đang là nước có tỉ lệ tử vong mẹ vào loại cao nhất thế giới. Vì sao vậy?
Phải chăng do thiếu tiền?
Đánh giá của nhiều chuyên gia thì do địa hình hiểm trở, y tế cơ sở thiếu thốn, tập quán người vùng cao còn lạc hậu, bà con muốn sinh con ngoài rừng, sinh tại nhà đã khiến tỉ lệ tai biến sản khoa nhiều vùng ở mức cao. Bà Lưu Thị Hồng, phó vụ trưởng Vụ Bảo vệ sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế), cho hay từ năm 2009 đến nay ngân sách chi cho chín nội dung, trong đó nội dung làm mẹ an toàn và chăm sóc sinh sản chỉ vỏn vẹn vài trăm triệu đồng/địa phương/năm. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng sự bất hợp lý, thậm chí lạc hậu trong bố trí nhân lực, phân công ca kíp của ngành y tế VN, sự yếu kém của y tế cơ sở mới là yếu tố chính dẫn đến tai biến y tế, nhất là tai biến sản khoa nhiều đến như vậy.
Khảo sát năm 2011 của Bộ Y tế tại 30 bệnh viện trực thuộc (trong đó có 27 bệnh viện hạng đặc biệt và hạng 1) cho thấy 93% bệnh viện được khảo sát tổ chức trực 24/24 giờ, phân bổ nhân lực chủ yếu vào ban ngày. Thời điểm này trung bình một điều dưỡng phải chăm sóc trực tiếp 6,5 người bệnh, nhưng điều dưỡng làm đêm phải chăm sóc 23 người bệnh. “Việc phân bổ như trên cho thấy tỉ lệ người bệnh/1 điều dưỡng quá cao, dẫn đến quá tải công việc đặc biệt tại các khoa cấp cứu, khoa ung bướu, chăm sóc ban đêm, không an toàn cho cả người bệnh và nhân viên y tế”, báo cáo này cho hay. Và có lẽ trùng hợp với nhận xét này, hầu hết các ca tai biến sản khoa xảy ra trong một tháng qua chủ yếu diễn ra vào ban đêm.
“Từ nay đến cuối năm không chết mấy nữa đâu”!
Câu trả lời vô tiền khoáng hậu trên là từ một quan chức của Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em, Bộ Y tế, khi được hỏi về lý do dồn dập xuất hiện tai biến sản khoa thời gian qua. Theo quan chức này, các ca tử vong thời gian qua phải nhận xét từ sai sót của cả hai phía: bệnh viện và sản phụ. “Có biết các sản phụ tử vong đều sinh con thứ ba, hai con đầu đều là gái, cố đẻ con thứ ba không? Phía sản phụ cũng có lỗi, nhưng tế nhị chúng tôi không muốn nói. Lỗi từ phía bệnh viện cũng có nhưng là những lỗi nhỏ. Đừng có hỏi nguyên nhân tại đâu, từ ai, quan điểm đó là không xây dựng”, quan chức này thản nhiên cho hay. Vẫn theo khảo sát tại 30 bệnh viện của Bộ Y tế, đang có nhiều sai sót về chuyên môn được cho là chuyện bình thường tại bệnh viện. Trong đó có việc người nhà bệnh nhân đang được “nhường” việc chăm sóc cho bệnh nhân, kể cả những việc chuyên môn như thay chai truyền dịch, bóp bóng, cho ăn qua ống thông, trong khi những bất cẩn do thiếu chuyên môn đều có thể dẫn đến tai nạn cho bệnh nhân.
Trở lại các báo cáo tử vong mẹ - con trong một tháng gần đây, điều dễ nhận thấy nhất là không có phần giải trình trách nhiệm. Người ta chỉ thấy một báo cáo “đẹp”: bệnh viện đã làm hết trách nhiệm và bệnh nhân tử vong là ngoài mong muốn. Những điều người ta muốn được thấy, như có hay không chậm trễ trong chẩn đoán và xử trí, trách nhiệm thuộc về khâu nào, ca kíp nào, lý do tại sao... lại hoàn toàn thiếu vắng. Rất khó xác định được trách nhiệm trong các tai biến y khoa nói chung và sản khoa nói riêng, ngoại trừ có một hội đồng chuyên môn độc lập, đủ mạnh và đủ chuyên môn để đánh giá, nhưng thật khó để có một hội đồng như thế! Luật khám chữa bệnh có hiệu lực thực hiện từ năm 2011 đã quy định bệnh viện mua bảo hiểm nghề nghiệp cho thầy thuốc, tiến tới có những hội đồng độc lập từ bên thứ ba xác định trách nhiệm của các bên, nhưng đến giờ vẫn chưa có bệnh viện nào triển khai. Lý do được nói đến vẫn là tiền. Nhưng an toàn và trách nhiệm với người bệnh thì chưa thấy đề cập.
Bệnh “lạ” vượt mức báo động khẩn cấp
* WHO chưa nhận được đề nghị hỗ trợ từ Bộ Y tế
Theo báo cáo của huyện Ba Tơ (Quảng Ngãi) chiều 18-5, tình hình bệnh “lạ” trên địa bàn huyện đã diễn biến vượt quá mức báo động khẩn cấp. Đến nay, toàn huyện đã ghi nhận 231 ca mắc bệnh “lạ”, làm 21 trường hợp tử vong, tất cả đều ở xã Ba Điền. Trong đó số trường hợp mắc mới từ đầu năm 2012 tăng đột biến với 122 ca, riêng xã Ba Điền có đến 113 ca. Chính vì vậy người dân rất hoang mang, lo lắng, không yên tâm sản xuất.
Trao đổi vớiTuổi Trẻngày 18-5 về việc nguồn nước suối ở khu vực xuất hiện bệnh “lạ” tại Quảng Ngãi nhiễm thuốc bảo vệ thực vật, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho hay trong cuộc họp trực tuyến trước đó với các cơ sở y tế đang tham gia nghiên cứu và điều trị bệnh “lạ”, phó cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế Trần Đắc Phu đề xuất nên vệ sinh nguồn nước sinh hoạt sử dụng tại khu vực xuất hiện bệnh “lạ”. Đến nay, các nhóm nghiên cứu của Bộ Y tế đã lấy 1.941 mẫu đất, móng tay, tóc, vảy da... tại khu vực bệnh “lạ”. Ngoài kiểm tra tại các labo ở VN, từ ngày 18-5 Cục Y tế dự phòng sẽ phân loại và chuyển một số mẫu đi xét nghiệm các chỉ tiêu mà VN chưa triển khai được, đi các labo thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ.
Trả lời Tuổi Trẻ về phương án hỗ trợ VN phòng chống bệnh, đại diện WHO tại VN cho hay họ chưa nhận được đề nghị hỗ trợ chính thức từ Bộ Y tế, nhưng WHO đã hỗ trợ VN về kỹ thuật trong nghiên cứu bệnh “lạ” đang diễn ra ở Quảng Ngãi.
Bỏ thai không thể dựa vào siêu âm
Câu chuyện em bé 28 tuần tuổi chết oan do người mẹ quyết định phá thai vì lo dị tật vừa qua đang làm dấy lên nghi ngại về những sai sót trong chẩn đoán trước sinh gây kết cục đau lòng không thể sửa chữa.
Song theo các bác sĩ sản khoa, việc xác định đối chiếu có dị tật hay không không phải lúc nào cũng dễ dàng kết luận qua mắt thường.
Phải làm nhiều xét nghiệm khác nhau
"Tương lai, Việt Nam nên có những can thiệp trước khi đình chỉ thai quá lớn như các nước, để tránh những tình huống bất đắc dĩ gây ám ảnh lâu dài cho cả bác sĩ và gia đình" Bác sĩ TRẦN QUỐC VIỆT
(phó giám đốc Bệnh viện Phụ sản trung ương) |
Bác sĩ Hoàng Thị Ngọc Lan, phó giám đốc Trung tâm Chẩn đoán trước sinh - Bệnh viện Phụ sản trung ương, cho hay những dị tật bên ngoài có thể nhìn thấy ngay bằng mắt thường, nhưng nhiều dị tật liên quan đến các cơ quan bên trong như tim, phổi, não, thận... kể cả bác sĩ có kinh nghiệm cũng không thể xác định khi chỉ nhìn sơ qua bên ngoài. Theo bác sĩ Lan, hội chứng Down là dị tật được tư vấn đình chỉ thai kỳ, nhưng nếu chỉ căn cứ vào vẻ bề ngoài của bé sơ sinh sẽ không thể có sự đối chiếu chính xác. Chẩn đoán xác định thai bị Down hay không phải dựa vào xét nghiệm di truyền. “Nếu khẳng định thai bị Down qua kết quả của siêu âm thai, của xét nghiệm sàng lọc ở máu thai phụ là sai, mà kết quả của siêu âm thai và sàng lọc ở huyết thanh mẹ chỉ để tìm nguy cơ cho thai Down là cao hay thấp, từ đó đưa ra lời tư vấn cho thai phụ. Đối với trường hợp thai có nguy cơ cao cho hội chứng Down thì tư vấn cho thai phụ nên xét nghiệm di truyền để chẩn đoán chính xác thai có phải bị Down hay không” - bác sĩ Lan nói.
Nhiều người quan niệm chẩn đoán trước sinh chỉ nằm ở việc siêu âm nên dẫn đến quyết định đình chỉ vội vàng. Nếu chỉ siêu âm thấy độ mờ da gáy cao (dấu hiệu chỉ điểm có thể bất thường về di truyền) thì bỏ thai có thể gây phá thai nhầm. “Tại bệnh viện có trường hợp siêu âm độ mờ da gáy lớn hơn 4mm, nhưng kết quả chọc ối bình thường, sản phụ sinh ra đứa trẻ khỏe mạnh, không hề mắc Down” - bác sĩ Lan cho hay. Tuy nhiên, ngay cả với dị tật này, các bác sĩ cũng chỉ dừng lại ở mức tư vấn, quyền quyết định cuối cùng luôn thuộc về gia đình. Thực tế ở Nhật Bản, trẻ bị Down được sinh ra không ít vì người ta không đình chỉ. Song điều không thể phủ nhận là trẻ bệnh Down khi lớn lên sẽ bị thiểu năng trí tuệ từ mức độ trung bình cho đến nặng. Tư vấn đình chỉ thai các dị tật luôn được thông qua hội đồng chuyên gia nhiều chuyên ngành, chứ không bác sĩ nào có quyền ra quyết định đơn lẻ.
Ngay khi phát hiện dị tật qua chẩn đoán trước sinh, không phải trường hợp nào bác sĩ cũng tư vấn đình chỉ thai kỳ. “Những dị tật như sứt môi đơn lẻ, hở hàm ếch nhỏ, hoặc những dị tật tim, hẹp thực quản... không liên quan đến bất thường nhiễm sắc thể, có thể khôi phục sau sinh nhờ phẫu thuật, bác sĩ sẽ tư vấn gia đình hướng đến việc giữ bé lại để chữa trị những khiếm khuyết sau khi em bé chào đời” - bác sĩ Lan cho biết. Việc tư vấn được đưa ra không chỉ dựa trên bệnh lý thực thể mà còn phụ thuộc vào điều kiện gia đình. Có những dị tật tim bẩm sinh có thể chữa trị được sau khi em bé chào đời, nhiều gia đình muốn giữ lại. Song cùng dị tật ấy, nhiều sản phụ lại gạt nước mắt ngậm ngùi xin đình chỉ thai vì gia cảnh quá nghèo, không đủ lo cho những cuộc phẫu thuật sắp tới của đứa bé.
