Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến: Tập trung giải quyết các vấn đề “nóng”; Bệnh về mắt gia tăng; Bệnh than tăng trở lại ở miền núi phía Bắc; Qua TQ bán thận, có thể bị cắt trộm nội tạng; Đình chỉ hoạt động “máy soi bá bệnh”; Bỏ thai vì nhiễm rubella từ … vaccine
Gia đình & Xã hội
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến: Tập trung giải quyết các vấn đề “nóng”
Tân Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến chia sẻ, trong thời gian tới sẽ tập trung vào nhiều vấn đề “nóng” của ngành Y. Tại lễ bàn giao công tác y tế, tân Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến chia sẻ, trong thời gian tới sẽ tập trung vào nhiều vấn đề “nóng” của ngành Y như tiếp tục giảm tải bệnh viện, đổi mới cơ chế tài chính, chủ động xây dựng nguồn nhân lực, phát triển kỹ thuật y cao, nỗ lực hướng tới thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân… Nhân dịp này, Bộ trưởng đã dành cho Báo GĐ&XH một cuộc trao đổi cởi mở, thẳng thắn.
Thưa Bộ trưởng, trong thời gian tới, ngành y tế sẽ tập trung ưu tiên giải quyết những vấn đề gì?
- Hiện có nhiều vấn đề cần được quan tâm, nhưng những vấn đề sau được ưu tiên trước nhất. Thứ nhất, tiếp tục giảm tải ở các bệnh viện (BV), nhất là ở tuyến Trung ương (chuyên khoa ung bướu, tim mạch, nhi); Thứ hai, tăng cường chất lượng dịch vụ y tế (muốn thế phải đổi mới cơ chế tài chính hiện nay); Thứ ba, tăng cường mạng lưới y tế cơ sở, nhất là tuyến xã (tăng cường cơ sở vật chất, nhân lực, trang thiết bị, thuốc men). Thứ tư và cũng bao trùm nhất, đòi hỏi lộ trình dài và sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, toàn dân, đó là thực hiện được bảo hiểm y tế toàn dân (trước mắt, tập trung ưu tiên các đối tượng người cận nghèo, học sinh, sinh viên, nông dân)...
Sau một thời gian nỗ lực, chúng ta đã có những thành công trong việc giảm quá tải bệnh viện. Tuy vậy, đây vẫn là vấn đề được người dân quan tâm. Vậy nhiệm kỳ này, ngành y tế sẽ có những bước đột phá gì, thưa Bộ trưởng?
- Thời gian qua chúng ta đã giảm được khoảng 60% sự quá tải, đặc biệt giảm tải được ở một số BV lớn. Khoảng 30 năm trở lại đây dân số tăng nhanh nhưng số BV công mở ra không nhiều. Nhờ có nguồn vốn trái phiếu Chính phủ, chúng ta đã sửa chữa, nâng cấp, mở rộng các BV huyện để giảm tải BV tuyến trên tốt. Tuy nhiên, việc xây mới vẫn còn rất ít. Ngân sách Nhà nước dành cho BV công lập cũng hạn chế, các BV phải vay vốn để đầu tư, rất khó khăn. Vừa qua chúng tôi có đề án giảm tải các BV lớn, Nhà nước cần đầu tư ngân sách để mở thêm giường bệnh. Ngoài ra, các tỉnh nên dành quỹ đất để mở BV công. Với cơ chế xã hội hóa, trong những năm qua tuy đã có nhiều BV dân lập được xây dựng nhưng quy mô vẫn còn khá khiêm tốn.
Cần phải nhấn mạnh rằng, việc giảm tải tuyến Trung ương phải bắt nguồn từ các tuyến dưới. Cho nên, việc đầu tiên của giảm tải là phải giải quyết ở gốc, tức là phải đầu tư hơn nữa cho công tác y tế tuyến huyện, xã. Đầu tư cả về trang thiết bị y tế, cơ sở vật chất và con người. Khi mọi thứ đều sẵn sàng đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân tại địa phương đó thì họ sẽ không còn muốn lên BV tuyến trên để điều trị cho vất vả, tốn kém. Theo một điều tra mới nhất của các bệnh viện tuyến Trung ương, có đến 50% số ca bệnh tại các bệnh viện tuyến Trung ương thì tuyến dưới có đủ khả năng chữa trị. Vậy vấn đề ở đây chỉ còn là chuyện tâm lý của người bệnh. Muốn công tác giảm tải đạt hiệu quả cao hơn nữa, phải xử lý tốt cả vấn đề này.
