An ninh thủ đô
Lại có bệnh nhân tử vong do cúm A/H1N1
Trong khi ngành y tế đang quyết liệt chỉ đạo phòng chống cúm gia cầm mới H7N9 gây chết người ở Trung Quốc có nguy cơ lây lan sang Việt Nam thì mới đây, tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương lại ghi nhận bệnh nhân tử vong do cúm A/H1N1. Bác sĩ Nguyễn Hồng Hà, Phó Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, BV vẫn thường xuyên tiếp nhận các bệnh nhân nhiễm cúm A/H1N1 và các chủng cúm thông thường khác vào điều trị. Trong đó, mới đây có một ca mắc H1N1 rất nặng đã tử vong. Bệnh nhân là nam giới, 46 tuổi, làm nghề lái xe ở huyện Văn Yên (tỉnh Yên Bái), được đưa vào BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương ngày 28-3 trong tình trạng suy hô hấp nặng. Hình ảnh chụp tim phổi cho thấy bệnh nhân có tổn thương thâm nhiễm toàn bộ 2 bên phổi. Theo lời kể của người nhà bệnh nhân, trước khi nhập viện 7 ngày bệnh nhân có biểu hiện ho, sốt, sau 4 ngày có hiện tượng khó thở tăng dần, lúc đó mới đi khám. Do nhập viện muộn nên dù được thở máy, dùng tamiflu nhưng diễn biến bệnh ngày càng xấu đi và bệnh nhân đã tử vong sau 2 ngày nhập viện. Kết quả xét nghiệm mẫu bệnh phẩm cho thấy bệnh nhân nhiễm cúm A/H1N1 – cúm đại dịch bùng phát mạnh mẽ trong năm 2009 và hiện đã trở thành chủng cúm lưu hành thông thường. Theo bác sĩ Nguyễn Hồng Hà, không chỉ bệnh nhân này mà rải rác vẫn có một số bệnh nhân nhiễm cúm thường, cúm H1N1 tử vong tại BV hoặc tử vong tại cộng đồng nhưng không được phát hiện. Đa phần các ca nhiễm cúm thông thường đều tự khỏi nhưng vẫn có một tỷ lệ nhất định gặp diễn biến nặng lên, gây biến chứng viêm phổi, suy hô hấp, đe dọa tính mạng người bệnh. Hơn nữa, dù cúm thường, cúm H1N1 có độc lực không cao, tỷ lệ gây chết người thấp song số người lành mang virus trong cộng đồng lại cao, số người mắc mỗi năm khá lớn. Do đó, bác sĩ Hà khuyến cáo, bên cạnh việc chủ động phòng ngừa chủng cúm mới A/H7N9 có nguy cơ xâm nhập, bùng phát thành dịch, thì người dân không nên chủ quan với các chủng cúm khác, kể cả những chủng cúm thông thường. Hơn nữa, các chủng cúm đều có dấu hiệu lâm sàng khá giống nhau, gồm các triệu chứng ho, sốt cao, khó thở, viêm đường hô hấp, mệt mỏi, đau đầu, viêm kết mạc… nên rất khó xác định từng ca nhiễm. Vì thế, tất cả mọi người khi có biểu hiện cúm đều nên được tư vấn, theo dõi điều trị ở cơ sở y tế gần nhất. Về diễn biến dịch cúm gia cầm mới H7N9, chiều 6-4, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã kiểm tra công tác phòng chống dịch tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương - tuyến điều trị cao nhất được Bộ chỉ định tập trung điều trị bệnh nhân cúm A/H7N9 ở miền Bắc (nếu có). Tính đến ngày 6-4, tại Trung Quốc đã ghi nhận 16 trường hợp dương tính với loại cúm này, trong đó 6 trường hợp tử vong. TS. Nguyễn Văn Kính, Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, theo thông tin từ các đồng nghiệp Trung Quốc cung cấp thì bệnh nhân nhiễm cúm A/H7N9 diễn biến rất nhanh, giống cúm H5N1 với tổn thương phổi rất nặng. Qua tham khảo ý kiến của ngành y tế Trung Quốc và của các chuyên gia Tổ chức Y tế thế giới, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã đưa ra được phác đồ điều trị bệnh cúm A/H7N9 và dự kiến sẽ trình Hội đồng khoa học của Bộ Y tế để thẩm định ngay trong tuần này. Cùng đó, Bộ Y tế đã quyết định thành lập 5 đoàn công tác liên ngành, đi kiểm tra công tác chống dịch tại tất cả các tỉnh có đường biên giới. Hiện tại, Đoàn công tác của Cục Y tế dự phòng đã đi Lạng Sơn và Lào Cai để giám sát tình hình nhập cảnh và các biện pháp đối phó với dịch cúm H7N9 tại biên giới phía Bắc.
Bộ Y tế họp khẩn bàn cách phòng, chống cúm H7N9
Ngày 8-4, Bộ Y tế đã họp khẩn triển khai công tác phòng, chống dịch cúm A/H7N9 dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến. Theo báo cáo của Bộ Y tế, đến ngày 8-4, tại Trung Quốc đã có 21 ca nhiễm cúm A/H7N9, trong đó có 6 ca tử vong, còn tại Việt Nam vẫn chưa xác định ca nhiễm cúm A/H7N9 nào trên gia cầm cũng như trên người. Dù vậy, công tác giám sát, dự phòng, điều trị dịch cúm này trên người đã được chuẩn bị để sẵn sàng ứng phó với diễn biến dịch nếu có. Cùng ngày, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cũng đã ký ban hành Kế hoạch phòng chống dịch cúm H7N9 tại Việt Nam. Theo đó, có 4 kịch bản được đặt ra: khi chưa có ca mắc, có ca mắc nhưng chưa lây từ người sang người, khi phát hiện ca bệnh lây từ người sang người nhưng ở phạm vi hẹp hoặc những ca đơn lẻ và khi dịch bùng phát ra cộng đồng. Giai đoạn đầu, Bộ yêu cầu 3 Viện gồm Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur TP.HCM, Viện Pasteur Nha Trang sẵn sàng tiếp nhận mẫu để chẩn đoán xác định cúm H7N9. Dự kiến trong ngày 9-4, Bộ Y tế sẽ họp hội đồng khoa học để thẩm định phác đồ điều trị cúm H7N9 trên người.
Cúm H7N9 là dịch bệnh nguy hiểm nhóm A
Thông tin này được ông Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng (TTYTDP) Hà Nội thông báo tại buổi tập huấn cho 5 đội cơ động chống dịch của Hà Nội chiều 10-4. Theo đó, Bộ Y tế đã xếp cúm A/H7N9 là dịch nguy hiểm nhóm A cùng với cúm A/H5N1, đây là những bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm có khả năng lây truyền nhanh, phát tán rộng, tỉ lệ tử vong cao.
Virus có đột biến gene
GS.TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, virus cúm A/H7N9 xảy ra ở Trung Quốc vừa qua là virus mới, hoàn toàn khác với virus A/H7N9 lưu hành trước đây ở gia cầm. Đồng thời các chuyên gia cũng đã phát hiện thấy virus này có đột biến gene làm tăng khả năng thích nghi và phát triển trên tế bào đường hô hấp của động vật máu nóng và ở người. Xét nghiệm ở gia cầm chưa phát hiện được virus A/H7N9 mới này, trừ việc phát hiện được ở chim bồ câu tại chợ ở Thượng Hải (Trung Quốc). Cũng theo ông Hiển, mặc dù hiện chưa có vaccine phòng virus này, nhưng các kết quả xét nghiệm cho thấy virus cúm A/H7N9 vẫn nhạy cảm với các thuốc ức chế men neuramidaza (oseltamivir and zanamivir). Do đó, Tamiflu vẫn đáp ứng trong điều trị. Ông Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc TTYTDP Hà Nội cho biết, do được Bộ Y tế xếp là dịch bệnh nguy hiểm nhóm A nên các ca nghi nhiễm virus cúm này sẽ được điều trị cách ly nghiêm ngặt, có đầy đủ phương tiện phòng hộ theo tiêu chuẩn của bệnh tối nguy hiểm. Ngoài ra, tại cửa khẩu sân bay Nội Bài, hiện Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế cũng đã bố trí 2 máy đo thân nhiệt hồng ngoại và 2 phòng cách ly đặt tại sân bay, tất cả khách nhập cảnh đều được tiến hành đo thân nhiệt qua máy đo thân nhiệt tự động. Trong trường hợp phát hiện khách qua cửa khẩu có sốt hoặc có biểu hiện cúm, nhân viên y tế sẽ khám sàng lọc, cách ly những trường hợp nghi ngờ nhiễm cúm A/H7N9 hoặc cúm A/H5N1 sẽ vận chuyển bệnh nhân đến các BV được quy định để điều trị.
Đã có phác đồ điều trị
Ngày 10-4, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên đã ký Quyết định Ban hành Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và phòng lây nhiễm cúm A/H7N9 ở người để áp dụng cho các cơ sở điều trị và Sở Y tế các tỉnh, thành. Theo đó, sẽ thực hiện việc xét nghiệm, chẩn đoán các ca cúm A/H7N9 đối với những người có biểu hiện nhiễm trùng đường hô hấp cấp, bao gồm: sốt, ho, khó thở, có tổn thương nhu mô phổi (viêm phổi hoặc hội chứng suy hô hấp cấp, tiến triển nhanh dựa trên lâm sàng hoặc hình ảnh Xquang); không tìm được bằng chứng nhiễm trùng do các căn nguyên khác gây viêm phổi; có tiền sử đi vào vùng dịch tễ hoặc sống trong vùng dịch tễ có ca bệnh cúm A/H7N9; tiếp xúc với gia cầm và chim bị bệnh; tiếp xúc với người nghi ngờ bị bệnh. Ngoài ra, Hướng dẫn cũng quy định rõ phác đồ điều trị bằng thuốc kháng virus, điều trị suy hô hấp ở 3 mức (nhẹ, trung bình và nặng), điều trị suy đa phủ tạng và điều trị hỗ trợ. Tại Hà Nội, Sở Y tế thành phố cũng vừa hướng dẫn các BV trực thuộc sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân cúm A/H7N9 theo phác đồ mà Bộ Y tế ban hành. BV Đống Đa sẽ là BV đầu ngành của Hà Nội điều trị các bệnh truyền nhiễm, trong đó có cúm A/H7N9. Bên cạnh đó, trong ngày 10-4, Sở Y tế, TTYTDP Hà Nội cũng đã quyết định thành lập và tập huấn cho 5 đội cơ động phòng chống dịch cúm A/H7N9 của thành phố. Các đội cơ động này sẽ túc trực 24/24 giờ, khi có thông tin về một ổ dịch nào đó thì chậm nhất 30 phút kể từ khi nhận lệnh các thành viên phải lên đường đến xử lý các ổ dịch.
Gia tăng bệnh nhân viêm da tiếp xúc do côn trùng
trong mấy ngày gần đây, số bệnh nhân viêm da tiếp xúc đến khám tại BV có xu hướng tăng lên, chiếm khoảng 10% trong tổng số bệnh nhân đến khám mỗi ngày. Theo ông Vũ Mạnh Hùng - Phó Giám đốc Bệnh viện Da liễu Hà Nội, điều mà người bệnh ngại nhất chính là những tổn thương sâu, lan rộng do viêm da tiếp xúc có thể để lại sẹo nếu không điều trị đúng cách. Đặc biệt, sắp đến mùa gặt, côn trùng không có nơi cư trú sẽ theo ánh sáng bay vào nhà nhiều hơn. Vì thế, ở những vùng ngoại ô càng phải đề phòng căn bệnh này. Để ngừa viêm da tiếp xúc do côn trùng, cần kiểm tra quần áo, khăn trước khi mặc, rửa mặt, kiểm tra giường chiếu trước khi ngủ. Đề phòng côn trùng vào nhà có thể lắp lưới chống muỗi ở cửa sổ, cửa ra vào, không nên bật điện sáng trong phòng mà bật điện sáng ngoài sân, hành lang để thu hút côn trùng.
