Nhân dân
Cách ly, điều trị tại chỗ các trường hợp cúm A (H1N1)
Bộ Y tế vừa có công văn gửi các bệnh viện, viện có giường bệnh trực thuộc, Sở Y tế các tỉnh, thành phố, Trung tâm Y tế các ngành về một số việc ưu tiên trong phòng, chống đại dịch cúm A (H1N1) trong các cơ sở khám, chữa bệnh.
Các cơ sở tập trung phát hiện sớm và điều trị kịp thời cho các trường hợp nghi ngờ mà có yếu tố nguy cơ hoặc tiếp xúc với người bệnh đã chẩn đoán xác định cúm A (H1N1). Trong trường hợp không có xét nghiệm Real time PCR hoặc chưa có kết quả xét nghiệm, những người nghi ngờ cúm A (H1N1) không rõ nguồn lây nhưng ở địa phương đang có dịch lây lan trong cộng đồng có thể điều trị ngay bằng thuốc kháng vi-rút sau khi đã hội chẩn chuyên môn. Các bệnh viện có thể thiết lập phòng khám, tư vấn và xét nghiệm cúm A (H1N1) tự nguyện để đáp ứng nhu cầu của những người không có triệu chứng muốn khám, tư vấn và xét nghiệm cúm A (H1N1). Phòng xét nghiệm chẩn đoán cúm A (H1N1) phải đạt "Tiêu chuẩn phòng xét nghiệm chẩn đoán cúm A (H1N1)" và do Bộ Y tế thẩm định, công nhận và cho phép hoạt động.
Ðặc biệt, thực hiện phương án cách ly và điều trị tại chỗ tại bệnh viện huyện và các bệnh viện thuộc mạng lưới điều trị cúm. Chỉ chuyển lên bệnh viện tuyến trên các trường hợp nặng, vượt quá khả năng điều trị. Nghiêm túc thực hiện cách ly và điều trị bắt buộc đối với các trường hợp nghi ngờ hoặc xác định cúm A (H1N1), không để các trường hợp nghi ngờ hoặc xác định cúm A (H1N1) bỏ điều trị mà không theo dõi, giám sát, cách ly và điều trị, dẫn đến nguy cơ lây lan cho cộng đồng và có thể có biến chứng nặng gây tử vong.
Theo thông báo của Cục Y tế dự phòng và Môi trường (Bộ Y tế) ngày 17-9 ghi nhận thêm 235 trường hợp dương tính với cúm A (H1N1), tại các tỉnh phía nam (170 ca), các tỉnh phía bắc (38 ca), các tỉnh miền trung (16 ca) và các tỉnh Tây Nguyên (11 ca). Như vậy, đến ngày 17-9, Việt Nam đã ghi nhận 5.961 trường hợp dương tính với cúm A (H1N1), trong đó số người bệnh đã khỏi ra viện là 4.593 người, các trường hợp còn lại hiện đang được cách ly, điều trị tại các bệnh viện, cơ sở điều trị, giám sát cộng đồng.
Thêm một cặp song sinh dính nhau
Ngày 17-9, Bệnh viện Nhi T.Ư vừa tiếp nhận cấp cứu cho một cặp song sinh Nguyễn Thị Ngọc Mai và Nguyễn Thị Minh Hồng, ở tỉnh Bắc Ninh bị dính nhau. Cặp song sinh này chào đời ngày 16-9.
Theo lời kể của gia đình, trong quá trình mang thai, các bác sĩ cho biết mẹ các cháu mang thai đôi nhưng không phát hiện dính nhau. Khi sinh ra, hai bé dính nhau phần ngực, xương ức vùng ngực khoảng 6-8 cm. Ngoài ra, kết quả siêu âm và chỉ số xét nghiệm khí máu ban đầu cho thấy, cả hai đều bị tim bẩm sinh, suy tạng, suy hô hấp và tuần hoàn. Do các cháu đều bị tim bẩm sinh nặng nên sẽ sớm được phẫu thuật, trước hết nhằm giải quyết những dị tật tim mạch duy trì sự sống, sau đó tách can thiệp, tách dính và thăm dò các tạng khác xem có dính hay không. Hiện tại, hai cháu được chăm sóc trong điều kiện đặc biệt với sự hỗ trợ của các thiết bị hiện đại: máy thở, tiêm, truyền dịch, theo dõi...
Ðược biết, đây là ca song sinh dính nhau thứ sáu mà Bệnh viện Nhi T.Ư tiếp nhận từ năm 2002 đến nay.