Nhiều ý kiến cho rằng, nhu cầu khám chữa bệnh của người dân ngày càng tăng lên nhưng giá viện phí hiện nay đã quá lạc hậu, do vậy gây khó khăn cho việc cải thiện chất lượng dịch vụ y tế. Bộ trưởng có thể nói gì về điều này?
- Hiện nay khung giá dịch vụ y tế đã quá cũ, ban hành từ năm 1994, do vậy cần phải đổi mới cơ chế tài chính y tế, tính đúng, tính đủ. Với khung giá cũ, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của người dân. Vừa rồi, chúng tôi đã có dự thảo điều chỉnh 350 dịch vụ trên khoảng 1.000 dịch vụ cơ bản. Việc điều chỉnh này sẽ giúp người dân được chăm sóc sức khỏe tốt hơn. Hiện nay chúng tôi đang phối hợp với Bộ Tài chính xem lại để trình Chính phủ cho điều chỉnh giá dịch vụ. Theo tôi, phải thay đổi vì giá dịch vụ đó đã quá thấp, đến mức vô lý. Hơn nữa, cũng cần hiểu là khi điều chỉnh giá dịch vụ thì hầu hết đã được bảo hiểm y tế chi trả.
Ai cũng cho rằng, vị trí Bộ trưởng Bộ Y tế là "ghế nóng". Vậy khi được tín nhiệm bầu vào vị trí này, Bộ trưởng có suy nghĩ gì?
- Khi được Đảng, Quốc hội, Chính phủ, nhân dân tín nhiệm bầu nắm giữ các vị trí bộ trưởng, theo tôi, "ghế" của bộ trưởng nào cũng "nóng". Vì khi bầu, lãnh đạo nhà nước và người dân đã tin tưởng, đồng thời cũng đòi hỏi chúng tôi phải nỗ lực hoàn thành thật tốt công việc được giao phó. Tuy nhiên, vì lĩnh vực y tế liên quan đến từng cá nhân, gia đình nên có phần "nhạy cảm" hơn. Với trọng trách vừa được giao phó, bản thân tôi rất vinh dự nhưng cũng cảm nhận được trách nhiệm rất nặng nề. Đó là phải làm thế nào đáp ứng được mong mỏi của người dân và cử tri trong công tác khám chữa bệnh. Nhưng với sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, tôi tin tưởng rằng những khó khăn trước mắt cũng như lâu dài sẽ được giải quyết một cách thấu đáo và thành công. Đặc biệt, với sự nỗ lực của các cán bộ, y bác sĩ trong cả nước, công tác y tế sẽ không ngừng phát triển, phục vụ người dân ngày càng tốt hơn.
Tuổi trẻ
Bệnh than tăng trở lại ở miền núi phía Bắc
Cục trưởng Cục Y tế dự phòng Nguyễn Văn Bình cho hay bảy tháng đầu năm đã có 76 bệnh nhân mắc bệnh than ở hai tỉnh Điện Biên và Lai Châu, tăng gấp rưỡi so với năm 2010 và tăng gấp năm lần so với năm 2009.
Đây là căn bệnh lây từ trâu bò sang người, biểu hiện ban đầu là các vết phỏng nước sưng mọng trên da, sau đó các vết sưng chuyển màu đen như than. Trong 76 bệnh nhân mắc bệnh than từ đầu năm đến nay, đã có một trường hợp tử vong. Theo ông Bình, phương thức lây truyền bệnh than chủ yếu là qua da khi tiếp xúc với da thịt động vật (cừu, dê, heo, ngựa, trâu, bò) chết vì bệnh than. Đặc biệt, vẫn có thể nhiễm bệnh từ các sản phẩm làm từ nguyên liệu của động vật chết vì bệnh than như trống, bàn chải hoặc sử dụng phân bón chế biến từ xương động vật nhiễm bệnh than. Bệnh than thể phổi - thể nguy hiểm nhất ở bệnh nhân bệnh than - xảy ra do hít phải bào tử vi khuẩn khi thuộc da, chế biến lông, xương động vật nhiễm bệnh. Tuy nhiên, ông Bình cho hay quan trọng nhất là ngăn chặn được dịch trên động vật vì bệnh không lây từ người sang người. Do căn nguyên gây bệnh như trên nên phần lớn bệnh nhân mắc bệnh than là người chăn nuôi gia súc, tham gia giết mổ hoặc chế biến sản phẩm từ gia súc.