Ám ảnh phá thai trên 23 tuần
Đó là tâm sự của bác sĩ Nguyễn Thị Hồng Minh - giám đốc Trung tâm Tư vấn sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình Bệnh viện Phụ sản trung ương - khi nói về việc đình chỉ thai khi dị tật được phát hiện muộn. Theo quy định của Bộ Y tế, việc phá thai chỉ được thực hiện ở tuần thai 22 trở xuống. Song nhiều dị tật phải rất muộn mới phát hiện được, hoặc nhiều thai phụ không tiến hành sàng lọc chẩn đoán sớm, lúc đến cơ sở y tế phát hiện những bất thường thai sản thì thai đã quá to. Khi đình chỉ thai 23 tuần trở lên, bất luận vì lý do nào, ngoài sự tự nguyện của sản phụ còn phải được sự cân nhắc, chấp thuận từ ban giám đốc bệnh viện. Nhiều trường hợp thai gặp bất thường đặc biệt về cấu trúc tim, não, tràn dịch màng phổi buộc phải chỉ định đình chỉ thai muộn. “Thai dưới 22 tuần, nếu phá thai thì kiểu gì bé cũng không sống nổi vì thai nhỏ, cao nhất cũng chỉ 300-400 gam. Với thai 23-30 tuần buộc phải đình chỉ, tỉ lệ sống rất ít, nhưng nếu chức năng sống của đứa trẻ bền bỉ thì bác sĩ sẽ bị ám ảnh rất lâu dài” - bác sĩ Minh chia sẻ. Có những trường hợp đình chỉ thai, em bé ra đời vẫn sống, bác sĩ không cách nào khác lại cắt rốn chuyển khoa sơ sinh dù biết đứa bé đó không thể sống thêm bao lâu. “Đứa bé mang dị tật, bố mẹ bé đã tự nguyện bỏ thai, nhưng bé ra đời khi phá thai quá to vẫn sống theo cách bất đắc dĩ đó làm sao không ám ảnh cho được! Ở các nước, khi có quyết định đình chỉ, bác sĩ sẽ tiêm thuốc để thai mất ngay trong bụng mẹ. Trong khi các quy định pháp lý hiện hành, quy định của Bộ Y tế Việt Nam không cho phép nên vẫn gặp không ít trường hợp đứa trẻ sinh ra sau quyết định đình chỉ thai sống lay lắt, rất thương tâm” - bác sĩ Minh nói. “Khoảng trống” mà các quy định hiện hành chưa đủ lấp đầy này đã dẫn đến những tình huống đau lòng, thậm chí gây cảm giác nhẫn tâm khi đã có đứa trẻ bị ép đẻ non bằng cuộc chuyển dạ nhân tạo, rồi lại bị bỏ đi trong tình trạng “vẫn thở”.
Trường hợp nào nên cân nhắc việc chấm dứt thai kỳ? Thông thường, việc tư vấn chấm dứt thai kỳ được đưa ra khi thai nhi gặp bất thường về di truyền (như hội chứng Down, bất thường nhiễm sắc thể 13, 18) vì trẻ nhiễm dị tật này sẽ không tự chăm sóc được bản thân, không thể học tập, không biểu hiện được tình cảm, tuổi thọ cũng rất ngắn; thai có bất thường ở não (như não úng thủy thể nặng, bất thường cấu trúc của não, vô sọ); thai bị rối loạn nhiễm sắc thể kết hợp với bệnh tim mạch... |
Vụ hai sản phụ tử vong ở Đồng Nai:
Bác sĩ tắc trách và yếu chuyên môn
Ngày 18-5, Sở Y tế tỉnh Đồng Nai cho biết hội đồng chuyên môn của sở vừa có kết luận về nguyên nhân dẫn đến cái chết của sản phụ Nguyễn Thị Thúy Trang (29 tuổi) và Mai Thị Lành (39 tuổi, cùng ngụ xã Gia Kiệm, huyện Thống Nhất, Đồng Nai) tại Bệnh viện Đa khoa cao su Đồng Nai. Theo đó, sản phụ Nguyễn Thị Thúy Trang được kết luận do đơ tử cung dẫn đến choáng, mất máu kéo dài không thể hồi phục. Theo kết luận, bác sĩ chuyên môn còn yếu nên chưa đánh giá chính xác lượng máu mất của sản phụ Trang để chuẩn bị lượng máu truyền, dẫn đến bị động trong việc tiếp máu, trong khi bệnh nhân đang mất máu quá nhiều. Riêng sản phụ Mai Thị Lành bị tử vong do thuyên tắc ối, nếu được theo dõi mạch và huyết áp thường xuyên, nhất là trong giai đoạn chuyển dạ, để chủ động mổ lấy thai sớm thì có thể cứu được con và tình trạng sức khỏe của người mẹ có thể được cải thiện.
Trong vụ này, Bệnh viện Đa khoa cao su Đồng Nai đã không chuyển viện sớm, hoặc hội chẩn với bệnh viện tuyến trên để được hướng dẫn xử lý.
Tước giấy hành nghề đại lý thuốc truyền dịch chết người
Ngày 16-5, ông Võ Đông Phương - chánh thanh tra Sở Y tế Lâm Đồng - cho biết sở vừa ra quyết định xử phạt hành chính 10 triệu đồng và tước chứng chỉ, chứng nhận đủ điều kiện hành nghề dược đối với đại lý thuốc Hảo Hiền, thôn Đà Lâm, xã Đà Loan, huyện Đức Trọng (Lâm Đồng). Nguyên nhân do đại lý này đã thực hiện việc truyền dịch tại nhà không đúng với phạm vi hành nghề đã được Sở Y tế Lâm Đồng cấp phép. Sáng 8-5, em Ya Dan (lớp 4 Trường tiểu học Tà Hine, xã Tà Hine, huyện Đức Trọng) bị sốt, ói đã được gia đình đưa tới đại lý thuốc Hảo Hiền điều trị. Tại đây, bà Lâm Thị Hiền, chủ đại lý thuốc Hảo Hiền, thấy bệnh nhân có dấu hiệu mất nước nên đã truyền dịch NaCl 9%o cho bệnh nhân nhưng sức khỏe của em Ya Dan vẫn không có dấu hiệu tiến triển. Bà Hiền tiếp tục truyền thêm chai glucose 5% cho em Ya Dan. Khi truyền được khoảng 1/3 chai thấy bệnh nhân càng đuối sức, bà Hiền yêu cầu người nhà đưa em đến phòng khám đa khoa khu vực Đà Loan lúc 13g30. Khoảng 30 phút sau bệnh nhân tử vong. Trước đó, cơ sở Hảo Hiền từng bị xử phạt hành chính do truyền dịch trái phép cho hai bệnh nhân.
Theo chẩn đoán của ngành y tế Lâm Đồng, em Ya Dan tử vong do phù phổi cấp, suy hô hấp, suy tuần hoàn không phục hồi được. “Cơ quan công an không đề nghị khám nghiệm pháp y bệnh nhân Ya Dan, nên chúng tôi không thể xác định nguyên nhân dẫn đến cái chết của bệnh nhân sau khi truyền dịch tại đại lý thuốc Hảo Hiền” - ông Phương cho biết.
Đốt khối u phổi bằng sóng cao tần
Bác sĩ Nguyễn Đức Bằng - trưởng khoa chẩn đoán hình ảnh Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch (TP.HCM) - cho biết bệnh viện đã triển khai thành công kỹ thuật đốt khối u phổi bằng sóng cao tần (RFA) cho 14 bệnh nhân ung thư phổi không thể phẫu thuật và bệnh nhân ung thư thứ phát tại cơ quan khác đã di căn đến phổi. Theo bác sĩ Bằng, việc đốt u bằng sóng cao tần xuyên qua da dưới sự trợ giúp của máy CT scan là bước tiến quan trọng trong việc điều trị các khối u đặc. “Thời gian tiến hành mất khoảng một giờ trong lúc bệnh nhân được cho ngủ sâu.
Đa số bệnh nhân đều có đáp ứng tốt sau điều trị. Kiểm tra lại tổn thương phổi thấy không phát triển thêm, có trường hợp nhỏ đi và thậm chí mất hẳn” - bác sĩ Bằng nói. Trước đây, người bệnh muốn điều trị bằng kỹ thuật này phải sang Singapore hoặc Trung Quốc để thực hiện với chi phí tốn kém. Hiện Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch thu 8 triệu đồng cho một lần đốt, gồm cả thuốc men. Một người chỉ cần đốt một lần, nếu u lớn hơn 5cm mới cần đốt lần hai sau một tháng.
Hé lộ “công nghệ” làm thạch dừa bẩn
Sau hơn một tuần làm công nhân tại nhiều cơ sở chế biến thạch dừa ở TP Bến Tre, Bến Tre, chúng tôi đã chứng kiến “công nghệ” sản xuất thạch dừa thô bằng nguồn nước sông, rạch.
Phụ gia” nấu thạch là các loại phân bón dùng cho cây trồng như NPK, SA, DAP...
Nghe chúng tôi có nhu cầu xin việc làm, bà Năm, chủ cơ sở làm thạch ngụ phường Phú Khương, TP Bến Tre, ngó trân trân cảnh giác: “Mấy chú đã mần thạch bao giờ chưa? Chưa mần khi nào thì kiếm nơi khác đi, chỗ tui không nhận người lạ”. Chúng tôi liên hệ một cò tên Hoàng, hành nghề xe ôm ở cổng bến xe Bến Tre, đồng ý dẫn mối tới một cơ sở sản xuất thạch dừa thô kế bến phà Hàm Luông. Theo lời cò Hoàng, đây là khu sản xuất thạch dừa thô lớn nhất nhì Bến Tre nhưng không quen biết thì rất khó xin vào làm vì các chủ ở đây luôn cảnh giác với người xin việc ở ngoại tỉnh. Dù được cò Hoàng giới thiệu nhưng phải năn nỉ ỉ ôi chúng tôi mới được bà Bảy Chí, chủ cơ sở làm thạch dừa công đoạn 2 ở ấp Bình Công, xã Bình Phú, Bến Tre, chấp thuận vào làm.
Làm thạch từ nước sông, rạch
Mới 6g ngày 14-4 khu xưởng rộng gần 400m2nằm mép bờ sông Bến Tre của bà Bảy đã vang rền tiếng máy nhịp lạch xạch. Kế hai bước chân, bốn chiếc môtơ rửa thạch mốc đen quay ù ù. Tuy mới đầu sáng nhưng khắp xưởng đã xộc lên mùi hôi thối của đống thạch ép để quá hai ngày nằm chất thành đống. Gần đó, ở khu cắt thạch, một nhóm 15 công nhân tất bật đưa thạch vào xắt. Phía trên hai công nhân nam mau mắn xúc thạch vào bao lưới. Chốc chốc lại lấy chân trần giẫm lên mớ thạch vương vãi khắp nền gạch rồi lùa vào một góc. Quang cảnh khu xưởng nhìn nhếch nhác như bãi chiến trường với mùi thạch thối, thạch tươi rơi vãi khắp nơi. Ấn tượng hơn cả nơi ngâm thạch là một bồn căng bạt hình vuông rộng 50m2. Trong bồn lõm bõm nước đục ngầu và có mùi tanh nồng. Khi chúng tôi thắc mắc, một công nhân tên Huy đang bơm nước vào bồn nói huỵch toẹt: “Toàn là nước sông chứ nước máy nào mà chịu cho xiết. Ở đây cơ sở nào mà không mần vậy”. Ông Huy giải thích thêm để có thêm lợi nhuận, nhiều nơi còn lấy nước sông, thậm chí là nước kênh rạch để nấu thạch.
Theo chúng tôi quan sát, các công đoạn ngâm thạch, xắt thạch của cơ sở đều phải dùng một lượng nước lớn để bơm rửa. Khối lượng nước rửa thạch và ngâm thạch một ngày lên đến hàng trăm mét khối nước. Để có đủ nguồn nước, bà Bảy đặt hai môtơ công suất lớn cạnh bờ sông Bến Tre, sau đó hút nước sông lên một thùng nhựa 2.000 lít. Một môtơ nữa hút trực tiếp nước sông không qua bồn chứa. Trong cả công đoạn dài ngâm xắt thạch, cơ sở hoàn toàn dùng nguồn nước sông để sử dụng. Tương tự cơ sở của bà Bảy Chí, tại cơ sở chế biến thạch dừa A Lộc, ấp Mỹ An B, xã Mỹ Thạnh An chuyên mua thạch công đoạn 1 về chế biến thành thạch khô cũng vô cùng nhếch nhác. Nguồn nước của cơ sở sử dụng ngâm, rửa thạch cũng hoàn toàn hút từ sông Bến Tre lên. Cẩn thận hơn, đường ống của cơ sở A Lộc được chôn ngầm dưới đất nối từ xưởng tới bờ sông dài gần 200m. Một công nhân cho biết chiếc môtơ hút nước loại lớn luôn phải hoạt động hết công suất mới đủ hút nước lên rửa thạch. Ba ngày làm ở xưởng A Lộc, chúng tôi quan sát hầu hết thạch đều có mùi thối nồng nặc rất khó chịu, có túi thạch đã chuyển sang màu đen. Một vài xô nhựa đựng thạch cũ có màu xám trắng bị ruồi nhặng bu đen đã bốc mùi chua tới nghẹt mũi. Khi vớt thạch, chúng tôi lấy vài viên thạch trắng, miếng nhỏ giống như thạch dừa thành phẩm, lên định ăn thử. Anh Thương, phụ trách bốc thạch, vội quát lớn: “Ê, không ăn được đâu! Ăn vào là đứt ruột, đi bệnh viện xúc ruột liền à nha. Thuốc tẩy và hóa chất không đó!”. Những túi thạch dừa tươi từ 60kg ở cơ sở sau khi cắt, ép xong chỉ còn khoảng 3-4kg. Tới khâu đóng gói, hai nữ công nhân hăng hái dùng chân trần đạp liên hồi tới khi thạch tơi ra. Tiếp theo là dùng tay bóp cho thạch thật nhuyễn. Vừa bóp thạch, một công nhân nữ tên Tám vừa quay qua chúng tôi than thở: “Bóp cái này phải mang bao tay, về rửa xà bông hoặc comfort hàng chục lần, không thì tay còn hôi thối ba ngày chưa hết”. Khi được hỏi dấm và thuốc tẩy dùng để làm gì, bà Tám có vẻ rành rẽ: “Dấm để tẩy trắng và khử mùi thối của thạch. Càng bỏ nhiều thạch sẽ càng đẹp và mất đi cái mùi thối khó chịu. Còn thuốc tẩy, nếu không có nó thì để 1- 2 ngày thạch sẽ đen thui và thối dữ lắm! Có thuốc sẽ bảo quản được thạch 6 tháng không hề gì cả”.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, thuốc tẩy cơ sở A Lộc sử dụng để bảo quản thạch có xuất xứ từ Trung Quốc. Thuốc có tên khoa học là Chlorine dioxide (ClO2). Đây là loại thuốc tẩy mạnh cấm dùng để chế biến hay bảo quản thực phẩm.