Hệ thống bệnh viện tư nhân vừa yếu vừa bất cập
Yếu, phát triển chậm, nhiều bất cập, tồn tại... là các vấn đề của hệ thống bệnh viện tư nhân, được mổ xẻ tại hội nghị giao ban bệnh viện tư nhân toàn quốc, tổ chức tại Huế ngày 17-9, do TS Nguyễn Quốc Triệu - Bộ trưởng Bộ Y tế chủ trì.
Nhiều cơ sở sai phạm
Theo báo cáo của TS. Lê Ngọc Kính - Cục trưởng Cục quản lý khám chữa bệnh Bộ Y tế, hiện hệ thống bệnh viện tư nhân đang có quá nhiều vấn đề từ nhân sự, cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế cho đến hoạt động chuyên môn.
Về nhân lực là thiếu các bác sĩ có trình độ chuyên môn cao và luôn biến động. Trình độ chung của các điều dưỡng, nữ hộ sinh, kỹ thuật viên về chuyên môn, ngoại ngữ còn thấp và chiếm tỉ lệ rất khiêm tốn so với bác sĩ (2,01), giường bệnh (1,22) nên ảnh hưởng đến công tác chăm sóc người bệnh.
Hơn 50% bệnh viện cơ sở vật chất mang tính chắp vá, không đồng bộ; chưa đảm bảo diện tích, ánh sáng, vô trùng tại phòng điều trị, chưa đáp ứng đầy đủ quy trình hoạt động chuyên môn kỹ thuật khép kính, liên hoàn, do cải tạo, nâng cấp từ những ngôi nhà sẵn có. 100% các bệnh viện chưa có khoa truyền nhiễm, nơi bảo quản bệnh nhân tử vong. Nhiều bệnh viện sử dụng thiết bị y tế như siêu âm, X quang...quá hạn sử dụng; thiếu phương tiện chẩn đoán, xét nghiệm....
Về chuyên môn: Nhiều bệnh viện vi phạm quy chế quản lý thuốc hướng thần, thuốc gây nghiện. Sử dụng chưa hợp lý an toàn (lạm dụng thuốc, sử dụng thuốc mới đắt tiền không cần thiết gây tốn kém cho người bệnh); lạm dụng xét nghiệm, x quang, siêu âm.
Chưa thực hiện nghiêm túc quy chế thường trực và cấp cứu, đặc biệt là công tác cấp cứu ngoại viện, phẫu thuật, hội chẩn, chống nhiễm khuẩn; hồ sơ bệnh án còn viết tắt, ghi chưa đầy đủ về thuốc; ghi chép thiếu do theo dõi không đầy đủ; kê đơn không phù hợp với chẩn đoán.
Một số bệnh viện hoạt động quá phạm vi chuyên môn cho phép, không công khai phương pháp điều trị, thuốc nhằm trục lợi; vi phạm kỹ thuật chuyên môn gây tai biến cho người bệnh; lôi kéo và tranh giành bệnh nhân, cạnh tranh không lành mạnh với bệnh viện công...
Bác sĩ Lưu Công Hồng - Trưởng phòng Thanh tra khám chữa bệnh Thanh tra Bộ Y tế cho biết: “Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, nhiều người coi việc thành lập bệnh viện tư nhân cũng giống như thành lập một cơ sở dịch vụ thương mại thông thường, nên khi bệnh viện hoạt động chưa tuân thủ đầy đủ các quy chế về chuyên môn.
Rồi khi thẩm định các cơ sở khám, chữa bệnh, một số đoàn thẩm định đã cho các cơ sở “nợ” tiêu chuẩn, cũng như chưa có kế hoạch tổ chức hậu kiểm để ngăn chặn, xử lý kịp thời những sai phạm...”.
Chính sách chưa ổn định
Theo tin từ Bộ Y tế, nếu như năm 1989, cả nước chỉ có 19.809 cơ sở hành nghề y tế tư nhân thì đến thời điểm này, con số trên là trên 30.000 cơ sở. Trong đó có 300 phòng khám đa khoa, 87 nhà hộ sinh, số còn lại là phòng khám chuyên khoa và dịch vụ y tế. Cứ 100.000 dân thì có 28 người hành nghề y tế tư nhân, trong đó 70% là cán bộ của các bệnh viện công.
Cả nước hiện có 94 bệnh viện tư đang hoạt động (27 chuyên khoa và 67 đa khoa), trong đó có 89 bệnh viện y học hiện đại, 2 bệnh viện y học cổ truyền và 2 bệnh viện bán công, tập trung ở 28/ 63 tỉnh, thành phố, và nhiều nhất là ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Nghệ An, Đà Nẵng.
