Căn cứ vào Luật thi đua/khen thưởng và Nghị định của Chính phủ quy định sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thi đua/khen thưởng; ngày 6/6/2007, Bộ Y tế đã có Thông tư số 09/2007/TT-BYT do Bộ trưởng Trần Thị Trung Chiến ký hướng dẫn xét tặng danh hiệu Thầy thuốc nhân dân, Thầy thuốc ưu tú trong ngành y tế. Theo thông tư của Bộ nguyên tắc xét tặng phải bảo đảm tính công khai, dân chủ; mỗi cá nhân chỉ được xét tặng một trong ba danh hiệu vinh dự của Nhà nước: danh hiệu Nhà giáo, danh hiệu Thầy thuốc hoặc danh hiệu Nghệ sĩ; không xét tặng đối với những người bị xử phạt vi phạm hành chính về chuyên môn kỹ thuật trong lĩnh vực y tế, bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị kỷ luật từ hình thức cảnh cáo trở lên trong khoảng thời gian công tác. Thời gian xét tặng và công bố danh hiệu Thầy thuốc Nhân dân và Thầy thuốc Ưu tú được thực hiện hai năm một lần vào dịp kỷ niệm Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2. Bộ Y tế yêu cầu khi nhận được Thông tư này Thủ trưởng các cơ quan đơn vị liên quan có trách nhiệm tổ chức tuyên truyền, phổ biến, triển khai thực hiện Thông tư cho các đối tượng biết và thực hiện. trong quá trình thực hiện nếu có vướng mắc, đề nghị phản ánh kịp thời về Bộ Y tế (qua Thường trực Hội đồng thi đua/khen thưởng Bộ) để xem xét, sửa đổi và bổ sung cho phù hợp.
Đối tượng áp dụng:
Thầy thuốc làm công tác khám chữa bệnh, sản xuất dược phẩm, nghiên cứu y dược, vệ sinh phòng bệnh, phòng dịch và quản lý y tế tại các đơn vị, cơ sở y tế nhà nước, cơ quan quản lý nhà nước về y tế từ trung ương đến cơ sở và y tế ngành, các bệnh viện tư nhân, doanh nghiệp sản xuất dược phẩm tư nhân.
Thầy thuốc làm công tác đào tạo, có thời gian chủ yếu trực tiếp làm công tác lâm sàng, cận lâm sàng, y tế dự phòng tại cơ sở thực hành chưa tham gia xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú.
Thầy thuốc đã nghỉ hưu chưa tham gia xét tặng lần nào; đến thời điểm về hưu chưa đạt tiêu chuẩn xét tặng theo quy định nhưng sau khi về hưu vẫn trực tiếp làm chuyên môn kỹ thuật y tế tại các đơn vị, cơ sở y tế nhà nước hoặc bệnh viện tư nhân hoặc doanh nghiệp sản xuất dược phẩm tư nhân cho đến khi đủ tiêu chuẩn được tham gia xét tặng.
Tiêu chuẩn xét tặng:
Danh hiệu Thầy thuốc nhân dân:
Trung thành với tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, có phẩm chất đạo đức tốt, tận tụy với nghề, hết lòng thương yêu người bệnh, tuân thủ pháp luật, không vi phạm các quy địn về đạo đức nghề nghiệp.
Có tài năng và có nhiều thành tích xuất sắc trong phòng bệnh, chữa bệnh, phát triển khoa học kỹ thuật về y tế, có nhiều cống hiến trong sự nghiệp chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, có ảnh hưởng rộng rãi trong nhân dân, được người bệnh và đồng nghiệp tin cậy, kính trọng. Trong đó phải đạt được các điều kiện sau:
-Đã được tặng danh hiệu Thầy thuốc ưu tú ít nhất 6 năm.
-Sau khi đạt danh hiệu Thầy thuốc ưu tú phải đạt một trong các hình thức khen tặng như được tặng Huân chương Lao động hạng Ba hoặc tương đương trở lên (không tính các loại Huân chương khác); được tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở 5 năm, trong đó ít nhất 1 lần đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấo Bộ/tỉnh.
-Chủ trì một trong các phát minh hoặc sáng chế hoặc đề tài nghiên cứu khoa học hoặc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật thuộc chuyên ngành y, dược đã được Hội đồng khoa học công nghệ cấp tỉnh, Bộ hoặc Nhà nước nghiệm thu, công nhận trong thời gian sau khi được phong tặng danh hiệu Thầy thuốc ưu tú.
