Hà Nội mới
Vắc xin “made in Việt Nam” giúp chủ động phòng, chống dịch bệnh hiệu quả
Trung tâm Nghiên cứu, sản xuất vắc xin và sinh phẩm y tế (Polyvac), đơn vị trực thuộc Bộ Y tế đã sản xuất thành công vắc xin phối hợp sởi - rubella (MR) dưới sự hỗ trợ của Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA). Có thể khẳng định rằng, đây là bước tiến lớn, giúp Việt Nam có thể chủ động nguồn cung ứng vắc xin để đối phó với dịch bệnh.
Từ vắc xin sởi - rubella…
Dự án “Tăng cường năng lực sản xuất vắc xin phối hợp sởi - rubella” được Polyvac bắt đầu triển khai từ tháng 5-2013 với tổng kinh phí khoảng 700 triệu yên Nhật. Tháng 3-2016, với sự hỗ trợ của Nhật Bản, vắc xin MR được thử nghiệm lâm sàng. Quá trình thử nghiệm lâm sàng được tiến hành tại tỉnh Hà Nam và Hòa Bình với 756 người trong độ tuổi từ 1 đến 45. Kết quả cho thấy, vắc xin MR có tính an toàn và khả năng sinh miễn dịch phòng bệnh tốt. Giám đốc Polyvac cho biết, vắc xin MR được bào chế bằng công nghệ nuôi cấy tế bào phôi gà và thận thỏ, trong đó, thỏ được nhập khẩu từ Nhật Bản và trứng gà phải nhập khẩu từ Đức. Loại tế bào phôi gà và thận thỏ này, sau khi gây nhiễm vi rút sẽ được bổ sung chất ổn định, loại bỏ bớt tế bào để tạo nên bán thành phẩm. Sau đó, người ta phối trộn hai loại bán thành phẩm với nhau, đóng ống, cô thành dạng bột để tạo nên vắc xin thành phẩm MR. Công nghệ phối trộn là công nghệ mới, do đó, điều quan trọng là phải đào tạo được đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, những người nắm vững và làm chủ được các công đoạn từ sản xuất đến kiểm định chất lượng thì mới cho ra được những loạt vắc xin đạt chất lượng và ổn định lâu dài. Chính vì vậy, tính từ thời điểm bắt đầu sản xuất vắc xin này đến tháng 10-2016, đơn vị chuyển giao công nghệ phía Nhật Bản đã cử 197 lượt chuyên gia sang chuyển giao công nghệ cho Việt Nam và tiếp nhận 36 lượt cán bộ của Polyvac sang học tập tại Nhật Bản. Giám đốc dự án của đơn vị chuyển giao công nghệ vắc xin MR đánh giá, Polyvac là đơn vị đầu tiên và duy nhất được phía Nhật Bản chuyển giao công nghệ sản xuất loại vắc xin này. Polyvac đã đáp ứng đầy đủ tất cả yêu cầu của phía Nhật Bản về sản xuất vắc xin. Vắc xin MR do Việt Nam sản xuất đạt các tiêu chuẩn của WHO trên cơ sở tuân thủ WHO-cGMP. So với vắc xin đơn giá thì vắc xin phối hợp sởi - rubella có giá trị gia tăng rất lớn. Đây là loại vắc xin có khả năng tạo miễn dịch đồng thời với nhiều bệnh.
… đến việc chủ động nguồn vắc xin trong nước
Năm 2015 là năm đáng ghi nhớ khi Việt Nam được WHO cấp Chứng nhận Hệ thống quản lý quốc gia về vắc xin (NRA). Đến năm 2016, Việt Nam lại đánh dấu mốc mới, quan trọng trên bản đồ các quốc gia sản xuất vắc xin khi đã tự sản xuất được vắc xin MR chất lượng cao nhờ ứng dụng công nghệ Nhật Bản. Từ chỗ phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn vắc xin nhập ngoại, tính đến nay, trong Chương trình tiêm chủng mở rộng gồm 12 loại vắc xin, Việt Nam đã sản xuất được 11 loại tự hào là 1/25 nước trên thế giới sản xuất được vắc xin. Nhờ những loại vắc xin “made in Việt Nam”, hàng chục triệu mũi tiêm an toàn đã được thực hiện hằng năm, góp phần thanh toán, khống chế và đẩy lùi nhiều loại dịch bệnh nguy hiểm ở trẻ nhỏ như uốn ván, sởi, ho gà, bạch hầu, bại liệt, lao, viêm gan B, tiêu chảy… MR là loại vắc xin mà từ trước tới nay Việt Nam đều phải nhập khẩu. Thời gian chờ đợi nhập khẩu vắc xin gây ảnh hưởng lớn đến công tác phòng chống dịch bệnh. Cụ thể, để có vắc xin nhập khẩu, phải mất trung bình là 6 tháng, có loại mất một năm và phải đặt hàng trước. Đó là chưa kể có những loại vắc xin, do số lượng nhà cung cấp trên thế giới có hạn nên dù chủ động đặt hàng nhưng vẫn phải chờ lâu, kể cả khi dịch ở trong nước đã lan rộng và số người mắc rất nhiều. Vì vậy, việc Việt Nam sản xuất thành công vắc xin MR có ý nghĩa rất quan trọng bởi nhờ đó, Ngành Y tế sẽ chủ động được nguồn vắc xin, nâng cao hiệu quả phòng chống dịch bệnh, nhất là trong tình huống khẩn cấp. Hơn nữa, vắc xin sản xuất trong nước sẽ có giá thành thấp hơn nhiều so với nhập ngoại. Với thành công nói trên, tới đây, Polyvac sẽ hoàn thiện nốt các thủ tục cần thiết để chính thức đưa loại vắc xin này vào Chương trình TCMR, phục vụ tiêm miễn phí cho trẻ em Việt Nam (dự kiến từ năm 2017). Bệnh sởi và rubella hiện không có thuốc điều trị đặc hiệu. Trong khi đó, bệnh sởi bùng phát rất nhanh. Những người chưa tiêm vắc xin sởi, chưa có miễn dịch đều có khả năng mắc bệnh. Còn đối với rubella, biểu hiện ở trẻ em thường nhẹ, ít biến chứng, nhưng rất nguy hiểm với người mang thai. Nhiễm rubella trong 3 tháng đầu của thai kỳ có thể đối diện với khả năng sảy thai, thai chết lưu, đẻ non; trẻ sinh ra có thể mắc hội chứng rubella bẩm sinh gồm dị tật tim, đục thủy tinh thể, điếc bẩm sinh, chậm phát triển, thậm chí là đa dị tật do đó tiêm vắc xin sởi - rubella là cách duy nhất phòng bệnh. Hiệu quả bảo vệ của vắc xin có thể đạt tới 95%.
Tiền phong
Thai phụ nhiễm virus Zika sinh con không dị tật
Liên quan đến thai phụ nhiễm virus Zika vừa sinh con, Trung tâm YTDP TP. HCM cho biết, thai phụ này ngụ tại quận 12 và đã sinh em bé tại BV Phụ sản Hùng Vương. Sau khi sinh, em bé đã được đo vòng đầu, kiểm tra phát triển của xương sọ và lấy mẫu máu đi xét nghiệm. Kết quả hoàn toàn khỏe mạnh, không bị dị tật đầu nhỏ, không nhiễm virus Zika từ mẹ…
Tắc động mạch phổi, bệnh nguy hiểm
BV Đại học Y Hà Nội vừa cứu sống bệnh nhân bị tắc động mạch phổi kèm sốc nặng, nhờ sự kết hợp siêu âm tim cấp cứu tại giường và tiêu sợi huyết sớm khi điều kiện bệnh nhân chưa cho phép đi chụp cắt lớp vi tính động mạch phổi.
Cứu sống ca bệnh đặc biệt
Bệnh nhân N.V.T (34 tuổi, Hà Nội) là một nam huấn luyện viên dạy khiêu vũ trẻ bị tắc động mạch phổi tự nhiên được điều trị tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội. Bệnh này thường gặp ở bệnh nhân mới trải qua phẫu thuật, hoặc ít vận động nhưng anh T. lại là người ưa hoạt động và gần đây cũng không có bệnh tật nào liên quan đến phẫu thuật. Được biết, trước khi nhập viện 2 ngày bệnh nhân bị đau khoeo chân trái, nghĩ do công việc dẫn đến đau cơ, nên không đi khám. Nhưng sau đó chỉ trong 1 ngày bệnh nhân bị ngất 2 lần, rồi khó thở, đau ngực nên người nhà đưa vào bệnh viện khám. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng khó thở, mạch nhanh, huyết áp tụt, oxy máu giảm, phải thở máy thông qua ống nội khí quản, dùng thuốc để nâng huyết áp. Đặc biệt đã có lúc bệnh nhân rơi vào tình trạng ngừng tuần hoàn phải ép tim ngoài lồng ngực liên tục tim mới hoạt động trở lại. Tình hình bệnh nhân bị sốc nặng như thế này không cho phép di chuyển bệnh nhân đi chụp cắt lớp vi tính động mạch phổi ở khoa Chẩn đoán hình ảnh cách 50m, nơi thiếu các phương tiện hồi sức. Vì thế ngoài việc bệnh nhân được chụp X.quang, điện tim tại giường, bệnh nhân còn được làm siêu âm tim ngay tại giường để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân. Siêu âm tim tại giường cho thấy buồng tim phải của anh T. bị dãn, có cục máu đông nhảy nhót trong buồng tim phải. Các bác sĩ trực của khoa Cấp cứu & Hồi sức tích cực đã quyết định dùng ngay thuốc tiêu sợi huyết để làm tan cục máu đông giúp giảm tắc nghẽn động mạch phổi, mà không đợi hình ảnh xác định của huyết khối trong động mạch phổi của phim cắt lớp vi tính. Khoa Cấp cứu & Hồi sức tích cực cho biết, đây là quyết định mà các bác sĩ của khoa chưa từng làm bao giờ, khi cho thuốc tiêu sợi huyết mà chưa chụp cắt lớp vi tính động mạch phổi. Sau khi được dùng thuốc tiêu sợi huyết và thuốc heparin tiếp tục được truyền theo đường tĩnh mạch, tình trạng bệnh nhân được cải thiện nhanh chóng, siêu âm tim lần 2 ngay sau khi tiêu sợi huyết đã không còn thấy cục huyết khối trong buồng tim phải. Khi bệnh nhân ổn định hơn, phim cắt lớp vi tính động mạch phổi đã được thực hiện, cho thấy có hình ảnh huyết khối tia nhánh nhỏ của động mạch phổi 2 bên, một bằng chứng khẳng định bệnh nhân bị tắc động mạch phổi; siêu âm tĩnh mạch sâu chân trái cho thấy có huyết khối, chứng tỏ huyết khối trong động mạch phổi và ở trong tâm thất phải của bệnh nhân có nguồn gốc từ tĩnh mạch sâu chân trái. Chỉ sau 1 ngày bệnh nhân được thôi dùng thuốc nâng huyết áp, 2 ngày sau được rút ống nội khí quản, bệnh nhân tự thở hoàn toàn, bệnh nhân được chuyển sang dùng thuốc chống đông đường uống và ra viện sau 5 ngày điều trị tại bệnh viện.
Phát hiện chậm, nguy cơ tử vong cao
Tắc động mạch phổi là một cấp cứu nghiêm trọng, đe dọa đến tính mạng người bệnh nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời. Nếu không được phát hiện và xử trí sớm, tắc động mạch phổi có tỷ lệ tử vong lên đến 30%. Hầu hết các trường hợp tử vong đều do tắc động mạch phổi tái phát sau vài giờ đầu tiên. Ngược lại nếu được chẩn đoán và điều trị phù hợp tỷ lệ tử vong giảm còn 2-8%. Với bệnh nhân đã ngừng tuần hoàn, tỷ lệ tử vong 100%; khi có dấu hiệu sốc, tỷ lệ tử vong cũng rất cao có thể lên đến 60% và đòi hỏi phải được chẩn đoán nhanh chóng, điều trị kịp thời theo phác đồ. Thuốc tiêu sợi huyết là loại thuốc có tác dụng làm tan cục máu đông, giúp động mạch phổi được thông thoáng, giúp giảm gánh nặng cho tim từ đó nâng được huyết áp bệnh nhân trở lại mức ổn định. Hiện trên thế giới đã sử dụng loại thuốc này khá phổ biến. BVĐHY Hà Nội là một trong những cơ sở sử dụng thuốc tiêu sợi huyết sớm và thường xuyên, có nhiều trường hợp được cứu sống nhờ sử dụng thuốc này mà chưa gặp trường hợp nào bị biến chứng chảy máu đáng kể. Đây là biện pháp lựa chọn đầu tiên để tái tưới máu phổi cho bệnh nhân bị tắc động mạch phổi cấp có sốc, có suy thất phải. Chỉ khi thuốc này có chống chỉ định thì các phương pháp khác như lấy huyết khối qua ống thông hoặc phẫu thuật mở ngực mới được xem xét do tính phức tạp của các kỹ thuật này đòi hỏi về trang bị và con người, đặc biệt các ca sốc nặng càng không thể chuyểnkhỏi khu vực hồi sức.
Sức khỏe & đời sống
Khánh thành hệ thống Telemedicine nối Bạch Long Vỹ với đất liền
Sáng 20/11/2016, tại Hải Phòng, Viện Y học biển Việt Nam đã khánh thành hệ thống Telemedicine hiện đại kết nối giữa Trung tâm y tế Quân dân Y Bạch Long Vỹ với Viện Y học biển và Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp. Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến đánh giá cao sự cố gắng của Viện Y học biển và các đơn vị có liên quan trong việc sớm đưa vào sử dụng hệ thống kỹ thuật y tế hiện đại, đáp ứng được yêu cầu khám, chữa bệnh của nhân dân ngoài huyện đảo Bạch Long Vỹ cũng như tiếp thêm sức mạnh để ngư dân yên tâm bám biển…
Hai cụm công trình nghiên cứu của ngành y đoạt giải Nhân tài Đất Việt
Tối ngày 19/11, tại Cung văn hóa Hữu nghị Việt – Xô đã diễn ra buổi Lễ trao giải thưởng Nhân tài Đất Việt năm 2016 do Báo Dân trí và Tập đoàn VNPT tổ chức. Về lĩnh vực y dược, giải thưởng Nhân tài Đất Việt năm 2016 đã trao tặng giải Nhất cho công trình nghiên cứu “Ứng dụng tế bào gốc máu dây rốn để điều trị bệnh máu” của nhóm tác giả Viện Huyết học Truyền máu Trung ương; Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến trao giải Nhì cho cụm công trình “Nghiên cứu ứng dụng phẫu thuật nội soi một lỗ và qua lỗ tự nhiên điều trị ung thư đại trực tràng” của nhóm các nhà khoa học thuộc BV TW Huế.
