Thanh niên
BV Nhi đồng 1 TP.HCM kê thêm giường để đón bệnh nhi
BV Nhi đồng 1 (TP.HCM), cho biết như trên vào sáng 5-10. “Bệnh viện (BV) đang trong tình trạng quá tải cả bệnh sốt xuất huyết (SXH) lẫn bệnh tay-chân-miệng (TCM) và một số bệnh khác. BV đã có 1.400 giường, nay bố trí thêm 150 giường và tận dụng thêm hành lang để cho trẻ nằm điều trị”. Việc quá tải BV cũng một phần do tâm lý người dân nhưng bệnh SXH, TCM ở nhiều tuyến dưới có thể làm tốt. Thống kê của BV Nhi đồng 1 cho thấy có 65% bệnh nhân từ tỉnh lên khám và điều trị. Để giảm tải, BV đã nâng cao chất lượng điều trị, điều trị trong ngày về, rút ngắn thời gian nằm viện. Vào tháng 8, trung bình có 40 bệnh nhi nhập viện/tuần vì SXH, qua tháng 9 là 70 ca/tuần và hiện tại là 110 ca/tuần. “SXH tiếp tục có chiều hướng gia tăng, lan rộng. Đến thời điểm này BV ghi nhận có ba ca tử vong”. Với bệnh TCM, tháng 8 BV có 75 ca nhập viện/tuần, sang tháng 9 có 15 ca/tuần và hiện tại đã có 300 ca/tuần. Trong năm 2015, dịch bệnh SXH sẽ diễn biến phức tạp vì rơi vào chu kỳ dịch 3-5 năm/lần. Dịch bệnh TCM cũng đang vào mùa và số ca nhập viện nhiều.
Đối mặt thần chết
Ở một bệnh viện cách TP.HCM khoảng 200 km, có hàng chục nhân viên y tế tuổi đời còn rất trẻ bị phơi nhiễm HIV khi ngày ngày chăm sóc, điều trị cho bệnh nhân AIDS. Đó là Bệnh viện Nhân Ái (thuộc Sở Y tế TP.HCM) đóng tại xã Phú Văn, H.Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước. Nơi đây đang điều trị miễn phí cho gần 300 bệnh nhân AIDS giai đoạn cuối.
Rủi ro rình rập
Điều dưỡng Lê Anh Tuấn (34 tuổi, quê Hà Nam) là một trong số những người từng hai lần bị phơi nhiễm HIV ở Bệnh viện Nhân Ái. Lần mới nhất xảy ra vào đầu năm 2015, khi can ngăn bệnh nhân đánh nhau thì máu bệnh nhân dính vào vết thương cũ của anh. Lần trước đó, trong lúc đang truyền dịch và bị bệnh nhân vùng vẫy gạt ra, anh đã bị kim tiêm đâm trúng. Sau quá trình điều trị dự phòng lây nhiễm, anh Tuấn mừng rỡ trước các kết quả xét nghiệm âm tính với HIV. Một ngày cuối tháng 9, chúng tôi gặp điều dưỡng Lê Văn Thái (23 tuổi, quê Thanh Hóa) khi anh vừa mới giao ca sau buổi trực đêm ở khoa săn sóc đặc biệt. Gương mặt chàng trai này vẫn còn xanh xao. Thái cho biết anh bị sụt mất 2 kg sau đợt uống thuốc phòng chống lây nhiễm HIV. Tai nạn nghề nghiệp đến với anh cách đây hơn 1 tháng. Anh Thái kể: “Lúc đó tôi đang truyền dịch cho một bệnh nhân. Đồng nghiệp tôi thì đang thông tiểu cho bệnh nhân khác. Anh ấy kêu tôi phụ giúp giữ chân người bệnh để đặt ống thông tiểu. Tôi bị dịch âm đạo, nước tiểu bắn vào mắt”. Giống như nhiều trường hợp phổ biến tại Bệnh viện Nhân Ái, chị Nguyễn Thị Thương (điều dưỡng, 29 tuổi, quê Hưng Yên) cũng bị kim tiêm có dính máu đâm vào tay trong khi đang truyền dịch cho bệnh nhân. Tuy nhiên, khác với nhiều đồng nghiệp, chị Thương có phần bình tĩnh hơn. Chị báo ngay với lãnh đạo để có hướng dẫn xử trí kịp thời: “Khi vào đây làm, tôi đã xác định môi trường này rủi ro cao, có nhiều nguy cơ bị phơi nhiễm HIV nên giữ tinh thần tương đối ổn định”. Có điều, cho đến bây giờ chị Thương vẫn giấu gia đình về tai nạn nghề nghiệp nói trên vì sợ người thân lo lắng.
Gặp ác mộng, phải bỏ thai...
Anh Lê Văn Hảo (33 tuổi, hiện là điều dưỡng trưởng khoa nội tổng hợp) cũng từng bị phơi nhiễm HIV. Anh Hảo cho hay, lúc còn làm ở khoa lao, có lần anh rửa vết thương là ổ nhiễm trùng tái đi tái lại của bệnh nhân và bị dịch bắn vào mắt. “Lúc xảy ra sự việc, tôi rất hoang mang. Trưa hôm đó, tôi không ăn cơm nổi. Khi uống thuốc kháng vi rút HIV, tôi bị vật ghê lắm, trong người cứ bứt rứt, như đi trên mây vì bị ảo giác... May mà kết quả âm tính sau cả 3 lần xét nghiệm”, anh Hảo thở phào. Trong khi đó, vào năm 2014, lúc đang lấy ống máu bệnh nhân AIDS ra khỏi máy xét nghiệm sinh hóa, chị Hồ Chúc Phương (kỹ thuật viên, 31 tuổi, quê Trà Vinh) đã bị huyết thanh bắn vào mắt. “Trong thời kỳ phơi nhiễm, do tác dụng phụ của thuốc cộng với tâm lý nặng nề, tôi mất ăn mất ngủ và hay gặp ác mộng, trong đêm cứ bật dậy khóc - cười. Tôi giấu tất cả người thân của mình, ngoại trừ ông xã tôi. Đến khi có kết quả chắc chắn không bị nhiễm HIV, tôi mới báo cho gia đình biết”, chị Chúc Phương bộc bạch. Có điều, việc đối diện và vượt qua cảm xúc hồi hộp, lo lắng tột độ trong những lần đi xét nghiệm HIV quả không hề đơn giản. Chị Chúc Phương thật thà nói: “Lần nào cầm giấy xét nghiệm tôi cũng rất run. Phải mất từ 30 phút đến 1 tiếng đồng hồ sau tôi mới dám mở phong bì ra coi kết quả”. Được biết, vợ chồng chị Phương dự định có con trong năm rồi. Nhưng với sự cố trên, anh chị đành phải hoãn lại một thời gian. Trở lại Bệnh viện Nhân Ái lần này, chúng tôi không còn gặp lại điều dưỡng Ngọc Sao (33 tuổi). Chị Nguyễn Thư Tình, tổ trưởng tổ công tác xã hội cho hay: Dù vẫn rất yêu nghề nhưng do hoàn cảnh gia đình, gần đây điều dưỡng Ngọc Sao đã phải nghỉ làm. Thế nhưng, chúng tôi vẫn còn ám ảnh câu chuyện đau lòng xảy ra với chị Sao. Đó là vào năm 2009, chị bị phơi nhiễm HIV trong lúc truyền dịch cho người bệnh. Trải qua giai đoạn điều trị dự phòng lây nhiễm, tuy kết quả xét nghiệm sau cùng âm tính với HIV, nhưng do sợ thuốc chống phơi nhiễm có ảnh hưởng tới thai nhi nên chị Sao đành đứt ruột bỏ bào thai đứa con đầu lòng của mình... Đến hôm nay, chúng tôi vẫn còn nhớ những lời nói nhẹ nhàng, vị tha của điều dưỡng Ngọc Sao khi bị phơi nhiễm HIV: “Sau khi vùng vằng khiến cho tôi bị kim đâm, bệnh nhân cũng tỏ ra hối hận lắm. Tôi nghĩ họ không cố ý, chỉ vì bệnh tật nên bức bối thôi”. Và đó cũng là suy nghĩ giản dị của những nhân viên hết lòng vì người bệnh ở chốn xa xôi hẻo lánh này.
Đã có 25 nhân viên bị phơi nhiễm HIV
Bác sĩ Nguyễn Thành Long, Giám đốc Bệnh viện Nhân Ái, cho biết: Từ năm 2008 đến nay, trong quá trình điều trị và chăm sóc bệnh nhân, đã có 25 nhân viên của bệnh viện bị phơi nhiễm HIV. Trong đó có một số người bị phơi nhiễm HIV 2 lần. Theo bác sĩ Nguyễn Thành Long, các nhân viên biết rõ họ đang điều trị cho bệnh nhân AIDS nên thường xuyên đeo găng tay, đeo khẩu trang, kính bảo hộ, áo choàng mổ... Tuy nhiên, cũng có những sơ sót nhất định trong quá trình điều trị. Chẳng hạn, có những trường hợp chủ quan khi chích thuốc cho những bệnh nhân AIDS vốn tiêm chích ma túy lâu ngày, nên việc lấy mạch máu của họ rất khó do nhiều ven đã bị chai. Khi ấy, bệnh nhân giãy giụa không hợp tác khiến kim đâm vào người... Cũng theo bác sĩ Long, sau khi bị phơi nhiễm, các nhân viên nhanh chóng được sơ cứu, rửa vết thương, uống thuốc chống phơi nhiễm ngay trong những giờ đầu (càng sớm càng tốt) và duy trì uống thuốc trong 1 tháng. Sau đó sẽ tiến hành các xét nghiệm HIV sau 1 tháng, 3 tháng và 6 tháng... Bên cạnh đó, bệnh viện cho các nhân viên bị phơi nhiễm được nghỉ làm trong 1 tháng và cử nhân viên tư vấn động viên tinh thần. Mỗi năm, bệnh viện tổ chức tập huấn ít nhất 2 lần về các biện pháp phòng chống lây nhiễm. “Chưa có người nào trong bệnh viện này bị nhiễm HIV và chưa có người nào xin thôi việc vì liên quan đến lý do bị phơi nhiễm HIV”, bác sĩ Thành Long quả quyết.
Tiền phong
Hy vọng có vắc-xin SXH trong năm 2016
Sau nhiều năm nghiên cứu về vắc - xin phòng SXH, bà Võ Thị Hồng Phượng - Trưởng văn phòng đại diện Công ty Sanofi Pasteur tại Việt Nam xác nhận đơn vị đã thực hiện thống kê sơ bộ những nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng loại vắc-xin phòng chống SXH tại khu vực châu Á. Kết quả thử nghiệm bước đầu đã giảm được 56% số ca mắc sau khi tiêm ngừa vắc-xin”- bà Phượng thông tin. Theo đại diện của đơn vị này vắc- xin SXH vẫn đang phân tích số liệu chi tiết và tiếp tục nghiên cứu ở khu vực châu Mỹ La tinh, nếu mọi việc thuận lợi, dự kiến vào năm 2016 Việt Nam và các nước trên thế giới sẽ có vắc- xin phòng SXH. PGS-TS Phan Trọng Lân- Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM cho biết hiện nay, vắc- xin SXH vẫn còn trong giai đoạn nghiên cứu. “Việt Nam là một trong các quốc gia được chọn tham gia giai đoạn III vì lưu hành SXH cao và Viện Pasteur TPHCM phối hợp với Công ty Sanofi Pasteur thử nghiệm lâm sàng vắc- xin này”- ông Lân nói và cho biết hiện tại, đã có tổng cộng 6 nghiên cứu giai đoạn III được triển khai cùng lúc trên 12 quốc gia lưu hành SXH của châu Á - Thái Bình Dương. Kết quả nghiên cứu đã đánh dấu mốc quan trọng trong lịch sử phòng chống SXH dengue trên thế giới vì lần đầu tiên nhân loại đã phát minh ra vắc- xin ngừa được căn bệnh này. Theo phân tích của PGS Phan Trọng Lân, kết quả nghiên cứu giai đoạn III ở châu Á và châu Mỹ La tinh cho thấy hiệu quả vắc- xin SXH ở nhóm trẻ từ 9 tuổi trở lên đạt 66%, ngừa được 81% ca SXH nhập viện và 93% ca SXH nặng. Đối với nhóm trẻ dưới 9 tuổi, hiệu quả thấp hơn, đạt 44%, ngừa được 56% ca SXH nhập viện và 67% ca SXH nặng. Kết quả của nhóm 9 tuổi trở xuống còn cần phải theo dõi hết thời gian nghiên cứu - 5 năm sau khi tiêm vắc- xin để có kết quả đánh giá hoàn chỉnh sau cùng nhằm đảm bảo đánh giá được một vắc- xin thực sự hiệu quả và an toàn cao. Các phản ứng sau tiêm chủng của vắc- xin SXH là tương đương hoặc thấp hơn so với các vắc- xin đang lưu hành. “Dựa vào kết quả này, nhà sản xuất đang tiến hành đăng ký lưu hành sản phẩm sử dụng cho người từ 9 tuổi trở lên để ngừa bệnh SXH, trước hết là tại các quốc gia đã tiến hành nghiên cứu giai đoạn III, trong đó có Việt Nam”- ông Phan Trọng Lân cho hay.
Giải Nobel Y khoa:Tôn vinh người tiên phong điều trị bệnh ký sinh
Hai khám phá phương pháp trị sự lây nhiễm giun tròn và khám phá phương pháp điều trị sốt rét vừa đoạt giải Nobel Y khoa "giúp con người có giải pháp mạnh mẽ và đột phá chống lại những căn bệnh".Tại buổi công bố giải Nobel y khoa 2015 vào 4g30 chiều 5-10 (giờ Việt Nam), hội đồng trao giải Viện Karolinska của Thụy Điển chia đều giải thưởng cho hai khám phá phương pháp trị sự lây nhiễm giun tròn và khám phá phương pháp điều trị sốt rét. “Hai khám phá trên giúp con người có được giải pháp mạnh mẽ và đột phá chống lại những căn bệnh đang ảnh hưởng đến hàng trăm triệu người mỗi năm - hội đồng trao giải nhận định - Những người đoạt giải Nobel năm nay đã cách mạng hóa phương pháp điều trị một số trong những căn bệnh ký sinh tàn khốc nhất”. Giải thưởng dành cho những người đoạt giải là khoảng 960.000 USD.
