Mở rộng độ bao phủ, tiến tới lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân; Một trường hợp tử vong do viêm não Nhật Bản B ; Nỗ lực khống chế sáu ổ dịch sốt xuất huyết ở Thanh Hóa; 30% bệnh nhân nhi có vi khuẩn kháng thuốc; Quản lý thức ăn đường phố cần sâu sát hơn; Tự chủ tài chính, bệnh viện sẽ cải thiện chất lượng; Đỉnh dịch sốt xuất huyết ở Hà Nội sẽ kéo dài đến tháng 11
Nhân dân
Mở rộng độ bao phủ, tiến tới lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân
Ngày 29-11-2013, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 68/2013/QH13 về đẩy mạnh thực hiện chính sách pháp luật về bảo hiểm y tế (BHYT), tiến tới BHYT toàn dân (gọi tắt là Nghị quyết 68). Mới sau hai năm thực hiện Nghị quyết, với sự chỉ đạo, quyết tâm của Chính phủ cũng như sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị, tỷ lệ người dân tham gia BHYT đã ngày một tăng và vượt mục tiêu ban đầu đặt ra…
Hoàn thành và vượt chỉ tiêu
Theo Nghị quyết 68, đến năm 2015 phải bảo đảm đạt ít nhất 75% dân số tham gia BHYT và đến năm 2020 đạt ít nhất 80% dân số tham gia BHYT; đến năm 2020 giảm ít nhất 50% tình trạng quá tải ở bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến trung ương; trước năm 2018 hoàn thành việc liên thông hệ thống phần mềm công nghệ thông tin giữa cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) và cơ sở khám, chữa bệnh nhằm cải tiến thủ tục hành chính trong khám, chữa bệnh, nâng cao hiệu quả công tác giám định BHYT, quản lý, sử dụng quỹ BHYT; tăng cường công tác giám định BHYT… Để triển khai Nghị quyết 68 về phát triển đối tượng tham gia BHYT, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 1584 giao chỉ tiêu thực hiện BHYT giai đoạn 2015 - 2020 cho từng địa phương với mục tiêu năm 2015 phải đạt 75,4% dân số tham gia BHYT và năm 2020 đạt 84,3% dân số tham gia BHYT…
Tuy nhiên, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực của ngành BHXH và các địa phương, đến hết năm 2015, tỷ lệ bao phủ BHYT đã đạt 76,52% dân số, vượt 1,12% chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao. Để tiếp tục đẩy nhanh lộ trình tiến tới BHYT toàn dân, ngày 28-6-2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1167 điều chỉnh giao chỉ tiêu thực hiện BHYT giai đoạn 2016- 2020. Theo đó, năm 2016 là 79% dân số tham gia BHYT và đến năm 2020 là 90,7% dân số tham gia BHYT.
Đối với các địa phương có tỷ lệ tham gia BHYT thấp hơn tỷ lệ bình quân chung cả nước, BHXH Việt Nam chủ động phối hợp Bộ Y tế tổ chức các buổi làm việc trực tiếp với lãnh đạo UBND tỉnh và các sở, ban, ngành thống nhất các giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHYT phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội và tình hình thực tế tại mỗi địa phương. Xây dựng kế hoạch, phương án sử dụng nguồn kết dư quỹ khám, chữa bệnh năm 2015 và các nguồn tài chính khác để hỗ trợ thêm cho một số nhóm đối tượng tham gia BHYT (cận nghèo, người cao tuổi dưới 80 tuổi...); BHXH các địa phương cũng chủ động xây dựng kế hoạch và giải pháp phát triển BHYT theo từng nhóm đối tượng; mở rộng đại lý thu BHYT để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân khi tham gia BHYT, đồng thời tăng cường công tác thanh kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT tại các đơn vị sử dụng lao động để kịp thời xử lý các vi phạm.
Kết quả đến hết năm 2016, cả nước có 75,93 triệu người tham gia BHYT, tăng 6,25 triệu người so năm 2015, đưa tỷ lệ bao phủ BHYT lên 81,9% dân số, vượt 2,9% so với chỉ tiêu kế hoạch phát triển đối tượng tham gia BHYT theo Quyết định 1167. Nhiều địa phương có tỷ lệ bao phủ BHYT cao hơn 90%, tập trung chủ yếu tại vùng trung du miền núi phía bắc như: Điện Biên 99,2%; Lào Cai 99,2%, Sóc Trăng 99%, Cao Bằng 97,9%, Thái Nguyên 97%, Lai Châu 94,2%, Thừa Thiên - Huế 94,6%, Trà Vinh 92,2%, Quảng Nam 91,4%. Đã có 49/63 tỉnh, thành phố hoàn thành, hoàn thành vượt chỉ tiêu bao phủ BHYT do Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định 1167.
Thống kê cho thấy, các nhóm đối tượng có tỷ lệ tham gia BHYT cao (đạt gần 100%) thuộc nhóm người sử dụng lao động và người lao động đóng BHYT thuộc khối hành chính sự nghiệp; nhóm được tổ chức BHXH và ngân sách nhà nước đóng BHYT; nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ (hộ cận nghèo được ngân sách nhà nước hỗ trợ 100% mức đóng và hộ cận nghèo được ngân sách địa phương hỗ trợ phần trách nhiệm phải đóng của người tham gia BHYT).
Còn nhóm người lao động tham gia BHYT thuộc khối doanh nghiệp ngoài quốc doanh, hộ kinh doanh cá thể; nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình và nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình vẫn còn chiếm tỷ lệ thấp. Đây cũng là những nhóm đối tượng cần được tập trung trong thời gian tới trong nhiệm vụ mở rộng độ bao phủ BHYT.
Tiếp tục tăng cường các giải pháp…
Tuy nhiên, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, tình trạng nợ đóng, trốn đóng BHYT vẫn cao và diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương. Đáng chú ý, tình trạng trốn đóng BHYT diễn ra phổ biến ở các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ do cơ quan BHXH không xác định được số người lao động làm việc tại các doanh nghiệp này. Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, cả nước có khoảng 16 triệu người đang làm việc thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc, tuy nhiên hiện mới có khoảng 13,5 triệu người tham gia BHYT, còn 2,5 triệu người chưa tham gia. Năm 2016, tổng số nợ BHYT là 2.957 tỷ đồng, trong đó đơn vị tổ chức nợ 619 tỷ đồng, chiếm 20,9% và ngân sách nhà nước nợ chưa chuyển 2.336 tỷ đồng, chiếm 79%.
Để triển khai có hiệu quả Nghị quyết 68 về phát triển đối tượng tham gia BHYT, Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu cho biết, BHXH Việt Nam phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan để xác định đối tượng đích do các bộ, ngành quản lý như: số lượng người lao động trong các doanh nghiệp thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, số lượng học sinh, sinh viên, người thuộc hộ gia đình cận nghèo, người thuộc hộ gia đình nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình…; số lượng trẻ em dưới 6 tuổi; cựu chiến binh; thân nhân người có công; thân nhân liệt sĩ; thân nhân cán bộ, chiến sĩ công an, quân đội… để tuyên truyền vận động và phối hợp với các cơ quan, đơn vị trong việc lập danh sách tham gia BHXH, BHYT, bảo đảm không bỏ sót đối tượng, tránh cấp trùng thẻ hoặc đổi mã quyền lợi cho đối tượng.
Đặc biệt, cần thực hiện tốt quy chế phối hợp với cơ quan thuế đã được ký kết, quản lý chặt chẽ, chính xác hơn đối tượng nộp thuế, nộp BHXH; hạn chế tình trạng trốn, nợ thuế và BHXH; phát hiện, ngăn chặn kịp thời các trường hợp lạm dụng... Tập trung khai thác thông tin do cơ quan thuế cung cấp để tăng cường đôn đốc, hướng dẫn, phối hợp thanh tra, kiểm tra yêu cầu doanh nghiệp lập hồ sơ, tham gia đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm tự nguyện đối với người lao động thuộc diện phải tham gia. Tăng cường thực hiện thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT tại các đơn vị, doanh nghiệp, đồng thời xử lý nghiêm những đơn vị, doanh nghiệp cố tình vi phạm pháp luật BHXH, BHYT; cung cấp thông tin, hồ sơ cho cơ quan Liên đoàn Lao động khởi kiện các doanh nghiệp trốn đóng, nợ đóng BHXH, BHYT. Phấn đấu đến ngày 31-12-2017, mỗi địa phương phải thực hiện thanh tra đột xuất ít nhất 30 đơn vị.
Đồng thời, củng cố hệ thống đại lý thu trên địa bàn xã để tổ chức thực hiện tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT (tổ chức nhiều đại lý thu trên địa bàn để tạo tính cạnh tranh khi phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT). Các điểm thu, đại lý thu phải có biển hiệu, treo ở những nơi dễ nhận biết, bảo đảm đó là một kênh tuyên truyền. Tổ chức đào tạo nhân viên đại lý thu theo hướng chuyên nghiệp nhằm mục đích phát triển đối tượng tham gia BHYT ngày càng cao.
Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, đến hết tháng 6-2017, cả nước có 77,81 triệu người tham gia BHYT, đạt 83,4% dân số, dự kiến hết năm 2017 cả nước có 78,195 triệu người tham gia BHYT, ước đạt tỷ lệ bao phủ 83,8%, vượt chỉ tiêu kế hoạch phát triển đối tượng tham gia của năm 2017 theo kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Tuy nhiên, hiện vẫn còn 16 địa phương chưa đạt tỷ lệ bao phủ BHYT, trong đó có một số địa phương tỷ lệ còn thấp nếu không quyết liệt triển khai khó có khả năng hoàn thành chỉ tiêu, như: Đồng Tháp, Cần Thơ, Đác Nông, Lâm Đồng, Bình Thuận… |
Một trường hợp tử vong do viêm não Nhật Bản B
Sáng 25-9, bác sĩ Phạm Văn Lào, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Đác Lắc cho biết, địa phương vừa ghi nhận một bệnh nhi tại TP Buôn Ma Thuột tử vong do viêm não Nhật Bản B. Bệnh nhân là cháu Y Phi BKrông, SN 2011, dân tộc Ê Đê, trú tại buôn Mrê, xã Hòa Phú, TP Buôn Ma Thuột.
Trước đó, ngày 25-8, cháu Y Phi BKrông có biểu hiện sốt, đau đầu, co giật và được người nhà đưa đi khám tại một phòng khám tư nhân, tuy nhiên bệnh không giảm. Ngày 26-8, cháu được người nhà đưa đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Đác Lắc trong tình trạng lơ mơ, đồng tử 2mm, cổ cứng, mạch 120 lần/phút.
Theo xét nghiệm bằng kỹ thuật ELISA của Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên, bệnh nhi dương tính với viêm não Nhật Bản B.
Kết quả điều tra véc-tơ tại buôn Mrê, xã Hòa Phú, cơ quan chức năng ghi nhận có sự hiện diện của muỗi Culex C.Tritaeniorhynchus, C.Vishnui, C.Quinquefasciatus. Còn theo người nhà của bệnh nhân, cháu Y Phi BKrông chưa được tiêm phòng vắc-xin viêm não Nhật Bản B.
Sau khi xác định cháu Y Phi BKrông tử vong do viêm não Nhật Bản B, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh phối hợp Trung tâm Y tế TP Buôn Ma Thuột tổ chức phun hóa chất diệt muỗi tại gia đình nạn nhân và 60 hộ dân lân cận; điều tra tiêm vét vắc-xin viêm não Nhật Bản B cho trẻ từ một đến 15 tuổi tại buôn Mrê.