Thời gian trực tiếp làm chuyên môn kỹ thuật y tế từ 20 năm trở lên, đối với cán bộ làm công tác quản lý y tế phải có thời gian công tác trong ngành từ 25 nămtrở lên, trong đó có ít nhất 15 năm trực tiếp làm công tác chuyên môn kỹ thuật.
Danh hiệu Thầy thuốc ưu tú:
Trung thành với tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, có phẩm chất đạo đức tốt, tận tụy với nghề, hết lòng thương yêu người bệnh, tuân thủ pháp luật, không vi phạm các quy địn về đạo đức nghề nghiệp.
Có tài năng, có nhiều thành tích xuất sắc trong nghề được nhân dân, người bệnh và đồng nghiệp tín nhiệm. Trong đó phải đạt được các điều kiện sau:
Đã được tặng 1 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ hoặc danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở 5 năm hoặc 3 Bằng khen của cấp Bộ/ngành/tỉnh về thành tích chuyên môn, quản lý.
a.Có thành tích trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học:
-Đối với Thầy thuốc có trình độ đại học trở lên phải chủ trì phát minhhoặc sáng chế hoặc đề tài nghiên cứu khoa học hoặc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật đã được Hội đồng khoa học công nghệ cấp cơ sở nghiệm thu, công nhận hoặc là thư ký đề tài nghiên cứu khoa học đã được Hội đồng khoa học công nghệ cấp Bộ, tỉnh nghiệm thu, công nhận.
-Đối với thầy thuốc có trình độ trung cấp, cao đẳng phải chủ trì đề tài nhiên cứu khoa học hoặc có sáng kiến cải tiến kỹ thuật hoặc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật hoặc giải pháp hữu ích đã được hội đồng khoa học công nghệ cấp cơ sở nghiệm thu, công nhận.
Thời gian trực tiếp làm chuyên môn kỹ thuật y tế từ 15 năm trở lên, đối với cán bộ làm công tác quản lý y tế phải có thời gian công tác trong ngành từ 20 nămtrở lên, trong đó có ít nhất 10 năm trực tiếp làm công tác chuyên môn kỹ thuật.
Chế độ đối với Thầy thuốc nhân dân và Thầy thuốc ưu tú:
Thầy thuốc nhân dân được tặng: Huy hiệu Thầy thuốc nhân dân, Bằng chứng nhận của Chủ tịch nước, tiền thưởng 4.000.000 đồng hoặc hiện vật kỷ niệm có giá trị tương đương.
Thầy thuốc ưu tú được tặng: Huy hiệu Thầy thuốc ưu tú, Bằng chứng nhận của Chủ tịch nước, tiền thưởng 3.000.000 đồng hoặc hiện vật kỷ niệm có giá trị tương đương.
Hội đồng xét tặng danh hiệu Thầy thuốc nhân dân và Thầy thuốc ưu tú:
Nhiệm vụ: tổ chức việc xét tặng ở cấp cơ sở, tỉnh, Bộ bảo đảm chất lượng, thời gian và đúng các quy định của pháp luật; xét chọn và đề nghị lên Hội đồng cấp trên danh sách những cá nhân đủ tiêu chuẩn quy định.
Hội đồng làm việc theo nguyên tắc công khai, dân chủ, tập thể, quyết định theo đa số và bỏ phiếu kín; Hội đồng cấp trên chỉ xem xét các trường hợp đã được Hội đồng cấp dưới đề nghị; các trường hợp công khai không đúng quy định, hồ sơ không đầy đủ, không hợp lệ, gửi hồ sơ không đúng thời hạn thì Hội đồng các cấp không xem xét.
Phương thức hoạt động:
-Hội đồng hoạt động theo quy chế làm việc của Hội đồng do Chủ tịch Hội đồng quyết định.
-Các phiên họp của Hội đồng chỉ hợp lệ khi ít nhất 2/3 tổng số thành viên Hội đồng theo quyết định thành lập dự họp trong đó có Chủ tịch Hội đồng hoặc Phó Chủ tịch Hội đồng được Chủ tịch ủy nhiệm.
-Chỉ những thầy thuốc đạt ít nhất 2/3 số phiếu tín nhiệm của tổng số các thành viên Hội đồng theo quyết định thành lập mới được đề nghị lên Hội đồng cấp trên xem xét.