Nông thôn ngày nay, Tiền phong, Gia đình & Xã hội, Thanh niên, An ninhthủ đô
Nguy cơ ngộ độc khi dùng hộp xốp đựng thức ăn
Nếu sử dụng không đúng cách, hộp xốp đựng thức ăn có nguy cơ ô nhiễm chì, Cadmaium từ nguyên liệu sản xuất hộp không tinh khiết và thôi nhiễm Styrenne và Ethylbenzenxốp. Ngày 7.4, TS Lâm Quốc Hùng – Trưởng phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, nếu sử dụng không đúng cách, hộp xốp đựng thức ăn có nguy cơ ô nhiễm chì, Cadmaium từ nguyên liệu sản xuất hộp không tinh khiết và thôi nhiễm Styrenne và Ethylbenzenxốp. Đây là những chất gây ngộ độc cho gan, gây hại cho sức khoẻ. Sai lầm của người sử dụng thường dùng hộp xốp để đựng thức ăn quá nóng (trên 70 độ C), thức ăn quá mặn, dùng bảo quản thức ăn dài ngày, đựng thức ăn, đồ uống chua (dưa muối, sa lát trộn dấm, nước chanh, nước chè chanh…) hay mỡ, dầu ăn hoặc cho vào lò vi sóng. Theo ông Hùng, người tiêu dùng nên dùng các hộp xốp, hộp bảo quản có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng và tránh các sai lầm nêu trên để tránh “ăn” bệnh vào người. Còn nhà sản xuất cũng cần phải tuân thủ điều kiện an toàn thực phẩm, không dùng nguyên liệu tái chế để sản xuất hộp xốp chứa thực phẩm và cần có hướng dẫn rõ ràng cách sử dụng.
Nông thôn ngày nay, Gia đình & Xã hội, Hà Nội mới
Bộ Y tế sẵn sàng đối phó với H7N9: 5 đoàn kiểm tra các tỉnh vùng biên
Liên tục trong các ngày cuối tuần qua, các đoàn công tác của Bộ Y tế đã liên tục đi kiểm tra tại sân bay quốc tế Nội Bài, Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư và các cửa khẩu quốc tế Lào Cai, Lạng Sơn.
Ngày 7.4, số người mắc cúm A/H7N9 tại Trung Quốc đã tăng lên 18 trường hợp, trong đó 6 trường hợp tử vong. Tổ chức Y tế thế giới lo ngại về việc số ca mắc trên một khu vực địa lý rộng lớn và không tìm được mối liên hệ dịch tễ học giữa các trường hợp mắc bệnh, cũng như không có dấu hiệu chứng minh sự truyền nhiễm từ người sang người.
Trước tình hình cúm A/H7N9 đang lan rộng tại Trung Quốc, Thứ trưởng Bộ Y tế Việt Nam Nguyễn Thanh Long cho biết, Bộ Y tế đã thành lập 5 đoàn công tác đi kiểm tra công tác chống dịch tại tất cả các tỉnh có biên giới gồm Hà Nội, TP.HCM, Quảng Ninh, Tây Ninh, Khánh Hòa, Hà Tĩnh, Hải Phòng… Liên tục trong các ngày cuối tuần qua, các đoàn công tác của Bộ Y tế đã liên tục đi kiểm tra công tác giám sát nhập cảnh và các biện pháp đối phó với dịch tại sân bay quốc tế Nội Bài, Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư và các cửa khẩu quốc tế Lào Cai, Lạng Sơn.
Ông Long cho biết, hiện nay, tại khu kiểm dịch sân bay Nội Bài đã có 2 máy kiểm tra thân nhiệt từ xa. 100% khách nhập cảnh đã được kiểm tra. Còn tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc giáp Trung Quốc, 100% khách nhập cảnh cũng được kiểm tra thân nhiệt.
Ông Nguyễn Văn Kính – Giám đốc Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư cho biết, bệnh viện đã bố trí sẵn sàng khu cách ly, thuốc và thiết bị y tế trong trường hợp có bệnh nhân nhiễm cúm H7N9. Bệnh viện hiện có 45 giường cấp cứu, 3.000 viên thuốc Tamiflu, 250 khẩu trang kháng virus, 250 trang phục phòng hộ, 23 máy thở, 2 máy lọc máu liên tục và 1 máy lọc máu ngắt quãng.
Tuy nhiên, ông Kính cũng cho biết, do bệnh viện nằm trong khuôn viên Bệnh viện Bạch Mai nên lượng bệnh nhân và người nhà ra vào đông, nếu có dịch thì việc cách ly sẽ gặp khó khăn, máy thở và máy lọc máu liên tục cũng còn hạn chế nếu có nhiều bệnh nhân. Bệnh viện cũng đã hoàn tật dự thảo phác đồ điều trị virus cúm A/H7N9. Phác đồ này sẽ được hội đồng chuyên gia Bộ Y tế họp và thông qua trong tuần.
Hiện Bộ Y tế đã tuyên bố khuyến cáo phòng dịch mới tại cộng đồng. Theo đó, ngoài các biện pháp vệ sinh cá nhân, nơi ở, người dân không sử dụng, giết mổ gia cầm ốm chết và thông báo cho chính quyền địa phương hiện tượng gia cầm ốm chết. Khi có sốt, ho, đau ngực, khó thở phải đến ngay cơ sở y tế. Người từ vùng dịch trở về Việt Nam phải thông báo cho cơ quan y tế địa phương để được theo dõi sức khỏe.
Khoa học & Đời sống
Lần đầu tiên thả muỗi để phòng bệnh sốt xuất huyết
Từ ngày 3/4, khoảng 200.000 con loăng quăng (ấu trùng của muỗi) được thả trên đảo Trí Nguyên, Khánh Hòa, nhằm thay thế quần thể muỗi tự nhiên bằng nhóm mới có khả năng giảm sự lây nhiễm virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết. Số loăng quăng này sẽ được thả trong vòng 12 tuần tại hơn 800 hộ dân. Sau này chúng nở thành muỗi mang vi khuẩn Wolbachia. Đây là hoạt động thuộc dự án “Đánh giá khả năng thay thế của quần thể muỗi Aedes Aegypti mang tác nhân sinh học Wolbachia”. Muỗi vằn Aedes aegypti là trung gian truyền virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết ở người. Tiến sĩ Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, Wolbachia là vi khuẩn nội bào tồn tại tự nhiên ở hơn 70% loài côn trùng trên trái đất (bướm, bọ rầy, kiến, nhện...). Nhiều kết quả nghiên cứu khoa học đã chứng minh muỗi mang vi khuẩn Wolbachia có thể ức chế khả năng phát triển của virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết trong cơ thể muỗi, từ đó giảm nguy cơ lây lan dịch sốt xuất huyết trong cộng đồng. Nếu quần thể muỗi mới thay thế hoàn toàn quần thể muỗi trong tự nhiên thì sẽ giảm đáng kể nguy cơ lan truyền bệnh sốt xuất huyết. Đó là lý do Việt Nam tham gia Dự án Hướng tới loại trừ bệnh sốt xuất huyết, một dự án quy mô toàn cầu nghiên cứu về khả năng ứng dụng của muỗi Aedes aegypti mang vi khuẩn Wolbachia trong phòng chống sốt xuất huyết từ năm 2006 đến nay. Trong quá trình này, các cán bộ dự án thường xuyên tự nguyện cho muỗi vằn mang vi khuẩn Wolbachia đốt, ăn máu. Việc làm này là an toàn vì các bằng chứng cho thấy Wolbachia không truyền sang người, tiến sĩ Hiển cho biết. Bên cạnh đó, để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho sức khỏe người dân, từ cuối tháng 3, nhóm dự án đã tổ chức khám sức khỏe tổng quát lần 1 cho toàn bộ người dân trên đảo. Khi dự án kết thúc (năm 2015), người dân sẽ được khám sức khỏe nhắc lại lần 2. Đặc biệt, dự án sẽ tiến hành tìm kháng thể kháng Wolbachia trên huyết thanh của người dân đảo trước và sau khi đặt ấu trùng để đưa ra thêm các bằng chứng khoa học khẳng định lại Wolbachia không truyền sang người. "Nếu xảy ra các vấn đề không mong muốn trong quá trình đặt loăng quăng trên thực địa, dự án sẽ ngừng ngay, đồng thời phối hợp với chính quyền và y tế địa phương thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch theo đúng quy định của Bộ Y tế", tiến sĩ Hiển nhấn mạnh.Trước Việt Nam, Australia đã thực hiện việc thả muỗi mang Wolbachia tại một số các khu vực dân cư từ tháng 1/2011. Kết quả nghiên cứu cho thấy việc thả loại muỗi này không những không ảnh hưởng đến sức khỏe người dân mà còn có khả năng thay thế quần thể muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết trong tự nhiên.
Nông thông ngày nay
Cúm A/H7N9 lây lan nhanh ở Trung Quốc- Bộ Y tế kiểm tra công tác phòng chống dịch ở TP.HCM
Tính đến 8.4, Trung Quốc có 21 người nhiễm cúm A/H7N9, trong đó 6 người tử vong. Ngoài ra, tại vùng lãnh thổ Đài Loan cũng đã có 2 trường hợp vừa ở Trung Quốc trở về và nghi nhiễm cúm A/H7N9. Cụ thể, ở TP. Thượng Hải có 10 ca nhiễm cúm A/H7N9, tỉnh Giang Tô có 6 ca, ở An Huy 2 ca, Châu Giang 3 ca. Đáng lưu ý, virus đã được tìm thấy ở một số chợ bán gia cầm sống tại Trung Quốc, cụ thể trên vịt và bồ câu, nhưng không phải bệnh nhân nào cũng tiếp xúc với gia cầm này. Theo tin từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hầu hết các bệnh nhân bị nhiễm cúm A/H7N9 đều bị viêm phổi nặng. Các triệu chứng bao gồm sốt, ho và khó thở. Tuy nhiên, thông tin về các bệnh mà virus H7N9 có thể gây ra vẫn còn hạn chế. GS-TS Nguyễn Trần Hiển – Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư đánh giá, cúm A/H7N9 lây nhiễm sang người và gây tử vong với tỷ lệ khá lớn tại Trung Quốc là một điều đáng lo ngại đối với nước láng giềng như Việt Nam. Để đánh giá được độc tính của virus H7N9 còn cần thêm nhiều nghiên cứu, xét nghiệm, nhưng cần phải cảnh báo sự biến chủng của virus cúm gia cầm đang lây lan một cách đáng ngại. Theo cảnh báo từ WHO, virus cúm A/H7N9 không thể truyền nhiễm qua đường ăn uống và thực phẩm nấu chín nên người tiêu dùng vẫn có thể sử dụng thịt gia cầm nấu chín ở nhiệt độ cao. Hiện cũng chưa có vaccin để phòng chống cúm H7N9 nên cách phòng ngừa tốt nhất vẫn tùy thuộc vào cách ứng xử của người dân. “Cách phòng tránh tốt nhất là thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, hạn chế tiếp xúc với những trường hợp bị nhiễm trùng hô hấp cấp tính. Đồng thời người dân nên vệ sinh nhà cửa, nâng cao thể trạng và tránh tiếp xúc người bị viêm đường hô hấp, nếu có thì nên đeo khẩu trang. Những người có biểu hiện sốt, ho, khó thở mà không rõ nguyên nhân thì người dân nên cho các trường hợp này đến viện sớm để được chẩn đoán, phát hiện sớm và được điều trị kịp thời” – TS Hiển cho biết. Ngày 9.4, Bộ Y tế sẽ tiếp tục đi kiểm tra công tác kiểm dịch y tế quốc tế tại cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, TP.HCM, công tác sẵn sàng điều trị cúm H5N1 và H7N9 tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM.
Tặng thiết bị y tế cho tuyến huyện, xã
Ngày 10/4, tại Hà Nội, Phái đoàn Liên minh châu Âu và Chính phủ Lúcxămbua bàn giao cho Bộ Y tế một số lượng lớn các trang thiết bị y tế trị giá hơn 5,1 triệu euro (tương đương 140 tỷ đồng). Đây là một trong những hoạt động nằm trong dự án “Nâng cao năng lực ngành y tế” do Liên minh châu Âu và Chính phủ Lúcxămbua đồng tài trợ cho Việt Nam từ 2009- 2014 với tổng trị giá 400 tỷ đồng. Đại diện Bộ Y tế cho biết, số trang thiết bị y tế được tài trợ bao gồm: các thiết bị phục vụ cho xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh và những dụng cụ y tế thiết yếu khác. Tất cả trang thiết bị này sẽ được bàn giao cho cơ sở khám chữa bệnh và trung tâm y tế dự phòng tại tuyến xã, huyện của các tỉnh: Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nam, Bắc Kạn, Yên Bái, Điện Biên, Sơn La, Lai Châu, Gia Lai, Kon Tum, Vĩnh Long và Kiên Giang.
