Ngày 24/3/2015. NAIROBI, KENYA - Loạn dưỡng ở châu Phi có hai mặt (Malnutrition in Africa Wears Two Faces). Trong một phòng khám sức khỏe ở Mathare, một trong những khu ổ chuột nhếch nhác nhất của Nairobi, các gia đình ngồi đầy ởphòng đợi. Tại đây, các bác sĩ từ thiện của Đức đang thực hiện một chương trình chế biến thức ăn cho trẻ suy dinh dưỡng.
Caroline Munyi, một y tá nhi khoa cho biết một số trẻ em đang ở trong tình trạng rất xấu,tính đến cuối tuần trước "chúng tôi có 35 bệnh nhânđã nhận vào từ tháng giêng và hầu hết số đó bị suy dinh dưỡng thể Kwashiorkor"-Dấu hiệu của sự thiếu hụt protein có thể bao gồm một bụng nhô ra, chân tay gầy gò, da và tóc đổi màu, mệt mỏi và nhiều dấu hiệu khác nữa.Munyi nhớ lại rằng: "tại một thời điểm chúng tôi có hơn 250 bệnh nhân, chúng tôi cho ăn mỗi ngày,điều đó là quá tải" nhưng một dòngngười bán rong trên đường phố bên ngoài phòng khám đại diện cho một bộ mặt khác của vấn đề suy dinh dưỡng ở Kenya.Thức ăn đường phố ở Mathare bao gồm các loại bột khác nhau được chế biến thành các bánh ngọt hình dẹt hoặc đóng gói thành các bánh gối đầy mỡ. Cư dân địa phương ăn rất nhiều loại bánh này, Munyi nói: "Có những người thực sự sống dựa vào thức ăn đường phố hoàn toàn, họ không thể đủ tiền mua dầu trong nhà, do đó họ muốn thức ăn chế biến sẵn mà họ coi là rẻ hơn nhiều".
Tình trạng trẻ em suy dinh dưỡng ở châu Phi đã trở nên phổ biến
Gia tăng tỷ lệ báo phì (Obesity rates rising)
Cũng như rất nhiều phần còn lại của châu Phi, tỷ lệ béo phì ở Kenya đang dần leo thang. Khoảng 25% phụ nữ Kenya đang bị béo phì, tỷ lệ đó tăng lên đến 40% trong các khu vực đô thị. Do tầng lớp trung lưu ngày càng tăng, dịch bệnh béo phì này trông nó rất giống ở phương Tây: phụ nữ làm việc có ít thời gian để nấu các bữa ăn lành mạnh, trong khi con người tập thể dục ít hơn và ăn nhiều thực phẩm được chế biến. Tuy nhiên trong các khu ổ chuột, béo phì có thể là một dấu hiệu của không có gì để ăn trái lại bị suy dinh dưỡng. Theo Elizabeth Kimani, người làm việc với Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe và Dân số của châu Phi (African Population and Health Research Center) ở Nairobi thì những người nghèo nhất dựa rất nhiều vào các loại thực phẩm rẻ tiền mà có nhiều chất béo nhưng lại ít chất dinh dưỡng, điều này có thể gây ra cả bệnh béo phì và còi cọc. Trung tâm này cho biết có 43% phụ nữ thừa cân có con bị còi cọc: "Vì vậy, chúng tôi đang nói về sự cùng tồn tại của hai vấn đề loạn dưỡng trong cùng một gia đình, thậm chí không chỉ trong cộng đồng".
Người ngèo dễ bị tác động xấu tới sức khỏe (Poor vulnerable to ill effects)
Theo bà Kimani trong thực tế, người nghèo có thể có một cơ hội trở nên bị béo phì thậm chí còn cao hơn những người được nuôi dưỡng tốt. "Bằng chứng đã chỉ ra rằng nếu bạn bị còi cọc khi bạn đang còn rất trẻ, bạn cũng có khả năng bị béo phì sau này trong cuộc đời", Kimani giải thích: "Vì vậy, mà cũng có thể là lý do tại sao chúng tôi đang có rất nhiều trẻ em bị còi cọc nhưng chúng tôi cũng có một số lượng khá lớn số người béo phì hoặc thừa cân". Munyi biết số lượng các trường hợp liên quan đến béo phì trong các bệnh viện địa phương đã tăng gần gấp đôi kể từ năm ngoái.
Ngược lại ở các vùng đô thị trẻ em thường bị thừa cân, béo phì
Gia tăng các bệnh có liên quan (Related diseases increase)
Kimani nói thêm rằng sự gia tăng người thừa cân của châu Phiđang bắt đầu gây ra các tổn hại về sức khỏe trong một thời gian dài khi có nhiều người hơn bị bệnh tiểu đường, cao huyết áp và các bệnh lý khác: "Chúng đang đặt gánh nặng lên hệ thống chăm sóc sức khỏe, trong quá khứ, người dân thường chết do các bệnh truyền nhiễm, nhưng bây giờ chúng tôi đang nhận ra rằng có rất nhiều người chết vì các bệnh chuyển hóa và thực sự chi phí của quốc gia về các vấn đề mới nảy sinh này là rất lớn. Chúng tôi đang trong quá trình chuyển đổi và điều này đang diễn ra trên khắp châu Phi". Kimani cho rằng nỗ lực hơn nữa là cần thiết nhằm giáo dục công chúng về dinh dưỡng hợp lý và tập thể dục, các thành phần của thực phẩm chế biến cũng nên được kiểm soát tốt nhưng với các nhà dinh dưỡng ở châu Phi hiện nay đang chiến đấu trên hai mặt trận, việc giữ cho con người khỏe mạnh đang trở nên phức tạp hơn mỗi ngày.