BVĐK Hà Đông: Cứu sống bệnh nhân vỡ gan phức tạp do ngã từ giàn giáo 5m
Các bác sĩ BVĐK Hà Đông vừa cứu sống trường hợp bệnh nhân bị chấn thương nặng và phức tạp: bệnh nhân bị vỡ gan, dạ dày, đại tràng và rách ruột non do bị tai nạn lao động. Người nhà bệnh nhân cho hay, vào lúc 13h30 chiều ngày 14/11/2016, trong lúc đang thi công ở độ cao 5m, anh Đỗ Văn Lâm (50 tuổi Thạch Thán – Quốc Oai – Hà Nội) bị trượt chân khỏi giàn giáo ngã vào cánh cửa sắt. Anh này bị treo trên cánh cửa sắt khoảng 15 phút, nạn nhân được các công nhân cùng thi công và người dân xung quanh đưa vào sơ cứu tại BVĐK Quốc Oai, sau đó bệnh nhân được chuyển thẳng đến khoa cấp cứu BVĐK Hà Đông trong tình trạng sốc, mạch nhanh 120 lần/1 phút, huyết áp tụt 60/40, da xanh, bụng chướng có 2 vết thủng lớn và chảy máu nội tạng. Ngay sau khi tiếp nhận trường hợp bệnh nhân Lâm, qua khám lâm sàng các bác sĩ hội chẩn ngay tại phòng cấp cứu và chỉ trong vòng 10 phút các bác sĩ đã nhanh chóng vừa trao đổi với người nhà bệnh nhân vừa chuyển bệnh nhân lên phòng mổ tiến hành phẫu thuật để giành sự sống cho bệnh nhân. BS. Đinh Hồng Kiên - Trưởng ekíp phẫu thuật cho biết: "Ca mổ kéo dài 4 tiếng, khi mổ trong bụng bệnh nhân có khoảng (2,5lít máu) bao gồm máu đông và máu không đông, một mảnh gan vỡ hẳn ra ngoài kích thước (3cm), đường vỡ gan lớn ở phân thùy gan trái số 2, số 3 và một phần ở phân thùy số 4, vỡ lớn ở dạ dày, đại tràng vỡ 2 chỗ, rách ở ruột non và rách hàm mặt". Các bác sĩ nhận định đây là ca bệnh phức tạp. Nếu cả êkíp không nhanh chóng thực hiện cầm máu, cắt và khâu gan theo tổn thương và tiến hành khâu đại tràng, dạ dày, ruột non, làm hậu môn nhân tạo dẫn lưu đường ống mật và truyền (3,7 lít máu) thì khó mà giữ được tính mạng cho bệnh nhân. “Đây là ca mổ phức tạp bởi cùng lúc bệnh nhân bị chấn thương nhiều chỗ trong ổ bụng nhưng với sự phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ giữa các khâu cùng trình độ chuyên môn tốt và tinh thần quyết tâm “cứu người như cứu hỏa” của các bác sĩ cũng như các thao tác kỹ thuật nhanh, chính xác để giành sự sống cho bệnh nhân”. Sau 4 giờ phẫu thuật, ca mổ đã thành công và sau 2 ngày mổ tại phòng hồi sức, bệnh nhân đã hoàn toàn tỉnh táo. Cũng theo BS. Vương Danh Chính, Phòng hồi sức sau mổ, bệnh nhân Lâm đang hồi sức tương đối tốt sau 2 ngày phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển về khoa Ngoại tổng hợp để theo dõi và điều trị. Chứng kiến hình ảnh bệnh nhân Đỗ Văn Lâm tại khoa Ngoại tổng hợp, chúng tôi cùng các y bác sĩ của khoa và người nhà không giấu được niềm vui bởi hiện tại tình trạng bệnh nhân tương đối ổn định, ăn uống và vận động nhẹ nhàng được, sức khỏe dần hồi phục và có thể xuất viện trong vài ngày tới.
Không tự ý rút dị vật đâm trúng vì dễ chảy máu ồ ạt
“Mỗi năm, khoa Ngoại tổng hợp của BVĐK Hà Đông thực hiện từ 1.500 đến 1.700 ca mổ. Tuy nhiên, những ca mổ cấp cứu mà bệnh nhân bị tai nạn lao động có nhiều tổn thương phức tạp như trên thì tương đối hiếm. Do đó, để thực hiện ca mổ khó này, phải có sự phối hợp chặt chẽ hiệu quả của các khoa như: Cấp cứu, Ngoại tổng hợp, Gây mê, Hồi sức tích cực…, mọi khâu đều không được phép để xảy ra sai sót. Ngay từ đầu chúng tôi xác định đây là một bệnh nhân nặng, có nhiều tổn thương, thể trạng rất kém, tuổi tương đối cao, chính vì vậy sẽ gây nhiều khó khăn cho ca phẫu thuật cũng như hồi sức sau mổ". Đối với các trường hợp bị tai nạn lao động nếu không may bị di vật đâm trúng không nên rút dị vật ra trước khi đến các cơ sở y tế vì sẽ khiến máu chảy ồ ạt nguy cơ tử vong là rất cao. Xúc động trước tinh thần trách nhiệm của các y, bác sĩ của BVĐK Hà Đông, chị Phạm Thị Cậy - vợ bệnh nhân tâm sự: “Khi nghe về tình trạng bệnh của chồng tôi, gia đình đã rất lo lắng cộng thêm thời gian mổ kéo dài đứng ở bên ngoài chờ chúng tôi mong ngóng từng giây, từng phút trôi qua trong sự nghẹt thở không biết chồng tôi sống chết thế nào chỉ biết đặt niềm tin vào các bác sĩ. Thế nhưng, khi nghe thông báo của các bác sĩ, gia đình tôi không cầm được nước mắt và rất vui mừng vì ca mổ đã thành công. Hiện giờ, chồng tôi đang hồi phục từng ngày. Chúng tôi xin cảm ơn các bác sĩ đã cứu sống và giúp chồng tôi vượt qua cửa tử trong gang tấc”.
Mổ cột sống không lo bị liệt nhờ thiết bị cảnh báo thần kinh
Nhờ thiết bị cảnh báo thần kinh, những bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật cột sống sẽ không còn phải lo lắng về việc có thể bị liệt sau mổ. PGS.TS. Kiều Đình Hùng, Trưởng khoa Ngoại thần kinh, Cột sống và Chấn thương chỉnh hình - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết, sắp tới, Bệnh viện sẽ tiếp nhận chuyển giao và đưa vào sử dụng Hệ thống theo dõi thần kinh trong phẫu thuật cột sống (Nerve Monitoring System - NVM5) trong phẫu thuật cột sống. Đây là một thiết bị có tính năng đo điện cơ, điện thế gợi vận động, giúp phẫu thuật viên giảm thiểu sự va chạm dẫn tới tổn thương rễ thần kinh thông qua hệ thống phản hồi tín hiệu thời gian thực dưới dạng hình ảnh (tín hiệu xanh/đỏ/vàng thể hiện khoảng cách an toàn với rễ thần kinh) và âm thanh (tín hiệu cảnh báo chậm/ nhanh). Nói cách khác, hệ thống này có tác dụng cảnh báo cho các bác sĩ phẫu thuật tránh được các dây thần kinh, không làm tổn thương nó trong quá trình phẫu thuật, tránh liệt cho bệnh nhân sau mổ. NVM5 được sử dụng rộng rãi trong nhiều chỉ định như phẫu thuật cột sống lưng (qua lối trước, lối sau và lối bên), phẫu thuật cột sống cổ (lối trước, lối sau), thay đĩa đệm,... Đây là một giải pháp hiện đại, tiên tiến, hiện đang triển khai và chỉ định rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới và trong khu vực như: Mỹ, Đức, Italia, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hongkong, Singapore... BBVĐH Y Hà Nội là một trong những địa chỉ hàng đầu trong điều trị, phẫu thuật các bệnh lý liên quan đến cột sống như trượt, hẹp ống sống, thay thân đốt sống do u, thoát vị đĩa đệm, tạo hình đốt sống... Đây cũng là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam ứng dụng Hệ thống theo dõi thần kinh trong phẫu thuật cột sống. Các bệnh lý cột sống hiện nay ngày một phổ biến, bệnh thường gặp ở những bệnh nhân thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, hẹp ống sống, gù vẹo... hay chấn thương do tai nạn giao thông, tai nạn lao động. Chẩn đoán các bệnh lý cột sống không khó nhờ các dấu hiệu lâm sàng, đặc biệt là chẩn đoán hình ảnh như chụp cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ. Tuy nhiên điều trị các bệnh cột sống rất phức tạp đòi hỏi phải khám các bác sĩ chuyên khoa Phẫu thuật thần kinh hoặc Phẫu thuật cột sống dựa vào dấu hiệu lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh, thể trạng bệnh nhân, tuổi, các bệnh lý phối hợp mà chọn lựa phương pháp điều trị phù hợp nhất với người bệnh. Phần lớn các bệnh cột sống điều trị bằng nội khoa như vật lý trị liệu, kéo dãn cột sống, châm cứu… Theo các nước phát triển có khoảng 20-30% các bệnh cột sống cần phẫu thuật, tỷ lệ bệnh nhân phẫu thuật cột sống ngày càng tăng lên và phẫu thuật ngày càng an toàn hơn nhờ tiến bộ của khoa học, đặc biệt của các trang thiết bị. Tuy tổn thương thần kinh trong phẫu thuật cột sống gặp không nhiều nhưng hậu quả rất nặng nề, đó luôn là điều lo ngại của cả các bác sĩ lẫn bệnh nhân. Hiện nay ở Việt Nam có rất nhiều bệnh nhân cột sống cần phẫu phuật, nhưng nhiều bệnh nhân khi được chỉ định phẫu thuật băn khoăn là có bị liệt sau khi phẫu thuật cột sống hay không. Chính vì lo sợ bị liệt nên đa phần người bệnh đến viện quá muộn như bị liệt, bị tổn thương thần kinh quá nặng nên sau khi phẫu thuật hồi phục không được như mong muốn, trong khi bác sĩ khuyến cáo cần phẫu thuật sớm khi có chỉ định thì kết quả sau mổ mới tốt được.
Nhân dân
Hơn 400 trường hợp mắc bệnh sốt xuất huyết ở Quảng Trị
Đến ngày 20-11, tỉnh Quảng Trị đã ghi nhận hơn 400 trường hợp mắc bệnh sốt xuất huyết. Trong đó, tại TP Đông Hà 103 trường hợp, huyện Vĩnh Linh 100 trường hợp, huyện Triệu Phong 88 trường hợp… Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đang mùa mưa và rét là điều kiện thích hợp để vi-rút gây bệnh sốt xuất huyết phát triển và lây lan trên diện rộng. Trước tình hình trên, ngành y tế tỉnh đã triển khai giải pháp hạn chế bùng phát bệnh sốt xuất huyết.
Báo động tình trạng gia tăng người lao động mắc bệnh nghề nghiệp
Người trong độ tuổi lao động chiếm hơn một nửa dân số nước ta và là lực lượng chính đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, hàng triệu người lao động đang hằng ngày, hằng giờ phải làm việc trong môi trường ô nhiễm, độc hại, dẫn đến suy giảm sức khỏe, ốm đau, bệnh tật và phơi nhiễm với các BNN. Hàng trăm nghìn người bị mắc BNN nhưng không được khám và điều trị kịp thời, không được giám định để hưởng chế độ bảo hiểm.
Bài 1: Bệnh nghề nghiệp đe dọa sức khỏe người lao động
BNN đang tăng nhanh cả về số NLĐ bị mắc và số bệnh do môi trường lao động bị ô nhiễm nghiêm trọng và điều kiện lao động không bảo đảm an toàn. Dù không gây tổn hại trước mắt, nhưng BNN để lại hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe, tính mạng của NLĐ.