“Phụ gia” là các loại phân bón
Khi tiếp xúc với anh Nhật, một trong những người quản lý xưởng thạch dừa A Lộc lâu năm, anh phán chắc nịch: “Các cơ sở sản xuất thạch dừa ở Bến Tre đều có chung một quy trình sản xuất. Khi nấu họ đều cho các loại phân bón SA, NPK, DP... và hàng chục chất phụ gia khác. Nếu phần trăm nước càng nhiều thì liều lượng phân sẽ phải bỏ nhiều hơn”. Anh cho biết thêm thường thì nước dừa khi nấu chỉ chiếm khoảng 30%, còn lại là nước sông chiếm 70%. Tại cơ sở nấu thạch của ông Nguyễn Văn Phương, tổ nhân dân tự quản số 9, ấp Thuận An A, xã Mỹ Thạch An, Bến Tre, chúng tôi đã chứng kiến quy trình nấu thạch sởn gai ốc ở đây. Cơ sở có 7 người làm, gồm cả hai vợ chồng ông Phương. Với hơn 5.000 khay thạch, công suất mỗi lần xuất cũng ngót nghét 6 - 7 tấn thạch tươi giai đoạn một. Để nấu thạch luân phiên, ông Phương mua hàng ngàn lít nước dừa khô chất đống ở góc xưởng. Những chiếc can 30 lít cáu bẩn đựng đầy nước dừa pha giấm đã lên men mùi thum thủm. Đến màn pha chế phụ gia, ông Phương chỉ đạo toàn bộ công nhân đi múc thạch. Một mình ông “đạo diễn” khâu nấu nướng. Sau khi lửa từ lò nấu đượm hồng, ông cho xả đầy nước vào chiếc bồn nấu hơn 800 lít. Nước bồn nấu chớm sôi, ông tới đống phân chất các loại phân SA, NPK, DP, đường đen hí hoáy cân từng loại cho vào xô nhựa nhỏ. Cứ một mẻ nấu như vậy ông cân 6kg phân NPK và phân SA, gần nửa kg phân DP và 7kg đường đen. Ông Phương giải thích hồn nhiên: “Phân DP là để cho thạch dừa tăng độ cô đặc lại. Còn SA và NPK sẽ giúp miếng thạch dừa dày lên”. Thấy chúng tôi tỏ vẻ ái ngại, ông Phương cười trấn an: “Mấy loại phân này cho phép bỏ mà, đâu có sao!”.
Theo quan sát của chúng tôi, đến ngày nấu thạch ông thường nấu 7 - 8 mẻ một đợt. Cứ mỗi mẻ nấu ông Phương cho 11 can nước dừa vào nồi. Số nước còn lại ông hút trực tiếp từ con rạch ngoài xưởng đổ vào với tỉ lệ 40% nước dừa - 60% nước rạch. Ngoài đường nhìn vào thấy khá rõ con rạch ông dùng để lấy nước nối với nhiều nhánh rạch nhỏ chạy khắp tổ nhân dân tự quản 07- 09, ấp Thuận An A. Những ngày tiếp theo, tiếp xúc nhiều cơ sở nấu thạch khác, chúng tôi ghi nhận công thức “phụ gia” đặc biệt này đều được áp dụng cho hầu hết các cơ sở ở đây. Chiều 16-4, tại cơ sở của bà Út Tan ở tổ 3, ấp 2A, xã Nhơn Thạnh, chúng tôi chứng kiến công đoạn nấu tương tự xưởng nấu của ông Phương. Tại cơ sở này, anh Toại là công nhân được tin tưởng giao nấu thạch đang hì hục làm một mình. Bên cạnh Toại là đống phân SA, NPK, đường đen chất thành đống cạnh lò nấu. Tới lúc pha chế, không cần cân đong rườm rà, anh Toại chỉ cần lấy những bọc phân to tướng đã được ông chủ để sẵn trong bọc nilông pha chút nước rồi đổ thẳng vào nồi nấu đang sôi ục ục. Trong chốc lát, từ nồi nấu bốc hơi nước mạnh phả vào mắt mũi chúng tôi cay xè.
Nghiêm cấm sử dụng phân bón trong thực phẩm Sử dụng nguồn nước sông không qua xử lý tại cơ sở chế biến là vi phạm các quy định pháp luật về đảm bảo an toàn thực phẩm (QCVN 01:2009/BYT). Phân bón nói chung và các loại phân như SA, NPK, DP là thức ăn của cây trồng, nên việc đưa phân bón vào chế biến thực phẩm vì bất cứ mục đích gì cũng là việc làm trái phép. Các chất phụ gia, các kim loại nặng trong phân đều có thể là chất độc đối với cơ thể con người một khi vượt quá ngưỡng cho phép, không đào thải được, tích lũy trong cơ thể gây ra các bệnh lý cấp tính, mãn tính hay ung thư. Riêng chlorine dioxide (ClO2) không có trong danh mục các chất phụ gia được phép dùng trong thực phẩm theo Quyết định 3742/2001/QĐ-BYT. Vì vậy việc sử dụng chúng trực tiếp trong chế biến, xử lý thực phẩm là trái phép. Theo cảnh báo của Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Hoa kỳ (FDA) thì người tiêu dùng nếu ăn phải thức ăn có chứa chất tẩy trắng công nghiệp này, tùy theo liều lượng có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, bao gồm buồn nôn, mất nước và tiêu chảy nghiêm trọng. ThS BS Nguyễn Thị Huỳnh Mai - phó Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm TP.HCM |
Người làm thạch đã nhầm lẫn nghiêm trọng! TS Nguyễn Thị Minh Nguyệt, trưởng bộ môn công nghệ sinh học - Viện Nghiên cứu dầu và cây có dầu thuộc Bộ Công thương, khẳng định: Nông dân đã nhầm lẫn các chất pha chế “phụ gia” khi nấu thạch một cách nghiêm trọng. Chất sunphat amôn (SA) và chất diAmonphotphat (DAP) cho phép sử dụng trong khi nấu thạch không phải là phân bón cho cây trồng như nông dân lầm tưởng. Hai loại phụ gia SA, DAP (người dân gọi là phân DP - PV) là hai loại chất dinh dưỡng vi sinh bổ sung cho quá trình lên men vi khuẩn phát triển trong môi trường hình thành thạch dừa. Chúng có nồng độ tinh khiết (99%) hoàn toàn khác với hai loại phân SA và DAP ngoài thị trường. Việc người làm thạch mua phân bón SA, DAP, NPK về làm chất phụ gia là hoàn toàn không có trong quy trình chế biến thạch. Trong nước dừa cũng có các chất đạm, lân, kali nhưng chúng có nguồn gốc thiên nhiên, giàu protein. Còn các chất hữu cơ đạm, lân, kali trong phân làm phụ gia khi làm thạch có nguồn gốc hóa học. Mục đích sử dụng cho cây trồng. TS Minh Nguyệt cho biết thêm trong quy trình nấu thạch, nước dừa chiếm gần 100%, còn lại là các chất phụ gia như đường cát, chất dinh dưỡng SA, DAP... Không được bỏ nước vào khi nấu thạch vì nước dừa tuy là chất dinh dưỡng nhưng rất loãng. Nếu pha thêm nước sẽ không đủ để lên men thành thạch. |
“Cò” bệnh viện bắt tay bác sĩ
Tại các bệnh viện (BV) ở TP.HCM, PVTuổi Trẻđã phát hiện “cò” móc ngoặc với bác sĩ, nhân viên bên trong BV và hình thành “dịch vụ” bán số thứ tự, khám nhanh, khám sớm.
Sáng 3-5, chúng tôi đến BV Ung bướu (3 Nơ Trang Long, P.7, Q.Bình Thạnh, TP.HCM). Vừa bước vào cổng, một người đàn ông tên Tấn đứng trước phòng bảo vệ ngoắt: “Đi khám hả?”. Nghe khách tỏ ý muốn khám nhanh, “cò” Tấn tiếp thị ngay: “Ra phòng mạch bên ngoài khám chỉ tốn 30.000 đồng, bồi dưỡng thêm 100.000 đồng nữa, vô BV mắc tiền hơn”. Chúng tôi bảo muốn khám trong BV cho chắc ăn, “cò” Tấn ra giá “dịch vụ” 300.000 đồng và nói: “Vô bác sĩ chuyên khoa khám luôn, siêu âm, xét nghiệm”.
Móc nối bác sĩ, hộ lý
Thấy khách trả giá, “cò” Tấn hạ xuống 250.000 đồng. Sau đó, “cò” đưa khách vào sân BV rồi gọi điện cho một bác sĩ tên Uyên. Điện thoại xong, ông ta cho số điện thoại của bác sĩ và hướng dẫn: “Lên lầu một, đứng ở cửa sắt gọi điện, bác sĩ sẽ ra đón”. Chúng tôi lên khoa ngoại 4. Tại đây, có rất nhiều người đang ngồi dọc hai bên hành lang chờ khám bệnh. Khi chúng tôi gọi, lập tức bác sĩ Uyên bước ra từ phòng điều dưỡng trưởng và dẫn vào phòng. Tại căn phòng để giày dép, quần áo, bác sĩ Uyên kiểm tra rồi vui vẻ trấn an: “Em bình thường, không có u đâu...”. Nghe bệnh nhân nói muốn siêu âm cho chắc, bác sĩ Uyên viết giấy chỉ định bảo: “Làm ở trong BV cũng được, hoặc xuống tìm ông lúc nãy đưa đi”. Vị bác sĩ này còn chìa ra danh thiếp ghi “Trần Thị Yến Uyên, bác sĩ chuyên khoa II” và dặn: “Nếu có người quen đi khám thì gọi”. Chúng tôi được “cò” Tấn đón dưới sân và tiếp tục đưa qua phòng siêu âm số 48B Nguyễn Huy Lượng (bên kia đường). Nhân viên tại đây yêu cầu đóng 100.000 đồng siêu âm, không ghi biên lai. Bác sĩ Hồ Nữ Băng Giang vừa siêu âm vừa hỏi về giá tiền chúng tôi phải chi cho “cò” Tấn. Trước đó, ngày 2-5, chúng tôi cũng được một người xưng là Dũng đứng trước quầy lấy số thứ tự mời chào: “Nếu muốn lấy số khám trước thì đưa cho tôi 100.000 đồng. Còn nếu muốn dẫn đi khám nhanh ngay trong BV thì phí “dịch vụ” trọn gói 500.000 đồng bao gồm khám ngay, không cần lấy số thứ tự, không cần chờ gọi tên”. Sau một hồi trả giá, “cò” Dũng đồng ý bớt còn 450.000 đồng và yêu cầu chúng tôi mua sổ khám bệnh mới. Anh ta thoăn thoắt điền tên tuổi bệnh nhân vào sổ khám bệnh. “Cò” Dũng dẫn chúng tôi vòng ra sau khu nhà chờ trong sân BV. Một hộ lý tên Phượng (làm việc tại khoa nội 2) nhận sổ khám bệnh và 20.000 đồng phí khám bệnh của chúng tôi từ tay “cò” Dũng. Bà Phượng nhanh chóng mang tất cả đến quầy phát số thứ tự. Sau vài phút trao đổi với nhân viên tại đây, bà mang sổ của chúng tôi ra (có kèm phiếu thứ tự vào phòng khám) và dẫn khách đến thẳng phòng số 2 khám tổng quát. Chỉ mất chưa đầy năm phút, khách đã vào được phòng khám bệnh, trong khi hàng trăm bệnh nhân khác vẫn ngóng trông đến lượt số của mình. Đợi khoảng bốn bệnh nhân, tôi đã được bác sĩ khám bệnh, chỉ định siêu âm. Hộ lý Phượng cũng cho số điện thoại để có ai quen cần khám thì gọi cho bà. “Qua mấy thằng ngoài đó tốn tiền hơn” - bà chau mày. Sau đó, “cò” Dũng lại dẫn chúng tôi qua phòng siêu âm nằm bên trong nhà thuốc tây Bảo Anh (22 Nơ Trang Long) với giá siêu âm thận 100.000 đồng.
