Sức khỏe & Đời sống
Vận động, tiếp nhận 912.000 đơn vị máu
Ngày 18/3, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam cho biết, trong năm 2012, Hội đã vận động, tiếp nhận được hơn 912.000 đơn vị máu, tăng 17% so với năm trước. Hiện nay, lượng máu thu được chủ yếu từ người hiến máu tình nguyện không nhận tiền (91%), chỉ có 9% lượng máu còn lại là từ người hiến máu chuyên nghiệp và người nhà cho máu. Như vậy, nguồn cung máu cho các bệnh nhân đã giảm bớt phụ thuộc vào người cho máu lấy tiền và từng bước hạn chế việc lấy máu từ người nhà của bệnh nhân.
Bệnh nghề nghiệp bào mòn sức khỏe!
Theo thống kê của ngành y tế, đến tháng 12/2012, cả nước có 5.171 trường hợp nghi mắc bệnh nghề nghiệp được khám phát hiện, tập trung vào bệnh bụi phổi silic, bụi phổi bông, viêm phế quản mạn tính, nhiễm độc benzen, bệnh do quang tuyến X và các chất phóng xạ, điếc do tiếng ồn, sạm da nghề nghiệp, viêm da... Số lũy tích bệnh nghề nghiệp là hơn 27.000 trường hợp. Bệnh nghề nghiệp không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động mà còn ảnh hưởng đến doanh nghiệp khi người lao động buộc phải nghỉ để điều trị. Những con số kể trên chắc chắn chưa phản ánh hết thực tế, bởi lẽ, theo TS. Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế, Bộ Y tế, cho đến nay chỉ có khoảng trên 15% cơ sở lao động trong toàn quốc được giám sát môi trường lao động, khám sức khỏe định kỳ và khám phát hiện bệnh nghề nghiệp định kỳ. Qua điều tra tại 51 cơ sở y tế cho thấy, có tới 42,85% số lao động làm việc trong điều kiện nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; trong đó có 0,28% người lao động bị tai nạn rủi ro nghề nghiệp. Bên cạnh đó, việc tổ chức huấn luyện về an toàn lao động và vệ sinh lao động còn rất hạn chế, chỉ có 20% số đơn vị tổ chức huấn luyện và 15% đơn vị xây dựng được tài liệu huấn luyện... Đặc biệt, những nội dung về phòng chống bệnh nghề nghiệp, các yếu tố nguy cơ lây nhiễm và không lây nhiễm, các yếu tố nguy cơ liên quan đến an toàn, tai nạn lao động và biện pháp dự phòng ít được nhắc đến... PGS.TS. Nguyễn Thị Bích Liên, Trường đại học Y Hà Nội cho biết, kết quả nghiên cứu năm 2012 của Viện Đào tạo y học dự phòng và Y tế công cộng - Trường đại học Y Hà Nội về thực trạng điều kiện lao động ngành xây dựng dân dụng công nghiệp ở Việt Nam hiện nay cho thấy, phần lớn người lao động trong lĩnh vực này có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nhiều so với các ngành nghề khác, trong đó bệnh hô hấp chiếm tỷ lệ cao lên đến 27%, bệnh liên quan đến mắt là 30 - 48%... Người lao động trong ngành nghề này tiếp xúc với các yếu tố độc hại cao nhất là bụi (78,7%), sau đó là tiếng ồn (63%) và căng thẳng là 21%... Trong khi đó, khả năng đáp ứng dịch vụ y tế lao động cơ bản của ngành này chưa được tốt... Tương tự như vậy, bệnh nghề nghiệp trong ngành khai thác mỏ, đặc biệt là các cơ sở tư nhân, các quy định về chăm sóc sức khỏe người lao động hầu như được thực hiện một cách đối phó. Theo báo cáo của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Quảng Ninh, qua kết quả tổng hợp về các bệnh hiện mắc của công nhân mỏ cho thấy, đa số họ bị mắc các bệnh về răng hàm mặt, tai mũi họng, người lao động có sức khỏe loại 2 và loại 3 là chủ yếu. Theo PGS.TS. Trần Thị Ngọc Lan - Phó Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế, Bộ Y tế, công tác y tế lao động và phòng chống bệnh nghề nghiệp năm 2012 có những khó khăn và hạn chế là do tổ chức nhân lực và trang thiết bị y tế lao động của các tuyến còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu về vệ sinh lao động và chăm sóc sức khỏe người lao động. Bên cạnh đó, công tác phối hợp thanh tra, kiểm tra các cơ sở lao động về vệ sinh lao động còn yếu, chưa có tư vấn và hỗ trợ của ngành y tế lao động, quản lý sức khỏe người lao động và bệnh nghề nghiệp. Hơn nữa, các doanh nghiệp, đơn vị vẫn chưa thực hiện nghiêm túc công tác vệ sinh lao động, người lao động chưa tự nhận thức đầy đủ về đảm bảo an toàn vệ sinh lao động...