Đến thời điểm này, bệnh viện tư nhân phát triển vẫn rất chậm với việc chỉ chiếm tỷ lệ 8,6% và 4,6% về số giường bệnh so với bệnh viện công. Theo quy hoạch từ năm 2006 của Chính phủ, đến năm 2010, cả nước phải có trung bình 2 giường bệnh của bệnh viện tư nhân/ 1 vạn dân (tức cả nước có 16.000 giường bệnh tư nhân) và đến 2020, phải có 5 giường bệnh của bệnh viện tư / 1 vạn dân (tức cả nước có 40.000 giường bệnh tư nhân). Tuy nhiên đến thời điểm này, con số trên mới chỉ ở mức 0,7 giường bệnh/ vạn dân.
Nhiều giám đốc bệnh viện tư lý giải việc bệnh viện tư đến nay vẫn chưa phát triển như mong muốn bởi các nguyên nhân: Tỷ lệ đóng thuế cao, chưa có chính sách khuyến khích đầu tư đối với các dịch vụ y tế.
Không có chính sách khuyến khích vay vốn ngân hàng với lãi suất thấp cho việc đầu tư các dịch vụ y tế. Nhà nước chưa có chính sách ổn định cho việc xem xét khu vực y tế tư nhân là một phần trong hệ thống y tế quốc gia (ví dụ BHYT). Hoạt động bị ảnh hưởng tiêu cực bởi quan điểm của một số nhà quản lý và cạnh tranh không lành mạnh qua việc quảng cáo sai nguyên tắc...
Vấn đề nữa là thành lập được một bệnh viện tư nhân rất khó khăn vì phải trải qua rất nhiều thủ tục rườm rà. Theo thống kê, một bệnh viện tư nhân muốn hoạt động được phải chịu sự quản lý và chế tài của 4 bộ luật và đến 17 nghị định, pháp lệnh, quyết định, thông tư...
Tại hội nghị, đại diện các sở Y tế Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Nghệ An... đã kiến nghị với Bộ Y tế các khó khăn, vướng mắc, cách giải quyết các vấn đề đã và đang đặt ra cho bệnh viện tư nhân.
Bộ Y tế cũng đưa ra các giải pháp để tăng cường chất lượng khám chữa bệnh đối với bệnh viện tư nhân, cũng như tăng cường quản lý về hành nghề y tư nhân, cải cách các thủ tục hành chính...
Tuổi trẻ
Cúm A(H1N1) sẽ bùng phát, lây lan rộng
Ngày 17-9, tại TP.HCM cùng lúc có hai cuộc họp liên quan đến công tác phòng chống cúm A(H1N1) do Bộ Y tế và Sở Y tế TP.HCM tổ chức. Tại hai cuộc họp này, nhiều ý kiến đánh giá dịch sẽ còn bùng phát mạnh, lây lan rộng và virus có thể biến đổi với độc lực cao hơn.
“Dịch cúm A(H1N1) đang tăng mạnh, trung bình 200 ca mắc mỗi ngày trên cả nước. Tuy nhiên, con số thực tế còn cao hơn nhiều...” - TS Nguyễn Huy Nga, cục trưởng Cục Y tế dự phòng và môi trường (Bộ Y tế), cho biết tại hội thảo “Triển khai kế hoạch hành động phòng chống đại dịch cúm A(H1N1) tại Việt Nam”. TS Nga dự báo trong thời gian tới dịch cúm A(H1N1) có thể bùng phát mạnh trong cộng đồng, đặc biệt ở các trường học, cơ quan.
Tại cuộc họp triển khai, tập huấn công tác phòng chống cúm A(H1N1) cho các trường đại học và cao đẳng do Sở Y tế TP.HCM tổ chức, ông Lê Trường Giang - phó giám đốc Sở Y tế TP - cũng nhận xét hiện nay chưa phải là thời điểm của đại dịch cúm nhưng có khả năng đại dịch sẽ đến. Theo ông Giang, các nhà khoa học dự đoán chủng virus cúm A(H1N1) và cúm A/H5N1 có thể biến đổi gen, rồi kết hợp lại với nhau thành một chủng virus cúm mới có độc lực cao hơn.