Bảo vệ làm “cò”
Ghi nhận tại khu điều trị kỹ thuật cao BV Bình Dân (408 Điện Biên Phủ, P.11, Q.10, TP.HCM), chúng tôi phát hiện chính nhân viên bảo vệ của BV là người chuyên cung cấp số thứ tự khám trước cho người đến sau. Khoảng 7g30 sáng 24-4, chúng tôi có mặt tại khu điều trị kỹ thuật cao nói trên cùng hàng trăm bệnh nhân đứng ngồi chật kín khu khám bệnh. Chúng tôi được bảo vệ Lê Quốc Cường hướng dẫn đóng tiền, nhận sổ khám bệnh và nộp vào quầy chờ nhận số thứ tự vào khám bệnh. Chừng 10 phút sau, chúng tôi nhận được số 4042. Nhìn bảng điện chỉ mới hiện đến lượt khám số 4013, chúng tôi le lưỡi: “Chắc đợi tới trưa quá?”. Cường bảo yên tâm đứng ở góc cầu thang chờ để anh ta tìm cách được vào khám sớm. Đi đâu đó chừng vài phút, Cường trở lại dúi vào tay chúng tôi số thứ tự 4016 và lấy lại số 4042. Vừa nhận số do Cường đưa, chỉ năm phút sau, bảng điện đã hiện đến lượt. Chúng tôi bước vào khám trước cái nhìn bực dọc của những bệnh nhân đang chờ đợi. Bác sĩ Nguyễn Mạnh Dũng chỉ hỏi vài câu rồi cho chúng tôi chỉ định nội soi dạ dày. Xem tờ chỉ định, Cường lại dẫn chúng tôi lên lầu nộp giấy tờ tại phòng 207 và ra dấu cho người nữ điều dưỡng nhận hồ sơ tại đây. Chỉ đợi hơn nửa giờ, từ 8g45-9g20, chúng tôi đã được làm nội soi dạ dày. Trong khi đó, nhiều người cho biết họ phải chờ từ một giờ đến một giờ rưỡi mới được vào nội soi. Theo lời Cường, tôi trở xuống khu khám bệnh chứ không cần ngồi đợi lấy kết quả ở phòng nội soi như mọi người. Khi nào có, anh ta sẽ lấy hộ luôn. Chưa đầy nửa giờ sau đã thấy Cường cầm bảng kết quả nội soi dạ dày đưa cho chúng tôi. Theo bảng thông báo dán tại phòng nội soi, phải mất một giờ sau bệnh nhân mới có thể nhận được kết quả. Có kết quả xét nghiệm, chúng tôi phải trở lại phòng khám số 4 và cần lấy số thứ tự lần nữa. Nhưng Cường đã nhanh chóng chìa ra số 4042, bảo: “Vào khám ngay đi”. Chúng tôi thắc mắc làm sao vào được vì bảng điện đã hiện đến số 4044, Cường ghé tai: “Cứ nói với bác sĩ là nãy giờ em đi uống cà phê nên không biết đến lượt”. Chúng tôi hoàn thành việc khám bệnh lúc 10g, sớm hơn nhiều bệnh nhân khác đến cùng thời điểm. Đề cập tiền “cò”, Cường bảo: “Đưa bao nhiêu thì đưa”. Chúng tôi đưa cho anh ta 50.000 đồng và Cường nhận ngay.
Trở lại đây vào các ngày 27-4 và 3-5, lúc 6g sáng, chúng tôi thấy có “kẽ hở” trong khâu phát số thứ tự. Bệnh nhân đến sớm phải lấy số thứ tự đóng tiền, sau đó mới được phát số thứ tự vào phòng khám bệnh. Chính tổ trưởng bảo vệ Phạm Văn Long là người trực tiếp bấm số thứ tự vào phòng khám để phát cho bệnh nhân. Dù người bệnh được gọi theo thứ tự đóng tiền, nhưng tại đây có sáu phòng khám tùy theo loại bệnh, nên bệnh nhân rất khó kiểm chứng số thứ tự vào phòng khám của mình có được phát đúng hay không. Không biết anh tổ trưởng bấm số thứ tự phát cho bệnh nhân thế nào mà lần lượt trong sáng 27-4 và 3-5, chỉ cần “nói nhỏ” với bảo vệ Cường, một bệnh nhân ở Đà Lạt và cả chúng tôi chẳng cần chờ gọi theo danh sách đóng tiền mà nghiễm nhiên nhận được các số thứ tự đầu tiên 4001 và 2001 để có thể vào phòng khám số 4 và số 2 ngay khi các phòng còn chưa có bác sĩ.
“Cò” tung hoành Tại BV ĐH Y dược TP.HCM hiện nay có đội quân “cò” lên đến gần 20 người, thường xuyên bám trụ hoạt động tại BV này từ 4g sáng cho đến khi BV đóng cửa. Có hai loại “cò” đang hoạt động. Loại “cò” thứ nhất chuyên dẫn bệnh nhân từ Campuchia đến khám và điều trị bệnh. Có những “cò” dẫn bệnh nhân rồi tự cho làm các loại cận lâm sàng, xét nghiệm, đo điện tim... sau đó tự đọc kết quả. Thậm chí họ còn táo tợn làm giả kết quả xét nghiệm cho bệnh nhân bằng cách nhận số tiền rất lớn để làm tất cả các xét nghiệm. Nhưng thực tế “cò” chỉ đóng tiền làm một số xét nghiệm rồi lấy kết quả xét nghiệm của bệnh nhân khác gán ghép vô, làm sai lệch tình trạng sức khỏe như không bệnh thành có bệnh hoặc ngược lại. Bình quân một ngày mỗi “cò” dẫn 3-10 bệnh nhân, tùy theo đi khám một bệnh hay khám tổng quát. Mỗi bệnh nhân sẽ phải nộp cho “cò” 20-50 USD. Loại “cò” thứ hai chuyên dẫn bệnh nhân người VN đi khám bệnh. Những “cò” này ban đầu chỉ xếp hàng lấy số thứ tự rồi đem bán lại cho người muốn khám sớm để kịp về xe (đa số là những người ở tỉnh, những người có tiền). Tuy nhiên, khi BV thực hiện chỉ phát mỗi người một số và phải có thẻ khám mới được khám bệnh thì “cò” mướn người dân vào xếp hàng lấy số. Tại BV Da liễu TP, “trùm” dẫn dắt một nhóm “cò” khoảng mười người hoạt động nhiều năm nay là một người đàn ông tên N.A.. Trong tay “cò” này có hai phòng mạch, một phòng mạch trên đường Phạm Đình Toái và một phòng mạch tại đường Bà Huyện Thanh Quan, Q.3. Riêng “cò” Minh và “cò” Thu túc trực thường xuyên trước cổng chính BV... Các “cò” này chia nhau làm ba ca túc trực suốt từ sáng đến tối tại BV. Mỗi ca có 2-4 “cò” đón lõng bệnh nhân đưa đến phòng mạch của các bác sĩ “mối” để khám bệnh, thu tiền. Tại BV phụ sản Từ Dũ, có một số “cò” đang hoạt động như “cò” Mười, “cò” Thành... “Cò” Mười là người điều hành hoạt động của giới “cò” ở đây, có quyền sắp xếp cho các “cò” khác được chở ai và chở đến nơi nào. Khi tiếp cận với người đi khám bệnh, “cò” Mười kêu đàn em chở đến các phòng khám, còn mình chỉ đứng ở cổng BV để bắt khách và điều hành. Tiền công chi cho các “cò” sẽ được các phòng khám trả thông qua “cò” Mười. |
Thời báo kinh tế Sài Gòn
An toàn thực phẩm: Quá mong manh!
Sự an toàn của cả một ngành công nghiệp sản xuất thực phẩm mà chỉ trông chờ vào việc kêu gọi đạo đức và ý thức vì cộng đồng của doanh nghiệp thì sự an toàn đó thật quá mong manh.
Đạo đức kinh doanh: trước - sau đều thiệt!
“Trước khi vụ việc chất cấm trong chăn nuôi heo bị phát hiện, chúng tôi đã thiệt. Nay chúng tôi càng thiệt thòi hơn!”, bà Đinh Thị Nga, chủ trang trại nuôi heo với quy mô 2.000 con heo thịt, hơn 300 con heo nái ở xã Thiện Tân, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai, bức xúc. Theo bà Nga, trước đây vì không sử dụng chất tạo nạc (chất cấm thuộc nhóm beta-agonist) trong thức ăn cho heo như một số trang trại khác, heo của bà thường bị thương lái chê không đẹp, bụng không phẳng, vai không đủ nở, nạc không dày... và lấy cớ đó để mua thấp hơn “một giá” so với thị trường (thấp hơn từ 1.000-2.000 đồng/ki lô gam). Đó là chưa kể, heo được nuôi bằng thức ăn có trộn chất kích thích tạo nạc rút ngắn thời gian xuất chuồng so với heo nuôi bằng thức ăn thông thường từ 2-3 tháng. Nay, vụ việc vỡ lở, người tiêu dùng tẩy chay thịt heo, những người nuôi heo “đàng hoàng” như bà Nga cũng bị “chết chùm” vì giá heo đã giảm xuống còn 46.000 đồng/ki lô gam (so với giá 53.000-54.000 đồng hồi tháng 1/2012). Bà Nga thở dài: “Cũng biết là thiệt thòi, nhưng đạo đức con người không cho phép chúng tôi sử dụng những hóa chất độc hại. Tưởng tượng một lớp trẻ em mà ăn những loại thức ăn bị nhiễm độc như thế, tôi cứ nghĩ như một sự hủy diệt. Chỉ mong sao Nhà nước đã làm thì làm cho tới, làm mạnh tay để không còn những kiểu làm ăn như thế, mà các doanh nghiệp đàng hoàng cũng bớt bị oan”.
Không chỉ trong ngành chăn nuôi heo, các cơ sở, công ty sản xuất thực phẩm đều cho rằng nếu làm ăn chân chính, tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm... thì phải chịu quá nhiều thiệt thòi trong cạnh tranh. Một doanh nghiệp kinh doanh đóng gói cà phê tiết lộ, hầu hết cà phê trên thị trường Việt Nam đều có pha thuốc ký ninh như một chất tạo đắng, không pha thì không thể bán được. Một số doanh nghiệp trong ngành thực phẩm cho biết trong một số lĩnh vực, người kinh doanh không sử dụng các chất bảo quản độc hại như hàn the, chất chống mốc, chống phân hủy tạo mùi... đã “chết” từ lâu. Sản phẩm của họ không thể cạnh tranh với các sản phẩm có sử dụng các chất bảo quản, nhưng không ai bảo vệ họ cả.
Quản lý “lưỡng lự”?