Chăm sóc sức khỏe tình dục - sinh sản , Nâng cao chất lượng cuộc sống
Ngày 17/3/2013, với sự tài trợ của Công ty ECO, Hội Y học giới tính Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học toàn quốc lần thứ IV với chủ đề: “Chăm sóc sức khỏe tình dục - sinh sản nam và nữ”. Đại diện lãnh đạo Bộ Y tế, Sở Y tế các tỉnh thành cùng hơn 600 chuyên gia các chuyên ngành: Nam học, Sản phụ khoa, Tim mạch, Nội tiết, Tiết niệu, Y học cổ truyền… đã tham dự buổi hội thảo. Với mục tiêu nâng cao chất lượng cuộc sống, hòa hợp trong đời sống tình dục, đảm bảo hạnh phúc gia đình, hơn 100 công trình nghiên cứu khoa học đã đề cập đến việc chăm sóc sức khỏe sinh sản nam và nữ giới với sự kết hợp giữa y học cơ bản và y học lâm sàng, y học hiện đại và y học cổ truyền. Có 12 đề tài được báo cáo tại hội thảo, tập trung vào các vấn đề: Tình dục nam - nữ - mãn dục nam giới; Vô sinh nữ và hỗ trợ sinh sản; Nam khoa và vô sinh nam giới; Bệnh Tim mạch và tình dục; Vai trò testosteron trong đái tháo đường týp 2 và hội chứng chuyển hóa nam giới; Rối loạn cương dương; Đánh giá hiệu quả và độ an toàn của một số phương pháp điều trị các triệu chứng tiền mãn kinh – mãn kinh; Hội chứng khô âm đạo và giải pháp khắc phục; Sức khỏe tình dục trên bệnh nhân tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt... Hội thảo là một trong những hoạt động thiết thực nhằm đáp ứng tốt hơn nữa nhu cầu trao đổi kiến thức của người làm công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản, giới tính, phù hợp với nhu cầu khám chữa bệnh trong lĩnh vực này vốn đang ngày một tăng cao.
Cứu sống bệnh nhân bị sốc tim do viêm cơ tim cấp
Ngày 18/3, Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Khoa vừa cứu sống thành công bệnh nhân Vũ Văn Thực, 35 tuổi, quê ở Bảo Thắng - Lào Cai bị sốc tim do viêm cơ tim cấp. Người nhà bệnh nhân cho biết: Ngày 19/2, sau khi uống rượu, anh Thực đau bụng vùng thượng vị xuyên ra sau lưng, bệnh có cảm giác buồn nôn và nôn, bụng trướng lên, được người nhà đưa vào Bệnh viện huyện Bảo Thắng. Điều trị tại đây 2 ngày, tình trạng đau bụng giảm nhưng bệnh nhân thấy khó thở tăng, phù to toàn thân, tiểu ít... nên đã được chuyển lên Bệnh viện tỉnh Lào Cai. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn đường tiêu hóa và được chỉ định dùng một số thuốc đặc hiệu. Tuy nhiên, tình trạng bệnh không được cải thiện mà ngày càng nặng hơn nên bệnh viện đã chuyển bệnh nhân về Bệnh viện Bạch Mai. Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị sốc tim do viêm cơ tim và lập tức đặt nội khí quản, thở máy, sử dụng thuốc vận mạch... nhưng tình trạng sốc không được cải thiện (huyết áp tụt 70/40mmHg) nên đã nhanh chóng thực hiện lọc máu liên tục kết hợp với tim phổi nhân tạo tại giường (ECMO). Sau hơn 3 tuần điều trị tích cực, bệnh nhân đã thoát khỏi nguy kịch, hiện sức khỏe bệnh nhân đã ổn định. Đây là bệnh nhân thứ 10 bị sốc tim được Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai áp dụng kỹ thuật ECMO cứu sống mà không để lại di chứng.