Theo bác sĩ Phạm Văn Lào, bệnh viêm não Nhật Bản B thường xuất hiện vào mùa hè, từ tháng 4 đến tháng 10 hằng năm. Để phòng chống bệnh, người dân cần vệ sinh nơi ở sạch sẽ, mắc màn khi đi ngủ, tập trung khơi thông cống rãnh, phun thuốc diệt muỗi, không cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc dễ bị muỗi đốt; nếu gia đình có chăn nuôi thì cần di dời chuồng gia súc ra xa nhà; khi phát hiện trong gia đình có người thân bị các triệu chứng như sốt, co giật cần đưa người bệnh đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán, điều trị kịp thời.
Nỗ lực khống chế sáu ổ dịch sốt xuất huyết ở Thanh Hóa
Tỉnh Thanh Hóa hiện đang tăng cường các đoàn công tác về các địa phương, tuyến y tế cơ sở để kiểm tra, chỉ đạo chủ động phòng, chống, không để bùng phát dịch sốt xuất huyết (SXH) trên địa bàn.
Qua kiểm tra, đoàn công tác kết luận trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có sáu ổ dịch SXH tại năm huyện với 110 người bị SXH. Một số bệnh nhân đang được điều trị SXH tại các cơ sở y tế, còn lại các bệnh nhân đã khỏi bệnh. Lực lượng y tế dự phòng đã sử dụng gần 70 lít hóa chất phun diệt muỗi chủ động ở các ổ dịch SXH, bảo vệ bằng hóa chất cho gần 2.400 lượt hộ gia đình ở các xã phát sinh ổ dịch. Tại xã Thành Tâm, huyện Thạch Thành, lực lượng y tế dự phòng xuống các thôn kiểm tra, chỉ đạo lực lượng y tế cơ sở cùng nhân dân làm vệ sinh mội trường, diệt bọ gậy cho gần 1.200 hộ ở các thôn. Cán bộ, nhân viên Trạm y tế xã Hoằng Thanh xuống tận hộ theo dõi sức khỏe, hướng dẫn các gia đình làm vệ sinh môi trường, thau chum, vại chứa nước, đổ kiệt dụng cụ, phế thải đọng nước ngoài vườn, xử lý rãnh nước tù. Lực lượng y tế đã sử dụng 14 lít hóa chất phun khoanh vùng bao vây dập dịch, bảo vệ bằng hóa chất cho 240 lượt hộ ở các thôn Đại Long, Đông Tây Hải, Tây Xuân Vi.
Qua giám sát, tuần vừa qua Thanh Hóa phát sinh 27 bệnh nhân SXH tại địa phương, 162 bệnh nhân mắc SXH ngoại lai về điều trị tại Thanh Hóa. Theo đó, lũy kế toàn tỉnh có 2.010 người bị SXH ở 520 xã, 26 huyện, thị xã, thành phố, trong đó có 115 xã, 22 huyện có người tại địa phương bị SXH. Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Thanh Hóa Hà Đình Ngư nhận định, qua giám sát, số lượng người bị SXH ở Thanh Hóa giảm so với cùng kỳ, một số ổ dịch SXH đã được bao vây, khống chế. Cấp ủy, chính quyền, tổ chức đoàn thể cơ sở, nhất là mỗi gia đình, cá nhân cần đề cao tinh thần trách nhiệm, chủ động, đồng hành, thường xuyên làm vệ sinh môi trường khu dân cư, xử lý thủy vực, thực thi các biện pháp diệt bọ gậy.
30% bệnh nhân nhi có vi khuẩn kháng thuốc
Đó là cảnh báo của PGS, TS Trần Minh Điển, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương về tình trạng kháng thuốc của các bệnh nhi hiện nay.
Kháng kháng sinh trở thành nỗi ám ảnh của cả nhân loại trong những năm gần đây. Tình trạng kháng thuốc là nguy cơ đẩy nhân loại phải đối mặt với việc không thể kiểm soát được nhiều loại bệnh nhiễm trùng.
Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, mỗi ngày có khoảng 3.000 đến 4.000 em bé đến khám, trong đó điều trị nội trú khoảng 1.700 bệnh nhi. Là tuyến Trung ương trong điều trị chuyên sâu cho các bệnh nhi, các trường hợp điều trị tại đây hầu hết là những bệnh nhi rất nặng, với hơn 100 ca phải thở máy, hơn 200 ca thở bình oxy, khoảng 80 bé phải đặt tĩnh mạch trung tâm. Ngoài ra, hầu hết các bé đến viện Nhi TƯ đều sử dụng một trong những dụng cụ, thiết bị y tế.
PGS Điển cho biết, do đặc tính bệnh nhi nặng, lại được chuyển đến từ nhiều tỉnh thành khác nhau nên tỷ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện rất cao. “Đáng lưu ý, trong một nghiên cứu sàng lọc các bệnh nhi nhập viện, chúng tôi cấy phân và phát hiện có đến 30% các em bé có vi khuẩn kháng thuốc. Đây là tình trạng đáng báo động về tình trạng lạm dụng kháng sinh trong điều trị bệnh cho trẻ nhỏ” – PGS Điển nói.
Thực trạng này gây ra sự lo ngại cho các bác sĩ trong việc điều trị cho các bệnh nhi, đặc biệt là những trường hợp bệnh nhi mắc các bệnh nhiễm khuẩn, phải sử dụng kháng sinh nặng.Lý giải về vấn đề này, PGS Trần Minh Điển cho rằng, ngoài những vấn đề về môi trường, ăn uống, thức ăn… có rất nhiều bé được các bậc phụ huynh tự ý mua thuốc, đặc biệt là kháng sinh điều trị không hợp lý, không đủ liều dùng, không điều trị đúng bệnh dẫn tới không ít các bé bị nhiễm vi khuẩn kháng thuốc. Ngoài ra, do Bệnh viện Nhi Trung ương nhận bệnh nhân đến từ nhiều bệnh viện khác nhau, trong đó có những bệnh nhân nặng phải thở máy, đặt tĩnh mạch trung tâm… nên có thể đã bị nhiễm khuẩn từ tuyến dưới. Tình trạng vi khuẩn kháng thuốc ngay trong bệnh viện cũng xảy ra, nên hằng ngày, các bác sĩ phải xác định các ca nhiễm khuẩn bệnh viện để đưa ra những chiến lược điều trị phù hợp cho những ca bệnh đó.
“Tình trạng kháng kháng sinh là vấn đề rất khó khăn vất vả cho các bác sĩ lâm sàng, các nhà vi sinh và các nhà kiểm soát nhiễm khuẩn. Chúng tôi phải có sự phối hợp với nhau để đưa ra những phác đồ sử dụng kháng sinh hiệu quả nhất cho các bé, ví dụ như sự kết hợp kháng sinh và theo dõi trong quá trình trị bệnh, xác định nồng độ kháng sinh ở trong máu của các em bé thì mới vượt qua được tình trạng kháng kháng sinh” – Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi T.Ư bày tỏ.
Hiện nay, để kiểm soát và giảm bớt tình trạng vi khuẩn kháng thuốc, Bệnh viện Nhi T.Ư luôn đặt vấn đề kiểm soát nhiễm khuẩn và chiến lược sử dụng kháng sinh hợp lý lên hàng đầu. Theo đó, việc kê đơn thuốc có kháng sinh, việc điều trị cho các bệnh nhi đều được giám sát rất cao.
Cứ sáu tháng, Bệnh viện Nhi lại đưa ra bảng thông báo về vi khuẩn, vi sinh để có những chiến lược, xây dựng phác đồ cập nhật, bảo đảm cho phác đồ hướng dẫn sử dụng kháng sinh phù hợp.
PGS Trần Minh Điển nhấn mạnh “Phải nâng cao nhận thức của mỗi một bác sĩ trong vấn đề sử dụng kháng sinh hợp lý, việc kê đơn ngoại trú cúng như kê đơn nội trú và chiến lược sử dụng kháng sinh như thế nào cho phù hợp với những đặc điểm của vi khuẩn, vi sinh cho từng loại bệnh”.
Quản lý thức ăn đường phố cần sâu sát hơn
Công tác quản lý an toàn thực phẩm (ATTP) dịch vụ ăn uống (DVAU), thức ăn đường phố (TAÐP) vẫn còn những khó khăn, bất cập, cùng những trăn trở của người kinh doanh và lo lắng của người tiêu dùng. Ðây là ý kiến của nhiều chuyên gia, nhà quản lý cũng như các cơ sở kinh doanh DVAU, TAÐP tại hội thảo "Vai trò của chính quyền địa phương trong công tác quản lý DVAU, TAÐP tại Hà Nội" do Báo Kinh tế và Ðô thị phối hợp Sở Y tế Hà Nội tổ chức chiều 20-9.
Theo Chi cục trưởng Chi cục ATTP Hà Nội Trần Ngọc Tụ, thành phố hiện có khoảng 26.609 cơ sở kinh doanh DVAU, 5.218 cơ sở TAÐP. Trung bình mỗi năm, các đoàn kiểm tra giám sát 110.000 lượt cơ sở DVAU, TAÐP, hơn 80% số cơ sở đạt tiêu chí ATTP. Các tiêu chí ATTP, DVAU tại các xã, phường, thị trấn từng bước được cải thiện (tăng từ 78,9% năm 2013 lên hơn 85% năm 2016). Có thể khẳng định, mô hình cải thiện DVAU, TAÐP đã thu được kết quả trên nhiều phương diện như: Cải thiện điều kiện vệ sinh cơ sở, ý thức chấp hành các quy định của chủ cơ sở, sự tham gia quản lý, giám sát và kiểm soát của chính quyền địa phương. Ðánh giá về vấn đề này, Trưởng phòng Giám sát ngộ độc, Cục ATTP (Bộ Y tế) Lâm Quốc Hùng lấy thí dụ: "Không phải tự nhiên mà những hàng bán lẩu, bán chân gà nướng lộn xộn trên đường Kim Mã, phố Phùng Hưng trước kia, nay đã được sắp xếp trật tự. Ðó chính là nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương".
Tuy nhiên, ngoài những chuyển biến tích cực, Hà Nội vẫn gặp phải những khó khăn trong quản lý. Theo Chi cục trưởng Trần Ngọc Tụ, do số cơ sở lớn, luôn di biến động, nhất là tại khu vực ven đô, khu có đông người lao động thuê trọ, khu có nhiều công trình xây dựng dở dang... với nhiều quán ăn bình dân không bảo đảm điều kiện ATTP, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra ngộ độc thực phẩm. Cơ sở vật chất DVAU, TAÐP nhiều nơi còn chật hẹp, trang thiết bị dụng cụ chưa thay thế kịp thời, các cơ sở ăn uống tại các chợ cóc, chợ tạm thực hành vệ sinh không bảo đảm. Một số tiêu chí về TAÐP khó duy trì, như địa điểm vệ sinh cơ sở gọn sạch, sổ ghi chép đầy đủ nguồn gốc thực phẩm, sử dụng găng tay một lần, đủ nước sạch chế biến và rửa dụng cụ... Mặt khác, một số chính quyền địa phương chưa quan tâm, còn nể nang trong quản lý, xử phạt vi phạm. Ý thức thực hành vệ sinh của người chế biến còn hạn chế, một bộ phận người tiêu dùng còn dễ dãi, đơn giản trong lựa chọn cơ sở kinh doanh TAÐP.