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn, trước đây từng có bệnh nhân bệnh than ở Gia Lâm, Hà Nội. Ở Thường Tín (Hà Nội) cũng từng xuất hiện bệnh nhân bệnh than ở công nhân chế biến da và lông trâu bò, trong đó có trâu bò nhiễm bệnh than. Tuy nhiên, những năm gần đây bệnh than chỉ xuất hiện ở hai tỉnh Điện Biên và Lai Châu, rải rác vào các tháng trong năm với tần suất năm 2009 là 16 trường hợp (ở cả hai tỉnh), năm 2010 là 56 trường hợp và năm 2011 tăng cao với 76 trường hợp chỉ mới trong bảy tháng đầu năm.
Ông Bình cũng khẳng định nếu không xử lý ổ dịch triệt để, bệnh than sẽ “đến hẹn lại lên”, năm nào cũng xuất hiện do mầm bệnh có thể tồn tại hàng chục năm trong môi trường. Một số chuyên gia cho rằng có bằng chứng về tình trạng nhiễm bệnh ẩn (nhiễm bệnh nhưng không có biểu hiện lâm sàng) ở những người thường xuyên tiếp xúc với tác nhân gây bệnh. Bệnh nhân đã mắc bệnh than có thể mắc bệnh lần thứ hai nhưng khả năng này ít khi xảy ra. Ông Bình cho biết mầm bệnh than thông thường thể da dễ điều trị. Nhưng bệnh nhân thể phổi diễn biến nhanh, thường dẫn tới suy hô hấp, sốc nhiễm khuẩn nhiễm độc, viêm màng não cần được cấp cứu điều trị từ đầu. Bệnh than thể dạ dày- ruột khó điều trị hơn thể da, tuy không nặng bằng thể hô hấp nhưng cũng có thể dẫn đến mất nước, mất máu, nhiễm khuẩn huyết, thủng ruột. Hiện phác đồ điều trị bệnh than là sử dụng kháng sinh peniciline.
Đình chỉ hoạt động “máy soi bá bệnh”
Ngày 11-8, ông Phạm Việt Thanh - giám đốc Sở Y tế TP.HCM - cho biết đã thành lập hội đồng khoa học xem xét việc đưa vào sử dụng thiết bị thăm dò chức năng tổng hợp “máy soi bá bệnh” E.S. Teck Complex của Trung tâm y khoa Hồng Lạc (699 Trần Hưng Đạo, Q.5, TP.HCM) mà báo Tuổi Trẻ đã phản ánh (ngày 2-8).
Theo Sở Y tế TP, ông Nguyễn Văn Đức - người trực tiếp khám, đọc kết quả từ thiết bị thăm dò chức năng tổng hợp - không có chứng chỉ hành nghề y tư nhân do Sở Y tế TP.HCM cấp nhưng vẫn hành nghề không phép tại Trung tâm y khoa Hồng Lạc. Thiết bị thăm dò chức năng tổng hợp mà trung tâm này đưa vào sử dụng để chẩn đoán bệnh cho bệnh nhân không có tên trong danh mục kê khai thiết bị sử dụng ở trung tâm khi đăng ký hoạt động với Sở Y tế.
Theo ông Phạm Việt Thanh, qua xem xét, hội đồng khoa học Sở Y tế TP thấy cơ chế hoạt động của thiết bị thăm dò chức năng tổng hợp không rõ ràng nên đã đình chỉ hoạt động của thiết bị này tại Trung tâm y khoa Hồng Lạc và báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của Cục Quản lý khám chữa bệnh, Vụ Trang thiết bị và công trình y tế Bộ Y tế, do thiết bị này đã được Bộ Y tế cấp phép.