Virus H7N9 dễ phát triển thành chủng mới nguy hiểm
Ngày 10.4, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên đã ký quyết định ban hành hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và phòng lây nhiễm cúm A/H7N9 ở người tới các bệnh viện trực thuộc Bộ và Sở Y tế các tỉnh thành. Các biện pháp phòng lây nhiễm cúm A/H7N9 bao gồm tăng cường tuyên truyền, không buôn bán vận chuyển, giết mổ sử dụng gia cầm chưa được kiểm dịch đúng quy định; che miệng, mũi khi ho, hắt xì hơi, xì mũi bằng khăn giấy hoặc vệ sinh tay...Theo PGS-TS Nguyễn Văn Kính - Giám đốc Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư: "Các đồng nghiệp Trung Quốc cho biết, các ca nhiễm cúm A/H7N9 có diễn biến nhanh giống như cúm A/H5N1. Các bệnh nhân bị tổn thương phổi nặng, khó thở, tổn thương phủ tạng như tim, thận, có tiêu cơ và tăng men gan". Tổ chức Y tế thế giới WHO cũng khuyến cáo, hiện cúm A/H7N9 vẫn nhạy cảm với Tamiflu nên hiện vẫn điều trị và dự phòng cúm H7N9 bằng thuốc này. Phân tích tình hình thực tế, GS-TS Lê Đăng Hà - nguyên Viện trưởng Viện Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới (còn gọi là Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư) cho biết: "Hiện bệnh cúm A/H7N9 đang có các biểu hiện giống cúm A/H5N1, cũng có nguồn gốc từ gia cầm nên việc phòng ngừa và điều trị nên hướng về phác đồ điều trị tương tự cúm A/H5N1". Theo GS Hà, tất cả các loài lông vũ đều có nguy cơ nhiễm cúm A, gây nhiều triệu chứng và mức độ khác nhau, từ nặng đến nhẹ. Virus cúm A có một số phân tuýp có thể lây nhiễm từ gia cầm sang người. Đặc biệt, virus cúm A có khả năng thích nghi cao, thường xuyên biến đổi cấu trúc gen để tránh sự đề kháng của cơ thể. Hơn nữa, virus cúm A còn có các phân tuýp khác nhau, vì thế chúng có thể trao đổi, thay thế hoặc sắp xếp các vật liệu di truyền và kết hợp khác nhau, tạo thành phân tuýp mới khác hẳn so với các virus trước đó. Ngoài ra, sự biến đổi khí hậu, sự giảm sút đề kháng của con người khiến virus cúm càng dễ lây sang người. Ngày 10.4, tại Trung Quốc, số người nhiễm cúm A/H7N9 vẫn tiếp tục gia tăng, thêm 4 người mắc và 2 người tử vong, nâng tổng số người mắc lên 28 trường hợp, trong đó 9 ca tử vong.
Hà nội mới
Dự kiến 4 tình huống đối phó với dịch cúm A/H7N9
Trước nguy cơ dịch cúm A/H7N9 có thể ảnh hưởng tới nước ta, Bộ Y tế vừa ban hành kế hoạch hành động phòng chống dịch cúm A/H7N9 tại Việt Nam với 4 tình huống đối phó cụ thể: Khi chưa có trường hợp bệnh trên người; có các trường hợp nhiễm cúm A/H7N9 trên người nhưng chưa phát hiện lây từ người sang người; phát hiện có các trường hợp nhiễm cúm A/H7N9 lây từ người sang người nhưng ở phạm vi hẹp hoặc những ca đơn lẻ; dịch bùng phát ra cộng đồng. Hiện tại, ngành y tế nước ta đang khẩn trương triển khai kế hoạch ứng phó với tình huống thứ nhất: Phối hợp chặt chẽ với ngành nông nghiệp trong việc theo dõi tình hình dịch bệnh và sự lưu hành của chủng vi rút cúm A/H7N9 trên các đàn gia cầm, thủy cầm; cùng với ngành nông nghiệp, ngành công thương tăng cường giám sát, kiểm tra việc kinh doanh, vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm qua biên giới; tăng cường giám sát các trường hợp viêm đường hô hấp cấp không rõ nguyên nhân; chuẩn bị sẵn sàng trang thiết bị, sinh phẩm y tế phục vụ cho xét nghiệm, chẩn đoán; xây dựng các thông điệp truyền thông, khuyến cáo phòng chống dịch tại cộng đồng; kiện toàn các đội chống dịch cơ động, đội cấp cứu lưu động; tổ chức thường trực phòng, chống dịch tại các đơn vị y tế; tổ chức các đoàn kiểm tra công tác chống dịch tại địa phương, nhất là vùng giáp biên giới... Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng hợp tác với Tổ chức Y tế thế giới, các tổ chức quốc tế khác và các nước trong khu vực, đặc biệt là Trung Quốc để kịp thời nắm bắt thông tin, thực hiện biện pháp phòng chống dịch hiệu quả.
Hà Nội sẵn sàng đối phó với dịch cúm A/H7N9
Chiều 10-4, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Hoàng Đức Hạnh đã ký ban hành kế hoạch hành động phòng chống cúm A/H7N9, bao gồm mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể của từng đơn vị y tế trên địa bàn. Theo đó, ngành y tế đã tham mưu cho Ban Chỉ đạo phòng chống dịch TP Hà Nội chỉ đạo các đơn vị, địa phương chủ động xây dựng kế hoạch và triển khai đồng bộ các hoạt động phòng chống dịch phù hợp với từng cấp độ của dịch; tổ chức giao ban định kỳ hằng tuần hoặc giao ban đột xuất khi cần thiết; trong trường hợp dịch có diễn biến phức tạp lan rộng (tình huống 4) thì tổ chức giao ban hằng ngày để kịp thời chỉ đạo công tác phòng chống; tăng cường giám sát, phát hiện sớm, sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân; đẩy mạnh tuyên truyền về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng chống cho cộng đồng; yêu cầu các đơn vị trực thuộc, các đơn vị y tế chuẩn bị cơ sở vật chất, thuốc, hóa chất, máy móc trang thiết bị, vật tư chuyên dụng, trang bị bảo hộ, khu vực cách ly và nhân lực để đối phó với dịch. Về phân tuyến điều trị tại Hà Nội, trong tình huống 1, khách nhập cảnh nghi mắc bệnh sẽ được chuyển tuyến về BV Đa khoa Bắc Thăng Long (hành khách là người Việt Nam) và về BV Bệnh nhiệt đới TƯ (khách nước ngoài). Ở tình huống 2 và 3, chuyển bệnh nhân về BV Đa khoa Đống Đa, trường hợp bệnh nặng, vượt quá khả năng điều trị của BV Đa khoa Đống Đa thì chuyển bệnh nhân tới BV Bệnh nhiệt đới TƯ. Tình huống 4, khi dịch bùng phát với số lượng người mắc lớn, sẽ thực hiện phân tuyến nhận bệnh nhân. Nếu số bệnh nhân tăng cao, vượt khả năng đáp ứng của các BV tiếp nhận thì các BV tuyến dưới chuyển bệnh nhân lên các BV đa khoa hạng I (BV Xanh Pôn, BV Thanh Nhàn)…Hôm qua, 10-4, lãnh đạo BV Bắc Thăng Long cho biết: BV đã thành lập Ban chỉ đạo, chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch phòng chống dịch, lập đội cấp cứu, đội phòng chống dịch lưu động. Khoa Truyền nhiễm của BV hiện có khu cách ly riêng, 2 máy thở, 2 máy truyền dịch, 1 máy X quang di động và trang thiết bị y tế cần thiết, sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân nhiễm cúm. Theo ông Nguyễn Tiến Hòa - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế, hiện công tác giám sát dịch tại cửa khẩu đang được trung tâm thực hiện nghiêm theo quy định. Với 2 máy đo thân nhiệt hồng ngoại và 2 phòng cách ly đặt tại sân bay Nội Bài, tất cả khách nhập cảnh đều được đo thân nhiệt nhưng đến nay chưa phát hiện trường hợp nghi ngờ. Hiện nay, lực lượng cấp cứu của Trung tâm Vận chuyển cấp cứu 115 Hà Nội đã được huy động thường trực tại sân bay. * Cũng trong ngày 10-4, Sở Y tế và Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội đã tổ chức tập huấn cho 5 đội cơ động phòng chống cúm A/H7N9. Chiều cùng ngày, Bộ Y tế khẳng định Việt Nam chưa ghi nhận ca mắc cúm A/H7N9 và đường lây truyền của vi rút cúm A/H7N9 hiện tại chưa được làm rõ, chưa có bằng chứng về sự lây truyền vi rút từ người sang người.
Theo "Hướng dẫn phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh" vừa được Bộ Y tế ban hành, có thể phân loại ca bệnh nghi ngờ mắc cúm A/H7N9 và ca bệnh xác định mắc loại cúm này. Các ca bệnh nghi ngờ có yếu tố dịch tễ tiếp xúc với cúm A/H7N9 trong vòng hai tuần như: Có tiền sử đi vào vùng dịch tễ hoặc sống trong vùng dịch tễ có ca bệnh cúm A/H7N9; tiếp xúc gần với gia cầm và một số loài chim bị bệnh (nuôi, buôn bán, vận chuyển, giết mổ, chế biến, ăn tiết canh, thịt gia cầm bị bệnh chưa nấu chín...); tiếp xúc gần với người bệnh nghi ngờ, hoặc đã xác định là mắc cúm A/H7N9; người bệnh có biểu hiện nhiễm trùng đường hô hấp cấp, bao gồm: sốt, ho, khó thở, có tổn thương nhu mô phổi (viêm phổi hoặc hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS) tiến triển nhanh dựa trên lâm sàng hoặc hình ảnh X quang); không tìm được bằng chứng nhiễm trùng do các căn nguyên khác gây viêm phổi. Các ca bệnh xác định là ca bệnh nghi ngờ như đã nêu trên và được khẳng định bằng xét nghiệm PCR/giải trình tự gen/phân lập vi rút cúm A/H7N9. Nguyên tắc điều trị: Các ca bệnh nghi ngờ đều phải được khám tại BV, cách ly và được làm xét nghiệm đặc hiệu để xác định bệnh; ca bệnh xác định cần được nhập viện điều trị và cách ly hoàn toàn; sử dụng thuốc kháng vi rút (oseltamivir hoặc zanamivir) càng sớm càng tốt; hồi sức hô hấp để bảo đảm giữ SpO2 >_ 92% và điều trị suy đa tạng (nếu có).
Thông qua phác đồ điều trị và phòng lây nhiễm cúm A/H7N9
Trước tình hình cúm A/H7N9 tại Trung Quốc vẫn có diễn biến phức tạp, Bộ Y tế đã yêu cầu các đơn vị trực thuộc sẵn sàng ứng phó với khả năng dịch bệnh lan rộng và xâm nhập vào Việt Nam. Ngày 9-4, Hội đồng chuyên môn của Bộ, dưới sự chủ trì của TS Nguyễn Văn Kính, Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới trung ương đã xem xét, thông qua phác đồ điều trị và phòng lây nhiễm cúm A/H7N9 tại Việt Nam. Phác đồ này là cơ sở quan trọng để các bệnh viện chủ động xử lý trong tình huống xấu là có bệnh nhân nhiễm loại cúm mới này, kể cả về chủng loại thuốc cần sử dụng và quy trình đón tiếp, chẩn đoán và điều trị bệnh. Cũng trong ngày 9-4, Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết đã có văn bản gửi tới các Sở Y tế trực thuộc trung ương, các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế và y tế các bộ, ngành, đề nghị chủ động phối hợp triển khai công tác phòng chống cúm A/H7N9.
* Chiều 9-4, Đoàn công tác của Bộ Y tế đã đến TP Hồ Chí Minh kiểm tra công tác phòng chống cúm A/H7N9 tại cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và Bệnh viện Nhiệt đới.
Tại buổi làm việc, Bộ Y tế nhận định tình hình dịch cúm A/H7N9 hiện nay diễn biến rất phức tạp, chưa rõ cơ chế lây truyền bệnh. Công tác phòng chống dịch gặp nhiều khó khăn do rất khó kiểm soát buôn bán gia cầm nhập lậu, mầm bệnh có thể tràn sang Việt Nam bất cứ lúc nào. Về công tác tiếp nhận điều trị bệnh, Bộ Y tế đã giao Bệnh viện Nhiệt đới, Bệnh viện Nhi đồng I, Bệnh viện Nhi đồng II, làm đầu mối tiếp nhận và điều trị bệnh cúm A/H5N1 và cúm A/H7N9 tại khu vực phía Nam. Đồng thời là đầu mối đào tạo công tác phòng chống dịch bệnh tại các địa phương lân cận. Bệnh viện Nhiệt đới còn đảm nhiệm đầu mối dự trữ thuốc Tamiflu để điều trị và phân phát cho các đơn vị có yêu cầu.