Không thể đo đếm được
“Các bệnh gây ra do các loài ký sinh là tai họa của loài người trong hàng ngàn năm qua và vẫn đang là một vấn đề lớn của y khoa toàn cầu” - tuyên bố của hội đồng khi trao một nửa giải thưởng cho hai nhà khoa học William C. Campbell and Satoshi Omura. Từ nghiên cứu vi khuẩn đất trồng, nhà khoa học Ireland Campbell và nhà khoa học Nhật Bản Omura đã sáng chế loại thuốc mới là Avermectin giúp trị hiệu quả bệnh mù sông do giun chỉ và bệnh giun chỉ bạch huyết, còn gọi là bệnh phù chân voi, cũng như các bệnh ký sinh khác. Trước đó, thuốc trị các loại bệnh ký sinh thường có tác dụng phụ nguy hiểm nhưng không mấy hiệu quả. Nữ khoa học gia Trung Quốc Tu Youyou nhận một nửa giải thưởng còn lại nhờ công trình nghiên cứu thảo dược truyền thống để trị bệnh sốt rét. Bà Tu là người khám phá Artemisinin, loại thuốc giúp giảm tỉ lệ tử vong ở những người mắc bệnh sốt rét, một căn bệnh gây ra do ký sinh trùng. Trước đó, bất chấp các tiến bộ trong việc điều trị bệnh sốt rét, hơn nửa triệu người tử vong mỗi năm vì căn bệnh này, trong đó phần lớn là phụ nữ và trẻ em ở những khu vực kém phát triển của châu Phi. 3,4 tỉ người, tương đương một nửa dân số Trái đất, có nguy cơ bị sốt rét. “Bây giờ chúng ta đã có các loại thuốc tiêu diệt những ký sinh này từ rất sớm trong vòng đời của chúng - Reuters dẫn lời bà Juleen Zierath, chủ tịch hội đồng trao giải Nobel năm nay, nói - Chúng không chỉ diệt ký sinh mà còn ngăn chúng lây lan”. Hội đồng cho rằng tác động của những khám phá này trong việc cải thiện sức khỏe con người là “không thể đo đếm được”.
Y học cổ truyền và phụ nữ
Khám phá của nữ khoa học gia Trung Quốc thu hút nhiều sự chú ý khi tập trung vào các loại dược thảo truyền thống để điều trị bệnh sốt rét. Theo tuyên bố của hội đồng trao giải, bà Tu nhận thấy chiết xuất từ cây Artemisia annua, cây thanh hao hoa vàng, có khả năng chống sốt rét nhưng không ổn định. Bà tiếp tục nghiên cứu, tham khảo các văn học cổ và khám phá phương pháp chiết xuất được thành phần chống sốt rét hiệu quả từ loại cây này. Thành phần được gọi là Artemisinin này có khả năng tiêu diệt ký sinh trùng gây bệnh sốt rét ngay từ giai đoạn đầu. “Artemisinin là một loại thuốc mới nhưng cũng đã có từ lâu, từ một loại cây chủ yếu trong y học cổ truyền Trung Quốc. Nhưng nó đã thay đổi cách điều trị sốt rét” - tờ Guardian nhận định. Bà Tu là người Trung Quốc đầu tiên đoạt giải Nobel y khoa. Tờ Dagens Nyheter của Thụy Điển dự báo các nhà trao giải Nobel năm nay sẽ cân nhắc sự chênh lệch giới tính của những nhà khoa học đoạt giải, do những năm qua đa số người đoạt giải là nam giới. “Hội đồng Nobel năm nay do phụ nữ đứng đầu và số nữ ứng viên được dự đoán đoạt giải cũng cao bất thường” - tờ báo nhận định. Tờ Dagens Nyheter cũng dự đoán nhà khoa học nữ người Mỹ Deborah Jin sẽ được trao giải Nobel vật lý nhờ công trình nghiên cứu ứng dụng những loại khí siêu lạnh. Đài phát thanh Thụy Điển dự đoán nhà thiên văn học Mỹ Vera Rubin, người tiên phong trong nghiên cứu tỉ lệ vòng xoay Ngân hà, sẽ giành giải này. Trước đó, Thủ tướng Đức Angela Merkel cũng được dự đoán là ứng viên sáng giá cho giải Nobel hòa bình năm nay.
Nhiều thách thức với ngành dược
Dù được đánh giá có mức tăng trưởng cao trong khu vực Đông Nam Á với tỷ lệ tăng 16% mỗi năm, tổng tiêu thụ thuốc khoảng 3,3 tỷ USD, thị trường dược phẩm Việt Nam vẫn đứng trước những thách thức khi Hiệp định TPP được ký kết. Những đàm phán và thực thi TPP vẫn giữ bí mật về các điều khoản trong bảo hộ dược phẩm, tuy nhiên nhiều doanh nghiệp (DN) dược trong nước đón nhận thông tin với những lo lắng, hồi hộp.
Người dân được lợi
Chủ tịch Hội đồng quản trị - Tổng giám đốc Pymepharco cho rằng, để vào sân chơi mới, không chỉ các công ty dược trong nước phải thay đổi mà cả ngành công nghiệp dược Việt Nam cần chủ động chuyển mình. Thay đổi ở đây, theo ông Nam là đầu tư vào công nghệ, nhân lực, phát triển vùng dược liệu lợi thế. “Chúng ta không thể đá ở sân chỉ dành cho nhà máy đạt chuẩn GMP-WHO mà cần phải mở rộng để xây dựng nhà máy đạt chuẩn EU và GMP-FDA mới đủ sức cạnh tranh với các nước”, ông Nam nói, đồng thời đề nghị Nhà nước cần hỗ trợ DN bằng những chính sách cụ thể để có thể đá chung một sân với thế giới. Về cơ hội, ông Nam cho rằng, Hiệp định TPP giảm thời gian bảo hộ thuốc phát minh xuống còn 7 năm sẽ là cơ hội cho người dân, ngành dược trong nước tiếp cận với thuốc hết bảo hộ sáng chế để sản xuất thuốc phiên bản. “Điều này rất phù hợp với chủ trương của Bộ Y tế khi đang yêu cầu các công ty dược trong nước tập trung sản xuất các thuốc generic để giảm chi phí cho ngân sách và giúp người bệnh tiếp cận thuốc có chất lượng nhưng giá hợp lý hơn”- ông Nam phân tích. Tuy nhiên, ông Nam cũng nhìn nhận hiện DN dược trong nước vẫn phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu nhập khẩu, chưa đầu tư các nhà máy hóa dược và các vùng nguyên liệu tập trung. Do vậy chúng ta vẫn nhập khẩu 60% lượng thuốc. Trong khi đó, ông Phan Thanh Bình - Phó tổng giám đốc Tập đoàn dược phẩm Merap cho biết, các DN dược trong nước sẽ được liên kết đầu tư nhiều hơn với DN nước ngoài, các nước không tham gia TPP cũng sẽ liên kết với Việt Nam trong các vấn đề về nhập nguyên liệu và đầu tư gia công... PGS Lê Văn Truyền - chuyên gia cao cấp ngành dược nói “khá lo lắng” vì các hãng dược sẽ kéo dài thời hạn sở hữu trí tuệ bằng nhiều thủ thuật, làm cho các phát minh sáng chế “tiếp tục sống mãi”, như thay đổi một vài chi tiết trong sáng chế độc quyền và sẽ làm mất đi cơ hội cho các nước tiếp cận sản xuất thuốc generic. Ông Truyền đánh giá cao tầm quan trọng của thuốc generic ở Việt Nam khi giá trị sử dụng loại thuốc này tăng từ 19% cách đây 5 năm lên 86% hiện nay. Khi đầu tư sản xuất thuốc hết bảo hộ sẽ giúp ích rất nhiều cho người bệnh, dù TPP chưa được áp dụng nhưng thực tế cho thấy khi có thuốc generic trên thị trường thì thuốc phát minh sẽ giảm còn 80% giá trị. Và khi có 5 loại thuốc generic tung ra thị trường thì giá thuốc phát minh sẽ giảm xuống còn 20%. Đơn cử như thuốc bản quyền trong điều trị HIV hiện có giá chi phí gần 2 nghìn USD/người/năm, nhưng với thuốc generic chi phí sẽ giảm còn khoảng 100 USD/người/năm.
Không dễ cho DN nội
Một số chuyên gia ở TPHCM cho rằng, nếu không chuyển mình, các DN dược trong nước sẽ gặp khó khăn. Ví dụ về đấu thầu thuốc khi Việt Nam tham gia vào TPP. Việc đấu thầu sẽ công khai, các hãng dược trên thế giới tham gia bình đẳng với các DN trong nước nên sẽ có cạnh tranh khốc liệt và phần thua chắc chắn sẽ rơi vào DN nội khi công nghiệp dược của chúng ta còn yếu, phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu”, một chuyên gia nói. Ông Phan Thanh Bình nhận định, nếu mở cửa đón TPP cũng đồng nghĩa mở cửa cho thuốc ngoại khi các DN FDI sản xuất, nhập khẩu sẽ ngày càng áp đảo hơn ở Việt Nam. “Đây là thách thức không nhỏ cho các DN trong nước vốn lâu nay vẫn chưa quan tâm đầu tư công nghệ, nghiên cứu và lệ thuộc vào nguồn nguyên liệu nước ngoài”, ông Bình nói. Theo các chuyên gia, thời gian thuốc sáng chế độc quyền hết bảo hộ từ 5-10 năm nên giai đoạn tiếp cận sản xuất thuốc phiên bản này với giá rẻ phải chờ đợi sẽ gây ảnh hưởng lớn đến sản xuất, kinh doanh thuốc của các công ty trong nước, nhất là phải chờ có giấy phép để sản xuất thuốc phiên bản. Trong khi đó, các sản phẩm thuốc chất lượng của các hãng dược nước ngoài sẽ tràn vào Việt Nam, gây ra một cuộc cạnh tranh rất mạnh mẽ. Thị trường thuốc Việt Nam được đánh giá là tiềm năng nhưng theo ông Nguyễn Văn Thuận - một chuyên gia trong lĩnh vực dược thì thị phần không do các công ty trong nước nắm giữ. Theo thống kê số công ty sản xuất dược trong nước đang chiếm trên 85% trong tổng số công ty dược hoạt động ở Việt Nam, song thuốc nhập khẩu lại chiếm 60-70% thị trường. “Sản phẩm của các công ty trong nước đa phần là các loại thuốc phiên bản trong khi người dân vẫn dành sự tin tưởng cho thuốc ngoại, đặc biệt là thuốc đặc trị”- ông Thuận cho biết. Việt Nam đứng thứ 13 trong tổng số 175 quốc gia về tốc độ tăng chi tiêu thuốc, theo công ty tư vấn Business Monitor International công bố. Tăng trưởng của lĩnh vực thuốc chữa bệnh có thể lên đến hơn 20%/năm từ nay đến năm 2017 với chi tiêu cho dược phẩm bình quân đầu người của Việt Nam là khoảng 200USD/năm.
Khám miễn phí bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
Ngày 6/10, Bệnh viện Bạch Mai cho biết sẽ tổ chức khám và tư vấn miễn phí bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cho người dân khu vực Hà Nội và một số tỉnh lân cận vào ngày 28/11. Đây là hoạt động trong khuôn khổ các hoạt động của Dự án phòng chống bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản nhằm hưởng ứng ngày Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính toàn cầu năm 2015 với chủ đề “Không bao giờ là quá muộn.”. Người dân khi tới khám sẽ được các bác sỹ của Trung tâm Hô hấp (Bệnh viện Bạch Mai) khám nội khoa, đo lưu lượng đỉnh kế, đo chức năng hô hấp, phát thuốc miễn phí cho các đối tượng mới được chẩn đoán mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và đưa vào chương trình quản lý ngoại trú. Những đối tượng đến khám là người dân trên 40 tuổi và có ít nhất một trong các yếu tố nguy cơ sau: Hút thuốc lá, thuốc lào > 10 năm; Trực tiếp đun bếp (than, củi, rơm, rạ) trên 30 năm; Tiếp xúc khói, bụi, hóa chất nghề nghiệp; Khó thở nặng dần theo thời gian; Ho liên tục nhiều tháng, nhiều năm; Thường xuyên khạc đờm vào buổi sáng. Thời gian khám: Bắt đầu từ 7 giờ sáng đến 16 giờ 30 ngày thứ Bảy (28/11). Địa điểm: Hội trường lớn, tầng 2, nhà Nhật, Bệnh viện Bạch Mai, Số 78 Giải Phóng - Đống Đa - Hà Nội. Để đăng ký khám và có được lịch hẹn, người dân liên hệ: Văn phòng dự án phòng chống bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản. Số điện thoại: (04) 3.629. 1207; di động: 0972.463.203; Email: duanbenhphoi@gmail.com./.
Lao động
Không chỉ một lời nói là đủ
Cách đây ít năm, khi Viện Kiểm nghiệm thuốc T.Ư công bố có đến 20% số mẫu thuốc đông y bị trộn lẫn cả cát, ximăng… một giám đốc - lương y đã “ví dụ” về thỏ ty tử, một vị thuốc nam chỉ từ cây dây leo tơ hồng cũng bị làm giả theo cách trộn bột ximăng… cho nó nặng. Ông nói hai điều thấm thía. Thuốc Việt, người ta bảo chỉ… cỏ lá, cũng đâu có sai. Trong khi các nhà thuốc, các DN dược không thể tự bảo vệ, không có ai bảo vệ khi Nhà nước có mối bận tâm khác là đi… nhăm nhăm rút phép. Nỗi khổ ở chỗ bị làm giả thương hiệu mà cấm có ai dám kêu, vì sợ rằng trong nỗi hoang mang “cỏ lá giả”, người dân “thấy mặt nhớ tên ông nào là tẩy chay phắt luôn ông ấy… cho tiện”. Tôi nhớ lại lời than và nỗi khổ ấy khi đọc những chi tiết về cuộc đàm phán TPP hôm qua. Trong khi Mỹ muốn thời hạn bảo hộ thuốc sinh học 12 hay ít nhất là 8 năm thì Australia muốn chỉ 5 năm, với cái lý: Bảo hộ độc quyền quá lâu chỉ khiến DN dược Mỹ duy trì thế độc quyền, cản trở sản xuất thuốc phiên bản giá rẻ hơn cho bệnh nhân các nước nghèo. Thời hạn bảo hộ dài liên quan đến các hãng dược - nơi tạo lập sản phẩm bằng nghiên cứu và sáng tạo. Ảnh hưởng tới quyền lợi của người lao động, ví dụ tại “biểu tượng của ngành dược Mỹ” Pfizer, chỉ tính riêng đội ngũ các nhà khoa học đã lên tới 13.000 người. Và tất nhiên, liên quan đến “quyền lợi” của các “bệnh nhân người Mỹ”. Đàm phán nào, thỏa thuận nào thì đầu tiên và trước hết phải vì quyền lợi của DN, của người dân. Bởi nào có quyền lợi quốc gia nào độc lập với quyền lợi DN, quyền lợi người dân? Bởi suy cho cùng, Nhà nước, Chính phủ đúng ra phải chỉ là một bệ đỡ cho DN phát triển. Cái vai trò ấy ở Việt Nam hôm qua cũng được đương kim Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói rất hay, rằng: Nhà nước cần trở thành “bà đỡ” của sự sáng tạo, đầu tư vào sáng tạo của DN để đưa nó vào cuộc sống. Ông cũng nói, chính quyền phải thay đổi, trở thành “chính quyền phục vụ”, chứ không phải đóng vai người hành hạ để doanh nghiệp chết dần. Những điều Bộ trưởng Vinh nói đúng về lý thuyết, y như những gì vị lương y kêu trong thực tế. Mới nói tư duy “chính quyền phục vụ” ấy, không phải chỉ ở một bộ trưởng là đủ, không phải chỉ một lời nói ra là đủ.