Thanh niên
Qua TQ bán thận, có thể bị cắt trộm nội tạng
Thượng tá Nguyễn Phú Thương, Phó phòng CSĐT tội phạm về TTXH (PC45) Công an TP Cần Thơ, Trưởng ban chuyên án, cho biết đối với những người vượt biên bán thận, trong lúc gây mê để lấy thận, bác sĩ bên TQ có thể cắt thêm bất cứ bộ phận nào trong nội tạng như gan, tụy... để ghép cho người khác mà nạn nhân không hề hay biết và không biết khiếu kiện với ai. Bên cạnh đó bất cứ việc phẫu thuật nào trong ngành y tế cũng đều có thể gặp sự cố liên quan đến tính mạng BN. Chưa kể, việc vượt biên sang TQ để bán thận tại một BV không được phép của chính phủ nước sở tại lại càng nguy hiểm hơn.
Thượng tá Thương cho biết thêm đến nay vụ án đưa người trái phép ra nước ngoài bán thận vẫn chưa kết thúc điều tra như một số báo đã đưa tin, mà đang tiếp tục mở rộng giai đoạn 2 để truy bắt các nghi can còn lại.
Lúc nào cũng có cả chục người VN chờ bán thận
Sáng 11.8, PV Thanh Niên tiếp xúc với anh Võ Văn Công (18 tuổi) và Trần Văn Đại (21 tuổi, cùng ngụ xã Đông Bình, H.Châu Thành, Hậu Giang), hai trong số 3 nạn nhân ở địa phương này vừa qua TQ bán thận trở về.
Công và Đại cùng sinh ra và lớn lên ở vùng nông thôn nghèo, cha mẹ, anh chị em trong gia đình sống bằng nghề làm mướn. Cuối năm ngoái, có một số người từ nơi khác đến rủ sang TQ bán thận với giá 40 triệu đồng/quả. “Họ nói mỗi người có đến 2 quả thận, mất 1 quả không ảnh hưởng gì đến sức khỏe, chi phí ăn uống, đi lại được người ta lo hết; trong khi mình vừa có món tiền lớn giúp đỡ gia đình, vừa được đi máy bay, được biết Sài Gòn, Hà Nội và cả TQ nữa, nên thích lắm”, Công nói. Thế là Công và Đại rủ thêm Tô Văn Hải (19 tuổi, anh em bạn dì với Công) trốn nhà đi bán thận. Khi đi, họ chỉ mặc duy nhất bộ đồ trên người và trong túi của cả ba cộng lại chưa đến 200 ngàn đồng.
Họ được một người tên Văn đưa lên TP Cần Thơ nghỉ qua đêm. Sáng sớm hôm sau, ba người được đưa lên TP.HCM, sau đó bay ra Hải Phòng, rồi được một người đưa tiếp ra Móng Cái (Quảng Ninh). “Đến đây, có một phụ nữ tên Thịnh ra đón rồi dẫn xuống bến đò gần cửa khẩu. Sau đó, bà Thịnh mướn đò đưa chúng tôi sang TQ”, anh Đại nói.
Sang đến đất TQ, cả ba được một người bản địa dẫn lên xe đò, đi khoảng 1 ngày 1 đêm thì đến TP Quảng Châu. Sau đó, họ dồn cả ba vào ở trong một căn phòng rộng khoảng 20m2, trong đó có sẵn 7-8 người đến từ TP.HCM nằm chờ tới lượt bán thận. “Chúng tôi được cho nghỉ ngơi một ngày, sau đó họ đưa đến một bệnh viện (BV) lớn cách nơi ở chừng 10 phút đi xe. Tại đây, chúng tôi được các bác sĩ khám tổng quát, làm các xét nghiệm rồi được chở về nhà trọ chờ đến lượt bán thận. Trong thời gian sống tại đây, chúng tôi không được đi ra ngoài. Họ mua thực phẩm, đồ ăn để sẵn trong tủ lạnh, chúng tôi tự nấu nướng. Khoảng một tuần sau, cả ba được một người TQ chở đến một BV lớn rồi được dẫn lên tầng 21 (tầng cao nhất), sau đó được đưa vào phòng mổ gây mê, cắt mỗi người 1 quả thận”, Đại nhớ lại.