Sát thủ thầm lặng
Ngồi trước mặt tôi là anh Lương Văn Đức, công nhân khai thác mỏ, 38 tuổi, quê ở xã Ân Tường Tây (huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định), một trong số hơn 30 người bệnh đang điều trị tại khoa Bệnh phổi nghề nghiệp (Bệnh viện Phổi Trung ương). Dáng người anh to khỏe, vạm vỡ, nhưng nước da xanh tái. Thật khó hình dung ở độ tuổi này, với sức vóc này, mà anh không còn đủ sức lao động, lại phải ngày đêm chiến đấu với căn bệnh bụi phổi si-líc. Trong câu chuyện liên tục bị ngắt quãng bởi những cơn đau tức ngực, xen lẫn tiếng thở rít nặng nề, khó nhọc, anh Đức kể: Cách đây gần một năm, thấy xuất hiện những cơn ho kéo dài, tức ngực, khó thở, tôi tự mua thuốc điều trị, nhưng không khỏi. Vào bệnh viện khám, tôi mới biết mình bị mắc bệnh bụi phổi si-líc. Đầu tháng 5-2016, tôi phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch vì bị tràn khí màng phổi. Qua cơn nguy kịch, sức khỏe dần tạm ổn được gần ba tháng. Ngày 30-8-2016, tôi lại phải nhập viện cấp cứu vì suy hô hấp, viêm phổi nặng, tràn khí màng phổi. Tôi đã tốn cả trăm triệu đồng để chi phí cho việc đi lại, điều trị, ăn ở, thuốc men. Vợ tôi phải vay mượn tiền nong, rồi bỏ cả việc đồng áng, để lại quê nhà bốn đứa con thơ, ra Hà Nội chăm sóc tôi… Sau 19 năm làm thợ hồ tại Công ty Xây lắp Bộ Thương mại (nay là Bộ Công thương), bác Đinh Thị Hòa, sinh năm 1952, ở tổ 1, phường Quỳnh Mai (Hai Bà Trưng, Hà Nội) buộc phải làm đơn xin nghỉ việc vào năm 1994 vì lý do sức khỏe yếu. Các chứng bệnh đau cơ xương khớp, huyết áp, viêm đường hô hấp cứ mỗi ngày một nặng thêm. Công việc nặng nhọc của người thợ hồ trong điều kiện thời tiết thất thường, môi trường làm việc ô nhiễm, cộng với điều kiện ăn, ở không bảo đảm, thường xuyên phải thay đổi địa điểm, khiến sức khỏe của bác Hòa suy giảm nhanh. Xin nghỉ việc ở tuổi 42 và chưa đủ năm đóng bảo hiểm xã hội, bác Hòa chỉ được hưởng chế độ trợ cấp mất sức lao động. Hơn 30 công nhân Công ty Xây lắp Bộ Thương mại hiện đang sinh sống ở tổ 1, phường Quỳnh Mai (Hai Bà Trưng, Hà Nội) có chung hoàn cảnh với bác Hòa, nghỉ việc do suy giảm sức lao động, nhưng không biết mình mắc BNN. Hầu hết công nhân trong công ty đều xin nghỉ việc ở độ tuổi ngoài 40 và có thời gian làm việc khoảng 20 năm, rất ít người trụ lại được lâu hơn. Tìm hiểu, chúng tôi được biết, trong 5 năm qua, tỷ lệ nghỉ ốm ở NLĐ là 24%, cao hơn nhiều so với những năm trước đó. Có tới hơn 70% số công nhân ngành khai thác mỏ và ngành xây dựng có sức khỏe chỉ đạt loại 2 và loại 3. Chỉ tính riêng năm 2015, tỷ lệ NLĐ có sức khỏe yếu (loại 4, loại 5) chiếm hơn 10% tổng số NLĐ được khám sức khỏe định kỳ. Cho đến nay, cả nước đã phát hiện 447 trường hợp nghi ngờ mắc các BNN liên quan a-mi-ăng (một hợp chất hóa học được sử dụng phổ biến trong sản xuất vật liệu xây dựng, khai thác mỏ và một số ngành công nghiệp khác), gây suy giảm sức khỏe nghiêm trọng như: ung thư phổi, ung thư trung biểu mô, bệnh bụi phổi a-mi-ăng… Các chuyên gia dự báo, những căn bệnh do a-mi-ăng sẽ tăng cao trong những thập niên tới, do thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 20 đến 30 năm. Như vậy, nhiều NLĐ đến khi về hưu mới phát triệu chứng của bệnh.
Ẩn họa từ môi trường lao động
Sự việc hàng trăm công nhân Công ty giày Hong-fu và Công ty Hồng Mỹ thuộc Khu công nghiệp Hoàng Long (TP Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa) bị ngất trong các ngày từ 15 đến 19-5-2014, do hội chứng nhiễm độc thần kinh là trường hợp điển hình về tác động của môi trường làm việc ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe NLĐ. Theo kết luận của ngành y tế và các cơ quan chức năng thì các phân xưởng đều có mặt bằng chật hẹp lại tập trung số lượng lớn công nhân làm việc; hệ thống lưu thông khí gồm quạt gió, quạt đẩy, quạt hút… chưa bảo đảm dẫn đến độ lưu chuyển không khí không tốt. Ngoài ra, dung môi hữu cơ cao, có thể tăng lên nhiều lần trong điều kiện làm việc và môi trường nắng, nóng kéo dài là một trong các tác nhân gây ra tình trạng hàng loạt công nhân ngộ độc cấp tính. Ngày 1-12-2015, hàng chục công nhân Công ty TNHH Hải sản Bền Vững, thuộc Khu công nghiệp Suối Dầu (Cam Lâm, Khánh Hòa) trong khi đang làm việc tại kho đông lạnh thì bị đau đầu, chóng mặt, buồn nôn... Tối cùng ngày, có 17 công nhân phải nhập viện cấp cứu. Các bác sĩ tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Khánh Hòa xác định, những công nhân này đã bị ngộ độc khí cac-bon mô-nô-xít (CO), một loại khí được dùng trong công nghiệp chế biến thủy sản để làm đông lạnh. Con số thống kê từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, hiện cả nước có hơn 500 nghìn doanh nghiệp (DN) hoạt động với hơn 90% là DN nhỏ và vừa. Sự gia tăng nhanh về số lượng DN, cơ sở sản xuất mà phần nhiều có công nghệ lạc hậu, máy móc, dây chuyền chắp vá, nhà xưởng chật chội đã làm tăng nguy cơ tai nạn lao động và BNN. Trong cuộc đua tranh giành thị phần, nhiều DN tìm mọi cách để giảm chi phí, hạ giá thành, kể cả việc sử dụng nguyên liệu bẩn, nhiên liệu bẩn. Các hóa chất độc hại, môi trường làm việc ô nhiễm là ẩn họa đe dọa sức khỏe, tính mạng của hàng triệu NLĐ. Qua điều tra, khảo sát cho thấy, những ngành có số NLĐ mắc BNN nhiều nhất là: khai thác mỏ, xây dựng, cơ khí, sản xuất và sử dụng hóa chất. Với đóng góp hơn 10% tổng sản phẩm quốc nội và tạo công ăn việc làm cho hàng trăm nghìn NLĐ, nhiều năm qua, ngành khai thác mỏ giữ vai trò trụ cột của nền kinh tế. Tuy nhiên, công nhân khai thác mỏ cũng chiếm tỷ lệ cao trong số NLĐ mắc các bệnh như: bụi phổi, viêm phế quản mạn tính, điếc, nhiễm độc và các bệnh về xương khớp. Nguyên nhân được xác định là do môi trường lao động khắc nghiệt và điều kiện làm việc lạc hậu. NLĐ phải hằng ngày tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ gây bệnh như: bụi than, đá, kim loại, phóng xạ, tiếng ồn, độ rung chuyển và các loại hơi khí độc dưới hầm sâu. Ở tất cả các công đoạn khai thác, lao động thủ công vẫn là chủ yếu. Kết quả đo, kiểm tra môi trường cho thấy, công nhân khai thác mỏ thường xuyên làm việc trong một môi trường có nồng độ bụi toàn phần cao vượt tiêu chuẩn vệ sinh cho phép từ 15 đến 30 lần; nồng độ bụi hô hấp có nơi vượt tiêu chuẩn cho phép từ 9 đến 11 lần; tiếng ồn có nơi vượt tiêu chuẩn cho phép từ 10 đến 18 dBA, vì thế, công nhân muốn tránh cũng “khó thoát” các BNN. Cuối tháng 10 vừa qua, chúng tôi có mặt tại Khoa điều trị BNN, Bệnh viện Than - Khoáng sản, vừa lúc anh Vũ Đức Khâm, sinh năm 1973, được chuyển sang phòng hồi sức sau bảy giờ gây mê để rửa hai lá phổi nhiễm bụi. Anh Khâm là công nhân khai thác hầm lò tại Công ty Than Quang Hanh (Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam) đến nay được 17 năm. Công việc thường xuyên dưới hầm sâu, khiến anh mắc bệnh bụi phổi lúc nào không biết. Đầu năm nay, anh được công ty cho đi khám BNN, kết quả là anh mắc bệnh bụi phổi. “Nước rửa phổi của tôi đen lắm, toàn bụi than, nhìn sợ lắm” - anh Khâm chia sẻ. Bác sĩ Lê Quang Chung, Phó Giám đốc Bệnh viện Than - Khoáng sản cho biết, tính đến nay bệnh viện đã súc, rửa phổi thành công cho hơn 2.000 người mắc bệnh bụi phổi, hầu hết là công nhân ngành than - khoáng sản. “Bệnh bụi phổi hầu như không chữa khỏi hẳn vì hiện tượng xơ hóa phổi tiến triển. Nếu không được điều trị tốt, bệnh sẽ dẫn tới các biến chứng làm giảm tuổi thọ của người bệnh” - bác sĩ Chung chia sẻ.
Bỏ ngỏ giám sát môi trường lao động
Bộ luật Lao động quy định, người sử dụng lao động phải bảo đảm nơi làm việc đạt tiêu chuẩn về không gian, độ thoáng khí, độ sáng, đạt tiêu chuẩn vệ sinh cho phép về bụi, hơi, khí độc, phóng xạ, điện từ trường, nóng, ẩm, ồn, rung và các yếu tố có hại khác. Các yếu tố đó phải được định kỳ kiểm tra đo lường. Người sử dụng lao động phải tổ chức đánh giá, kiểm soát yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc để đề ra các biện pháp kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động, chăm sóc sức khỏe cho NLĐ. Quy định là vậy, nhưng thực tế rất ít DN thực hiện việc đo, kiểm tra môi trường lao động. Qua khảo sát, hầu hết các DN quy mô nhỏ, sử dụng máy móc thô sơ, công nghệ lạc hậu, nhiều công đoạn sản xuất thủ công, gây ra nhiều bụi, tiếng ồn, bức xạ nhiệt, xả thải nhiều hóa chất độc hại, khí độc, vi sinh vật gây hại nhưng lại không quan tâm việc đo, kiểm tra môi trường lao động. Trực tiếp tham gia thực hiện công tác đo và kiểm tra vệ sinh môi trường lao động, Phó Viện trưởng Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường (Bộ Y tế) TS, BS Nguyễn Văn Sơn cho biết, có rất nhiều DN coi nhẹ môi trường, điều kiện lao động, thiếu các biện pháp bảo vệ sức khỏe NLĐ. Đánh giá của Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế) cũng cho thấy, chỉ có từ 5 đến 10% số DN, cơ sở lao động hoạt động có đăng ký trong toàn quốc được giám sát môi trường lao động. Kết quả đo, kiểm tra môi trường lao động ở những DN có giám sát đã xác định được nhiều mẫu vượt tiêu chuẩn cho phép như: phóng xạ, từ trường, hơi khí độc, tiếng ồn, bụi, ánh sáng, độ rung… Trước thực trạng môi trường lao động như vậy, thông qua các đợt khám sức khỏe định kỳ, khám BNN, đã phát hiện hàng nghìn NLĐ mắc BNN. Riêng năm 2015, phát hiện 8.966 NLĐ mắc BNN, tăng 31,9% so với năm 2014. Trong khi hầu hết các DN, cơ sở lao động “phớt lờ” việc thực hiện quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động thì công tác kiểm tra, giám sát gần như bị bỏ ngỏ. Có những DN đã hoạt động hơn 10 năm nhưng chưa một lần các cơ quan chức năng đến thanh tra, kiểm tra về công tác an toàn, vệ sinh môi trường lao động. Có những địa phương nhiều năm qua chưa xử phạt cơ sở lao động nào do vi phạm... Thực trạng BNN đối với NLĐ đã đến mức báo động, rất cần được các cấp, các ngành liên quan quan tâm, khắc phục. Hiện có gần 29 nghìn NLĐ mắc BNN đã được giám định, hưởng chế độ trợ cấp BNN, trong đó có hơn 75% số người mắc bệnh bụi phổi. Nhưng trên thực tế, số NLĐ mắc BNN ước tính cao hơn 10 lần số người đã được khám, giám định, do phần lớn các DN, cơ sở lao động không tổ chức khám, phát hiện BNN cho NLĐ.
Công an nhân dân
Nhiễm virus Zika không còn là sự kiện y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại quốc tế
Ngày 21-11, những diễn biến của bệnh do virus Zika và chứng đầu nhỏ cùng các rối loạn thần kinh khác đã khiến WHO vừa phải tổ chức cuộc họp trực tuyến lần thứ năm của Ủy ban khẩn cấp thực hiện Điều lệ Y tế quốc tế. Uỷ ban đã cập nhật diễn biến gần đây nhất về sự lan rộng của virus Zika, lịch sử tự nhiên, dịch tễ học, chứng đầu nhỏ và các biến chứng khác ở trẻ sơ sinh liên quan đến virus Zika, hội chứng các rối loạn thần kinh, kiến thức về lây truyền virus Zika qua đường tình dục cũng như việc triển khai các khuyến nghị tạm thời đã được WHO thông qua. Brazil, Thái Lan và Hoa Kỳ đã cung cấp thông tin về chứng đầu nhỏ, hội chứng Guillain-Barré và các rối loạn thần kinh khác liên quan đến nhiễm virus Zika cũng như các biện pháp phòng chống đang được triển khai tại những nước này. Tổng giám đốc WHO đã thông báo nhiễm virus Zika là sự kiện y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại quốc tế dẫn tới thế giới phải có đáp ứng và điều phối khẩn cấp, cũng như cung cấp những hiểu biết mối liên quan giữa nhiễm virus Zika và hậu quả nghiêm trọng lâu dài đối với sức khỏe mà WHO, các quốc gia và các đối tác phải quản lý như là mối đe dọa bệnh truyền nhiễm. Ủy ban khẩn cấp lần đầu tiên đã khuyến cáo nhiễm virus Zika là một sự kiện y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại quốc tế vào tháng 2-2016, sau một số chùm ca bệnh đầu nhỏ bất thường và các rối loạn thần kinh được báo cáo tại Brazil, sau đó là ở Polynesia (Pháp), có những mối liên quan về địa lý đối với nhiễm virus Zika. Hiện nay các nghiên cứu đã chứng minh mối liên quan giữa nhiễm virus Zika và chứng đầu nhỏ nên Ủy ban khẩn cấp cho rằng một cơ chế kỹ thuật dài hạn mạnh mẽ đã được yêu cầu để quản lý việc phòng chống dịch trên toàn cầu. WHO cho rằng, nhiễm virus Zika và những hậu quả do virus này vẫn là một thách thức y tế công cộng đòi hỏi phải hành động mạnh mẽ, nhưng không còn là một sự kiện y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại quốc tế. Nhiều khía cạnh của bệnh này và hậu quả liên quan cần phải hiểu rõ hơn nữa, nhưng có thể được thực hiện qua các nghiên cứu bền vững. Ủy ban khẩn cấp đã xem xét và đồng ý với kế hoạch chuyển tiếp về Zika do WHO phác thảo thiết lập cơ chế đáp ứng lâu dài cùng với các mục tiêu chiến lược đã được xác định trong kế hoạch chiến lược ứng phó với virus Zika. Sau khi phân tích các ý kiến, Tổng giám đốc WHO tuyên bố kết thúc sự kiện y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại quốc tế liên quan đến nhiễm virus Zika.