Để làm tốt hơn công tác bảo đảm ATTP, ông Lâm Quốc Hùng cho rằng, Hà Nội cần có quy hoạch cụ thể các khu vực, tuyến phố chuyên kinh doanh DVAU, TAÐP để dễ quản lý. Ông Hùng dẫn chứng: "Tại Ma-lai-xi-a, người bán hàng DVAU, TAÐP bắt buộc phải có thẻ được cơ quan chức năng có thẩm quyền cấp, phải đeo thẻ khi bán hàng, trước đó phải được kiểm soát, tập huấn và đăng ký mặt hàng để xác định rõ trách nhiệm trong kinh doanh. Xin-ga-po xây dựng bốn trung tâm về TAÐP, với hàng nghìn cơ sở để có thể kiểm soát tập trung nguồn thực phẩm".
Về phía chính quyền địa phương, Phó Chủ tịch UBND phường Hàng Buồm (quận Hoàn Kiếm) bày tỏ, ATTP phụ thuộc vào ý thức và lương tâm của người bán hàng. Ðối với các hộ kinh doanh DVAU, TAÐP ở khu vực phố cổ, mặt bằng chật chội, cho nên nhiều cơ sở chưa đáp ứng đủ mười tiêu chí về ATTP. Thiếu tá Ngô Xuân Long - cán bộ Công an phường Quán Thánh (quận Ba Ðình) cho rằng, nhiều cơ sở kinh doanh DVAU chủ yếu hoạt động ngoài giờ, thời gian các cơ quan hành chính nghỉ cho nên việc kiểm tra, xử lý vi phạm còn hạn chế.
Góp ý về giải pháp để Hà Nội quản lý tốt ATTP, Phó Chủ tịch Hội liên hiệp Khoa học kỹ thuật Hà Nội Bùi Thị An đề xuất, cần đẩy mạnh hơn công tác truyền thông, bởi truyền thông có vai trò kết nối, đưa thông tin đến cơ quan quản lý cũng như người dân, và cũng là một "áp lực" để ba bên (nhà quản lý, hộ kinh doanh và người tiêu dùng) cùng vào cuộc. Ðồng thời, phải tăng cường nhân sự cho công tác quản lý vệ sinh ATTP. Hà Nội nên nghiên cứu thành lập một ban riêng để quản lý ATTP, như mô hình của TP Hồ Chí Minh, nhất là với TAÐP.
Tự chủ tài chính, bệnh viện sẽ cải thiện chất lượng
Từ ngày 1-10, tất cả các bệnh viện (BV) công lập tại TP Hồ Chí Minh sẽ hoạt động theo cơ chế tự chủ tài chính. Mô hình BV công trở thành doanh nghiệp đang là hướng đi tích cực để nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh.
Mới hơn 6 giờ sáng, nhưng khuôn viên BV quận Bình Thạnh đã có rất đông người bệnh đến chờ khám. Tất cả các bộ phận tư vấn, tiếp nhận bệnh nhân đều được đặt ở hành lang để tiện cho người bệnh đến thăm khám sức khỏe. Phó Giám đốc BV quận Bình Thạnh Lê Hoàng Quí cho biết, từ đầu năm 2016 đến nay, người bệnh đến khám tăng lên, có lúc 3.000 lượt/ngày (năm 2014 và 2015 dao động từ 2.000 đến 2.500 lượt người bệnh/ngày). Phần lớn người bệnh có bảo hiểm y tế, với khoảng 260 nghìn thẻ (chiếm 85%). Từ lúc tự chủ hoàn toàn (năm 2015) đến nay, lượng người bệnh tăng lên nhanh chóng. Ngoài chuyên môn kỹ thuật được cải thiện, BV còn nâng cao thái độ phục vụ, hướng tới làm hài lòng người bệnh. Kết quả, BV bảo đảm thu nhập, đời sống cho cán bộ, y bác sĩ. Ngoài ra, từ nguồn tích lũy, BV đã xây thêm khu dịch vụ kỹ thuật cao nhằm đáp ứng nhiều hơn nhu cầu của người bệnh.
Là một trong những BV công lập đầu tiên được Sở Y tế thành phố lựa chọn thí điểm tự chủ tài chính nhóm 1, tức bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư từ giữa năm 2016, đến nay BV quận 2 đã vươn lên là một trong những BV tuyến quận thu hút bệnh nhân của thành phố. Thực hiện tự chủ tài chính, BV đã tính toán, cân đối thu - chi bằng cách tinh giản những khâu, những bộ phận không cần thiết; đầu tư, trang bị thêm cơ sở vật chất, phát triển nhiều chuyên khoa, thực hiện các kỹ thuật sâu. "Ðể làm hài lòng người bệnh, ngoài chuyên môn, các dịch vụ cũng phải tốt như thủ tục hành chính, thái độ giao tiếp của nhân viên y tế" - Giám đốc BV quận 2 Trần Văn Khanh chia sẻ.
Cũng được đánh giá là một trong những BV phát triển mạnh mẽ và đang đi vào kỹ thuật y tế chuyên sâu, BV quận Thủ Ðức mạnh dạn đăng ký trở thành đơn vị sự nghiệp công, tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư theo định hướng mô hình doanh nghiệp. Qua tám năm hoạt động, từ một BV cấp quận chưa được xếp hạng, BV quận Thủ Ðức đã trở thành BV đa khoa cấp quận đầu tiên được công nhận hạng 1. Giám đốc BV quận Thủ Ðức Nguyễn Minh Quân cho biết, hiện BV có 800 giường, khám chữa bệnh hơn 3.500 lượt bệnh nhân ngoại trú/ngày, trung bình tiếp nhận khoảng 150 trường hợp cấp cứu/ngày. BV xây dựng theo hướng kỹ thuật cao, với đầy đủ chuyên khoa: Nội, Nhi, Chấn thương chỉnh hình, Thần kinh - cột sống, Ung bướu, Giải phẫu thẩm mỹ, Răng hàm mặt - nha thẩm mỹ, Sản, Y học cổ truyền, Dinh dưỡng... Nói về việc chuyển đổi mô hình sang tự chủ định hướng doanh nghiệp, BS Nguyễn Minh Quân cho rằng, đó là xu thế phải tiến tới, nhằm cắt bỏ "bầu sữa" ngân sách và phát huy nguồn lực xã hội. Với mô hình này, giám đốc BV cũng là một lãnh đạo doanh nghiệp, được trao trách nhiệm điều hành một cơ sở của Nhà nước.
Theo Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế y tế và Quản trị bệnh viện TP Hồ Chí Minh Nguyễn Duy Thuận, điểm yếu lớn nhất hiện nay của các BV là giám đốc không có quyền tự quyết. Nếu có quyền tự quyết và có hướng dẫn cụ thể về tự chủ như thế nào, các bệnh viện sẽ làm tốt. Thực tế, những BV đang tự chủ tài chính trả lương hằng tháng cho bác sĩ rất cao, đồng thời còn dôi dư. Do đó, việc các BV chi đầu tư là dư sức, đủ để có thể xây dựng một bệnh viện mới tương đương.
Lãnh đạo Sở Y tế thành phố cho rằng, khi thực hiện tự chủ tài chính, chất lượng phục vụ sẽ là yếu tố sống còn với tất cả các BV. Từ đây chất lượng khám, chữa bệnh và phục vụ sẽ tốt hơn. Quan trọng là phải thay đổi suy nghĩ và hành động của cả lãnh đạo BV cũng như nhân viên y tế, phải coi người bệnh là khách hàng. Nếu BV phục vụ không tốt, nhân viên y tế phục vụ không chu đáo thì người dân sẽ lựa chọn khám, chữa bệnh ở một BV khác, bởi, hiện nay những người có thẻ BHYT có thể đến bất cứ BV nào trong cùng tuyến quận, huyện và từ năm 2021 sẽ liên thông tuyến tỉnh. Khi không có người bệnh, BV sẽ không có nguồn thu và rơi vào khó khăn. Phó Giám đốc Sở Y tế thành phố Tăng Chí Thượng nhấn mạnh: Sở Y tế sẽ giám sát một cách chặt chẽ các hoạt động của BV, trong đó bao gồm cả các "chiêu thức" thu hút bệnh nhân, việc tuân thủ các phác đồ điều trị, cạnh tranh với nhau... nhằm tránh những hiện tượng trục lợi quỹ BHYT, tận thu người bệnh bằng mọi cách.
Báo điện tử Đài Tiếng nói Việt Nam (vov.vn)
Đỉnh dịch sốt xuất huyết ở Hà Nội sẽ kéo dài đến tháng 11
Mặc dù số ca mắc sốt xuất huyết ở Hà Nội tiếp tục xu hướng giảm nhưng vẫn ở mức cao. Các chuyên gia y tế nhận định, theo chu kỳ hàng năm, đỉnh dịch sẽ kéo dài đến tháng 11. Tuần qua, Hà Nội ghi nhận gần 2.000 bệnh nhân sốt xuất huyết, giảm hơn 1.500 trường hợp so với tuần đỉnh điểm giữa tháng 8. Tuy nhiên, một số quận, huyện 2 tuần trước có số ca mắc giảm thì nay lại tăng lên như Hà Đông, Thanh Xuân, Thanh Trì, Gia Lâm, Long Biên, Tây Hồ… Điều đó chứng tỏ xu hướng giảm của dịch bệnh sốt xuất huyết tại Thủ đô chưa bền vững.
Nguyên nhân là chính quyền và người dân một số địa phương chủ quan khi thấy số ca mắc giảm. Trong khi đó, thời tiết nắng mưa xen kẽ đều đặn, thuận lợi cho muỗi vằn sinh sôi nảy nở. Trứng của loại muỗi này lại có thể tồn tại tới hơn 6 tháng, kể cả khi gặp thời tiết lạnh và mỗi lứa trứng chia làm 4 lần nở nếu gặp môi trường nước...
Ông Hoàng Đức Hạnh, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết:“Chúng tôi cho rằng công tác diệt bọ gậy và phun hóa chất vẫn chưa được thực hiện triệt để. Trước tình hình diễn biến thời tiết hiện nay và học sinh, sinh viên đã bước vào năm học mới rất thuật lợi cho dịch phát triển. Theo dự báo của các chuyên gia hàng năm thì chu kỳ dịch vẫn là tháng 9 và tháng 11”./.
Bộ Y tế sẽ không để dân tự ý mua thuốc kháng sinh
GS. TS Nguyễn Viết Tiến: Sử dụng thuốc một cách bừa bãi vô cùng nguy hiểm, ảnh hưởng đến chính bản thân mình và cả cộng đồng. Nhiều chuyên gia y tế cảnh báo về tác hại với sức khỏe và gánh nặng về kinh tế do kháng thuốc kháng sinh ở Việt Nam đang ngày càng trầm trọng. Ở các nước, phải có đơn của bác sĩ và rất vất vả mới mua được thuốc. Trong khi ở Việt Nam, mua thuốc kháng sinh dễ như mua rau, chỉ cần ra hiệu thuốc nói về triệu chứng bệnh là có thể mua được. Việt Nam hiện là một trong những nước mua, bán kháng sinh dễ dàng nhất mà không cần đơn của bác sĩ. Kháng thuốc kháng sinh không chỉ nguy hiểm đến sức khỏe mà con tổn hại về kinh tế. Tuy nhiên, hiện nay, người dân vẫn còn thờ ơ hoặc chưa hiểu nhiều về vấn đề này.