Sức khỏe & Đời sống , Nông thôn ngày nay
TP.HCM: Một sản phụ sinh 5 con
TS.BS. Huỳnh Thị Thu Thủy - Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ TP.HCM cho biết, bệnh viện đã thực hiện thành công ca sinh 5 cho sản phụ L.H.A.T (28 tuổi, ngụ tại quận 5, TP.HCM). Được biết, do hiếm muộn nên vợ chồng chị A.T. đã thực hiện phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm. Khi thai kỳ mới được 33,5 tuần thì sản phụ có dấu hiệu chuyển dạ và được chuyển đến Bệnh viện Từ Dũ. 5 đứa bé đã chào đời (3 trai, 2 gái) với cân nặng lần lượt là 2kg; 1,8kg; 1,5kg và hai bé cùng có cân nặng 1,3kg. Sau ca mổ, sản phụ hiện đang được chăm sóc tại phòng hậu phẫu và tình trạng sức khỏe đã ổn định. Riêng 5 đứa con, 2 bé nhẹ cân nhất có dấu hiệu suy hô hấp, 3 bé còn lại đang bắt đầu được cho ăn sữa với mỗi cữ ăn khoảng 50ml. Được biết, trường hợp của sản phụ L.H.A.T là trường hợp sinh 5 đầu tiên tại Bệnh viện Từ Dũ. Trước đó, tại bệnh viện này cũng đã thực hiện thành công ca mổ bắt con cho ca sinh 4 bé gái là sản phụ T.T.T. (31 tuổi, ngụ tại Đồng Tháp). Tuy nhiên, chị T. là trường hợp mang thai tự nhiên.
Hà Nội mới
Hơn 36.000 học sinh THPT được khám mắt
Tin từ Bệnh viện (BV) Mắt trung ương cho biết, trong tháng 3 và 4, BV sẽ cùng một số đơn vị phối hợp tổ chức chương trình chăm sóc mắt học đường 2013 "Hành trình tiếp bước ước mơ". Hơn 36.000 học sinh tại 36 trường THPT của Hà Nội, Lai Châu, Thanh Hóa, TP Hồ Chí Minh, Ninh Thuận, Bến Tre được khám mắt phát hiện sớm, kịp thời chữa trị các bệnh về mắt và được cung cấp kiến thức để bảo vệ và chăm sóc mắt tốt hơn. Ngoài ra, ở mỗi trường học, chương trình sẽ dành tặng học sinh những bộ sách nuôi dưỡng tri thức và tâm hồn giúp các em có thêm hành trang để thực hiện những hoài bão của mình. Theo thống kê từ chương trình chăm sóc mắt học đường 2012, 49% trong số hơn 30.000 học sinh trên toàn quốc sau khi được khám đã phát hiện bị các bệnh về mắt, trong đó hơn 35% mắc bệnh cận thị, 1% mắc bệnh loạn thị.
Tuổi trẻ
Cắt khối u to bọc toàn bộ thận phải
Êkip mổ thuộc khoa ngoại tổng quát Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ vừa phẫu thuật thành công bóc tách khối u sau phúc mạc, kích thước 20 x 30 cm, nặng 2,3kg, chiếm hết 1/2 bụng phải bệnh nhân N.V.H. (85 tuổi, ở huyện Thới Lai, TP Cần Thơ). Trước đó ông H. nhập viện với triệu chứng đau bụng âm ỉ nhiều tháng, mệt và ăn uống không được, kết quả chụp CT-scanner cho thấy vùng bụng phải có khối u rất lớn, bao bọc toàn bộ thận phải, dính vào gan, chèn ép tĩnh mạch chủ dưới và dạ dày. Ca phẫu thuật kéo dài hơn ba giờ, khá phức tạp vì khối u dính với nhiều cơ quan, mạch máu quan trọng, bệnh nhân lớn tuổi, nếu sơ suất có thể gây tử vong. Đặc biệt, ca phẫu thuật đã bảo tồn được thận phải cho bệnh nhân. Sau mổ, hiện ông H. đã tỉnh và tiếp xúc tốt.
Bệnh “lạ” ở Quảng Ngãi là bệnh ghẻ cóc?
Câu chuyện bệnh “lạ” tiếp tục nóng lên khi một số ca bệnh lại xuất hiện ở Quảng Ngãi. Trong khi đó, đang có thêm giả thiết đặt ra bệnh này có thể là bệnh Yaws (còn gọi là bệnh ghẻ cóc). Từ thông tin bạn đọc cung cấp, phóng viên Tuổi Trẻ đã tìm một số bác sĩ quan tâm đến bệnh “viêm da lạ” ở Quảng Ngãi để nhờ kiểm chứng thông tin. Bác sĩ Bùi Đắc Chí - nguyên giảng viên bộ môn phôi - di truyền Đại học Y dược TP.HCM, hiện là bác sĩ của Trung tâm Chẩn đoán y khoa Medic - và bác sĩ Lê Đức Thọ - trưởng khoa da liễu Bệnh viện Fortis Hoàn Mỹ - đã đề xuất hướng chẩn đoán mới về bệnh này.