TPHCM: Thời tiết bất thường, trẻ nhập viện đông kỷ lục
Thời tiết diễn biến thất thường, đầu tháng 9 tới nay, cùng một thời điểm, số trẻ mắc sốt xuất huyết (SXH), tay chân miệng (TCM) và các bệnh lý về hô hấp thi nhau gia tăng tại miền Nam. Số trẻ tới khám chữa bệnh tại các bệnh viện chuyên khoa Nhi ở TPHCM đông một cách kỷ lục. TS.BS Ngô Ngọc Quang Minh, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Nhi đồng 1 TPHCM cho biết, từ đầu tháng 9 đến nay, Khoa khám bệnh mỗi ngày tiếp nhận trung bình khoảng 6.200 trẻ đến khám ngoại trú. Ở những thời điểm khác, số bệnh nhi khám bệnh cũng chỉ ở mức 5.200 trẻ/ngày. Năm 2015 là năm dịch chồng dịch. Số bệnh nhi mắc SXH chưa có dấu hiệu giảm thì bệnh viện lại phải tiếp nhận một lượng quá lớn bệnh nhi mắc TCM và bệnh lý hô hấp. Theo đó, với bệnh SXH trong tháng 8, mỗi tuần chỉ có khoảng 40 bệnh nhân phải nhập viện. Tuy nhiên, đến tháng 9, số bệnh nhân tăng lên 70 cháu. Và tuần đầu tiên của tháng 10, đã có 110 cháu nhập viện. Bệnh TCM cũng không thua kém, các tuần đầu tiên của tháng 9 luôn có khoảng 150 bé phải nằm viện. Cuối tháng 9, số bệnh nhi gia tăng gấp đôi, lên đến 300 cháu. Còn tại Bệnh viện Nhi đồng 2 TPHCM, Bác sĩ Huỳnh Minh Thu – Phòng Kế hoạch Tổng hợp cho biết, số bệnh nhi mắc bệnh SXH, TCM và các bệnh lý về hô hấp tăng cao ở thời điểm này. Cao điểm nhất là những ngày cuối tháng 9, số bệnh nhi đến khám ngoại trú luôn ở mức sấp xỉ 7000. Ví dụ như ngày 28.9 có 7.349 cháu và ngày 29.9 là 7.093. Trẻ nhập viện điều trị nội trú cũng ở mức “khủng” với con số trên 2.000 trẻ/ngày.
Đất Việt
Nữ hộ sinh mắng mắng bệnh nhân 'ngu thì chết' phân trần
Bệnh nhân nhờ tư vấn, nhân viên y tế đã mắng bệnh nhân bằng những ngôn ngữ không phù hợp như: "Ngu thì chết chứ không có bệnh tật gì hết"... Mới đây, một đoạn clip dài gần 2 phút ghi lại cảnh một nhân viên y tế được cho là làm việc ở Bệnh viện Phụ sản Trung ương mắng một bệnh nhân đến nạo hút thai khiến nhiều người tranh cãi về thái độ y đức của người này với bệnh nhân. Trong clip có đoạn trao đổi giữa bệnh nhân và nhân viên y tế, có thể hiểu, bệnh nhân H. (trú tại Hiệp Hòa, Bắc Giang) đã đến Bệnh viện Phụ sản Trung ương để thực hiện thủ thuật hút thai. Lúc này, hai nhân viên y tế tiếp nhận bệnh nhân H., một người trực tiếp siêu âm và khám, một người xem hồ sơ và nói chuyện với bệnh nhân H. Khi biết chuyện bệnh nhân này tự ý đi hút thai thêm một lần nữa tại cơ sở khác mà không gọi điện thoại đến số của bác sĩ (đã được cung cấp trong sổ khám) nhờ tư vấn, nhân viên y tế này đã mắng bệnh nhân bằng những ngôn ngữ không phù hợp như: "Ngu thì chết chứ không có bệnh tật gì hết". Tiếp đến nữ hộ sinh lại hỏi… "Bà học đến lớp mấy mà bà thông minh thế hả bà H.?", "Bà tiếc mấy nghìn điện thoại không gọi hỏi được à, lại đi khám, đi hút mất mấy trăm nghìn xong lên đây bảo người ta bảo sót đi hút lại? Trên đời này bà là số một chứ không có người số 2"... Về phần mình, bệnh nhân H. trả lời nhỏ nhẹ, đáp lại những câu hỏi của nhân viên y tế trên. Bà Nguyễn Thị Hồng Minh – Giám đốc trung tâm tư vấn sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình (Bệnh viện Phụ sản Trung ương) cho biết: “Vào ngày 15/9, bệnh nhân Chu Thị H. (quê ở Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang) có đến trung tâm hút thai, sau đó được các bác sĩ kê đơn thuốc và số điện thoại để bệnh nhân tiện liên hệ khi cần thiết. Trong quá trình tiếp bệnh nhân và cũng là người xuất hiện trong clip là nữ hộ sinh của trung tâm là Nguyễn Thị Hồng Nhung”. Theo bà Minh, chị H. là người quen nữ hộ sinh Nhung từ trước vài lần đến khám nên giữa hai người trước đó còn nói chuyện rất thoải mái với nhau. Nữ hộ sinh Nhung cũng chỉ trao đổi thẳng thắn như người trong nhà. Nhưng một người khác đến khám không hiểu câu chuyện và vì mục đích gì đã cắt xén nội dung rồi đưa lên mạng khiến mọi người hiểu lầm rằng nữ hộ sinh Nhung mắng, chửi bệnh nhân. Khám xong, chị H. tỏ ra vô tư và cám ơn bác sĩ chứ không có vấn đề gì. Thực chất nữ hộ sinh Nhung cũng muốn tốt cho bệnh nhân”. Tuy vậy, bà Minh cũng khẳng định: “Ngay sau khi biết thông tin, lãnh đạo bệnh viện đã trực tiếp chỉ đạo làm việc với nhân viên Nhung đồng thời yêu cầu nữ hộ sinh này viết bản tường trình sự việc. Đồng thời, phía bệnh viện đã yêu cầu nữ hộ sinh Nhung rút kinh nghiệm sâu sắc, phát ngôn chuẩn mực với mọi người bệnh khi đang làm việc". Nữ hộ sinh Nguyễn Thị Hồng Nhung cũng trần tình: “Suốt hơn 10 năm công tác trong ngành y tôi chưa bao giờ có thái độ hay mắng chửi người bệnh nào. Hôm đó, thực sự là người quen thân thiết được bạn bè giới thiệu, tôi cũng cởi mở vì lo cho bệnh nhân, mình cũng nói để bệnh nhân biết cái sai khi không điện thoại để mình tư vấn mà tự ý đi khám hút thai bên ngoài nguy hiểm”. Nữ hộ sinh cũng bày tỏ: “Qua sự việc này tôi cũng sẽ coi như đó là bài học cho bản thân về cách hành xử trước người bệnh làm sao cho chuẩn mực để tránh mọi người hiểu lầm”.
Chất lượng Việt
Ứng dụng tiến bộ KHKT trong khám, chữa bệnh cho nhân dân
Nhờ ứng dụng KHKT, nhiều bệnh viện tại Quảng Ninh đã có thành tựu lớn trong công tác chuyên môn, nhất là trong dự phòng và khám, chữa bệnh. Tháng 7/2015, trước diễn biến phức tạp của dịch Mers-CoV trên thế giới, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Quảng Ninh đã được trang bị thêm máy tách chiết tự động và được chuyển giao kỹ thuật xét nghiệm từ Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương. Cùng với hệ thống RT-PCR có từ trước, Trung tâm đã chạy thử thành công xét nghiệm chẩn đoán vi rút Mers-CoV trong phòng thí nghiệm phân tử của Trung tâm. Đây là điều kiện vô cùng quan trọng để phát hiện sớm các ca nhiễm Mers-CoV khi xâm nhập vào địa bàn tỉnh; giúp cho công tác xử trí, bao vây, cách ly bệnh kịp thời. Xét nghiệm chẩn đoán vi rút Mers-CoV chỉ là một trong số rất nhiều xét nghiệm mà Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh làm được. Với Phòng xét nghiệm đạt an toàn sinh học cấp II, đạt tiêu chuẩn quốc tế; Trung tâm đã triển khai được kỹ thuật xét nghiệm sinh học phân tử, kỹ thuật gen trong chẩn đoán dịch bệnh. Hiện Quảng Ninh là một trong số không nhiều các tỉnh, thành trong nước có thể xét nghiệm chẩn đoán các bệnh: Mers-CoV, cúm A (H5N1), cúm A (H7N9); tay chân miệng, rubella; sốt xuất huyết; sởi; định lượng được nồng độ vi rút (viêm gan, HPV, HIV…); kiểm nghiệm các chỉ tiêu xét nghiệm về môi trường, y học lao động, thực phẩm. Phòng xét nghiệm của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh được các bộ: Y tế, NN&PTNT, KH&CN, Tài nguyên và Môi trường chỉ định là phòng xét nghiệm quản lý nhà nước về lĩnh vực: Thực phẩm, thức ăn chăn nuôi, hoá và vi sinh, môi trường… Với trang thiết bị hiện đại, đội ngũ nhân lực có trình độ, áp dụng được những tiến bộ KHKT tiên tiến, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh đã làm tốt công tác phòng, chống dịch bệnh, giám sát môi trường, nghiên cứu nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ cộng đồng. Điển hình như đợt mưa lụt cuối tháng 7, đầu tháng 8 vừa qua gây thiệt hại lớn, mất nước kéo dài, môi trường bị ảnh hưởng nặng nề; nhưng với cố gắng của ngành Y tế tỉnh, đặc biệt hệ thống y tế dự phòng, đã ngăn chặn kịp thời sự bùng phát của dịch bệnh, bảo vệ tốt sức khoẻ nhân dân.
Pháp luật Tp. Hồ Chí Minh
Thủ phạm gây ung thư nhiều gia đình đang vô tư sử dụng
Than tổ ong là nhiên liệu không thể thiếu ở nhiều gia đình, đặc biệt ở các thành phố lớn người dân tiết kiệm nhiên liệu bằng cách đun than tổ ong. Nhưng điều đó ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe.
Ho khụ khụ vì than tổ ong
Chị Lê Thị Hoàn (sinh năm 1975, trú tại Nguyễn Văn Lộc, Hà Đông, Hà Nội) làm nghề bán nước trà đá. Chị Hoàn kể cách đây mấy tháng, chị bị ho khụ khụ. Chị đến bệnh viện khám, bác sĩ cho biết chị bị viêm phế quản. Chị thấy cổ mình đau, ho rút ruột, rút gan. Chị Hoàn uống thuốc kháng sinh nhưng ho cả tháng vẫn không khỏi. Khi chị đi khám tại BV Tai Mũi Họng, chị kể với bác sĩ chị làm nghề bán trà đá, hít khói thuốc thụ động từ người khác và gia đình chị cũng đun than tổ ong. Bác sĩ cho biết để điều trị dứt điểm viêm phế quản, chị phải bỏ đun than tổ ong và hạn chế tối đa việc tự mua thuốc về uống. Từ sau hôm đó, chị Hoàn về nhà bỏ hết than tổ ong đi không đun nữa và chị chuyển sang dùng bếp gas, đun nước bằng ấm điện. Ông Trần Minh Khởi (trú tại Mỗ Lao, Hà Đông, Hà Nội) kể từ khi gas tăng giá, nhà ông mới đun bếp than tổ ong, xấp xỉ khoảng ba năm nay. Ông để bếp than ở gầm cầu thang ngoài sân. Tuy nhiên, ông Khởi thấy các lớp bê tông ở gầm cầu thang rỗ ra và rơi vữa, xi măng xuống, trơ cả sắt. Nhìn chiếc bếp than tổ ong tàn phá chiếu nghỉ cầu thang, ông Khởi đã bảo vợ con bỏ bếp than tổ ong đi không đun nữa. Tuy nhiên, cứ nhìn vào bê tông, ông lại ám ảnh sức nguy hiểm của than tổ ong với sức khỏe con người như thế nào. Chị Vũ Thị Thanh (quê Nghệ An) làm phụ bếp cho một quán cơm bình dân ở cạnh Trường ĐH Kinh tế quốc dân Hà Nội chia sẻ đun nấu ở trong một phòng chật chội, chủ cửa hàng sử dụng toàn than tổ ong, mỗi bếp năm viên than, có tới 4-5 bếp khiến không khí trong phòng rất ngột ngạt. Những ngày đầu mới đi làm lúc nào về nhà chị Thanh cũng thấy mệt và nhức đầu. Phải mất thời gian dài chị mới quen với đun bếp than tổ ong. BS Đặng Thế Căn - nguyên Phó Giám đốc BV K Hà Nội, khẳng định khói từ than tổ ong và các chất SO2, CO từ than có thể gây nên nhiều bệnh viêm họng, viêm phế quản và đặc biệt là ung thư phổi. Dù chưa có nghiên cứu nào chỉ ra rằng tác hại của than tổ ong đối với sức khỏe người dùng nhưng đã có nhiều trường hợp tử vong vì đốt than tổ ong sưởi ấm. BS Căn cho biết không nên sử dụng than tổ ong nhiều, đặc biệt là ở các gia đình chật chội, đun trong nhà, đun trong bếp kín. Khí của than tổ ong có thể gây ngộ độc trường diễn.