Chủ quan phòng dịch sốt xuất huyết, là cơ hội cho lây lan Zika
Qua nguồn tin từ Trung tâm Y tế dự phòng (TTYTDP) TP Hồ Chí Minh, tính tới chiều ngày 20/11/2016 thành phố Hồ Chí Minh đã có 62 trường hợp được xác định nhiễm vi rút Zika tại 16/24 quận huyện. Trong đó, các quận huyện phát hiện có số ca mắc nhiều nhất gồm: quận 2( 10 ca); quận Bình Thạnh (13 ca); quận 9( 6 ca), quận Tân Phú ( 6 ca), và quận 12 (6 ca). Điều đáng lưu ý là chỉ sau 1 ngày, từ 19 tới 20-11, ghi nhận tại Q.Bình Thạnh đã có thêm 2 ca được xác định, nâng số ca từ 11 lên 13 ca mắc; huyện Hóc Môn xuất hiện 3 ca mới và Q.Phú Nhuận phát hiện 1 ca. Các quận huyện còn lại trong số nơi có ca dương tính cũng có từ 2-3 ca. Như vậy, dù ở mức dịch còn đang lưu hành, nhưng số ca nhiễm virus Zika trên địa bàn thành phố đã tăng theo từng tuần. Giám đốc TTYTDP , TP Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Trí Dũng cũng cho hay, trong số 62 ca mắc thì có 41 nữ, 09 người đang mang thai. Trong số 09 phụ nữ mang thai có 01 người có kết quả xét nghiệm thai lưu(thai nhi tháng thứ 3); 01 người đã sinh con vào tuần trước. Còn lại 7 người đang tiếp tục được giám sát, theo dõi theo qui trình giám sát bệnh Zika trên thai phụ được phối hợp giữa các Bệnh viện Sản trong thành phố và Trung tâm Chăm sóc Sức khoẻ Sinh sản TP Hồ Chí Minh. Vào ngày 17-11 vừa qua, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thị Thu cũng đã trực tiếp dẫn đầu đoàn công tác giám sát đã có mặt tại khu vực phường Hiệp Thành (Q.12, TP.Hồ Chí Minh), nơi ghi nhận có 04 ca được xác định nhiễm virus Zika đều ở phường Hiệp Thành (khu phố 4 và khu phố 7). Phó Chủ tịch Nguyễn Thị Thu đã rất không hài lòng khi thấy, hầu như hộ dân nào mà đoàn công tác ghé thăm đều có vật dụng đọng nước, các vật phế thải chứa lăng quăng qua. Phó Chủ tịch UBND thành phố đã góp ý trực tiếp với từng hộ dân cũng như đưa ra hướng dẫn cách diệt lăng quăng. Đồng thời, cũng góp ý thẳng với cán bộ, lãnh đạo địa phương rằng: "Muốn chặn dịch bệnh do virus Zika phải diệt lăng quăng nhưng đừng tuyên truyền suông mà phải trực tiếp đến từng hộ dân hướng dẫn". Thực tế kiểm tra như trên cũng chứng tỏ một điều, công tác tuyên truyền của các địa phương là chưa hiệu quả. Qua bảng giám sát các điểm, ổ nguy cơ về Zika vào ngày 19-11 do TTYTDP thành phố cung cấp, thì cũng trên địa bàn Q. 12 trong ngày 20-11, đã tăng thêm 2 ca, nâng số ca mắc lên 6 ca Zika. Giám đốc TTYTDP TP Hồ Chí Minh Nguyễn Trí Dũng cũng cho biết, về trường hợp 01 bà mẹ có virus Zika đã sinh con, qua thăm khám các bác sĩ không ghi nhận tật đầu nhỏ ở em bé. Hiện trường hợp này vẫn đang được giám sát, theo dõi theo chỉ đạo của ngành. Trước tình hình dự báo dịch có thể lan rộng trên địa bàn, nhiều người dân nhất đều rất lo lắng. Đặc biệt, thắc mắc, virus Zika sau khi điều trị có hết hẳn không hay vẫn tồn tại trong cơ thể. Xung quanh vấn đề trên, theo PGS-TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, cho biết, bệnh do virus Zika vẫn đang được tiếp tục nghiên cứu. Y văn cho biết, Virus Zika có trong máu người, tinh dịch tùy theo giới, đối tượng, thời điểm nhiễm bệnh và biểu hiện lâm sàng có khác nhau. Tuy nhiên, người bình thường sau khi phơi nhiễm, virus tồn tại trong máu đến 14 ngày (đặc biệt trong 7 ngày đầu khởi phát là thời gian dễ nhiễm sang muỗi, từ đây nguy cơ lây qua người khác), trong nước tiểu là 30 ngày và trong tinh dịch đến 6 tháng. Đặc biệt phụ nữ mang thai khi nhiễm virus Zika không có triệu chứng, virus tồn tại trong máu đến 53 ngày sau phơi nhiễm. Người nhiễm virus Zika dù có hay không có triệu chứng đều có nguy cơ lây nhiễm cho muỗi và cho người khác. Các biểu hiện thường gặp như: phát ban, sốt nhẹ, viêm kết mạc, đau đầu, đau cơ, đau khớp. Cũng theo PGS.TS. Phan Trọng Lân, tại khu vực phía Nam, Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh đã thực hiện lấy hàng ngàn mẫu xét nghiệm giám sát dịch tại cộng đồng, ngoài những ca tại địa bàn thành phố đã được xác định, cũng đã phát hiện ca dương tính thuộc khu vực ở Bình Dương, Long An, Bà Rịa-Vũng Tàu. Điều tra dịch tễ cho biết, ở nơi nào có dịch sốt xuất huyết (SXH) tăng cao thì nơi đó sẽ xuất hiện ca nhiễm Zika nhiều. Phương pháp phòng ngừa hiệu quả là diệt lăng quăng, nên rất cần ý thức người dân cùng chung tay để ngăn chặn dịch không lây lan. Cũng theo ý kiến của ông Trí Dũng, biện pháp trọng tâm là cần phun thuốc diệt muỗi, diệt lăng quăng, phun thuốc diệt muỗi trên diện rộng nếu có thể. Tầm soát kĩ số trường hợp nghi ngờ mắc Zika trên địa bàn để giám sát. Công tác phòng chống nhất thiết phải kết hợp lồng ghép phòng chống dịch Zika với phòng chống dịch SXH tại các địa phương mới đem lại hiệu quả. SXH đang ở mức cao nhất trong năm với số ca tích luỹ (15.274 ca) từ đầu năm tới nay. Tỉ lệ số ca mắc đã cao hơn 13% so với cùng kì. Thành phố Hồ Chí Minh vốn là một địa bàn "nhạy cảm" với dịch bệnh, số ca mắc SXH tại thành phố luôn chiếm tỉ lệ cao trên số ca của cả nước. Do đó, việc tăng cường năng lực giám sát, phát hiện và chỉ đạo kịp thời các biện pháp để khống chế dịch bệnh SXH và cả Zika là việc cấp thiết. Trong đó, chú trọng công tác tăng cường cảnh báo toàn xã hội, mọi cơ quan, ban ngành, mọi cá nhân đều phải có ý thức phòng chống. Ngay sau khi nghi ngờ bệnh nhân có nhiễm vi rus Zika thì cần xử lý ổ dịch tại địa phương ngay. Chậm xử lý ổ dịch nguy cơ sẽ tạo cơ hội cho dịch lây lan.
Người nghèo sẽ được sử dụng dịch vụ y tế cao cấp tại Hà Nội
Chủ tịch UBND TP Hà Nội đã chính thức thống nhất cơ chế hoạt động của Trung tâm Kỹ thuật cao và Phẫu thuật tiêu hóa Hà Nội đặt tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn. Như vậy, từ ngày 27-11-2016, người dân Thủ đô bắt đầu được hưởng dịch vụ khám, chữa bệnh cao cấp theo tiêu chuẩn châu Âu ngay tại Hà Nội, đặc biệt là về tầm soát phát hiện sớm, điều trị hiệu quả bệnh tiêu hóa. Việc Hà Nội có một Trung tâm Kỹ thuật cao và Phẫu thuật tiêu hóa đặc biệt có ý nghĩa, khi Việt Nam đang là một trong những nước có số người bị bệnh tiêu hóa cao nhất thế giới, hơn nữa số người mắc ung thư ở Hà Nội ngày càng nhiều, quá tải BV phổ biến. Một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu phòng chống ung thư tại 14 quận, huyện của Hà Nội cho thấy kết quả đáng giật mình: Tổng số ca mắc ung thư là 20.351, trong đó nam giới là 11.136 ca (chiếm 54,7%) và nữ giới là 9.215 ca (45,3%) với các loại ung thư thường gặp nhất là phế quản phổi, ung thư dạ dày, ung thư gan, ung thư đại trực tràng, ung thư vú và ung thư cổ tử cung. Trung tâm Kỹ thuật cao và Phẫu thuật tiêu hóa Hà Nội được đầu tư khoảng 300 tỷ đồng từ nhiều nguồn vốn, trong đó, có nguồn xã hội hóa do đích thân Chủ tịch UBND TP Hà Nội trực tiếp kêu gọi. Với khoảng 50 giường bệnh, 12 phòng khám bệnh, 7 hệ thống nội soi tiêu hóa và mổ nội soi thế hệ mới nhất, 3 phòng mổ hiện đại với các thiết bị gây mê, hệ thống chẩn đoán hình ảnh hiện đại v.v… Sở Y tế Hà Nội cho biết, Trung tâm này không chỉ là nơi kết hợp chặt chẽ giữa công nghệ y học tiên tiến nhất và các bác sỹ giỏi chuyên môn, mà còn chuyển giao các kỹ thuật hàng đầu trên thế giới và đào tạo đội ngũ y tế chất lượng cao cho Hà Nội, hợp tác với các bác sĩ và chuyên gia hàng đầu về tiêu hóa trong nước và quốc tế.
An ninh thủ đô
Nhiều bệnh viện không đủ kinh phí xử lý chất thải
Trung bình mỗi ngày, các cơ sở khám, chữa bệnh do Sở Y tế Hà Nội quản lý trên địa bàn thành phố thải ra hơn 13 tấn rác thải. Trong đó, phần lớn là rác thải y tế nguy hại và chất thải rắn nhưng hệ thống xử lý còn kém, kinh phí đầu tư hạn chế. Ông Nguyễn Văn Dung, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội thông tin, lượng chất thải rắn phát sinh một ngày của các cơ sở do Sở Y tế quản lý (41 bệnh viện, 30 trung tâm y tế huyện, 14 trung tâm chuyên khoa) khoảng 11 tấn/ngày. Trong đó, có 9,249 tấn/ngày là chất thải rắn y tế thông thường, 1,842 tấn/ngày là chất thải rắn y tế nguy hại. Các trạm y tế xã/phường/thị trấn trung bình mỗi ngày thải ra từ 0,1- 0,5kg chất thải rắn y tế nguy hại và 1-4kg chất thải rắn y tế thông thường. Như vậy, tổng lượng chất thải rắn phát sinh khoảng 13 tấn/ngày trong đó có 11 tấn/ngày là chất thải y tế thông thường và 2 tấn/ngày là chất thải y tế nguy hại. Ước tính, đến năm 2020, tổng lượng chất thải y tế phát sinh một ngày trên địa bàn Hà Nội là 15,8 tấn/ngày, trong đó khối lượng chất thải y tế nguy hại là 3,16 tấn/ngày. Ngoài ra, tổng lượng nước thải trung bình một ngày của các cơ sở thuộc Sở Y tế Hà Nội khoảng 10.029m3/ngày. Ước đến năm 2020 là 13.495m3/ngày. Theo đại diện Sở Y tế Hà Nội, giai đoạn 2010-2015, thành phố đã đầu tư xây dựng mới hệ thống xử lý chất thải lỏng cho 30 bệnh viện, 45 phòng khám đa khoa khu vực; 11 bệnh viện còn lại đã được đầu tư theo quy mô bệnh viện trước đây hiện đã xuống cấp; 32 bệnh viện tư nhân đã được đầu tư trước khi đi vào hoạt động. Đối với chất thải rắn, thành phố đã đầu tư lò đốt chất thải y tế cho 16 bệnh viện. Tuy nhiên, quá trình vận hành lò đốt còn nhiều khó khăn như tiêu tốn nhiên liệu, hay hỏng thường xuyên phải bảo trì. Còn các cơ sở y tế khác ký hợp đồng thu gom xử lý chất thải y tế với Công ty Cổ phần Môi trường và Đô thị công nghiệp 10 - Urenco 10. Ông Nguyễn Văn Dung cho rằng, giai đoạn vừa qua, kinh phí đầu tư cho công tác quản lý chất thải y tế còn hạn chế. Nhiều đơn vị không đủ kinh phí để xây dựng cơ sở hạ tầng xử lý nước thải, khu lưu giữ chất thải rắn; kinh phí cho vận hành, bảo dưỡng hệ thống xử lý nước thải; kinh phí mua hóa chất, vật tư làm sạch môi trường, kinh phí mua sắm trang thiết bị, phương tiện thu gom, lưu giữ, vận chuyển, tiêu hủy chất thải rắn y tế khá lớn nên các đơn vị gặp nhiều khó khăn. Trong giai đoạn tới, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội kiến nghị, cần có một biên chế chuyên trách cho công tác quản lý chất thải y tế tại các bệnh viện và các trung tâm y tế quận, huyện (hiện tại là cán bộ kiêm nhiệm). Đặc biệt, cần phân cấp rõ giữa Trung ương và địa phương trong việc quản lý, thanh tra, kiểm tra, giám sát công tác xử lý chất thải y tế của các đơn vị y tế trên địa bàn để tránh chồng chéo, và tăng cường đầu tư kinh phí quản lý chất thải y tế.