Gần 2 ngày sau, khi tỉnh dậy, bệnh nhân (BN) được bác sĩ cho tập ăn cháo, tập đi đứng, mặc dù vết thương còn rất đau và “khi vừa đi được thì phải xuất viện về VN ngay”. Theo lời anh Đại, nhiều người chỉ 3-4 ngày sau khi cắt thận là bác sĩ cho thuốc giảm đau rồi xuất viện, người yếu hơn nằm viện 7-8 ngày, khi vừa mới đi đứng được cũng xuất viện để theo đường dây trở về VN ngay. Trước khi xuất viện, mỗi người được bác sĩ trao một hộp thuốc, dặn khi nào thấy đau ở vết thương thì uống vào. Do xuất viện quá sớm nên cả ba về VN mới cắt chỉ vết mổ. Anh Đại cho biết, tại nhà trọ lúc nào cũng có sẵn gần chục người từ VN sang nằm chờ bán thận...
Trở thành gánh nặng gia đình
Rời Quảng Châu, sau một ngày đêm ngồi xe đò, cả ba về đến biên giới. Họ lại được bà Thịnh ra đón, đưa trở về VN bằng đường bộ. Khi đến lãnh thổ VN, bà Thịnh đưa tiền cho mỗi người rồi chỉ đường đi từ Móng Cái về Hà Nội. “Chúng tôi hỏi lúc đầu nói bán thận giá 40 triệu, sao chỉ đưa cho mỗi người 36 triệu thì bà Thịnh nói phải trừ mỗi người 4 triệu đồng, gồm tiền xe, vé máy bay và ăn uống trong thời gian chờ lấy thận”, anh Công kể.
Cũng theo lời anh Công, sau khi ở Hà Nội một đêm, các anh hỏi thăm đường ra sân bay Nội Bài rồi mua vé vào TP.HCM để về quê. “Khi chúng tôi về nhà nói với cha mẹ vừa sang TQ bán thận, ai nấy đều bàng hoàng. Riêng mẹ của Công hay tin đã té xỉu”, anh Đại kể. Số tiền bán thận khi về đến quê còn chưa đầy 30 triệu đồng, Đại và Công bảo đưa hết cho gia đình để giải quyết khó khăn. “Nhưng cũng không giải quyết được gì. Trong khi đó bây giờ sức khỏe chúng tôi yếu lắm, không làm việc nặng được vì vùng thắt lưng đau ê ẩm, vết mổ hay đau buốt. Tôi ước bây giờ có tiền đi ghép thận lại để khỏe mạnh như xưa, không trở thành gánh nặng cho gia đình…”, Đại nói.
Lao động
Bỏ thai vì nhiễm rubella từ … vaccine
Từ đầu năm đến nay, rubella (hay còn gọi là sởi Đức) được coi là một trong những dịch bệnh nóng nhất, với số ca mắc tăng nhiều hơn so với mọi năm. Ý thức phòng bệnh cao, nhiều chị em sốt sắng đi tiêm phòng. Chỉ có điều là họ đã vô tình chọn sai thời điểm, khi không biết mình vừa mới có thai, hoặc sau khi tiêm không áp dụng biện pháp tránh thai nên đã có bầu trong thời gian “cấm”.
Không hiểu biết hay cẩu thả?
Từ khoảng 2 tháng trở lại đây, tại BV Phụ sản TƯ, danh sách hội chẩn hàng tuần của Hội đồng chẩn đoán trước sinh luôn có từ 5 – 10 trường hợp sản phụ như thế. Các BS gọi đây là hội chứng tiêm phòng rubella, nghĩa là thai phụ nhiễm rubella không phải do lây mà là do chủ động tiêm phòng. Gần đây nhất, danh sách hội chẩn chiều ngày 10.8 có 8 thai phụ: Chị Võ Thị Thanh T (ở Nghệ An) có thai 7 tuần 4 ngày, tiêm phòng khi không biết có thai. Chị Lê Mỹ H (ở Thanh Xuân, Hà Nội) có thai 9 tuần, tiêm phòng sởi – quai bị - rubella 2 tuần trước kỳ kinh cuối. Chị Phùng Thị Thu H. (ở Việt Trì, Phú Thọ) thai 18 tuần, tiêm phòng 6 ngày sau kỳ kinh cuối. Chị Phan Thị T (ở Nghệ An), tiêm 2 tuần trước kỳ kinh cuối, thai 17 tuần...