Tuổi trẻ
Trẻ 4 tuổi tử vong do cúm A/H5N1
Ngày 8-4, Sở Y tế tỉnh Đồng Tháp xác nhận bé N.D.H.H. (nam, 4 tuổi, ngụ xã Tân Hội Trung, huyện Cao Lãnh) tử vong do cúm A/H5N1. Đây là trường hợp tử vong đầu tiên ở Đồng Tháp trong năm 2013. Theo kết quả xét nghiệm của Viện Pasteur TP.HCM, bệnh nhi H. được xác định nhiễm cúm A/H5N1, nguyên nhân nhiễm virút vẫn chưa được xác định. Cơ quan chức năng đã lấy mẫu các thành viên trong gia đình bé H. để xét nghiệm, đồng thời triển khai các biện pháp phòng chống dịch tại xã Tân Hội Trung. Theo người dân địa phương, gia đình bé H. sống tại cụm dân cư ở ấp 1 và làm nghề buôn bán cá. Khoảng đầu tháng 4-2013, bà ngoại của H. mua một con gà làm thịt. Bé H. (đang bệnh) ngồi xem, sau đó bị sốt cao nên được đưa đến trạm y tế xã, rồi chuyển lên tuyến trên, sau đó tử vong.
Nhân dân
200 cựu thanh niên xung phong Thanh Hóa được trị bệnh về mắt
200 cựu TNXP ở Thanh Hóa vừa được phẫu thuật mắt; 500 cựu TNXP khác cũng được khám, chữa bệnh, cấp phát thuốc và tặng quà. Đây là chương trình do Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam cùng Viện Mắt trung ương và một số tổ chức khác tổ chức, tổng kinh phí hơn 1 tỉ đồng. Ngoài ra, chương trình còn tặng trang thiết bị y tế cho Bệnh viện Đa khoa huyện Quảng Xương.
Cháu bé 4 tuổi đầu tiên khỏi cúm H7N9
Một cậu bé 4 tuổi bị cúm gia cầm H7N9 đã gây ngạc nhiên cho các bác sĩ tại Thượng Hải (Trung Quốc), khi là trường hợp đầu tiên phục hồi khỏi dịch bệnh trong khi 6 người tử vong. Cháu bé không còn sốt hay bất cứ triệu chứng nào bất thường về đường hô hấp. Tuy nhiên, cậu bé vẫn được giữ lại ở BV để tiếp tục theo dõi sức khỏe. Sự hồi phục của bệnh nhân nhỏ tuổi cho thấy không phải bất cứ trường hợp nhiễm virus cúm H7N9 ở người nào cũng nguy hiểm. Hiện chưa có tiêu chuẩn nào xác định bệnh nhân hồi phục khỏi H7N9 ra viện. Tuy nhiên, đối với cúm H1N1, bệnh nhân có 2 lần xét nghiệm âm tính sẽ được coi là khỏi bệnh và cho xuất viện. Hiện nay, TP.Thượng Hải đã phát hiện thấy triệu chứng nhiễm virus H7N9 ở 1 trong số 33 người tiếp xúc gần gũi với 1 bệnh nhân đã tử vong bị nhiễm virus này và đang theo dõi chặt trường hợp này. Do đó, các nhà khoa học nhận định, độc lực và con đường lây truyền của cúm A/H7N9 cần được giám sát chặt chẽ, nhưng khả năng không lây từ người sang người chưa thể được loại trừ. Bắc Kinh cũng đã bắt đầu nghiên cứu phát triển loại vaccine ngừa virus cúm H7N9. Tuy nhiên, do quy trình phức tạp trong việc phát triển và quá trình sản xuất, nên có thể sẽ phải mất từ 6 - 8 tháng trước khi vaccine được đưa ra ứng dụng. Ông Liang Wannian - GĐ Chương trình phòng, chống cúm A/H7N9 Trung Quốc - cho hay: “Quyết định đưa vaccine này vào sản xuất sẽ phụ thuộc vào việc liệu virus này có biến thể sang dạng có thể lây lan từ người sang người hay không. Cùng với việc phát triển vaccine, các nỗ lực kiểm soát dịch đang được tiến hành tại hơn 500 BV và 400 phòng y tế trên toàn quốc”.
Sáng 8.4, Bộ Y tế đã họp khẩn triển khai kế hoạch phòng, chống cúm A/H7N9. Theo phương án tiếp nhận bệnh nhân trong trường hợp dịch bệnh xảy ra, BV Bệnh nhiệt đới là một trong các cơ sở tiếp nhận. Hiện nay, BV đã lập 2 đội cấp cứu chống dịch ngoại viện. Với những kinh nghiệm mà bệnh viện đã đối đầu với đại dịch như SARS, H5N1... BV đã sẵn sàng, chủ động ứng phó khi có dịch xảy ra. Tuy nhiên, do nơi đây nằm trong khuôn viên BV Bạch Mai, nên số lượng bệnh nhân và người thân hằng ngày ra vào đông. Nếu có dịch thì việc cách ly sẽ gặp khó khăn, máy thở và máy lọc máu liên tục cũng còn hạn chế nếu có nhiều bệnh nhân. Được biết, phác đồ cúm do virus H7N9 đang được BV Xây dựng và sẽ được hội đồng chuyên gia Bộ Y tế họp và thông qua trong tuần. Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cũng vừa ký quyết định hướng dẫn kỹ thuật lấy mẫu và bảo quản và vận chuyển mẫu bệnh phẩm cúm A/H7N9. Để đảm bảo an toàn cho cộng đồng, tất cả các bệnh phẩm cần phải được bảo quản trong môi trường thích hợp, ở nhiệt độ 40C và chuyển đến nơi xét nghiệm trong vòng 48h. Trong trường hợp không thể chuyển đi trong thời gian này, bệnh phẩm phải được bảo quản ở nhiệt độ (-) 700C hoặc (-) 200C nếu không có tủ (-)700C. Tránh làm đông băng và rã đông nhiều lần để phòng ngừa vi sinh vật trong bệnh phẩm mất hoạt tính. Không được bảo quản hoặc vận chuyển trong đá khô (solid carbon dioxide) trừ khi được đóng kín trong ống thuỷ tinh hoặc trong 2 lớp túi nhựa.
Tăng cường các hoạt động giám sát, phát hiện sớm các trường hợp cúm A (H7N9)
Một trường hợp chết do cúm A/H5 Ngày 9-4, Ðoàn kiểm tra của Bộ Y tế do Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến dẫn đầu kiểm tra công tác phòng, chống cúm A (H7N9) tại TP Hồ Chí Minh. Ðoàn đã tới giám sát tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất. Hiện trung bình mỗi ngày có khoảng 100 chuyến bay từ các nước đến Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất với số lượng khoảng từ 10 đến 15 nghìn người. Ðể chủ động phòng, chống dịch cúm xuất phát từ các hành khách nhập cảnh, Trung tâm kiểm dịch Y tế quốc tế tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất tổ chức hệ thống giám sát thân nhiệt hồng ngoại, máy đo nhiệt, bấm tai, nhiệt độ, khẩu trang ngoại khoa, quần áo bảo hộ chống dịch, hóa chất rửa tay, chloramine B, xe cứu thương, xe chuyên dùng túc trực, v.v. Bố trí 15 kiểm dịch viên y tế thường trực trong ngày. Ðến nay, tại đây vẫn chưa phát hiện trường hợp nào nghi ngờ với cúm A (H7N9). Cùng ngày, đoàn cũng tiến hành kiểm tra công tác chuẩn bị điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP Hồ Chí Minh.
Bộ Y tế nhận định, tình hình dịch cúm A (H7N9) diễn biến phức tạp và nguy cơ xâm nhập nước ta là rất lớn. Ðể ngăn chặn dịch bệnh, Bộ Y tế đề nghị cần tăng cường công tác kiểm dịch các hành khách nhập cảnh tại các cảng hàng không, các cửa khẩu cũng như các hoạt động giám sát để phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh. Bộ Y tế sẽ phối hợp các bộ, ngành liên quan kiểm soát chặt chẽ hơn tình trạng nhập lậu gia cầm. Hiện, bệnh cúm A (H7N9) chưa xác định được nguồn lây và chưa có vắc-xin phòng bệnh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, cho nên các biện pháp phòng bệnh chủ yếu hiện dựa vào vệ sinh cá nhân và ngăn ngừa lây truyền tại cộng đồng. Người dân không nên sử dụng những sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc, chưa được kiểm dịch. Ðể phòng, chống và ngăn ngừa vi-rút cúm A (H7N9) từ Trung Quốc sang theo người qua cửa khẩu quốc tế Móng Cái, Trung tâm Kiểm dịch y tế Quảng Ninh đã thực hiện áp dụng thủ tục tờ khai sức khỏe đối với toàn bộ du khách nhập cảnh từ Trung Quốc sang Việt Nam. Ðồng thời, tăng cường công tác kiểm tra hành khách bằng máy đo thân nhiệt; triển khai phun thuốc khử trùng các phương tiện nhập cảnh từ vùng có dịch. Khi phát hiện nghi vấn du khách nhiễm bệnh sẽ tiến hành các biện pháp cách ly, phối hợp với cơ quan kiểm dịch cửa khẩu Trung Quốc đưa du khách trở về nước. Bệnh viện Ða khoa khu vực Móng Cái chuẩn bị sẵn sàng các phương án, phương tiện tiếp nhận người bệnh; chẩn đoán và xử lý, điều trị các trường hợp nghi và nhiễm cúm A (H7N9).
Ngày 9-4, Ðoàn công tác của Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư đến kiểm tra công tác phòng, chống cúm A (H7N9) tại các cửa khẩu biên giới của tỉnh Lạng Sơn. Tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, ga liên vận quốc tế Ðồng Ðăng và cửa khẩu Tân Thanh đã có đội ngũ cán bộ y, bác sĩ của Trung tâm kiểm dịch y tế quốc tế của tỉnh trực 24/24 giờ. Bình quân hằng ngày tại các cửa khẩu này tiếp nhận hơn hai nghìn lượt khách nhập cảnh từ Trung Quốc sang đều được đo thân nhiệt. Những trường hợp nghi vấn đều được đội ngũ cán bộ y, bác sĩ mời kiểm tra sức khỏe ban đầu. Ðến nay chưa phát hiện trường hợp nào bị cúm A (H7N9) đến từ vùng dịch nhập cảnh qua biên giới của tỉnh Lạng Sơn. Tại bệnh viện đa khoa khu vực thị trấn Ðồng Ðăng, là nơi tiếp nhận các trường hợp mắc bệnh hoặc nghi mắc đã được ngành y tế chuẩn bị sẵn sàng cơ số thuốc, khu vực cách ly; sẵn sàng tổ chức tốt việc thu dung, cách ly, điều trị; chuẩn bị kinh phí, vật tư, hóa chất xét nghiệm để phát hiện sớm và xử lý kịp thời các trường hợp nghi ngờ nhiễm cúm A (H7N9). Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) có công điện khẩn yêu cầu các bệnh viện, viện có giường bệnh triển khai ngay các biện pháp phòng, chống cúm A (H7N9). Theo đó, các bệnh viện tăng cường khám, phát hiện các trường hợp mắc viêm phổi nặng không rõ nguyên nhân, các chùm ca bệnh; chụp X-quang, lấy mẫu xét nghiệm để chẩn đoán kịp thời các trường hợp cúm A (H7N9). Chuẩn bị sẵn sàng cơ số thuốc, cơ sở vật chất, khu vực cách ly, trang thiết bị y tế, vật tư máy móc, phương tiện phòng hộ cá nhân và tổ chức tốt việc thu dung, cách ly, điều trị ca bệnh cúm A (H7N9). Ðồng thời củng cố nguồn nhân lực đã được đào tạo về điều trị cho người bệnh cúm A tại các khoa hồi sức cấp cứu, hô hấp, truyền nhiễm, kiểm soát nhiễm khuẩn. Chiều 9-4, TS Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Y tế dự phòng (Bộ Y tế) xác nhận một bé trai bốn tuổi tại xã Tân Hội Trung, huyện Cao Lãnh, tỉnh Ðồng Tháp chết do cúm A/H5. Mẫu bệnh phẩm đang được Viện Pa-xtơ TP Hồ Chí Minh tiếp tục xét nghiệm để xác định chính xác do cúm A (H5N1) hay không. Theo thông tin ban đầu, gia đình bệnh nhi có mua gà về ăn, sau khi ăn xong bé bị sốt cao và đã được gia đình đưa tới Bệnh viện Ða khoa tỉnh Ðồng Tháp để điều trị. Tuy nhiên, bệnh càng ngày càng trầm trọng nên đã không qua khỏi. Cơ quan chức năng đã lấy mẫu của các thành viên trong gia đình để xét nghiệm, đồng thời triển khai những biện pháp phòng, tránh dịch bệnh.