Hà Nội: Cần quy hoạch bệnh viện quy mô vừa theo khu dân cư
Chiều 22-11, tại buổi làm việc giữa UBND TP Hà Nội với đoàn công tác Bộ Y tế do Bộ trưởng dẫn đầu, UBND Hà Nội cho rằng, tại Hà Nội, giải pháp quy hoạch các bênh viện quy mô 200-300 giường gắn với khu dân cư sẽ hiệu quả hơn xây các bênh viện lớn ở xa...
Điểm sáng về cơ chế tự chủ
Điểm lại hoạt động trong năm vừa qua, Sở Y tế Hà Nội cho biết, đã chủ động trong công tác phòng chống dịch bệnh với 109 điểm xét nghiệm, chủ động phòng chống Zika, sốt xuất huyết; thành lập 65 đội phòng chống dịch cơ động; công tác tiểm chủng mở rộng triển khai hiệu quả; Công tác khám chữa bệnh được nâng cao, tiếp tục cải cách hành chính, cải tiến quy trình khám chữa bệnh. Hà Nội tiếp thục thực hiện đề án ghép thận tại Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn; tất cả các bệnh viện huyện triển khai phẫu thuật nội soi; Tổ chức tiếp nhận và triển khai vận hành 3 xe ô tô chuyên dụng kiểm nghiệm ATTP; Tập trung xây dựng và nâng cấp cơ sở vật chất để thành lập “Trung tâm kỹ thuật cao và tiêu hóa Hà Nội” thuộc Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn với kinh phí đầu tư trên 500 tỷ đồng... Đặc biệt, Hà Nội đã tạo cơ chế tự chủ để một số bệnh viện chủ động phát triển, mang lại những kết quả tịch cực, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. “Khi bệnh viện đã tự chủ, người bệnh chính là khách hàng. Sự hài lòng của bệnh nhân chính là yếu tố sống còn với bệnh viện. Không còn tình trạng nhũng nhiễu, vòi vĩnh...” - Giám đốc Viện tim Hà Nội Nguyễn Quang Tuấn nói. Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đánh giá cao cách làm này và nhấn mạnh, cơ chế tự chủ sẽ giúp giảm đầu mối, không làm tăng biên chế cũng như đảm bảo thu nhập cho các y bác sỹ, người lao động... Đề nghị Hà Nội cần đi đầu trong cơ chế tự chủ, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng, thành phố cần sớm có đề án, lộ trình giao cơ chế tự chủ cho các bệnh viện…
Triển khai bác sỹ gia đình ở trạm y tế
Về các kiến nghị của ngành y tế Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Y tế đồng tình và khẳng định sẽ tạo điều kiện tốt nhất để đào tạo bác sỹ chuyên khoa cho thành phố; duy trì chỉ tiêu đào tạo bác sỹ nội trú cho Hà Nội (25 chỉ tiêu/năm)... Đánh giá Hà Nội có quy hoạch hạ tầng cơ sở y tế tốt, Bộ trưởng đề nghị: “Cái gì đã là thế mạnh của các Bệnh viện Trung ương rồi thì Hà Nội không cần phải đầu tư nữa mà thành phố nên tập trung vào ưu thế của mình để đầu tư cho “ra tấm ra món” - Bộ trưởng Bộ Y tế phân tích. Đồng tình với ý kiến của Bộ trưởng Bộ Y tế, UBND TP cho biết, từ đầu năm, thành phố đã tạm dừng đề án ghép gan củaBệnh viện Xanh Pôn bởi đây là thế mạnh của các bệnh viện Trung ương. Hà Nội đã chuyển hướng đầu tư trung tâm kỹ thuật cao ở Bệnh viện Xanh Pôn với nhiều kỹ thuật mới đối với ngành y tế Việt Nam như nội soi xâm lấn tối thiểu, tầm soát ung thư đường tiêu hóa... Về các công trình bệnh viện Trung ương cơ ở 2 đã được Chính phủ phê duyệt đầu tư ở Quốc Oai, Tây Tựu... UBND TP Hà Nội đề xuất Bộ Y tế tính toán phân kỳ đầu tư phù hợp; chú trọng khảo sát xu hướng bệnh nhân; tính hợp lý của giao thông... “Xu hướng thế giới hiện nay khi quy hoạch các cơ sở y tế đều đảm bảo người dân từ nhà ra bệnh viện chỉ mất từ 15-20 phút đi bộ. Các chuyên gia Pháp đang khuyến cáo Hà Nội chỉ nên quy hoạch các bênh viện từ 200-300 giường theo khu dân cư. Mô hình này sẽ hiệu quả hơn các bệnh viện lớn”, Chủ tịch UBND TP nêu quan điểm... Để đảm bảo công tác vệ sinh an toàn thực phẩm, Chủ tịch UBND TP cho biết, TP đang xây dựng lộ trình quy hoạch lại các điểm bán hoa quả toàn thành phố để trình HĐND TP tại kỳ họp tới cũng như tiếp nhận thêm 2 xe kiểm tra ATTP cơ động (hiện nay đã có 3 xe đi vào hoạt động). Ngoài ra, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc thí điểm mô hình bác sỹ gia đình, Chủ tịch UBND TP cho biết, Hà Nội sẽ triển khai các mô hình này ở các trạm y tế. “Mô hình bác sỹ gia đình triển khai như vậy sẽ rất tiện lợi vì gần khu dân cư”.
Thanh niên
Chị em ruột cùng bị nhiễm vi rút Zika
Ngày 21.11, Sở Y tế tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết vừa phát hiện thêm ca thứ 2 nhiễm vi rút Zika. Bệnh nhân này là một phụ nữ 22 tuổi, ngụ tại TT.Phú Mỹ, H.Tân Thành. Trước đó, em ruột của bệnh nhân cũng bị nhiễm vi rút Zika. Viện Pasteur TP.HCM đã cùng ngành y tế tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đến nơi bệnh nhân ở phun thuốc khử trùng, tổ chức bắt muỗi tại khu vực bệnh nhân ở để xác định muỗi có vi rút Zika hay không. Theo Sở Y tế tỉnh này, các thai phụ tại TT.Phú Mỹ đã được tư vấn sức khỏe, hướng dẫn cách phòng chống bệnh vi rút Zika.
Nông thôn ngày nay
Virus Zika tấn công 16 quận, huyện TP.HCM
Báo cáo của Trung tâm YTDP TP.HCM cho thấy đến thời điểm hiện tại, TP.HCM đã ghi nhận 62 trường hợp bị nhiễm virus Zika. Trong năm ca nhiễm Zika gần đây nhất, quận Gò Vấp có một ca. Bốn trường hợp còn lại chia đều cho hai quận Tân Bình và Bình Thạnh. Điều đáng nói Tân Bình đầu tiên ghi nhận có người mắc bệnh Zika. Như vậy, hiện số quận, huyện có ca nhiễm Zika lên tới 16/24, tăng một so với ngày 19-11 (15/24). Hiện nay, quận Bình Thạnh vẫn dẫn đầu với số người nhiễm Zika là 13. Kế tiếp là quận 2 với 10 trường hợp… Tại các cuộc họp gần đây, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thị Thu nhận định nếu các quận, huyện làm không tốt công tác diệt lăng quăng thì nguy cơ dịch bệnh Zika sẽ gia tăng.
Sức khỏe & Đời sống
Đẩy mạnh hiệu quả mô hình BSGĐ trong chăm sóc sức khỏe người dân
Mô hình phòng khám bác sĩ gia đình gắn với chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân ở Hà Nội bước đầu đã phát huy hiệu quả, giúp người dân được chăm sóc sức khỏe ngay tại địa phương ngày càng tốt hơn; cơ sở vật chất hạ tầng và chất lượng khám chữa bệnh của Hà Nội có những thay đổi rõ rệt… Đó là những đánh giá về hoạt động của ngành y tế Hà Nội thời gian được Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đưa ra tại buổi làm làm việc với UBND TP Hà Nội đánh giá kết quả công tác y tế đã triển khai và kế hoạch trọng tâm thời gian tới.
Chủ động chăm sóc sức khỏe người dân đến tận hộ gia đình
Báo cáo của Sở Y tế Hà Nội cho thấy, mặc dù tình hình dịch bệnh trên thế giới diễn biến phức tạp, nhiều dịch bệnh nguy hiểm tái nổi, tuy nhiên tình hình dịch bệnh trên địa bàn thành phố vẫn được duy trì ổn định. Hệ thống giám sát dịch bệnh truyền nhiễm được triển khai đồng bộ từ tuyến thành phố đến cơ sở, thành lập 65 đội phòng chống dịch cơ động ở các tuyên được đào tạo chuyên nghiệp với đầy đủ máy móc, trang thiết bị sẵn sàng đáp ứng nhanh chống dịch. Trước đó, sáng 22/11, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến đã đến thăm và kiểm tra hoạt động của Trạm Y tế xã Mai Đình, huyện Sóc Sơn, Hà Nội, nơi đã triển khai mô hình bác sĩ gia đình (BSGĐ) từ 2014. Tại đây đã quản lý hồ sơ sức khỏe theo mô hình BSGĐ cho khoảng 98% người dân, BS Trần Trọng Thắng- Trưởng Trạm y tế xã Mai Đình cho biết, để thực hiện mô hình BSGĐ, có sự hỗ trợ của Trung tâm y tế huyện Sóc Sơn và các BV tuyến trên như: BV Tim Hà Nội, BV Lão khoa T.Ư về khám sàng lọc, phát hiện quản lý 500 hồ sơ của người có bệnh mãn tính (đái tháo đường, tăng huyết áp) để khám, cấp thuốc định kỳ; lập hồ sơ quản ý sức khỏe cho người dân theo mô hình BSGĐ. Trong quá trình khám, nếu phát hiện những biến chướng vượt tầm chữa trị của trạm, bệnh nhân sẽ được chuyển vượt tuyến lên các bệnh viện chuyên khoa như: Bệnh viện Xanh Pôn, Thanh Nhàn, Mắt Hà Nội. Về khám chữa bệnh, Trạm y tế xã Mai Đình được trang bị đầy đủ trang thiết bị đảm bảo công tác cấp cứu ban đầu, chăm sóc sức khỏe ban đầu của người dân trên địa bàn. Theo BS Thắng, trung bình mỗi ngày có khoảng 40 bệnh nhân đến khám tại trạm bao gồm cả khám theo diện bảo hiểm y tế và khám dịch vụ. Thậm chí, số bệnh nhân đến với trạm có khi lên đến 100 – 150 bệnh nhân một ngày. BS Phạm Quang Hải- Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Sóc Sơn cho biết, hiện nay cả 26 trạm y tế xã và 4 phòng khám đa khoa của huyện Sóc Sơn đều triển khai phòng khám BSGĐ. Trung tâm Y tế huyện Sóc Sơn đã thành lập tổ y tế chăm sóc người bệnh đến tận hộ gia đình theo nguyên lý chủ động chăm sóc bệnh nhân mắc bệnh nặng, mãn tính, các bệnh tuổi già; cấp cứu các trường hợp bệnh nặng theo yêu cầu… Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến yêu cầu cần sớm hoàn thiện hệ thống tin học hóa bệnh án điện tử trong quản lý bệnh nhân tại đây; tổ chức hệ thống xét nghiệm tập trung trả kết quả qua email để tránh tình trạng lãng phí máy móc và nhân lực tại các trạm; tiếp tục tăng cường truyền thông đến người dân về ý nghĩa của mô hình BSGĐ. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến và đoàn công tác cũng đã đến kiểm tra công tác khám chữa bệnh tại BVĐK Sóc Sơn và tặng quà một số sản phụ vừa sinh con, đang nằm tại Khoa sản của BV. Cũng tại buổi làm việc với BVĐK Sóc Sơn, Viện Chiến lược và Chính sách y tế đã công bố khảo sát độc lập của Viện về mức độ hài lòng của người dân với công tác khám chữa bệnh và tinh thần, thái độ của cán bộ y tế cho thấy, 75% bệnh nhân được khảo sát trực tiếp tỏ ra hài lòng về thời gian chờ khám (trung bình cả nước là 65%), tuy nhiên vẫn còn ý kiến chưa hài lòng về việc nhân viên y tế sẵng giọng, càu nhàu với bệnh nhân, chưa nhiệt tình khi trực đêm…
Tránh chồng chéo trong quy hoạch BV
Phát biểu tại buổi làm việc với UBND TP Hà Nội, Bộ trưởng đánh giá cao những kết quả đã đạt được của ngành y tế Hà Nội trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, đặc biệt là trong việc triển khai mô hình phòng khám BSGĐ kết hợp với chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân tại một số quận/huyện. Bộ trưởng cho biết sẽ giải quyết những kiến nghị của TP Hà Nội như tổ chức thí điểm đào tạo chuyên khoa cấp 1 cho bác sỹ mới tuyển dụng, duy trì việc đào tạo 25 bác sỹ nội trú mỗi năm và đào tạo nguồn nhân lực nhi khoa cho thành phố. Tuy nhiên, với kiến nghị mở mã ngành đào tạo bác sỹ tại Trường ĐH Thủ đô của Sở Y tế Hà Nội, vấn đề này cần sự cho phép của Bộ GD&ĐT, nhưng phải đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định để đảm bảo chất lượng đào tạo. Bộ Y tế sẽ xem xét đề xuất của Hà Nội về việc ban hành quy định thu hồi có thời hạn chứng chỉ hành nghề, giấy phép hoạt động nếu cơ sở y, dược hành nghề vượt quá phạm vi chuyên môn hoặc người phụ trách chuyên môn vắng mặt tại 3 lần kiểm tra liên tiếp...; đồng thời thu hồi vĩnh viễn những giấy tờ vừa nêu khi xảy ra hậu quả nghiêm trọng. Chính phủ đã nhất trí về việc xây dựng cơ sở 2 của BV Nhi TW, Phụ sản TW tại huyện Quốc Oai và đang chủ trương xây cơ sở 2 của các BV: Mắt TW, Răng hàm mặt TW. Do vậy, Hà Nội cần xem xét lại việc quy hoạch xây dựng các BV Nhi, Phụ sản, Mắt, Răng hàm mặt của thành phố để tránh chồng chéo lãng phí… Các thành viên Đoàn công tác của Bộ Y tế cũng đề nghị Hà Nội chuẩn bị các điều kiện để nhân rộng việc thành lập lực lượng thanh tra chuyên ngành an toàn thực phẩm tại tất cả các quận, huyện, phường, xã. Ngành y tế Hà Nội cần đẩy mạnh hơn nữa việc đổi mới thái độ phục vụ người bệnh vì kết quả kiểm tra bước đầu cho thấy, các cơ sở y tế của Thủ đô đạt điểm thấp hơn so với TP HCM. Qua kiểm tra tại BV huyện Sóc Sơn cho thấy, thời gian chờ khám lâu hơn so với nhiều BV tuyến TW. ngành y tế Hà Nội trong những năm qua đã có nhiều tiến bộ. Tuy nhiên, Hà Nội không chọn hướng phát triển các kỹ thuật cao mà các BV tuyến TW trên địa bàn đã làm, do đó Hà Nội đã rà soát, lập quy hoạch lại toàn bộ hệ thống y tế Hà Nội. Mong muốn, khi thành phố lập lại sự điều chỉnh quy hoạch này cần sự đóng góp của các BV tuyến T.Ư trên địa bàn để công tác khám chữa bệnh của các BV tuyến TP ở Hà Nội thuận tiện hơn. cũng đề xuất Bộ Y tế tạo điều kiện cho Hà Nội nhân rộng mô hình trạm y tế có cơ chế tự chủ, xây dựng thành phòng khám BSGĐ… để ngày càng phát huy hiệu quả, vai trò của trạm y tế trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Pháp luật TP.HCM
Hơn 200 bệnh nhi mòn mỏi chờ ghép tạng
Ghép tạng cho bệnh nhi vẫn đang phải đối mặt với nhiều vấn đề về kỹ thuật và khó khăn về nguồn tạng, kinh phí quá cao. Nếu không gặp khó về nguồn tạng, về khoảng cách địa lý thì nhiều gia đình vẫn phải cắn răng đưa con về trước chi phí ghép tạng vượt mức kinh tế gia đình cho phép. Kinh phí luôn là trở ngại lớn nhất của các gia đình đang được chỉ định ghép tạng.
