Hiện tượng vòi rồng thường hình thành trong cơn dông tố khi có một khối lượng không khí chuyển động xoáy vòng với vận tốc cực nhanh. Thảm họa này nếu xảy ra sẽ gây cho con người, tài sản và các công trình kiến trúc, xây dựng bị những thiệt hại khá lớn..
Thường ở đỉnh gốc của vòi rồng, cột gió xoáy có thể lên tới vận tốc trên 450km/giờ và ở đầu ngọn cột gió xoáy này có thể đạt vận tốc tới khoảng từ 30 đến 100km/giờ. Vòi rồng có dạng hình phễu, đường kính ở gốc phễu vài trăm mét và ở đầu ngọn phễu vài mét. Chúng thổi cuốn xoáy từ các tầng cao trên mây đen dày xuống dưới mặt đất có hình tượng như vòi rồng. Thảm họa này gây sự tàn phá nặng nề cho các công trình kiến trúc; cầu cống, cây cối, người, gia súc, xe cộ, cây cột bị cuốn hút văng lên cao và bay đi xa hàng trăm mét hoặc hơn.
Hiện tượng vòi rồng là một thảm họa xảy ra đột ngột nên có người cho rằng đây là loại thiên tai đặt con người vào thế “bất khả kháng” vì khó mà dự báo được loại thiên tai này. Thông tin dự báo khí tượng, thủy văn, thời tiết thường chỉ có thể nghe “thời tiết có dông, mưa to, gió giật”. Tuy có nhiều khó khăn nhưng các cơ quan khí tượng, thủy văn nếu được trang bị các phương tiện thám không và theo dõi khí tượng hiện đại như dùng hệ thống ra đa thì có thể dự báo trước từ 30 phút đến 3 giờ hoặc từ 6 đến 12 giờ cho người dân ở địa phương biết vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng do loại thiên tai này. Tùy thuộc vào sự hình thành, thời gian tồn tại và đường kính hoạt động, nếu chúng có thời gian quá ngắn dưới 3 giờ và đường kính dưới 10km thì rất khó dự báo trước được.