Trình bày báo cáo tại Hội nghị sơ kết giai đoạn I thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống kháng thuốc, TS Nguyễn Anh Tuấn, Cục kiểm soát ô nhiễm, Tổng cục môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết, toàn cầu tiêu thụ 100.000 đến 200.000 tấn kháng sinh/năm; ở Mỹ 17.000 và châu Âu 12.000/năm. Trong khi đó, ở Việt Nam sử dụng trong thú y là 60% và người là 40% và thủy sản 1%.
Phân tích kỹ về điều này, TS Nguyễn Anh Tuấn nhấn mạnh: “Tình trạng sử dụng kháng sinh ở Việt Nam đang ở mức báo động. 75% lượng thuốc kháng sinh tại Việt Nam được dùng trong nông nghiệp (thế giới 60%). Một ví dụ rất cụ thể là ở Việt Nam sử dụng từ 700g đến 3,3kg kháng sinh/tấn cá, cao hơn thế giới 33 lần. Thuốc kháng sinh ở Việt Nam được sử dụng liên tục, không theo hướng dẫn, sử dụng chất cấm và chất khuyến cáo không nên sử dụng. Kháng sinh là một nhóm thuốc đặc biệt vì việc sử dụng chúng không chỉ ảnh hưởng đến người bệnh mà còn ảnh hưởng đến cộng đồng. Với những nước đang phát triển như ở Việt Nam, đây là một nhóm thuốc quan trọng vì bệnh ký nhiễm khuẩn nằm trong số những bệnh đứng hàng đầu cả về tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong.
Về vấn đề này, GS TS Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế: Sử dụng thuốc một cách bừa bãi vô cùng nguy hiểm, nó không chỉ ảnh hưởng đến chính bản thân mình mà còn ảnh hưởng đến cả cộng đồng.
“Nếu như chính bản thân sử dụng thuốc kháng sinh không đúng tiêu chuẩn và chỉ định, sau này bị bệnh sử dụng các loại kháng sinh cũng rất khó khăn. Hơn nữa, chúng còn tạo ra những loại vi khuẩn kháng thuốc và những vi khuẩn ấy có thể lây lan sang những người khác sẽ gây nguy hại rất lớn cho cộng đồng. Chúng tôi mong muốn tất cả các ngành, các cấp vào cuộc để người dân hiểu rằng, vấn đề kháng thuốc vô cùng quan trọng cho toàn thế giới chứ không riêng ở Việt Nam. Khi chúng ta ý thức được hiện tượng kháng thuốc nguy hiểm như thế nào, mới có thể giảm được gánh nặng nề đối với xã hội”.
GS Nguyễn Viết Tiến cho rằng, rất khó để nói ra một con số chính xác về tỷ lệ phần trăm bác sĩ kê đơn sử dụng kháng sinh cho bệnh nhân. Khó ở chỗ, bây giờ dùng thuốc kháng sinh chủ yếu là dựa theo triệu chứng lâm sàng. Chẳng hạn như, viêm nhiễm đường hô hấp trên, người ta kê đơn thuốc kháng sinh tác dụng mạnh như trực khuẩn gram âm hay dương. Nếu như để chính xác việc sử dụng kháng sinh phải sử dụng kháng sinh đồ. Nhưng không phải trường hợp nào cũng phải làm kháng sinh đồ. Nếu muốn làm được kháng sinh đồ, phải nuôi cấy được loại vi khuẩn đó và không phải trường hợp nào cũng nuôi cấy được.
Thế giới cũng khó làm được và chỉ làm được trong những trường hợp điều trị đã biết do nhiễm khuẩn và sử dụng kháng sinh không đỡ thì họ mới phân lập vi khuẩn để xem là vi khuẩn gì, làm kháng sinh đồ, lựa chọn kháng sinh cho phù hợp. Thông thường, người ta chỉ làm đối với những trường hợp bệnh nhân nặng.
GS Tiến khẳng định, nói chung việc kê đơn tương đối chuẩn. Vì khi bác sĩ cầm bút để kê đơn phải biết về nó rất cụ thể. Nếu không biết thì họ sẽ không kê đơn. Điều quan trọng là việc người dân bị bệnh đến bác sĩ và kê đơn là tốt lắm rồi.
Bệnh nhân đến các bác sĩ khác nhau và có những đơn thuốc khác nhau tùy theo mức độ nặng nhẹ. Đây là chuyện bình thường. Do đó, bác sĩ sẽ phải nghiên cứu để kê đơn cho chuẩn. Bản thân ông cũng gặp nhiều bệnh nhân như vậy. Thuốc phải có thời gian mới có tác dụng.
GS Tiến cho biết, ông đã từng gặp một số bệnh nhân dùng thuốc được vài ngày đã sốt ruột đã lo lắng là tình trạng chưa đỡ. Nếu mình nhìn thấy đơn thuốc phù hợp nên khuyên người ta tiếp tục. Là người rất nhiều năm trong ngành y, GS Tiến khuyến cáo, tất cả các kháng sinh đều có tác dụng phụ. Vì vậy, người dân không tự ý sử dụng nó mà cần có sự tư vấn của bác sĩ
Trước thực trạng này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, sắp tới giao Cục Quản lý Dược triển khai đề án mua và bán thuốc theo đơn. Cụ thể, áp tiêu chí bán thuốc theo đơn để đánh giá Nhà thuốc đạt tiêu chuẩn GMP, lắp hệ thống camera tại các nhà thuốc để giám sát.
“Trước mắt chúng tôi sẽ chỉ đạo thí điểm một số nơi, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM”, Bộ trưởng Tiến nói.
Mục tiêu đến năm 2020, Việt Nam sẽ không còn tình trạng bán kháng sinh không cần đơn, đồng nghĩa người dân không thể tự ý ra hiệu thuốc mua kháng sinh.
Ngày hội Chăm sóc sức khỏe miễn phí cho người cao tuổi
Người cao tuổi tham gia ngày hội được kiểm tra sinh niệu, đường huyết và đo điện tim miễn phí.Nhân kỉ niệm Ngày quốc tế Người cao tuổi 1/10 và nhằm nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe người cao tuổi Việt Nam, sáng nay (24/9), Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM tổ chức Ngày hội chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, khám chữa bệnh miễn phí và tầm soát cho hơn 300 người độ tuổi từ 60 trở lên. Người cao tuổi tham gia ngày hội được kiểm tra sinh niệu, đường huyết và đo điện tim miễn phí. Các bác sĩ dựa vào những kết quả này để chẩn đoán bệnh và tư vấn sức khỏe, chăm sóc cá nhân cho bệnh nhân. Ngoài ra, những người cao tuổi tham gia ngày hội còn được hướng dẫn tập dưỡng sinh, yoga và tham gia tọa đàm giáo dục sức khỏe về phòng ngừa các bệnh thường gặp. Bà Vũ Thị Mai, 60 tuổi, ngụ Quận 5 đi khám sức khỏe trong ngày hội cho biết: “Trước đây bận rộn quá không đi được. Tôi cũng không nghĩ là mình bệnh gì đó để đi khám, cứ lo buôn bán làm ăn, theo con cái không đi khám cho đến khi thấy nhức ở chân. Giờ là lần đầu tôi đi khám sức khỏe. Bác sĩ khám cũng tốt”.
Lao động
Chất lượng nước chạy thận tại các bệnh viện: Báo động quy trình kiểm soát quá lỏng lẻo
Ngày 25.9, Bộ Y tế đưa ra con số gây sốc là qua kiểm tra 70 bệnh viện cho thấy, tất cả các đơn vị chạy thận nhân tạo đều chưa có quy trình kiểm soát chất lượng nước, chưa tuân thủ đầy đủ quy định về tần suất xét nghiệm và các chỉ tiêu xét nghiệm cũng như chưa có kịch bản ứng phó khi xảy ra sự cố chạy thận. Đây là vấn đề hết sức lo ngại khi sự cố chạy thận tại Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình khiến 8 người tử vong hồi tháng 5.2017 cho đến giờ vẫn chưa giải quyết hết hậu quả…
Hầu hết nhân viên vận hành không có chuyên môn về y tế
Tại buổi tập huấn, PGS-TS Doãn Ngọc Hải - Viện trưởng Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường - Bộ Y tế cho biết, vừa qua đơn vị này đã hỗ trợ xét nghiệm miễn phí 3 mẫu cho tất cả các bệnh viện có đơn nguyên chạy thận trên toàn quốc. Kết quả xét nghiệm của hơn 70 bệnh viện cho thấy, tất cả các đơn vị chạy thận nhân tạo đều chưa có quy trình kiểm soát chất lượng nước, chưa tuân thủ đầy đủ quy định về tần suất xét nghiệm.
Theo PGS-TS Doãn Ngọc Hải, với năng lực và chức năng chuyên môn, Viện đã được Viện Khoa học Hình sự, Bộ Công an trưng cầu làm đơn vị giám định chất lượng nước RO của Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình. Trong quá trình phối hợp với các cơ quan Công an và các đợt lấy mẫu, kiểm tra nước RO dùng trong chạy thận các bệnh viện khác nhau, Viện nhận thấy hệ thống lọc nước RO là hệ thống mở với nhiều công đoạn khác nhau ở mỗi công đoạn đều có các nguy cơ gây ô nhiễm nước do đó bệnh viện rất khó duy trì chất lượng nước đảm bảo liên tục trong suốt thời gian lọc thận nhân tạo.
Các bệnh viện cũng chưa xét nghiệm giám sát chất lượng nước định kỳ và chưa xét nghiệm đầy đủ các chỉ tiêu theo khuyến cáo. Hầu hết các bệnh viện sử dụng dịch vụ thuê ngoài vận hành, bảo dưỡng, bảo trì hệ thống cung cấp nước RO nhưng các nhân viên vận hành không có chuyên môn về y tế, không được tập huấn kiểm soát nguy cơ do đó chất lượng nước sau khi bảo dưỡng, bảo trì không đảm bảo. Một trong những nguyên nhân các bệnh viện chưa thực hiện được do chi phí cho chạy thận nhân tạo hiện rất thấp, chưa đủ bù đắp chi phí vận hành đầy đủ hệ thống.
Theo PGS-TS Doãn Ngọc Hải, nước RO dùng cho lọc thận nhân tạo không đảm bảo chất lượng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người bệnh, làm giảm hiệu quả điều trị, thậm chí gây tử vong. “Chúng tôi đã đi thăm hệ thống lọc nước RO chạy thận của rất nhiều bệnh viện trong nước và cả bệnh viện hàng đầu ở Singapore. Từ đó nhận thấy, hệ thống sản xuất nước RO ở hầu hết bệnh viện nước ta chưa đảm bảo hoặc chưa ổn định, hệ quả là có một tỉ lệ lớn bị nhiễm khuẩn nước RO” - ông Hải nói.
70% nước đầu vào chưa đạt chuẩn
Viện trưởng Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường cũng cho biết: Nếu như nguồn nước đầu vào để sản xuất nước RO chạy thận tại nước ngoài phải đạt tiêu chuẩn là “nước uống được” thì ở nước ta đa phần chỉ là nước sạch sinh hoạt, 70% nước đầu vào chưa đạt tiêu chuẩn.
“Chúng tôi đã khuyến cáo các bệnh viện phải thường xuyên giám sát chất lượng nước RO, xét nghiệm chất lượng nước định kỳ, thường xuyên để đảm bảo an toàn cho người bệnh nhưng nhiều bệnh viện chưa làm được vì lý do… không có tiền làm xét nghiệm. Việc bảo hành, bảo trì hệ thống sản xuất nước RO chạy thận cũng phải được chú trọng và quan tâm đúng mức hơn vì nó liên quan đến tính mạng người bệnh” - ông Hải nhấn mạnh.