Mỏi mòn chờ đợi
Vào khoa Tiêu hóa BV Nhi đồng 2 những ngày giữa tháng 11-2016, cậu bé Phạm Đức Bảo (Di Linh, Lâm Đồng) chưa đầy hai tuổi nhưng nước da vàng tái hẳn đi, ánh mắt mệt mỏi nằm trong lòng mẹ cứ chút chút lại khóc, trở mình liên tục. Bé Bảo bị bệnh lý về gan sau sinh kể từ những ngày đầu tháng 3-2015. Đến nay đã hơn một năm hai vợ chồng chị Lê Thị Hoa liên tục đưa con đi tái khám, lấy thuốc và chờ đợi. Bé Bảo được chỉ định ghép gan từ rất lâu và đó là biện pháp duy nhất có thể giúp Bảo khỏe mạnh lại như bao đứa trẻ khác. Gia đình đã chuẩn bị kinh phí. Thế nhưng việc tìm nguồn gan tương thích cho bé Bảo là điều quá khó. “Tôi đã xin nghỉ việc, sẵn sàng mọi thứ nhưng lại không có nguồn gan. Cả nhà được các BS thử mẫu, xét nghiệm toàn bộ nhưng đều không thể. Nay mỗi tháng lại chạy lên BV vài lần tái khám, lần nào BS điện thoại là lại hy vọng. Vậy mà hơn một năm vẫn phải chờ đợi, không biết thằng bé có chờ được đến lúc có người cho gan không” - chị Hoa ngậm ngùi. Chị Lương Thị Ngọc Thúy (Đầm Dơi, Cà Mau) trăn trở: “Con tôi bị teo đường mật bẩm sinh, đã hơn một năm bám BV. BS cho biết ghép gan là biện pháp duy nhất. Mặc dù chi phí phẫu thuật đã được BHYT hỗ trợ rất nhiều nhưng những khoản còn lại cũng quá lớn đối với gia đình quanh năm bám ruộng vườn như tôi. Sau phẫu thuật còn phải ở phòng đặc biệt, vô trùng suốt thời gian dài, dùng nhà vệ sinh riêng, cách ly với ô nhiễm…, tôi nghe thôi cũng đã thấy đuối. Giờ chỉ biết nhìn con rồi xin lỗi con. Vì ba mẹ đã cố gắng hết sức rồi cũng không thể mang đến cho con cuộc sống được”.
Cố gắng và hy vọng
Hiện tại khu vực phía Nam, chỉ tính riêng hai BV nhi lớn là BV Nhi đồng 1, Nhi đồng 2 (TP.HCM) đã có tới hơn 200 ca đang mòn mỏi chờ đợi được ghép tạng. Cố gắng lắm từ năm 2005 đến nay, nơi có thể thực hiện ghép gan, thận nhi duy nhất khu vực phía Nam là BV Nhi đồng 2 cũng chỉ mới thực hiện được 10 ca ghép gan, 15 ca ghép thận. Theo đánh giá của các BS, con số này là quá ít so với nhu cầu. Trao đổi về vấn đề này, ThS-BS Phạm Ngọc Thạch, Phó Giám đốc phụ trách chương trình ghép tạng BV Nhi đồng 2, cho biết BV Nhi đồng 2 hiện tại được xem là trung tâm ghép tạng nhi duy nhất tại miền Nam trong khi nhu cầu rất nhiều về các bệnh lý gan, mật, suy thận mạn… cần ghép tạng rất nhiều. Sở dĩ ghép tạng nhi vẫn đang loay hoay là vì nhiều lý do, trong đó lý do về nguồn tạng, về kinh phí, khoảng cách địa lý... Trung bình chi phí cho một ca ghép tạng khoảng 500 triệu đồng nhưng chi phí chuẩn bị, sau phẫu thuật và tuân thủ quy định an toàn ghép tạng cho bệnh nhi có thể lên đến 1,5-2 tỉ đồng. Con số này không phải gia đình nào cũng có điều kiện. Mặc dù BHYT hỗ trợ khá nhiều trong phần thuốc ức chế miễn dịch nhưng khó khăn vẫn rất lớn. Vấn đề thứ hai đang là thách thức chung của ghép tạng cả nước đó chính là nguồn tạng. Theo BS Phạm Ngọc Thạch, hiện tại chưa có một ca ghép gan nào tại BV Nhi đồng 2 được lấy từ người cho chết não, tất cả đều được lấy từ người cho sống và đa phần là từ người trong gia đình. Nguyên nhân là do cách tiếp cận và lấy gan cho trẻ em hoàn toàn khác với người lớn. Để lấy được tạng ghép cho trẻ em đòi hỏi rất nhiều thứ nhưng kỹ thuật này vẫn chưa được hoàn thiện. Thực tế các ca ghép gan vừa qua đều nhận được sự hỗ trợ từ các giáo sư người nước ngoài. Thời gian tới BV Nhi đồng 2 sẽ có kế hoạch mời các giáo sư nước ngoài về dạy kỹ thuật, cũng như cử BS sang các nước có kỹ thuật cao để học hỏi, hoàn thiện việc lấy tạng, ghép tạng.
Sài gòn giải phóng
Xử phạt 65 triệu đồng vì quảng cáo thực phẩm Ancan như thần dược
Ngày 22-11, Cục ATTP Bộ Y tế đã có quyết định xử phạt vi phạm hành chính 65 triệu đồng đối với Công ty cổ phần Triệu Sơn (địa chỉ: P708, CT6, khu đô thị Yên Hòa, phường Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội) vì có các hành vi vi phạm quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Ancan mà không được cơ quan có thẩm quyền xác nhận nội dung trước khi thực hiện quảng cáo; quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Ancan gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh. Cùng với hình thức phạt tiền, Cục ATTP đã buộc doanh nghiệp này tháo gỡ nội dung quảng cáo vi phạm, cải chính thông tin quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Ancan theo đúng quy định. Sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Ancan có thành phần chính là Curcumin (500mg) – tinh chất của củ nghệ vàng nhưng đã được doanh nghiệp trên giới thiệu quảng cáo trên trang web có công dụng như là một loại thuốc trị “bách bệnh” từ tăng cường sức đề kháng cơ thể, chống lão hóa cho tới tăng cường chức năng gan, giảm nguy cơ gây ra khối u và ung thư cho tới điều trị tiểu đường.
Dân trí
Bộ Công an, Bộ Y tế có Thứ trưởng mới
Thủ tướng Chính phủ vừa ký quyết định bổ nhiệm Thiếu tướng Nguyễn Văn Sơn làm Thứ trưởng Bộ Công an và ông Trương Quốc Cường làm Thứ trưởng Bộ Y tế. Cụ thể, tại Quyết định 2255/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm Thiếu tướng Nguyễn Văn Sơn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị Công an nhân dân, Bộ Công an giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ Công an. Thiếu tướng Nguyễn Văn Sơn sinh năm 1961, quê quán thành phố Đà Nẵng. Thiếu tướng Nguyễn Văn Sơn từng đảm nhiệm các chức vụ Phó Giám đốc Công an thành phố Đà Nẵng; Giám đốc Công an thành phố Đà Nẵng; Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị Công an nhân dân, Bộ Công an. Tại Quyết định 2258/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm ông Trương Quốc Cường, Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ Y tế. Ông Trương Quốc Cường sinh năm 1961, quê quán tỉnh Hưng Yên. Ông Cường từng đảm nhiệm Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế).
TPHCM: Gần 700 ca sốt xuất huyết nhập viện trong tuần
Bệnh sốt xuất huyết đang hoành hành trên diện rộng tại TPHCM, chỉ trong vòng 1 tuần những có tới 690 người phải nhập viện điều trị. Cuộc chiến với sốt xuất huyết và Zika đang đối mặt với nhiều khó khăn. Càng đi sâu vào thời điểm cuối của mùa mưa, bệnh do muỗi Aedes truyền cho con người (sốt xuất huyết và Zika) càng gia tăng. Cùng với 62 trường hợp mắc Zika đã được ghi nhận (trong đó có 9 thai phụ) thì sốt xuất huyết cũng đang dồn dập tấn công cộng đồng bất chấp nỗ lực phòng chống của thành phố. Thống kê của Trung tâm Y tế Dự phòng trong tuần qua (11/11 đến 17/11) cho thấy, số ca bệnh sốt xuất huyết phải nhập viện điều trị đã lên tới 690 trường hợp. Dịch sốt xuất huyết đang có dấu hiệu gia tăng nhanh, bởi tháng trước số ca bệnh mỗi tuần chỉ giao động ở mức trên dưới 550 ca. Tổng số ca bệnh tính từ đầu năm đến nay trên toàn thành là 17.263 ca, tăng 6% so với cùng kỳ năm trước (2015 là 16.323). Theo dự báo của Trung tâm YTDP nhiều khả năng đỉnh dịch của năm nay sẽ rơi vào khoảng giữa tháng 12 như năm trước. Vì vậy, từ nay đến cuối năm, sốt xuất huyết sẽ còn tiếp tục gia tăng mức độ nguy hiểm. Trung tâm YTDP khuyến cáo cộng đồng cần tăng cường các biện pháp diệt muỗi, diệt lăng quăng, tổng vệ sinh quanh khu vực gia đình sinh sống, lật úp các vật chứa nước không sử dụng tới, đậy kín lu nước, bể nước đang sử dụng, bỏ muối vào bình cắm bông, bát nhang lộ thiên... Chủ động phòng tránh muỗi đốt bằng ngủ mùng thường xuyên, diệt muỗi bằng bình xịt, vợt bắt muỗi, xua đuổi muỗi bằng nhang muỗi hoặc kem chống muỗi. Người dân nói chung và những phụ nữ đang mang thai nói riêng, khi có biểu hiện bất thường về sức khỏe cần đến cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và hỗ trợ điều trị kịp thời.