Bệnh nhân bị rubella thường không để lại hậu quả nặng nề nếu được điều trị, với cả nam và nữ giới. Duy chỉ có phụ nữ có thai nhiễm rubella, bản thân họ không có biến chứng, nhưng quan trọng là những dị tật để lại cho thai nhi. Trong 3 tháng đầu của thai kỳ, khoảng 70 - 100% trẻ đẻ ra bị hội chứng Rubella bẩm sinh như tim bẩm sinh, đục thủy tinh thể, bệnh võng mạc, điếc, chậm phát triển tâm thần và trí tuệ...
Sau 3 tháng, nếu thai được 13 - 16 tuần, tỷ lệ 17%. Khi thai được 17 - 20 tuần tỷ lệ 5%. Và khi thai trên 20 tuần, tỷ lệ đó còn rất thấp. Có nghiên cứu gần đây cho thấy, nguy cơ lây nhiễm cho thai chỉ bằng 0 sau 24 tuần. Với phụ nữ muốn có thai, họ cần tiêm phòng rubella 3 tháng trước khi mang thai, đó là thời gian để virus đã bị làm giảm độc lực đưa vào cơ thể qua vaccine có thể đào thải hết. Thời gian kiêng có thai ít nhất cũng phải 1 tháng. Vì thế việc thai phụ bị hội chứng tiêm phòng rubella là họ đã phạm phải thời gian cấm đó.
Lựa chọn bỏ thai để… yên tâm
Theo TS Lê Anh Tuấn, PGĐ BV phụ sản TƯ: Từ đầu năm đến nay, riêng BV đã tiếp nhận hơn 2.000 thai phụ nhiễm rubella. Do tỉ lệ gây dị tật cho thai nhi ở những giai đoạn thai kỳ khác nhau nên trước khi đưa ra tư vấn giữ hay đình chỉ thai, Hội đồng đều phải dựa trên thời gian và nguyên nhân lây, dấu hiệu bệnh và các kết quả xét nghiệm sinh hóa miễn dịch. Ở giai đoạn 3 tháng đầu của thai kỳ, từ trước tới nay, BV thường tư vấn đình chỉ thai.
Tuy nhiên, từ 2 tháng trở lại đây, BV đang thử nghiệm chẩn đoán xem thai nhi có bị nhiễm virus rubella bằng phương pháp chọc hút lấy dịch ối xét nghiệm qua kỹ thuật PCR real - time. Tuy nhiên, để cho kết quả chính xác, cần phải đợi thêm khoảng 35 – 50 ngày, tức là khoảng 5- 7 tuần sau đó.
Trong 5 ca chọc ối chẩn đoán thai nhi nhiễm virus rubella được nghiên cứu đầu tiên, có 3 trường hợp dương tính và 2 âm tính. Đấy là bằng chứng thực tế chứng tỏ không phải tất cả các bà mẹ mắc Rubella ở 3 tháng đầu đều truyền cho thai nhi. Với chi phí khoảng 1,5 triệu/lần, phương pháp này cũng được tư vấn cho bà mẹ bị hội chứng tiêm phòng rubella, nhưng số người chấp nhận không cao.
Chị Nguyễn Thanh H. (ở quận Cầu Giấy, Hà Nội) đã chọn giải pháp đình chỉ thai dù đây là lần mang thai đầu tiên của mình. Vốn có vòng kinh không đều nên để cẩn thận chị 2 lần thử thai vào ngày 30 – 35 của chu kỳ kinh, thấy không dương tính nên chị tiêm phòng rubella. Không ngờ chỉ sau 1 tuần tiêm, chị bắt đầu thấy các dấu hiệu thai nghén. Đến nhiều cơ sở y tế tư vấn, tra thông tin trên mạng, nhờ người thân hỏi ý kiến bác sĩ, cuối cùng chị đã chọn giải pháp phá thai.
