Học viện Quân y đã tiến hành khảo sát mầm bệnh sinh học, ký sinh trùng và an toàn vệ sinh thực phẩm tại 10 tỉnh, thành phố gồm 4 ở miền Bắc, 2 ở miền Trung, 1 ở Tây nguyên, 3 ở miền Nam với 300 cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm và 2.000 người tiêu dùng ghi nhận mầm bệnh đang vây quanh ta, nó có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe của nhiều người.
Mầm bệnh sinh học và ký sinh trùng là nguyên nhân chủ yếu gây nên những nguy cơ ô nhiễm, có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe của nhiều người như thói quen sử dụng phân bón trong canh tác bằng sử dụng phân tươi chưa ủ để trồng lúa 10%, trồng rau cạn 20%, trồng rau nước 16,7%, nuôi cá 26,7%. Vấn đề vệ sinh, nguồn nước của các cơ sở chế biến, kinh doanh thực phẩm còn hạn chế như 64,5% cơ sở giết mổ nằm trong các khu dân cư; 35,5% nằm trong chợ; chỉ có 67,7% cơ sở giết mổ tập trung; 45% có vệ sinh tiêu độc ... Vì vậy số mẫu thực phẩm bị nhiễm vi sinh vật khá cao, chiếm tới 57%.
Mức độ nhiễm ký sinh trùng trong các loại rau, củ, quả tươi sống ăn ngay hàng ngày đáng lo ngại. Số các mẫu rau xét nghiệm nhiễm trứng giun đũa ở khu vực nông thôn chiếm tỷ lệ 37,5% và ở khu vực thành thị chiếm tỷ lệ 25%. Tỷ lệ nhiễm ký sinh trùng kén đơn bào như trùng roi và amíp cũng còn khá cao, chiếm 12,5% ở khu vực nông thôn và 6,2% ở khu vực thành thị.
Xác định mức độ nhiễm vi sinh vật và nấm ở các mẫu thực phẩm tại những cơ sở chế biến, kinh doanh ghi nhận nhóm thực phẩm thường bị ô nhiễm nhiều nhất là thịt, các sản phẩm chế biến từ thịt, nước đá, thức ăn chế biến sẵn và rau, quả sống.
Tập quán ăn uống của người dân cũng có liên quan đến nhiễm mầm bệnh từ thức ăn đường phố, một dịch vụ ngày càng phát triển và khá phổ biến vì nó đã đáp ứng nhu cầu rất lớn trong sinh hoạt của cộng đồng hiện nay. Nghiên cứu tại Hà Nội ghi nhận có 90,8% số người ăn sáng ngoài gia đình; 81,5% số người ăn trưa ngoài gia đình và 17,7% số người ăn tối ngoài gia đình. Việc bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm ở các dịch vụ thức ăn đường phố còn nhiều hạn chế vì có hơn 70% cơ sở kinh doanh, chế biến thực phẩm nhỏ lẻ, chủ yếu là quy mô hộ gia đình và cá thể nên nguy cơ nhiễm mầm bệnh là điều không thể tránh khỏi.
Tình trạng mất vệ sinh trong quá trình chế biến, bảo quản thực phẩm, thực hành vệ sinh cá nhân còn khá phổ biến như 67,3% bốc thức ăn bằng tay; 46,1% không rửa tay; 22,5% có móng tay dài; 26,7% nhổ nước bọt, hỉ mũi khi chia thức ăn.
Tập quán ăn uống cũng có mối liên quan đến nhiễm mầm bệnh trong cộng đồng dân cư. Qua khảo sát ghi nhận tỷ lệ nhiễm giun, sán, đơn bào đường ruột chiếm 65% số người ăn bốc bằng tay; 82% số người ăn rau sống; 62% số người ăn thịt chưa nấu chín; 67% số người ăn gỏi cá, cá chưa nấu chín; 62% số người ăn tiết canh; 65% số người uống nước lã.
 |
Tập quán ăn uống cũng có mối liên quan đến nhiễm mầm bệnh trong cộng đồng dân cư. (Ảnh minh họa) |
Những thông tin ở trên cho thấy mầm bệnh sinh học, ký sinh trùng gây bệnh đang vây quanh ta và việc bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm là vấn đề mà cộng đồng xã hội cần phải đặc biệt quan tâm để chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh cho chính bản thân mình và những người trong gia đình; góp phần chăm sóc và bảo vệ sức khỏe được tốt hơn.