Khí độc từ bếp than tổ ong có thể ăn mòn bê tông
PGS Trần Hồng Côn, giảng viên khoa Hóa học Trường ĐH Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội, cho biết than tổ ong rất nguy hiểm. Đặc biệt, than tổ ong thường được làm từ than cám, than vụn, than kém chất lượng chứa một lượng lớn lưu huỳnh. Theo nguyên lý, khi đốt ở một nhiệt độ nhất định, cacbon sẽ kết hợp với ôxy có trong không khí tạo thành cacbon dioxit - CO2 và nhiệt lượng Q. CO2 là một khí độc không có tác dụng duy trì sự sống, nhất là khi tồn tại trong một căn phòng nhỏ, kín, nó sẽ đẩy các chất khí nhẹ hơn như là O2 ra ngoài để chiếm chỗ. Những người ở trong phòng vì thế sẽ không có khí để thở. Tuy nhiên, đó lại không phải là thủ phạm chính gây tử vong, mà nguy hiểm nhất, có khả năng đem đến cái chết nhanh chóng, nhẹ nhàng, lại là khí monoxit cacbon (CO). Đây là một loại khí cực kỳ độc, được xếp đầu bảng, không màu, không mùi, không tan trong nước và chiếm một lượng lớn nhất trong quá trình đốt than. Nếu trong phòng chật, kín thì chỉ cần ủ một viên than cũng đã đủ làm chết tất cả những người ở trong đó. Nạn nhân bị thiếu ôxy một cách trầm trọng, có thể dẫn đến hôn mê và tử vong. Khi đốt than tổ ong cũng tạo ra những hợp chất hữu cơ độc hại khác, có khả năng gây tử vong như metan, benzen và các hợp chất hữu cơ nhân thơm rất độc hại và có khả năng gây ung thư... Đối với tường bê tông, PGS Côn cho biết khi đốt than tổ ong, có lưu huỳnh, lưu huỳnh kết hợp với ôxy tạo thành SO2, loại chất này tác dụng rất mạnh khi gặp bê tông, tường xây, vôi vữa vì thành phần có cacbon. Chính vì thế, khi đun than tổ ong, để ở gần bờ tường, gần khối bê tông chỉ một thời gian sau là bờ tường sẽ rỗ, vỡ mảng ra. Chưa hết, PGS Côn cho biết khí SO2 còn có thể làm rỗ đá, sàn đá.
Loại bỏ phế thải để dẹp sốt xuất huyết
“Thực tế chương trình tuyên truyền phòng, chống sốt xuất huyết (SXH) trên địa bàn TP.HCM bằng tờ rơi, băng rôn đã không còn hiệu quả. Chúng ta nên đưa ra và thực hiện một chiến dịch mới hơn, đó là “chiến dịch loại bỏ vật phế thải” - PGS-TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, nhận định tại buổi làm việc của Bộ Y tế với lãnh đạo Sở Y tế TP.HCM chiều 6-10. Trong buổi kiểm tra, giám sát tình hình SXH tại phường Phú Thạnh, quận Tân Phú sáng cùng ngày, đoàn kiểm tra của Bộ Y tế đã phát hiện rất nhiều lăng quăng tồn tại trong các chất phế thải như lon bia, ủng, chậu cây, các vật phế thải vứt ngoài vườn. Theo đoàn kiểm tra, đây chính là một trong những nguy cơ phát sinh muỗi mà người dân ít khi để ý đến. Hiện các bệnh viện lớn như Nhi đồng 1, Nhi đồng 2, BV Bệnh nhiệt đới đều rơi vào tình trạng quá tải bệnh nhân, các bệnh nhân phải nằm ngoài hành lang để chờ điều trị… Tính đến ngày 1-10, số ca mắc SXH nhập viện cộng dồn tại TP.HCM đã lên đến 10.624 ca, tăng 80% so với cùng kỳ năm 2014.
Tuổi trẻ
Đưa thiết bị tiết kiệm năng lượng vào bệnh viện
Những thiết bị của dự án bệnh viện xanh - dự án thúc đẩy xây dựng bệnh viện xanh thông qua nâng cao sử dụng năng lượng hiệu quả và môi trường tại Việt Nam - vừa được đưa vào sử dụng tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt - Đức. Việc đưa vào sử dụng những máy điều hòa thế hệ mới, tủ hệ thống quản lý năng lượng, bộ thông gió nhiệt thải và bộ quạt đảo gió sẽ giúp Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức tiết kiệm đến 830.261 kWh, tương đương 1,2 tỉ đồng/năm và giảm phát thải 518 tấn CO2/năm, theo đánh giá của Trung tâm Tiết kiệm năng lượng TP.HCM (ECC HCMC). Ông Huỳnh Kim Tước, giám đốc ECC HCMC, cho biết thực hiện tiết kiệm năng lượng cho các bệnh viện không chỉ góp phần tiết kiệm năng lượng cho quốc gia, mà còn cải tạo thiết thực giúp môi trường trong lành hơn, nâng cao hơn chất lượng dịch vụ cho các bệnh viện… Bước đầu dự án bệnh viện xanh sẽ thực hiện mô hình thí điểm tại Bệnh viện Nhân dân 115 (TP.HCM) và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội). Dự án do Tập đoàn Mitsubishi viện trợ, dưới sự giám sát và quản lý của Nedo Nhật Bản và các đơn vị Việt Nam tham gia cùng thực hiện dự án.
Khám chữa bệnh ở phòng máy lạnh phải trả thêm tiền
Quy định vừa được UBND Hà Nội ký ban hành. Từ tháng 10-2015, bệnh nhân khám chuyên khoa, khám lâm sàng chung ở các phòng khám BV Hà Nội có lắp máy lạnh phải trả thêm 10.000 đồng/lượt. Người bệnh nằm giường bệnh hồi sức cấp cứu ở phòng có máy điều hòa sẽ phải trả thêm 58.000 đồng/ngày đêm, chi phí này chưa bao gồm phí sử dụng máy thở. Nằm phòng bệnh có gắn máy điều hòa của tất cả khoa phòng còn lại, người bệnh sẽ phải chi trả thêm 24.000 - 53.000 đồng/ngày giường bệnh. Dịp này, BHXH VN cho biết kể từ ngày 15-10, mệnh giá thẻ bảo hiểm y tế của quân nhân, cán bộ chiến sĩ công an nhân dân bằng 4,5% lương tối thiểu hoặc lương cơ sở tùy đối tượng. Kể từ ngày 1-1-2016, quân nhân, cán bộ chiến sĩ công an nhân dân khám chữa bệnh tại tuyến xã phường và quận huyện được bảo hiểm y tế chi trả 100% viện phí.
Kiểm tra nguồn nước nghi gây ung thư cho cả ấp
Thống kê từ năm 2010-2015 cho thấy đã có 21 người sống tại ấp Bình Hòa, thị trấn Tân Trụ, huyện Tân Trụ, Long An mắc bệnh ung thư, trong đó 9 người đã chết. Ngày 5-10, Sở Y tế tỉnh Long An cho biết đã kiểm tra nguồn nước tại trạm cấp nước số 1, ấp Bình Hòa, thị trấn Tân Trụ, huyện Tân Trụ, Long An. Người dân khu vực này hoang mang, nghi ngờ nguồn nước gây ra khả năng bệnh ung thư bởi theo kết quả điều tra của Sở Y tế Long An, từ năm 2010 đến tháng 8-2015 tại ấp Bình Hòa có 21 người mắc bệnh ung thư. Trong số đó, 9 người đã tử vong gồm 4 trường hợp ung thư phổi, 1 trường hợp ung thư đại tràng, 3 người ung thư gan, 1 người ung thư tụy với độ tuổi từ 38 đến 72 tuổi. Sở y tế Long An đã phân công Trung tâm y tế dự phòng Long An phối hợp với Trung tâm y tế huyện Tân Trụ đi kiểm tra nguồn nước ở trạm cấp nước số 1, ấp Bình Hòa. Kết quả xét cho thấy độ đục và sắt tổng cộng trong nguồn nước chưa đạt tiêu chuẩn của Bộ y tế, nhưng chưa phát hiện tác nhân gây ô nhiễm. Bản kết luận của Sở Y tế cho biết hiện tại sơ bộ chưa đủ yếu tố xác định bệnh ung thư do nguồn nước gây ra. Để có cơ sở khoa học cần có nghiên cứu theo phương pháp đối chứng. Trước đó, người dân ở ấp Bình Hòa rộ lên thông tin cho rằng số người mắc bệnh ung thư quá nhiều là một hiện tượng bất thường và nghi ngờ nguồn nước họ đang sử dụng ở trạm cấp nước số 1 ấp Bình Hòa có vấn đề. UBND tỉnh Long An đã đề nghị Sở Y tế Long An kiểm tra nguồn nước này.
Gia tăng các bệnh lây từ động vật sang người
Ông Trần Như Dương, phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư, đã có nhận định như vậy tại hội nghị khoa học về y tế dự phòng vừa diễn ra ở Hà Nội. Theo ông Dương, các bệnh lây từ động vật như cúm A H1N1, H5N1, H7N9, bệnh than, bệnh liên cầu lợn... xuất hiện và gia tăng ở nhiều khu vực, với tần suất xuất hiện các chủng bệnh mới ngày càng dày, một phần là hậu quả của quản lý vật nuôi, kiểm dịch động vật, giết mổ, sử dụng sản phẩm và phụ phẩm từ động vật còn lỏng lẻo. Bên cạnh đó, ông Dương cho rằng ý thức phòng bệnh cũng là một phần căn nguyên, do các ca bệnh cúm A H5N1, bệnh than, bệnh liên cầu lợn... thời gian qua đều liên quan tới giết mổ, sử dụng thịt động vật không đảm bảo an toàn (ăn tiết canh, thịt động vật bị bệnh). Qua khảo sát giai đoạn năm 2000 - 2014, ông Dương và nhóm nghiên cứu đánh giá các bệnh đã có văcxin trong chương trình tiêm chủng mở rộng giảm rõ rệt, nhưng bệnh lây qua đường hô hấp chưa có biện pháp can thiệp đặc hiệu như đau mắt đỏ, thủy đậu vẫn có số mắc cao và xu hướng tăng; một số bệnh dịch trước đây ít xuất hiện hoặc xuất hiện với quy mô nhỏ nay xuất hiện trở lại với quy mô lớn như dịch tả, sốt xuất huyết, tay chân miệng, sởi.
Người đưa tin
Những chuyện chưa kể về ngành ghép tạng Việt Nam
Quá trình thực hiện bài viết này, chúng tôi đã tìm đến Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người để tìm hiểu những vấn đề pháp lý liên quan. Quá trình thực hiện bài viết này, chúng tôi đã tìm đến Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người để tìm hiểu những vấn đề pháp lý liên quan. Xung quanh câu chuyện hiến - ghép mô, tạng cũng đang cần một hành lang pháp lý hoàn thiện hơn nữa, để giúp người bệnh có điều kiện tốt nhất trong hành trình tìm lại sự hồi sinh. Tiếp PV báo Người Đưa Tin, Th.s Nguyễn Hoàng Phúc - Phó Giám đốc Trung tâm chia sẻ: “Có thể nói sự thành công của ca ghép tạng xuyên Việt vừa qua, đó không chỉ là thành công của bất kỳ cá nhân, bệnh viện nào mà là sự phát triển, là thành tựu của ngành y tế nước ta. Hiện tại, sức khoẻ của hai bệnh nhân được ghép tim và ghép gan đã ổn định, các chỉ số y khoa rất tốt. Đây là ca ghép mà các khâu như hồi sức cấp cứu, gây mê, hồi sức, chẩn đoán chết não cũng rất đặc biệt, điều đó chứng minh được sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa các bộ phận, các ngành chức năng. Trong trường hợp này, trực tiếp là bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Việt Đức, Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người, cảng hàng không…”. Trở lại sự việc các bác sĩ đưa tạng từ Bệnh viện Chợ Rẫy về Bệnh viện Việt Đức để ghép, ông Phúc đặt vấn đề, rất có thể rủi ro xảy ra với ngành y nếu có một trục trặc nhỏ về thời tiết, về đường bay… Tuy nhiên, điều may mắn là các đơn vị như Cảng hàng không, an ninh, hải quan đã hỗ trợ êkip tối đa. Tất cả bộ máy bằng nhận thức, bằng tình cảm của mình đã nỗ lực tối đa mới đi đến thành công. Phải nói rằng bệnh viện Chợ Rẫy cũng đã chuẩn bị rất chu đáo khi có các văn bản gửi Cục Hàng không bố trí sắp xếp số người đủ ekip mổ lên cùng chuyến bay trong thời gian ngắn nhất. Ngay cả Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người cũng phải có các văn bản gửi công an Hà Nội, công an TP Hồ Chí Minh, cảng hàng không quốc tế Nội Bài để mọi việc được thống nhất và nhanh nhất… Ngoài ra, các cá nhân, đơn vị cũng vận dụng tất cả các mối quan hệ riêng để nhờ các cơ quan chức năng tạo điều kiện việc chuyển tạng ra Hà Nội… Theo ông Phúc, vấn đề cốt lõi để thực hiện thành công các ca ghép tạng là phải đảm bảo tính minh bạch và cần một hành lang pháp lý hoàn thiện hơn nữa. “Phải có quy định chặt chẽ, cơ chế phối hợp giữa bộ Y tế, bộ Công an, bộ GTVT trong vấn đề vận chuyển tạng người. Bác sỹ có giỏi cỡ nào nhưng vận chuyển tạng về chậm, máy bay bị hoãn, ô tô tắc đường thì ca mổ cũng không thể thành công được. Vấn đề an ninh sân bay cũng cần phải có cơ chế riêng cho các ca vận chuyển tạng người… Nếu có sự kết hợp giữa các ban ngành thì ngân hàng tạng sẽ giúp cho hàng trăm nghìn bệnh nhân thoát được “án tử hình”. Các nước trên thế giới đã làm và rất thành công khi dành cho những người đi thi bằng lái xe có thể tích vào ô đồng ý hiến tạng. Câu chuyện này, Việt Nam nên nghiên cứu để áp dụng”, ông Phúc nhấn mạnh. Câu chuyện truyền thông về hiến tạng không chỉ riêng của ngành y tế mà còn là vấn đề của xã hội. Đưa cho chúng tôi xem tấm thẻ tự nguyện hiến tạng sau khi chết não, ông Phúc cho biết, tất cả các cán bộ của trung tâm đều tự nguyện đăng ký và được phát tấm thẻ đó. Theo vị phó giám đốc trung tâm, người có tấm lòng thiện trong xã hội còn rất nhiều, vấn đề là chúng ta chưa cho họ một địa chỉ, một thông tin để họ nắm được. Đã có những gia đình có 5,7 người đến đăng ký hiến mô, tạng. Không giới hạn tuổi tác, trình độ, ngay cả các nhà sư cũng đến đăng ký hiến xác… Có trường hợp nhà sư đi từ trong nam ra, đến Hà Nội là 4h sáng, cán bộ trung tâm đã cử người ra tận ga để đón. Vị Phó giám đốc trung tâm rưng rưng nhớ lại câu chuyện về trường hợp một nữ phóng viên trẻ ký đơn xin hiến tạng ngay trên giường bệnh. Nữ phóng viên đó cũng chính là em họ của ông Phúc. Cô gái này bị ung thư giai đoạn cuối, khi ông Phúc đến thăm, cô có bày tỏ tâm nguyện muốn hiến tạng cứu người nhưng lại sợ mình đang bị bệnh hiểm nghèo, nếu hiến tạng sẽ lây sang người khác. Trước sự trăn trở của cô em họ, ông Phúc vô cùng cảm động. Ông nghẹn ngào giải thích với cô rằng: “Hiến hay không là quyền của người cho. Lấy hay không là của ngành y tế. Mà lấy xong có ghép được cho người khác hay không lại là một câu chuyện khác nữa. Em đặt bút ký là đã thành công rồi”. Khi nghe người anh họ phân tích như vậy, nữ phóng viên trẻ đã tự nguyện làm đơn hiến giác mạc. “Em tôi ký đơn ngay trên giường bệnh, chị gái viết đơn thay cho em. Cho đến ngày cô ấy ra đi thì hai giác mạc đã đem lại ánh sáng cho hai người mù. Xúc động trước nghĩa cử của con gái, mẹ cô ấy cũng làm đơn xin hiến tạng”, ông Phúc nghẹn ngào nhớ lại.