Tâm lý như chị H, theo TS Tuấn cũng là phổ biến ở các thai phụ bị hội chứng tiêm phòng rubella, họ đã chọn cách bỏ thai, đặc biệt là ở những gia đình đã có 1 con. Điều này có nhiều lý do: Kết quả chọc ối chỉ có độ chính xác 90- 95%, tâm lý gia đình không muốn căng thẳng chờ đợi thấp thỏm, và việc phá thai dưới 22 tuần ở VN là hợp pháp nên họ phá thai để yên tâm hơn.
Theo TS Tuấn, ở các quốc gia khác, khi nào có dịch rubella thì đều xuất hiện hiện tượng thai phụ bỏ thai tăng hơn. Nhưng hội chứng tiêm phòng rubella là điều cần cảnh báo rộng rãi, nhất là khi dịch còn khá căng thẳng như hiện nay. Tuy nhiên, về lâu dài, cần phải tiêm vaccine mở rộng cho tất cả trẻ gái. Người đã tiêm phòng có khả năng miễn dịch gần như tuyệt đối. Nhưng ở những phụ nữ đã tiêm rubella rồi mà vẫn nhiễm lại thì nguy cơ lây truyền cho con rất ít bởi khi đó, cơ thể người mẹ đã xuất hiện kháng thể chống virus.
Tiền phong
Bệnh về mắt gia tăng
Số người mắc các bệnh về mắt ở nông thôn đang ngày càng gia tăng, nhất là lứa tuổi thanh thiếu niên. Trong khi đó, hệ thống y tế cơ sở chuyên khoa về mắt ở một số địa phương còn thiếu và yếu, chưa được quan tâm đúng mức.
Lặn lội hàng trăm cây số để chữa mắt
Có mặt ở Trạm y tế xã Vạn Thắng (Ba Vì – Hà Nội) vào một ngày cuối tuần, chúng tôi thấy số bệnh nhân đến khám mắt ở đây ngày một đông. Ngoài các bệnh nhân trong và ngoài huyện Ba Vì còn có nhiều người đến từ Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Sơn La, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,… tìm đến khám, chữa mắt. Hỏi ra mới biết, sở dĩ nhiều người lặn lội về đây là bởi y sỹ Lê Thị Ơn từng chữa khỏi mắt cho nhiều người. Được biết, y sỹ Lê Thị Ơn trước đây làm việc tại Bệnh viện Ba Vì, năm 2006 về hưu và làm việc tại Trạm y tế xã Vạn Thắng. Do có kinh nghiệm, uy tín chuyên khoa mắt nên lãnh đạo huyện, xã vẫn ký hợp đồng để bà tiếp tục điều trị, chữa bệnh cho người dân.
Lật từng quyển sổ theo dõi bệnh nhân, y sỹ Ơn cho biết: “Số bệnh nhân tuổi từ 21 đến 35 đến đây khám và điều trị rất nhiều, chủ yếu là bệnh liên quan viêm, nhiễm trùng, nguyên nhân gây bệnh cũng đa dạng. Nhiều bệnh về mắt nếu phát hiện sớm thì điều trị sẽ nhanh khỏi, để lâu điều trị rất khó khăn hoặc để lại các di chứng. Có hai thanh niên (một nam, một nữ, 21 tuổi) quê ở huyện Thanh Sơn (Phú Thọ) bị viêm màng bồ đào. Cả hai người này đều đã điều trị ở nhiều nơi, có cháu nghỉ học hơn 1 năm chữa bệnh mà chưa khỏi. Sau hơn 1 tháng điều trị ở đây, 2 cháu đã khỏi bệnh và về nhà”.