Theo PGS-TS Doãn Ngọc Hải, để đảm bảo an toàn cho người bệnh chạy thận nhân tạo, Viện đã đề xuất với Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam về việc xây dựng “Hướng dẫn kiểm soát chất lượng nước RO dùng cho chạy thận nhân tạo” để giảm thiểu các nguy cơ và đã được Tổ chức Y tế Thế giới phê duyệt thực hiện.
Được sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam, Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường đã tham khảo quy định của các nước về kiểm soát hệ thống nước RO, thăm và tham khảo hệ thống xử lý nước RO của các bệnh viện Singapore và xây dựng chương trình tập huấn với sự hỗ trợ từ các chuyên gia đầu ngành về hệ thống lọc nước RO và chạy thận nhân tạo.
Mục đích của việc tập huấn lần này là nhằm giúp các học viên hiểu được các tai biến thường gặp trong điều trị thận nhân tạo, các tiêu chuẩn, quy định đối với hệ thống và chất lượng nước sử dụng trong chạy thận nhân tạo trên thế giới và Việt Nam. Đồng thời, lớp tập huấn cũng thảo luận góp ý cho dự thảo “Hướng dẫn giám sát chất lượng nước RO dùng cho lọc thận nhân tạo”.
Tụ cầu vàng - “đương kim vô địch” kháng thuốc kháng sinh
Ngày 5.9, Sở Y tế Ninh Thuận kết luận: 185 người ăn tiệc cưới tại gia đình ông Mấu Văn Say, xã Phước Chiến, huyện Thuận Bắc bị ngộ độc là do vi khuẩn tụ cầu vàng (TCV - Staphylococcus aureus) có trong món thịt gà luộc. Ngày 26.8, gia đình ông Say tự nấu cỗ đãi khoảng 300 thực khách. Sau bữa trưa này, 185 người gồm 52 nam, 69 nữ và 64 trẻ em có triệu chứng ngộ độc như chóng mặt, buồn nôn.
Các nạn nhân được cấp cứu tại Trung tâm y tế huyện Thuận Bắc, trong đó 90 trường hợp nặng được chuyển lên BV tỉnh Ninh Thuận. Sau 2 ngày điều trị, những người ngộ độc nhẹ đã ổn định và xuất viện.
Năm 1878, Robert Koch (người tìm ra vi khuẩn Lao) phát hiện TCV từ mủ mụn nhọt và phân lập được TCV. Tụ cầu khuẩn có 3 loại: Tụ cầu da, tụ cầu hoại sinh và TCV, trong đó TCV gây nhiều bệnh nhất: Nhiễm khuẩn da (viêm nang lông, mụn nhọt, các ổ áp-xe dưới da gây đau đớn, sốt, sưng nề, viêm tấy đỏ một vùng da); viêm tuyến vú ở mẹ thời kỳ cho con bú; viêm phổi; viêm phổi - màng phổi; apxe phổi; viêm màng não mủ; nhiễm độc thức ăn và viêm ruột cấp; gây hội chứng phỏng rộp và chóc lở da ở trẻ em; hội chứng sốc nhiễm độc ở phụ nữ khi có kinh và người nhiễm trùng vết thương; viêm tủy xương, viêm cơ tim; viêm màng trong tim..., là những bệnh cấp tính, nặng có thể gây tử vong; nặng nhất là nhiễm khuẩn máu gây tử vong cao do suy đa tạng, nếu không được chẩn đoán, điều trị kịp thời.
Nhiễm khuẩn huyết do TCV thường xuất phát từ một ổ nhiễm trùng nào đó trên cơ thể (áp-xe, mụn nhọt, chốc đầu hoặc vết mổ nhiễm khuẩn, vết thương, bỏng, nhiễm khuẩn sau nạo phá thai, sót rau sau đẻ - quen gọi là sốt hậu sản...). Khoảng 25 - 30% người mang TCV ở da, mũi và hầu họng. Khi da hay đường hô hấp bị tổn thương hoặc cơ thể suy yếu, TCV sẽ xâm nhập mô hay vào máu gây bệnh hoặc gây bệnh đường thở.
Ngoài ra, gây bệnh còn do TCV từ môi trường xâm nhập cơ thể qua các thương tích, vì đã tìm thấy chúng ở khắp mọi nơi trong tự nhiên. TCV tiết ra nhiều loại độc tố, như loại phá hoại màng tế bào làm vỡ hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu; phá hoại chất căn bản của mô làm vi khuẩn lan rộng; độc tố ruột (enterotoxin); độc tố sinh mủ; độc tố phá hủy thượng bì da (gây phồng rộp, lở loét).
Độc tố TCV khá bền với nhiệt: Nhiệt độ 100 độ C trong 15 phút chưa bị phá hủy. Vì vậy, thức ăn nấu chín, dù TCV chết hết nhưng độc tố vẫn tồn tại. Muốn khử hoàn toàn độc tố TCV, phải đun sôi liên tục ít nhất 2 giờ.
Những thực phẩm dễ bị nhiễm TCV nhất là trứng, thịt gia súc, gia cầm (gà), cá ngừ, salad, khoai tây, các loại bánh nướng có kem và các sản phẩm từ sữa...
Thời gian ủ bệnh khi ăn phải thức ăn có TCV rất ngắn, khoảng từ 1 - 6 giờ, trung bình là 3 giờ. TCV không gây ra dịch, nhưng vẫn thường xảy ra những vụ ngộ độc thực phẩm cho nhiều người.
Em Vũ Huy Hoàng, 19 tuổi, ở số 13/178, Trần Quang Khải, TP Nam Định vừa lúc biết mình trúng tuyển Đại học kinh doanh và công nghệ Hà Nội thì bị nhiễm khuẩn máu do TCV. Sau vài biểu hiệu đơn giản mà thông thường nhiều người coi như chuyện lặt vặt là một cái mụn mọc ở chân, mấy hôm sau thì đau bụng, sốt, để rồi lâm vào tình trạng vô cùng nguy kịch do biến chứng suy đa tạng. Bệnh nhân phải thở máy do không thể tự thở và suy thận nặng nên đáng ra phải tiến hành lọc máu liên tục. Nhưng gia đình không có kinh phí để sử dụng quả lọc liên tục nên Khoa hồi sức cấp cứu, BV Bạch Mai, Hà Nội buộc phải cho bệnh nhân lọc máu ngắt quãng tuy biết rõ hiệu quả không tốt bằng lọc liên tục.
Với tình trạng rất nghiêm trọng như vậy, bệnh nhân phải được nhanh chóng áp dụng các biện pháp cấp cứu hiệu quả mới mong giữ được tính mạng. Ngặt là kinh tế gia đình khó khăn, bố không lương hưu, mẹ đang cấp cứu ở BV tỉnh Nam Định, bệnh nhân lại không có bảo hiểm y tế, thì số tiền điều trị phải chi trả đến hàng trăm triệu đồng là quá lớn, không biết chạy vào đâu!
Chị Nguyễn Hải H, 21 tuổi, ở phố Trương Định, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, đang nuôi con nhỏ 5 tháng tuổi đã tử vong sau một tuần mắc bệnh. Ba ngày đầu chỉ là ho, sốt, “cảm cúm”, tự điều trị có cả truyền dịch không khỏi, chị đến BV Thanh Nhàn thuộc quận để khám.
Trong lúc chờ khám, chị bị ngất, được chuyển vào phòng cấp cứu, rồi đến BV Bạch Mai. BV Bạch Mai chẩn đoán xác định bệnh nhân nhiễm trùng máu, suy đa phủ tạng do “siêu” vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh là TCV.
Sau một tuần điều trị ở khoa Hồi sức tích cực, đã sử dụng mọi biện pháp tốt nhất, mạnh tay nhất hiện có, với chi phí chạy chữa khoảng 300 triệu đồng nhưng H đã không qua được!
Gây ra nhiều ca bệnh hiểm nghèo nhưng TCV lại có khả năng kháng lại nhiều loại thuốc kháng sinh (KS), kể cả những loại KS rất mạnh thuộc thế hệ mới.
Khởi đầu, từ những năm 60 của thế kỷ trước, người ta phát hiện ra TCV kháng lại các KS Penicillin, rồi sau này đến Ampicillin, Amoxicillin, Oxacillin... và tình trạng TCV kháng thuốc KS thực sự trầm trọng từ giữa thập niên 80. Y học phát hiện ra rằng TCV có khả năng tiết ra men penicillinase (hay betalactamase) có tác dụng phá hủy vòng betalactam - cấu trúc cơ bản của các KS nói trên - làm cho các KS này mất tác dụng.
Có được “năng lực nổi loạn” này là do một gene bẩm sinh, di truyền qua các thế hệ của TCV mà y học đã biết, có tác dụng sinh ra những men để chống lại sự tiêu diệt của các loại vi khuẩn khác, các men này “vô tình” chống lại KS hay dược chất...
Để đối phó với khả năng kháng thuốc của TCV, người ta điều chế ra Methicillin, một loại Penicillin bán tổng hợp tiêu diệt mạnh TCV kháng các KS nhóm betalactam thì sau một thời gian lại thấy xuất hiện loại TCV kháng cả Methicillin.
Hiện nay, nhiễm trùng bệnh viện - nhiễm trùng ở bệnh nhân điều trị nội trú tại viện - là một vấn đề lớn của y tế toàn cầu, một thách thức lớn, nan giải trong điều trị nhiễm khuẩn. Bởi nhiễm trùng BV hầu hết do các loại vi khuẩn kháng KS gây ra, trong đó có vai trò lớn của TCV.
Năm 2005, ở Mỹ có khoảng 19.000 người chết vì nhiễm trùng bệnh viện. Ở Việt Nam, chương trình giám sát thuốc KS của Bộ Y tế cho biết, TCV kháng Methicilin lên tới 41,7%; nghiên cứu của BV bệnh nhiệt đới quốc gia: 40%; BV Bạch Mai, Hà Nội và Chợ Rẫy, TPHCM: 50%.
Một nghiên cứu trên 7 BV (Đà Nẵng; Cần Thơ; An Bình, Nguyễn Tri Phương, Nhân Dân Gia Định, Nhi Đồng 1 và Chấn thương chỉnh hình Trần Hưng Đạo, TPHCM cho thấy trên 235 chủng TCV phân lập được (xác định rõ danh, tính và AND), có 110 chủng kháng Methicillin: 46,8%...
Để “chạy đua” với các loại vi khuẩn kháng KS (không chỉ có TCV), người ta luôn luôn nghiên cứu, điều chế ra những KS rất mạnh, như Vancomycin, Colistin, Telavancin, Linezoid... được coi như “bảo bối” để đặc trị những vi khuẩn cứng đầu.
Tuy nhiên, những “bảo bối” này không nhiều và không sớm thì muộn cũng bị vi khuẩn kháng lại. Gần đây, Mỹ thông báo 3 ca kháng Vancomycin và 24 ca khác trên thế giới Vancomycin giảm tác dụng với TCV.
Ác hại là tình trạng TCV kháng thuốc không chỉ gây bệnh trong phạm vi các BV mà gần đây đã có nhiều ca TCV kháng thuốc gây bệnh trong cộng đồng, nghĩa là ở những người khỏe mạnh. Ca mắc TCV tại cộng đồng đầu tiên phát hiện ở Mỹ năm 1982, sau đó các quốc gia đều thông báo tình trạng này và số ca mắc cũng như độ nặng tăng dần lên.