Những con số đáng suy ngẫm
Chia sẻ thêm với PV, vị phó giám đốc trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người bảo rằng: “Bất kỳ ai đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ đều có quyền hiến tặng mô, tạng. Đừng bao giờ nghĩ mình không đủ sức khỏe hoặc quá già để đăng ký hiến tặng mô, tạng sau khi chết, chết não. Tới đây chúng tôi tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống mạng hiến, tìm mô tạng của Trung tâm. Ai vào đây đều có thể nắm hết được các thông số, thiếu ở đâu, nguồn từ đâu, có chỉ số y học hợp với bệnh nhân như thế nào để chủ động được mọi vấn đề liên quan”. Các cán bộ trung tâm cũng cho biết, nhu cầu ghép tạng ở Việt Nam là rất lớn. Với số dân hơn 85 triệu người, trong khi đó có khoảng 6.000 người bị suy thận mạn cần được ghép thận, trên 1.500 người có chỉ định ghép gan (chỉ tính riêng tại một số bệnh viện lớn ở Hà Nội), khoảng 300.000 người mù do các bệnh lý giác mạc và trên 6.000 người đang chờ được ghép giác mạc và hàng trăm người chờ được ghép tim, phổi... Đi kèm theo đó, không chỉ là gánh nặng cho chừng đó gia đình, người thân của những người bệnh đang sống trong những hoàn cảnh vô cùng khó khăn mà còn là trách nhiệm và nghĩa vụ của cộng đồng, xã hội . Th.s Phúc cũng chia sẻ, thông thường thì nhiều người vẫn hiểu rằng, chết não giống với chết lâm sàng hoặc người chết não có thể sống lại được, nhưng trên thực tế cả thế giới và Việt Nam cũng đã nêu rõ, người chết não không thể sống lại được mà chỉ nhờ các thiết bị trợ giúp duy trì các tạng trong cơ thể người đó hoạt động mà thôi. Trên thế giới, có đến 90% số tạng được lấy từ người chết não, còn ở Việt Nam thì ngược lại có đến 90% tạng được lấy từ người hiến sống. Theo con số thống kê trình Quốc Hội của Uỷ ban ATGT Quốc gia, mỗi năm có khoảng 10 nghìn người chết vì tai nạn giao thông, con số cụ thể thì chưa thống kê được vì còn có khá nhiều trường hợp, gia đình xin về sau khi bị tai nạn. Nếu chỉ 1% số người chết đó, đăng ký hiến tạng thì đã cứu sống được hàng trăm, hàng nghìn người khác… Một người có hai quả thận, hai lá gan, một quả tim, hai lá phổi, hai giác mạc, cơ, xương… có thể cứu hàng chục người, cứ như vậy mỗi năm đã cứu được con số là vô cùng lớn. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là làm thế nào để cộng đồng hiểu được, vấn đề về tâm lý cái chết toàn thây cũng khiến nhiều người e ngại.
Cần lắm một vòng tay lớn!
“Sinh có hạn tử bất kỳ, nếu biết chắc chắn rằng khi chết đem cơ hội sống cho một người khác thì đó là cái chết không lãng phí cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Việc hiến tạng trước hết là có lợi cho bản thân đã làm việc tử tế, đem lại món quà vô giá cho một người khác, đó là điều nên làm. Hiến tạng phải được cộng đồng nhận thức đúng đắn, đầy đủ, cần chung tay chia sẻ của toàn xã hội”, Th.s Phúc tâm sự.
Hà Nội mới
Đưa bệnh nhi khám, chữa vượt tuyến: Lợi bất cập hại
Sốt xuất huyết, tay chân miệng, hô hấp là những bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ. Tất cả các cơ sở y tế ở địa phương đều có trách nhiệm khám và điều trị. Thế nhưng, các bậc phụ huynh lại chọn cách đưa con lên bệnh viện chuyên khoa nhi tuyến cuối ở TP Hồ Chí Minh chấp nhận nằm ghép, nằm vật vờ tại hành lang.
Đưa con vượt tuyến để... nằm hành lang
Mới sáu tháng tuổi, bé N.L.T bị bệnh viêm đường hô hấp và được bố mẹ đưa từ Vĩnh Long lên Bệnh viện Nhi đồng 2, TP HCM để chữa bệnh. Sau hai ngày nằm điều trị tại hành lang bệnh viện, bé T được chuyển vào phòng nhưng chị Ngô Thu Thảo, mẹ bé cho biết: "Thà ở hành lang còn có chỗ nằm, chứ vào trong phòng 2-3 cháu, có khi 5 cháu chung một giường". Tương tự anh Nguyễn Thành Trung ở Quận 9, TP Hồ Chí Minh cũng đem con trai bị tay chân miệng lên điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 1 mà không qua thăm khám điều trị tại bất cứ cơ sở y tế nào tại Quận 9. Do nằm ở hành lang, mỗi lần có y tá đến phòng chích, phát thuốc, anh Trung lại nhấp nhổm đứng ngồi không yên vì sợ con bị quên. Khi chúng tôi hỏi lý do vì sao không để trẻ nằm điều trị tại bệnh viện quận, anh Trung cho biết: "Hai vợ chồng mới có một con, điều trị tại đây cho an tâm". Nhi đồng 1 và Nhi đồng 2 là hai bệnh viện chuyên khoa nhi tuyến cuối của khu vực miền Nam. Hai bệnh viện thực hiện chức năng chữa trị bệnh nhi nặng chuyển từ bệnh viện tuyến tỉnh, nhưng thực tế, 70% bệnh nhi nhập viện lại có bệnh lý bình thường, có thể điều trị được tại các cơ sở tuyến tỉnh, quận, huyện. BV Nhi đồng 1 cho biết, trong tuần từ ngày 29-9 đến ngày 4-10, bệnh viện tiếp nhận 400 trường hợp sốt xuất huyết nhập viện nhưng chỉ 120 trường hợp nặng. Bệnh tay chân miệng có 860 bệnh nhi nhập viện, nhưng chỉ 10 trường hợp bệnh nặng. Như vậy, đủ để biết số phụ huynh "trốn" tuyến tỉnh, tuyến quận đưa con lên bệnh viện tuyến cuối cao thế nào. Vẫn theo ông Minh, hiện bệnh viện đang điều trị cho 2.099 bệnh nhân, trong khi chỉ có 1.400 giường. Tại Bệnh viện Nhi đồng 2, tình hình bớt căng thẳng hơn nhưng 1.700 giường bệnh nội trú đang phải "gánh" 2.000 bệnh nhân điều trị.
Khó khắc phục
BS Lê Thị Bích Liên - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 1 thừa nhận, để trẻ điều trị tại hành lang và nằm ghép, mức độ quá đông dẫn đến việc bệnh nhân đến điều trị một bệnh, nhưng mắc thêm một số bệnh khác do lây nhiễm chéo. Hiện tại, Bệnh viện Nhi đồng 1 chỉ mới dám cam kết thí điểm ở một khoa không để bệnh nhân nằm ghép sau 48 giờ nhập viện. Nhưng đây là Khoa Bệnh thận - Nội tiết. Trong khi số bệnh nhân nhập viện ồ ạt do mắc 3 bệnh chính là tay chân miệng, hô hấp và sốt xuất huyết. Dự kiến đến năm 2017 thì mới dám cam kết có thêm một số khoa không để bệnh nhân nằm ghép. Theo Ban Giám đốc Bệnh viện dự đoán, số trẻ nhập viện sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới. Và như thế, tình trạng bệnh nhi phải nằm ghép, nằm vật vạ ở hành lang không thể khắc phục. Theo BS Lê Thị Bích Liên cho biết: "Hiện nay, mỗi gia đình chỉ sinh 1 đến 2 con, nên khi trẻ mới nóng sốt họ cũng ẵm từ tuyến tỉnh lên bệnh viện chuyên khoa nhi của TP Hồ Chí Minh, chấp nhận điều trị trái tuyến. Không phải chúng tôi vô trách nhiệm để bệnh nhi nằm vất vưởng tại hành lang, nhưng bệnh viện đã quá tải... Chỉ mong các bậc phụ huynh nâng cao nhận thức về y tế, an tâm để trẻ điều trị tại tuyến y tế cơ sở".
Vì những đứa trẻ phi thường
Với mong muốn tăng cường sự phát triển toàn diện cho những trẻ em nghèo mắc bệnh bại não, tự kỉ, chậm phát triển… đang điều trị trong các bệnh viện tại Hà Nội, dự án phi lợi nhuận “The Marvelous Children – Những đứa trẻ phi thường” do một nhóm sinh viên tại Hà Nội khởi xướng đã đem đến cơ hội vui chơi và học tập cho hàng trăm trẻ em đang điều trị tại đây…
An ninh thủ đô
Sẽ có các tổ hợp công trình y tế tầm cỡ ở 5 cửa ngõ Thủ đô
Sở Y tế Hà Nội cho biết, với mục tiêu phát triển đồng bộ hệ thống y tế chuyên sâu và phổ cập trên địa bàn thành phố, trong giai đoạn 2016-2020, thành phố sẽ đầu tư xây dựng các tổ hợp công trình y tế chất lượng cao tầm cỡ quốc gia ở 5 cửa ngõ Thủ đô, đồng thời củng cố và hoàn thiện y tế cơ sở. Mạng lưới bệnh viện công lập của thành phố cũng sẽ được nâng lên 47 cơ sở, kết hợp với phát triển hệ thống khám chữa bệnh y học cổ truyền, hệ thống cấp cứu trước viện, mở rộng mạng lưới khám chữa bệnh ngoài công lập với 29 bệnh viện. Cũng trong 5 năm tới, thành phố sẽ triển khai các dự án đầu tư bao gồm 6 dự án nâng cấp, mở rộng bệnh viện, 15 dự án xây mới bệnh viện, 6 đề án phát triển đào tạo y tế, 5 đề án phát triển lĩnh vực sản xuất thuốc, trang thiết bị y tế và 11 đề án phát triển khối y tế dự phòng, y tế cơ sở.
Cứu sống bé sơ sinh bị tim bẩm sinh phức tạp
Bệnh viện Nhi Trung ương vừa cứu sống một trẻ sơ sinh mắc bệnh lý tim mạch bẩm sinh phức tạp, đây cũng là trường hợp bệnh nhi nhỏ nhất bị loạn nhịp tim nhanh nguy hiểm được cứu sống bằng công nghệ cao ở Việt Nam. Bệnh nhi là bé Vũ Chính D. (ở Ngô Quyền, Hải Phòng), được sinh ra đủ tháng với cân nặng 2,6kg và phải mổ đẻ vì suy thai. Bé bị suy hô hấp ngay sau sinh, được chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương với chẩn đoán mắc bệnh tim bẩm sinh. Tại đây, bé được chẩn đoán bệnh tim kết hợp, không những bị thông sàn nhĩ thất toàn bộ có tăng áp động mạch phổi nặng mà còn bị hội chứng Wolff-Parkinson-White (hội chứng rối loạn nhịp nhanh do tồn tại đường dẫn truyền xung điện bất thường bẩm sinh trong tim) có cơn nhịp nhanh nguy kịch, trái tim cấu trúc dị thường. Trong thời gian điều trị, bé đã nhiều lần lên cơn nhịp nhanh (250 lần/phút), kháng các thuốc điều trị loạn nhịp thông thường, trong cơn nhịp nhanh bé suy thở và suy giảm huyết động nặng, đã phải cấp cứu cắt cơn nhịp nhanh nhiều lần. Trước tình trạng nguy kịch của bé D. các bác sĩ quyết định chọn phương pháp đốt điện bằng năng lượng sóng cao tần điều trị cắt cơn nhịp tim nhanh, qua đó đã cứu sống được cháu bé. Được biết, trên thế giới có rất ít trung tâm có thể thực hiện kỹ thuật này ở trẻ nhỏ.