Không thể phủ nhận thực tế là hầu hết những vụ việc tai tiếng về an toàn thực phẩm được phát hiện là từ điều tra của báo chí, của người dân và cảnh báo quốc tế. Thịt heo nhiễm chất salbutamol và clennbuterol, thực phẩm chứa DEHP, sữa chứa melamine... đều chỉ được phát hiện sau khi xảy ra những vụ việc tương tự ở nước ngoài. Điều đó cũng cho thấy các cơ quan hữu quan khá bị động và bất lực trong việc kiểm soát an toàn thực phẩm lưu hành trên thị trường. Kể cả khi có vụ việc nào đó được phát hiện, như vụ chất cấm thuộc nhóm beta-agonist trong thức ăn chăn nuôi kể trên, trong khi người làm ăn chân chính trước sau đều chịu thiệt thòi, những cơ sở vi phạm an toàn thực phẩm liệu có chịu hình phạt nào tương xứng? Bà Lê Thị Hồng Cẩm, một chủ trang trại chăn nuôi heo cũng ở Vĩnh Cửu, Đồng Nai, ủng hộ việc phải làm mạnh để ngăn ngừa tận gốc những hành vi kinh doanh thiếu đạo đức. Bà Cẩm cho biết đối với các trang trại có heo xuất chuồng bị phát hiện dương tính với chất cấm thì mức phạt 25 triệu đồng là quá thấp so với lợi nhuận của họ - những trang trại quy mô hàng ngàn con heo. Đây là một hình phạt không đủ nghiêm. Theo ông Phạm Đức Bình, Phó chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam, Chủ tịch Hội Chăn nuôi Đồng Nai, việc kêu gọi đạo đức ở người chăn nuôi sẽ rất khó, nếu các chất cấm trong chăn nuôi vẫn được nhập và bán trên thị trường. Ông Bình cho biết, ngoài việc phạt tiền quá nhẹ, hiện nay các trang trại bị phát hiện có heo nhiễm chất cấm thì lứa heo đó vẫn được giữ lại một thời gian cho thải hết các chất kích thích tạo nạc rồi vẫn tiếp tục cho xuất chuồng. Các cơ sở phân phối, kinh doanh chất cấm với số lượng lớn cũng chỉ bị phạt tiền nhưng không bị phạt hình sự... Ông Bình đánh giá, thái độ các cơ quan quản lý thị trường còn “lưỡng lự”, chưa kiên quyết trong việc bảo vệ người tiêu dùng và cả những người kinh doanh chân chính hiện nay.
Siêu thị “mập mờ”
Không cần vào ngày cuối tuần, hầu như chiều nào các siêu thị cũng dường như đông hơn trước đây. Những vụ việc về an toàn thực phẩm khiến người dân chỉ còn biết “trú ẩn” vào các siêu thị để mua sắm thực phẩm. Tuy nhiên, thực phẩm ở siêu thị cũng “vàng thau lẫn lộn”. Bà Lê Thị Thanh Lâm, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Sài Gòn Food, cho biết với mặt hàng thủy hải sản đông lạnh, để đảm bảo vệ sinh thực phẩm thì dây chuyền sản xuất phải tuân thủ các nguyên tắc vô trùng nghiêm ngặt, do đó chi phí sản xuất cao hơn rất nhiều các sản phẩm tương tự được sản xuất ở các cơ sở gia đình, không theo các tiêu chuẩn vệ sinh thực phẩm. Thế nhưng các sản phẩm này vẫn được các siêu thị đón nhận và bày bán. Ngoài ra, một số thông số khác của sản phẩm đông lạnh, ví dụ tỷ lệ thành phần, tỷ lệ mạ băng... tưởng nhỏ nhưng ảnh hưởng rất lớn đến trọng lượng và giá thành sản phẩm, cũng không có quy định và kiểm tra nghiêm minh khiến nhiều doanh nghiệp không trung thực lợi dụng sự mập mờ này để kiếm lời. Trong khi đó, chắc chắn siêu thị nào cũng có bộ phận kỹ thuật và việc kiểm tra về trọng lượng, tỷ lệ là hoàn toàn trong tầm tay. Theo bà Thanh Lâm, nếu các cơ quan hữu quan không thể kiểm tra lượng thực phẩm quá lớn trên thị trường, thì chính các siêu thị phải là nơi sàng lọc và làm rõ các tiêu chuẩn an toàn và tính trung thực, chính xác trong thông số của sản phẩm bày bán. Như vậy các siêu thị vừa đảm bảo uy tín kinh doanh của mình đối với người tiêu dùng; giảm hoặc loại bỏ các mặt hàng thực phẩm không đảm bảo chất lượng, vừa góp phần bảo vệ và khuyến khích các doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Người Lao Động
“Ma trận” thực phẩm cho trẻ
Một trong những tác động đến tâm lý người nuôi con nhỏ chính là sự bùng nổ của thức ăn công nghiệp dành cho trẻ, trong đó không ít loại vi phạm tiêu chuẩnan toàn vệ sinh thực phẩm.
Tại hội thảo khoa học về nuôi dưỡng trẻ nhỏ sáng 22-5 ở Hà Nội, bác sĩ Nguyễn Đức Vinh, Phó Vụ trưởng Vụ Sức khỏe bà mẹ - trẻ em (Bộ Y tế), nêu tình trạng đáng báo động về tỉ lệ rất ít trẻ em được bú sữa mẹ.
Bỏ phí “vắc-xin” quý
Theo ông Vinh, sữa mẹ được xem là loại “vắc-xin” quý, là chất miễn dịch đầu tiên của trẻ vì có nhiều kháng thể, có hàm lượng vitamin A cao. Thế nhưng, mới chỉ hơn 60% trẻ được bú sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh và chưa đến 20% trẻ sơ sinh được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Với gần 30% trẻ dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thấp còi, Việt Nam nằm trong số 13 nước có tỉ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thấp còi cao nhất thế giới. Nguyên nhân của tình trạng này là do việc thực hành cho trẻ ăn bổ sung chưa hợp lý. Trong đó, ngoài việc “lười” cho con bú sữa mẹ, bị ảnh hưởng bởi quảng cáo của các thực phẩm công nghiệp dành cho trẻ… thì một sai lầm khá phổ biến là niềm tin của việc cho trẻ ăn thức ăn dặm quá sớm để trẻ cứng cáp hơn. Cũng tại hội thảo này, Bộ Y tế và Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc đã công bố kết quả so sánh mới nhất về hàm lượng chất dinh dưỡng trong các loại sữa mẹ, sữa động vật và sữa bột. Theo đó, các dưỡng chất cần thiết đáp ứng đủ cho sự phát triển của trẻ (chất béo, lastose, chất đạm, vitamin và khoáng chất, các đặc tính kháng khuẩn, nhân tố tăng trưởng biểu bì, nước) đều có trong sữa mẹ.
| | Bác sĩ Lưu Thị Mỹ Thục, Trưởng Khoa Dinh dưỡng tiết chế Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết mặc dù dạ dày của trẻ 6-11 tháng tuổi nhỏ hơn gấp 5 lần người trưởng thành nhưng nhu cầu về vitamin A, D, kẽm và sắt lại gấp 3-5 lần người trưởng thành. Vì vậy, để bảo đảm dinh dưỡng nên cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 4-6 tháng đầu và duy trì khi được 2 tuổi hoặc lâu hơn. | |
|
Với sữa động vật và sữa công thức thì một số thành phần nói trên hầu như không đủ hoặc phải bổ sung. Đặc biệt, hàm lượng đạm quá nhiều trong sữa động vật có thể khiến trẻ khó tiêu hóa hoặc không dung nạp hết.
Các chuyên gia y tế cũng khẳng định với một đứa trẻ được bú sữa mẹ hoàn toàn sẽ không phải bổ sung nước nhưng trong sữa động vật hoặc sữa công thức có thể phải cần thêm. Đặc biệt, với sữa mẹ thì trẻ sẽ ít bị tiêu chảy, ít nhiễm khuẩn đường hô hấp hơn so với trẻ bú sữa bột và sữa động vật bởi chất gây nhiễm khuẩn có thể có khi pha chế. Cùng đó, các đặc tính kháng khuẩn giúp trẻ chống lại các bệnh nhiễm trùng chỉ có thể tìm thấy trong sữa mẹ.
“Bùng nổ” thực phẩm công nghiệp
Theo giới chuyên môn, một trong những rào cản tác động đến tâm lý của những người nuôi con nhỏ chính là sự bùng nổ của các thức ăn công nghiệp dành cho trẻ. Đáng lo ngại là không ít sản phẩm loại này vi phạm tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm, trong đó có nhiều sản phẩm sữa công thức. Ông Nguyễn Hùng Long, Phó Cục trưởng Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế), cho biết từ năm 2010 đến nay, cục đã cấp giấy chứng nhận công bố tiêu chuẩn sản phẩm cho 838 sản phẩm sữa và hơn 303 loại thức ăn cho trẻ sản xuất theo phương thức công nghiệp. Tuy nhiên, trong việc chấp hành các quy định về bảo đảm an toàn thực phẩm tại các cơ sở sản xuất kinh doanh, đặc biệt là kinh doanh thực phẩm cho trẻ, vẫn còn một số tồn tại như nhãn sản phẩm lưu hành chưa phù hợp với công bố tiêu chuẩn, chưa thực hiện đầy đủ quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm… “Kết quả kiểm tra tại 13 cơ sở kinh doanh, 3 công ty kinh doanh sữa, 2 siêu thị và một số cửa hàng bán sữa trong năm 2011 cũng đã phát hiện nhiều sai phạm. Điển hình là một số cửa hàng bán sữa xách tay, không công bố tiêu chuẩn sản phẩm theo quy định. Trong khi đó, một số công ty quảng cáo sản phẩm sữa dùng cho trẻ dưới 12 tháng, khuyến khích việc mua sữa bằng việc tặng kèm các đồ vật (xe, mền, gối, sữa, chén…) cho khách hàng. Ngoài ra, nhãn của một số sản phẩm không đúng quy định, không phù hợp với công bố; một số sản phẩm dành cho trẻ không có dòng chữ chú ý “sữa mẹ là thức ăn tốt nhất” hoặc có nhưng cỡ chữ nhỏ hơn quy định” - ông Long dẫn chứng.
Chết vì... quá bổ
Dù rất cần thiết với người già, người suy nhược cơ thể, trẻ biếng ăn hoặc chậm lớn nhưng nếu không sử dụng đúng cách thì thuốc bổ vẫn tác động xấu đến sức khỏe. Đưa con đi khám tại Trung tâm Khám - Tư vấn dinh dưỡng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia), chị Trần Nghĩa Thục (27 tuổi, ngụ huyện Thanh Trì - Hà Nội) cứ băn khoăn không hiểu tại sao cậu con trai 2 tuổi dù được “nạp” đều đặn 2-3 loại thuốc bổ mà vẫn biếng ăn, chậm nói, chậm đi; đôi lúc co giật, nôn trớ. Các bác sĩ tại đây kết luận cậu bé bị thừa vitamin A, D và canxi.
Tự ý bổ sung
Lúc này, chị Thục mới tá hỏa và kể cho bác sĩ nghe gần một năm trước, sau khi đưa con đi khám dinh dưỡng, chị thường xuyên cho con uống theo đơn thuốc này. Thấy con vẫn biếng ăn, chậm lớn, chị đã tăng liều và mua thêm một số thuốc bổ sung canxi vì nghĩ đơn giản rằng thuốc bổ chắc uống nhiều một chút cũng chẳng sao. Theo bác sĩ Nguyễn Bạch Đằng, Học viện Quân y, việc bổ sung vitamin D và canxi quá nhiều trong thời gian dài sẽ dẫn đến dư thừa canxi trong máu, gây ra trạng thái kích thích, co giật. Ngay cả vitamin A, dù đóng vai trò rất quan trọng giúp tăng cường thị giác nhưng nếu dùng liều cao kéo dài, đặc biệt ở trẻ em, sẽ dẫn đến viêm gan cấp. “Nguyên nhân dễ gây ngộ độc vitamin A ở trẻ là do trẻ đã uống sữa công thức, trong đó có chứa một lượng vitamin A phù hợp nhưng các bà mẹ không biết nên tự ý bổ sung thuốc có chứa các loại vitamin khác, kể cả vitamin A. Tất cả tình huống này sẽ dẫn đến tích tụ vitamin A trong gan. Tương tự, việc dùng vitamin D liều cao kéo dài sẽ tích lũy thuốc, làm tăng canxi trong máu gây mệt mỏi, chán ăn, nôn, tiêu chảy, đau nhức xương khớp, tổn thương thận, tăng huyết áp”, bác sĩ Đằng lưu ý.
Có thể tử vong
Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận bệnh nhân Nguyễn Thị Tĩnh (33 tuổi, ngụ Phú Thọ), nhập viện chiều 16-5 do dị ứng thuốc bổ. Chị Tĩnh cho biết do bị đau mỏi xương khớp, ăn không ngon nên đã đi bốc thuốc nam của một ông thầy lang ở Yên Bái. Sau khi uống hết cốc thuốc chưa đầy 1 giờ, đầu óc choáng váng, nước mắt chảy ròng, toàn thân nổi mẩn, mặt sưng vù nên chị phải nhập viện theo dõi. Theo bác sĩ Bùi Văn Khánh, Trung tâm Dị ứng Miễn dịch lâm sàng Bệnh viện Bạch Mai, thời gian qua, trung tâm không chỉ tiếp nhận các trường hợp dị ứng với thuốc tây y, đông y, thuốc nam mà còn nhiều trường hợp phản ứng với các loại thuốc bổ dạng vitamin, thuốc bổ giúp tăng chất nhờn của khớp, thậm chí cả thực phẩm chức năng. Biểu hiện là người bệnh phát ban đỏ toàn thân, ngứa, viêm da, phù nề, thậm chí sốc phản vệ và có thể dẫn đến tử vong.