 |
Theo dõi, điều trị cho các sinh viên Trường Cao đẳng Văn hoá, Nghệ thuật và Du lịch
Sài Gòn bị mắc cúm A/H1N1, tại Trường Đào tạo cán bộ Hội Nông dân
Việt Nam chiều 13/8. Ảnh: TTXVN. |
Quá tải
TS Trần Ngọc Hữu, viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM, cho biết số người nhiễm cúm A(H1N1) ở 20 tỉnh thành phía Nam chiếm 75-80% số ca nhiễm trong cả nước. Do số ca mắc ngày càng tăng nên viện đang lâm vào tình trạng quá tải xét nghiệm. TS Hữu phân tích Viện Pasteur chỉ thực hiện được 300 mẫu xét nghiệm mỗi ngày, thế nhưng hiện số mẫu xét nghiệm thực tế từ các tỉnh thành mỗi ngày lên đến 600-1.000 mẫu. Với nhu cầu xét nghiệm như hiện nay phải 3-4 ngày sau khi gửi mẫu, Viện Pasteur mới trả kết quả xét nghiệm. Như vậy, khi các địa phương nhận được kết quả xét nghiệm thì đã quá thời gian để điều trị Tamiflu.
Bác sĩ Nguyễn Thành Dũng - phó phòng kế hoạch tổng hợp Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới TP.HCM - lại nêu một thực tế khác: nhiều BV nhận điều trị bệnh cúm A(H1N1) đang trong tình trạng quá tải như BV Bệnh nhiệt đới, BV Nhi Đồng 1...
Theo bác sĩ Dũng, nếu Bộ Y tế cho phép điều trị bệnh nhân cúm A(H1N1) tại nhà thì nên có hướng dẫn để các BV thực hiện. Bác sĩ Dũng còn nói khi điều trị cho những bệnh nhi cúm A(H1N1), các BV phải cắt nhỏ viên thuốc Tamiflu (dành cho người lớn) để điều trị do trong nước chưa có thuốc Tamiflu dạng sirô dành cho trẻ em.
Trả lời thắc mắc này, TS Nga cho biết Bộ Y tế đang xin ý kiến xác định số lượng, hàm lượng, chủng loại... sirô Tamiflu để nhập điều trị cho trẻ em. Thạc sĩ Nguyễn Trọng Khoa - Cục Quản lý khám chữa bệnh - cho rằng Bộ Y tế chưa quyết định triển khai điều trị tại nhà cho bệnh nhân cúm A(H1N1), chỉ tính đến phương án này cho những nơi đã quá tải trong điều trị.
Trước tình trạng quá tải xét nghiệm tìm virus cúm A(H1N1), đại diện tỉnh Bình Dương gợi ý Bộ Y tế nên xem xét đến việc nhập các test thử nhanh virus cúm A(H1N1). Tuy nhiên TS Nga khuyến cáo không nên sử dụng loại test nhanh vì kết quả chỉ chính xác 50-60%. Theo TS Nga, Nhà nước cũng không có chủ trương xét nghiệm cho cả cộng đồng do kinh phí thực hiện xét nghiệm rất cao.
Đóng cửa trường học: tùy địa phương
Ông Nguyễn Văn Cường - phó giám đốc Sở Y tế Tây Ninh - nhận xét hiện dịch cúm A(H1N1) lây lan rất nhanh trong các trường học. Nếu ổ dịch cúm xuất hiện ở trường nào mà trường đó phải đóng cửa, hết dịch lại mở chẳng lẽ trường học cứ phải đóng, mở cửa hoài? Theo TS Nguyễn Huy Nga, mỗi tỉnh thành có đặc thù, môi trường khác nhau, tùy từng nơi mà UBND địa phương quyết định có tạm đóng cửa trường học hay không.
TS Nga cho rằng cúm A(H1N1) là một dịch bệnh mới nên chiến lược phòng chống dịch cũng thường xuyên được thay đổi. Hướng dẫn phòng chống dịch của bộ chỉ mang tính chất chung, không thể phù hợp với tất cả các nơi. Do vậy, địa phương phải hết sức linh hoạt, có gì phát sinh thì báo cáo với Bộ Y tế để cùng nhau giải quyết.
Tại cuộc họp với các trường đại học và cao đẳng, TS.BS Lê Trường Giang cho rằng đóng cửa trường học là không khả thi. Hiện nay ngành y tế TP chủ trương không đóng cửa trường học. Giải pháp mới trong tình hình dịch ngày càng lan rộng ở các trường học là tăng cường các biện pháp chống dịch để dạy và học bình thường. Cụ thể, phải phát hiện sớm những người có dấu hiệu bệnh cúm để cách ly ngay, tránh lây lan cho người khác.