Gia đình xã hội
Nghiên cứu thử nghiệm vaccine phòng bệnh sốt xuất huyết
Theo Viện Pasteur TPHCM, hiện nay, vaccine sốt xuất huyết (SXH) vẫn còn trong giai đoạn nghiên cứu. Có ít nhất 4 công ty vaccine đang tham gia nghiên cứu sản xuất…
Tin tức
Sốt xuất huyết sẽ giảm khi miền Bắc trở lạnh, miền Nam qua mùa mưa
Tình hình bệnh sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp với số lượng mắc cao, có nhiều trường hợp tử vong khiến người dân và cộng đồng lo lắng. Phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Trần Đắc Phu
* Xin ông cho biết về tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết hiện nay trên cả nước? Vì sao dịch lại xuất hiện tại nhiều địa phương, thưa ông?
Hiện nay, dịch sốt xuất huyết xảy ra ở 53/63 tỉnh, thành phố, chủ yếu ở các tỉnh phía Nam với số lượng bệnh nhân lớn. Bệnh sốt xuất huyết đã xuất hiện ở Việt Nam từ năm 1959. Ở miền Bắc, bệnh thường phát triển từ tháng 4 đến tháng 10 hằng năm; ở miền Nam có quanh năm và nhiều nhất là từ tháng 4 đến tháng 11. Bệnh sốt xuất huyết không chỉ có ở Việt Nam mà ở khoảng 100 quốc gia trên thế giới. Thống kê những năm gần đây cho thấy, vùng lưu hành của sốt xuất huyết ngày càng mở rộng khi đô thị hóa tăng lên. Ở Việt Nam, năm nay số người mắc sốt xuất huyết có cao hơn năm 2014, nhưng số người tử vong lại thấp hơn rất nhiều so với từ năm 2013 trở về trước. Năm 2014 là năm chu kỳ xuống thấp nhất, trước kia chu kỳ dịch 2 - 3 năm, nhưng do Việt Nam làm tốt công tác phòng chống dịch bệnh nên chu kỳ dịch đã kéo dài hơn, khoảng 4 - 5 năm/lần. Số ca sốt xuất huyết ở Việt Nam là khoảng 50.000 - 100.000 trường hợp/năm. Năm nay, cả nước đã ghi nhận trên 40.000 trường hợp mắc và 25 trường hợp tử vong. Sốt xuất huyết là bệnh do muỗi truyền, liên quan đến nhiệt độ và nước trong các dụng cụ chứa nước, tập quán trữ nước của người dân ở các địa phương. Từ tháng 4 đến tháng 10, nhiệt độ dao động từ 25-30 độ C, thuận lợi cho muỗi phát triển và cũng là thời điểm thuận lợi cho dịch bệnh phát triển. Ở miền Bắc, khi thời tiết lạnh sẽ hết dịch, còn ở miền Nam qua mùa mưa thì dịch sẽ giảm sau 1, 2 tháng.
* Bộ Y tế đã triển khai những biện pháp nào để phòng chống sự lây lan của dịch bệnh?
Ngay từ tháng 5/2015, Bộ Y tế đã phát động mạnh mẽ chiến dịch, ban hành các văn bản chỉ đạo phòng chống sốt xuất huyết. Đồng thời, Bộ Y tế đã thành lập 10 đoàn kiểm tra công tác phòng chống sốt xuất huyết tại 20 tỉnh, thành phố trên cả nước. Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện gửi UBND các tỉnh, thành phố về tăng cường phòng chống dịch bệnh. Để phòng chống bệnh hiệu quả, việc phát hiện và xử lý ổ dịch rất quan trọng. Khi phát hiện ổ dịch, ngành y tế sẽ tiến hành xử lý, phun hóa chất ngay để diệt toàn bộ đàn muỗi gây bệnh, khống chế, không để dịch lan rộng ra khu vực khác. Việc xử lý ổ dịch đã tiến hành ở tất cả các địa phương. Bộ Y tế không để thiếu hóa chất và các phương tiện phục vụ công tác phòng chống dịch. Hiện nay, không thể khẳng định rằng có thể thanh toán và loại trừ sốt xuất huyết vì bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, đặc biệt là chưa có vắcxin phòng bệnh. Bên cạnh đó, người dân chưa có thói quen loại bỏ phế thải, dụng cụ mà muỗi có thể vào đẻ trứng. Một số nơi trữ nước trong mùa khô và tình hình biến đổi khí hậu… cũng là nguyên nhân khiến bệnh lây lan diện rộng, tăng số bệnh nhân mắc.
* Được biết, việc nghiên cứu vắcxin phòng bệnh sốt xuất huyết đang được tiến hành, vậy ông có thể chia sẻ kết quả nghiên cứu này? Cách phòng bệnh tốt nhất, phòng chống bệnh lây lan trong cộng đồng là gì thưa ông?
Sanofi Pasteur của Pháp, một trong những đơn vị sản xuất vắcxin hàng đầu thế giới đã đầu tư rất lớn để nghiên cứu sản xuất vắcxin phòng sốt xuất huyết. Họ đã nghiên cứu ở Thái Lan và thử nghiệm tại miền Nam nước ta, nhưng vẫn chưa thành công. Sản xuất vắcxin chống sốt xuất huyết là vấn đề nóng của thế giới nhưng hiện vẫn chưa được nghiên cứu và thử nghiệm thành công. Việt Nam hiện cũng đã tham gia vào nghiên cứu sản xuất vắcxin này. Bộ Y tế khuyến cáo: Để phòng, chống bệnh sốt xuất huyết hiệu quả, người dân phải đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng; hàng tuần thực hiện diệt loăng quăng/bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn; loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá... Người dân phải ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay kể cả ban ngày và tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng dịch. Khi bị sốt kéo dài, xuất huyết... người dân cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời; không được tự ý điều trị tại nhà..
*Xin cảm ơn ông!
Sống mới
TP.HCM gia tăng đột biến bệnh sốt xuất huyết và tay chân miệng
Nhiều bệnh viện đang quá hoạt động hết công suất khi sốt xuất huyết bùng phát tại TP.HCM. Cùng với đó, bệnh tay chân miệng cũng đang gia tăng đột biến tại thành phố này. Sốt xuất huyết đang vào đỉnh dịch khi có khoảng hơn 25 người thiệt mạng trên cả nước. Trong đó, TP.HCM đang dẫn đầu cả nước về số ca mắc bệnh. Theo Trumg tâm Y tế dự phòng TP.HCM, kể từ đầu năm đến nay, thành phố ghi nhận gần 10 nghìn ca mắc sốt xuất huyết, tăng 76% so với cùng kỳ năm 2014. Riêng tháng 9, Bệnh viện Nhi đồng 1 tiếp nhận khoảng 400 trường hợp sốt xuất huyết. Trong đó, 120 trường hợp nặng và ba trường hợp đã tử vong. Tương tự: tại Bệnh viện Nhi đồng 2, số ca sốt xuất huyết nặng khoảng 10 trường hợp/ngày. Mỗi tuần trung bình có trên 60 trường hợp sốt xuất huyết nhập viện điều trị. Không chỉ sốt xuất huyết tiếp tục gia tăng trong hai tuần cuối tháng 9, TP.HCM đang phải đối mặt với bệnh tay, chân, miệng có dấu hiệu gia tăng đột biến. Tại Bệnh viện Nhi đồng 1, trung bình mỗi tuần của tháng 8 có 75 ca, thì sang đầu tháng 9 tăng gấp đôi với 150 ca. Đến cuối tháng 9, mỗi tuần lại ghi nhận 300 ca nhập viện. Tính chung trong tháng 9 đã có 860 trường hợp nhập viện vì bệnh này, trong đó có 10 trường hợp nặng. Theo quy luật, tháng 9-11 là cao điểm của dịch bệnh tay chân miệng. Vì thế, số ca mắc bệnh có thể còn tăng nhanh trong thời gian tới.
VOV
Bộ Y tế khuyến cáo phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết
Dịch bệnh sốt xuất huyết đang gia tăng nhanh, với số mắc lên tới 43.000 trường hợp, 28 bệnh nhân đã tử vong, tính từ đầu năm đến nay. Trước tình hình này, Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện 6 biện pháp chính để phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết. Theo Bộ Y tế, bệnh sốt xuất huyết đến nay chưa có vắc xin phòng bệnh và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, biện pháp phòng bệnh chủ yếu và hiệu quả là diệt muỗi, diệt bọ gậy và phòng muỗi đốt. Để tích cực phòng bệnh cho bản thân, gia đình và mọi người xung quanh, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:
Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
Hàng tuần thực hiện các biện pháp diệt loăng quăng/bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn. Hàng tuần loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá...
Ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày.
Tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch. Khi bị sốt đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Không tự ý điều trị tại nhà./.
Dân trí
Hà Nội: Sẽ phạt người dân không hợp tác phòng chống sốt xuất huyết
Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Văn Sửu, Trưởng Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh TP Hà Nội, đã đề xuất sẽ phạt hành chính người dân không hợp tác trong phòng chống sốt xuất huyết (SXH). Theo đó, chiều 5/10, khi đi thực địa tại điểm nóng về SXH tại quận Hoàng Mai, kiểm tra công tác phòng chống dịch địa phương này, ông Sửu đã đưa ra đề xuất trên. Nếu gia đình nào không hợp tác trong công tác phòng dịch SXH có thể bị xử phạt hành chính nhằm hạn chế ca mắc mới, đảm bảo sức khoẻ cho nhân dân. Về dịch SXH, TS Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội cho biết, hiện Hà Nội đang là đỉnh của dịch bệnh này. Để kiềm chế số ca mắc gia tăng trong tháng 10, phấn đấu giảm hẳn trong tháng 11, thành phố đang phải áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp. Tuy nhiên hơn 30% số hộ gia đình trên địa bàn vẫn từ chối phun hóa chất, không hợp tác với cán bộ y tế hoặc vắng nhà liên tục. “Người dân không hợp tác để phòng chống dịch, như: khi đi tuyên truyền, phun thuốc muỗi một số hộ gia đình, người dân không mở cửa cho CBYT vào nhà kiểm tra VSMT diệt bọ gậy hoặc phun hoá chất diệt muỗi; không khai báo cho cán bộ y tế địa phương khi bị bệnh; không chủ động và thực hiện thường xuyên việc diệt bọ gậy trong và xung quanh nhà mình; chỉ cho phun hóa chất diệt muỗi ở tầng 1 mà không cho phun ở tầng 2 vì nghĩ tầng cao không có muỗi... Bên cạnh đó, kiến thức về bệnh của người dân vẫn còn hạn chế, ví dụ: Nghĩ nhà sạch là sẽ không có muỗi; nghĩ việc phòng bệnh chủ yếu là phun hóa chất diệt muỗi trưởng thành, coi nhẹ việc VSMT, diệt bọ gậy trong và xung quanh nhà mình. Trước tình hình dịch SXH diễn biến phức tạp, số ca mắc không ngừng tăng ông Sửu cũng yêu cầu sáng thứ bảy hằng tuần toàn thành phố cần thực hiện tổng vệ sinh môi trường. Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) hiện cả nước đã ghi nhận hơn 43.000 trường hợp mắc SXH. Trong đó Hà Nội đã ghi nhận gần 3.300 ca SXH tại tất cả các quận, huyện trên địa bàn. Hiện Hà Nội vẫn còn gần 200 người bệnh SXH đang điều trị tại các cơ sở y tế.
Trẻ em Việt Nam đang "vuông"
Cũng như ở người lớn, trẻ em Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng tỷ lệ thừa cân, béo phì. Theo số liệu của Viện Dinh dưỡng quốc gia năm 2013, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi thừa cân béo phì cả nước là 6,5%, trong đó Hà Nội và Tp.HCM cao đến 15,76%. Đặc biệt, ở lứa tuổi tiểu học tỷ lệ này còn cao hơn rất nhiều.
Béo phì là nguy cơ lớn
Hiện nay, khi mức sống tăng lên, khi thực phẩm quá dồi dào; béo phì thật sự là mối nguy cơ, lo lắng lớn đối với sức khỏe. Trong y tế có câu ví von " vòng bụng càng to thì vòng đời càng ngắn" (longer the belt, shorter the life). Như vậy: "béo là xấu" và "mập không là mạnh". Để chỉ những hệ lụy do béo phì, dân gian lại ví “Ngày xưa to bụng là sang. Ngày nay to bụng mỡ gan, đái đường”. Theo WHO, béo phì được coi là một bệnh mãn tính, nó không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe con người. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc thừa cân như yếu tố môi trường, xã hội và cả yếu tố di truyền, nhưng đa phần là do mất cân bằng giữa ăn vào và tiêu hao nôm na là thừa ăn. Béo phì nếu không được kiểm soát và điều trị đúng đắn sẽ có nhiều biến chứng như: xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, bệnh nhồi máu cơ tim, đái tháo đường, suy nhược sinh dục... Theo điều tra của Viện Dinh dưỡng quốc gia hiện nay cho thấy tỷ lệ béo phì đã xấp xỉ 10% dân số toàn quốc, cá biệt có địa phương tỷ lệ cao gần 30%.
Chiều cao người Việt còn hạn chế
Theo công bố mới nhất của Viện Dinh dưỡng Việt Nam tháng 6/2013, chiều cao của người Việt Nam hiện nay đang ở mức thấp. Trong khi trung bình của thế giới: nam 18 tuổi là 176,8cm và nữ là 163,7cm, thì chiều cao thanh niên Việt Nam nam chỉ đạt 163,7cm, thấp hơn chuẩn 13,1cm và nữ chỉ đạt 153cm, kém hơn chuẩn là 10,7cm. So với thanh niên các nước châu Á như Nhật Bản, Singapore, Thái Lan, tầm vóc thân thể của thanh niên nước ta đều thấp hơn từ 6 đến 10cm. Các yếu tố chi phối sự phát triển chiều cao: chế độ dinh dưỡng 32%, vận động thể dục thể thao 20%, môi trường tâm lý và xã hội 16% và yếu tố chủng tộc di truyền 23%. Như vậy, có đến hơn 3/4 (77%) là những yếu tố “ cải tạo được” (modifiable).