Đừng lạm dụng
“Đừng bao giờ nghĩ thuốc bổ là vô hại mà dùng vô tội vạ. Hiện tượng nhiều trẻ tử vong, nhiễm độc sau khi uống thuốc nam chứa chì cũng là lời cảnh báo đối với các bậc phụ huynh có con nhỏ”, bác sĩ Khánh nhắc nhở.Còn theo bác sĩ Đằng, dù là vitamin nhưng mỗi loại thuốc đều có những tác hại khác nhau nếu lạm dụng. Chẳng hạn, vitamin A gây ngộ độc, đau nhức xương; vitamin C gây sỏi thận, đau dạ dày; vitamin D gây co giật; lạm dụng canxi dễ gây táo bón hoặc sỏi thận. Đó là chưa kể đến các tác dụng phụ khác như buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy, mệt mỏi, chán ăn.
Giới chuyên môn cũng cảnh báo cùng với sự bùng nổ của thị trường thuốc bổ, thuốc hỗ trợ sức khỏe, tình trạng chuộng thuốc bổ ngày càng phổ biến. Nhiều người uống các loại thực phẩm bổ sung, vitamin, thực phẩm chức năng vì nghĩ đó là những viên thuốc kỳ diệu giúp tăng cường sức khỏe. Thực tế, sử dụng thuốc bổ không thay thế được thức ăn. Do đó, thay vì tốn kém cho các loại vitamin, vi chất bổ sung hay thực phẩm chức năng, trước hết, cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý và cân bằng các nhóm thực phẩm. Nếu sử dụng các loại thuốc bổ, cần phải theo sự tư vấn, chỉ định của bác sĩ.
Nhiều người nước ngoài đến VN xin hỗ trợ sinh sản
Theo báo cáo mới đây của Hội Nội tiết sinh sản và vô sinh TPHCM, ngày càng có nhiều người nước ngoài đến Việt Nam xin hỗ trợ sinh sản. Riêng tại Khoa Hiếm muộn Bệnh viện An Sinh (TPHCM), trong năm 2011 đã có 101 cặp vợ chồng từ nước ngoài đến điều trị vô sinh. Trong đó có 50% cả vợ chồng là người đến từ các nước như Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nga, Kenya, Tanzania. BS Nguyễn Thị Ngọc Phượng, chủ tịch Hội, cho biết năm 1997, với sự giúp đỡ của nhóm chuyên gia người Pháp từ Đại học Nice Sophia Antipolis và GS Trần Đình Khiêm, việc nghiên cứu hỗ trợ sinh sản đã được thực hiện ở nước ta và chỉ chưa đầy một năm sau, hàng loạt em bé thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) đã chào đời.
Hiện cả nước có 15 trung tâm thực hiện được kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và tất cả các kỹ thuật chuyên sâu khác trong lĩnh vực này. Nước ta cũng đã có trên 7.000 chu kỳ IVF và các kỹ thuật khác được thực hiện mỗi năm, đứng thứ nhất trong khu vực Đông Nam Á. Chuyên gia của nước ta cũng đã được mời tham gia giảng dạy tại các khóa học quốc tế về hỗ trợ sinh sản tại Trung Quốc, Singapore, Thái Lan.
Có thể thoát đỉnh dịch tay chân miệng vào tháng 6
Ngày 20/5, Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM cho biết tuần vừa qua, toàn TP có thêm 192 ca bệnh tay chân miệng, nâng tổng số ca mắc từ đầu năm đến nay lên 3.047 ca. Biểu đồ dịch bệnh cho thấy diễn biến của dịch trái ngược với năm 2011, cao điểm nhất các tháng đầu năm lại rơi vào tuần 11 (giữa tháng 3) với 232 ca. TS.BS Trần Phủ Mạnh Siêu, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM, cho biết trong tháng 3 và tháng 4, số ca mắc cao hơn năm 2011 nhưng từ đầu tháng 5, con số này khá ổn định, trong khi cùng thời điểm này năm ngoái, số ca tăng vọt (tuần thứ 20 của năm 2011 là 33. ca và lên đến đỉnh điểm 525 ca vào tuần thứ 23). Số ca mắc dự báo ổn định tương đối cho đến cuối năm với biên độ tăng/giảm không nhiều và không gặp phải đỉnh dịch vào tháng 6 như năm vừa qua. Cũng theo BS Mạnh Siêu, nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy chủng virus EV71 ở phía Nam có độc lực cao hơn khu vực phía Bắc, dễ gây tử vong hơn. Việc nghiên cứu về đột biến của chủng virus này vẫn đang được thực hiện tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM và Viện Pasteur.
Infonet
Bộ Y tế bác tin có chất cấm trong cá diêu hồng
Trước thông tin cá diêu hồng nhiễm chất cấm nguy hại cho sức khỏe, Bộ Y tế đã chỉ đạo các đơn vị kiểm nghiệm tiến hành lấy mẫu cá để kiểm tra dư lượng chất Trifluralin. Kết quả xét nghiệm 30 mẫu cá nuôi không phát hiện chất cấm này. Ngày 17/5, Cục ATVSTP, Bộ Y tế cho biết, kết quả xét nghiệm 30 mẫu cá nuôi (gồm 16 mẫu cá điêu hồng và 14 mẫu cá rô) lấy tại các cửa hàng, chợ cá, chợ đầu mối Bình Điền và một số điểm bán lẻ tại địa bàn TP Hồ Chí Minh đều không phát hiện tồn dư chất Trifluralin. Hóa chất Trifluralin thuộc loại bị cấm sử dụng trong sản xuất, kinh doanh thủy sản (Thông tư số 20/2010/TT- BNNPTNT, ngày 2/4/2010 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) vì chất này có thể gây nguy hại cho người như gây dị ứng da, buồn nôn, chóng mặt, phoi nhiễm ung thư…
Ngay sau đó, Bộ Y tế đã chỉ đạo các địa phương tiếp tục tăng cường các hoạt động giám sát các sản phẩm thực phẩm có nguy cơ cao một cách thường xuyên để phát hiện sớm những mối nguy cơ gây ô nhiễm thực phẩm, xử lý kịp thời khi phát hiện các mối nguy và cảnh báo cho cộng đồng.
Tiền Phong
Ngộ độc do nhiễm thuốc bảo vệ thực vật
Gần đây, tại thôn Làng Riềng, xã Sơn Kỳ (huyện Sơn Hà, Quảng Ngãi) có 40 người dân mắc bệnh đỏ mắt, đau đầu, buồn nôn, tiêu chảy và 3 người tử vong. Chiều 17/5, Trung tâm y tế Dự phòng tỉnh Quảng Ngãi đã công bố kết quả 2 mẫu đất, nước ở xã Sơn Kỳ (Sơn Hà) là có chứa chất Glyphosate của thuốc bảo vệ thực vật. Theo kết quả xét nghiệm của Viện Paster Nha Trang, trong mẫu nước có chứa dưới 1,0 mg/lít chất Glyphosatec của bảo vệ thực vật; còn mẫu đất có hàm lượng trên 14,3 mg/kg.
Ngành y tế khuyến cáo, chất Glyphosate trong môi trường sống gây nguy hại đến sức khỏe con người, trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong.
Cổng thông tin điện tử Bộ Y Tế
Khai trương Bệnh viện Ung Bướu Nghệ An
Sáng ngày 16/5/2012, tại TP Vinh, tỉnh Nghệ An tổ chức lễ khai trương Bệnh viện Ung Bướu Nghệ An. Tham dự buổi lễ có PGS.TS. Nguyễn Viết Tiến - Thứ trưởng Bộ Y tế; ông Doãn Huy Chung- Phó Vụ trưởng Vụ Văn xã Văn phòng Chính phủ, GS. Nguyễn Chấn Hùng – Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam; Về phía tỉnh Nghệ An có ông Hồ Đức Phước - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; cùng đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, địa phương trong tỉnh.Bệnh viện Ung bướu Nghệ An được thành lập theo Quyết định số 3826/QĐ-UBND ngày 27/8/2010 của UBND tỉnh. Sự ra đời của Bệnh viện Ung bướu là một bước ngoặt quan trọng trong việc khám và điều trị ung thư - loại bệnh đòi hỏi phải điều trị dài ngày, điều trị nhiều đợt với chi phí chữa bệnh cao, góp phần hạn chế khó khăn cho người bệnh, đặc biệt là các đồng bào các dân tộc vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn của tỉnh ta cũng như các tỉnh Bắc Trung bộ, góp phần giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên.Mặc dù nguồn vốn trung ương chưa được bố trí nhưng với sự quyết tâm cao của tỉnh Nghệ An, sự cố gắng của ngành y tế và cán bộ viên chức bệnh viện nên chỉ sau một thời gian ngắn chuẩn bị nguồn lực, đầu tư cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị với mức đầu tư trên 100 tỷ đồng từ nguồn ngân sách của tỉnh, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An đã đi vào khám chữa bệnh cho nhân dân kể từ ngày 8/8/2011. Từ quy mô giường bệnh khi mới thành lập, đến nay bệnh viện đã có 110 giường bệnh, hệ thống trang thiết bị hiện đại, đã khám và điều trị kịp thời cho gần 10 ngàn bệnh nhân ung bướu trong và ngoài tỉnh.
Phát biểu tại buổi lễ Thứ trưởng nhiệt liệt biểu dương những nỗ lực của tỉnh Nghệ An trong việc thành lập một bệnh viện chuyên ngành hàng đầu của tỉnh và khu vực Bắc Trung bộ, chuyên sâu về lĩnh vực ung thư, góp phần vào công cuộc chăm sóc sức khỏe bảo vệ nhân dân. Bệnh viện Ung bướu từng bước đưa Thành phố Vinh xứng tầm là trung tâm y tế kỹ thuật cao của khu vực Bắc Trung bộ và cả nước.
Chiều cùng ngày, Bệnh viện ung bướu Nghệ An phối hợp với Hội ung thư ViệtNamtổ chức Hội thảo khoa học chữa trị ung bướu. Trong đó, tập trung thảo luận các nội dung: Y học ứng dụng trong điều trị ung thư, một số hiểu biết về ghép tủy xương, những tiến bộ mới trong điều trị bệnh ung thư, vai trò của phẫu thuật ung thư trong điều trị phối hợp đa môn thức…
Vnexpress
Chưa phát hiện chất ướp xác trên cải thảo ở Việt Nam
Kết quả phân tích 74 mẫu rau, trong đó có 22 mẫu nhập từ Trung Quốc gần đây cho thấy không phát hiện hoá chất formaldehyde (vốn dùng ướp xác) để bảo quản.
Phó giáo sư Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết, trong số các mẫu rau được lấy kiểm tra có 25 mẫu cải thảo, còn lại một số loại rau khác như súp lơ, bắp cải… có mặt trên thị trường trong nước. “Bước đầu có thể khẳng định các loại rau trên thị trường trong nước an toàn, không có hiện tượng lạm dụng chất ướp xác để bảo quản. Dù vậy Cục vẫn thông báo cho các địa phương, tăng cường công tác lấy mẫu kiểm tra. Đồng thời khuyến cáo bà con không sử dụng hoá chất này”, ông Hồng nói. Cục Bảo vệ thực vật cũng đã bổ sung formaldehyde vào danh mục các hoạt chất cần kiểm tra đối với rau, củ, quả tươi lưu trên thị trường sau nhập khẩu.
Trước đó, tờTân hoa xãcủa Trung Quốc đưa tin, những người bán rau ở tỉnh Sơn Đông nước này đã lén lút phun dung dịch formaldehyde lên cải thảo để giữ chúng tươi lâu khi vận chuyển. Theo cơ quan chức năng Việt Nam, thực tế thì lượng cải thảo nhập từ Trung Quốc sang nước ta ít, khoảng 200 tấn một năm và chủ yếu vào dịp cuối năm.
Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới, formaldehyde là một tác nhân ung thư. Nhiều nước trong đó có Việt Nam đã cấm sử dụng hoá chất này trong bảo quản nông sản, đặc biệt trên rau quả và thực phẩm. Bằng mắt thường không thể phân biệt được rau quả có bảo quản bằng chất này. Để an toàn, người tiêu dùng nên mua ở cửa hàng địa chỉ rõ ràng, có đăng ký kinh doanh, không nên mua ở cửa hàng nhỏ lẻ, không rõ nguồn gốc. Đồng thời cũng nên rửa kỹ, ngâm lâu và sơ chế kỹ hơn trước khi ăn.