Ông Trường Giang còn cho biết việc dùng máy đo thân nhiệt, nhiệt kế điện tử bấm lỗ tai để kiểm soát, phát hiện người có sốt là không cần thiết, thống kê 100 trường hợp dương tính với cúm A(H1N1) cho thấy số ca có sốt chỉ chiếm 60%. Chưa kể việc tập hợp dòng người san sát nhau để đo nhiệt độ là lúc dễ lây lan bệnh nhất.
Ông Giang nhấn mạnh: nếu trường học nào có ca bệnh cúm thì tốt nhất là cho cả lớp ra ngoài trời chơi khoảng 15-30 phút để ánh nắng mặt trời có thể giết chết virus. Trong thời gian đó phải vệ sinh khử khuẩn bằng cách lau chùi thật kỹ (chứ không phải phun, xịt thuốc khử khuẩn) bằng nước pha javel hoặc chloramine B (một ngày hai lần) tất cả những chỗ mà bàn tay con người thường hay đụng tới.
Ngoài ra, phải ngừa bệnh (không chỉ bệnh cúm mà còn nhiều loại bệnh khác) bằng cách tập thói quen rửa tay. Ông Giang đề nghị các trường nên nhanh chóng trang bị các vòi nước rửa tay cho học sinh, sinh viên.
Phải phát hiện sớm người bệnh cúm A(H1N1)
Các cơ sở khám chữa bệnh chú ý phát hiện sớm người bệnh cúm A(H1N1). Nghiêm túc thực hiện cách ly và điều trị bắt buộc với các trường hợp nghi ngờ nhiễm cúm A(H1N1), không để các trường hợp nhiễm hoặc nghi nhiễm cúm A(H1N1) bỏ điều trị, bỏ cách ly, dẫn đến lây lan ra cộng đồng hoặc tử vong.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên vừa có yêu cầu như vậy.
Thứ trưởng Xuyên cũng yêu cầu sở y tế các địa phương tổ chức tập huấn phác đồ điều trị, chẩn đoán, phòng lây nhiễm cúm A(H1N1) cho các cơ sở y tế toàn tỉnh, kể cả cơ sở ngoài công lập. Những trường hợp chưa có kết quả xét nghiệm nhưng nghi mắc bệnh đều phải điều trị ngay bằng Tamiflu.
Trước đó, Bộ Y tế cho biết cả 6/6 trường hợp tử vong do cúm A(H1N1) vừa qua đều được điều trị bằng Tamiflu rất muộn, có trường hợp tám ngày kể từ khi khởi bệnh, có kết quả xét nghiệm mới được uống Tamiflu, dẫn đến tử vong.
Cùng ngày, Bộ Y tế cho biết có thêm 235 người nhiễm cúm A(H1N1) trong ngày. Tổng số bệnh nhân tại VN đến nay là 5.961 người, sáu người đã tử vong.
Chỉ khi cúm nặng mới nhập viện
Bác sĩ Trần Tịnh Hiền, phó giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM, trả lời một số thắc mắc xung quanh cúm A(H1N1).
* Nếu mắc cúm khác, không phải cúm A(H1N1), nhưng do không có điều kiện để xét nghiệm xác định, uống Tamiflu (hoặc Relenza) thì có độc hại gì thêm cho bệnh nhân không?
- Tamiflu có thể chữa tất cả cúm A nên cúm nào uống cũng được. Hiện nay chủng A(H1N1)/09 đang “chiếm lĩnh trận địa” nên sốt, ho, sổ mũi thì chắc là chủng này rồi! Lẽ tất nhiên thuốc nào cũng có phản ứng phụ, cần hỏi bác sĩ trước khi uống (hỏi qua điện thoại cũng được).
* Gặp trường hợp bệnh viện từ chối tiếp nhận khám người nghi nhiễm cúm A(H1N1), bệnh nhân phải làm sao?
- Thật ra nếu chỉ sốt, ho, sổ mũi thì không cần nằm viện, nên ở nhà tự cách ly nghỉ ngơi là đủ, thường có trên 90% bệnh nhân tự khỏi sau ba ngày. Chỉ cần nhập viện đối với phụ nữ có thai, người có sẵn bệnh mãn tính, người béo phì hoặc có triệu chứng nặng như: khó thở, thở nhanh nông hay đau ngực; sốt kéo dài hơn ba ngày, không thuyên giảm dù có dùng thuốc hạ sốt, giảm đau (Paracetamol); ói nhiều, không uống được; chóng mặt khi đứng dậy, tiểu ít; lừ đừ. Trẻ em có co giật; triệu chứng cúm thuyên giảm sau đó sốt trở lại và ho nhiều.
Người bệnh nhớ đeo khẩu trang khi đến bệnh viện.