-Các cuộc họp Hội đồng phải lập biên bản họp Hội đồng có chữ kỹ của Chủ tịch và Thư ký Hội đồng.
-Hội đồng ở mỗi cấp có một Tổ thư ký hoặc Ban thư ký giúp việc do người ra quyết định thành lập Hội đồng quyết định.
-Hội đồng các cấp sử dụng co dấu của cơ quan, đơn vị mà Chủ tịch Hội đồng đang phụ trách.
Quy trình xét chọn danh hiệu Thầy thuốc nhân dân và Thầy thuốc ưu tú:
Bước 1: Chuẩn bị ở cấp cơ sở. Thủ trưởng đơn vị cấp cơ sở tổ chức cuộc họp liên tịch giữa Đảng, Chính quyền, Công đoàn, Đoàn Thanh niên của đơn vị để xây dựng kế hoạch triển khai và thành lập Hội đồng xét tặng danh hiệu thầy thuốc ở đơn vị.
Bước 2: Đề cử. Thủ trưởng đơn vị cấp cơ sở thông báo và hướng dẫn các khoa/phòng đề cử những thầy thuốc đủ tiêu chuẩn ở đơn vị mình tham gia xét danh hiệu thầy thuốc. Lập danh sách những người được đề cử, kèm theo bản tóm tắt thành tích của từng người niêm yết công khai tại đơn vị trong thời gian ít nhất 7 ngày làm việc.
Bước 3: Tổ chức Hội nghị cán bộ công chức, viên chức để lấy phiếu tín nhiệm của quần chúng. Mỗi cơ quan, đơn vị là một đơn vị bầu; người được tham gia bầu là cán bộ viên chức của đơn vị có trình độ từ trung cấp trở lên. Hội nghị phải tổ chức bỏ phiếu kín, chỉ hợp lệ khi có ít nhất 2/3 số người trong diện tham gia bầu có mặt và bỏ phiếu. Chỉ những thầy thuốc đạt ít nhất 2/3 số phiếu tín nhiệm trên tổng số người tham gia bầu mới được đề nghị đưa ra xem xét tại Hội đồng cấp cơ sở; kết quả bỏ phiếu phải được lập thành biên bản. Danh sách những người đạt số phiếu tín nhiệm phải được niêm yết hoặc thông báo công khai trong toàn đơn vị ít nhất 7 ngày để cán bộ viên chức biết và góp ý kiến; sau đó Tổ thư ký tổng hợp để lãnh đạo đơn vị trình lên Hội đồng cấp cơ sở xem xét.
Bước 4: Xét tặng danh hiệu Thầy thuốc tại các Hội đồng:
b.Tại Hội đồng cấp cơ sở:
-Thường trực Hội đồng tổng hợp gửi hồ sơ đến các thành viên Hội đồng để nghiên cứu trước khi Hội đồng họp. Thành viên Hội đồng nghiên cứu kỹ báo cáo thành tích của các thầy thuốc, đối chiếu với tiêu chuẩn xét tặng và nghe ý kiến phản ảnh của quần chúng (nếu có). Trường hợp thầy thuốc có đơn thư khiếu nại, tố cáo thì thủ trưởng đơn vị phải giải quyết xong trước khi họp Hội đồng.
-Hội đồng họp thảo luận và bỏ phiếu kín, chỉ những người đạt ít nhất 2/3 số phiếu tín nhiệm trên tổng số thành viên Hội đồng theo quyết định thành lập mới được lập danh sách đề nghị lên Hội đồng cấp trên.
-Danh sách những người đạt số phiếu tín nhiệm Thầy thuốc nhân dân, Thầy thuốc ưu tú phải được niêm yết hoặc thông báo công khai toàn đơn vị trong 7 ngày làm việc.
-Sau thời gian thông báo, Hội đồng cơ sở họp xem xét lần cuối, lập danh sách đề nghị lên Hội đồng cấp trên.
c.Tại Hội đồng cấp Bộ/tỉnh:
-Thường trực Hội đồng nghiên cứu, xem xét hồ sơ, đối chiếu tiêu chuẩn quy định, tổng hợp danh sách trình Hội đồng. Các thành viên Hội đồng xem xét, nghiên cứu danh sách đề nghị do Thường trực Hội đồng tổng hợp.