Ở BV Bạch Mai, Hà Nội, hàng năm có 13,9% số ca mắc bệnh do TCV nhập viện trong tổng số các ca bệnh nhiễm khuẩn. Có bệnh nhân khi các BS sử dụng KS thế hệ thứ 2 thuộc dòng KS cephalosporin (dòng mạnh nhất trong nhóm betalactam hiện nay), nhưng sau 5 ngày vẫn sốt cao, phải dùng thế hệ 3 của dòng này, mới có hiệu quả.
Trẻ sơ sinh, người bệnh tiểu đường, suy thận mãn tính dễ bị TCV xâm nhập nhất, sau đó là những người lạm dụng thuốc KS. Nguồn lây nhiễm TCV là vệ sinh kém khi nấu nướng hay bảo quản thực phẩm; từ thực phẩm hết hạn sử dụng và các tổn thương trên tay người chế biến thực phẩm mang mầm bệnh.
Rửa tay kỹ với xà phòng hay chất diệt khuẩn trước và sau công việc; hạn chế hoặc không tiếp xúc với tay vịn cầu thang, khóa vòi nước, tay nắm cửa... nhất là trong BV và nơi đông người là cách tốt nhất tránh nhiễm khuẩn.
Mất an toàn vệ sinh thực phẩm bủa vây bữa ăn của trẻ
Năm học mới vừa bắt đầu đã phát hiện hàng loạt bếp ăn tập thể tại trường học không đảm bảo an toàn vệ sinh. Từ thực phẩm bẩn, không đảm bảo đến vệ sinh bếp ăn khiến nhiều phụ huynh lo lắng cho bữa ăn của con.Thực phẩm cung cấp cho bữa trưa của học sinh tại trường tiểu học Lý Nhân (xã Lý Nhân, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc) bị chính phụ huynh học sinh phát hiện có dòi bọ bên trong. Các phụ huynh học sinh đã tận mắt kiểm tra xe chở nguyên liệu gồm trứng, quả bí xanh, bí đỏ... dùng để nấu bữa trưa cho con em họ thối rữa, có dòi bọ bên trong không đảm bảo vệ sinh. Chứng kiến sự việc này, ông Trần Hùng Mạnh, Chủ tịch UBND xã Lý Nhân, xác nhận có hiện tượng cung cấp thực phẩm bẩn tại trường tiểu học trên địa bàn. Vị chủ tịch thừa nhận, Trường Tiểu học Lý Nhân ký hợp đồng với Cty cung cấp thực phẩm vào ngày 1.9 vừa qua; sử dụng rau củ không đảm bảo chất lượng để phục vụ học sinh từ ngày 11.9. Sự việc tại đây còn chưa hết bức xúc trong dư luận thì tại Bếp ăn Trường Mầm non Lại Yên (huyện Hoài Đức, Hà Nội) xảy ra vụ việc 31 trẻ gửi ở trường này có biểu hiện nghi ngộ độc thực phẩm, trong đó 9 trẻ xác định bị rối loạn tiêu hóa. Trong số 9 trẻ trên, 4 trẻ phải nhập viện điều trị, 5 cháu còn lại được gia đình chăm sóc tại nhà. Bà Phạm Thị Hiền – Hiệu trưởng Trường Mầm non Lại Yên cho biết: đơn vị cung cấp thực phẩm cho nhà trường là một Cty mới ký hợp đồng từ tháng 9. Cty này cung cấp thực phẩm cho 5 trường mầm non khác trên địa bàn huyện Hoài Đức. Hiện chỉ có học sinh Trường Lại Yên xuất hiện trẻ nghi ngộ độc. Bữa trưa ngày 11.9 tại Trường Mầm non Lại Yên, trẻ được ăn các món: Đậu phụ, thịt lợn viên mọc xốt cà chua; canh rau ngót nấu cua. Thực đơn bữa chiều 11.9 gồm cháo (thịt gà, thịt lợn, hạt sen, rau xanh). Theo bà Hiền, các mẫu thực phẩm lưu trong 24 tiếng. Do trẻ bị rải rác nên thời điểm đoàn kiểm tra đến, trường đã hủy những mẫu thức ăn này. Cũng cùng thời điểm này, Trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám (quận Ba Đình, Hà Nội) bị phát hiện khay đựng thức ăn bữa trưa của học sinh có dòi. Trong bữa trưa ngày 12.9 của học sinh lớp 3 xuất hiện dòi trong hai khay đựng thức ăn. Lãnh đạo Trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám chưa đưa ra kết luận cuối cùng nhưng ngay sau đó, các cơ quan chức năng gồm Cục An toàn thực phẩm, Trung tâm Y tế quận Ba Đình, công an… đã đến trường để tiến hành công tác thanh tra, kiểm tra. Ông Nguyễn Đắc Hùng, Trưởng phòng GD-ĐT quận Ba Đình, Hà Nội cho biết, ngay sau khi xảy ra sự việc, nhà trường đã gửi báo cáo giải thích. Theo nhà trường thì lý do sau bữa ăn trưa ngày thứ 6, nhân viên phục vụ rửa không sạch sẽ nên khi để hai khay dính vào nhau qua hai ngày thứ 7 và chủ nhật đã xuất hiện dòi. Trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám đã yêu cầu Cty đối tác phụ trách khâu cung cấp suất ăn học sinh cho nghỉ việc đối với hai nhân viên phụ trách khâu dọn dẹp, rửa bát, rửa khay có liên quan tới sự việc.
Những năm qua, cùng với sự phát triển của mạng lưới các trường học tổ chức học 2 buổi/ngày. Nhiều bậc phụ huynh bận rộn, không thể ngày 4 lần đưa – đón con. Tuy nhiên, họ cũng khó lòng yên tâm khi để con ở lại trường khi những suất ăn nhà trường chưa đảm bảo tuyệt đối nguồn gốc xuất xứ. Nhu cầu gửi con ăn, ngủ bán trú tại trường vào buổi trưa tại trường ngày càng tăng, nhất là ở cấp tiểu học. Những lo lắng của phụ huynh ngày càng lớn khi mà 3 vụ điển hình về mất vệ sinh bếp ăn được phát hiện ngay trong những ngày đầu năm học mới. Liệu còn bao nhiêu bếp ăn mất vệ sinh đang diễn ra hàng ngày trong bữa ăn của trẻ chưa được phát hiện? Dư luận đặt câu hỏi, vì sao và bằng những con đường nào, thực phẩm bẩn, thực phẩm không đảm bảo an toàn xâm nhập được vào trường học?
Phát hiện thực phẩm cung cấp không đảm bảo, hiệu trưởng chịu trách nhiệm. TS Nguyễn Thanh Phong, Cục Trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) bức xúc: “An toàn thực phẩm nói chung và an toàn thực phẩm trong bếp ăn tại trường học đang trở thành mối quan tâm của toàn xã hội. Các vụ ngộ độc thực phẩm tại bếp ăn tập thể trong trường học chiếm tỷ lệ thấp (3,7%) trong tổng số vụ ngộ độc thực phẩm trung bình hàng năm. Tuy nhiên, đối tượng bị ngộ độc lại là học sinh nhỏ tuổi, sức đề kháng thấp vì thế hậu quả gây ra nghiêm trọng hơn”.
“Nguồn thực phẩm nguyên liệu cung cấp cho bếp ăn tập thể trong các trường học rất đa dạng, khó kiểm soát an toàn thực phẩm triệt để. Các cơ sở cung cấp suất ăn sẵn không ngừng gia tăng, nhiều cơ sở quy mô nhỏ, điều kiện cơ sở rất thủ công, khó kiểm soát yêu cầu về an toàn thực phẩm (phương tiện, dụng cụ chế biến, bảo quản, thời gian vận chuyển...)” - TS Phong cho hay.
An toàn bếp ăn tập thể, trong đó có bếp ăn trường học đã được cảnh báo nhiều nhưng tình trạng ngộ độc vẫn xảy ra. Liên Bộ Y tế - Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư liên tịch số 08/2008/TTLT/BYT-BGDĐT về việc hướng dẫn công tác bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm trong các cơ sở giáo dục. Thông tư đã nêu rất cụ thể quy định về an toàn thực phẩm cho bữa ăn tại nhà trường. Trong đó đặc biệt quan tâm tới khâu kiểm soát chặt chẽ chuỗi cung cấp thực phẩm cho các cơ sở trong các cơ sở giáo dục: nguồn gốc, nguyên liệu thực phẩm; khâu chế biến, nấu nướng, bảo quản, vận chuyển và nhà ăn của các cơ sở giáo dục.
“Quy định về an toàn cho bữa ăn của trẻ đã được quy định rõ ràng, chặt chẽ tại Thông tư liên tịch trên. Để xảy ra ngộ độc sau khi phát hiện cơ sở cung cấp thực phẩm không đảm bảo, hiệu trưởng của trường đó phải chịu trách nhiệm” - TS Nguyễn Thanh Phong cho hay. TS Nguyễn Thanh Phong đã đưa ra một số giải pháp giải quyết tình trạng ngộ độc bếp ăn tập thể tại các trường học như: ban hành đầy đủ các quy định về điều kiện đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học; chứng nhận các điều kiện cơ sở cho bếp ăn tại các trường; yêu cầu hiệu trưởng hoặc người chịu trách nhiệm bếp ăn phải có cam kết đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cho học sinh; làm việc và có sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương trong công tác giám sát an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học. Ngoài ra, cơ quan chức năng đã đưa ra khuyến cáo đối với các trường học, đề nghị các trường thành lập ban giám sát an toàn vệ sinh thực phẩm, trong đó đại diện cha mẹ học sinh sẽ là một thành phần của ban này; nguyên liệu thực phẩm đầu vào phải có nguồn gốc rõ ràng; bếp ăn của các trường có trách nhiệm ghi chép, lưu trữ đầy đủ hồ sơ đối với các nguyên liệu chế biến bữa ăn trong trường. Các đoàn kiểm tra sẽ tiến hành thanh, kiểm tra thực tế quá trình chế biến, hồ sơ ghi chép, nguyên liệu thực tế, chế độ lưu mẫu thực phẩm trong từng bữa ăn, qua đó đảm bảo khi có vấn đề xảy ra có thể tìm ra nguyên nhân từ kiểm định mẫu lưu. Vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm tại các nhà trường có học sinh bán trú đang là điểm “nóng” trong dư luận. Những nghi ngại của phụ huynh học sinh đang đặt nhiều dấu hỏi về công tác quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm, nhất là trong bối cảnh số lượng bếp ăn tại trường học ngày càng gia tăng.
An ninh thủ đô
Lần đầu tiên Việt Nam có tiêu chuẩn kiểm soát các chất hóa học, thuốc tẩy trắng trong khăn giấy ướt
Ngày 23/9, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam công bố tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11528:2016 với sản phẩm khăn ướt dùng một lần. Dù có mặt trên thị trường và được sử dụng phổ biến khoảng 10 năm nay, đây là lần đầu tiên tiêu chuẩn chất lượng về khăn ướt được đưa ra. Tại Hội nghị công bố tiêu chuẩn khăn ướt dùng một lần, TS Lê Thị Hường Hoa (Viện Kiểm nghiệm thuốc T.Ư) cho biết, sản phẩm này được dùng rất phổ biến, đặc biệt với trẻ nhỏ. Vì thế, phải có tiêu chuẩn để đánh giá với các sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.