* Có thể tự mua sinh phẩm xét nghiệm cúm để thử tại nhà không?
- Không thể được vì nếu là test nhanh thì độ nhạy rất thấp. Nếu là RT-PCR, cần phòng xét nghiệm với máy móc rất phức tạp. Trong tình hình này, theo tôi không cần làm xét nghiệm nữa. Nếu có triệu chứng nhẹ cũng chẳng cần điều trị Tamiflu. Nếu có triệu chứng nặng đã phải vào bệnh viện rồi. Nếu bác sĩ phòng khám không cho nhập viện, nên báo với giám đốc bệnh viện.
* Có thể mời bác sĩ đến khám và điều trị cúm A(H1N1) tại nhà không?
- Về lý thuyết thì được. Tôi thấy nên phát triển dịch vụ tư vấn này (tương tự ở Anh).
Thanh niên
Một trẻ tử vong do bệnh tay chân miệng
Hôm qua, một em bé mắc bệnh tay chân miệng đã tử vong tại Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM). Đó là bệnh nhi 17 tháng tuổi, nhà ở Đồng Nai, nhập viện trong tình trạng mắc bệnh tay chân miệng rất nặng (độ IV).
Sau khi nhập viện 1 ngày, vào ngày 16.9, bé trở nặng, sốt cao, co giật tay chân, suy hô hấp và rơi vào sốc. Điều đáng lưu ý là bệnh nhi này không nổi những nốt hồng ban, theo các bác sĩ, với những trẻ mắc bệnh tay chân miệng mà không nổi hồng ban, hoặc nổi ít thì bệnh thường diễn biến nặng. Hiện đang là thời điểm gia tăng hai bệnh sốt xuất huyết và tay chân miệng, vì vậy các bậc phụ huynh cần hết sức lưu ý. Để phòng bệnh tay chân miệng cần giữ vệ sinh cho trẻ trong cả ăn uống và môi trường, vật dụng trẻ chơi.
* Bác sĩ Trần Thanh Thảo - Phó giám đốc Sở Y tế Tiền Giang cho biết trong tuần đã có thêm 153 ca sốt xuất huyết, nâng tổng số ca trong toàn tỉnh hiện nay lên 3.501, trong đó có 2 ca tử vong. So cùng kỳ năm trước số người mắc bệnh tăng 7,32%.
Cúm A(H1N1): Nguy cơ biến đổi độc lực
Tại cuộc họp do Bộ Y tế tổ chức hôm qua, ông Nguyễn Huy Nga - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và môi trường cảnh báo: Mùa đông là thời điểm thuận lợi cho virus cúm A(H1N1) phát triển nên dịch có thể tăng mạnh vào tháng 12, nguy cơ biến đổi thành chủng độc rất dễ xảy ra.
Theo ông Nga, virus cúm A(H1N1) lây lan rộng qua đường hô hấp, khó ngăn ngừa, đặc biệt là mùa đông tới.
“Hiện Bộ Y tế đang xem xét nhập một số lượng vaccine phòng chống cúm A(H1N1) để dùng cho những đối tượng có nguy cơ cao như người già, trẻ em, phụ nữ và nhân viên y tế” - ông Nga cho biết.
Nguy cơ cúm A(H1N1) là vậy, nhưng theo Bộ Y tế hiện vẫn còn bảy tỉnh chưa có kế hoạch phòng chống cúm A(H1N1) một cách cụ thể cho địa phương mình.
Cũng vấn đề này, trả lời báo chí, PGS - TS Nguyễn Trần Hiển,Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư cho biết, tỷ lệ tử vong do cúm A(H1N1) mới này hiện vẫn tương đương với cúm thông thường, khoảng 0,1 - 2% số mắc.
Trên thế giới, hằng năm vẫn có khoảng 0,5 triệu người tử vong do cúm thông thường. Tỷ lệ tử vong do cúm A(H1N1) tại VN hiện khoảng 0,13%. Đáng lưu ý, theo khuyến cáo của WHO, vẫn có khoảng 30% ca tử vong do cúm H1N1 là người trẻ, người khỏe mạnh, không có biểu hiện bệnh lý khác.
Như vậy, cúm A(H1N1) không có độc lực mạnh như cúm A/H5N1 nhưng vẫn tấn công và gây nguy hiểm ngay cả những đối tượng được cho rằng ít nguy cơ.