Lời cải chính và xin lỗi về thông tin “Nước mắm chứa thạch tín”
Báo Dân trí xin đính chính thông tin về nước mắm chứa thạch tín vượt ngưỡng và xin lỗi người dân, bạn đọc, các nhà sản xuất nước mắm có sản phẩm liên quan và các cơ quan quản lý. Báo điện tử Dân trí trong ngày 17/10 đã đăng, phát thông tin theo công bố của Hội tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas). Theo xác định của cơ quan có thẩm quyền, những thông tin đó là sai sự thật, thiếu kiểm chứng, gây bức xúc cho nhiều người, các nhà sản xuất nước mắm truyền thống và gây hoang mang cho người tiêu dùng. Ngay trong bản tin ban đầu của Dân trí cũng đã nêu thông tin chất arsen (thạch tín) trong nước mắm. Theo đó, có 2 dạng arsen: arsen vô cơ và arsen hữu cơ và có khẳng định từ một người trong Ban Tổ chức hội thảo là nước mắm chỉ chứa arsen hữu cơ- loại loại arsen không gây hại cho sức khỏe và nước mắm vẫn an toàn cho người tiêu dùng. Trong các bài báo xuất bản ngay sau đó (18h10), Dân trí cũng đã kịp thời đăng tải các bài viết khẳng định arsen trong nước mắm là arsen hữu cơ, không gây hại cho sức khỏe từ ý kiến của các nhà khoa học. Mặc dù cũng ngay sau đó và trong các ngày kế tiếp, Dân trí đã có hàng chục bài phản ánh, phỏng vấn, bình luận phản biện lại thông tin trên, nêu rõ những thông tin mà Vinastas đưa ra về hàm lượng arsen trong nước mắm là sai lệch, nhưng Báo Dân trí vẫn nhận thấy việc giật tít bài: “Hơn 67% nước mắm có hàm lượng thạch tín vượt ngưỡng cho phép?” và đưa thông tin do Vinastas phát đi trong bản tin đầu tiên (được phát vào 15h32 ngày 17/10) là không phù hợp, có thông tin không chính xác mà chưa được kiểm chứng đã gây hoang mang cho người tiêu dùng, ảnh hưởng đến nghề làm nước mắm truyền thống. Liên quan đến vấn đề này, Thủ tướng đã quyết liệt chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan làm rõ. Bộ trưởng TT&TT cũng đã khẳng định và coi đây là một hiện tượng “bất thường”. Bộ Y tế đã vào cuộc kiểm tra, công bố kết quả là nước mắm Việt Nam trên thị trường đều an toàn đối với người sử dụng. Chúng tôi xin cải chính và xin lỗi người dân, bạn đọc, các nhà sản xuất nước mắm có sản phẩm liên quan và các cơ quan quản lý. Báo Dân trí xin nhận trách nhiệm về sai sót vừa qua, mong bạn đọc lượng thứ và tiếp tục ủng hộ.
TPHCM: Nước giếng hộ gia đình đã bị ô nhiễm nghiêm trọng
Chỉ có hơn 41% nước giếng hộ gia đình tự khai thác đạt các chỉ tiêu về hóa lý và vi sinh, số còn lại không đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Bên cạnh đó, nguồn nước máy qua bồn chứa vệ tinh cũng bị ô nhiễm rất nặng. Kết quả kiểm tra ngoại kiểm chất lượng nguồn nước trên địa bàn thành phố trong tháng 10 được Trung tâm Y tế Dự phòng công bố vào ngày 22/11 cho thấy, nhiều nguồn nước trên địa bàn đang bị ô nhiễm nghiêm trọng về các chỉ tiêu hóa lý, vi sinh gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người sử dụng. Cụ thể, đoàn kiểm tra đã lấy 18 mẫu nước máy qua bồn chứa vệ tinh thực hiện các xét nghiệm thì chỉ có 5 mẫu đạt chỉ tiêu hóa lý, vi sinh, 13 mẫu còn lại không đạt các chỉ tiêu nói trên. Tỷ lệ mẫu nước máy qua bồn chứa, vệ tinh đảm bảo an toàn cho người sử dụng chỉ đạt 27,7%. Kết quả khảo sát 24 mẫu nước giếng hộ gia đình tự khai thác nguồn nước ngầm gồm giếng đào, giếng khoan thuộc các quận huyện ngoại thành thì chỉ có 10 mẫu đạt, 14 mẫu còn lại không đạt chi tiêu hóa lý, vi sinh như độ pH, amoni và E.coli. Thực tế trên cho thấy, các bồn chứa vệ tinh nước máy đã bị ô nhiễm nhưng không được vệ sinh thường xuyên. Nguồn nước ngầm người dân đang tự khai thác và sử dụng đã bị ô nhiễm rất nghiêm trọng do nước ngầm bị nhiễm nước thải của quá trình đô thị hóa, phân bón, phân từ người và động vật... Theo phân tích của Trung tâm Y tế Dự phòng, nguồn nước không đảm bảo chất lượng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của người dân. Độ pH thấp làm tăng tính a-xít trong nước, gây ăn mòn kim loại trên đường ống, vật chứa và tích lũy các ion kim loại gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người, làm hỏng vải quần áo khi giặt, gây ngứa khi tắm gội, gây hỏng men răng, có thể tạo điều kiện xuất hiện các bệnh ngoài da. Nguồn nước có hàm lượng amoni, E.coli có thể gây ung thư cho con người hoặc gây ra các bệnh nhiễm trùng đường ruột, tiêu chảy cấp, nhiễm trùng huyết... Đến nay, nguồn nước thủy cục trên toàn thành phố mới cung cấp được cho khoảng 91% số hộ gia đình, người dân sống ở vùng sâu, vùng xa của thành phố đa phần phải sử dụng nguồn nước tự khai thác. Để hạn chế nguy cơ bệnh tật do nguồn nước gây ra, Trung tâm Y tế Dự phòng khuyến cáo cộng đồng cần xử lý nước trước khi đưa vào sử dụng bằng hệ thống lọc, thường xuyên vệ sinh hoặc thay mới bộ phận lọc của hệ thống. Những gia đình đã có nguồn nước thủy cục, không nên tiếp tục sử dụng nước giếng cho ăn uống, sinh hoạt.
Lào Cai: Tạm dừng lưu thông 6 lô sản phẩm nước giải khát của Tân Tiến Phát
Đó là các lô sản phẩm sản phẩm nước giải khát của Công ty cổ phần thương mại Tân Tiến Phát gồm nước me,hương bí đao, hương cam, chanh leo, hương tăng lực nắp đỏ, hương tăng lực nắp trắng đang lưu thông trên thị trường. Theo thông báo của Chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Lào Cai công bố ngày 18/11/2016 trên Cổng thông tin điện tử Sở Y tế tỉnh Lào Cai, căn cứ văn bản thông báo số 7249/TB-ATTP ngày 11/11/2016 của Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) về việc tạm dừng lưu thông hàng hóa. Theo đó, Cục An toàn thực phẩm yêu cầu Công ty Cổ phần thương mại Tân Tiến Phát có trách nhiệm dừng lưu thông và tiến hành thu hồi 06 lô sản phẩm vì lý do những lô sản phẩm đó có kết quả kiểm nghiệm không đạt chất lượng, gồm các sản phẩm sau: Lô sản phẩm nước me (NSX: 29.8.2016 TTP; HSD: 29/02/2018). Lô sản phẩm nước giải khát hương Bí Đao (NSX: 10/9/2016 TTP; HSD: 10/3/2018). Lô sản phẩm nước giải khát hương cam (NSX: 31/8/2016 TTP; HSD: 09/02/2018). Lô sản phẩm nước chanh leo (NSX 12/9/2016 TTP; NSX: 12/9/2017). Lô sản phẩm nước giải khát hương tăng lực nắp đỏ (NSX: 11/9/2016 TTP; HSD: 11/3/2018). Lô sản phẩm nước giải khát hương tăng lực nắp trắng (NSX: 12/9/2016 TTP; HSD: 12/3/2018). Để đảm sức khỏe cho người tiêu dùng, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Lào Cai thông báo cho người tiêu dùng được biết khi mua cần kiểm tra kỹ nhãn mác hàng hóa thực phẩm, không mua, không sử dụng các sản phẩm nước giải khát thuộc các lô sản phẩm thực phẩm nói trên của Công ty CPTM Tân Tiến Phát.
Hỗ trợ khẩn cấp Hà Tĩnh 30.000 liều vắc xin dập dịch tai xanh
Thủ tướng Chính phủ vừa quyết định hỗ trợ khẩn cấp tỉnh Hà Tĩnh 30.000 liều vắc xin phòng bệnh tai xanh cùng hàng chục ngàn lít hóa chất tiêu độc khử trùng môi trường chăn nuôi từ nguồn dự trữ quốc gia giúp tỉnh này dập tắt ổ dịch tai xanh bùng phát tại nhiều địa phương. Nguồn tin từ Sở NN&PTNT Hà Tĩnh cho biết, từ ngày 19/10, dịch lợn tai xanh bắt đầu phát sinh tại xã Cẩm Nam, huyện Cẩm Xuyên, sau đó dịch lây lan, bùng phát tiếp tại các xã Cẩm Thăng, Cẩm Phúc, Cẩm Dương, và Thạch Bình (TP Hà Tĩnh). Để khống chế dịch lợn tai xanh hoành hành tại các xã nói trên, Chi cục Thú y tỉnh, Cơ quan Thú y vùng III (Cục Thú y, Bộ NN&PTNT) cùng với các địa phương đã nhanh chóng thực hiện các giải pháp chống dịch trực tiếp tại các xã đang có dịch, từ tiêu hủy hơn 1.100 con bị nhiễm bệnh, đến tiêm phòng bao vây vùng dịch và vùng đệm đến xử lý tiêu độc, khử trùng môi trường chăn nuôi. Tổng cộng cơ quan chức năng đã cấp hơn 30.000 liều vắc xin tai xanh cho các địa phương tiêm bao vây vùng dịch; cấp 1,1 tấn hóa chất Benkocid phun tiêu độc, khử trùng chuồng trại chăn nuôi. Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Tĩnh – Nguyễn Văn Việt- cho hay, đến thời điểm này về cơ bản Hà Tĩnh đã khống chế được đợt dịch này. Tuy nhiên, theo ông Việt, trước những nguy cơ dịch tai xanh có thể tái phát trên diện rộng trong khi điều kiện ngân sách hạn chế, nhất là phải tập trung nguồn lực cho việc khắc phục hậu quả lũ lụt, nên vừa qua UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có văn bản đề nghị Bộ Tài chính xem xét, đề xuất Thủ tướng Chính phủ hỗ trợ tỉnh 30.000 liều vacxin phòng bệnh tai xanh và 30.000 lít hóa chất tiêu độc khử trùng môi trường chăn nuôi từ nguồn dự trữ quốc gia, phục vụ công tác tiêm phòng và xử lý môi trường khẩn cấp, bao vây, khống chế, dập tắt kịp thời các ổ dịch, giảm thiểu thiệt hại cho người chăn nuôi. Theo Gám đốc Sở NN&PTNT Hà Tĩnh, Thủ tướng đã đồng ý và tỉnh cũng vừa nhận được các lô thuốc nêu trên.
Tổ quốc
TP.HCM: Bệnh nhân mắc sốt xuất huyết tăng đột biến
Có tới 690 ca mắc sốt xuất huyết nhập viện từ ngày 11 đến ngày 17/11, cao nhất trong 5 tuần gần đây. Theo thống kê của Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM, số ca mắc bệnh sốt xuất huyết trong 5 tuần gần đây có xu hướng gia tăng. Chỉ riêng tuần 42 và tuần 43 có tới 557 ca, tuần 44 có 647 ca, tuần 45 có 654 ca. Tính từ đầu năm đến ngày 17/11, toàn Thành phố đã có 17.263 ca sốt xuất huyết nhập viện, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2015. Những năm trước đỉnh dịch của sốt xuất huyết thường rơi vào giữa tháng 12, nhưng năm nay dịch đến sớm hơn. Bệnh sốt xuất huyết lại lây truyền từ người này sang người khác qua trung gian muỗi vằn Aedes aegypti, trong khi hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như vaccine phòng bệnh còn trong thời gian nghiên cứu. Vì vậy, để ngăn chặn sự lây lan của bệnh, người dân nên sử dụng biện pháp hiệu quả nhất là diệt muỗi và diệt lăng quăng để phòng bệnh sốt xuất huyết và bệnh do virút Zika. Do vậy, cộng đồng cần tích cực thực hiện các biện pháp phòng bệnh sốt xuất huyết ngay tại nhà. Chủ động phòng chống muỗi đốt trong gia đình như sử dụng kem chống muỗi theo hướng dẫn của nhà sản xuất, không để trẻ em chơi ở những chỗ tối…/.
Pháp luật Plus
Bà Rịa-Vũng Tàu tiếp tục phát hiện ca nhiễm virus Zika thứ 2
Mới đây, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu tiếp tục thông báo ghi nhận thêm trường hợp nhiễm virus Zika thứ 2 tại tỉnh. Đặc biệt, ca nhiễm bệnh thứ hai này là chị gái ruột của bệnh nhân đầu tiên. Người phụ nữ 22 tuổi, là chị gái ruột và ở cùng nhà với bệnh nhân đầu tiên được phát hiện tại khu phố Tân Phú, thị trấn Phú Mỹ, huyện Tân Thành. Ông Phạm Minh An - Giám đốc Sở Y tế tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết, bệnh nhân khởi phát bệnh ngày 31/10, sau bệnh nhân nam đầu tiên 1 ngày, với các triệu chứng sốt, phát ban nên được khám, điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Bà Rịa. Tại đây bệnh nhân được xét nghiệm máu và gửi mẫu xét nghiệm lên Viện Paster TP HCM. Đến ngày 17/11 Viện Pasteur đã có kết quả là bệnh nhân này dương tính với virus Zika. Trong ngày 21/11, ngay sau khi được Viện Paster thông báo kết quả ghi nhận bệnh nhân thứ 2 dương tính với Zika, ngành Y tế tỉnh đã khoanh vùng ổ dịch, điều tra dịch tễ và xử lý triệt để ổ dịch. Tổ chức diệt lăng quăng, phun hóa chất trong khu vực ổ dịch theo quy định của Bộ Y tế. Đồng thời khám, tư vấn cho 72 phụ nữ có thai tại thị trấn Phú Mỹ và 8 phụ nữ có thai tại khu phố Tân Phú, huyện Tân Thành. Hiện tại tất cả các phụ nữ có thai trên sức khỏe bình thường. Ngành Y tế cũng đã tư vấn, hướng dẫn các phụ nữ có thai cách phòng chống bệnh do virus Zika, thường xuyên khám thai để được chăm sóc thai trước sinh. Trước đó, ca nhiễm đầu tiên tại tỉnh là một nam thanh niên 19 tuổi, em ruột của bệnh nhân thứ 2. Sau khi đi thăm bạn gái về, người này có biểu hiện của bệnh và được điều trị tại Bệnh viện Nhiệt đới. Xét nghiệm máu cho thấy bệnh nhân dương tính với virus Zika.
Tuổi trẻ
Suốt ngày đi... “chút xíu”!