TS Hường Hoa cho biết thêm, qua xét nghiệm một số mẫu sản phẩm khăn ướt dùng một lần Viện này đã phát hiện các sản phẩm khăn ướt sử dụng có chứa các chất: MCT, MIT quá giới hạn dễ gây kích ứng, ngứa rát vùng da tiếp xúc.
Trong khi đó, sản phẩm khăn ướt dùng một lần đã được dùng phổ biến ở Việt Nam hơn 10 năm nay, với đủ chủng loại, mẫu mã cả nhập khẩu, sản xuất trong nước. Bà Thái Quỳnh Hoa, Trưởng phòng tiêu chuẩn sản phẩm tiêu dùng, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam cho rằng, việc mặt hàng khăn ướt dùng một lần không được xếp vào nhóm mỹ phẩm nên suốt một thời gian dài không có bất cứ một tiêu chuẩn cụ thể nào. Các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh tự công bố tiêu chuẩn cơ sở và tự chịu trách nhiệm với chất lượng sản phẩm của mình.
Trong khi đó, theo đánh giá của bà Ngô Thị Ngọc Hà, Phó Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam, khăn ướt là mặt hàng có nhiều dung dịch ngâm tẩm, chất bảo quản, tạo mùi, tạo màu. Nhu cầu sử dụng khăn ướt cũng rất nhiều, tiếp xúc trực tiếp với cơ thể như chân, tay, miệng, bộ phận sinh dục… Nhất là với trẻ em được sử dụng vô cùng phổ biến. Vì thế, đây là sản phẩm có tác động trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng, có nhiều nguy cơ gây mất an toàn (như dị ứng, ngứa rát) nên cần phải có tiêu chuẩn để quản lý chặt chẽ.
Do đó từ đầu năm 2016, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng VN cùng các thành viên ban kĩ thuật gồm nhiều chuyên gia, viện nghiên cứu, hiệp hội chuyên ngành bắt đầu khảo sát, tham khảo quy định nhiều nước. Trong quá trình lấy mẫu, cơ quan chức năng phát hiện một số mẫu khăn ướt có chất kích ứng da.
Theo TCVN 11528:2016 quy định khăn ướt dùng 1 lần không có vết ố, không có tạp chất lạ, pH nước ép ở mức 4,5-7,5, hàm lượng formandehyt, không lớn hơn 30 ppm, không có chất tẩy trắng quang học, không có vi sinh vật gây bệnh, tổng số vi sinh vật đếm được không lớn hơn 500 CFU/g, độ kích ứng da không đáng kể.
Ông Lê Văn Hậu, Trung tâm thí nghiệm (Viện Dệt May) phân tích thêm, chất làm tăng trắng quang học khi được đưa vào sản phẩm để hấp thụ ánh sáng tạo cảm giác cho sản phẩm trắng hơn dưới ánh sáng ban ngày. Tuy nhiên đây là chất gây kích ứng với mắt và các vùng da nhạy cảm vì thế theo tiêu chuẩn này khăn ướt không được sử dụng.
Hay như chất formandehyt là chất bảo quản chống vi khuẩn có thể gây dị ứng mạnh thông qua tiếp xúc da, mắt, hô hấp nên việc đưa ra tiêu chuẩn về hàm lượng sẽ giảm nguy cơ này mà vẫn đảm bảo tính kháng khuẩn của khăn ướt.
Theo bà Ngô Thị Ngọc Hà, tiêu chuẩn quốc gia này sẽ là định hướng khoa học đáng tin cậy để các doanh nghiệp áp dụng, đảm bảo đưa sản phẩm đạt chất lượng ra thị trường, giúp người tiêu dùng có cơ sở lựa chọn sản phẩm an toàn.
Nông thôn ngày nay
Tăng giám sát các doanh nghiệp dược phẩm
Phó thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình vừa có ý kiến chỉ đạo về tình hình sản xuất, kinh doanh dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng. Theo Văn phòng Chính phủ, xét báo cáo của Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia về tình hình sản xuất, kinh doanh dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng giả và vụ án buôn lậu thuốc chữa bệnh, làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức xảy ra tại Công ty Cổ phần VN Pharma, Phó thủ tướng yêu cầu Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo lực lượng chức năng tăng cường quản lý, giám sát các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh các loại dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật…
Sài Gòn giải phóng
Giảm gánh nặng bằng y tế ngoại viện
Trước những bất cập của hệ thống chăm sóc sức khỏe hiện nay, chính quyền và ngành y tế đã có nhiều nỗ lực để cải thiện. Tuy nhiên, những biện pháp đang áp dụng không có khả năng giải quyết được các vấn đề của hệ thống chăm sóc sức khỏe dựa vào chữa trị nội viện, mà đòi hỏi cần có giải pháp mới là y tế ngoại viện. Đây là vấn đề đặt ra tại hội nghị giải pháp ngoại viện, do Hội Y tế công cộng TPHCM tổ chức mới đây…
Gánh nặng khám chữa bệnh nội viện
Theo Tổng cục Dân số, đến năm 2050, Việt Nam là quốc gia có dân số siêu già nhất thế giới, đến nay đã có khoảng 10 triệu người cao tuổi, dự kiến đến năm 2030 sẽ là 19 triệu người.
Nhằm giảm gánh nặng cho việc chăm sóc khám chữa bệnh nội viện, theo Tiến sĩ - bác sĩ Lê Trường Giang, Chủ tịch Hội Y tế công cộng TPHCM, cần phát triển giải pháp y tế ngoại viện. Thông thường, người dân khi đi khám chữa bệnh sẽ chọn những cơ sở y tế có uy tín, chuyên môn cao, nhất là các bệnh viện (BV) chuyên khoa đầu ngành, làm cho tình trạng quá tải ngày càng nhiều. Trên thực tế, tại mỗi BV chuyên khoa, trung bình có khoảng 60% - 70% số lượng bệnh nhân có thể điều trị ở các tuyến dưới, nhưng do người dân chưa thực sự tin tưởng y tế cơ sở nên chấp nhận mất nhiều thời gian để được khám ở những BV chuyên khoa đầu ngành: chờ đợi 3 - 4 tiếng nhưng chỉ thụ hưởng thật (được thăm khám) chưa đến 30 phút.
Vì vậy, giải pháp y tế ngoại viện phát triển sẽ cung ứng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, bao gồm dự phòng và điều trị, được thực hiện bên ngoài khuôn viên cơ sở y tế, thông qua sự kết nối giữa người dân và cán bộ y tế. “Giải pháp ngoại viện với công nghệ thông tin 4.0 là xu thế phát triển hiện nay và tương lai trên toàn cầu sẽ góp phần giải quyết gánh nặng chăm sóc sức khỏe cho người dân”, bác sĩ Lê Trường Giang nhấn mạnh.
Alobacsi là cổng thông tin chăm sóc sức khỏe, đơn vị đầu tiên trên cả nước triển khai tư vấn sức khỏe online, chăm sóc sức khỏe từ xa. Trong 7 năm qua đã tư vấn miễn phí cho hơn 2,2 triệu lượt câu hỏi của bạn đọc - người bệnh quan tâm đến chăm sóc sức khỏe. Mỗi ngày có khoảng 300 BS ở các BV Chợ Rẫy, BV Đại học Y Dược, BV Từ Dũ… tham gia tư vấn.
Theo bác sĩ Lê Trường Giang, các cấp độ chăm sóc sức khỏe ngoại viện có thể là người dân tự thực hiện chăm sóc sức khỏe cho bản thân mình; thực hành chăm sóc sức khỏe từ xa với sự tư vấn và hỗ trợ của cán bộ y tế; theo dõi, giám sát tình hình sức khỏe và bệnh tật; khám chữa bệnh cấp cứu tại nhà. Mấu chốt quan trọng nhất của y tế ngoại viện là bác sĩ gia đình (BSGĐ). Tuy nhiên, BSGĐ hiện nay đang hành nghề chủ yếu tại các phòng khám, các BV và hầu như không sử dụng bất kỳ phương tiện gì để kết nối với bệnh nhân của mình để thực hiện được mục tiêu chăm sóc toàn diện và liên tục. Điều này dẫn đến hậu quả là hầu như BSGĐ không có được vai trò cần thiết đối với người bệnh, người dân và xã hội. “BSGĐ phải đóng vai trò là bác sĩ riêng của bệnh nhân, là chỗ dựa đầu tiên và tin cậy của bệnh nhân, hiểu biết và sử dụng các công nghệ thông tin hiện đại để tạo nên sự kết nối chặt chẽ với người bệnh và các bác sĩ ở các BV”, bác sĩ Lê Trường Giang kiến nghị.
Cần sự kết hợp đa ngành
Theo PGS-TS Nguyễn Thanh Hiệp, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch TPHCM, nguồn lực cơ bản cho giải pháp y tế ngoại viện gồm nhân viên y tế, thiết bị y tế, công nghệ, khách hàng, cơ sở y tế. Điều cốt lõi là chăm sóc toàn diện và liên tục, biến dự phòng và chăm sóc sức khỏe mạnh là nhiệm vụ chính để người dân được hưởng thụ. Bên cạnh đó, giải pháp ngoại viện nhắm tới hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn diện và liên tục, từ lúc chưa bệnh rồi bệnh nhẹ, cho đến lúc bệnh nặng. Sau khi điều trị thì vẫn được chăm sóc tại nhà, được chăm sóc liên tục không ngắt quãng, nắm được bệnh tình của bệnh nhân cần đến chuyên khoa nào. Hạn chế để người bệnh tự mò mẫm khắp nơi để điều trị, tốn tiền, tốn thời gian.
Cùng với đó, BSGĐ là bác sĩ chuyên khoa có kiến thức tổng quát, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe toàn diện, liên tục cho cá nhân, gia đình và cộng đồng xung quanh phòng khám của mình; là cầu nối trong chuỗi chăm sóc về y tế. Cũng theo bác sĩ Nguyễn Thanh Hiệp, y tế ngoại viện muốn phát triển phải mang tầm quốc gia. TPHCM sẽ đi đầu áp dụng giải pháp y tế ngoại viện với việc ứng dụng công nghệ thông tin trong chăm sóc toàn diện ban đầu. Còn để xây dựng mạng lưới y tế ngoại viện đòi hỏi có sự kết hợp của đa ngành, bao gồm các trường y, bộ ngành, y tế cơ sở, công lập và tư nhân và truyền thông.
Hiện TPHCM có 20/23 BV quận, huyện đã thành lập phòng khám (PK) BSGĐ thuộc khoa Khám bệnh với cơ cấu từ 1-4 bàn khám do bác sĩ được đào tạo riêng về y học gia đình phụ trách; 136/319 trạm y tế phường - xã thành lập 1 PK BSGĐ với cơ cấu từ 1 bàn khám; 1 phòng PK BSGĐ thuộc PK đa khoa tư nhân. Trong thời gian qua, các PK BSGĐ đã khám, chữa bệnh, sơ cấp cứu cho hơn 439.000 lượt khám chữa bệnh; thực hiện 1.652 ca thủ thuật, hơn 33.000 ca xét nghiệm; hơn 400 ca khám bệnh tại nhà.