Trùng khớp nhiều yếu tố
Theo bác sĩ Lê Đức Thọ, dù chưa được trực tiếp thăm khám bệnh nhân ở Quảng Ngãi nhưng bác sĩ Bùi Đắc Chí và ông đều nghi ngờ bệnh “viêm da lạ” ở Quảng Ngãi là bệnh Yaws. Có thể những kết quả suy luận này không hoàn toàn chính xác, nhưng y khoa là một khoa học thực nghiệm nên các ông mạnh dạn đề xuất góp phần chẩn đoán phân biệt nguyên nhân gây ra bệnh “viêm da lạ” tại Quảng Ngãi trong hai năm nay. Yaws là bệnh do xoắn khuẩn Treponema pertenue gây ra. Xoắn khuẩn Treponema pertenue có thể tồn tại ở nhiều môi trường khác nhau là đất, nước, các vùng đầm lầy; xuất hiện nhiều vào mùa mưa, đặc biệt hiện diện rất nhiều ở các sang thương ghẻ cóc thời kỳ 1 và 2. Đây là thời kỳ lây lan chính của bệnh Yaws. Yaws không xuất hiện ở các trung tâm đô thị, không lây truyền qua đường tình dục và không phải bệnh bẩm sinh. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng 75% bệnh nhân là trẻ em dưới 15 tuổi và nhiều nhất ở nhóm trẻ 6-10 tuổi. Tại VN, theo y văn, Yaws thường xuất hiện ở các tỉnh ven biển miền Trung, trong đó có Quảng Ngãi với đầy đủ yếu tố dịch tễ: bệnh gia tăng theo mùa, có chu kỳ, đặc biệt là vào mùa mưa, khí hậu nóng, độ ẩm cao, điều kiện vệ sinh môi trường không tốt, thiếu sự giám sát y tế... Đặc biệt, về triệu chứng lâm sàng, triệu chứng quan trọng nhất để nghĩ bệnh “viêm da lạ” là bệnh Yaws là các bệnh nhân ở Quảng Ngãi đều có tổn thương tiêu hủy mô mềm (biểu hiện trên da), sụn và xương khớp. Đây là một căn bệnh mãn tính tái phát có thể kéo dài trong nhiều năm. Về việc xét nghiệm cho thấy nhiều bệnh nhân bị “viêm da lạ” có men gan tăng cao, bị suy tổn nhiều cơ quan nội tạng như gan, thận trước khi tử vong. Bác sĩ Chí cho biết tuy nhiều bệnh nhân bị “viêm da lạ” ở Quảng Ngãi khi xét nghiệm thấy có tình trạng men gan tăng nhưng các trường hợp “viêm da lạ” mới phát hiện tại huyện Ba Tơ, Quảng Ngãi trong tháng 2-2013 có chỉ số men gan không tăng. Chưa kể, việc bệnh nhân có men gan tăng có thể do bệnh nhân đã có nền viêm gan sẵn (VN có tỉ lệ mắc viêm gan B rất cao).
Chích một liều kháng sinh
Yaws được phân thành bốn thời kỳ bệnh. Thời kỳ 1: tổn thương ban đầu phát triển tại vị trí lây nhiễm, thời kỳ 2: xoắn khuẩn phát tán rộng rãi ở nhiều tổn thương da tương tự như trong tổn thương Yaws ban đầu, thời kỳ 3: thường không có triệu chứng nhưng tổn thương da có thể tái phát, thời kỳ 4: là giai đoạn muộn, tổn thương xương, khớp và biến dạng mô mềm có thể xảy ra. Cần lưu ý, các tổn thương da là biểu hiện đặc trưng của bệnh Yaws thời kỳ 1 và 2 hay giai đoạn sớm, bệnh rất dễ lây. Ở thời kỳ muộn hay thời kỳ 3: có tổn thương tiêu hủy mô mềm, sụn, xương khớp nhưng bệnh không còn lây lan. Yaws chỉ gây tàn phế, hiếm khi gây tử vong cho người bệnh. Về điều trị, bác sĩ Chí và bác sĩ Thọ cho biết phác đồ của WHO hướng dẫn chỉ cần tiêm bắp một liều duy nhất 50.000 đơn vị benzathine benzylpenicillin/kg, các tổn thương ban đầu sẽ sạch khuẩn sau 24 giờ và lành trong vòng 1-2 tuần. Trường hợp bệnh nhân bị dị ứng với penicillin có thể thay thế bằng tetracycline, erythromycin. Nếu không được điều trị, Yaws có thể trở thành một bệnh mãn tính, tái phát bệnh sau 5-15 năm với tổn thương da, xương, khớp. Ở hầu hết bệnh nhân, khi Yaws còn giới hạn ngoài da thì tổn thương tiêu hủy sớm xương khớp đã có thể xảy ra. Mặc dù các tổn thương Yaws có thể biến mất tự nhiên nhưng tình trạng nhiễm khuẩn thứ phát và thành sẹo là những biến chứng thường gặp.