Trẻ em Việt Nam đang “vuông”
Theo PGS.TS Lê Bạch Mai, Phó Viện trưởng Viện dinh dưỡng Quốc gia: “Cơ cấu khẩu phần ăn của trẻ em thay đổi cả về lượng và chất, đã có xu hướng giảm chất bột, tăng chất đạm và chất béo. Điều này, làm tăng nguy cơ thừa dinh dưỡng dẫn đến thừa cân, béo phì bị béo. Cũng theo thống kê của viện, có một điều báo động là có đến 15% bà mẹ không biết con mình thừa cân và 30% biết nhưng không quan tâm đến việc giảm cân cho trẻ. Như vậy, chế độ dinh dưỡng của trẻ em Việt Nam hiện nay có hai vấn đề nguy hiểm, cần hết sức lưu tâm là: phát triển chiều cao kém và tỷ lệ béo phì ngày càng tăng dẫn đến nguy cơ sẽ bị “vuông” (larger and shorter), như nhiều nhà dinh dưỡng nhận định. Hơn 90% trường hợp thừa cân béo phì có nguyên nhân nguyên phát chủ yếu từ môi trường, cách nuôi dưỡng, một số rất ít do các nguyên nhân thứ phát như: di truyền, nội tiết, thần kinh, thuốc... Những lý do dinh dưỡng làm trẻ thừa cân béo phì: Trẻ bú bình sớm do mẹ đi làm; phụ huynh ép ăn vì sợ bị “suy dinh dưỡng”; tư tưởng “mập mới mạnh”; Công nghệ chế biến và quảng cáo thức ăn nhanh; môi trường sống chật hẹp, hạn chế vui chơi, vận động, nhiều phương tiện giải trí “ít vận động” như game, ti vi, internet... Ngạn ngữ Anh có câu: “Con người đào mồ bằng chính bộ răng của mình”. Cải tạo lối sống lành mạnh, chế độ ăn và chế độ vận động, là cách duy nhất để bảo vệ sức khỏe cho con em chúng ta!
Một thế giới
Bé trai 3 tuổi bị chó cắn nát mặt
Chọc giỡn với chó nhà nuôi, bất ngờ bé trai 3 tuổi bị chó tấn công cắn nát khuôn mặt, khiến cháu bé bị gần 20 vết rách nham nhở. Các bác sĩ đã phải khâu đến khoảng 200 mũi để cứu sống bé. Tuy nhiên, hiện bé đang có nguy cơ đối diện với mất cảm giác một phần vùng mặt. Bé trai bị tai nạn thương tâm trên là cháu Trần Trường Thịnh (3 tuổi, ngụ tại huyện Củ Chi, TPHCM). Ngày 6.10, Bệnh viện Nhi đồng 1, TP.HCM cho biết, bé trai này được chuyển đến bệnh viện trong tình trạng nhiều vết thương chằng chịt nham nhở, tập trung chủ yếu trên vùng mặt trái. Qua kiểm tra, các bác sĩ phát hiện, trên mặc bệnh nhi có đến 19 vết rách, đặc biệt vết thương xuyên thấu ngang mặt đến mang tai. Ngoài ra môi của bé cũng bị chó cắn rách sâu, thêm vào đó là một vết thương gây lộ xương gò má. Bác sĩ Nguyễn Văn Đấu, Trưởng khoa Răng hàm mặt, bệnh viện Nhi Đồng 1, TPHCM cho biết, sau gần 2 giờ phẫu thuật các bác sĩ đã khâu vết thương ở vùng mặt của bé thành nhiều tầng lớp. Tổng số vết thương phải khâu trên khuôn mặt của bé là khoảng 200 mũi. “Dù tình trạng sức khỏe của bé hiện tương đối ổn, nhưng bé có nguy cơ bị ảnh hưởng đến hệ thần kinh làm mất cảm giác một phần cơ thể. Ngoài ra những vết khâu này sẽ để lại những vết sẹo cho bé sau này”, bác sĩ Đấu cho hay. Theo người nhà của bé Thịnh, trong lúc cháu đang chờ mẹ đưa đi học, cháu đã giỡn với con chó nhà nuôi bằng cách dùng cây thước quơ quơ trước mặt, bất ngờ con chó tức giận nhảy chồm lên quật bé xuống cắn tới tấp. Nghe tiếng bé khóc thét, gia đình chạy đến xua con chó đi, lập tức đưa cháu đến Bệnh viện Đa khoa Khu vực Củ Chi để sơ cứu. Sau đó chuyển cháu đến Viện Pasteur TP.HCM đã chích ngừa dại, uốn ván và đưa đến Bệnh viện Nhi đồng 1 để chữa trị. “Con chó này là giống chó Phú Quốc đã được gia đình nuôi 3 năm. Chú chó này cũng đã được chích ngừa, nhưng gia đình lo ngại không biết cháu có bị gì không nên đưa đi chích ngừa cho an tâm. Lúc trước chú chó này cũng đã từng cắn một người đàn ông đến nhà chơi gây trầy xước”, mẹ bé Thịnh cho biết. Bác sĩ Đấu cho biết, thời gian gần đây, bệnh viện tiếp nhận nhiều trường hợp trẻ bị vật nuôi tấn công. Mới đây nhất cũng là một trường hợp cháu bé bị chó cắn. Cháu bé này khoảng 4 tuổi (ngụ ở Bình Dương) bị một con chó nhà nuôi cắn vào vùng mặt rồi lôi vào gầm xe hơi khiến cháu bé bị vỡ xương hàm, vỡ cả hàm răng. Trước thực trạng trên, bác sĩ Đấu khuyến cáo, các gia đình có trẻ em, tốt nhất không nuôi những vật nuôi trong nhà, nhất là chó. Nếu có nuôi thì nên xích và cách ly xa trẻ em, chó phải được tiêm ngừa dại và rọ mõm cẩn thận để tránh tấn công người.
Sốt xuất huyết tấn công mạnh cả người lớn lẫn trẻ em
Dịch bệnh sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp, số ca mắc sốt xuất huyết và tử vong tăng lên hằng ngày. Điều đáng nói, số người lớn mắc bệnh sốt xuất huyết tăng mạnh, có nơi số lượng người lớn mắc sốt xuất huyết ngang với trẻ em, thậm chí bệnh nặng hơn so với trẻ em.
Người lớn bệnh nặng nhiều hơn so với trẻ em
Theo Bộ Y tế, tính đến cuối tháng 9.2015, cả nước có đến 40.000 ca mắc sốt xuất huyết, trong đó có 25 ca tử vong. Số ca mắc sốt xuất huyết tập trung ở các tỉnh phía nam, chủ yếu là các địa phương như Đồng Nai, Bình Dương, TP.HCM, Bà Rịa-Vũng Tàu, trong đó TP.HCM đang dẫn đầu cả nước với hơn 9.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết. Theo phân tích của PGS-TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM, sở dĩ khu vực các tỉnh phía nam mắc sốt xuất huyết cao do sự biến động dân cư, nhất là các tỉnh thành TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương có số ca mắc sốt xuất huyết cao bởi đây là những địa phương ngoài sự biến động về dân cư còn có khá nhiều những khu nhà trọ cho công nhân. “Ở những địa phương này có rất nhiều người từ các nơi khác về, trong đó nhiều người mang theo những mầm bệnh, có bệnh sốt xuất huyết, rất dễ lây lan cho cộng đồng. Đó là yếu tố nguy cơ làm gia tăng số ca mắc sốt xuất huyết”, ông Lân lý giải. Tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết năm nay không chỉ diễn biến phức tạp vì số lượng tăng cao một cách bất ngờ mà tỷ lệ người lớn mắc sốt xuất huyết cũng tăng lên đột biến. Các năm trước, người mắc sốt xuất huyết phần đông tâp trung ở trẻ em, lên đến 70 - 80% số ca mắc, năm nay số người lớn mắc sốt xuất huyết gần xấp xỉ số trẻ em, thậm chí có địa phương số ca người lớn mắc sốt xuất huyết còn cao hơn cả trẻ em. Theo thống kê tại Bệnh viện Nhi đồng 1, TP.HCM, trong số hơn 100 trẻ mắc bệnh sốt xuất huyết đang điều trị nội trú tại đây, số trẻ mắc rải đều ở các lứa tuổi từ dưới 1 tuổi đến 15 tuổi. Tại tỉnh Đồng Nai, theo Sở Y tế tỉnh, hiện trong số hơn 5.000 ca mắc sốt xuất huyết ở địa phương này, có đến phân nửa là người lớn, thậm chí tỷ lệ người lớn mắc sốt xuất nặng còn cao hơn so với trẻ. Điều này theo PGS-TS Phan Trọng Lân, có thể do người lớn đã từng mắc sốt xuất huyết nên khi mắc lại bệnh nặng hơn. Sốt xuất huyết có 4 típ huyết thanh (D1, D2, D3 và D4), người mắc típ nào sẽ được miễn dịch với típ huyết thanh đó, nhưng vẫn có thể mắc típ khác. Và khi đã mắc lại, lần sau sẽ nặng hơn lần trước. “Nhiều người lớn từng mắc số xuất huyết nhưng lúc đó nhẹ, bệnh tự khỏi nên người không biết mình mắc sốt xuất huyết. Giờ bị nặng, cứ tưởng mình lần đầu mắc sốt xuất huyết, chứ thật ra phần lớn người mắc sốt xuất huyết bị nặng đều đã từng mắc sốt xuất huyết. Trong khi đó, hiện nay trẻ em đã được các bậc phụ huynh quan tâm, chăm sóc kỹ lưỡng hơn nên số lượng trẻ mắc bệnh ít hơn so với trước đây, phần lớn trẻ mắc bệnh lần đầu nên bệnh thường nhẹ hơn”, ông Lân chia sẻ. Cũng theo ông Lân, hiện nay chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy người mắc sốt xuất huyết típ D2 bị bệnh nặng hơn so với các típ khác. Thật ra, ở Việt Nam đang lưu hành típ D2 là chủ yếu, nên phần lớn bệnh nhân mắc sốt xuất huyết là mắc típ D2. Điều này khiến nhiều người nghĩ típ D2 có độc lực mạnh, bệnh nặng nhưng thực tế không phải vậy. Ở một số nước trên thế giới, sốt xuất huyết lưu hành típ huyết thanh khác, số lượng người mắc típ đó nhiều và bị bệnh cũng nặng hơn.
Nên tổng diệt lăng quăng 2 ngày/tuần
Trước tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết diễn biến phức tạp và tăng nhanh cả về số lượng mắc bệnh và tử vong, liên tục trong tháng 9 vừa qua, Chính phủ và Bộ Y tế cũng như các địa phương có những động thái quyết liệt để ngăn chặn dịch bệnh này. Ngay từ đầu tháng 9, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện 1632/CĐ-TTg ngày 11.9 về tăng cường công tác phòng chống sốt xuất huyết nhằm khống chế dịch bùng phát và kéo dài; tiếp đến cuối tháng 9 vừa qua, Bộ Y tế đã có công văn số 7178/BYT-DP gửi chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường công tác phòng chống bệnh sốt xuất huyết. Bộ Y tế đã thành lập 5 đoàn kiểm tra phòng chống dịch, trong đó tập trung vào các tỉnh, thành có nhiều nguy cơ sốt xuất huyết. Riêng tại TP.HCM, nơi có số lượng ca mắc sốt xuất huyết cao nhất nước cũng đã thành lập 5 đoàn công tác kiểm tra, giám sát phòng chống dịch bệnh tại 24 quận huyện. Đặc biệt, để giúp người dân hiểu hơn về cách phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết, ngành y tế dự phòng TP.HCM không chỉ tuyên truyền bằng panô, áp phích, xe phát thanh lưu động, phát tờ rơi đến các hộ dân…, các tuyên truyền viên còn trực tiếp đến nhiều trường học để tuyên truyền bằng hình thức hỏi đáp. Với hình thức tương tác này, các em học sinh đã biết thêm được nhiều thông tin về sốt xuất huyết và cách phòng bệnh có lợi cho các em và người thân trong gia đình. Bác sĩ Nguyễn Trí Dũng - Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM cho biết trong thời gian qua đơn vị này đã thành lập 4 đoàn giám sát công tác phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết. Hiện tại mỗi tuần 2 ngày (thứ 7 và chủ nhật), toàn TP tổ chức diệt lăng quăng và tổng vệ sinh môi trường; tổ chức phun hóa chất trên diện rộng ở những ổ dịch bệnh kéo dài trên 1 tháng; kiểm soát tình hình muỗi và lăng quăng ở những nơi có nguy cơ tập trung đông người… “Để khống chế không cho dịch bệnh sốt xuất huyết lan rộng và kéo dài, chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ diễn biến ca bệnh, ổ dịch và xác định nguồn lây chính để có những điều chỉnh kịp thời về phạm vi ổ dịch cho phù hợp với tình hình thực tế”.
Vietnamnet
Phá thai phải chứng minh bị hiếp dâm?
Dự thảo luật Dân số đề xuất với những trường hợp phá thai trên 12 tuần phải chứng minh được một trong các điều kiện như nguy hiểm tính mạng, hiếp dâm, loạn luân, chưa thành niên hoặc trẻ sinh ra có dị tật...
Siết chặt để giảm chọn giới tính trước sinh
Điều 19 dự thảo luật Dân số quy định về điều kiện phá thai. Trong đó phương án 1 quy định được phá thai dưới 12 tuần tuổi, trừ trường hợp phá thai vì lựa chọn giới tính, phá thai gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe của người phá thai. Với tuổi thai trên 12 tuần, chỉ được phá khi mang thai gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng của thai phụ, thai nhi; Do thất bại trong sử dụng biện pháp tránh thai có tác dụng lâu dài; Do loạn luân; Do bị hiếp dâm; Người chưa thành niên, người chưa kết hôn; Có bằng chứng nguy cơ đứa trẻ sinh ra có dị tật hoặc nguy cơ phát triển không bình thường. Phương án 2, giữ nguyên như hiện nay, được phá thai, trừ trường hợp phá thai vì lựa chọn giới tính thai nhi; phá thai gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe của người được phá thai. Xung quanh 2 đề xuất trên, ông Nguyễn Văn Tân, Phó tổng cục trưởng Tổng cục DSKHHGĐ cho biết hiện đang có nhiều luồng ý kiến. Ông Tân phân tích, nếu cho phép phá thai theo nguyện vọng có thể dẫn đến việc lợi dụng phá thai để lựa chọn giới tính thai nhi nếu buông lỏng quản lý. Với phương án 1 sẽ giúp khắc phục tình trạng trên nhưng lại làm gia tăng tình trạng phá thai không an toàn. Ông Trần Đình Bách, Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Thanh tra, Tổng cục DSKHHGĐ cũng lo lắng: "Các đối tượng có thai trên 12 tuần bị cấm phá thai có thể tìm đến các cơ sở chui. Hậu quả có thể gây viêm nhiễm, vô sinh thậm chí gây thủng tử cung, băng huyết nguy hiểm đến tính mạng". Nhiều bác sĩ sản khoa cũng lên tiếng, ủng hộ việc siết chặt quy định phá thai nhằm hạn chế những nguy cơ về sức khỏe với thai phụ. “Phá thai khi tuần tuổi thai lớn sẽ có nhiều nguy cơ xảy ra như tình trạng nhiễm trùng, thủng tử cung vì thai lớn, các bộ phận thai đã hình thành như chân tay, mắt mũi, bác sỹ phải can thiệp nhiều bằng các biện pháp kỹ thuật”, bác sĩ Lê Thị Kim Dung, Trưởng Khoa sản, Trung tâm Y khoa Thái Hà khuyến cáo. Tuy nhiên ông Tân thừa nhận, nếu siết theo phương án 1 cũng sẽ hạn chế một phần quyền sinh sản của cá nhân, nhất là trường hợp mang thai ngoài ý muốn và có thể tạo sự bất bình đẳng giữa nhóm người có thai dưới 12 tuần tuổi với nhóm người có thai trên 12 tuần tuổi.