Lao động
Bổ sung vitamin C để “chống” cúm H7N9
Theo các chuyên gia dinh dưỡng của Viện Dinh dưỡng quốc gia: “Để phòng cúm, ăn uống đủ chất, tăng sức đề kháng bằng vitamin C là cách hữu hiệu. Vitamin C có tác dụng nâng cao khả năng miễn dịch cho cơ thể. Không chỉ bổ sung vitamin C bằng thuốc mà nên ăn nhiều trái cây, rau củ như cà chua, bắp cải, bông cải, cải xanh, cải bó xôi... có chứa nhiều vitamin C. Các loại thực phẩm bí ngô, khoai lang, cà rốt rất giàu beta caroten, giúp tăng cường cản trở sự xâm nhập của vi khuẩn. Thịt bò, trứng, hải sản, bí đỏ giàu kẽm và sắt, sẽ giúp thúc đẩy quá trình sản sinh bạch cầu trong máu, tăng cường miễn dịch, có tác dụng kháng lại vi khuẩn có hại xâm nhập vào cơ thể. Tỏi tươi có tác dụng rất tích cực đến hệ miễn dịch giúp cơ thể chống lại bệnh tật, nhất là cảm cúm. Uống nhiều nước, nên cho vài giọt nước cốt chanh tươi vào nước sẽ giúp cơ thể lọc và bài tiết các chất độc. Sữa chua còn giúp tăng sức đề kháng rất tốt cho cơ thể do chứa nhiều vi khuẩn có lợi, vừa bảo vệ đường ruột, vừa ngăn ngừa sản sinh ra các loại vi nấm có hại.
TP.Hồ Chí Minh: Nhiều bệnh viện có nguy cơ hết thuốc
Từ cuối tháng 3, nhiều bệnh viện ở TP.Hồ Chí Minh đã “sốt vó” vì lo… cháy thuốc điều trị. Hợp đồng cung ứng thuốc với các Cty dược đã hết hiệu lực, nhưng họ không dám lên kế hoạch đấu thầu cho năm 2013. Bởi thông tư 01 hướng dẫn đấu thầu mua thuốc đã có hiệu lực từ tháng 6.2012, nhưng danh mục thuốc như biệt dược, tương đương sinh học… kèm theo lại công bố còn thiếu. Do vậy, bệnh viện chẳng biết căn cứ vào đâu lập kế hoạch đấu thầu.
Bệnh viện không dám lên kế hoạch đấu thầu
Qua tìm hiểu tại một số BV ở TPHCM như Từ Dũ, Nhân dân Gia Định, Chấn thương-Chỉnh hình, Nhân Dân 115, Nhi Đồng 1, 2..., chúng tôi được biết: Từ cuối năm đến tháng 3 năm sau sẽ lên phương án đấu thầu thuốc cho cả năm. Nhưng đã qua tháng 4, nhiều BV vẫn chưa biết làm thế nào để tìm nguồn thuốc khi danh mục theo thông tư 01 lại ban hành chưa đầy đủ. Trữ thuốc thì BV không dám vì không có kho bãi để chứa hàng, chi phí bảo quản lại cao. Nhiều BV chuyên khoa cần nhiều thuốc biệt dược cũng phải chờ. Bởi không biết thuốc của họ cần có nằm trong danh mục được ban hành khi công bố tới đây không. Nhiều BV lên phương án mượn thuốc từ các Cty dược để chữa cháy và nếu trúng thầu sẽ trừ sau; nhưng chính các Cty cũng không dám cho mượn, bởi cho mượn thuốc rồi nhưng đến khi đấu thầu lỡ không trúng thầu thì BV lấy đâu mà hoàn trả thuốc đã mượn. Chính vì thực tế này, từ loại thuốc rẻ tiền cho đến các loại thuốc đắt tiền đều đang dần cạn ở các BV. Ví dụ như, thuốc Levothyrox Tab 50mcg 28 (Levothyroxine sodium 50mg) dùng điều trị hormon tuyến giáp với giá 789đ/viên; thuốc Acabrose 50mg, dạng viên dùng trong điều trị bệnh lý nội tiết tố, giá 2.000đ/viên; thuốc bổ sung canxi dạng ống - Gluconate de calcium Proamp 10% (Calcium gluconat) có giá 12.600đ/ống... Tại nhiều BV, thuốc Levothyrox Tab 50mcg 28 có khi mỗi tháng có thể sử dụng từ 3.000 – 5.000 viên, nhiều BV đành chịu vì không biết lấy nguồn ở đâu điều trị cho bệnh nhân. Thậm chí, có rất nhiều loại thuốc không thể thay thế được mà BV cũng không lấy đâu ra như: Thuốc Kidmin dạng chai có giá là 105.000đ, dùng cho bệnh nhân suy thận; thuốc Flixotide Evo (N12) Spr 125mcg 120 Dose (chứa hoạt chất Fluticasone propionate 125mcg) dạng lọ dùng xịt họng cho bệnh nhân hen suyễn hay thuốc hướng tâm thần như Midazolam 5mg/ml.
Đã trình UBND phương án gia hạn thầu!
Với nhiều thuốc đặc trị, để giải quyết vấn đề thiếu thuốc, các BS đã tính đến phương án đổi phác đồ điều trị, mượn thuốc từ những nơi khác, sử dụng thuốc thay thế. Thậm chí, bệnh nhân nội trú cũng được kê đơn cho tự đi ra ngoài thị trường mua. Nhiều BV chỉ còn cầm cự bằng lượng thuốc dự phòng. Không thể phủ nhận việc thông tư 01 ra đời sẽ giúp hạn chế sự loạn giá thuốc đấu thầu ở các BV vốn đã bất cập tồn tại từ nhiều năm nay. Theo thông tư này, giá trúng thầu của từng mặt hàng thuốc không được cao hơn giá trong kế hoạch đấu thầu đã được phê duyệt. Các cơ sở y tế phải lập kế hoạch đấu thầu tối thiểu 1 năm/lần, mỗi nhóm thuốc chỉ được xét trúng thầu 1 mặt hàng đạt yêu cầu kỹ thuật, chất lượng quy định và có giá thấp nhất trong nhóm thuốc đó, thay vì 7 - 10 thuốc cùng trúng thầu như trước đây... Thuốc sẽ được phân chia nhóm dựa trên mặt bằng tiêu chuẩn kỹ thuật và công nghệ để lựa chọn mặt hàng đáp ứng các điều kiện với giá dự thầu thấp nhất vào BV. Tuy nhiên, văn bản này có hiệu lực từ tháng 6.2012 và như vậy từ năm 2013, việc đấu thầu sẽ dựa theo sự hướng dẫn của thông tư 01 này. Thế nhưng gần 1 năm trôi qua, đến nay các danh mục do Bộ Y tế công bố kèm thông tư 01 vẫn chưa được ban hành đầy đủ. Nhiều dược sĩ tại các BV tỏ ra bức xúc: Tại sao khi ban hành thông tư không công bố luôn danh mục thuốc kèm theo, mà phải cập nhật từ từ. Nếu không cung cấp giấy gia hạn thầu mà chờ đến tháng 6 mới đấu thầu, chắc chắn các BV sẽ hết thuốc điều trị; trong khi hợp đồng thầu mua thuốc năm 2012 đã hết hiệu lực. Câu hỏi được nhiều dược sĩ tại các BV đặt ra là: BV bắt buộc phải mua lượng thuốc dự trữ chờ kết quả thầu năm 2013, nhưng dự trữ đến bao giờ? Số lượng mua bao nhiêu để dự trữ chờ thầu? Nếu không đấu thầu thì các BV phải làm gì để có thuốc? Tại sao đến thời điểm này chưa có văn bản hướng dẫn về việc này? Theo PGS-TS Phạm Khánh Phong Lan - PGĐ Sở Y tế TPHCM: Để tránh tình trạng thiếu thuốc, sở đã trình UBND xin phép kéo dài giá trị hợp đồng năm 2012 đến tháng 6.2013, tức căn cứ vào giá thầu năm 2012 để mua thuốc. Sau đó, TPHCM sẽ tiến hành đấu thầu trở lại.
Sức khỏe đời sống
Bếp ăn tập thể gây ngộ độc thực phẩm liên tiếp: Xử lý nghiêm theo quy định pháp luật
Nhân Tháng hành động vì chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) năm 2013 do Bộ Y tế phát động, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến kêu gọi các chủ doanh nghiệp có bếp ăn tập thể đông người nâng cao trách nhiệm và cam kết chấp hành đầy đủ các quy định về bảo đảm VSATTP trong tháng hành động này.
PV: Thưa Bộ trưởng, tại sao Bộ Y tế lại chọn chủ đề “An toàn thực phẩm bếp ăn tập thể” cho Tháng hành động vì chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm năm nay?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Năm 2012 và đặc biệt năm 2013, một trong những vấn đề cần ưu tiên, quan tâm đó là vấn đề an toàn thực phẩm tại các bếp ăn tập thể ở các các khu công nghiệp, các bệnh viện, trường học, nơi ăn uống tập trung đông người. Theo báo cáo, những năm gần đây, tình hình ngộ độc thực phẩm tại các bếp ăn tập thể trong các khu công nghiệp đã có chiều hướng giảm. So với năm 2011, trong năm 2012 số vụ ngộ độc thực phẩm giảm 20,7%. Tuy nhiên, số người mắc ngộ độc thực phẩm tại các bếp ăn tập thể so với tổng số mắc ngộ độc thực phẩm vẫn còn ở mức cao: 2.318 người/5.541 người bị ngộ độc thực phẩm (chiếm 41,8%). Các vụ ngộ độc thực phẩm có nhiều người mắc vẫn thường xảy ra ở các khu công nghiệp tại các tỉnh phía nam như Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai… Nhằm hạn chế tối đa ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm, trọng tâm tại các khu công nghiệp và khu chế xuất, hạn chế ngộ độc thực phẩm tại các khu công nghiệp có bếp ăn tập thể, Bộ Y tế đã đề xuất với Chính phủ chủ đề tháng hành động vì chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm năm 2013 là “An toàn thực phẩm bếp ăn tập thể”.
Sẽ thanh, kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm tại 24 tỉnh trọng điểm
PV: Xin Bộ trưởng cho biết những hoạt động chính sẽ được triển khai thực hiện trong Tháng hành động vệ sinh an toàn thực phẩm năm nay?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Hai hoạt động chính được triển khai trong Tháng hành động năm 2013 là đẩy mạnh hoạt động truyền thông giáo dục và hoạt động thanh tra, kiểm tra. Chỉ tiêu đặt ra là trên 80% chủ doanh nghiệp có bếp ăn tập thể đông người ký cam kết chấp hành đầy đủ các quy định về bảo đảm an toàn thực phẩm trong tháng hành động này. Trong tháng cao điểm này, Bộ Y tế sẽ huy động tối đa các kênh truyền thông, tập trung truyền thông thay đổi hành vi, nâng cao trách nhiệm của không chỉ những người kinh doanh thực phẩm mà cần phát huy quyền và trách nhiệm của người sử dụng thực phẩm trong việc kiên quyết tẩy chay và không sử dụng thực phẩm ở cơ sở không đảm bảo vệ sinh, thực phẩm bày bán ở gần cống, rãnh, gần khu vực ô nhiễm. Bên cạnh đó, Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương đã thành lập 8 đoàn liên ngành thanh tra, kiểm tra tại 24 tỉnh thành phố trọng điểm. Đồng thời các tỉnh, thành phố cũng sẽ thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành ở địa phương từ cấp tỉnh, huyện đến cấp xã phường. Bộ yêu cầu thanh tra, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm tập trung vào các nội dung: nguồn gốc và chất lượng nguyên liệu đầu vào, vệ sinh cơ sở, trang thiết bị dụng cụ trong sản xuất chế biến, việc sử dụng phụ gia thực phẩm trong sản xuất thực phẩm. Các đoàn thanh tra sẽ tiến hành lấy mẫu để phân tích, sau đó thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng về các cơ sở vi phạm. Mở đầu cho chiến dịch triển khai Tháng hành động năm 2013 trên phạm vi cả nước, Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương về vệ sinh an toàn thực phẩm sẽ phối hợp với UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức Lễ phát động tháng hành động của Trung ương vào ngày 09/4/2013 tại Thành phố Biên Hoà, tỉnh Đồng Nai.
Xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm
PV: Tuy cơ quan quản lý đã có nhiều nỗ lực, nhưng nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm tại các bếp ăn tập thể cho công nhân vẫn còn rất lớn. Vậy theo Bộ trưởng đâu là nguyên nhân và chúng ta cần làm thế nào để hạn chế được tình trạng này?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến:Chúng ta đã có được những kết quả bước đầu rất quan trọng trong việc hạn chế ngộ độc thực phẩm tại các nhà ăn, bếp ăn tập thể. Ví dụ, năm 2011 trở về trước, ngộ độc thực phẩm do histamine từ cá ngừ, cá nục diễn ra khá phổ biến, có vụ hàng trăm người mắc, nguyên nhân do chủ cơ sở ham rẻ nên mua cá kém chất lượng, dẫn đến ngộ độc thực phẩm. Bộ Y tế đã tiến hành chỉ đạo kiểm tra, giám sát chặt chẽ ngay từ nơi cung cấp nguyên liệu, chợ nên tình hình đã được cải thiện. Tuy nhiên, qua triển khai thực tế, chúng tôi thấy nguy cơ ô nhiễm thực phẩm tại những khu vực này còn rất cao do nhiều nguyên nhân. Trước tiên, vì giá trị bữa ăn của công nhân hiện nay quá thấp, có nơi giá chỉ khoảng 7.000-10.000 đồng (chưa kể lợi nhuận của nhà cung cấp) nên rất khó để có nguyên liệu chế biến bảo đảm chất lượng cũng như hợp vệ sinh Bên cạnh đó, nhiều chủ cơ sở sử dụng số lượng công nhân rất lớn nhưng không tổ chức nhà ăn và bếp ăn tập thể trong nhà máy, họ ký hợp đồng với cơ sở nấu ăn ở nơi khác và vận chuyển đến. Do vậy, nhiều khi thời gian vận chuyển dài, dụng cụ vận chuyển và phương tiện bảo quản… không đảm bảo, làm ô nhiễm thực phẩm. Để hạn chế tình trạng trên, trước mắt chúng tôi đã chỉ đạo ngành y tế các cấp phải thực hiện phối hợp chặt chẽ với Ban quản lý các khu công nghiệp để giám sát điều kiện vệ sinh, nguồn nguyên liệu chế biến tại các nhà ăn, bếp ăn tập thể, yêu cầu chủ các công ty chỉ được sử dụng suất ăn của các cơ sở có đủ điều kiện an toàn thực phẩm và có cam kết thực hiện đầy đủ yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm mới cung cấp suất ăn cho công nhân của mình. Đồng thời, các ngành cần tuyên truyền rõ để các doanh nghiệp thấy rằng sức khoẻ của người lao động chính là tài sản, là lợi nhuận của doanh nghiệp để họ chủ động nâng cao giá trị dinh dưỡng và hợp vệ sinh của từng bữa ăn cho công nhân. Bên cạnh đó, nhà nước cũng cần có các chính sách ưu đãi về vốn, thuế, đất đai… để khuyến khích các nhà máy có nhiều công nhân xây dựng bếp ăn tập thể tại ngay trong nhà máy. Đặc biệt là, các cơ sở nhà ăn, bếp ăn tập thể, cung cấp suất ăn sẵn để xảy ra liên tiếp các vụ ngộ độc thực phẩm cần phải xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
PV:Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!
Ứng trực 24/24 giờ phòng chống cúm A/H7N9
Ngày 9/4, đoàn công tác Bộ Y tế kiểm tra công tác phòng chống dịch cúm A/H7N9 tại Sân bay Quốc tế Tân Sơn Nhất và BV Nhiệt đới TP.HCM. Trước đó, ngày 6/4, đoàn công tác Bộ Y tế do Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long làm trưởng đoàn đã làm việc và kiểm tra công tác phòng chống dịch tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đứi Trung ương…
24/24 giờ sẵn sàng đối phó với dịch
Theo báo cáo của TS. Nguyễn Văn Kính, Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới Trung ương, để chủ động phòng chống cúm A/H7N9, BV đã xây dựng và tích cực triển khai kế hoạch phòng chống dịch nhằm phát hiện sớm các ca bệnh nghi ngờ, phối hợp với hệ thống giám sát dịch tễ xác định ca bệnh đầu tiên để tổ chức cách ly, khoanh vùng và xử lý ổ dịch, tất cả những trường hợp viêm phổi nhập viện đều được khám và giám sát chặt chẽ. Đồng thời, đã thành lập Ban chỉ đạo phòng chống dịch, đội phòng chống dịch lưu động sẵn sàng cho điều động khẩn cấp; phân công bảo đảm chế độ thường trực chuyên môn, trực phòng chống dịch 24/24 giờ; huy động sự tham gia của tất cả đội ngũ cán bộ, bác sĩ, điều dưỡng và nhân viên y tế khi có lệnh. TS. Kính khẳng định, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng cũng như kinh nghiệm trong phòng các loại dịch SARS, cúm A/H1N1, cúm A/H5N1... và đội ngũ cán bộ y tế có trình độ chuyên môn cao, nhiệt tình công tác, BV quyết tâm phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao. Bên cạnh đó, để khắc phục khó khăn do cơ sở vật chất chật hẹp, BV Bệnh nhiệt đới sẽ kết hợp với BV vệ tinh của Hà Nội như Bắc Thăng Long, Đức Giang, Đống Đa, để phối hợp trong công tác xử lý dịch. Những bệnh nhân nặng sẽ được cấp cứu điều trị ở BV Bệnh nhiệt đới TW, trường hợp nhẹ hơn thì được chuyển đến các BV vệ tinh.
Lập 5 đoàn kiểm tra, giám sát
Tin từ Chi cục Kiểm dịch y tế Quốc tế Lào Cai cho biết, sau khi nhận được công văn từ Cục Y tế dự phòng, đơn vị này đã tăng cường nhân lực, phương tiện máy móc, trang thiết bị để phòng chống dịch H7N9 tại 5 điểm là Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai, ga liên vận Quốc tế Lào Cai, Cửa khẩu Quốc tế Mường Khương, Cửa khẩu Kim Thành, lối mở Bát Xát. Ðặc biệt chú trọng tại Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai để kiểm dịch người và phương tiện từ Trung Quốc nhập cảnh về Việt Nam, kiểm dịch theo đúng quy trình, đồng thời bố trí lắp đặt máy đo thân nhiệt tự động để kịp thời phát hiện những khách du lịch có thể bị cúm. |
Trước đó, ngày 5/4 Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 1126/QĐ - BYT phê duyệt “Kế hoạch hành động phòng chống dịch cúm A/H7N9 tại Việt Nam. Theo đó, Bộ Y tế dự kiến 4 tình huống dịch và các giải pháp cụ thể trong từng tình huống: chưa có trường hợp bệnh trên người; có các trường hợp nhiễm cúm A/H7N9 trên người nhưng chưa phát hiện lây từ người sang người; phát hiện có các trường hợp nhiễm cúm A/H7N9 lây từ người sang người nhưng ở phạm vi hẹp hoặc những ca đơn lẻ; dịch bùng phát ra cộng đồng. Theo kế hoạch này, sẽ có ba cơ sở tiếp nhận xét nghiệm chẩn đoán cúm A/H7N9 tại Việt Nam là Viện Vệ sinh dịch tễ TW, Viện Pasteur TP.HCM, Viện Pasteur Nha Trang. Trong trường hợp dịch lây lan, ngoài các khu cách ly tại bệnh viện, Việt Nam sẵn sàng thành lập bệnh viện dã chiến, sẽ áp dụng hạn chế đi lại và phòng bệnh bắt buộc tại khu vực ổ dịch. Cũng trong ngày 5/4, Bộ Y tế đã ra quyết định thành lập 5 đoàn kiểm tra, giám sát, chỉ đạo công tác phòng chống cúm A/H7N9 tại các tỉnh thành phố năm 2013. Ngày 6/4, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định 1127/QĐ - BYT về hướng dẫn kỹ thuật lấy mẫu và bảo quản và vận chuyển mẫu bệnh phẩm cúm A/H7N9. Đây là tài liệu hướng dẫn được áp dụng trong các cơ sở y tế dự phòng và các cơ sở khám, chữa bệnh nhà nước, bán công và tư nhân trên toàn quốc. Theo thông tin từ Bộ Y tế, ngày 9/4, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long và đại diện một số vụ, cục thuộc Bộ Y tế, Viện Pasteur TP.HCM kiểm tra công tác kiểm dịch y tế quốc tế tại cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, TP.HCM và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM.
Việt Nam đẩy mạnh Y học gia đình
Ngày 10/4, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến tiếp ông R.Demotte, Thủ hiến Vùng Wallonie, Vương quốc Bỉ bàn về việc tiếp tục phát triển Dự án Y học gia đình tại Việt Nam. Từ ngày 8-13/4/2013, ông Rudy Demotte, Thủ hiến các Chính phủ vùng Wallonie và Cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp đang thực hiện chuyến thăm chính thức tại Việt Nam theo lời mời của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng. Nhân dịp này, Thủ hiến Rudy Demotte và Trưởng đại diện Phái đoàn Wallonie, Bỉ, C.Bourgoignie tại Việt Nam đã chia sẻ với phóng viên báo Sức khỏe&Đời sống một số kinh nghiệm trong phát triển y tế.
PV: Được biết khi còn là Bộ trưởng Bộ Y tế, ông đã ghi dấu ấn qua thành công trong việc cải cách chính sách bảo hiểm y tế an sinh xã hội. Xin ông chia sẻ những kinh nghiệm về cân đối ngân sách bảo bảo hiểm y tế tại Wallonie?
Thủ hiến Rudy Demotte:Chúng tôi đã nỗ lực trong một thời gian dài nhằm giảm chi phí bảo hiểm y tế, gồm 4 yếu tố: Thứ nhất là giảm chi phí về thuốc trong các bệnh viện. Tôi phải tìm hiểu trên thị trường xem các loại thuốc nào có cùng thành phần, trên cơ sở đó tôi yêu cầu bệnh viện chỉ sử dụng các loại thuốc nằm trong danh mục thuốc của bệnh viện. Như vậy là đã tiết kiệm được một khoản chi phí. Thứ hai là sử dụng thuốc đặc trị, đúng bệnh đúng thuốc, tôi trả tiền cho những loại thuốc mới, có hiệu quả cao. Ví dụ như thuốc chống ung thư, chúng tôi lựa chọn loại thuốc hiệu quả nhất. Bởi khi điều trị hiệu quả, việc tiếp tục sử dụng thuốc sẽ giảm. Thứ ba là tiết kiệm trong chi phí cho thiết bị y tế (TBYT), đặc biệt những thiết bị đắt tiền. Bởi các bệnh viện thường có sự cạnh tranh lớn trong việc trang bị thiết bị y tế, mỗi bệnh viện sẽ có đối tác TBYT riêng. Chính vì vậy, chúng tôi tổ chức Hiệp hội TBYT và mời các bệnh viện cùng tham gia. Như vậy, tất cả thông tin và giá cả sẽ được công khai. Cả bệnh viện và đối tác TBYT đều tiết kiệm được chi phí. Yếu tố cuối cùng là chúng tôi lên một bảng chỉ dẫn cụ thể, quy định bệnh gì sẽ dùng thuốc gì, áp dụng chung cho tất cả các bệnh viện. Như vậy sẽ không có sự phát sinh chi phí trong việc dùng thuốc giữa các bệnh viện. Khi tôi nhậm chức, ngành y tế Bỉ nợ 600 triệu euro tiền bảo hiểm y tế. Sau 4 năm, khi tôi kết thúc nhiệm kỳ, ngành y tế thu được hơn 500 triệu euro tiền lãi từ bảo hiểm y tế.
PV: Theo ông, Việt Nam có thể áp dụng kinh nghiệm nào của Bỉ trong lĩnh vực y tế?