Lỗ hổng trong quản lý thuốc lá
Điều tra liên tiếp trong 3 năm gần đây cho thấy, tỷ lệ điểm bán vi phạm quy định cấm trưng bày quá 1 bao/tút của một nhãn hiệu thuốc lá chiếm đến hơn 90%. Thậm chí ngay cả khi mức phạt tăng 1,5-2 lần, vi phạm vẫn không giảm.
Đây là kết quả quan sát 1.500 điểm bán thuốc lá tại 10 tỉnh, thành trên cả nước trong 3 năm liên tiếp (2009-2011) do Trường Đại học Y tế công cộng thực hiện. Thạc sĩ Lê Thị Thanh Hương, điều phối viên dự ánHướng tới một Việt Nam không có quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá, Đại học Y tế công cộng cho biết, thời gian qua, quy định cấm hoàn toàn quảng cáo, khuyến mại thuốc lá tại Việt Nam được thực hiện khá hiệu quả. Việc quảng cáo trên các pano, áp phích, băng rôn, ti vi, đài, báo... hầu như không xuất hiện trong nhiều năm trở lại đây. Tuy nhiên, việc trưng bày thuốc lá tại các điểm bán còn nhiều bất cập.Các hình thức vi phạm thường gặp là trưng bày nhiều sản phẩm của một nhãn hiệu thuốc lá, thậm chí trưng bày lẫn với các sản phẩm thông thường khác như kẹo, bánh… tạo thành các điểm quảng cáo hấp dẫn, dễ nhận biết tại điểm bán. Điều này vô tình thúc đẩy hành vi mua và bắt đầu hút thuốc ở thanh thiếu niên. Nó cũng tạo ấn tượng rằng thuốc lá không phải là một sản phẩm độc hại, việc hút thuốc là được chấp nhận về mặt xã hội và khiến giới trẻ bị lôi cuốn. Ngoài ra, việc trưng bày này cũng làm những người đã cai thuốc có nguy cơ tái nghiện, gợi nhớ đến ham muốn hút thuốc trở lại ở những người đang cố gắng bỏ.
“Quy định cho phép trưng bày thuốc lá tại điểm bán là một kẽ hở và Việt Nam cần có lộ trình tiến tới cấm hoàn toàn trưng bày thuốc lá.Thế nhưng quy định này đang bị làm yếu đi trong Dự thảo Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, sẽ được Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp này”, thạc sĩ Hương cho biết. Điều 25, khoản 1b của Dự thảo Luật có quy định “tại các điểm bán, không được trưng bày quá một bao/một tút/hộp của một sản phẩm của một nhãn hiệu thuốc lá”.Theo thạc sĩ Hương, cụm từ “một sản phẩm” trong quy định này là một kẽ hở rất lớn mà các công ty thuốc lá sẽ khai thác triệt để. Lý do là vì, mỗi nhãn hiệu thuốc lá thường có từ 5 đến 10, thậm chí nhiều hơn các loại sản phẩm khác nhau. Vì thế, nếu cho phép trưng bày một bao/một tút của một sản phẩm của một nhãn hiệu thuốc lá thì mỗi cửa hàng bán lẻ sẽ trưng bày hàng chục loại sản phẩm khác nhau của mỗi nhãn hiệu. “Với rất nhiều nhãn hiệu thuốc lá hiện có tại Việt Nam, chúng ta sẽ có hàng ngàn loại sản phẩm thuốc lá được phép trưng bày tại các điểm bán. Điều đó đồng nghĩa với việc hàng trăm ngàn điểm bán lẻ trên các đường phố của nước ta sẽ trở thành hàng trăm ngàn điểm quảng cáo thuốc lá”, thạc sĩ Hương nói.
Trong khi đó, hiện tại, mặc dù Thông tư 78 của Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch quy định “Tại điểm bán, không được trưng bày quá một bao hoặc một tút của một nhãn hiệu thuốc lá” nhưng việc thực hiện quy định này còn nhiều hạn chế.Tỷ lệ các điểm bán vi phạm quy định trưng bày lên đến hơn 90% và việc vi phạm có xu hướng gia tăng. Xu hướng này không giảm ngay cả khi mức xử phạt vi phạm khuyến mãi, quảng cáo thuốc lá tăng từ 1,5 đến 2 lần từ năm 2010. Ngoài ra, cũng theo thạc sĩ Hương, Việt Nam đã phê chuẩn Công ước Khung của Tổ chức Y tế thế giới về Kiểm soát Thuốc lá từ năm 2004. Trong hướng dẫn thực hiện Công ước này có khuyến cáo các nước cần cấm triệt để bất kỳ hình thức trưng bày sản phẩm nào ở các điểm kinh doanh, chỉ cho phép niêm yết tên sản phẩm và giá bán. So với khuyến cáo này, quy định hiện hành của nước ta vẫn còn yếu, thạc sĩ Hương nhận định. “Vì thế, có thể nói với cách quy định như đề xuất trong dự thảo Luật thì tỷ lệ vi phạm sẽ còn cao hơn rất nhiều. Các công ty thuốc lá sẽ lợi dụng kẽ hở này để quảng cáo tràn lan sản phẩm của họ tại các điểm bán. Các quy định về cấm quảng cáo thuốc lá sẽ không phát huy được tác dụng như mong muốn của các nhà quản lý”, thạc sĩ Hương nhận định. Thạc sĩ Hương cho rằng Điều 25, khoản 1b quy định về trưng bày thuốc lá trong Dự Luật cần bỏ chữ "một sản phẩm" và chỉ cho trưng bày như theo quy định hiện nay. Ngoài ra, cần có lộ trình tiến tới cấm hoàn toàn trưng bày thuốc lá tại điểm bán. “Nếu hạn chế được hoạt động trưng bày thuốc lá thì hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá mới có hiệu quả, và có tác dụng hạn chế người hút mới đặc biệt là thanh thiếu niên. Hiện nay một số nước đã cấm việc trưng bày các sản phẩm thuốc lá tại điểm bán như Thái Lan, Anh, Australia...”, thạc sĩ Hương nói.
Làng công nhân quanh năm dùng nước bẩn
Suốt cả năm qua, hàng chục gia đình công nhân ở khu lán trại tạm, xã Bình Trị, huyện Bình Sơn, Khu kinh tế Dung Quất (Quảng Ngãi) phải sống khốn khổ vì sử dụng nguồn nước sinh hoạt hàng ngày vàng đục, cáu bẩn.
Sau mỗi ngày làm việc mệt nhoài ở công trường, người lao động về khu nhà ở còn gọi là "Làng công nhân" này, phải hì hục gạn lọc nước màu vàng đục để nấu ăn. Muốn tắm giặt, họ phải đi xa cách nhà trọ gần 2 km đến hồ chứa nước tưới tiêu của xã. Anh Trần Nguyễn Ngọc Tuân, công nhân nhà máy nhiên liệu sinh học Dung Quất than thở: "Cả ngày lao động trên công trường đã bở hơi tai, về đến khu nhà trọ phải tìm cách gạn lọc nước đục để nấu ăn, nước uống. Một số người có vợ bầu và con nhỏ càng vất vả hơn khi phải đi xa để xin nước uống". Lo cho sức khỏe cả nhà, nhiều công nhân góp tiền mua bình lọc nước về lọc nước bẩn để sử dụng, thế nhưng chỉ sau khoảng hơn một tuần là bình nhuốm màu vàng gạch. Công nhân Huỳnh Văn Hậu lo ngại: "Chỉ có thể lọc cáu cặn, chứ làm sao biết nước có đảm bảo an toàn cho sức khỏe hay không?". Ở khu lán này có khoảng hơn 100 công nhân đang làm việc ở công trường nhà máy nhiên liệu sinh học Bio-Ethanol và Công ty xây lắp dầu khí miền Trung. Nhiều công nhân bức xúc nói rằng hàng tháng họ phải trả tiền trung bình mỗi m3 nước khoảng 4.500 đồng, thế nhưng thường xuyên sử dụng nước máy vàng đục. Nhiều lần công nhân viết đơn kiến nghị nhà máy có giải pháp khắc phục, thế nhưng tình trạng nước máy bẩn không thay đổi.
Trao đổi vớiVnExpress.net, ông Hoàng Nguyễn Linh Châu, Giám đốc Công ty CP Vinaconex Dung Quất - đơn vị cung cấp nước cho làng công nhân này thừa nhận: "Nước máy bị vẩn đục có từ những năm 2003-2004, mặc dù chúng tôi liên tục xúc xả đường ống thế nhưng tình trạng này vẫn luôn tái diễn". Theo ông Châu, nguyên nhân là vào năm 2003, lúc thi công cao điểm nhà máy lọc dầu Dung Quất, các nhà thầu đã đầu tư đường ống có đường kính lớn nhưng kém chất lượng nên bị oxy hóa. Mặt khác, do "Làng công nhân" ở gần đầu nguồn áp cao, lưu lượng lớn nhưng sử dụng mỗi ngày đêm chỉ khoảng vài chục m3 nước gây nước ứ đọng trong đường ống nên ngả màu vàng đục. "Chứ chất lượng nước của nhà máy chúng tôi thì luôn đảm bảo chất lượng, chỉ tiêu an toàn vệ sinh theo quy định", ông Châu phân trần. Theo ông Châu, để xử lý dứt điểm tình trạng này, giải pháp tối ưu nhất là thay toàn bộ hệ thống dẫn nước đã xuống cấp bên trong khu vực nhà ở của công nhân. Trước mắt, nhà máy sẽ tiến hành xúc xả thường xuyên đường ống để cung cấp nước sạch cho công nhân sử dụng.
Báo Đất Việt
Trẻ biến dạng xương vì... mút tay
Nhiều bà mẹ coi việc mút ngón tay của trẻ con chỉ là thói quen gây mất vệ sinh mà không biết rằng hành động này có thể gây biến dạng răng, hàm và xương ngón tay.
Theo thống kê chưa đầy đủ, 90% số trẻ sơ sinh khi đói sẽ mút tay và dần dần hình thành thói quen này ngay cả khi bé không đói thậm chí đã thôi bú sữa.
Mắc lắm bệnh
Cầm sổ y bạ có kết luận của bác sĩ ghi rõ bé Bảo bị tay chân miệng (TCM), chị Hoàng Thanh Lan, ở Hoàng Cầu, Đống Đa, Hà Nội không khỏi ngỡ ngàng vì từ khi có dịch TCM, chị đã cẩn thận cho con nghỉ học, tránh giao tiếp với các trẻ trong khu nhà. Theo bác sĩ Nguyễn Ngọc Hà, Bệnh viện Bạch Mai, dù chăm sóc con cẩn thận, phòng tránh các nguy cơ có thể lây nhiễm bệnh cho con nhưng chị Lan đã “bỏ lọt” một trong những thủ phạm chính có thể gây bệnh đó là hành động mút tay của bé Bảo.
Không chỉ có thể mắc TCM, bác sĩ Ngọc Hà khuyến cáo, việc ngậm mút tay chưa rửa sạch sẽ là nguyên nhân khiến cho trẻ bị các bệnh lây truyền qua đường miệng như các bệnh đường tiêu hoá như tiêu chảy, lỵ… Ngoài ra, việc trẻ ngậm ngón tay quá sâu khiến trẻ dễ bị nôn trớ, nhất là sau khi ăn uống.Theo các bác sĩ chuyên khoa Nhi, trong giai đoạn sơ sinh, mút tay là một trong những biểu hiện của việc bé đói và có nhu cầu được bú sữa. Điều này làm bé thấy dễ chịu và có cảm giác bình yên. Khi lớn hơn thói quen mút tay của trẻ sẽ được sử dụng trong mọi tình huống như: mệt mỏi, sợ hãi, buồn chán, buồn ngủ, hay lo lắng, căng thẳng… Thậm chí nhiều trẻ phải mút tay để đi vào giấc ngủ và mỗi khi trở mình lúc nửa đêm.
Giúp trẻ bỏ tật mút tay
Thông thường, các trẻ chỉ ngậm mút ngón tay một cách nhẹ nhàng trong khoảng thời gian ngắn nên không gây tổn thương đáng kể. Thế nhưng ở những trẻ có động tác mút mạnh liên tục, thậm chí nhai hoặc dùng lưỡi đẩy có thể gây ra một số tổn thương ở da ngón tay, răng và hàm. Da ngón tay bị nứt đi nứt lại, lở loét, sẽ tạo điều kiện cho vi trùng bên ngoài xâm nhập vào dưới da sẽ gây viêm da mủ. Mút tay nhiều, lâu ngày, còn gây biến dạng xương ngón tay, tạo nên hình dạng ngón tay bất thường. Thậm chí biến dạng răng và hàm; miệng trẻ trở nên hô (do răng và hàm bị đẩy ra ngoài) hay móm (do một hàm bị đưa vào trong); lệch khớp cắn; rối loạn phát âm. Sau này cần phải đến nha khoa để điều trị. Về tâm lý, mút ngón tay thường được xem là biểu hiện của xấu hổ, thiếu tự tin và dễ là cái cớ khiến bạn bè trêu ghẹo, gây mặc cảm cho trẻ khi đến trường.