Chứng minh hiếp dâm, loạn luân không dễ
Dù đồng tình cần siết chặt điều kiện nạo phá thai, tuy nhiên GS Nguyễn Đình Cử, Viện Dân số, Gia đình và trẻ em cho rằng đây là vấn đề hệ trọng, cần phải nghiên cứu kỹ, tránh làm khó người dân vì những trường hợp buộc phải phá thai là người phụ nữ đã tới bước đường cùng, không còn lựa chọn. "Nếu lấy 12 tuần tuổi làm mốc để ban hành luật thì luật rất dễ tụt hậu vì khoa học phát triển, việc xác định giới tính thai nhi sẽ dưới 12 tuần. Nghiên cứu thực tế cũng cho thấy, việc lựa chọn giới tính trước sinh đã được tiến hành ngay từ khi chưa thành thai nhi", GS Cử chỉ ra điểm bất hợp lý. Về điều kiện phá thai do thất bại trong sử dụng biện pháp tránh thai có tác dụng lâu dài, GS Cử chỉ rõ số liệu khảo sát năm 2013 cho thấy có tới 50% số ca phá thai sử dụng các biện pháp tránh thai ngắn hạn chứ không phải dài hạn. Ông cũng bày tỏ băn khoăn về những quy định điều kiện phá thai trên 12 tuần tuổi, đặc biệt phải chứng minh do loạn luân hay hiếp dâm. "Đây là thủ tục nhạy cảm và chứng minh không hề dễ dàng, sẽ mất nhiều thời gian, khi thủ tục xong có thể thai đã quá lớn", GS Cử nêu quan điểm. Bên cạnh đó, với quy định không được phá thai trên 12 tuần tuổi vì lý do lựa chọn giới tính thai nhi, GS Cử đặt câu hỏi vậy ai sẽ là người chứng minh việc này? Nếu bản thân người phá thai tự khai, có đảm bảo độ tin cậy? "Rất khó cho cơ quan quản lý khi xác định họ phá thai vì mục đích lựa chọn giới tính hay không. Do vậy trước khi đưa ra một thay đổi về chính sách, cơ quan quản lý cần nghiên cứu hết sức kỹ càng, tránh gây khó cho người dân và bản thân cơ quan thực hiện", ông Cử nói. Ông đánh giá, những năm qua, dù luật pháp chưa siết thêm các điều kiện nhưng do nhận thức tăng lên, tỉ lệ phá thai tại Việt Nam trong 20 năm qua đã giảm khoảng 77%. Năm 1992, số ca phá thai tại Việt Nam là 1,33 triệu, nằm trong top 4 nước có tỉ lệ phá thai cao nhất thế giới, năm 2010 giảm xuống còn 60.000 và đến 2014 chỉ còn 30.000 ca. Dù vậy theo đánh giá, con số này vẫn còn rất cao.
Sài Gòn giải phóng
Liên kết bệnh viện công - tư: Ưu đãi vốn và “biếu không”… y hiệu
Nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân, từng bước nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, từ nhiều năm qua, Chính phủ đã chủ trương cho xã hội hóa y tế. Đến nay cả nước đã có 170 bệnh viện (BV) tư, chưa kể hàng ngàn phòng khám đa khoa, chuyên khoa. Tuy nhiên, với áp lực giảm tải cho BV công, Bộ Y tế đang chủ trương tăng cường liên kết BV công và tư, thậm chí BV tư được làm vệ tinh. Điều này liệu có nảy sinh những bất hợp lý?
Từ hỗ trợ vốn vay
Để hỗ trợ các dự án y tế phát triển, mới đây Bộ Y tế và VietinBank đã ký kết thỏa thuận hợp tác đầu tư phát triển hạ tầng và trang thiết bị y tế. VietinBank cam kết dành nguồn tín dụng quy mô 30.000 tỷ đồng, trong đó 8.000 tỷ đồng dành cho tổ chức kinh tế là chủ đầu tư của các dự án thuộc đối tượng được hỗ trợ lãi vay theo chương trình kích cầu của TPHCM. Chương trình này áp dụng vay vốn có hoàn trả với lãi suất cho vay ưu đãi hợp lý, thời gian vay dài (tối đa lên đến 20 năm) để cho vay đồng loạt các dự án đầu tư phát triển y tế, hỗ trợ các BV vay vốn với mục đích đầu tư máy móc, thiết bị tiên tiến phục vụ khám chữa bệnh; đầu tư nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới cơ sở hạ tầng BV; các dự án đầu tư, mua sắm khác phục vụ y tế… Trước đó, triển khai Nghị quyết số 93/NQ-CP ngày 15-12-2014 của Thủ tướng Chính phủ về một số cơ chế, chính sách phát triển y tế; Quyết định số 92/QĐ- TTg ngày 09-01-2013 về việc phê duyệt Đề án giảm tải BV giai đoạn 2013-2020, Ngân hàng BIDV đã công bố chương trình hỗ trợ tín dụng giảm tải, phát triển các BV và cũng ký kết thoản thuận hợp tác với Bộ Y tế. Ngân hàng BIDV ưu tiên các dự án đầu tư trang thiết bị y tế hiện đại nhằm nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh; đầu tư mới, cải tạo, mở rộng hiện đại hóa cơ sở khám chữa bệnh của các BV, trong đó có cả các BV tư nhân… Không phải đến năm 2015, các chương trình hỗ trợ vốn của những ngân hàng trên mới khởi động để góp phần phát triển y tế mà ngay tại TPHCM, hơn 10 năm qua đã triển khai vốn vay kích cầu cho y tế. Qua đó đã giải ngân hàng ngàn tỷ đồng cho các BV công lập đầu tư mua sắm máy móc, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị. Ngay cả một số BV tư nhân cũng đã được vay vốn kích cầu theo chủ trương của thành phố. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là liệu Bộ Y tế và các cơ quan liên quan có giám sát được việc sử dụng vốn vay đúng mục đích, hiệu quả? Thực tế trong những năm qua tại TPHCM đã cho thấy một số BV lạm dụng, sử dụng sai mục đích vốn vay kích cầu!
Cần xác định giá trị y hiệu
Mới đây, BV Bạch Mai (Hà Nội) đã ký kết thỏa thuận hợp tác, hỗ trợ chuyên môn, kỹ thuật giai đoạn 2015-2020 với BV Đa khoa quốc tế Vinmec (một BV tư nhân). Với thỏa thuận này, Vinmec trở thành BV vệ tinh đầu tiên của BV Bạch Mai thuộc khối ngoài công lập. “Ngoài việc hợp tác chuyên môn ra thì liệu y hiệu của BV Bạch Mai có được tính đến không? Vì khi bệnh nhân đến BV Vinmec, nghe có bác sĩ BV Bạch Mai hỗ trợ thì sẽ tin tưởng hơn”, một chuyên gia y tế thắc mắc. Chính vì điều này mà thời gian qua, không ít BV công đã lưỡng lự khi nhận được đề xuất của các BV tư nhân xin làm BV vệ tinh hoặc chí ít cũng thành lập khoa vệ tinh. Theo một lãnh đạo BV Chợ Rẫy TPHCM, việc hỗ trợ chuyên môn bằng những kỹ thuật, trường hợp bệnh cụ thể thì được, nhưng để hợp tác cho các BV tư nhân làm vệ tinh thì cần xem lại. “BV tư chỉ cần gắn cái bảng lên là BV vệ tinh, khoa vệ tinh của một BV công sẽ tạo uy tín với người bệnh. Nhưng chưa thể tính toán được giá trị y hiệu đó”, một lãnh đạo Sở Y tế TPHCM nhìn nhận. Chưa hết, thực tế cho thấy hầu hết việc liên doanh liên kết trong xã hội hóa y tế đều chưa tính đến y hiệu của đơn vị y tế công. Thanh tra TPHCM đã từng xác định hàng loạt BV như BV Mắt TPHCM, BV Bình Dân… vi phạm trong liên doanh liên kết, nhất là việc đặt máy móc thiết bị y tế, làm lợi cho cá nhân, nhóm lợi ích. Khoản lợi nhuận ăn chia bất cập đến mức chỉ 30% thuộc về BV công, còn 70% dành cho… đối tác, thậm chí có BV chỉ nhận về 20% lợi nhuận. Việc “lấy công làm tư”, hướng mục đích chính vào thu lợi nhuận, không chỉ làm tăng chi phí cho người bệnh, mà còn “xài chùa” y hiệu của cơ sở y tế công. Theo Bộ Y tế, hiện cả nước có khoảng 170 BV tư nhân. Hầu hết các BV này có cơ sở vật chất, trang thiết bị khá tốt; đội ngũ y bác sĩ tận tình, chu đáo... Tuy nhiên, chưa có nhiều BV tư nhân có “thương hiệu”, khiến tỷ lệ khám chữa bệnh của khối này vẫn rất thấp, chỉ chiếm gần 7% điều trị ngoại trú và 6% điều trị nội trú; 56,9% số BV có công suất sử dụng giường bệnh dưới 60%. Đặc biệt, BV tư nhân chỉ phục vụ khoảng dưới 4% lượt khám bảo hiểm y tế... Chính vì vậy, các BV tư nhân rất muốn phối hợp y tế công để chạy hết công suất. Tại một hội nghị về tăng cường phối hợp y tế công - tư mới đây, PGS-TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, cho rằng BV nhà nước cần phối hợp với các BV tư nhân sử dụng, khai thác thiết bị kỹ thuật cao; công nhận kết quả xét nghiệm, thăm dò chức năng; hợp tác nâng cao năng lực chuyên môn cho BV tư; xem xét phối hợp chuyển bệnh nhân đến điều trị tại các BV tư nhân có đủ điều kiện chuyên môn và cơ sở vật chất để phục vụ người bệnh tốt hơn. “Cái thiếu của hệ thống BV tư nhân là uy tín, thương hiệu. Do đó, nếu gắn thêm y hiệu của các BV công thì khác ngay”, một lãnh đạo Cục Quản lý khám chữa bệnh phân tích. Đồng thời, Bộ Y tế đang khuyến khích cơ chế kết hợp công tư (PPP) trong đầu tư xây dựng BV mới. Tuy nhiên, y hiệu BV công là một tài sản vô hình mà nếu không tính toán sẽ trở thành “biếu không” cho y tế tư nhân.
Cải thiện dinh dưỡng cho hơn 40 triệu phụ nữ và trẻ em
Đây là thông tin được Bộ Y tế đưa tại hội thảo về xây dựng kế hoạch và triển khai dự án “Lồng ghép dinh dưỡng và an ninh lương thực cho trẻ em và nhóm có nguy cơ tại Việt Nam” diễn ra ngày 5-10 tại Hà Nội. Theo GS-TS Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế, dự án trên gồm hai phần: hợp tác an ninh lương thực và dinh dưỡng lồng ghép nhằm mục tiêu hỗ trợ xây dựng, thực hiện các chính sách, hướng dẫn, can thiệp lồng ghép dinh dưỡng và an ninh lương thực. Việc triển khai dự án sẽ góp phần cải thiện tình trạng sức khỏe, dinh dưỡng của bà mẹ và trẻ em, góp phần thực hiện các chủ trương, chính sách của Nhà nước, đặc biệt là việc đảm bảo duy trì bền vững các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ. Dự án sẽ tập trung hỗ trợ người dân hai tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao là Lào Cai và Ninh Thuận. Tại đây, các hoạt động sẽ tập trung vào việc tư vấn nuôi con bằng sữa mẹ; cải thiện việc bổ sung vi chất dinh dưỡng bao gồm vitamin A, iốt và sắt cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ em dưới 5 tuổi...
Phát hiện nhiều mẫu rau tồn dư thuốc bảo vệ thực vật
Ngày 5-10, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, qua khảo sát tại nhiều chợ đầu mối trên địa bàn Hà Nội cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều mẫu rau có tỷ lệ tồn dư thuốc bảo vệ thực vật cao, vượt ngưỡng cho phép. Cục An toàn thực phẩm đã tiến hành lấy nhiều mẫu rau tại các quầy kinh doanh ở nhiều chợ trên địa bàn Hà Nội, qua kiểm nghiệm đã phát hiện 40/120 mẫu rau có tồn dư thuốc bảo vệ thực vật khoảng 10% so với quy định. Trong đó có 13/120 mẫu xét nghiệm định lượng xác định có tồn dư hóa chất Carbofuran (thuốc sâu hữu cơ nguy hại cho sức khỏe) vượt giới hạn cho phép; 12/120 mẫu có tồn dư hóa chất Cypermethrin (thuốc trừ sâu diệt ruồi, muỗi, kiến gián, có hại với sức khỏe con người) và có 9/120 mẫu rau tồn dư cùng lúc cả hai loại hóa chất trên. Ông Lâm Quốc Hùng, Trưởng phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm, Cục An toàn thực phẩm cho biết, trong số 40 mẫu có tồn dư thuốc bảo vệ thực vật có 14/40 là rau muống, 21/40 là rau ngót và 5/40 mẫu rau mồng tơi. Trong số 40 mẫu rau có tồn dư thuốc bảo vệ thực vật có 38 mẫu là rau sản xuất tại Hà Nội, 2 mẫu sản xuất tại tỉnh khác.