Ngày 28/7/2016. Tổ chức Y tế thế giới (WHO)-Các phòng xét nghiệm lưu động cung cấp kết quả xét nghiệm bệnh sốt vàng da nhanh hơn (Mobile labs deliver faster yellow fever test results).Các kết quả từ phòng xét nghiệm đáng tin cậy và kịp thời là rất cần thiết để ra quyết định cho hầu hết tất cả các khía cạnh của các dịch vụ y tế, đặc biệt là trong các vụ dịch bệnh.
"Điều trị một bệnh nhân bị sốt vàng da phụ thuộc vào việc có chẩn đoán đúng hay không và năng lực phòng xét nghiệm cần thiết để xác định bệnh một cách nhanh chóng", TS. Pierre Formenty, một chuyên gia về các loại sốt gây xuất huyết tại WHO và là nhà quản lý mạng lưới xét nghiệm các bệnh nguyên nguy hiểm mới nổi cho biết. Sốt vàng da là một bệnh xuất huyết do virus cấp tính lây truyền qua muỗi bị nhiễm bệnh rất khó chẩn đoán vì nó có các triệu chứng tương tự như một loạt các bệnh khác như bệnh sốt rét và sốt xuất huyết. Với hơn 5000 trường hợp nghi ngờ sốt vàng da và hơn 400 ca tử vong được báo cáo ở Angola và Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC) cho thấy việc nhận được một chẩn đoán chính xác là rất quan trọng để cứu mạng sống và chấm dứt vụ dịch. Các kết quả từ phòng xét nghiệm đáng tin cậy và kịp thời là rất cần thiết để ra quyết định cho hầu hết tất cả các khía cạnh của các dịch vụ y tế, đặc biệt là trong các vụ dịch bệnh. Chẩn đoán bệnh sốt vàng da là một thách thức, thông thường có sự chậm trễ khi mẫu được thu thập và vận chuyển đến nơi khi nó được phân tích. Chẩn đoán bệnh sốt vàng da được thực hiện bằng cách xét nghiệm một mẫu máu để phát hiện virus, trong các giai đoạn sau của bệnh, điều này là khó khăn hơn để phát hiện, theo đó các loại xét nghiệm máu phức tạp hơn (gọi là ELISA và PRNT) là cần thiết và những xét nghiệm này chỉ có thể được thực hiện trong các phòng xét nghiệm chuyên ngành.
Theo dõi chẩn đoán nhanh chóng (Fast-tracking diagnosis)
Để tăng cường và theo dõi chẩn đoán nhanh chóng, WHO đã hỗ trợ việc triển khai một phòng xét nghiệm lưu động của Liên minh châu Âu tại DRC. Phòng xét nghiệm lưu động này mang các vật tư và các thiết bị rất cần thiết dùng cho việc xét nghiệm các mẫu máu đối với bệnh sốt vàng da, được đóng gói vào trong một số hộp nên phòng xét nghiệm này là có thể xách tay và dễ dàng thiết lập trong bất kỳ tòa nhà nào hay cơ sở y tế hiện có. Phòng xét nghiệm lưu động sẽ hỗ trợ Viện quốc gia nghiên cứu sinh học bằng cách cung cấp khả năng xét nghiệm tại Kahembe ở tỉnh Kwango trong thời gian 3 tháng. Nhóm nghiên cứu gồm 5 nhà khoa học xét nghiệm quốc tế và 2 nhà khoa học thuộc phòng xét nghiệm quốc gia, sẽ tiết kiệm hàng giờ quan trọng bằng cách xét nghiệm các mẫu trên thực địa do đó làm giảm sự cần thiết phải vận chuyển chúng qua một khoảng cách dài. Từ 50 đến 100 bệnh nhân có thể nhận được kết quả trong vòng một ngày. Phòng xét nghiệm lưu động của Liên minh châu Âu được hỗ trợ bởi Trung tâm hợp tác đáp ứng khẩn cấp của cơ quan trợ giúp nhân đạo và bảo về công dân châu Âu trong sự hợp tác mạng lưới xét nghiệm các bệnh dịch nguy hiểm và mới nổi và mạng lưới đáp ứng và cảnh báo dịch bệnh trên toàn cầu.
Xây dựng năng lực tại chỗ mang lại kết quả lâu dài (Building local capacity for lasting results)
Ngoài các phòng xét nghiệm lưu động, 2 chuyên gia phòng xét nghiệm từ Viện Pasteur Paris đến DRC vào ngày 17/7 để cung cấp năng lực kỹ thuật bổ sung. Tại Angola, WHO đã và đang làm việc với Viện Pasteur và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa kỳ nhằm đào tạo các kỹ thuật viên phòng xét nghiệm tại Viện Y tế công cộng quốc gia để tăng cường năng lực chẩn đoán bệnh sốt vàng da. Sự hỗ trợ này bao gồm việc thiết lập các xét nghiệm máu phức tạp hơn (ELISA), một trong những công cụ chẩn đoán chính thường được sử dụng để xác nhận nhiễm bệnh sốt vàng da, và đào tạo 10 nhân viên trong nước để thực hiện xét nghiệm.
Từ chẩn đoán đến hành động (From diagnosis to action)
TS. Formenty cho biết: "Ngoài việc giúp các bệnh nhân được điều trị đúng thì việc chẩn đoán nhanh hơn giúp lập kế hoạch ứng phó tốt hơn, chẳng hạn như xác định nơi để tiến hành các chiến dịch tiêm phòng đại trà trong các quốc gia bị ảnh hưởng".Các chiến dịch tiêm phòng hàng loạt mang tính chủ động ở Angola và DRC đã đạt gần 14,5 triệu người, các chiến dịch tiêm phòng khẩn cấp là vô cùng quan trọng trong việc làm chậm sự lây lan của dịch bệnh.