Thanh niên
Chỉ đạo xử lý nạn “cò” trước bệnh viện, phòng khám
Ngày 25.9, tại buổi họp báo thường kỳ tháng 9.2017 do UBND TP.HCM tổ chức, Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Tấn Bỉnh thừa nhận nạn “cò” lộng hành trước nhiều bệnh viện, phòng khám trên địa bàn TP đúng như Báo Thanh Niên phản ánh qua bài viết “Cò” khám chữa bệnh lộng hành (số ra ngày 23.9). Theo ông Bỉnh, đây là vấn nạn bức xúc, xảy ra nhiều năm, mặc dù Sở đã nhiều lần phối hợp UBND các quận chỉ đạo công an kiểm tra, xử lý nhưng vẫn chưa dứt điểm được. Nguyên nhân chính là do bệnh viện quá tải, trong khi đó khoảng 50% người bệnh đến từ các tỉnh miền Tây, Đông Nam bộ, vì muốn được khám nhanh và thiếu thông tin nên nghe theo lời dụ dỗ, lôi kéo của “cò”. Ông Bỉnh khẳng định sẽ xử lý nghiêm trách nhiệm lãnh đạo bệnh viện, phòng khám, bác sĩ móc nối với “cò” để rút tiền người bệnh…
Vietnamnet.vn
Bệnh viện kết hợp trường học tuyên truyền chống sốt xuất huyết
Để ngăn chặn dịch sốt xuất huyết (SXH), đầu năm học mới 2017, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc đã thiết kế tờ rơi với màu sắc và hình ảnh bắt mắt, hướng dẫn cách phòng chống SXH tới các trường tiểu học tại Hà Nội.
Dịch sốt xuất huyết kỷ lục tại Hà Nội
Thông tin từ Bộ Y tế, dịch SXH vẫn tiếp tục kéo dài cho đến tháng 11 năm nay. Tính đến thời điểm này, Hà Nội đã ghi nhận hơn 20.000 trường hợp mắc bệnh và có 08 người tử vong vì SXH. Mỗi tuần, Hà Nội có thêm khoảng 3.000 bệnh nhân mắc SXH. Với tốc độ gia tăng mạnh mẽ này, Hà Nội đã vượt con số kỷ lục 16.000 ca năm 2009.
Các chuyên gia y tế cho biết: Nếu như những năm trước, Hà Nội chỉ ghi nhận bệnh nhân SXH tuýp D1, D2 thì năm nay tuýp virus D3, D4 cũng tham gia gây bệnh. Diễn biến thời tiết phức tạp, nắng nóng và mưa nhiều tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi sinh sôi và phát triển mạnh. Mật độ muỗi vằn truyền SXH ở nhiều quận, huyện tại Hà Nội cao hơn 3 - 3,5 lần so với mức bình thường các năm trước, kéo véctơ truyền bệnh SXH tăng cao.
Thực trạng điều trị bệnh nhân SXH ở tất cả các bệnh viện Hà Nội vẫn đang rất căng thẳng, dù tỉ lệ nhập viện chỉ chiếm khoảng 10% số bệnh nhân đến khám. Các bệnh viện đặc biệt là bệnh viện có khoa truyền nhiễm đều ở trong tình trạng quá tải trầm trọng vì bệnh nhân SXH.
Ngăn chặn dịch từ trường học ngay năm học mới
Với mong muốn chung tay cùng cộng đồng nhanh chóng đẩy lùi đại dịch SXH, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc 286 Thụy Khuê, Tây Hồ, Hà Nội đã và đang nỗ lực không ngừng trong việc tiếp nhận, khám chữa và điều trị cho bệnh nhân SXH. Không chỉ thực hiện các buổi tư vấn trực với chuyên gia y tế giỏi của bệnh viện về cách bảo vệ, phòng tránh SXH; mở tổng đài tư vấn miễn phí về SXH, Bệnh viện Thu Cúc còn phối hợp với các trường học trên địa bàn TP Hà Nội phát tặng tờ rơi tuyên truyền về SXH.
Đến ngày 18/9, bệnh viện đã tặng hơn 16.000 tờ rơi cho 10 trường tiểu học: Trường tiểu học Gia Thụy, trường tiểu học Phương Liệt, trường tiểu học Dịch Vọng B, trường tiểu học Thành Công B, tiểu học Chu Văn An, tiểu học Hoàng Diệu, tiểu học Thanh Xuân Trung… Con số tờ rơi được phát ra sẽ không dừng ở đó mà vẫn đang tiếp tục đến với các trường khác. Ngoài tờ rơi, tại các điểm trường đều có dán poster tuyên truyền cảnh báo về bệnh SXH.
Sức khỏe & đời sống
Không lơ là an toàn thực phẩm bếp ăn trường học
Năm học mới vừa bắt đầu, tuy nhiên tại nhiều địa phương đã liên tiếp nhiều vụ vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm tại các trường học khiến phụ huynh lo ngay ngáy về bữa ăn của con ở trường.
Ông Trần Văn Châu, Trưởng phòng Thanh tra, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cũng cho biết, vừa qua Đường dây nóng của Cục liên tiếp nhận được thông tin về thực phẩm bẩn, bữa ăn mất an toàn tại các trường học ở một số địa phương.
Mới đây nhất, ngày 21/9, BVĐK huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai đã tiếp nhận 73 em học sinh Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học và trung học cơ sở xã Hầu Thào, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai có dấu hiệu ngộ độc thức ăn với các triệu chứng đau đầu, buồn nôn và đau bụng. Giáo viên nhà trường cho biết, vào khoảng 20 giờ 30 phút ngày 20/9, sau khi ăn cơm bán trú tại trường, 73 học sinh có dấu hiệu đau đầu, buồn nôn và đau bụng, ngay lập tức nhà trường đã thuê phương tiện đưa các em đến bệnh viện điều trị.
Trước đó vài ngày, liên tục tại một số trường tiểu học, mầm non trên địa bàn Hà Nội đã có hàng chục học sinh bị ngộ độc thực phẩm với các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy... phải nhập viện. Đó là sự việc ngộ độc thực phẩm xảy ra tại Trường tiểu học Chu Văn An (Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội) khiến 40 học sinh kêu đau bụng, sáng dậy kèm theo sốt, nhiều em còn bị tiêu chảy dẫn đến phụ huynh phải cho con mình đến một số bệnh viện lớn trên địa bàn Thủ đô để khám và điều trị. Hay vào ngày 12/9 vừa qua, đã có 9 trẻ rối loạn tiêu hóa phải vào viện sau bữa ăn ở Trường mầm non Lại Yên (Hoài Đức - Hà Nội).
Tại Vĩnh Phúc, phụ huynh đã “chặn” một xe thực phẩm gồm nhiều rau quả đã rữa nát chuẩn bị được chuyển vào Trường tiểu học Lý Nhân, huyện Vĩnh Tường. Các quả bí đã không còn tươi, su su hỏng đã mọc rễ... Thậm chí, có người đã đập thử một quả trứng, bằng mắt thường cũng có thể thấy quả trứng này rất loãng, lòng đỏ đã nát, dấu hiệu của việc trứng đã hỏng. Sự việc nhanh chóng thu hút nhiều phụ huynh học sinh đến để chứng kiến.
Ở Trường tiểu học Hoàng Hoa Thám, quận Ba Đình, Hà Nội, phụ huynh cũng phẫn nộ vì phát hiện có dòi trong khay đựng thức ăn của học sinh.
Trước những nỗi lo lắng của phụ huynh, ngày 22/9, Đoàn kiểm tra của Cục ATTP đã tiến hành kiểm tra bếp ăn tại một số trường học trên địa bàn huyện Hoài Đức (Hà Nội). Hai trường được kiểm tra gồm Trường tiểu học Đức Giang và Trường mầm non Yên Sở, báo cáo của nhà trường và kiểm tra hồ sơ giấy tờ đều cho thấy nhà trường có hợp đồng với các nhà cung cấp thực phẩm, tại Hoài Đức cũng có một nhà cung cấp rau đạt chuẩn Viet GAP.
Tại Trường mầm non Yên Sở chế biến thức ăn cho 1.050 học sinh. Có 24 nhân viên nấu bếp. Nhà trường có trồng thêm rau sạch và nhập thực phẩm từ các công ty cung cấp có uy tín. Mỗi ngày ăn trị giá 18.000 đồng. Cô Nguyễn Thị Hà, Hiệu phó Trường mầm non Yên Sở, Hoài Đức, cho biết, trường đã huy động cả phụ huynh giám sát khâu giao - nhận thực phẩm hằng ngày.
Tại Trường tiểu học Đức Giang, cô Phạm Thị Hà - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, số học sinh ăn bán trú tại nhà trường thường dao động khoảng 650 học sinh. Thực phẩm đầu vào ký hợp đồng với các đơn vị cung cấp thực phẩm trên địa bàn huyện. Khi thực phẩm đến, bếp trưởng sẽ kiểm tra thực phẩm, nếu không đảm bảo chất lượng bằng cảm quan (ví dụ nhìn mớ rau không tươi, củ khoai tây dập...) thì trả lại luôn. Mỗi bữa ăn trưa của các cháu trị giá 15.000 đ/ngày. Hiện có 10 nhân viên phụ trách bếp ăn của nhà trường. 10 năm trở lại đây bếp ăn của nhà trường không xảy ra vấn đề về ngộ độc thực phẩm.
Tuy nhiên, theo cô Nguyễn Thị Hà, cái khó của bữa ăn trường học là nhiều loại thực phẩm giao hằng ngày, khâu giao - nhận nếu không chặt chẽ thì rất có thể có rau, thịt không chuẩn được “tuồn” vào. Do đó, để đảm bảo vệ sinh ATTP bếp ăn trường học, nhà trường phải thường xuyên tuyên truyền về kiến thức ATTP cho nhân viên nhà bếp. Hàng năm đều ký cam kết về đảm bảo ATTP với các công ty cung cấp. Tiếp đến là khâu nhận thực phẩm hàng ngày rất chú trọng. Nhà trường mời phụ huynh tham gia kiểm tra thực phẩm hàng ngày. Cùng vói thực đơn đã gửi thì phụ huynh đều có thể đến kiểm tra thực phẩm vào bất cứ lúc nào.
TS. Lâm Quốc Hùng - Trưởng phòng Quản lý ngộ độc thực phẩm, Cục ATTP đánh giá cao sự quy củ của nhà trường trong việc mua nguyên liệu thực phẩm khi có hồ sơ, hợp đồng đầy đủ, nhân viên bếp được tập huấn thường xuyên...
Phải nghiêm túc thực hiện các góp ý của đoàn kiểm tra. Nhà trường cần lưu ý nước nấu ăn và nước rửa riêng. Không dùng nước giếng khoan để nấu ăn cho trẻ.
Tuy nhiên, ông Hùng cũng cho rằng, phụ huynh và nhà trường nếu có thể kiểm soát chặt chẽ giá cả và chất lượng như ở hai trường này cũng chỉ thực hiện được khi trường tổ chức bếp ăn, còn các trường thuê khoán và nhà cung cấp chia sẵn suất ăn từ bên ngoài thì rất khó kiểm soát.
Theo ông Trần Văn Châu, những trường học có hàng ngàn học sinh, mỗi ngày cung cấp vài ngàn suất ăn trưa (chưa tính bữa phụ) thì dễ xảy ra ngộ độc thực phẩm kể cả cấp tính và mạn tính (trường hợp thực phẩm tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật). “Do đó, chúng tôi đang tiếp nhận thông tin 24/24 giờ hằng ngày tại các đường dây nóng số 0243.2321556 và 0911811556. Phụ huynh có thông tin thực phẩm bẩn hãy gọi cho chúng tôi. Cục sẽ thanh tra đột xuất ngay và có thể sẽ đến trực tiếp tại trường để kiểm tra mà không thông qua địa phương” - ông Trần Văn Châu nói.