Nhiều người mắc bệnh này phải nghỉ học, nghỉ làm vì suốt ngày đi tiểu. Có người khủng hoảng tinh thần do chạy chữa khắp nơi nhưng vẫn đi tiểu 40-50 lần/ngày. Chị N.T.A. (23 tuổi, TP.HCM) mắc bệnh này gần hai năm. Chị A. đi chữa trị nhiều nơi, được chẩn đoán bệnh khác nhau, uống rất nhiều thuốc nhưng bệnh không giảm. Lần đi khám bệnh gần nhất tại Bệnh viện Bình Dân, TP.HCM, bác sĩ nói bệnh của chị không đáp ứng thuốc, phải can thiệp ngoại khoa mới có thể hết đi tiểu nhiều lần. Ngày 10-11, chị A. được các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân mổ, chích thuốc vào cơ bàng quang để trị bệnh.
Phải nghỉ học vì đi tiểu nhiều lần
Theo chị A., bệnh chị khởi phát tháng 2-2015 với biểu hiện ban đầu là mắc tiểu nhưng không tiểu được, đau buốt bụng dưới. Chị đã phải đi cấp cứu ở một bệnh viện huyện của TP vì không tiểu được. Bác sĩ bệnh viện này chẩn đoán chị bị nhiễm trùng tiết niệu, cho thuốc uống chị mới tiểu được. Sau đó bác sĩ cho chị toa thuốc về uống một tuần. Uống hết thuốc chị lại chuyển sang đi tiểu nhiều lần. Lúc đầu mỗi ngày chị đi tiểu 20 lần, sau đó số lần đi tăng dần lên thành 30-40 lần/ngày. Từ tháng 3 đến tháng 5-2015 chị đi khám và điều trị ở nhiều bệnh viện tại TP nhưng các bác sĩ lại chẩn đoán khác nhau là nhiễm trùng đường tiểu, viêm bàng quang, nước tiểu có nấm, viêm kẽ bàng quang, bàng quang tăng hoạt, thậm chí nghi chị bị lao niệu và cho đi xét nghiệm tìm vi trùng lao nhưng kết quả âm tính... Chị A. cũng thử nhịn uống nước cả ngày nhưng vẫn đi tiểu 25-30 lần. Quá chán nản, chị A. bỏ điều trị, chấp nhận đi tiểu suốt ngày như vậy và xin bảo lưu kết quả học tập tại một trường đại học ở TP vì không thể đến trường. “Đến tháng 8-2016 tôi đi tiểu cả trăm lần mỗi ngày. Tôi cứ buồn tiểu liên tục, 10-15 phút lại đi. Người tôi từ 48kg, sau hơn một năm mắc bệnh chỉ còn 42kg khiến tôi rất bi quan. Từ tháng 8 đến tháng 10-2016 tôi đi khám và điều trị liên tục ở Bệnh viện Bình Dân. Bác sĩ chẩn đoán tôi bị hội chứng bàng quang tăng hoạt, cho uống thuốc nhưng tôi vẫn đi tiểu 25-30 lần/ngày. Sau đó bác sĩ chỉ định điều trị cho tôi bằng cách chích thuốc vào bàng quang” - chị A. kể lại.
16% dân số mắc bệnh
Theo ThS.BS Huỳnh Đoàn Phương Mai, đơn vị niệu nữ - bàng quang thần kinh - niệu động học Bệnh viện Bình Dân, chị A. là trường hợp điển hình của hội chứng bàng quang tăng hoạt vô căn. Người bị hội chứng này bị rối loạn chức năng bàng quang, cơ bàng quang hoạt động quá mức bình thường khiến người bệnh mắc tiểu nhiều lần và khó nhịn tiểu. Ở người lớn, thể tích bàng quang khi giãn căng có thể chứa khoảng 350-500ml nhưng ở người bị hội chứng này thì trong bàng quang chỉ cần chứa một lượng nhỏ nước tiểu đã kích thích người bệnh có cảm giác mắc tiểu. Bác sĩ Phương Mai cho biết theo nhiều nghiên cứu ở Mỹ, châu Âu cho thấy tỉ lệ dân số bị bàng quang tăng hoạt khoảng 16-25%. Tại VN, một nghiên cứu của Hội Tiết niệu - thận học VN năm 2014 ở ba TP lớn cho thấy tỉ lệ người dân mắc hội chứng này khoảng 16% dân số (trên 8 lần/ngày). Trong đó có người đi tiểu đến 60-70 lần/ngày khiến sức khỏe suy giảm trầm trọng. Tuy bệnh không gây nguy hiểm cho sức khỏe nhưng lại khiến người bệnh dễ bị trầm cảm, tự ti, gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt, học tập, làm việc, rối loạn giấc ngủ, có phụ nữ còn không dám gần chồng vì tâm lý mặc cảm.
Nhiều phương pháp điều trị
Theo bác sĩ Phương Mai, bác sĩ cần hỏi bệnh và khám lâm sàng kỹ, cho làm các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh... cần thiết để tìm nguyên nhân gây cho người bệnh đi tiểu nhiều lần. Nếu bàng quang tăng hoạt do các bệnh lý nói trên gây ra, người bệnh sẽ được điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật có thể sẽ khỏi bệnh. Trường hợp không tìm ra nguyên nhân mới kết luận là hội chứng bàng quang tăng hoạt vô căn. Về điều trị, ban đầu người bệnh sẽ điều trị không dùng thuốc là thay đổi thói quen sinh hoạt như không hút thuốc lá, hạn chế cà phê, trà, nước ngọt để tránh bàng quang bị kích thích co bóp gây đi tiểu nhiều; tập nhịn tiểu, tập thời gian đi tiểu hợp lý, tập bài tập Kegel để săn chắc vùng chậu, tập kích thích matxa vùng tầng sinh môn giúp bàng quang co bóp lại bình thường... Nếu không cải thiện, bác sĩ cho thuốc uống khoảng 4-6 tuần để làm giảm các triệu chứng bàng quang tăng hoạt, cho kết quả tốt khoảng 80% người bệnh. Nếu không hiệu quả, người bệnh sẽ được chích thuốc vào thành bàng quang để cơ bàng quang giãn ra, tăng sức chứa, giúp bàng quang không co bóp nhiều. Trường hợp chích thuốc vẫn đi tiểu nhiều lần, người bệnh sẽ được phẫu thuật nội soi cắt bỏ bàng quang và thay bàng quang mới bằng cách tái tạo bàng quang từ ruột của chính người bệnh. Hội chứng bàng quang tăng hoạt có bốn triệu chứng chính: tiểu gấp (cảm giác mắc tiểu dữ dội, không nhịn tiểu được, phải đi liền), tiểu nhiều lần (người bình thường đi 8 lần/ngày, nhưng người bệnh đi 20-40 lần/ngày), tiểu đêm (phải thức dậy để đi tiểu nhiều lần trong đêm khiến người bệnh mất ngủ), và người bệnh có thể kèm theo tiểu gấp không kiểm soát (tiểu són vì không kịp vào nhà vệ sinh). Tuy nhiên, các triệu chứng này cũng có thể là biểu hiện của bệnh lý khác như nhiễm trùng tiểu, viêm đường tiết niệu, tăng sinh tuyến tiền liệt (nam giới), bàng quang thần kinh (do nguyên nhân thần kinh khiến cơ bàng quang hoạt động bất thường), sa bàng quang (ở phụ nữ), bế tắc đường tiểu, có sỏi hoặc u bàng quang, tiểu nhiều sau chấn thương cột sống hoặc sau tai biến mạch máu não... Tuy nhiên, có rất nhiều người bệnh bị hội chứng bàng quang tăng hoạt vô căn (không tìm ra nguyên nhân).
Sống mới
Cuối năm có thể bùng phát Zika và dịch bệnh nguy hiểm
Việt Nam đã phát hiện 65 trường hợp nhiễm virus zika. Thời tiết thay đổi thất thường dịp cuối năm là nguyên nhân làm tăng nguy cơ bùng phát nhiều dịch bệnh nguy hiểm mùa đông xuân, trong đó có virus zika. Theo thống kê mới nhất của các sở y tế Việt Nam, đến chiều ngày 19/11 cả nước có 65 trường hợp nhiễm virus zika. Tại Tp HCM phát hiện 57 người mắc zika, trở thành là địa phương có nhiều ca bệnh nhất. Có tới 15/24 quận huyện trên địa bàn Tp HCM xuất hiện các ca nhiễm zika. Trong đó có nhiều ca bệnh được ghi nhận chỉ trong thời gian ngắn khoảng hơn 1 tháng. Thời tiết nắng nóng, mưa nhiều ở các tỉnh miền Nam là điều kiện muỗi sinh sôi, phát triển khiến các bệnh do muỗi gây ra như: bệnh sốt rét, sốt xuất huyết, sốt vàng da, bệnh do virus zika, viêm não Nhật Bản… tăng cao. Tại miền Bắc, khí hậu cuối năm lạnh giá kèm theo mưa phùn, trời ẩm, nồm, thời tiết thay đổi mạnh, sức đề kháng suy giảm cũng khiến cơ thể dễ mắc bệnh do virus, vi trùng, ký sinh trùng hơn các mùa khác. Bộ Y Tế cảnh báo, thời điểm cuối năm thời tiết có nhiều thay đổi đột ngột, tạo nguy cơ bùng phát các dịch bệnh nguy hiểm: virus Zika, cúm A/H5N1, A/H1N1, bệnh tay chân miệng, sởi, thuỷ đậu, rubella, viêm màng não do não mô cầu, tiêu chảy do virus… Nhu cầu đi lại cuối năm tăng cao, người dân di chuyển từ vùng này sang vùng khác nhiều hơn, sự biến đổi khí hậu, chu kỳ dịch bệnh… càng khiến virus, ký sinh trùng có khả năng xâm nhập mạnh, gây bệnh ở người. Một số dịch bệnh mới là Ebola, Mers-CoV… Để ứng phó với nguy cơ bùng phát dịch bệnh dịp cuối năm, Bộ Y Tế sẽ giao lưu trực tuyến trên Báo Người lao động lúc 9 – 11 giờ ngày 24/11 tới đây. Giao lưu trực tuyến với chủ đề “Zika và các dịch bệnh nguy hiểm” nhằm cung cấp những kiến thức phòng tránh bệnh do virus zika cũng như các dịch bệnh có trong mùa đông xuân. Đại diện của Cục QLKCB (Bộ Y tế), Viện VSDT Trung ương, Trung tâm YTDP Tp HCM và bệnh viện Nhiệt đới TpHCM sẽ có mặt trong buổi giao lưu trực tuyến để cung cấp kiến thức và giải đáp thắc mắc cho bạn đọc. Bệnh do virus zika rất nguy hiểm với phụ nữ mang thai. Trong 3 tháng đầu thai kỳ, thai nhi có thể mắc chứng đầu nhỏ, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự phát triển não bộ và giác quan vận động của trẻ sau khi chào đời. Biểu hiện của người nhiễm virus zika khá giống với bệnh sốt xuất huyết nên khó có thể phát hiện sớm. Hiện nay chưa có vắc xin phòng bệnh và thuốc đặc trị cho nhiều bệnh dịch nguy hiểm nên phòng bệnh vẫn là yếu tố quan trọng nhất.
Khoa học phát triển
TP.HCM phát hiện thêm 9 thai phụ nhiễm virus Zika
Trong 62 trường hợp ghi nhận nhiễm virus Zika tại TP HCM tính đến ngày 20/11, phụ nữ chiếm chủ yếu với 41 người trong đó có 9 thai phụ. Trung tâm Y tế dự phòng TP HCM cho biết trong số 9 phụ nữ mang thai nhiễm virus Zika, một trường hợp đã sinh con khỏe mạnh, một người lưu thai. 7 thai phụ còn lại vẫn đang theo dõi thai kỳ. Người nhiễm virus Zika hiện đã lan rộng 16/24 quận huyện của thành phố.Bình Thạnh dẫn đầu với 13 ca bệnh. Tiếp đó làquận 2 (10 ca), quận 9, 12, Tân Phú (6), Hóc Môn, Thủ Đức (3), quận 4, 5, 10, Gò Vấp, Bình Tân (2). Các quận 1, Cần Giờ, Phú Nhuận mỗi nơi một bệnh nhân. Trong 4 ngày liên tiếp thành phố ghi nhận tổng cộng 24 trường hợp mắc mới. Ngày 17/11 có 8 ca, 18/11 có thêm 6 người bệnh, 19/11 ghi nhận 6 trường hợp mắc và 20/11 là 5 ca. Ngành y tế thành phố đang tăng cường điều tra dịch tễ, phun xịt hóa chất diệt muỗi trên diện rộng, vệ sinh môi trường, diệt loăng quăng, tuyên truyền người dân chung tay phòng dịch. Số bệnh nhân Zika được ghi nhận cả nước đến nay là 70. Đăk Lăk và Bình Dương mỗi nơi đều 2 bệnh nhân, còn Khánh Hòa, Phú Yên và Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu mỗi nơi một ca. Một em bé 4 tháng tuổi ở Đăk Lăk là em bé Việt Nam đầu tiên được ghi nhận mắc dị tật đầu nhỏ do mẹ nhiễm virus Zika trong thai kỳ. Bệnh do virus Zika thường có biểu hiện lâm sàng nhẹ nhưng có thể gây hậu quả trầm trọng nếu nhiễm bệnh trong những tháng đầu thai kỳ vì nguy cơ gây dị tật đầu nhỏ cho thai nhi.Hiện chưa có khuyến cáo hạn chế đi đến những nơi có ca bệnh. Mọi người, đặc biệt là thai phụ cần chủ động phòng tránh muỗi đốt. Sinh hoạt tình dục an toàn, sử dụng bao cao su để tránh lây truyền virus Zika qua đường tình dục. Người xuất hiện triệu chứng nghi ngờ bệnh có thể đến 30 bệnh viện tại TP HCM và các cơ sở y tế trên cả nước để lấy máu xét nghiệm miễn phí. Dấu hiệu nghi ngờ bệnh là có phát ban và ít nhất hai trong 4 triệu chứng gồm sốt dưới 38 độ, viêm kết mạc hoặc xung huyết kết mạc, đau khớp hoặc phù quanh khớp, đau cơ.