Thủ hiến Rudy Demotte: Mỗi nước có cơ cấu xã hội khác nhau. Tuy nhiên, theo tôi Việt Nam có thể áp dụng được mô hình bảo hiểm y tế và mô hình Y học gia đình (YHGĐ) của Bỉ. Bác sĩ gia đình tại Bỉ được nằm trong danh mục chi trả bảo hiểm y tế. Đặc biệt, đối với bệnh nhân ở xa các thành phố lớn, việc chăm sóc ban đầu, tại chỗ rất quan trọng. Mô hình YHGĐ đảm đương rất tốt nhiệm vụ này. Nó sẽ giúp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, giảm tải bệnh viện đồng thời cũng giảm gánh nặng lớn cho bảo hiểm y tế.
PV: Ông có thể cho biết các dự án y tế trọng điểm giữa phái đoàn Wallonie, Bỉ với Việt Nam?
Ông C.Bourgoignie: Dự án quan trọng nhất là Phát triển YHGĐ. Dự án này được triển khai từ năm 2007. Theo tôi được biết, từ nay đến năm 2020, YHGĐ là một trong những lĩnh vực Việt Nam đặt ưu tiên hàng đầu. Chúng tôi đã phối hợp với Bộ Y tế và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai dự án nhằm xây dựng Bộ môn YHGĐ tại Việt Nam. Ban đầu, phía Việt Nam chỉ có 4 đối tác, hiện con số này lên đến 10, gồm: Trường ĐH Y khoa Thái Nguyên, Bệnh viện Bộ Nông nghiệp, Trường ĐH Y Dược TP. Hồ Chí Minh, Trường ĐH Y Hải Phòng, Trường ĐH Y Huế, Trường ĐH Y Hà Nội, Trường ĐH Y Phạm Ngọc Thạch, Trường ĐH Y Thái Bình, Trường ĐH Y Cần Thơ và Trạm y tế xã Chương Dương. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng triển khai dự án đào tạo điều dưỡng nhằm hỗ trợ cho dự án YHGĐ. Điều dưỡng viên là cầu nối quan trọng giữa bệnh nhân và bác sĩ. Một dự án nữa không kém phần quan trọng là “Nâng cao hiệu quả sử dụng thuốc an toàn hợp lý tại bệnh viện”. Chương trình đào tạo hiện nay chưa đầy đủ để có thể cho phép dược sĩ đảm nhiệm vụ dược sĩ lâm sàng tại các bệnh viện. Mặt khác, kháng kháng sinh đang là mối lo toàn cầu. Tình trạng vi khuẩn kháng thuốc ngày một tăng. Hơn nữa, các bộ phận vi sinh học và các bộ phận lâm sàng còn thiếu phối hợp với nhau trong việc chẩn đoán sớm và nâng cao chất lượng hiệu quả của công tác điều trị. Trước thực trạng đó, dự án của chúng tôi nhằm mục tiêu xây dựng một chiến lược sử dụng hợp lý, an toàn thuốc kháng sinh trong các bệnh viện. Chuẩn hóa quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn tại các bệnh viện. Tăng cường hiệu quả hoạt động của dược lâm sàng tại các bệnh viện. Chúng tôi mở các khóa tập huấn không chỉ cho giảng viên đại học dược mà còn cho cả bác sĩ.
PV:Tại sao YHGĐ lại là dự án quan trọng nhất, dự án đó sẽ có ý nghĩa gì đối với ngành y, thưa ông?
Ông C.Bourgoignie:Trong bối cảnh quá tải bệnh viện trầm trọng hiện nay, YHGĐ là một trong những giải pháp tối ưu. YHGĐ sẽ giúp người dân không phải ngay lập tức đến bệnh viện lớn khi mắc các bệnh nhẹ hoặc triệu chứng thông thường. Bệnh viện chỉ nên dành cho trường hợp cấp cứu hoặc bệnh nặng. Mặt khác, đối với các bệnh lý chuyên khoa, bác sĩ gia đình sẽ tư vấn giúp bệnh nhân đến bác sĩ chuyên khoa phù hợp. Bác sĩ gia đình không chỉ giúp bệnh nhân có thể gặp đúng bác sĩ chuyên khoa mà còn giúp bệnh viện tiết kiệm thời gian chẩn bệnh bởi khi tiếp nhận bệnh nhân từ bác sĩ gia đình, bác sĩ chuyên khoa đã có đầy đủ hồ sơ bệnh lý. Như vậy, bệnh nhân luôn có một bác sĩ hiểu tương đối toàn diện về lịch sử bệnh lý của mình, tư vấn giới thiệu bác sĩ chuyên khoa cũng như bệnh viện phù hợp trong trường hợp bệnh nặng. Bác sĩ chuyên khoa sẽ có hồ sơ lịch sử bệnh lý đầy đủ của bệnh nhân nên tiết kiệm được thời gian chẩn bệnh. Bệnh nhân sẽ được xử lý nhanh, kịp thời. Như vậy, cả bệnh nhân và bác sĩ chuyên khoa đều có lợi khi tận dụng được ưu thế của bác sĩ gia đình.Mặt khác, khi đến bệnh viện, bệnh nhân luôn phải tuân theo một phác đồ điều trị của bệnh viện, hệ quả là chi phí sẽ cao khi bệnh mới ở mức nhẹ, chưa cần áp dụng đến phác đồ phức tạp. Điều đó kéo theo sự lãng phí chi phí xã hội cũng như chi phí bảo hiểm y tế. Ở Việt Nam cũng có những mô hình bác sĩ gia đình như bác sĩ đến khám tận nhà, các trạm y tế, phòng mạch tư nhân... Tuy nhiên, chương trình đào tạo y khoa tại Việt Nam chưa khai thác hiệu quả mô hình bác sĩ gia đình. Bởi vậy, dự án của chúng tôi nhằm mục đích hỗ trợ các trường đại học y đào tạo đội ngũ bác sĩ gia đình chuyên nghiệp.
PV:Ông có thể chia sẻ kinh nghiệm của Bỉ trong việc phát triển hiệu quả mảng YHGĐ cũng như việc xử lý lạm dụng thuốc?
Ông C.Bourgoignie:Tại Bỉ, chúng tôi vẫn phải thường xuyên khuyến khích người dân tham gia nhiều hơn nữa vào mô hình YHGĐ. Ngay cả tại Bỉ, người dân cũng có xu hướng ốm là vào viện. Vì vậy, bác sĩ chuyên khoa thì vô cùng bận rộn, bệnh viện cũng thường xuyên ở mức quá tải (theo chuẩn EU), đặc biệt là khoa cấp cứu bởi cứ đến cấp cứu là được phục vụ ngay. Vì vậy, chúng tôi luôn luôn có những khuyến cáo để người dân hiểu rõ lợi ích của YHGĐ, đặc biệt trong lợi ích về bảo hiểm y tế. Nếu cân đối được chi phí bảo hiểm y tế cho bác sĩ gia đình và bác sĩ chuyên khoa thì sẽ cân đối được ngân sách bảo hiểm y tế.
PV: Trân trọng cảm ơn hai ông! (Sức khỏe đời sống trang 16)
Khuyến cáo nguy cơ nhiễm độc từ hộp xốp không đạt tiêu chuẩn
Vì sự tiện dụng và giá rẻ, những hộp xốp nhựa được sử dụng rộng rãi tại mọi cửa hàng thực phẩm từ nhỏ đến lớn. Mới đây, một lần nữa Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế khuyến cáo về nguy cơ nhiễm độc từ hộp xốp bao gói thực phẩm. Nguyên nhân là do chất liệu nhựa để sản xuất ra các loại hộp xốp này là polyvinyl clorua và poly styrene, đây là 2 loại nhựa nguy hiểm nhất trong số những chất liệu nhựa đang lưu thông trên thị trường. Hầu hết các hộp xốp này được sản xuất tại các cơ sở nhỏ lẻ, điều kiện vệ sinh và kỹ thuật kém. Đây là những yếu tố khiến sự nguy hiểm càng tăng cao cho người sử dụng. Theo khuyến cáo từ Cục An toàn thực phẩm, hộp xốp chỉ dùng để đựng thực phẩm có nhiệt độ dưới 70 độ C và chỉ nên dùng một lần, tạm thời; không bảo quản thực phẩm trong thời gian dài ngày. Không dùng hộp xốp chứa đựng các loại thức ăn, đồ uống nóng như dầu mỡ, nước sôi và cả những thức ăn và đồ uống được ngâm chua.
Tiền phong, Lao động, Thanh niên, Sức khỏe đời sống, Nhân dân
Ban hành phác đồ điều trị cúm A/H7N9
Ngày 10/4, Bộ Y tế đã ban hành phác đồ điều trị bệnh cúm A/H7N9. Theo đó, các ca bệnh nghi ngờ được xác định khi có yếu tố dịch tễ tiếp xúc với cúm A/H7N9 trong vòng 2 tuần như: Tiền sử đi vào vùng dịch tễ hoặc sống trong vùng dịch tễ có ca bệnh cúm A/H7N9; Tiếp xúc gần với gia cầm và một số loài chim bị bệnh (nuôi, buôn bán, vận chuyển, giết mổ, chế biến, ăn tiết canh, thịt gia cầm bị bệnh chưa nấu chín...); Tiếp xúc gần với người bệnh nghi ngờ, có thể hoặc đã xác định mắc cúm A/H7N9. Bệnh nhân có biểu hiện nhiễm trùng đường hô hấp cấp, bao gồm: sốt, ho, khó thở, có tổn thương nhu mô phổi (viêm phổi hoặc hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS) tiến triển nhanh dựa trên lâm sàng hoặc hình ảnh Xquang); Không tìm được bằng chứng nhiễm trùng do các căn nguyên khác gây viêm phổi. Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên cho biết bệnh cảnh lâm sàng do virus cúm A/H7N9 gây ra chủ yếu là hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển với tỷ lệ tử vong cao, vì vậy cần phải phân biệt với các trường hợp như: Cúm nặng khác (cúm A/H1N1 hoặc A/H5N1); Viêm phổi do các virus khác; Bệnh tay chân miệng có biến chứng suy hô hấp; Viêm phổi nặng do vi khuẩn. Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, tiêu chuẩn được xuất viện đối với người nhiễm cúm A/H7N9 là khi hết sốt 5-7 ngày và mạch, huyết áp, nhịp thở, các xét nghiệm máu trở về bình thường. Sau khi xuất viện, người bệnh phải tự theo dõi nhiệt độ 12 giờ/lần, nếu nhiệt độ cao hơn 38 độ ở hai lần đo liên tiếp hoặc có dấu hiệu bất thường khác phải đến khám lại ngay tại nơi đã điều trị. Hiện nay, chưa có vaccine đặc hiệu với virus cúm A/H7N9 dùng cho người. Vì vậy, Bộ Y tế yêu cầu các cơ sở y tế khi phát hiện ca bệnh nghi ngờ nhiễm cúm A/H7N9 thì không xếp chung người bệnh nghi ngờ với các người bệnh khác; những ca nghi ngờ mắc bệnh phải mang khẩu trang ngoại khoa khi ở trong buồng bệnh cũng như khi đi ra ngoài buồng bệnh. Ngày 10/4, ông Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm y tế dự phòng Hà Nội cho biết, các bệnh viện trực thuộc Sở đã sẵn sàng tiếp nhận, điều trị bệnh nhân cúm A/H7N9. Hiện ngành y tế Hà Nội đã thành lập 5 đội phòng chống dịch cơ động túc trực 24/24 giờ, chậm nhất 30 phút kể từ khi nhận lệnh, các thành viên phải lên đường. Đội được trang bị các phương tiện phòng hộ, cứu thương, thuốc, dịch truyền và các thiết bị cần thiết để phục vụ, cứu chữa bệnh nhân. Hôm qua, Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) đề nghị các bệnh viện, cơ sở khám, chữa bệnh tăng cường khám phát hiện các trường hợp mắc viêm phổi nặng không rõ nguyên nhân, các chùm ca bệnh, chụp X-quang, lấy mẫu xét nghiệm để chẩn đoán, kịp thời các trường hợp cúm A/H7N9. Chiều 10/4, UBND TP Hà Nội đã có công điện yêu cầu siết chặt kiểm tra, giám sát nhập khẩu gia cầm, sản phẩm gia cầm qua biên giới, ngăn ngừa nhập lậu gia cầm, đẩy mạnh các hoạt động quản lý mua bán gia cầm.