Có thể kể tên một số người điều trị đã khỏi bệnh viêm màng bồ đào như Đinh Văn Hiên (23 tuổi) xóm Trại, Yên Lương, huyện Thanh Sơn (Phú Thọ), Nguyễn Thị Hương (21 tuổi), xã Minh Quang (Ba Vì), Nguyễn Thị Quyền (TX Sơn Tây), Nguyễn Văn Mơi (31 tuổi, Cổ Đông, TX Sơn Tây)… Có bệnh nhân ở thôn 2, xã Đồng Thắng, Triệu Sơn (Thanh Hóa) cũng khăn gói ra đây chữa bệnh viêm màng bồ đào, nay đã khỏi.
Bà Ơn làm việc cả tuần, trung bình mỗi ngày 30-50 bệnh nhân khám, có những hôm cuối tuần có khoảng gần 100 người đến khám, điều trị. Một tháng bà khám mắt cho khoảng 1000 người. Riêng xã Phụng Thượng (huyện Phúc Thọ - Hà Nội), ngày nào cũng có người dân đến khám mắt, nhiều bệnh nhân điều trị đã khỏi bệnh. Theo y sỹ Ơn, hiện bệnh viêm màng bồ đào nơi nào cũng có người mắc. Ngoài ra, lứa tuổi học sinh rất nhiều người bị viêm kết mạc, viêm giác mạc, dị ứng theo mùa,… Nhiều học sinh do đùa nghịch bị chấn thương… Có cháu 11 tuổi bị viêm kết mạc dị ứng (viêm kết mạc mùa xuân)… Trong số bệnh nhân từng điều trị ở đây, tỷ lệ nữ chiếm số đông, sau đó là trẻ em. Riêng tháng 6-2011, số bệnh nhân điều trị tại đây là 174 người.
Ông Lê Văn Hoàn (57 tuổi, xã Tản Hồng, Ba Vì) chia sẻ, mắt tôi bị viêm loét giác mạc. Hiện nay, ở nông thôn do vệ sinh kém, nguồn nước không đảm bảo, bà con phun thuốc trừ sâu không đeo kính bảo hộ, không đeo khẩu trang nên nhiều người bị bệnh về mắt.
Bệnh nặng do chủ quan và thiếu bác sỹ chuyên khoa
Theo Ths.bác sỹ Đỗ Văn Hải – Bệnh viện Mắt Hà Đông, hiện nay lứa tuổi thanh thiếu niên mắc nhiều bệnh lý về mắt do viêm nhiễm (bụi bặm, chấn thương, vi trùng, vi khuẩn), nếu không chăm sóc, điều trị kịp thời nhẹ chuyển sang nặng, điều trị sẽ khó hơn. Ở nông thôn, phụ huynh còn ít quan tâm đến mắt của các cháu. Có nhiều cháu bị mờ mắt nhưng không nói cho bố mẹ biết, đến khi bị nặng mới đi khám. Khi trẻ bị mờ một mắt, còn mắt kia vẫn nhìn được, các cháu vẫn chơi bình thường nên bố mẹ không biết. Hầu hết, phụ huynh ở quê thường mải làm ăn, thiếu hiểu biết các bệnh về mắt. Trẻ em nông thôn thường đùa nghịch, có những cháu bị bạn chọc que vào mắt hoặc bị chấn thương do chơi khăng, bắn súng cao su, súng nhựa do Trung Quốc sản xuất… Còn người lớn thường bị chấn thương ở mắt do tuốt lúa, làm việc ở môi trường ô nhiễm…
Bác sỹ Đỗ Văn Hải cho biết: Có những bệnh nhân đến đây khám mới biết mình bị mờ một bên mắt, một mắt đạt 10/10, còn mắt kia chỉ đạt 1- 2/10. Mờ mắt là triệu chứng của nhiều bệnh lý về mắt, hiện nay mờ mắt do tật khúc xạ đã đến mức báo động. Tỷ lệ học sinh bị tật khúc xạ (cận thị, viễn thị) ngày càng gia tăng do học tập căng thẳng, xem ti vi, chơi điện tử nhiều. “Hiện nay, bác sỹ chuyên khoa mắt ở cơ sở còn yếu và thiếu, nhiều nơi còn chưa có, nhất là ở vùng nông thôn, ngay tại một số bệnh viện huyện ngoại thành Hà Nội cũng thiếu bác sỹ chuyên khoa mắt", Bác sĩ Hải nói.