Nợ bốn tỷ đồng vì xét nghiệm cúm A(H1N1)
“Chúng tôi đang nợ đến bốn tỷ đồng tiền phục vụ công tác xét nghiệm cúm A(H1N1), nhưng đến nay Bộ Y tế lại chưa quy định cấp kinh phí trong phòng chống dịch khẩn cấp” - ông Trần Ngọc Hữu - Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM giãi bày trong cuộc họp phòng chống dịch cúm A(H1N1) do Bộ Y tế tổ chức ở TPHCM hôm qua 17/9.
Theo ông Hữu, đến nay tình trạng quá tải vì xét nghiệm cúm đang lên cực điểm tại Viện Pasteur TPHCM. “Hiện nay, Viện còn 700 mẫu bệnh phẩm đang chờ kết quả xét nghiệm cúm A(H1N1).
“Do trả kết quả chậm nên nhiều địa phương cũng chậm trễ trong việc điều trị cho bệnh nhân. Nhiều phương án chống cúm vì thế cũng triển khai không hiệu quả vì địa phương vẫn chờ có kết quả xét nghiệm mới tiến hành điều trị” - ông Hữu cho biết.
Điều khiến lãnh đạo Viện này băn khoăn chính là số lượng mẫu xét nghiệm ngày càng nhiều, trong khi một mẫu xét nghiệm có giá từ 1,5 - 2 triệu đồng nên kinh phí làm xét nghiệm cũng vì thế thiếu trầm trọng. Theo ông Hữu, hiện Viện đang nợ bốn tỷ đồng vì phục vụ cho công tác xét nghiệm cúm A(H1N1).
Được lập phòng khám, xét nghiệm cúm A(H1N1) tự nguyện
Cũng trong ngày hôm qua, Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) có công văn số 6315/BYT - KCB gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Trung tâm y tế các ngành về việc hướng dẫn triển khai phòng chống đại dịch cúm tại các cơ sở khám, chữa bệnh, bệnh viện, viện có giường bệnh trực thuộc Bộ Y tế.
Theo đó, trường hợp không có xét nghiệm Real time PCR hoặc chưa có kết quả xét nghiệm, những trường hợp nghi ngờ cúm A(H1N1) không rõ nguồn lây nhưng ở địa phương đang có dịch lây lan trong cộng đồng có thể điều trị ngay bằng thuốc kháng virus sau khi đã hội chẩn chuyên môn.
Các bệnh viện có thể thiết lập phòng khám, tư vấn và xét nghiệm cúm A(H1N1) tự nguyện để đáp ứng nhu cầu của những người không có triệu chứng muốn khám, tư vấn và xét nghiệm cúm A(H1N1).
Trước khi thành lập phòng khám, tư vấn và xét nghiệm cúm A(H1N1) tự nguyện, các bệnh viện trực thuộc các Bộ, Ngành phải xin ý kiến và được sự đồng ý của Bộ chủ quản; các bệnh viện trực thuộc Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phải xin ý kiến và được sự đồng ý của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố của địa phương.
Phòng xét nghiệm chẩn đoán cúm A(H1N1) phải đạt tiêu chuẩn phòng xét nghiệm chẩn đoán theo quy định của Bộ Y tế và phải được Bộ Y tế thẩm định, công nhận và cho phép hoạt động.
Lao động
Điều trị ngay, không chờ xét nghiệm cúm A(H1N1)
Sáng 17.9, tại TPHCM, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị triển khai kế hoạch hành động phòng, chống đại dịch cúm A(H1N1) cho 20 tỉnh, TP khu vực phía nam.
Theo thống kê của Bộ Y tế, trong ngày 17.9, trên cả nước đã ghi nhận thêm 235 trường hợp dương tính mới, nâng tổng số bệnh nhân cúm A(H1N1) đến nay là 5.961 người, có 6 ca tử vong. Đây là ngày có số bệnh nhân cúm cao nhất từ trước đến nay. Trong đó, các tỉnh, TP khu vực phía nam có 75% số ca nhiễm.
Trước tình trạng dịch lây lan nhanh chóng trong cộng đồng, theo TS Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và môi trường Bộ Y tế thì biện pháp phòng, chống cúm A(H1N1) hiện nay vẫn tiếp tục đẩy mạnh giám sát các ca mắc mới, đặc biệt là các chùm ca bệnh phát hiện sớm và điều trị sớm các ca bệnh nhằm hạn chế sự lây lan và tử vong.
Bộ Y tế nhận định dịch đang tăng nhanh, trung bình một ngày phát hiện gần 200 ca dương tính. Vấn đề đặt ra hiện nay, tốc độ lây lan của cúm A(H1N1) đã xuất hiện phần lớn các tỉnh, TP của VN, tuy nhiên, vẫn còn 7 tỉnh chưa có kế hoạch phòng, chống cúm A(H1N1).