Nông thôn ngày nay
Khó trả ngược bệnh nhân vượt tuyến
Một lãnh đạo ngành y tế cũng cho biết, nếu thai phụ lên bệnh viện tuyến trên sinh đẻ cũng khó lòng từ chối vì nhỡ chuyển họ về tuyến dưới mà họ có tai biến thì... cũng chết. Phạt bệnh viện tuyến trên điều trị bệnh nhẹ, cấm bệnh viện tuyến dưới chuyển bệnh nhân “vẫn chữa được”, bệnh nhân vượt tuyến “vô lý” sẽ bị trả về là một phần nội dung Đề án bệnh viện vệ tinh giai đoạn 2013-2020 vừa được Bộ Y tế phê duyệt. Tuy nhiên, điều này cũng không dễ thực hiện.
Nơi quá tải, nơi heo hắt
Nghiên cứu “Đánh giá tình hình quá tải của một số bệnh viện tại Hà Nội và Tp Hồ Chí Minh” của Lê Quang Cường và cộng sự (Viện chiến lược và chính sách y tế (Bộ Y tế) cho thấy, khoảng 60% bệnh nhân nhập viện Bạch Mai (Hà Nội) và Chợ Rẫy (TP HCM) không có giấy giới thiệu của tuyến dưới. Tại bệnh viện Phụ sản T.Ư và bệnh viện Nhi T.Ư tỷ lệ này lên tới 90-95%. Điều này khiến cho các bệnh viện T.Ư quá tải, công suất sử dụng giường bệnh luôn từ 165 đến 200%. Đa phần các ca bệnh vượt tuyến đều có thể xử lý được dưới tuyến dưới. Tại bệnh viện Phụ sản TƯ, tỷ lệ bệnh nhân đẻ thường và mổ đẻ chiếm tới 56%, trong đó riêng đẻ thường chiếm 33%. Tại bệnh viện Từ Dũ, tỷ lệ đẻ thường lên đến 46%; Hơn 1/2 bệnh nhân mắc các bệnh điều trị được tại tuyến huyện và hơn 1/3 bệnh nhân mắc bệnh tuyến tỉnh điều trị được đã lên khám chữa tại bệnh viện T.Ư. 80% bệnh nhân này cho biết, họ thiếu tin tưởng bệnh viện cơ sở vì trình độ chuyên môn, trang thiết bị… Xếp hàng chờ ở BV Phụ Sản T.Ư từ 7 giờ sáng, nhưng số khám của chị Lê Phương Lan (TP Quảng Ngãi) là 314. Chị Lan cho biết, tuy rằng biết là bệnh viện tuyến trên đông, đi lại khó khăn, mất tiền nhiều, nhưng chị vẫn lên đây cho chắc. “Hai vợ chồng hiếm muộn, mãi mới có đứa con nên cứ phải cẩn thận. Tôi cứ khám ở đây, gần sinh thì tôi lên nhà họ hàng ở. Tuy đẻ thường nhưng ở bệnh viện tỉnh Quảng Ngãi liên tục xảy ra tai biến sản khoa, vợ chồng tôi sợ chết khiếp, đâu dám sinh ở đó. Muốn người dân không vượt tuyến thì chất lượng y tế cũng phải đồng đều chứ” – chị Lan cho biết.