An ninh Thủ đô, Tuổi trẻ, Thanh niên
Bệnh nhi tử vong do cúm A/H5N1
Ngày 9.4, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) đã xác nhận ca tử vong đầu tiên trong năm 2013 do cúm A/H5N1 là bé trai 4 tuổi (ở H.Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp). Khoảng đầu tháng 4, khi gia đình mua gà làm thịt tại nhà, bệnh nhi ngồi xem và sau đó bị sốt cao, được đưa đến trạm y tế xã. Mặc dù được đề nghị chuyển lên tuyến trên điều trị nhưng gia đình không đưa bệnh nhi đi ngay, mà 2 ngày mới đưa đi. Do đến muộn, bệnh tiến triển nặng, bệnh nhi đã tử vong.
Cùng ngày, Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) có công văn khẩn yêu cầu các sở y tế, bệnh viện tăng cường khám phát hiện các trường hợp viêm phổi nặng không rõ nguyên nhân; các chùm ca bệnh; nhanh chóng chụp X-quang, lấy mẫu xét nghiệm để chẩn đoán kịp thời các ca bệnh cúm A/H7N9. Hội đồng chuyên môn Bộ Y tế cũng đã họp thông qua phác đồ điều trị bệnh cúm A/H7N9...
Gia đình & Xã hội, Hà Nội mới, Nhân dân
Phát động Tháng hành động vì chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm năm 2013
Với chủ đề "Kiên quyết chặn đứng việc vận chuyển và tiêu thụ gia cầm nhập khẩu trái phép; An toàn thực phẩm bếp ăn tập thể", ngày 9-4, tại Đồng Nai, Ban chỉ đạo liên ngành T.Ư về vệ sinh an toàn thực phẩm phối hợp với tỉnh Đồng Nai tổ chức lễ phát động Tháng hành động vì chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm năm 2013 từ ngày 15-4 đến ngày 15-5. Các đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Phó Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Bộ Y tế đến dự. Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân khẳng định, mặc dù trong những năm qua, các bộ, ngành và các địa phương đã có những hành động quyết liệt trong công tác bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP), tuy nhiên tình hình VSATTP vẫn còn diễn biến phức tạp. Công tác thanh, kiểm tra trong năm 2012 đã thực hiện 600 nghìn cơ sở, trong đó đã phát hiện 20% cơ sở vi phạm. Đây là thách thức lớn cho các bộ, ngành và các địa phương. Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh, sức khỏe là vốn quý nhất của mỗi con người, quyền được sử dụng thực phẩm an toàn là quyền cơ bản của mỗi công dân. Xuất phát từ tình hình thực tế hiện nay, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân chính thức phát động tháng hành động vì chất lượng VSATTP năm 2013 gắn với năm tiêu chí: tại 100% xã phường của các tỉnh phía bắc tổ chức các đợt sinh hoạt ở thôn và xã nói không với nhập lậu và tiêu thụ gia cầm nhập lậu; 100% xe ô-tô, xe máy, tàu thuyền và phương tiện vận chuyển gia cầm nhập lậu khi bị bắt phải được xử lý đúng pháp luật tạm ngưng, giữ hoặc tịch thu; hơn 80% chủ doanh nghiệp có bếp ăn tập thể đông người ký cam kết chấp hành đầy đủ các quy định về bảo đảm an toàn thực phẩm; giảm ít nhất 10% số vụ ngộ độc thực phẩm trong các bếp ăn tập thể trong tháng hành động so với cùng kỳ năm 2012 và duy trì cho đến cuối năm; 100% các doanh nghiệp cơ sở, chế biến, kinh doanh thực phẩm được phổ biến những nội dung cơ bản của Luật An toàn thực phẩm và các văn bản hướng dẫn liên quan.
Để tháng hành động đạt kết quả tốt, Phó Thủ tướng yêu cầu, Bộ Y tế phối hợp với các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh truyên truyền, phổ biến pháp luật an toàn thực phẩm đến tất cả người dân; yêu cầu các doanh nghiệp có bếp ăn tập thể đánh giá thực hiện quy định về an toàn thực phẩm, ký cam kết về an toàn thực phẩm; đẩy nhanh việc phát triển vùng và hộ dân sản xuất, chăn nuôi an toàn bảo đảm vệ sinh thú y, nhất là gia cầm, gia súc, thủy hải sản; tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các hành vi buôn bán thực phẩm nhập trái phép không rõ nguồn gốc; kiên quyết xử lý các chủ phương tiện và phương tiện tham gia vào việc buôn lậu, tiêu thụ gia cầm trái pháp luật. Đồng thời yêu cầu các bộ, ngành liên quan cần có giải pháp và quản lý chặt chẽ năm nội dung: sản xuất; vận chuyển, bảo quản; nhập khẩu thực phẩm; chế biến và tiêu thụ thực phẩm. Trong đó, đặc biệt chú trọng hai vấn đề nổi cộm là nhập khẩu gia súc, gia cầm trong bối cảnh nguy cơ cúm H5N1 đã xảy ra trong thời gian qua và cúm H7N9 trong giai đoạn hiện nay và mất an toàn VSATTP trong các bếp ăn tập thể.
Lao động, Gia đình & Xã hội
Vaccine H5N1 “made in Việt Nam”: Thử thách cuối cùng
Gần 8 năm đầu tư rất nhiều công sức, tiền của, chặng đường nghiên cứu, sản xuất vaccine cúm A/H5N1 của Công ty Vaccine và Sinh phẩm số 1 (Bộ Y tế) đã sắp thành hiện thực. Đây được coi là một vũ khí khống chế hiệu quả virus cúm A/H5N1 nguy hiểm hiện nay.
Giai đoạn thử nghiệm cuối cùng
Đợt thử nghiệm lần thứ ba này do Học viện Quân y trực tiếp đảm nhiệm, tiến hành trên hơn 1.000 người tình nguyện tại hai tỉnh Thanh Hóa và Hà Nam. Đây là mũi vaccine thứ hai những người này được tiêm, sau mũi tiêm thứ nhất cách đây 1 tháng. 28 ngày sau, họ sẽ được lấy mẫu máu để xét nghiệm, đánh giá hiệu quả bảo vệ của vaccine. Trước đó, Bộ Y tế đã tiến hành 2 đợt thử nghiệm trên gần 300 người vào năm 2008 và 2009. Theo Bộ Y tế, lần tiến hành thử nghiệm lâm sàng vaccine phòng cúm A/H5N1 trên người giai đoạn 3 sẽ là giai đoạn cuối cùng của quá trình thử nghiệm. Đây cũng là bước quan trọng để Bộ Y tế xác định có cho phép sản xuất đại trà vaccine phòng cúm AH5N1 hay không. Trong thời gian 3 tháng tới, kể từ ngày tiêm vaccine đợt cuối cùng này, Bộ Y tế sẽ tiến hành đánh giá hiệu quả của vaccine cúm A/H5N1 trên người. Theo PGS.TS Đoàn Huy Hậu - Nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Dịch tễ (Học viện Quân y), lần thử nghiệm thứ ba này vô cùng quan trọng vì kết quả sẽ quyết định cho ra đời vaccine cúm A/H5N1 “made in Việt Nam”. Học viện Quân y sẽ hoàn thành đánh giá kết quả xét nghiệm máu của những người tham gia tiêm thử nghiệm cuối này vào tháng Năm, rồi chuyển Bộ Y tế nghiệm thu để đưa ra kết quả chính thức. “Nếu sản xuất đại trà được vaccine cúm A/H5N1 sẽ tốt cho công tác phòng chống dịch vì hiện nay ở Việt Nam dịch cúm vẫn lưu hành qua nhiều năm, có nhiều nguy cơ bùng phát” - PGS.TS Đoàn Huy Hậu cho biết. Đến nay, cúm A/H5N1 tại Việt Nam có tỉ lệ tử vong rất cao, lên tới 50%. Cụ thể, từ ca nhiễm đầu năm 2003 đến nay, Việt Nam ghi nhận 123 trường hợp mắc cúm A/H5N1, trong đó có tới 61 ca tử vong.
Nỗ lực sắp tới đích
GS.TS Nguyễn Thu Vân - Người chủ trì đề tài - cho biết: “Nỗ lực suốt nhiều năm qua của chúng tôi và các cộng sự đã sắp tới đích. Vaccine ngừa cúm A/H5N1 cho người sẽ sớm được đưa vào sử dụng rộng rãi chỉ trong thời gian ngắn nữa”. Năm 2003, virus cúm gia cầm H5N1 xâm nhập và lây lan nhanh chóng ở Việt Nam khiến nhiều người tử vong. Trước mối đe dọa nguy hiểm này đối với sức khỏe và tính mạng con người, lúc đó, Tổ chức Y tế Thế giới đã khuyến cáo các quốc gia, virus cúm A/H5N1 có thể biến chủng nguy hiểm gây ra đại dịch cúm ở người nếu như không sớm có một loại vaccine phòng ngừa. Với quyết tâm nghiên cứu tìm ra phương thuốc hữu hiệu phòng chống virus H5N1 cho người dân, năm 2004, GS.TS Nguyễn Thu Vân cùng các nhà khoa học ở Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và Công ty Vaccine và Sinh phẩm số 1 bắt tay vào nghiên cứu sản xuất vaccine H5N1. Quy trình nghiên cứu bắt đầu từ việc nuôi cấy virus trên tế bào thận khỉ tiên phát, không theo cách nghiên cứu mà nhiều nước thường làm là nuôi cấy trên trứng gà có phôi. GS.TS Thu Vân cho biết, việc nghiên cứu vaccine cúm A/H5N1 được tiến hành trên tế bào thận khỉ là một phương pháp tiên tiến nên cho dù phức tạp và thời gian lâu hơn nhưng bù lại có năng suất cao, hiệu quả, độ an toàn tốt hơn. Cũng theo GS.TS Thu Vân, quá trình nghiên cứu sản xuất vaccine cúm A/H5N1 với hàng trăm cuộc thử nghiệm trên khỉ và gà thành công; công trình được Tổ chức Y tế Thế giới đánh giá rất cao, vaccine đã tạo ra kháng thể miễn dịch, an toàn. Năm 2008, được sự cho phép của Bộ Y tế, nhóm nghiên cứu chính thức chuyển sang một giai đoạn mới, đòi hỏi sự chặt chẽ, chính xác, hiệu quả và an toàn cao nhất, đó chính là tiêm thử nghiệm vaccine cúm A/H5N1 trên người. Gần 4 năm qua, hàng trăm người, trong đó có cả những cán bộ, chuyên gia của nhóm nghiên cứu và Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư đã tình nguyện tiêm thử nghiệm vaccine cúm A/H5N1. “Việc làm này cho thấy các nhà khoa học ý thức một cách đầy đủ trách nhiệm đối với sự an toàn của cộng đồng, sức khỏe và tính mạng của người dân. Cho tới nay, 2 giai đoạn thử nghiệm thành công vaccine cúm A/H5N1 trên người đã kết thúc với hiệu quả rất cao, khả năng đáp ứng miễn dịch gần 100% theo tiêu chuẩn của châu Âu và Tổ chức Y tế Thế giới đề ra”- GS.TS Thu Vân nói.
Tuổi trẻ, Tiền phong
Ngăn dịch cúm A/H7N9 từ cửa khẩu
Chiều 9/4, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến kiểm tra và triển khai công tác phòng chống dịch cúm A/H7N9 tại sân bay Tân Sơn Nhất và các bệnh viện TPHCM. Bác sĩ Nguyễn Văn Sáu- Giám đốc Trung tâm kiểm dịch y tế quốc tế TPHCM, cho biết hiện mỗi ngày sân bay Tân Sơn Nhất đón nhận khoảng 10.000-15.000 hành khách quốc tế trên 100 chuyến bay nhập cảnh. Trong tuần qua đã tiếp nhận 64.000 lượt hành khách, trong đó có 6.000 lượt người đến từ Trung Quốc nhưng chưa phát hiện trường hợp nào sốt hoặc có biểu hiện bất thường về sức khỏe. PGS-TS Nguyễn Tấn Bỉnh, Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho hay, công tác phòng, chống dịch cúm A/H7N9 đã được TP triển khai đến tất cả quận/huyện. Sở chỉ đạo các bệnh viện chuẩn bị sẵn sàng phòng trường hợp có dịch cúm xảy ra. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến yêu cầu ngành y tế phải chặn dịch cúm A/H5N1, A/H7N9 ngay tại cửa khẩu, đồng thời yêu cầu các ban ngành kiểm soát gà thải nhập lậu vào nước ta từ Trung Quốc.
  !important;