-Hội đồng họp thảo luận, xem xét và bỏ phiếu kín; chỉ những người đạt ít nhất 2/3 số phiếu tín nhiệm trên tổng số thành viên Hội đồng theo quyết định thành lập mới lập danh sách gửi lên Hội đồng cấp Nhà nước.
Thông báo các trường hợp không đạt: tất cả những trường hợp đã tham gia xét nhưng không đạt hoặc không được đề nghị lên Hội đồng cấp trên, nếu xét tại cấp nào thì cấp đó phải có trách nhiệm thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho đương sự biết, tránh đơn thư gửi lên cấp trên.
Hồ sơ đề nghị:
Hồ sơ:
a.Hồ sơ cá nhân (mỗi hồ sơ nộp về Hội đồng cấp Bộ hoặc tỉnh 3 bộ):
-Bản thành tích cá nhân không quá 3 trang đánh máy, có xác nhận của thủ trưởng trực tiếp (ký tên, đóng dấu). Phần khai các hình thức khen thưởng phải ghi rõ số, ký hiệu, ngày/tháng/năm cơ quan ban hành quyết định khen thưởng.
-Bản khai thành tích nghiên cứu khoa học có xác nhận của thủ trưởng đơn vị (ký tên, đóng dấu) kèm theo bản sao hợp pháp Biên bản nghiệm thu của Hội đồng khoa học công nghệ, Hội đồng sáng kiến cấp có thẩm quyền hoặc bằng sáng chế.
-Bản nhận xét của chính quyền địa phương (xã, phường, thị trấn) nơi cư trú về việc chấp hành pháp luật, chính sách của nhà nước đối với mỗi thầy thuốc.
b.Hồ sơ đề nghị của Hội đồng cấp dưới trình Hội đồng cấp trên (mỗi mẫu nộp 2 bản): Tờ trình đề nghị phong tặng danh hiệu Thầy thuốc nhân dân/Thầy thuốc ưu tú, danh sách đề nghị xét tặng danh hiệu Thầy thuốc nhân dân/Thầy thuốc ưu tú, báo cáo quy trình xét chọn danh hiệu Thầy thuốc nhân dân/Thầy thuốc ưu tú, biên bản kiểm phiếu Thầy thuốc nhân dân/Thầy thuốc ưu tú, danh sách trích ngang đề nghị xét tặng danh hiệu Thầy thuốc nhân dân/Thầy thuốc ưu tú và quyết định thành lập Hội đồng cấp dưới.
Trình tự gửi hồ sơ: các đơn vị gửi hồ sơ lên Hội đồng cấp cơ sở, Hội đồng cấp cơ sở gửi lên Hội đồng cấp Bộ/tỉnh; Hội đồng cấp Bộ/tỉnh gửi hồ sơ lên Hội đồng cấp Nhà nước qua Bộ y tế (Thường trực Hội đồng thi đua/khen thưởng Bộ Y tế).
Thời gian gửi hồ sơ: thời gian Hội đồng cấp cơ sở nộp Hội đồng cấp bộ/tỉnh chậm nhất là ngày 15/8 của năm xét tặng, thời gian Hội đồng cấp Bộ/tỉnh nộp hồ sơ về Hội đồng cấp Nhà nước chậm nhất là ngày 15/11 của năm xét tặng.
Thông tư này có hiệu lực thi hành sau 15 ngày, kể từ ngày đăng Công báo thay thế cho những quy định trước đây trong Thông tư số 05/2002/TT-BYT ngày 30/5/2002 về việc xét tặng danh hiệu Thầy thuốc nhân dân, Thầy thuốc ưu tú đã bãi bỏ. Các thầy thuốc làm công tác nghiên cứu y, dược; sản xuất dược phẩm; các thầy thuốc là y tá, điều dưỡng viên, kỹ thuật viên y, dược, hộ sinh có trình độ trung cấp trở lên có cống hiến xuất sắc có thể được xem xét đề nghị tặng danh hiệu Thầy thuốc Nhân dân nếu đáp ững đủ các tiêu chuẩn quy định xét tặng. Thủ trưởng các cơ quan đơn vị tổ chức đề nghị xét tặng danh hiệu Thầy thuốc nhân dân, Thầy thuốc ưu tú hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính chính xác của hồ sơ đề nghị, đồng thời có trách nhiệm giải quyết khiếu nại, tố cáo; người được phong tặng danh hiệu Thầy thuốc mà vi phạm pháp luật bị tòa án kết án tù thì bị tước danh hiệu theo quy định của pháp luật.