Với những trẻ nhỏ dưới 3 tuổi, nếu trẻ thỉnh thoảng mới mút tay, bố mẹ chỉ cần làm cho trẻ phân tâm, lôi cuốn sự chú ý vào những trò chơi khác, giúp trẻ dễ chịu vào những thời điểm sắp mút tay. Cha mẹ cũng nên chịu khó tìm cách động viên, khích lệ trẻ những lúc không mút tay, hành động này cũng mang lại hiệu quả giảm dần rồi tự hết. Bên cạnh đó, có thể sử dụng một số biện pháp như băng kín hay mang găng che tay trẻ nhằm tạo “chướng ngại vật” làm trẻ gặp khó khăn khi mút tay. Với trẻ lớn, cần được giải thích lồng ghép trong tác hại của những thói quen kém vệ sinh, nhắc nhở trẻ thường xuyên rửa tay sạch, cắt móng tay, vệ sinh da để tránh lây bệnh. Sau những cách làm trên, nếu trẻ vẫn không thể từ bỏ việc mút tay, cha mẹ nên đưa trẻ đến khám tại các khoa nhi chuyên về tâm lý trẻ em để được các bác sĩ hướng dẫn và điều trị cho trẻ.
VTC
Nửa con rắn trong suất cơm văn phòng
Người ăn rùng mình khi phát hiện trong cơm suất có phân gián, tóc, phân chuột, thậm chí là nửa con rắn đã chín.
Nửa con rắn trong suất cơm văn phòng
Một thành viên trên một diễn đàn mạng chia sẻ: “Sự việc xảy ra với một nhân viên ăn cơm trưa tại công ty (công ty nào thì xin được giấu tên). Suất cơm trưa của cô cũng như bao nhân viên khác, chỉ đặc biệt chút là có một nửa con rắn được nấu cùng món rau”. Các thành viên khác trên diễn đàn tỏ vẻ khiếp sợ vì nếu ăn phải con rắn thì không biết sẽ kinh khủng thế nào. Nick anhoai76 thốt lên: “Thấy ghê quá, ớn nhất mấy loại bò sát, nhất là giun, rắn nhớt nhớt tuột tuột thấy gớm quá”. Một vài thành viên khác hài hước hơn cho rằng rắn là món bổ, ăn cũng tốt, nhưng kiểu chế biến thế này cũng khó mà nuốt được. Không gặp phải rắn trong rau, nhưng anh Thuyết (Hai Bà Trưng, Hà Nội) từng gặp giun đất trong rau cải xào. Anh Thuyết vừa lè lưỡi và kể lại lần ăn cơm hàng đáng nhớ đó. Suất cơm của anh Thuyết gồm rau cải xào, canh bí, thịt kho với đậu phụ. Vừa ăn được vài miếng, khi gắp đến rau xào, anh Thuyết nhận thấy có sợi gì đó nâu nâu đen đen. Gắp lên quan sát hóa ra một con giun đất. Vốn là đàn ông nên anh cũng không phàn nàn nhiều mà anh chỉ yêu cầu chủ quán đổi loại rau khác. Còn chị Thúy Quỳnh, nhân viên văn phòng ở một công ty truyền thông, chia sẻ: “Tôi đã từng gặp con sên trong bát canh. Lần đó, tôi cùng mấy người làm cùng cơ quan rủ nhau đi ăn trưa. Bình thường, chúng tôi vẫn ăn ở quán cơm đó.
Theo nhìn nhận của tôi, phía ngoài, quán cơm tương đối sạch sẽ, bàn bọc lớp inox bóng lộn, nồi niêu trắng. Giá cả cũng tương đối hợp lý nếu ăn bình thường chỉ 25 ngàn đồng/suất. Ăn nhiều thức ăn hơn là 30 ngàn đồng. Sau khi gọi cơm cho 4 người, chúng tôi ngồi ăn ngon lành vì lúc đó đã quá trưa. Cơm ăn gần hết, thức ăn cũng vơi nhiều. Theo thói quen, tôi múc canh để ăn sau cùng. Đang đưa môi vớt rau muống nấu được cắt ngắn, bỗng nhiên tôi giật mình thấy vật gì đen đen, to bằng đầu đũa. Vớt lên mới thấy đó là một con ốc sên”. Chị Quỳnh cho biết dù hơi thấy ghê, nhưng cơm thì đã ăn rồi, mà ốc sên có vỏ bọc bên ngoài, nếu rửa sạch thì cũng không đến nỗi nào.
Tóc, phân gián trong cơm
Với chị Thúy Loan (Hoàng Cầu, Hà Nội) chuyện đi ăn cơm suất ngoài quán và gặp tóc trong cơm, trong rau là chuyện bình thường. Tóc rơi vào thì nhặt ra ăn tiếp. Tuy nhiên, có lần đi ăn cơm ngoài, chị Loan gặp phải tình huống không dám ăn nữa là có phân gián đã nấu chín trong cơm. Chị Loan cho biết: Lúc đầu ăn, thấy cơm có mùi hôi hôi. Nhưng vì chưa tìm ra vật thể lạ gì nên chỉ là nghi ngờ. Đến khi đang ăn dở, chị phát hiện phân gián lẫn trong cơm thì chị phải buông đũa bỏ lại. Chị có vào thắc mắc chủ quán thì được trả lời ráo hoảnh: “Chắc gián chui vào gạo nên bị thế em à, thông cảm cho chị nhé!”. Từ đó, chị cạch ăn cơm quán kiểu bình dân, bạn bè có rủ thì chọn quán nào sang trọng hơn chút để tránh bị ăn bẩn. Còn chị Quỳnh (Nghĩa Tân, Hà Nội) thì bụm miệng cười kể, có lần đi ăn ngoài, trong suất cơm của chị còn có lông. Đang ăn dở suất cơm tại một quán nhỏ ở Trung Yên, Hà Nội gồm có thịt kho tàu, dưa xào, cải ngọt luộc, ít cá kho thì chị Quỳnh bắt gặp một chiếc lông… trong đĩa cơm trắng trẻo. Chị tự hỏi không biết lí do gì mà chiếc lông này lại xuất hiện trong cơm? Ngước sang bên cạnh, anh bạn đồng nghiệp của chị vẫn ăn ngon lành. Chị vội bảo “có lông trong cơm” và chìa suất cơm của mình cho anh bạn xem. Hai người cùng cười và lặng lẽ bỏ lại 2 suất cơm đang ăn dở. Chị Quỳnh bảo: “Đi ăn ngoài đúng là có muôn vàn cái bẩn. Nhưng vướng cái, cơ quan chị không nấu ăn trưa vì vậy, cứ đến giờ là đồng nghiệp trong phòng rủ nhau đi ăn. Có cái khuất mắt trông coi nên cứ ăn thôi. Như rau chưa chắc họ rửa đã sạch, thịt chắc gì đã tươi nhưng tẩm ướp thì không biết. Chỉ có điều sau lần mục sở thị cái lông đó thì tôi bắt đầu sợ cơm hàng. Mỗi khi ăn ngoài lại nghĩ đến cảnh đó, ăn mất cả ngon”.
Nhiều người bị viêm kết mạc vì… bơi
Mùa hè nóng bức mọi người đổ xô đến bể bơi mà không biết rằng, ẩn trong làn nước có vẻ sạch sẽ đó là cả tỷ vi khuẩn, nấm mốc, rong rêu, mồ hôi, thậm chí cả... nước tiểu của những người kém ý thức. Bể bơi chính là môi trường lý tưởng cho bệnh viêm kết mạc mắt lây lan.Trong những ngày nắng nóng vừa qua, phòng khám mắt, bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc đã tiếp nhận rất nhiều trường hợp bị viêm kết mạc mắt mà nguyên nhân xuất phát từ việc đi bơi.
Theo bác sĩ Nguyễn Song Nhật, khoa Khám bệnh, bệnh viện Thu Cúc, bể bơi chính là nguồn lây nhiễm của các bệnh về mắt nói chung và bệnh viêm kết mạc nói riêng rất nhanh. Viêm kết mạc từ hồ bơi thường do vius gây ra và dễ lây lan trong nước. Vi khuẩn Chlammydia Trachomatis gây bệnh viêm kết mạc cũng khá phổ biến trong nước hồ bơi. Nguyên nhân là, càng những ngày cao điểm nắng nóng lượng người bơi đông, hoá chất khử trùng trong bể bơi bốc hơi nhanh thì độ ô nhiễm của nước càng cao. Đó là chưa kể việc kiểm soát người bị bệnh dễ lây nhiễm như các bệnh mắt, da liễu... tại các bể bơi gần như là không có. Chính vì vậy bể bơi là môi trường lây nhiễm các loại bệnh rất nhanh. Theo bác sĩ Nhật, trong tổng số các bệnh lý gây đau mắt đỏ, viêm kết mạc có lẽ là bệnh lý mà các bác sĩ đa khoa thường gặp nhất. Bệnh đặc trưng bởi sự giãn nở các mạch máu nông của kết mạc đưa đến tình trạng cương tụ, phù nề kết mạc và xuất tiết. Dấu hiệu dễ nhận biết nhất của bệnh này là sau khi bơi xong ngay lập tức mắt đỏ lên kèm chảy nước mắt, ngứa mắt. Một điều nữa, mọi người cần lưu ý, bệnh viêm kết mạc còn có loại do lậu gây ra. Nếu bể bơi có người bị bệnh lậu tắm thì môi trường nước chính là nơi phát tán vi khuẩn lậu. Ngoài ra hóa chất sát trùng, làm sạch nước bể bơi cũng chính là một trong những tác nhân gây bệnh. Để phòng tránh bệnh này, theo bác sĩ Nhật, mọi người nên chọn bể bơi nào rộng rãi, được vệ sinh tốt, nguồn nước sạch. Một lưu ý quan trọng là, sau khi bơi xong, mọi người nhớ nhỏ ngay dung dịch nước muối Nacl 9‰ thì sẽ phóng tránh bệnh viêm kết mạc mắt bể bơi hiệu quả. Tuy nhiên, khi đã bị bệnh cần phải đến các bác sĩ để được điều trị hiệu quả.
Hà Giang online
Quảng Bình: 60 người bị nhiễm độc do ăn thịt trâu chết
Sau khi ăn xong sáng ngày hôm sau nhiều người thấy đau bụng đi ngoài, đau đầu, chóng mặt và ra trạm xá của xã để khám. Ngày 21/5, tại xã Bản Rịa, huyện Quang Bình, đã xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm do ăn thịt trâu chết, với 90 người ăn, 60 người bị nhiễm độc. Qua tìm hiểu của nhóm phóng viên được biết: Ngày 17/5, tại đội 1, thôn Bản Rịa, xã Bản Rịa có 1 con trâu bị rắn cắn và chết, người dân trong thôn đã thịt để ăn. Sau khi ăn xong sáng ngày hôm sau (18/5) nhiều người thấy đau bụng đi ngoài, đau đầu, chóng mặt và ra trạm xá của xã để khám.Trong số 90 người ăn thì có 60 người bị nhiễm nặng hơn và có 6 người phải chuyển ra Bệnh viện huyện để điều trị, trong đó có một bệnh nhân khoảng trên 70 tuổi, 1 bệnh nhân là học sinh lớp 11. Tại Bệnh viện Đa khoa huyện Quang Bình, chúng tôi đã gặp 6 bệnh nhân nhập viện, trong đó có 4 người trong một gia đình đã ăn và bị nhiễm độc, hiện có 3 người vào điều trị tại bệnh viện huyện, 1 người nằm điều trị tại Trạm y tế xã. Hiện nay số bệnh nhân bị ngộ độc sức khỏe cơ bản tốt.
Ngay sau khi nhận được tin báo, lãnh đạo và cán bộ Trung tâm y tế dự phòng của tỉnh, trung tâm y tế huyện, lãnh đạo Thường trực Huyện ủy, UBND huyện đã đến thăm hỏi động viên các bệnh nhân đang nằm điều trị tại Bệnh viên. Hiện mẫu bệnh phẩm đã được Trung tâm y tế Dự phòng đem đi xét nghiệm.