Bộ Y tế đề nghị các tỉnh, thành phía nam cần phối hợp chặt trong việc phòng, chống cúm A(H1N1). TS Nga nhận định, trong thời gian tới dịch cúm A(H1N1) sẽ tiếp tục tăng cao do đây là loại virus mới mà người dân vẫn chưa thể miễn dịch. Đặc biệt, mùa đông là điều kiện thuận lợi cho loại virus này phát triển.
Hồi cứu 6 trường hợp tử vong do cúm A(H1N1) tại VN đã cho thấy, ngoài các nguyên nhân yếu tố nguy cơ, các ca tử vong do cúm A(H1N1) đều nhập viện khá muộn và được điều trị tamiflu khá chậm (gần sáu ngày kể từ khi khởi phát bệnh). Ngành y tế cần rút kinh nghiệm và phải xem xét lại việc tập huấn cho các BV tuyến tỉnh, để các BV tuyến tỉnh tập huấn cho các BV tuyến huyện về phác đồ điều trị cúm A(H1N1). Theo đó, những bệnh nhân có triệu chứng nguy cơ cao thì phải cho điều trị bằng tamiflu ngay, không cần đợi kết quả xét nghiệm mẫu bệnh phẩm. Tránh tình trạng có kết quả xét nghiệm mới cho điều trị tamiflu khiến bệnh đã diễn biến nặng, khó cứu chữa.
Bệnh viện tư nhân không phải cơ sở dịch vụ thương mại
"Nhiều người coi việc thành lập bệnh viện tư nhân cũng giống như thành lập một cơ sở dịch vụ thương mại thông thường nên chưa tuân thủ đầy đủ các quy chế chuyên môn..." - bác sĩ Lưu Công Hồng - Thanh tra Bộ Y tế - phát biểu tại hội nghị giao ban bệnh viện tư nhân toàn quốc, tổ chức tại Huế ngày 17.9.
Theo Bộ Y tế, nếu như năm 1989 cả nước có 19.809 cơ sở hành nghề y tế tư nhân thì đến thời điểm này là trên 30.000 cơ sở. Trong đó có 300 phòng khám đa khoa, 87 nhà hộ sinh, số còn lại là phòng khám chuyên khoa và dịch vụ y tế. Cứ 100.000 dân thì có 28 người hành nghề y tế tư nhân, trong đó 70% là cán bộ của các bệnh viện công.
Thống kê thì có vẻ nhiều, tuy nhiên đến thời điểm này, bệnh viện tư nhân mới chỉ chiếm tỉ lệ 8,6% và 4,6% về số giường bệnh so với bệnh viện công. Theo quy hoạch từ năm 2006 của Chính phủ, đến năm 2010, cả nước phải có trung bình 2 giường bệnh của bệnh viện tư nhân/ 1 vạn dân và đến 2020, số giường bệnh trên vạn dân là 5. Nhưng đến thời điểm này, con số trên mới chỉ ở mức 0,7 giường bệnh/ vạn dân.
Theo TS Lê Ngọc Kính - Cục trưởng Cục Quản lý khám - chữa bệnh Bộ Y tế thì - ngoài những mặt tích cực, hệ thống bệnh viện tư trong toàn quốc đang còn những tồn tại như: Hơn 50% bệnh viện cơ sở vật chất mang tính chắp vá, không đồng bộ; chưa đảm bảo diện tích, ánh sáng, vô trùng tại phòng điều trị...
Đặc biệt, nhiều bệnh viện vi phạm quy chế quản lý thuốc hướng thần, thuốc gây nghiện. Sử dụng chưa hợp lý an toàn (lạm dụng thuốc, sử dụng thuốc mới đắt tiền không cần thiết gây tốn kém cho người bệnh); lạm dụng xét nghiệm, X quang, siêu âm; một số bệnh viện hoạt động quá chuyên môn cho phép...
Về nguyên nhân, bác sĩ Lưu Công Hồng cho biết: “Trong nền kinh tế thị trường, nhiều người coi việc thành lập bệnh viện tư nhân cũng giống như thành lập một cơ sở dịch vụ thương mại nên chưa tuân thủ đầy đủ các quy chế về chuyên môn khi hoạt động.
Mặt khác, trong khi thẩm định các cơ sở khám - chữa bệnh, một số đoàn thẩm định đã cho các cơ sở “nợ” tiêu chuẩn, cũng như chưa có kế hoạch tổ chức hậu kiểm để ngăn chặn, xử lý kịp thời những sai phạm...”.