Ngại nhất bị kiện
Bác sĩ Nguyễn Quốc Hùng – Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết, khoảng 30-40% bệnh nhân ở tỉnh vượt tuyến, đa số là từ huyện lên thẳng tuyến T.Ư. Bệnh viện luôn gặp những trường hợp, bệnh nhân vượt tuyến, sau đó quay ngược lại để xin giấy chuyển viện. “Khi bệnh viện tuyến trên đã điều trị, yêu cầu chúng tôi chuyển bảo hiểm y tế theo thủ tục thì chúng tôi cũng phải theo, vì “việc đã rồi”, nếu không thực hiện thì bệnh nhân sẽ thiệt thòi” – bác sĩ Hùng cho biết. TS Nguyễn Tiến Quyết – Giám đốc Bệnh viện Việt Đức cho biết, có 30% các ca bệnh tại Việt Đức là chuyển tuyến không hợp lý. Những tai nạn gãy tay, gãy chân, mổ ruột thừa, sỏi mật… có thể làm ở tuyến tỉnh. “Từ lâu, chúng tôi đã thực hiện biện pháp “chuyển ngược” bệnh nhân về tỉnh để xử lý. Có nhiều trường hợp cấp cứu bị thương nhẹ, chúng tôi sơ cứu cẩn thận rồi chuyển về tỉnh, hoặc mổ xong 3-5 ngày, sức khỏe ổn định thì chúng tôi phải “đuổi về”. Tuy nhiên, việc chuyển ngược theo đề án là khá nhạy cảm, vì nếu tuyến dưới không đủ trình độ để xử lý hoặc xử lý sai. Đối với các bệnh mãn tính như đau khớp, sỏi mật, chúng tôi cứ theo đúng phân tuyến kỹ thuật mà làm. Phân tuyến đúng mới có thể hạn chế được “chỗ thừa, chỗ thiếu” – TS Quyết cho biết. Bác sĩ Nguyễn Bá Tân - Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh Nghệ An cho biết, cho dù Trung tâm có đủ các điều kiện để siêu âm, mổ đẻ an toàn nhưng vẫn có nhiều thai phụ đến xin chuyển tuyến lên trên để đẻ vì sợ biến chứng. Theo ông Tân rất khó từ chối vì việc sinh nở có rủi ro rất bất ngờ, nếu giữ họ lại mà có tai biến thì chắc chắn sẽ bị kiện cáo rùm beng, rất khó giải thích. Một lãnh đạo ngành y tế cũng cho biết, nếu thai phụ lên bệnh viện tuyến trên sinh đẻ cũng khó lòng từ chối vì nhỡ chuyển họ về tuyến dưới mà họ có tai biến thì... cũng chết. Đây là điểm nhạy cảm mà phần lớn các bệnh viện sẽ lấy đó làm cớ để “tùy bệnh nhân”. Ông Bùi Công Toàn – Phó Giám đốc Bệnh viện K cho rằng, phân tuyến kỹ thuật thì đúng nhưng trình độ bác sĩ ở các tuyến chưa đúng với yêu cầu của Bộ Y tế phân và không đồng đều, chỗ này làm tốt, chỗ kia vẫn nhiều sai sót nên khó có thể cấm được bệnh nhân vượt tuyến.
Ngoài ra, ranh giới giữa các bệnh cũng rất mong manh: “U lành, u thường tuyến huyện có thể làm được nhưng chẳng hạn nếu là polyp đại trực tràng có thể là u lành nhưng có thể có khả năng ung thư. Lúc đó thì huyện lại bó tay”- ông Toàn nhận định. Ngoài ra, việc phân tuyến kỹ thuật cũng sẽ gây tranh cãi vì tuyến này bảo làm được, tuyến kia lại thấy chưa ổn. Bệnh nhân ở giữa có thể “bị kẹt”, bị “đùn đẩy, giằng giật” giữa các tuyến bệnh viện.
Gia đình & xã hội
90% người Việt mắc bệnh răng miệng
Thống kê mới nhất của Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương cho thấy có đến 90% dân số gặp các vấn đề về răng miệng, trong đó chủ yếu là sâu răng, viêm lợi, túi mủ quanh răng và mất răng. Tại hội thảo về "Giải pháp chăm sóc răng miệng" sáng 9/3 ở TP HCM, Phó giáo sư - Tiến sĩ Trịnh Đình Hải, Giám đốc Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương, Chủ tịch Hội Răng hàm mặt Việt Nam cho biết, tình trạng người Việt mắc bệnh răng miệng là đáng báo động. "Các thống kê mới nhất cho thấy, bệnh mắc nhiều nhất là sâu răng, viêm nướu. Có đến 75% dân số bị sâu răng vĩnh viễn. Lượng người lớn có bệnh quanh răng là 93%-98%", ông Hải nói. Tiến sĩ Hải cho biết, nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhiều người mắc bệnh do hạn chế kiến thức giữ gìn răng miệng. Nhiều người chỉ đánh răng một lần sau khi thức dậy. Thói quen này khiến một số trẻ mới thay răng vài năm đã bị tình trạng răng sâu đến 5-6 chiếc. "Hầu hết mọi người tìm đến phòng khám đều đã ở tình trạng nặng như đau nhức, viêm mủ. Các điều tra mới đây cho thấy, 55% người dân không kiểm tra sức khỏe răng miệng và không có kiến thức chăm sóc răng miệng", ông Hải nói. Cũng theo ông Hải, sau bữa ăn, các mảng bám trên răng bắt đầu xuất hiện trong 24 giờ. Do đó nếu có thói quen ăn nhiều thức ăn có đường, ăn vặt thường xuyên mà không súc miệng hoặc không chải răng sau khi ăn thì nguy cơ mắc các bệnh răng miệng là rất cao. Theo tiến sĩ Ngô Đồng Khanh, Chủ tịch Hội Răng hàm mặt TP HCM, không chỉ gây đau răng, mất răng, hôi miệng, việc không giữ gìn vệ sinh răng miệng dẫn đến nhiễm trùng vùng miệng còn có khả năng gây nên các bệnh nội khoa toàn thân. "Sâu răng dẫn đến viêm tủy tăng, nhiễm trùng quanh răng sẽ rất phiền phức. Nhiều người chỉ vì một chiếc răng sâu nhiễm trùng mà phải cắt bỏ xương hàm. Trẻ bị nhiễm trùng răng miệng gây lâu lành khi điều trị những bệnh khác. Bệnh răng miệng cũng có thể làm trầm trọng thêm bệnh tiểu đường", bác sĩ Khanh nói. Để phòng tránh các bệnh răng miệng, bác sĩ Khanh khuyên mọi người nên tự có ý thức giữ gìn và nên trang bị kiến thức chăm sóc răng miệng cơ bản. Điều cần nhất có thể giúp phòng bệnh là kết hợp giữa chải răng sau khi ăn, dùng chỉ tơ nha khoa lấy thức ăn thừa và dùng nước súc miệng. Ngoài việc chăm sóc răng, các bác sĩ cũng khuyên người dân nên thường xuyên đi đến nha sĩ để được thăm khám và điều trị sớm nhằm ngăn tình trạng bệnh quá nặng.
Hương Khê, Hà Tĩnh: Đẩy mạnh truyền thông làm mẹ an toàn
Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Hương khê (Hà Tĩnh) vừa phối hợp cùng Ban chỉ đạo công tác (DS-KHHGĐ huyện tổ chức Hội nghị triển khai Chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ năm 2013… Để Chiến dịch đạt được hiệu quả, huyện Hương Khê đẩy mạnh công tác truyền thông trên hệ thống lao truyền thanh của huyện và xã, thị trấn, tuyên truyền lưu động, treo băng rôn, khẩy hiệu, cấp phát tờ rơi, có nội dung về chăm sóc SKSS vị thành niên…
Sóc Trăng: Đảm bảo 90% số cặp vợ chồng được tư vấn về SKSS
Chiến dịch sẽ được triển khai tại 45 xã của 7/11 thành phố, huyện trong tỉnh. Sóc Trăng phấn đấu tại các xã thuộc địa bàn Chiến dịch đạt trên 60% chỉ tiêu kế hoạch năm về đình sản; đạt 75% chỉ tiêu kế hoạch năm về dụng cụ tử cung; đạt 60% chỉ tiêu kế hoạch năm về thuốc tiêm, thuốc cấy; đảm bảo 90% số cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, nam giới, vị thành niên và thanh niên sắp kết hôn trên địa bàn…
Phụ nữ Việt Nam
Ca sinh 5 đầu tiên ở Việt Nam: Nỗi lo sau vượt cạn
Bất ngờ
Lúc 17h45 ngày 17/3, sản phụ Thư được người nhà đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM) trong tình trạng đã chuyển dạ chuẩn bị sinh. Do nhận định ca sinh sẽ phức tạp nện các bác sĩ quyết định thực hiện phẫu thuật để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé. Ngay sau khi siêu âm, các bác sĩ đã xác định người mẹ sẽ sinh hạ tới 4-5 đứa con. Và thực tế đã diễn ra đúng như dự đoán: Đầu tiên là một bé trai cân nặng 2kg và cũng là cháu bé có số cân nặng nhất trong 5 em bé. Lần lượt, thêm 2 bé trai và 2 bé gái chào đời ngay sau đó. Được biết, sản phụ Thư lập gia đình từ năm 2011 nhưng chưa có con nên thực hiện biện pháp can thiệp hỗ trợ sinh sản tại phòng khám đa khoa Minh Khai (quận 3). Chị Thư được uống thuốc kích thích phóng noãn và bơm tinh trùng vào buồng tử cung. Ngay lần đầu tiên, chị Thư đã đậu thai và dự sinh vào ngày 30/4/2013. Bác sĩ Cao Hữu Thịnh (chuyên khoa sản), người trực tiếp tham gia ê kíp mổ cho chị Thư, cho biết: “Do không được theo dõi sản phụ từ lúc mang thai nên khi tiếp nhận ca mổ này các bác sĩ của bệnh viện rất khó chẩn đoán. Chúng tôi dùng máy soi nhưng không phát hiện được tim thai, chỉ khi nhìn vào sổ khám thai mới xác định được chị Thư là trường hợp mang thai đặc biệt - đa thai sinh. Các trường hợp đa thai mổ rất khó, sản phụ Thư lại bị tiền sản giật và huyết áp cao nên đòi hỏi ê kíp thực hiện ca mổ phải có chuyên môn cao. Sau khi “bắt” ra hết 4 bé, chúng tôi lại thấy lấp ló chân của 1 bé nữa. Như vậy đây là ca sinh 5 chứ không phải sinh 4 như kết quả siêu âm dự tính. Ca phẫu thuật hoàn thành trong vòng 50 phút”.
Hiễm nguy chực chờ
Chia sẻ về ca sinh 5 hy hữu này, bác sĩ Huỳnh Thị Thu Thủy, Phó giám đốc chuyên môn Bệnh viện Từ Dũ, nhận định: “Việc kích thích phóng noãn có thể khiến cả hai buồng trứng đều rụng, khả năng thụ thai rất cao nhưng sinh cùng lúc 5 trẻ thì rất hiếm khi xảy ra. Dù sinh non nhưng mẹ con sản phụ Thư đã may mắn vượt qua những nguy hiểm ban đầu như thai lưu, tiền sản giật, băng huyết... Song họ đang phải đối mặt với nhiều nguy hiểm như tình trạng suy kiệt cơ thể ở người mẹ sau sinh; chứng bệnh lý vàng da, suy hô hấp, nhiễm trùng sơ sinh ở trẻ. Trong 5 bé chào đời thì hiện 3 bé trai đã ổn định, ăn được sữa, nằm nôi; 2 bé gái nhẹ cân hơn bắt đầu có biểu hiện của suy hô hấp, chưa ăn được sữa, phải nuôi ăn qua đường tĩnh mạch và đang ấp theo phương pháp kangaroo. Đây là chương trình chăm sóc các trẻ non tháng, nhẹ cân sau sinh để phòng ngừa các nguy cơ. Quá trình theo dõi, chăm sóc các em sẽ kéo dài trong 30 tháng với các hạng mục thăm khám mắt, tai, theo dõi cân nặng, thể chất, tâm sinh lý và chế độ chích ngừa. Nhìn chung, đến nay tình hình sức khỏe của sản phụ và các bé đã dần ổn định và phục hồi tốt”. Sinh cùng lúc 5 con khiến anh Nguyễn Thanh Hiếu (SN 1975, chồng chị Thư) không giấu nổi niềm hạnh phúc. Những bước chân của anh Hiếu thoăn thoắt hết khoa hậu sinh để thăm vợ rồi lại chạy xuống khoa sơ sinh để nhìn con, trong khoảnh khắc ấy anh dường như quên hết mệt mỏi. Trò chuyện với chúng tôi, “tác giả” của ca sinh 5 kỷ lục bồn chồn nói: “Vợ tôi đi siêu âm lần đầu ở cơ sở tư nhân thì bác sĩ nói sinh 3, những lần tiếp theo thì nhảy lên sinh 4. Mặc dù đã chuẩn bị tâm lý sẵn nhưng cuối cùng mổ ra đến tận 5 đứa con, thấy hoảng quá trời! Bà con, chòm xóm gọi điện chia vui khi biết tin nhưng mà cũng lo lắm. Tôi là tài xế taxi công ty Mai Linh, vợ thì chỉ ở nhà nội trợ, mà đùng một cái phải nuôi một lúc 5 đứa nhóc. Một người không thể nào chăm xuể nên tôi sẽ nghỉ làm một thời gian để ở nhà phụ vợ chăm con”.
Trĩu nặng niềm lo
Từ khi cất tiếng khóc chào đời, cả 5 bé vẫn chưa được “nếm” bầu sữa mát lành của mẹ. Sau ca mổ, chị Thư phải nằm cách li để điều trị phục hồi sức khỏe. Nằm trên giường, chị cồn cào chờ đợi giây phút được tận tay bồng bế 5 thiên thần bé nhỏ mà mình đã “mang nặng đẻ đau”. Bên cạnh niềm hạnh phúc vô bờ khi được làm cha, làm mẹ còn là nỗi lo trĩu nặng. Chị Thư nhìn ông xã rồi rưng rưng nói: “Anh ơi, các con khỏe, lành lặn thì mừng nhưng giờ lấy tiền đâu nuôi con”. Vỗ nhẹ vai bà xã, anh Hiếu động viên: “Nín đi em, trời sanh trời dưỡng. Anh sẽ cố đi làm để kiếm tiền lo cho các con”. Dứt lời, anh Hiếu quay sang nhìn tôi mỉm cười tâm sự: “Vợ chồng tôi thu nhập chỉ 7 triệu đồng/tháng, họ hàng lại ít người nên việc phải lo một lúc cho 5 đứa con là rất khó khăn và vất vả. Nhưng phải cố gắng thôi. Tuy mệt, nhưng thấy các con dần lớn lên, khỏe mạnh từng ngày là hạnh phúc lắm rồi”.